Het wonen en de
mens centraal
Een prachtig doekje voor het bloeden
PZC
zeeland
17
Bejaarde
heeft recht
op eigen
voordeur
woensdag 23 april 1997
Directeur J. F. J. Franken
van de Regionale Woning
bouwvereniging Samen
werking, die samen met
gemeente, provincie en
zorgaanbieders tekent
voor de totstandkoming
van de Meuleweie in Wol-
phaartsdijk: „Een prach
tige woonvorm die bij ou
deren uitstekend scoort."
De Meuleweie in Wol-
phaartsdijk, een bewijs van
groeiende sociale rol van wo-
igcorporaties. Arm in arm
dgemeente, provincie en zor-
lanbieders bouwen zij woon-
irgcentra voor bewuste senio-
ii, Vaak moeten ze er geld op
eleggen. En dat dwingt de wo-
Dgcorporaties meer en meer
i de koopmarkt centen te
jdienen. Directeur J. F. J.
anken van de Regionale Wo-
iigbouwvereniging Samen-
erking (RWS): „Je kunt niet
lijd water bij de wijn doen, op
in duur hou je alleen water
(er."
(iileweie is het eerste woon-
irgcomplex van de RWS.
anken, glunderend: „Ik ben er
«trots op. Het is toch mooi als
tot op hoge leeftijd je eigen
Brdeur achter je kan dicht-
ekken. Dat is het behoud van
•nselijke waardigheid. Kijk,
idat heeft zo'n woonzorgcom-
(X als De Meuleweie nou voor
teen verzorgingstehuis, hoe
ed alle bedoelingen ook zij n.
org op maat
pvolger van het door bezuini
gen gesloten en gesloopte be-
jrdenoord Nieuw Zorgvliet,
it de kleurige folder van het
oonzorgcomplex spreekt de
iiiger wordende vrij age tussen
llkshuisvester en zorgaanbie-
|r. Twintig ruime woningen
ader traditionele ongemak-
in en aangekleed met f acilitei-
ndie een lang zelfstandig ver-
ïjf mogelijk en aangenaam
ken. Niet alleen inpandig,
aar ook buiten. De beschutte
in met jeu de boules-baan is
n fraaie ontmoetingsplek, bij
gen is een treffen mogelijk in
[wijksteunpunt, de schakel
ssen woonzorgcentrum en de
ilpha arts dij kse gemeen-
hap. Want het steunpunt her-
rgt medische diensten, activi-
ten voor senioren en biedt
gverzorging aan ouderen uit
tdorp. Zorg op maat, zowel
het niveau van een verzor-
ngs- als verpleeghuis, is be-
Itikbaar voor (een gelimiteerd
intal) bewoners van de Meule-
ie. Zorgcentrum Poelwij ck in
Keer Arendskerke regelt de
irg en dienstverlening.
fe blik van de corporatie ver-
reedt zich. „Het gaat verder
Sm steen en staal. Het wonen,
smens staat centraal. En als
«schillende participanten
ïedenken, heb je veel deskun-
Sgheid gekoppeld. Een duide-
jke meerwaarde voor de toe-
amstige huurder. Het maakt
oze taak ook ontzettend boei-
nd." Toch heeft die deelname in
ïoonzorgcentra - van oudsher
ielden woningbouwverenigin-
jsnhet bij gewone huizen - zijn
rijs. De RWS heeft zon ander-
alve ton uit eigen zak in de
Meweie gepompt om de ex-
loitatie rond te krijgen en de
hurprijs op een kleine acht-
londerd gulden per maand in-
lusief servicekosten te houden,
lok besloot de corporatie het
ïijksteunpunt voor te f inancie-
sn, zodat Poel wij ck kosten
dekkend kan werken, want de
liëntèle moet nog een beetje
groeienTja, en aan uren reke-
5nis de RWS maar niet begon-
»en.
