Huiswerk voor Netelenbos
PZCkrullebatè
Hugo Claus wint Libris-prijs
Kamer vindt dat
Van Dok er maar
weinig van bakt
4 WEKEN
Binnenklimmer bedwingt steile wand
Vrouw zwemt
van Cuba
naar Florida
Politiek stuurt staatssecretaris met eisenpakket terug naar kabinet Voorrang voor bollebozen
Dodental bij
beving Iran
loopt op
Kernraketten
in Rusland
staan op scherp
Meisje zuigt
ontvoering
uit haar duim
Zwin College wint leesspel
Menzo met
Lierse naar
Vlissingen
VOOR 15,00
JA, ik wils
40e jaargang no. 112
linsdag 13 mei 1997
«i nsse nummers 1,75
Zonnige perioden
Stapehvolken afgewisseld door zon.
De buienkans is klein. Matige zuiden
wind rond 3 Bft. Temperatuur 16 a 18
graden. Minima rond 9 graden.
Vandaag
zo los te knippen of uit de krant te halen
KEY WEST - De Australi
sche langeafstandzwem-
ster Susie Maroney is er
gisteren in geslaagd de af
stand tussen Cuba en Flo
rida zwemmend te over
bruggen. De 22-jarige
Maroney, die met het oog
op de aanwezigheid van
haaien in een kooi zwom,
legde 180 kilometer af in
precies een etmaal.
Zo'n vijftig eerdere pogin
gen om de Florida
Straights over te steken
mislukten. Maroney zelf
wist in juni tot op 19 kilo
meter van de Amerikaan
se kust te komen, maar
moest toen na 38,5 uur op
geven door zeeziekte en
uitdroging. Eigenlijk is de
afstand tussen Havana en
key West slechts 145 kilo
meter, maar door stromin
gen en weersomstandig
heden moest Maroney 180
kilometer zwemmen.
De Australische zwom de
afstand in een 8,5 bij 2,4
meter grote kooi, die haar
tegen haaien moest be
schermen. De constructie
was bevestigd aan een
boot die haar begeleidde.
De kooi was geen luxe: het
team van Maroney signa
leerde tot tweemaal toe
een belangstellende haai.
Enkele uren na het vol
brengen van de tocht
stortte Maroney in. Ze
was ernstig verbrand door
de felle zon en had diverse
beten van kwallen opge
lopen. Haar toestand was
vólgens het ziekenhuis
niet zorgwekkend.
De Australische zwom
eerder enkele malen het
Kanaal tussen Engeland
en Frankrijk over. AP
Slimme middelbare scholieren, met een gemiddeld eindcijfer
van acht of hoger, mogen straks zonder loting direct worden
toegelaten tot studies met een studentenstop. De stu
dentenorganisaties zijn niet blij met dit plan van mi- O
nister Ritzen. Ze vinden het te veel gericht op cijfers. O
van onze verslaggever
Wilfred Scholten
DEN HAAG - De Tweede
Kamer eist dat staatsse
cretaris Netelenbos van
Onderwijs 90 miljoen gul
den extra besteedt aan de
vernieuwing van de hoog
ste klassen in havo en vwo.
De staatssecretaris, die zelf
meer geld niet noodzakelijk
vindt, «Sent dat bedrag elders op
haar begroting te vinden of an
ders bij het kabinet te rade
gaan. Dat bleek gisteren tijdens
het overleg in de Kamer over de
grootscheepse vernieuwing van
cle bovenbouw van havo en vwo.
In het zogeheten 'studiehuis' dat
in de hoogste klassen wordt in
gevoerd, vervallen de vakken
pakketten waarin leerlingen
examenkunnendoen. Er komen
vier profielen (cultuur en maat
schappij, economie en maat
schappij, gezondheid en tech
niek, natuur en techniek) die de
scholieren beter voorbereiden
op het hoger onderwijs. Ook
worden leerlingen gestimuleerd
zelfstandiger te gaan werken.
De Kamer vreest dat er te weinig
geld en tijd is om het studiehuis
al op 1 augustus 1998 te kunnen
beginnen. Het extra geld dat de
Kamerleden de staatssecretaris
opdringen is vooral bedoeld om
de leerkrachten bij- en na te
scholen. Met de 90 miljoen gul
den krijgen leraren twee uur per
week extra-om zich de nieuwe
lesmethoden eigen te maken en
de nieuwe opzet goed te regelen.
Zelf denkt Netelenbos dat 50 tot
70 miljoen gulden daarvoor
meer dan genoeg is, maar ze zal
eerst het kabinet raadplegen.
