Meer mensen leven in eigen vuil
Windturbines in
het nieuw gestoken
Leeuwarden - Maastricht
Hulpverleners treffen steeds vaker ernstig verontreinigde huishoudens aan
V ogelbescherming
boos over dichtmaken
daken tegen zwaluwen
Geldermalsen werft
niet onder ontevreden
telers van Greenery
zeeuwse almanak
Stofzuiger
40% korting met de Voordeel-urenkaart.
Auto twee keer gestolen
Vier jongeren bekennen
ruim vijftig autokraken
van f 67,JÖ voor f40,50.
van onze verslaggever
Marco van Barneveld
SINT-ANNALAND - De Vo
gelwerkgroep Tholen en de
regio Delta van Vogelbe
scherming Nederland be
schuldigen de Thoolse wo
ningbouwvereniging Beter
Wonen van overtreding van
de Vogelwet. Naar aanlei
ding van een 'paar' klachten
over overlast van gierzwalu
wen zou Beter Wonen in de
Doublethstraat in Sint-An-
naland recentelijk de ruim
ten tussen dakgoot en
dakpannen hebben dichtge
timmerd, aldus de vogelbe
schermers. In die ruimten
bouwen de gierzwaluwen
echter hun nesten. 'En artikel
8 van de vogelwet meldt dat
het verstoren van nesten van
beschermde vogels verboden
is', meldt de Vogelbescher
ming.
Het gaat om de Doubleth
straat te Stalland. P. Stols
van de Vogelwerkgroep Tho
len werd woensdag, zo zegt
hij, gebeld door een aantal
bewoners uit die straat die
het oneens waren met de
handelwijze van Beter Wo
nen. Stols: Vervolgens heb
ik donderdagochtend naar
Beter Wonen gebeld. Maar
daar werd ik met mijn ver
haal niet serieus genomen."
Overleggen
Juist dat laatste zit de vogel
bescherming ook erg dwars.
Beter Wonen zou in dit soort
gevallen op zijn minst moe
ten overleggen met zulk soort
instanties, aldus J. Vergeer
van de Vogelbescherming in
Zeeland. ,,Nu wordt op botte
wijze de vogelwet overtre
den. Bovendien is de gier
zwaluw volstrekt afhanke
lijk van bebouwing voor zijn
nest. Zou iedereen zo werken
als Beter Wonen in dit geval,
dan is het hek van de dam."
Directeur J. Kloet van Beter
Wonen reageerde gisteren
verbaasd op de kritiek van
beide instanties. ,,Die gelui
den van de vogelbescher
ming en van de vogelwerk
groep zijn voor mij helemaal
nieuw", zei Kloet gisteren.
Verder stelde hij dat het wel
vaker voorkomt dat ruimten
onder de dakgoot worden
dichtgetimmerd bij klach
ten. Over hoeveelheden
klachten vanuit de straat in
Sint-Annaland wist hij ech
ter niets te vertellen. Verder
was er volgens de directeur
bij Beter Wonen gisteren ook
niemand te bereiken die daar
wel iets over kon zeggen.
Niet alle bewoners van de be
trokken straat maken zich
overigens even druk over de
materie, zo bleek gisteren uit
een korte steekproef. Een in
woner: „Van die zwaluwen
hebikechtgeen last. Mussen.
Dat wel." Een inwoonster:
„Dat Beter Wonen zo'n actie
onderneemt moeten ze zelf
weten. Die vogels zoeken wel
een ander plekkie."
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
KAPELLE - Nu de uiterste da
tum van de opzegtermijn na
dert, dreigt weer een aantal
fruittelers op te stappen bij de
Greenery, de veilingketen
waarvan een vestiging in Ka-
pelle zetelt. De veiling Gelder
malsen, die vorig jaar een steun
punt in Zeeland oprichtte,
verwacht tussen vijftien en
twintig nieuwe leden. Vorig jaar
stapten zestien Zeeuwse fruit
telers uit de Greenery over naar
Geldermalsen uit onvrede met
de marketingstrategie van Gre
enery. Vijf telers lieten zich uit
schrijven en zochten hun eigen
weg om de veiling heen.