Subsidies
Ie financiering van woonzorg
centra bhj ft problematisch door
blende subsidies en vergoedin
gen van de rijksoverheid. Dat
Swingt een woningbouwvereni
ging tot duurdere (senioren
louw en voorzichtige schreden
pde koopmarkt. Met die reve
nuen kunnen woonzorgcentra
en goedkopere huurwoningen
wrden bekostigd, al zal het
Schipperen blijven. Hoever gaat
goedertierenheid van de
Wningbouwververeniging?
franken: „Financieel blijft het
lobben met dit soort woonzorg-
lentra. We nemen inderdaad
fin klein risico, met name bij
bt wijksteunpunt. Dat past op
hchin onze sociale doelstelling,
inaar de exploitatie moet econo-
®üsch verantwoord zijn. Je kunt
dot altijd water bij de wijn
toen, op den duur hou je alleen
'ater over. Maar bereid zijn we.
fe zullen vanuit onze medever
antwoordelijkheid voor de leef
baarheid in een kern net zo
oimhartig trachten het woon
complex in Wemeldinge
fónde grond te krijgen."
Overschot
tonge 'starters' en ouderen do
eneren momenteel de vraag in
Huursector, het 'middenseg
ment' neigt dankzij de lage ren-
bstand naar koop. Toch, denkt
f tanken, zullen woonzorgcen-
Fa en seniorencomplexen niet
jj» paddestoelen uit de aarde
foppen, ook al schrijdt de ver-
Sbjzing onverdroten voort. „De
kaag is wel groot, maar dat los
jjniet altijd met nieuwbouw op.
fiel nieuwe complexen beteke-
leegstand van andere huur
woningen. Bovendien is het ook
mot goed iedereen uit zijn leef
omgeving weg te halen. Daar-
Oast moeten we oppassen voor
plotseling overschot in de
moiorenhuisvesting. In Goes
wordt momenteel ongelooflijk
veel gebouwd. Het Gasthuis,
Randhof, naast De Horst...." Op
Wolphaartsdijk is die verdrin
ging zichtbaar. Het woonzorg
complex is mede de oorzaak van
leegstand in het complex be
jaardenwoningen, dat de RWS
van Nieuw Zorgvliet heeft over
genomen. ,,Je ziet dat de Meule
weie al frictie geeft op een
dorp."
Nee, Franken voorziet eerder
een 'boom' in de aanpassing van
bestaande woningen. Er wordt
steeds meer in de pot Wet Voor
zieningen Gehandicapten
(WVG, ook voor 65-plusser) ge
graaid om zorgvoorzieningen in
huis aan te brengen, zodat oude
ren langer thuis'kunnen bhj ven
wonen. De lijn stijgt lineair:
twee jaar terug vijftig aanvra
gen, afgelopen jaar honderd en
Franken voorspelt er dit jaar
tweehonderd. Die ontwikkeling
ademt evengoed de geest van
flankerend beleid-en voorkomt
leegstand en uitholling van de
sociale structuur van een wijk.
Temeer omdat de gemiddelde
huurwoning toch al onder druk
staat. De duurderde huurklasse
is verzadigd. Voor hetzelfde
geld kan een huurder een huis
kopen in een nieuwbouwwijk,
wat ook nog eens fiscaal aan
trekkelijker is.
Smallere beurs
In de strijd tegen leegst.and is de
RWS begonnen mondjesmaat
duurdere huurwoningen te ver
kopen, waarbij er wel een bo
dem is gelegd. Doel is een kern-
voorraad van 1.700 woningen te
behouden, zodat er altijd iets
voor de smallere beurs te huren
blijft. Verkoop biedt echter een
Een bewoner van De Meuleweie geniet buiten van een biertje.
aantal voordelen. De sociale op
bouw van een wijk, in corpora-
tieland 'een goede mix' ge
noemd, wordt evenwichtiger en
verpaupering wordt de voet
dwars gezet. En de opbrengsten
kan de RWS weer gebruiken om
huren niet de pan uit te laten rij
zen, bepaalde woningen te ver
beteren waar met goed fatsoen
geen huurverhoging op valt los
te laten en bijvoorbeeld gaatjes
in de financiering van woon
zorgcentra te dichten. Franken:
„De Meuleweie is een prachtige
woonvorm die bij ouderen
uitstekend scoort. De apparte
menten waren meteen weg.
Niettemin is het zo dat de zorg-
component geld kost en niets
fotografie Dirk-Jan Gjeltema
oplevert. Nou ja, natuurlijk
heeft cüe zorg waarde, alleen het
is zo moeilijk meetbaar."