Momenteel geeft Netelenbos
bijna 90 miljoen gulden per jaar
uit aan de verbouw van de scho
len en het ontwikkelen van
nieuwe vakken en examens,
maar daar moeten ook andere
onderwijsvernieuwingen uit
worden betaald.
Niet op tijd
De invoering in 199 8 mag van de
coalitiepartijen PvdA, WD en
D66 vooralsnog doorgaan, on
danks de grote twijfels die er bij
de fracties leven. Zo zijn de
nieuwe lesboeken pas begin vol
gend jaar gereed. Ook verwach
ten veel scholen de boel organi
satorisch niet op tijd rond te
krijgen.
De oppositiepartijen CDA
GroenLinks en de kleine chris
telijke partijen willen om die re
den, de start van het studiehuis
een jaar uitstellen. D66 dreigt
met uitstel als Netelenbos te
'luchthartig' met de problemen
om gaat. De staatssecretaris
hecht echter aan tijdige invoe
ring en verwacht 'beslist geen
chaos'. Ruim 400 van de 500
scholen zijn al begonnen, maar
hoeven niet al op 1 augustus
1998 klaar te zijn. „Het is een
cultuuuromslag die wel tien
jaar duurt."
De Kamer wil daarnaast het
profiel 'cultuur en maatschap
pij' zwaarder maken door 280
uur wiskunde over te hevelen
van het gemeenschappelijke
deel van het examenprogram
ma naar het profiel, aangevuld
met 80 uur statistiek en kansbe
rekening. De staatssecretaris
zal de Kamer eind deze week la
ten weten of dit 'nieuwe' vak
zwaar genoeg is voor universi
taire opleidingen die wiskunde
A verplicht stellen (zoals psy
chologie).
Als dat niet zo is, handhaaft de
bewindsvrouwe het huidige
voorstel: wiskunde in het ge
meenschappelijk deel en een
keuzevak wiskunde A in het
profiel. Intussen zal worden on
derzocht of er een geheel nieuw
'wiskunde C' kan worden ont
wikkeld dat logisch denken en
het oplossen van probleem aan
leert. Netelenbos onderzoekt
ook of filosofie, zoals een Ka
mermeerderheid wenst, een
keuzevak kan worden in het ge
noemde profiel en of er 80 uur
meer kan worden uitgetrokken
voor het combinatievak maat
schappijleer/geschiedenis. Het
debat zal volgende week wor
den voorgezet. GPD
TEHERAN - Het dodental na de
zware aardbeving van zaterdag
i het oosten van Iran is opgelo
pen tot boven de 4000. De auto
riteiten vrezen dat het aantal
nog verder gaat stijgen.
Ongeveer 6000 mensen zijn ge
wond geraakt en 100.000 men
sen zijn dakloos geworden, zo
melden het Rode Kruis en de
Iraanse zusterorganisatie Rode
Halve Maan.
Om de ergste nood te lenigen is
volgens een inventarisatie van
het Rode Kruis zestien miljoen
gulden nodig. Daarvan is vol-
»ens een woordvoerster de helft
linnen via bijdragen van een
aantal landen uit de regio en uit
het Westen. Met het geld worden
voedsel, tenten en dekens be
taald." Nederland stelt 500.000
gulden beschikbaar uit het
noodhulp fonds van het ministe
rie voor Ontwikkelingssamen
werking. Het geld gaat naar de
Verenigde Naties en het Neder
landse Rode Kruis.
Behalve met de naschokken in
het rampgebied heeft Iran
maandag ook nog eens te maken
gekregen met een aardbeving
met een kracht van 4,8 op de
schaal van Richter in het noord
westen van het land. Daar wer
den de steden Ardabil en Nir ge
troffen. Het Iraanse persburau
IRNA meldde niets over slacht
offers of schade. In de regio Ar
dabil zijn nog steeds naschok
ken sin«ïs de zware beving van
eind februari, die duizend le
vens eiste. AFP/RTR/ANP
WASHINGTON - Russische
kemraketten hebben onlangs
meerdere keren op scherp ge
staan als gevolg van verouderde
en slecht uitgeruste controle
systemen.
Dat blijkt uit een vertrouwelijk
rapport van de Amerikaanse
veiligheidsdienst CIA waaruit
de Washington Times gisteren
citeerde.
Dat kernraketten soms op
scherp komen te staan hoeft
overigens niet te leiden tot
daadwerkelijke lancering.
Daarvoor moeten de wapens
met codes eerst nog worden vrij
gegeven en moet de computer
van de raketten een doel ont
vangen. Een voormalige Russi
sche officier heeft de bevindin
gen van de CIA bevestigd.
