Gruwelijke moordpartij Algerije
PZC
Boze vissers blokkeren haven Calais
i.'n
Zaïrezen vallen
vluchtelingen aan
Miljoenen Amerikanen kiezen
mor een week zonder televisie
buitenland
fundamentalistisch geweld laait op in aanloop naar verkiezingen
Dertien EU-lidstaten
rolgend jaar klaar
roor eenheidsmunt
mm min mm® i
Sancties VS tegen Myanmar
Restauratie Assemblée Suriname
Regering India krijgt vertrouwen
Iran roept ambassadeurs terug
Grote militaire oefening bij Golf
II
i
-
i x t5
1 s?
Sneeuw bedekt graven
President van
Turkije voor
houden nieuwe
verkiezingen
Helikopters beschermen wijnoogst
Moskou legt rode loper
uit voor Chinese leider
woensdag 23 april 1997
an onze redactie buitenland
ILGIERS - De bittere strijd van
jgerijnse extremisten voor een
loslimstaat van de afgelopen
jjf jaar heeft gisteren een bloe-
jg dieptepunt bereikt. Bij de
uwelijkste moordpartij tot nu
ye brachten zij in een klein
jorp bij Algiers bijna honderd
icnsen om het leven.
|e escalatie voorspelt weinig
aeds voor de periode in de aan-
pop naar de verkiezingen van 5
n ini. De fundamentalisten boy
cotten deze verkiezingen. Zij
zullen pogen het geweld op te
voeren om de bevolking door
middel van terreur te dwingen
hun zijde te kiezen.
Het leger voert sinds februari
verbeten offensieven uit om het
geweld nog voor de verkiezin
gen in te dammen. Het schakel
de in de afgelopen weken tal van
leiders en centra van de rebellen
uit, maar het blijkt de opstande
lingen nog lang niet te hebben
bedwongen. Nog vorige week
schakelden de Algerijnse troe
pen een gewapende gx'oep van
un onze correspondent
frul Koopman
ÏRUSSEL - Naar verwachting
lerticn lidstaten kunnen op tijd
jj ioldoen aan de belangrijkste
'i toetredingseis voor de Europese
jenlieidsmunt: een begrotings-
tokort van maximaal drie pro
tent. Alleen van Griekenland en
kan nu al worden gezegd
jat zij de boot dreigen te missen.
Deze zonnige prognose publi
ceert de Europese Commissie
Indaag, na een week vol som-
Ier nieuws over de haalbaar-
ieidvan de EMU.
folgens de Commissie, die zich
roor zijn tweejaarlijks rapport
iaseert op cijfers uit de lidsta-
ïnzelf, kan een omvangrijk ge
nschap landen al vanaf de
salt op 1 januari 1999 aan het
ïuro-project meedoen. Voor-
jeaarde is wel dat de twee
maargewichten Duitsland en
frankrijk extra bezuinigings
maatregelen treffen en ook de
Sdstaten België, Oostenrijk,
Portugal, Zweden en Spanje de
Bring naar de nering zetten.
Üederland, Ierland, Finland en
Luxemburg hebben hun boek-
ipuding al op orde en zouden in
it voorjaar van 1998 moeite-
lios kunnen slagen voor het
ÉMU-toelatingsexamen. Dene-
aarken en het Verenigd Ko-
linkrijk behoren ook tot de
roorhoede, maar de regeringen
twintig man uit die dertig dor
pelingen had vermoord. Het le
ger moest gevechtshelikopters
met raketten inzetten om de
groep de baas te worden.
Keel doorsnijden
Sinds de regering begin 1992 de
verkiezingen schrapte die het
fundamentalistische Nationaal
Reddingsfront (FIS) leek te
gaan winnen, verloren in Alge
rije al meer dan 60.000 mensen
het leven door politiek geweld.
Op het platteland snijden de re
bellen hun slachtoffers meestal
de keel door, in steden gebrui
ken zij ook autobommen-
De gewelddadigste beweging
van de moslimfundamentisten
in Algerije is de GIA, de Gewa
pende Islamistische Groep. De
lijst van bloedige aanslagen en
moordpartijen die op haar conto
kan worden geschreven is
schrikbarend.
Op 9 februari 1992 riep de toen
malige Algerijnse president
Mohamed Boudiaf voor twaalf
maanden de noodtoestand uit
om een einde te maken aan de
golf van aanslagen van radicale
moslims. De noodtoestand is
vijf jaar later nog altijd van
kracht. Op 4 maart 1992 werd
het FIS verboden.
Wel veranderde het geweld de
afgelopen vijf j aar van karakter.