Frank Balkenende
C. Kloet: „Mooie kamers zitten erin."
K. Nonnekes: „Modern."
L. Lagendijk: „Niet zo'n sterke binding."
B. Jacobs: „Het is sterieler."
Uitbaatster M. van Wilgen
burg van eetcafé 't Kraaie-
nest: „Een belachelijk project.
Er stond toch al een bejaarden
huis? Met een wat andere inde
ling had dat gebouw gewoon
kunnen blijven staan. Hadden
de bewoners niet weg gehoe
ven." Secretaris K. Nonnekes
van Vereniging Gemeenschap
Wolphaartsdijk: „Het is toch
een hele rust voor Wolphaarts
dijk dat ouderen weer een plek
hebben waar ze kunnen wo
nen." Predikant L. Lagendijk
van de Samen op Weg Gemeen
te: „Nieuw Zorgvliet had een
veel hechtere band met het
dorp. Wat er nu staat is toch
meer een flat waar mensen
naast en boven elkaar wonen."
Uiteenlopende reacties uit de
boezem van Wolphaartsdijk
aan de vooravond van de offici
ële opening van woonzorgcen
trum Meuleweie.
Wolphaartsdijk negatief over
de nieuwe voorziening? Wel
nee. Veel inwoners zijn blij dat
het niet is gebleven bij de slui
ting van Nieuw Zorgvliet. Dat
er in ieder geval wat voor in de
plaats is gekomen. Een com
plex met mooie, ruime apparte
menten. Neemt niet weg dat het
dorp met gemengde gevoelens
reageert op De Meuleweie. Het
verleden valt niet zomaar uit te
poetsen. Wolphaartsdijk is niet
vergeten dat Nieuw Zorgvliet
dicht moest vanwege bezuini
gingen. Dat bewoners op hun
oude dag werden verdreven
van hun geboortegrond. Woon
zorgcentrum Meuleweie mag
dan een prachtig doekje voor
het bloeden zijn, het blijft een
doekje voor het bloeden.
Geen klagen
De oude bewoners van Nieuw
Zorgvliet hebben het nakijken.
Predikant Lagendijk weet dat
geen van hen terugkeerde in De
Meuleweie. „Ze wonen nu bij
voorbeeld in zorgcentrum
Poelwijck te 's-Heer Arends
kerke. Over de verzoi'ging daar
geen klagen hoor. Toch kijken
sommigen met scheve ogen
naar De Meuleweie." Lagen
dijk denkt dat het woonzorg
centrum niet zo'n stei'ke bin
ding heeft met het dorp als
De beschutte tuin van De Meuleweie is een fraaie ontmoetingsplek voor de bewoners.
Nieuw Zorgvliet. Nog steeds is
tweederde van de bewoners af
komstig uit Wolphaartsdijk.
Er wonen echter ook ouderen
uit Zeeuws-Vlaanderen, Mid
delburg en Goes. Ja, zelfs uit
België. Lagendijk denkt dat
saamhorigheidsgevoel makke
lijker wortelt in een bejaarden
huis dan in een woonzorg'cen-
trum. Hij wil helpen van De
Meuleweie een sooi*t Nieuw
Zorgvliet te maken. Bijvoor
beeld door activiteiten te orga
niseren als koffiemiddagen.
„Plet staat nu nog in de kinder
schoenen. Er ontbreekt bij
voorbeeld nog een geluidsin
stallatie in de zaal," Lagendijk
heeft goede hoop. „Met wat in
spanningen gaat het hier van
zelf wel lopen."
C. Kloet kan zich nog goed de
commotie herinneren toen be
kend werd dat Nieuw Zorgvliet
dicht ging. Heel het doip stond
opz'nkop. „Nu is het afgelopen
dacht ik toen. Een hele slechte
zaak. Het is goed dat er iets is
teruggekomen. Mooie kamers
zitten erin. De bewoners zijn
tevreden. Een hele vooruitgang
ten opzichte van vroeger." Lo
vende woorden. Toch begrijpt
Kloet niet waarom Nieuw
Zorgvliet tegen de grond
moest. „Het oude gebouw had
kunnen blijven staan. Als ze
van twee kamers één hadden
gemaakt, was het nieuwe com
plex misschien niet zo duur ge
worden."
