Macabere tijd varkenspestregio Ome Cor zwijgt Tom Poes en de Niks varia Veeartsen en boeren hebben geen behoefte aan pottenkijkers het weer in zeeland puzzel recept w en in europa Citroenaardappelen ffi snelheidscontrole donderdag 22 mei 1997 doorTheo Haerkens Dierenartsen en varkensfok kers staan alles behalve te springen om pottenkijkers bij het doden van een half miljoen pasgeboren biggetjes toe te la ten. De gerechtelijke uitspraak dat minister Van Aartsen van Landbouw journalisten de toe gang tot de stallen niet mag wei geren, verandert hieraan niets. De dierenartsen die de klus moeten uitvoeren hebben het te druk, hebben geen zin. of zijn bang voor hun reputatie. Ande ren beginnen pas later met het werk dat nu nog maar nauwe lijks op gang is. Ook de boeren zitten niet echt te wachten op toeschouwers bij het macaber werkje waar zij zich met hand en tand tegen hebben verzet. Ze hebben genoeg van de negatieve berichtgeving over hun sector, maar zijn bovenal als de dood dat ze alsnog de ziekte binnen halen op hun bedrijf. Gekkenhuis Dierenartsen in het gebied rond Boekei en Venhorst voelen wei nig voor contact met de pers. „Het is hier een gekkenhuis. Ik moet afbreken want ik heb geen tijd. Wilt u mij niet meer bellen". Tuut, tuut, tuut... Andere vee artsen in het gebied waar de eer ste varkenspest is uitgebroken, willen wel wat toelichting ge ven, maar niet te veel. „Het kost onevenredig veel tijd, levert geen cent op en staat zelfs de in terne communicatie in de weg", aldus een dierenarts van een grote groepspraktijk in Volkel. Een korte beschrijving van de klus wil hij echter nog wel ge ven. De pasgeboren biggen krij gen een injectie in de borst met het middel T-61Wat dat precies betekent, heeft de veterinair niet paraat. „Iets terminaals, zou ik zeggen". Het spul moet in het hart van de big woiden inge spoten, in elk geval direct in de bloedbaan. Het dier is dan bin nen twee seconden buiten be wustzijn en de spierverslapper stopt de ademhaling, waardoor het dier binnen vijf seconden dood is. Het makkelijkst vinden de art sen het als de boer de beestjes aan de achterpoten omhoog houdt, met de borst van zich af. „Je steekt de naald in de borst, Dode biggen in de grijper bij varkenshouderij Van Gerwe in Heesch. zuigt wat bloed aan, zodat je weet dat je in de bloedbaan zit en injecteert". Krijsen Dierenarts G. van Dommelen uit Katwijk in de burnt; van Cuijck heeft op de eerste dag van de grote operatie ruim 300 biggen gedood. Het is hem per soonlijk meegevallen. „Het is een diervriendelijke methode, nagenoeg pijnloos. Je voelt de spanning uit zo'n dier weglo pen". Toch begrijpt hij de terug houdendheid van zijn collega's wel. Dat komt door de grijpers die de kadavers van halfwas- en volwassen varkens ruw in vrachtwagens kwakken. Dat spookbeeld is bij de krantenle zer en televisiekijker op het net vlies gebrand. Van Dommelen vertelt eerlijk dat een enkele keer niet kan worden volstaan met die ene injectie. In die ge vallen lijkt de methode ineens niet meer zo diervriendelijk. Daar komt nog eens bij dat een varken maar een beperkt ex pressievermogen heeft. „Als hij lacht, zingt of huilt. Hij krijst al tijd. Ook als je hem op zou pak ken om hem aan te halen: horen en zien vergaat je. De veeartsen zitten er niet op te wachten zich om die reden als dierenbeulen te laten afschilderen". Het ministerie kent geen dieren artsen die er anders over den ken. De NCB in Tilburg biedt geen soelaas. En bij het crisis centrum in het gemeentehuis van Boekei begint de tempera tuur ook op het