Jan de Jonge, op wiens fruit-
teeltbedrijf in Kapelle het
steunpunt van Geldermalsen is
gevestigd, heeft nog geen exacte
cijfers over het aantal overstap
pers. „De opzegtermijn van
Greenexy is zeven maanden, dus
eind mei moeten fruittelers heb
ben opgezegd, als ze op 1 januari
1998 wat anders willen. Ik weet
wel dat er onrust is ontstaan en
er wordt veel over gesproken."
Alternatief
De Jonge wil duidelijk stellen
dat Geldermalsen geen cam
pagne voert om fruittelers uit
Greenery weg te halen. „Voorop
staat dat mensen zich thuis
moeten voelen bij een veiling.
Wie naar zijn zin zit, moet
blijven waar hij is, wie niet ge
lukkig is, zit niet zonder alter
natieven. "Bij Greenery, waarin
negen Nederlandse veilingen
van groenten en fruit zijn sa
mengegaan, is het uitgangspunt
dat de producten van het land in
pakketten moeten worden ver
kocht aan groothandels en
grootwinkelbedrijven. Eén van
de redenen voor de veiling in
Geldermalsen om niet met de
Greenery fusie mee te gaan, was
de overtuiging dat fruit een spe
cialistische behandeling ver
dient. Bij de fusie van vorig jaar,
stapten 21 fruittelers uit de
Greenery. Zestien van hen voeg
den zich bij een aantal Zeeuws-
Vlaamse fruittelers, die al lid
waren in Geldermalsen.
Het steunpunt, dat vorig jaar
werd ingericht in Kapelle, zorgt
voor informatie, coördinatie en
verdeling van fusten. De vei
lingdirectie heeft nooit uitge
sloten dat in Zeeland ook een
veilingvestiging kan worden ge
bouwd, maar een streven is dat
niet. De Jonge kondigt aan dat
11 juni een informatieavond zal
worden belegd, waar eventuele
uitstappers van de Greenery
zich op de hoogte kunnen stel len
van de mogelijkheden in Gel
dermalsen. Volgens M. van 't
Westeinde van de Nederlandse
Fruittelersorganisatie (NFO) is
er weinig reden tot onrust. „Ver
loop heb je ieder jaar. Het zijn
zakelijke overwegingen die
fruittelers hanteren bij de keuze
op welke manier ze hun produc
ten op de markt willen brengen.
Die moeten we dan ook maar za
kelijk benaderen."
Of hij ook zo'n last van stof
had, vroeg de medewerkster
van de buurtkrant in Temeu-
zen aan Guust, een week of
wat geleden toen bij hem in
de wijk zeven flats met grof
geweld om zeep werden ge
holpen. Inderdaad het ging
gepaard met stofwolken, die
klus en Guust - een beetje een
macho-type dat in het dage
lijks leven als bedrijfschauf-
feur met meneer de directeur
mag rondrijden - stak z'n me
ning daarover niet onder
stoelen of banken.
Deze week kreeg hij de reke
ning gepresenteerd. In een
verhaal over de sloop en het
stofgedwarrel dat daarmee
gepaard ging, speelde hij een
vooraanstaande rol. Minu
tenlang is hij door het huis
achtervolgd. Door z'n vrouw,
die hem met het krantje in de
hand rake klappen wenste te
verkopen. Kijk, dal Guust
zich opwierp als stofexpert
icas tot daaraan toe. Maar
dat-ie dat ook nog in zo'n
krantje liet zetten...
„Terwijl jie - mee je grote bek
- tuus nog nooit een stofzuger
è'dangeraakt. Jongen, jie
weet nie'eens wa stof is."
op alle treinreizen in Nederland
vanaf 9 uur 's Morgens en in liet weekend
voor Maar f 99,00 per jaar (en een pasfoto)
ieder z'n trein
van onze verslaggever
Frank Balkenende
WISSENKERKE - Zeven
windturbines bij de Jacoba-
haven ten noorden van Wis-
seiikerke en aan de zeedijk bij
Schore krijgen momenteel
nieuwe masten, gondels en
wieken. Eigenaar E-Connec-
tion uit Bunnik is deze week
begonnen aan een uitgebreide
renovatie. De zeven turbines
aan de buitenhaven in Vlis-
singen zijn in juli aan de beurt.