Beperkte het zich aanvankelijk
vooral tot botsingen tussen fun
damentalistische moslims en de
veiligheidsdiensten, al geruime
tijd zijn vooral burgers het doel
wit.
Een van de belangrijkste legale
oppositiepartijen, het Front van
Socialistische Krachten (FFS)
doet mee aan de verkiezingen,
ofschoon het vindt dat verkie
zingen waarvan het FIS blijft
uitgesloten 'geen oplossing voor
de crisis' zijn. AFP/ANP
in beide landen voelen er voor
alsnog weinig voor hun natio
nale munten op te geven.
De nota van de Commissie is
weer een eerste positief signaal
na diverse speculaties over mo
gelijk uitstel dan wel afstel van
het prestigieuze EMU-project.
Premier Kok zei gisteren nog
nadrukkelijk niet mee te willen
doen met alle doemdenkerij. „Ik
vind speculeren over uitstel
slecht", aldus de premier tijdens
een Europese bijeenkomst in
Den Haag. Hij reageerde daar
mee op president Tietmeyer van
deDuitse CentraleBank, dieliet
weten de eenheidsmunt liever
uit te stellen dan te sjoemelen
met de toetredingscriteria.
Door nieuwe begrotingstegen
vallers zal Duitsland, zonder
aanvullende bezuinigingen, de
norm van 3 procent financie
ringstekort niet op tijd berei
ken.
Maar ook Frankrijk worstelt
met problemen. De Franse pre
sident Chirac heeft vervroegde
verkiezingen uitgeschreven, in
de hoop dat met een nieuw par
lement wel pijnlijke bezuinigin
gen zijn door te voeren.
De Nederlandse regering heeft
inmiddels besloten op 23 mei
een informele top te houden in
Maastricht, in een poging de on
derhandelingen over een her
zien Europees verdrag een nieu
we impuls te geven. GPD
mm m -
CALAIS - Het schip 'Seafrance Monet' breekt dinsdag door een blokkade van Franse vissersboten voor Calais. Een twintigtal boten
uit de havens van Calais, Boulogne en Duinkerken dwongen gisteren twee P&O-veerboten uit Dover tijdens hun overtocht terug te
keren. De vissers protesteerden tegen de regels van de Europese Unie over de grootte van de mazen in de visnetten.
foto Pascal Rossignoi/RTR
WASHINGTON - De Amerikaanse president Clinton heeft
gisteren een totaal verbod op Amerikaanse investeringen in
Myanmar (Birma) afgekondigd. Clinton stemde eerder giste
ren in met economische sancties tegen Myanmar vanwege
grove schendingen van de mensenrechten door het militaire
bewind in het land.
De regerende Staatsraad voor Herstel van Recht en Orde
(Slorc) in Myamnar zei gisteren zich niets aan te trekken van
Amerikaanse sancties, Ook ontkende Slorc dat in Myanmar
de mensenrechten worden geschonden. KRF/RTR
DEN HAAG - Nederland maakt geld vrij voor het herstel van
de kathedraal in Paramaribo en de wederopbouw van de Na
tionale Assemblée (parlementsgebouw) die in 1996 afbrand
de. Het is nog onduidelijk welk bedrag minister Pronk van
Ontwikkelingssamenwerking wil uittrekken.
Pronk deed de toezegging gisteren na een ontmoeting met zijn
Surinaamse collega Brunings. Volgens Brunings is voor het
herstel van de kathedraal - het grootste houten kerkgebouw
van Zuid-Amerika - op korte termijn 400.000 gulden nodig.
In totaal kost de restauratie zo'n twee miljoen gulden
De uit de zeventiende en achttiende eeuw daterende gebou
wen behoorden tot de oudste monumenten van Suriname en
golden als een symbool van de nationale identiteit. ANP
NEW DELHI - De nieuwe Indiase regering van premier Inder
Kumar Gujral heeft gisteren met ruime meerderheid het ver
trouwen van het parlement gewonnen. De meerderheid voor
Gujral was door de steun van de Congrespartij zo groot, dat
het niet nodig werd geacht de stemmen te tellen.
Maar de 77-jarige oud-marxist en tegenwoordige sociaal-de
mocraat kan op de nodige problemen rekenen. Zo staat het al
lerminst vast dat de Congrespartij, die de val van Gujrals
voorganger H.D. Deve Gowda bewerkstelligde, hem zal blij
ven steunen.