kookpunt te ra ken. „Ik hoop niet dat u hier moeilijkheden komt veroorza ken", snauwt de woordvoerster als niet onmiddellijk genoegen wordt genomen met de medede ling dat „wij geen mededelingen doen". Wachten Varkensfokker J. van Lankvelt in Volkel kan nauwelijks wach ten tot ze zijn biggen komen af maken. Hij scharrelt wat rond in de voortuin en weet dat hij pas over een week aan de beurt is. Zijn bedrijf wordt van pest verdacht, zoals de blauwe bor den bij de oprit laten zien. foto Ed Oudenaarden/ANP „Sperma van het KI-station in Wanroy", verklaart hif „Maai de biggen die normaal 23 kilo wegenzitten nu al op veertig ki lo en steken met de poten uit het hok", vertelt hij beeldend. Er moet wat gebeuren, ook al be valt het hem helemaal niet. „Ik ga er 's nachts bij zitten om te zorgen dat de biggen goed op de wereld komen. Het is niet leuk als ze dan drie dagen later wor den doodgespoten". „Zielig", vindt zijn dorpsgenote T. van de Brandt „Wat heeft het voor zin? Je gaat het kraamhok binnen als alles gezond is en als je weggaat, zijn ze allemaal dood". De lol is ervan af, vindt ze, zeker nu de spanning maar niet wil wijken dat haar eigen VPRO-coryfee Galis overleden bedrijf alsnog door de pest wordt bezocht. „We hebben al maanden geen bezoek ontvan gen. Verjaardagen vieren we niet. De telefoonrekening is twee keer zo hoog". E. van Dijk uit Boekei voelt de spanning al haast niet meer, zegt hij. Hij heeft gezien dat bij bijna al zijn buren de stallen zijn ge ruimd. „Met zijn vijven zijn we de laatsten in dit deel van Boe kei die nog varkens hebben". De laatste ruiming was vier weken geleden, vertelt hij terwijl hij in het dorpscafé nog een biertje naar binnen giet. En dan ineens gloort er weer wat hoop: Dat is alweer zo lang geleden, mis schien ontspringt hij de dans. „Erg voor de biggen? Ik vind het veel erger als mijn zeugen moe ten worden afgemaakt, want dan ben ik mijn bedrijf kwijt". Speculaties De wetenschap weet nog steeds niet precies hoe het pestvirus zich verspreidt. Maar de specu laties zijn niet van de lucht. Zijn bij het ruimen van zieke bedrij ven geen massa's haren wegge waaid en bij de buren het venti latiesysteem ingezogen? Wordt het toch overgebracht door rat ten en vogels? Is het onverstan dig geweest geruimde bedrijven gehjk schoon te maken? Was het niet beter geweest het virus een week te laten afsterven? Een dierenarts die optreedt als con troleur weet het ook niet meer. Hij heeft het grootste bedrijf in de buurt - „het best geïsoleerd van allemaal" - met 15.000 die ren te gronde zien gaan. „Ik voorzie dat er straks bedrijven komen met een eigen dierenarts die nergens anders mag ko men". Van Dijk klampt zich vast aan dingen die hij zelf in de hand heeft. „Bij mij komt niemand de stal meer binnen. Wie er per se moet zijn, zoals de controleurs, moet eerst douchen en krijgt van mij schone kleding". Voor vijftig gulden heb ik bij Zeeman vier sets gekocht, dus er zijn al tijd spullen genoeg en shampoo kost maar een paar gulden, .grijnst hij„Als je wilt gaan kij ken, kun je het gerust probe ren", zegt hij uitdagend. „Maar... je komt nooit meer te rug", verzekert hij. „Ik heb een doberman en een bouvier rond lopen". GPD Toonder Studio's door Monique Brandt AMSTERDAM - Een paar jaar geleden dacht Cor Galis even dat hij dood zou gaan. 