Directeur B. Jacobs van open
bare basisschool De Achthoek
wil best wat zeggen namens de
kinderen. „Zij hadden destijds
goed in de gaten dat bewoners
Nieuw Zoi'gvliet moesten ver
laten. Heel wat grootouders
woonden daar. De kinderen za
gen ook de nieuwbouw groeien.
Als we naar gym gaan komen
we er langs. Ze merkten ook dat
de Meuleweie in een mum van
tij d vol zatIn he t doip kwamen
heel snel huizen leeg te staan."
Jacobs betwijfelt of de scholie
ren het verschil begi'ijpen tus
sen een bejaardenhuis en een
woonzorgcenti'um. „Voor hen
maakt het niet uit wat voor ge
bouw er staat. Dat stukje van
het doip is gewoon de plaats
waar de ouderen van het doip
wonen."
Afbrokkeling
Directeur Jacobs gelooft best
dat De Meuleweie in een be
hoefte voorziet. De belangstel
ling voor een plaatsje is groot.
„Maar vergeleken bij vroeger
zitten er ook negatieve kanten
aan. Er kunnen minder mensen
terecht. En het is sterieler. Be
woners leven meer op zichzelf
Het blijft toch een afbrokke
lingvan de zoi'g."
Ook dorpshuisbeheerder R.
Moei'man betreurt het nog
steeds dat Nieuw Zoi'gvliet te
gen de grond ging. „Het blijft
moeilijk te begrijpen. En het is
jammerlijk dat de bewoners
weg moesten. Ze voelen zich nu
toch een beetje in den vreemde,
ook al ligt Poelwijck vlakbij."
Wel vindt Moei'man dat Wol
phaartsdijk nu een mooi pro
ject rijker is. „Mensen kunnen
er zelfstandig wonen. Dat is
fijn. Plet is van deze tijd. dus
waarom niet."
Secretaris Nonnekes van Ver
eniging Gemeenschap Wol
phaartsdijk kijkt graag naar
De Meuleweie. „Het is mooi ge
worden. Modern. Het staat
goed bij het nieuwe doxpshuis.
Het is toch een hele rust voor
Wolphaai'tsdijk dat ouderen
weer een plek hebben waar ze
kunnen gaan wonen." De ver
eniging verzette zich destijds
fel tegen de sluiting van het be-
jaai'denhuis. Nonnekes had er
niet op durven hopen dat zo'n
fraai centrum in de plaats zou
komen van Nieuw Zorgvliet.
„Destijds was het vei'trouwen
daarin niet groot. De provincie
zei dat het heel lang kon gaan
duren. Gelukkig heeft de ge
meente Goes er goed achteraan
gezeten." Toch ziet ook Nonne
kes minder positieve kanten.
„Nieuw Zoi'gvliet _was een ge
bouw waai'in veel mensen
werkten. Dat is nu een stuk
minder."
Teleurstelling
Voor de 83-jarige vooi'malige
bejaardenhulp M. C. Kloet uit
Wolphaartsdijk liep de komst
van het woonzorgcentrum uit
op een grote teleurstelling. Zij
huurt nu een bej aardenwoning
Maar wat had Kloet graag een
plaatsje gekregen in De Meule
weie. Zo'n schitterend com
plex, mooi en groot opgezet.
Helaas. Dat ze zich heel vroeg
inschreef mocht niet baten.
Anderen kregen voorrang.
„Zelfs mensen uit België en
Goes. Dat kwam hard aan bij
mij." Het zorgcentrum lijkt een
ideale woonvorm voor Kloet.
Ze behoudt haar zelfstandig
heid, maar hoeft niet langer
voor een tuintje te zorgen.
Schoffelen en maaien is geen
doen voor iemand met reuma.
Waarom de flatjes aan haar
neus voorbij gingen, Kloet weet
het niet. Misschien komt het
omdat zij geen koopwoning
kon inleveren. „Jammer dat het
zo is gelopen. Ik had liever wat
meer in de gemeenschap geze
ten."
Marten de Jongh
R. Moerman: „Sloop moeilijk te begrijpen."