Gujral, een oudgediende in de politiek en tweemaal minister
van Buitenlandse Zaken, benoemde maandag een kabinet dat
bijna een kopie vormt van de regering-Gowda. Van de veertig
leden in het oude kabinet bleven 35 gehandhaafd. AP
TEHERAN - Iran heeft zijn ambassadeurs uit veertien landen
van de Europese Unie teruggeroepen. Het was de eerste direc
te actie van Teheran na de crisis die is ontstaan tussen de EU
en Iran over de uitspraak twee weken geleden van een Duitse
rechter dat de Iraanse leiders opdracht hadden gegeven voor
een moordaanslag op Koerdische oppositieleiders in Berlijn.
De EU riep zijn ambassadeurs uit Teheran terug na dit zoge
noemde Mykonos-proces, waarin een Iraniër en drie Libane-
zen werden vex*oorcleeld wegens de moorden in 1992. AP
TEHERAN - Tweehonderdduizend Iraanse militairen doen
mee aan drie dagen durende manoeuvres om te oefenen tegen
verrassingsaanvallen van 'vijanden van cle Islamitische Re
publiek'. De religieuze leider Khamenei, opperbevelhebber
van de strijdkrachten, opende de oefening gisteren in de ha
venstad Bandar Abbas aan de Straat van Honnoez. „Wie met
de gedachte zou spelen Iran aan te vallen, moet rekening hou
den met een vastbesloten antwoord van de Iraanse staat", zei
hij.
Het gebied waarin de oefening 'Weg naar Jeruzalem' wordt
gehouden, strekt zich uit van West-Iran naar de zuidelijkste
grens van de Perzische Golf. Tijdens de manoeuvres test het
leger diverse typen raketten. DPA/RTR
van onze redactie buitenland
RIJSWIJK - Circa vier miljoen
Amerikanen zetten vanavond
bun televisie uit met het voorne
men het apparaat niet meer aan
ledoen tot 1 mei. De jaarlijke
actie wordt voor de derde maal
georganiseerd door de vereni-
TV-Free America, die het
gezonde leven zonder beeldbuis
propageert. Het aantal mensen
Rat zegt deel te nemen stijgt ge-
De eerste maal in 1995
itas het een miljoen en vorig
jaar drie miljoen.
In de Verenigde Staten wordt al
jaren geklaagd over wat voor af-
grijselijke programma's er alle
maal worden uitgezonden. De
vereniging vindt die veront
waardiging selectief: er moet
minder worden gekeken naar
wat dan ook. Schattingen geven
aan dat de meeste Amerikanen
ongeveer vier uur per dag naai
de beeldbuis turen. Dat is onge
veer twee maanden per jaar en
eenzevende van een gezegend
leven van ruim zeventig j aren.
De talrijke anti-televisie-acti
visten menen dat de samenle-
(Adverte.nüe)
VERGEET HEM NIET
1
(of knip deze bon uit)
uw folder cheque.
I T3
O <u -
I
I o -
03
10
W> c
herenmode
St. Adriaanstraat 7 - Goes
0113-215652
ving ernstig wordt bedreigd
door het apparaat dat zij om
schrijven als 'de luidste stem in
elk huisgezin' Politici en andere
ethische ridders, die de neer
gang van de Amerikaanse wijze
van leven veroordelen, zwijgen
als het graf over de desastreuze
invloed van de tv. Dat komt om
dat ze zelf graag in beeld komen,
aldus Henry Labalme. Hij is de
3 5 - j arige oprichter van T V-Free
America en heeft nog nooit een
televisie gehad.
Labalme haalt een professor
aan van de Harvard Universi
teit, Robert Putnam, die veel on
derzoek deed naar de teloor
gang van de Amerikaanse
burgerzin. Deze stelt de sterke
stijging van het aantal uren
tv-kijken als meest plausibele
verklaring voor de uitholling
van het 'sociale kapitaal' van de
VS. Met dat laatste bedoelt hij
de informele netwerken, de ver-
trouwensbases en de normen en
waarden waarmee burgers hun
gezamelijke doeleinden nastre
ven. Geen wonder dat Putnam
in de stichtingsraad van TV-
Free America zit.
Gevaarlijk
De televisie is gevaarlijk voor de
volksgezondheid en de samen
leving als geheel, zegt de club.
Het is namelijk vrijwel de enige
vrijetijdsbesteding die mensen
aan huis bindt en sociale con
tacten, zelfs binnenshuis hin
dert. Televisiekijkers verliezen
belangstelling voor hun ge
meenschap. Boekenwurmen,
ook geen 'buitenmensen', tonen
juist meer interesse.
De televisieloze week valt toe
vallig samen met een conferen
tie in Philadelphia (27-29 april)
waar topmensen van de Ameri
kaanse overheid er zich over be
raden hoe de burger meer bij het
bestuur kan worden betrokken.