'Geen nood jongens', riep hij de VPRO-medewerkers nog vanaf de brancard toe, 'alles staat op band'. Die bandopnamen, daar zullen we het vanaf nu helaas wél mee moeten doen, Want Cor Galis, de weergaloze Stem van de VPRO-radio, is deze week op 87-jarige leeftijd overleden. Dat de VPRO nooit meer dezelf de is zonder hem, dat moge dui delijk zijn. Ome Cor, oftewel Corriebobootje, zoals Ischa Meijer hem placht te noemen, was de laatste VPRO-er uit de oude tijd, een man die de domi nees nog had meegemaakt. Meer dan 40 jaar werkte Galis voorde VPRO sinds hij er op zijn 42ste terecht kwam als Chef Propa ganda. Conférencier Voor die tijd had hij gewerkt als controleur bij de Raad van Ar beid en als conférencier. Galis werkte mee aan de modernise ring van de omroep. Op de wer vingsavonden schafte hij al snel de gereformeerde koren en do minees af. Pas tegen de tijd dat hij met pensioen zou gaan werd hij als radio-talent ontdekt. Programmamaker Peter Flik liet hem plaatsnemen achter de radiomicrofoon, en dat moment was het begin van een nieuwe loopbaan. Het tweetal maakte de meest bi zarre programma's. Klassiek zijn de tochten per hoogwerker langs flatgebouwen, ademloos gevolgd door bijna heel radio luisterend Nederland. Gewa pend met drank en planten lieten ze zich inschrijven in be jaardenoorden. Vloekend schal de zijn stem door de ether in de columns, geschreven door 'zijn jongens' - onder meer Wim Noordhoek, Peter Flik, Chris Kijne en Rogier Proper - waarin hij God en Vaderland op de hak nam. Opplakken Altijd scherp. Er was immers genoeg om je druk over te ma ken. De irritatie over al die trai ningspakken, bijvoorbeeld. Of radioprogramma's over zweet voeten. Of Maartje van Weegen. En dan al die postzegels van be kende Nederlanders: 'Hoe gaat dat, het opplakken van een postzegel. Dat gaat als volgt: men neme een zegeltje en men likt 'ns wat, men legt 'm in de rechterbovenhoek en Wham, met de zijkant van de rechter vuist vol op het gelaat van Hare Majesteit. En ik moet zeggen dat ik nog wel een paar andere smoelen weet in dit land'. 'Een Brinkman, Wham! Hans van der Togt, Wham. Zal ik u eens wat zeggen luisteraars, dit is de finale remedie tegen agres sieve opwellingen. U krijgt een opwelling, u gaat naar het post kantoor, u zegt 'ach doet u mij maar een velletje Simonis en Wham, Wham, Wham! Ver domd zeg, wat een goed idee! Barok In een bundel Galis-columns die de VPRO een paar jaar geleden uitbracht, beschreef toenmalig Hoofdredacteur Radio Jan Haasbroek Galis als 'Timbre uit duizenden. Schrik der logope die. Berucht, barok, basaal. Op temperatuur gebracht met rasp en schraap, galm en gier, vloek en zucht, rochel en kuch'. On danks zijn hoge leeftijd was dit karakteristieke stemgeluid nog wekelijks op de radio te horen. Prachtig vond hij het als hij re acties kreeg van kwade luiste raars. „Leuk is dat. Je moet telefoon tjes krijgen van mensen die het prachtig vinden en van mensen die witheet zijn. Er zijn ook mensen die zeggen: als ik die stem hoor zet ik meteen de radio uit." De dag nadat zijn pensionering bij de omroep officieel was ge vierd, stond Ome Cor alweer bij de VPRO op de stoep voor radio opnamen. 'Krijg nou wat, jij was toch weg', moet Jan Blokker, in die tijd Programmaleider Tele visie toen tegen hem hebben ge zegd. Het zal helaas niet nóg een keer gebeuren. We zullen De Stem moeten missen. De schrik der logopedie is niet meer. GPD „Stop es even, Hiep", zei Super. „De vent die daar loopt moet ik spreken." Hieper gehoorzaamde en het oude wagentje kwam met gierende remmen tot stilstand naast Wammes Waggel, die verrast opkeek. „Zeg es, broer", sprak de kunsthandelaar, naar buiten leunend. „Kom je söms van Bommelstein?" „Hoe kan je het raden?", riep Wammes giechelend. „Knap hoor!" „Zo", hernam de ander. „Hoe