E-Connection hoopt de totale
investering van 6,5 miljoen
gulden in vijftien jaar tijd te
rug te verdienen door een ho
gere windenergieproduktie en
lagere onderhoudskosten.
De veertien, uit 1989 stam
mende, windmolens zijn rela
tief duur in onderhoud en sto-
ringsgevoeliger dan nieuwere
types. Hoewel de turbines nog
niet zijn afgeschreven, heeft
E-Connection (met de E van
Energy) besloten ze te moder
niseren. Dat is onder meer
mogelijk dankzij een 'groene
lening' van het Windfonds in
Zeist. Volgens projectleider
ing H. van Doom is renovatie
goedkoper en rendabeler dan
de plaatsing van nieuwe tur
bines. „De hergebruiken het
bovenste deel van de masten,
die zo worden aangepast dat
ze voldoen aan de laatste Ne
derlandse norm voor wind
molens. Ook de voet en de
aansluiting op het electrici-
teitsnet kunnen we herge
bruiken. En dat scheelt nogal
wat met totale vernieuwing."
Met de renovatie stijgt de pro-
duktie van de turbines fors.
GOES - Een Opel Kadett van
een 67-jarige Goesenaar is voor
de tweede keer binnen ander
half jaar gestolen.
De eerste keer werd de wagen
gestolen vanaf de Joachimikade
in Goes en later teruggevonden
in Rotterdam. De tweede keer,
in de nacht van woensdag op
donderdag, verdween de wagen
vanaf een parkeerplaats aan de
Zouterij in Goes. Het gaat om
een witte Kadett/Hatchback
met het kenteken SN-18-NX.
MIDDELBURG - Drie vijftien
jarige en een achttienjarige
Middelburger hebben bekend
dat ze de afgelopen twee weken
meer dan vijftig diefstallen uit
auto's in de wijken Nieuw Mid
delburg, Klarenbeek en in de
omgeving van de Oostkerk heb
ben gepleegd.
Uit auto's die niet goed waren
afgesloten namen ze spullen zo
als cassettebandjes, cd's, ge
luidsapparatuur', visattributen
en enkele kratjes bier weg. De
zaak kwam aan het rollen door
dat ze in hun omgeving op
schepten over.de diefstallen.
Dinsdag en woensdag zijn de
vier door de politie aangehou
den. Bij de jongens thuis werden
alle gestolen spullen terugge
vonden. Alleen waren de bier
flesjes leeg. De politie zoekt
naar slachtoffers van de vier. Tot
nu toe heeft de politie nog maar
vijftien aangiften gehad.
van onze verslaggever Willem van Dam
GOES - Het aantal mensen dat in ernstig
vervuilde omstandigheden leeft neemt toe.
Begin jaren negentig werden bij de Ge
meenschappelijke Gezondheidsdienst
(GGD) in Zeeland jaarlijks ongeveer tien
'hygiënische probleemsituaties' gemeld. In
1995 kwamen bij de Zeeuwse GGD per jaar
gemiddeld zo'n veertig meldingen binnen.
De werkelijke omvang van het probleem is
vermoedelijk nog veel groter.
Vaak gaat het om alleenstaanden die een li
chamelijke of psychische stoornis hebben.
In veel gevallen spelen ook vereenzaming,
alcohol- of drugsverslaving een rol. Het
betreft niet alleen ouderen. Ook jongeren
worden door hulpverleners soms in uiterst
kommervolle situaties aangetroffen; in wo
ningen waar het afval zich heeft opgehoopt
en waar alleen ongedierte zich echt thuis
voelt.
Hulpverlening
De GGD 's vervullen een belangrijke taak bij
de hulpverlening aan mensen die in zo'n po
sitie verkeren. Die verantwoordelijkheid
vloeit voort uit de Wet Collectieve Preventie
Volksgezondheid. Ondanks cle ingrijpende
bezuinigingen die de GGD-Zeeland de laat
ste tijd moest slikken, heeft de gezondheids
dienst extra geld vrijgemaakt om in samen
werking met andere instanties de hulp op
dat gebied te kunnen verbeteren. Volgens
sociaal-verpleegkundige L. N. van denBer-
ge blijkt alleen daar al uit, dat het bestuur
van de GGD (de gemeenten) doordrongen is
geraakt van de ernst van de zaak.