Het Witte Huis heeft de bijeen
komst georganiseerd. De TV-
Free America-aanhangers zijn
niet onder de indruk. Volgens
hen hoopt cle overheid daar op
veel belangstelling van de me
dia om de burgerzin aan te prij
zen. Als de overheid echt wil dat
de burgers meer doen en de
Staat minder, dan zou ze de pro
blemen rond de burgerzin bij de
wortel moeten aanpakken. Die
wortel heet televisie.
TV-Free America geeft tips en
steun aan kijkers die ontwen
ningsverschijnselen krijgen.
Wie zich daar door heenslaat
krijgt volgens de ervaringen van
ex-kijkers, een gerichter, gezon
der en inhoudsvoller leven, dat
veel minder snel voorbijvliegt
dan met de tv aan. ANP
Hi
SARAJEVO - Een vrouw loopt dinsdag' over de begraafplaats
van Sarajevo. In 24 uur tijd viel in de Bosnische hoofdstad ne
gentien centimeter sneeuw. foto Fehim Demir/EPA
ANKARA - De Turkse president
Demirel heeft gisteren in Anka
ra nadrukkelijk gewaarschuwd
voor een te grote invloed van het
leger op de politiek. Voorts stel
de hij voor de interne politieke
problemen het hoofd te bieden
door nieuwe verkiezingen uit te
schrijven.
Zonder de regerende islamieten
met name te noemen, verdedig-
de de president het leger tegen
'ongegronde kritiek'
„Het leger mag niet in de poli
tiek betrokken worden, of ge
dwongen worden zich te verde
digen tegen uitspraken van
politici", aldus Demirel.
De opmerkingen van het staats
hoofd zijn een reactie op eerdere
uitspraken van brigade-gene
raal Osman Özbek, die verleden
week het islamitisch fundamen
talisme afwees en de fundamen
talistische premier Neccmetin
Erbakan hard aanviel.
Het Turkse leger wil de 'islami
sering' van het land tegengaan.
Principe
Demirel verklaarde dat de
scheiding van staat en gods
dienst een principe is van de
Turkse republiek en dat daar
niet aan getornd mag worden.
Naar het optreden van Özbek
wordt binnen het leger gekeken.
Indien hij legervoorschriften
overtreden heeft, zullen 'pas
sende disciplinaire maatrege
len' genomen worden, aldus de
president. DPA
van onze correspondent
Cees van Zweeden
PARIJS - Dat boeren gaarne op
de stoel van de weergoden
plaatsnemen, bewijzen zij iede
re zomer met hun sproeiers.
Maar wat de wijnboeren in de
streek bij Bordeaux gisteren
klaarspeelden, was de weergo
den verzoeken: ze verwarmden
hun wijngaarden.
In de donkere nacht van maan
dag op dinsdag spookten lieden
met thermometers door de wij n-
velden en zodra het kwik bene
den nul daalde, kwamen de luci
fers te voorschijn. Op talloze
plaatsen begonnen enorme
paasvuren het firmament te
verlichten, waaraan weldra ook
helikopters verschenen. Hun
taak was het de warmte met hun
hefschroeven laag bij de grond
te houden.
Sommige boeren hadden twee
honderd grote oliebranders per
hectare wijngaard opgesteld,
Voor Rémi Edange, de trotse ei
genaar van vier hectares, was
dat een enorme aanslag op zijn
oorlogskas. In vijf uur tijds joeg
hij er bijna 16.000 liter brand
stof doorheen.
Vernietigd
Maar Rémi bleef het noodlot be
spaard dat eerder deze week zijn
wijncollegae in het dal van de
Rhöne trof. Zij zagen tachtig tot
honderd procent van hun oogst
vernietigd toen de temperatuur
tot minus vijf daalde.
Vox-st in deze tijd van het jaar is
ook in Zuid-Frankrijk niets bij
zonders - de 25ste april heetlJs-
heiligen. Maar uniek was de
combinatie van extreme droog
te en bittere koude. Tot op zeke
re hoogte weerstaan druiven die
koude beter bij droogte. Als het
lang xxiet geregend heeft, dan is
hun vocht minder waterig,
waaxxloor het vriespunt lager
ligt - bij minus twee. Maar in
sommige contreien daalde het
kwik veel verder en dan wordt
de droogte een nadeel.