is het daar tegenwoordig?" „O, enigjes", zei Waggel. „Goed van eten en drinken en reuze gezel lig. Maar ze houden er niet van kunst." „Dom", riep Super getroffen uit. „Ik hoor dat niet graag, want ik handel er zelf in. Wie houdt er nu niet van kunst? Maar eh... doen ze daar soms aan toekomstvoorspellingen, dat je weet?" „Nou je het zegt...", mompelde de jonge kunstenaar. „Ze zitten al tijd vol met grapjes en nu hadden ze een mannetje met een wit hemd aan, dat in straks kon kijken. Mal hè?", hernam hij. „Zelf gemaakt. Het stelt niks voor, hoor. Maar dat is juist mooi, zegt Terpen Tijn. Wil je het kopen? Je zit toch in de handel." De beide kunsthandelaren staarden beklemd naar het doekje - en de jongste fluisterde met bevende stem: „Dat lijkt op iets, baas. D-dat is... d-dat is..." „Ter zake", sprak Super. „Hoeveel kost dat?" „Een miljoen", zei Wammes. De ander aarzelde even. Toen trok hij een bankbiljet van tien florij nen uit zijn zak en reikte het met een gul gebaar aan de artiest over. „Hier zijn een miljoen millicenten", zei hij,. „Besteed ze goed, jon gen." „Nou en of", riep Waggel. „Ik heb dorst, zodoende." Hij nam vriendelijk afscheid en Hieper laadde snel het schilderij in de auto. Janny van der Lee 1 Z W w A E A N B 2 E G R Z A I A F 3 R T I O T O E L 4 T O N c S L H T 5 E w C H A N T T 6 P s I D O A E N 7 T T G A B A E K 8 C N L E O W N 9 S C A H A O R P 10 W z E I A E L F 11 P L O S O T A I 12 D N E R D D V E 13 B R A N O D N S 14 O D R E A N A K Citaat Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeen komt met de omschrijving. De resteren de letters vormen van boven naar bene den en van links naar rechts een citaat. 1Watervogel; 2. adellijke titel; 3. afvoer kanaal; 4. trek; 5. soort handschoen; 6. boerenroos; 7. genotmiddel; 8. grappen maker in een circus;9. trap; 10. deuk in de bodem v.e. fles; 11. vouw; 12. rangtel woord; 13. legering van koper met tin; 14. legendarisch monster. Oplossing woensdag toledo u-a-r- baklucht e-e-k-o- bis-Leo o--p-v- t r i oden -u-e-n- pi ano Vandaag Een lagedrukgebied met centrum boven Rusland trekt met een bijbe horende trog tot over de regio naar het oosten. Een hogedrukgebied met centrum bij IJsland bouwt een rug op richting Noordzee. De stro ming boven Zeeland is inmiddels noordelijk geworden. Geleidelijk wordt er drogere, maar wel frisse lucht aangevoerd. De kans op neer slag neemt af en maakt plaats voor een wisselende bewolking met af en toe zon vanmiddag. De tempera tuur blijft met een maximum van rond de 14 graden iets onder nor maal. De wind waait uit een noord tot noordwestelijke richting en is zwak tot matig, 2-4 Beaufort. Van avond en vannacht klaart het verder op en de temperatuur daalt naar 7 graden in Oost-Zeeland en tot 9 gra den aan zee. Nautisch bericht wind: noordnoordwest matig 3-4 Beaufort; zicht: matig, oplopend goed; temperatuur kustwater: 13 graden; afwijking waterstanden: geringe verhoging; maximum golf hoogte monding Scheldes: om streeks een meter. Zon en maan Zon op 05.42 onder 21.39 Maan op 21.34 onder 06.05 Vooruitzichten Voor vrijdag: Het hogedrukgebied noord van Schotland zorgt boven Zeeland voor een noordelijke aan- voervan schrale, frisse lucht. Gelei delijk meer zon en neerslag wordt er niet verwacht. De maximum tempe ratuur ligt bij 14graden. De noorde lijke wind is matig 3-4 Beaufort, aan de kust kan hij af en toe krachtig zijn, 5 Beaufort. Minimum temperatuur tussen 6 en 8 graden. Heldere nacht. Deze citroen-aardappelschotel past uitstekend bij visgerechten, maar bij voorbeeld ook bij gegrild