Lange tijd heerste in Zeeland de opvatting
dat vervuiling en verwaarlozing problemen
zijn die uitsluitend in achterstandswijken
van de grote steden spelen. Gaandeweg is
het besef doorgesijpeld dat de problematiek
zich ook in Zeeland in toenemende mate
voordoet. De meeste meldingen komen uit
plaatsen als Vlissingen, Middelburg, Goes
en Terneuzen. Maar ook in dorpen moeten
woningen .soms geheel worden ontruimd en
ontsmet.
Volgens Van den Berge ('ik heb zelf zo'n
tachtig of negentig gevallen meegemaakt')
werd de aanvankelijke onderschatting van
het probleem grotendeels gevoed door on
wetendheid. „Als je nog nooit met zo'n situ
atie bent geconfronteerd is het heel moeilijk
om je daarvan een beeld te vormen."
De toestanden die hij de afgelopen jaren in
een aantal woningen aantrof, tarten elke
beschrijving: dikke lagen rottend afval door
het hele huis, vreselijk vervuilde toiletten,
verwaaiioosde huisdieren, ratten, muizen,
vlooien. Dikwijls hebben mensen die in dat
soort omstandigheden leven ook grote fi
nanciële problemen; geld om eten te kopen
of de rekening van het nutsbedrijf te betalen
is er niet of nauwelijks.
De oorzaken, zegt Van den Berge, kunnen
heel divers zijn: alcohol- en drugsproble
men, psychische of lichamelijke stoornis
sen, een diep ingrijpende gebeurtenis in fa
miliekring.
Het proces voltrekt zich meestal sluipend.
Veel mensen die niet goed meer in staat zijn
voor zichzelf te zorgen durven niet om hulp
te vragen. Daardoor verergert hun situatie
en trekken zij zichzelf steeds meer terug.
Volgens Van den Berge is het voor hulpver
leners heel moeilijk bij hen een voet tussen
de deur te krijgen. Mensen die door welke
oorzaak dan ook letterlijk temidden van
hun eigen afval en ontlasting wonen, weige
ren uit schaamte vaak ook maar iemand tot
hun huis toe te laten. Doorgaans zijn het de
buren die alarm slaan.
Dwangmaatregelen kunnen pas worden ge
nomen indien gevaar voor de volksgezond
heid dreigt of wanneer de buurt teveel last
onderwindt van stank of ongedierte.
Oplossing
De GGD-Zeeland heeft inmiddels een pro
tocol ontwikkeld, waarin wordt aangege
ven op welke manier gemeenten en andere
instanties hulp kunnen bieden. De praktijk
heeft uitgewezen dat een goede begeleiding
door - bijvoorbeeld - het maatschappelijk
werk, de thuiszorg, het Riagg of vrijwilli
gers in veel gevallen tot een oplossing kan
leiden. Soms echter biedt alleen opname in
een instelling uitkomst.
Voorbeelden van extreme gevallen van woningvervuiling die hulpverleners in Zeeland aantroffen.
De windturbines krijgen nieuwe masten, gondels en wieken.
foto Willem Mieras
De capaciteit neemt met twin
tig (Schore) tot veertig pro
cent (Jacobahaven) toe. De
zeven molens in Vlissingen le
veren straks ruim drie miljoen
Kilowatt-uur per jaar. Schone
stroom voor 1.060 huishou
dens. Jacobahaven wordt
goed voor dik 2,7 miljoen Ki
lowatt-uur per jaar en Schore
voor 770.000. In vergelijking
met energie uit conventionele
electriciteitscentrales drin
gen de drie windparkjes de
uitstoot van C02 met 3.640
ton per jaar terug. Vanaf au
gustus leveren ze weer energie
aan het openbare net.
E-Connection is zeer actief in
Zeeland. Vorige week begon
de bouw van twee windturbi
nes van zeshonderd Kilowatt
nabij Terneuzen. Op korte ter
mijn moeten ook vier wind
molens verrijzen op Sint Phi-
lipsland ten zuiden van Sluis.
En al twee jaar draaien 26
Netwind 40-turbines op het
Kreekrak-sluizencomplex bij
Rilland.