AFP/DPA
ROTTERDAM - Het 18-
jarige Turkse meisje dat
zaterdagnacht bij een
grootscheepse politieac
tie in Rotterdam-Zuid
werd bevrijd, was niet
ontvoerd. Dat dramati
sche verhaal had zij volle
dig verzonnen. Na deze
bekentenis zijn de zeven
mannen die bij de inval
werden aangehouden in
vrijheid gesteld.
Het 'slachtoffer' biechtte
gisteren tegen de politie
op dat zij vrijwillig in de
woning van de 30-jarige
illegaal in ons land ver
blijvende hoofdverdachte
verbleef. Zij was vorige
week naar hem toe gegaan
om met hem te trouwen.
Maar uit vrees voor nega
tieve reacties van haar fa
milie zoog het meisje een
verhaal over de*" ontvoe
ring uit de duim.
In een telefoontje met de
familie vertelde ze dat ze
tegen haar wil werd vast
gehouden en was ver
kracht. Dankzij een tip
van een familielid van de
ontvoerde wist de politie
het meisje uiteindelijk te
vinden. De politie bekijkt
nu de mogelijkheid om de
kosten van het intensieve
onderzoek en de daarop
volgende 'bevrijding' op
haar te verhalen. Er wordt
proces-verbaal tegen haar
opgemaakt wegens het
doen van valse aangifte.
GPD
Jury unaniem in keuze voor auteur De Geruchten
van onze verslaggever
Jan-Hendrik Bakker
AMSTERDAM - Hugo Claus
heeft met zijn roman 'De Ge
ruchten' de Libris Literatuur
Prijs 1997 gewonnen. De onder
scheiding, waaraan een bedrag
verbonden is van 100.000 gul
den, is hem door een unanieme
jury toegekend, zelfs zonder dat
er een stemming noodzakelijk
was, onthulde juryvoorzitter W.
Dik gisteravond tijdens de be
kendmaking van de winnaar.
Hugo Claus (68) behoorde dit
jaar tot de grote drie kansheb
bers. Behalve de Vlaamse ro
mancier en dichter waren dat
ook AF.Th. van der Heijden (met
zijn dubbele roman 'Het Hof
van Barmhartigheid' en 'Onder
het plaveisel het moeras' uit de
cyclus 'De tandeloze tijd') en J.J.
Voskuil met zijn boek 'Vuile
handen', deel 2 uit de reeks 'Het
bureau'.
Volgens de jury is 'De Geruch
ten' 'een hoogtepunt in het toch
al indrukwekkende oeuvre van
de Vlaamse taalvirtuoos'. Ze
noemt dit boek een 'meesterlij
ke, vileine, poëtische en barm
hartige roman'. 'De Geruchten'
is geënt op de gelijkenis van de
veidoren zoon. Op een nacht
keert in een Vlaams dorp een de
serteur uit het Belgische leger in
de Kongo (het huidige Zaïre) te
rug in zijn ouderlijk huis. Kort
daarna breekt er in zijn dorp een
geheimzinnige ziekte uit die ve
le slachtoffers maakt. Het lijkt
alsof de deserteur, René, deze
ziekte uit de Kongo heeft mee
genomen.
Het is de schitterende taal, de
virtuoze satire en Claus' gave
met het banale en obscene te
jongleren, die deze roman tot
een meesterwerk maken, een
meesterwerk over de verwor
ding dan wel te verstaan. Na het
'Verdriet van België' heeft Claus
geschreven over de Ziekte van
België. 'Andermaal trekt Claus
de beerput open. Voor de zoveel
ste keer tilt hij het deksel van de
doofpot op', zo karakteriseert
de jury 'De Geruchten'. Claus
wil vooral 'met omzichtige be
wegingen van zijn indrukwekr
kende taalpotentieel diep door
dringen in de duistere krochten
van de angstige, agressieve en
kwaadsprekende mens'.
Oeuvre
Claus heeft al een omvangrijk
oeuvre op z'n naam staan. Naast
'De Geruchten' behoren 'Het
verdriet van België' en zijn ro
mandebuut 'De Metsiers' uit
1956 tot zijn belangrijkste ro
mans. Zijn werk is in vele talen
vertaald. Naast veel toneelwerk
heeft hij ook een aanzienlijke
hoeveelheid poëzie geschreven.
Zijn laatste grote bundel, 'De
Sporen' (1993), kreeg het jaar
daarop «ie grote VSB-poëzie-
prijs. Claus werd in 1986 voor
zijn hele oeuvre onderscheiden
met de Prijs der Nederlandse
Letteren. In 1984 kreeg hij de
Staatsprijs voor Vlaams proza
en in 1997 de Pier Paolo Pasolini
Prijs.