vlees. Als u de schotel van tevoren maakt kunt u deze bij lage ovenstand (150 graden) in het midden van de oven opwarmen. Voor 4 personen: 1 kg aardappelen 1 teen knoflook geraspte schil van een halve citroen 2-3 theelepels citroensap 2 eetlepels gehakte peterselie peper en zout 5 eetlepels slagroom flintertjes boter. Bereiding: Schil de aardappels en snijd ze in plak ken. Kook de plakken 2-3 minuten in ko kend water tot ze zacht zijn. Verhit de oven voor op 200 graden. Vet een ondiepe ovenschaal in met boter. Schik de aardappelplakjes dakpansge wijs in de schaal en bestrooi elke laag met uitgeperste knoflook, citroenschil, peper en zout en gehakte peterselie, be druppel met citroensap. Schenk de slagroom uit over de aardap pelen en leg hier en daar een flintertje boter. Dek de schaal af met aluminiumfolie en bak de citroenaardappelen 30 minuten. Neem dan het folie van de aardappelen en bak nogmaals 15 minuten. Voor zaterdag tot en met maandac Langzaam gaat de temperat^ weer omhoog naar een maximur van 16 graden. In de nacht blijfth, fris met minima vana rond de7g^ den. Wel zijn er flinke zonnige peri;. den en het blijft droog. De noorfr oosten wind is matig 3-4 Beaufort i uur cs, VM Donderdag 22 mei Vlissingen 02.47 228 15.05 25 Terneuzen 03.06 256 15.26 2? Bath 04.08 298 16.27 3ij Roompot Buiten 02.40 168 15.00 Zierikzee 04.25 155 16.45 isi Wemeldinge 04.30 181 16.45 i« Philipsdam West 04.25 161 16.451^ Vrijdag 23 mei Vlissingen 03.23 239 15.43 24 Terneuzen 03.46 268 16.03 272 Bath 04.45 310 17,06 3', Roompot Buiten 03.20 180 15.40i? Zierikzee 05.10 162 17,2515 Wemeldinge 05.10 1 88 17.30 13J Philipsdam West 05.40 166 17.55 1;; Laag water uur cm uur e VM Donderdag 22 mei Vlissingen 09.10 204 21.28 Terneuzen 09.38 214 21.57 2i: Bath 10.46 239 23.03 24) Roompot Buiten 08.55 154 21.20 IS Zierikzee 10.20 149 22.40 15 Wemeldinge 10.25 166 22.45 IS Philipsdam West 10.25 159 22.45 IS Vrijdag 23 mei Vlissingen 09.51 207 22.08 21: Terneuzen 10.15 217 22.37 22 Bath 11.26 240 23.46 25 Roompot Buiten 09.35 154 21.55 IS Zierikzee 10.55 148 23.25 Wemeldinge 11.05 165 23.30 IS Philipsdam West 11.00 158 23.30 15! Vooruitzichten voor diverse landen geldig toten met vrijdag: Finland: Wolkenvelden en kans op een enkele winterse bui. Middag- temperatuur van 5 graden in het noorden tot 12 in het zuiden. Noorwegen: Wolkenvelden en af en toe regeri, in het noorden ook sneeuw. Hier en daar ook zonnige perioden. Middagtemperatuur van 6 graden in het noorden tot 13 in het zuiden. Zweden: Wolkenvelden en vooral in het midden en zuiden kans op een bui, misschien wel met onweer. Middagtemperatuur van 6 in het noorden tot 13 graden in het mid den en zuiden. Denemarken: Overwegend be wolkt en kans op enkele buien, ook met onweer. Maximumtempera tuur omstreeks 14 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ier land: Geleidelijk iets beter met hier en daarzon, maar vooral in het zuid westen nog kans op een regen- of onweersbui. Maxima uiteenlopend van een graad of 10 in Noordwest- Schotland tot 16 plaatselijk in Ier land. België en Luxemburg: Geleidelijke overgang naar droog weer met wat zon, maar donderdag eerst nog be wolkt en af en toe wat (mot)regen. Middagtemperatuur ongeveer 15 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Gelei delijk meer zon en vanaf vrijdag op de meeste plaatsen droog. Middag temperatuur op donderdag rond 18 graden, vrijdag iets hoger. Portugal: Donderdag nog zonnige perioden en tot de avond bijna over al droog. Vrijdag meest bewolkt en een aantal buien, mogelijk