Een uitgeloogde, gebarsten
gx-ond, zo legde een getroffen
wijnboer uit, heeft de eigen
schap de koude 'terug te kaat
sen'. Gevolg: de koude lucht
hoopt zich daar op waar de pril
le druivenplant juist ontluikt,
boven de grond. GPD
van onze redactie buitenland
KINSHASA - Hulporganisaties
tasten nog in het duister over
het lot van de Rwandese vluch
telingen na de aanVal door Zaï
rese dorpelingen, dinsdag, op de
kampen rond Kisangani in
Oost-Zaïre. Het Wereldvoedsel
programma van de Verenigde
Naties zet vliegtuigen in om na
te gaan of de vluchtelingen mas
saal op de vlucht zijn geslagen.
Mocht dat zo zijn dan is dat een
ramp, aldus de Nederlandse
medewerkster Caroline Bakker
van het VN-kinderfonds, Uni
cef. Volgens haar is het al een
week geleden dat hulpverleners
toestemming kregen de kampen
rond Kisangani, aan de over
kant van de rivier, binnen te
gaan. De geweldsuitbarstingen
van de afgelopen dagen tegen
hulpverleners en de Rwandese
vluchtelingen verhinderen de
hulpveiiening. Ook blijft het
plan van de VN vluchtelingen te
repatriëren voor onbepaalde
tijd xxitgesteld.
Volgens een onderwijzer van het
kamp Kasese, één van de vijf
vluchtelingenkampen rond Ki
sangani, gingen Zaïrezen dins
dagochtend gewapend met kap
messen naar twee nabijgelegen
kampen waar 55.000 Rwandese
Hutu's bivakkeren. De aanval
zou een vei'gelding zijn voor de
dood, een dag eerder, van zes
Zaïrezen. Maar volgens Bakker
zijn de aanvallen eerder uitin-
gen van onvrede over de on
evenredig grote aandacht die de
hulporganisaties in de ogen van
de Zaïrezen voor de Rwandese
vluchtelingen hebben.
Cholera
De kampen rond de derde stad
van Zaïre hex'bex'gen naar schat
ting tussen de 80.000 en 100.000
Rwandese vluchtelingen. Na
het uitbreken van een cholera-
epidemie, tien dagen geleden, is
de situatie ernstig verslechterd.
De meest recente cijfers over het
aantal doden dateren van twee
dagen geleden en lopen uiteen
van elf per 10.000 in het ene
kamp tot twintig doden per
10.000 in het andere kamp.
China sprak dinsdag tegen 400
soldaten naar Zaïre te hebben
gestuurd om Mobutu te steunen.
De Zaïrese rebellen meldden
maandag dat de Chinezen per
traxxsportvliegtuig waren aan
gekomen. ANP/RTR/AFP
van onze correspondent
Hans Hoogendijk
MOSKOU - In de Russische
hoofdstad Moskou werd giste
ren de rode loper uitgelegd voor
de Chinese president Jiang Ze-
min. Het Kremlin wil tijdens het
vijfdaagse bezoek duidelijk ma
ken dat er zeer veel waarde
wordt gehecht aan het bezoek
van de Chinese leider.
Jiang werd op het vliegveld voor
prominenten verwelkomd door
minister-president Tsjex-nomyr-
din. Vandaag volgt in het Krem
lin een ontvangst door president
Jeltsin, die daarvoor zijn va7
kantie ondei'breekt.
Jiang zal ook samen met de Rus
sische leider en de presidenten
van Kazachstan, Kirgizië en
Tadjikistan een akkoord teke
nen over de reductie van de troe
pen aan de voormalige Sovjet
grens met China.
Er is het Kremlin, dat in een
strijdis gewikkeld met de NAVO
over de uitbi'eidingsplannen
van het bondgenootschap, veel
aan gelegen het Chinese bezoek
tot een succes te maken. De
voorkeur van Moskou ging uit
naar een verstrekkend bilate
raal verdrag met Peking, maar
zover wilde China niet gaan.
Jeltsins woox-dvoerder Jastx'z-
jemski onderstreepte het belang
van de politieke verklaring,
waarin de nieuwe betrekkingen
worden gex-egeld. Hij zei dat de
twee landen zich duidelijk uit
spreken tegen aanspi'aken van
welk land dan ook op de rol van
absoluut leidex'. Zonder namen
te noemen, was het zonneklaar
dat de Verenigde Staten werd
bedoeld. De Chinese ambassa
deur in Moskou vei'klaax'de dat
de twee staten hebben afgespro
ken dat ze geen deel uit zullen
maken van een militair blok, el
ke vorm van confrontatie uit
sluiten en geen bedreiging zul
len vormen voor derde staten.
De verklaring die Jeltsin en
Jiang zullen tekenen is het eer
ste 'zware' politieke document
sinds Moskou en Peking aan het
eind van de jaren tachtig begon
nen hun betrekkingen te norma
liseren. GPD