Behalve Claus, Voskuil en Van
der Heijden, waren nog drie au
teurs voor de Libris-prijs geno
mineerd. GPD
Aangemoedigd door enthousiaste supporters, is mavo-klas
3b van het Zwin College in Oostburg maandag winnaar ge
worden van de 'Blauwbilgorgel'het spel over lezen en boeken
voor jongeren. In de finale, die in de Terneuzense bi
bliotheek gehouden werd, versloegen de Oostbur- 1 1
gers klas 3b van scholengemeenschap De Rede.
Stanley Menzo komt van
daag even naar Vlissin
gen. De ex-keeper van
Ajax en PSV speelt van
avond met Lierse SK - de
ploeg die met Club Brugge
strijdt om de Bel
gische titel - een
oefenduel tegen O
de VC Vlissingen. C
feiten en meningen: 2; binnenland: 3; varia: 4; buitenland: 5;
financiën en economie: 6; economie: 7; radio en televisie: 9;
zeeland: 11,13,14,15 en 17; sport: 18 en 19.
De winnaar van de Libris Literatuurprijs 1997 Hugo Claus (1) staat
de televisie te woord terwijl juryvoorzitter Wim Dik toekijkt.
foto Cor Mulder/ANP
van onze verslaggever
Wilco Dekker
DEN HAAG - Staatssecretaris
Van Dok-Van Weele (Economi
sche Zaken) ligt onder vuur van
de Kamer. Het CDA-Kamerlid
Leers klaagt in een brief aan
voorzitter Vos van de Kamer
commissie Economische Zaken
dat de PvdA-bewindsvrouw er
maar weinig van bakt. De rege
ringspartijen VVD en D66 steu
nen de kritiek. Het liberale Ka
merlid Vohte vindt dat het CDA
de pijlen teveel op de persoon
richt, maar noemt het beleid van
Van Dok 'weinig dynamisch en
weinig daadkrachtig'.
Het CDA-kamerlid Leers opent
de aanval op Van Dok in een
brief aan zijn PvdA-collega Vos.
'Namens de CDA-fractie wil ik
je onze zorgen overbrengen over
het uitblijven van toegezegde
informatie en het geringe con
tact dat er bestaat met de staats
secretaris van Economische Za
ken, mevrouw Van Dok-Van
Weele, over de tot haar porte
feuille behorende taken.'
Van Dok heeft vrijwel vanaf
haar aantreden te kampen met
zware kritiek. De 49-jarige oucl-
burgemeester van Velsen zou in
'94 tweede of derde keus ge
weest zijn voor de post van
staatssecretaris voor Buiten
landse Handel. Leers, die Van
Dok al eerder op de korrel nam,
doelt in zijn brief aan de com
missie op het uitblijveifvan dui
delijkheid over de toekomst van
de Economische Voorlichtings
dienst (EVD), de kansen in Mid
den- en Oost-Europa en vooral
op het exportbeleid. Over het
laatste punt klaagden 24 grote
ondernemingen twee jaar gele
den al in een brandbrief aan
premier Kok. Volgens Leers zou
Van Dok al een half jaar geleden
met plannen hebben moeten ko
men.
Zijn D66-collega Van Walsem
steunt dit punt. Volgens de De
mocraat moet Van Dok 'heel
spoedig' naar de Kamer komen
om uit te leggen hoe het ervoor
staat. De Democraat vindt de
brief van Leers 'wat zwaar aan
gezet', maar deelt de kritiek wel
dat de Kamer te weinig hoort
van de staatssecretaris. „Niet
iedereen is een tien in dit kabi
net en het is al langer duidelijk
dat Van Dok daarbij hoort." Het
WD-kamerlid Vohte vindt dat
de PvdA-staatssecretaris meer
moet doen om dé berg regels
voor het midden- en kleinbe
drijf te verminderen. Ook no
teert de liberale 'gemiste kan
sen' bij het toeristisch beleid,
dat ook onder Van Dok valt.
Het ministerie van Economi
sche Zaken is 'verbaasd' over de
kritiek op Van Dok. &PD
'Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
een proefabonnement van
4 weken voor 15,00
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 32,50.
per kwartaal met
automatische afschrijving-
a 91,35
Naam:
Postcode:
Plaats:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar;
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
ROOSENDAAL - Een deelnemer zwoegt tegen de klimmüur in het Yellowstone klimcentre in Roosendaal, toneel van de strijd om het Nationaal kampioenschap indoor
klimmen voor landmachtmilitairen. De titelstrijd werd gisteren voor het eerst uitgevochten. Achttien binnenklimmers hadden zich aangemeld voor het evenement
foto Koen Suyk/ANP
i