met on weer en in het noorden veel neer slag. Langs de kust in het westen maxima rond 20 graden; langs de Spaanse grens 25 graden of meer. Madeira: Donderdag perioden met zon en droog. Vrijdag meer bewol king en mogelijk regen. Middag temperatuur ongeveer 21 graden. Spanje: Donderdag flinke zonnige perioden en droog. Vrijdag in het westen kans op enkele buien, ook met onweer. Middagtemperatuur uiteenlopend van een graad of 20 in het westen van Galicië tot tegen de 30 graden in het binnenland. Canarische Eilanden: Donderdag veel zon en droog. Vrijdag meer be wolking en mogelijk een bui. Mid dagtemperatuur ongeveer 25 gra den. Marokko: Westkust: eerst veel zon. Vrijdag van het westen uit toene mende bewolking maar tot de avond waarschijnlijk droog. Mid- dagtemperatatuur variërend van iets boven de 20 graden in het noor den tot rond 30 in het zuiden. Tunesië: Veel zon en droog. Mid dagtemperatuur ongeveer 25 gra den, aan zee hieren daarwat lager. Zuid-Frankrijk: Flinke perioden mei zon en op de meeste pi: droog. Middagtemperatuur op donderdag rond 21 graden; vrijdag iets hogere maxima, in hetzuidwet ten bij föhn meer dan 25 graden. Mallorca en Ibiza: Flinke zonnige perioden en droog. Middagtempe ratuur ongeveer 25 graden. Italië: Flinke zonnige perioden, Donderdag in het zuiden eerst nog een enkele bui; vrijdag in het mid den mogelijk een lokale onweers bui. Middagtemperatuur rond 25 graden maar bij buien lagere maxi- Corsica en Sardinië: Vrij zonniger droog. Middagtemperatuur onge veer 24 graden. Malta: Veel zon, maar donderdag eerst ook nog wolken en kanso: een regen- of onweersbui. Middag temperatuur rond 26 graden. Griekenland en Kreta: Veel zone- mogelijk een lokale onweersbui eerst alleen in het noorden maa' vrijdag later op de dag ook elders Maxima aan zee tussen 24 en 23 graden; vrijdag op Kreta nog war mer. Turkije en Cyprus: Zonnig. Vrijdag later op de dag in het noordwester mogelijk een regen- of onweersbu' Middagtemperatuur meest tussen 25 en 30 graden. Duitsland: Veel bewolking en wi regen of motregen, lokaal mogelïjf onweer. Vrijdag in het noordenop- klarend, maar in het zuiden nog hardnekkige bewolking en kanso? een regen- of onweersbui. Middag temperatuur uiteenlopend van 1? graden in het noorden tot iets bo ven de 21 graden in het zuiden. Zwitserland: AAn de noordkant^1 de Alpen veel bewolking en enkel* regen- of onweersbuien. In het ze den wat zon. Vrijdag afnemendbifr ig. Middagtemperatuur uiteen''/ pend van 20 graden in het noorde tot rond 25 in de omgeving van Lo carno. Oostenrijk: Donderdag naar be oosten trekkende regen- en on weersbuien. Vrijdag wolkenveld?-' en kans op wat regen. In Steiermar- ken en Karinthië dan waarschijn!? droog. Middagtemperatuur dale'- tot rond de 20 graden; in het zo- oosten iets warmer. Polen: Langzaam naar het zuid? trekkende buien, mogelijk ookOj weer. Vrijdag alleen in het zuid?- nog een bui, in het noorden dangr regeld zon. Middagtemperatu7 van 14 graden in het uiterste noc- den tot 18 in hetzuiden. Tsjechië en Slowakije: Veel bewa king en een enkele regen- of weersbui. Middagtemperatuur o» geveer20 graden. Hongarije: Toenemende bewolkt en enkele regen- of onweersbuis- Donderdag waarschijnlijk enk?- zware buien. Maxima dalend w rond 20 graden. De politie kondigt voor vandaag de volgende snelheidscontroles aan A2 tussen Amsterdam-Utrecht-Zaltbommel vice versa A10 ringweg Amsterdam A12Zoetermeer _AWzröJ- *3onoeR- H hogedruk luchtdruk in -1000- heclo pascal 19 lemperaluur

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 4