PZCzeeland
DELTA muilkorft aandeelhouders
Biertanks op transport naar China
Zeeuws Woordenboek pas in 2000 klaar
Illegaal composteren
door de provincie is
OLAZ doorn in 't oog
zeeuwse almanak
V erkeersexamen
Plan directie: afschaffing bevoegdheid om deel winst aan gebruikers terug te geven Goesenaar slaat voorbijgangers
Orthodoxe kerken in
Goes gaan verregaande
lamenwerking aan
Twee doden
in verkeer
Landelijk succes jeugdbrandweer
Apparatuur uit auto gestolen
Jongeren slaags in Hulst
Hardrijders bij Heikant gepakt
Vlissingers lopen warm voor zonneboiler
Kliff ondergaat
woensdag
zijn tweede
hartoperatie
van onze verslaggever
Richard Hoving
MIDDELBURG - De Stichting De
Zeeuwse Taele heeft geen geld ineer om
een professionele kracht voltijds te laten
werken aan de aanvulling op het in 1964
verschenen Woordenboek der Zeeuwse
Dialecten. Voor de voltooiing van het
werk wordt nu een beroep gedaan op vrij
willigers en een goedkopere, in deeltijd
werkende streektaaldeskundige. Het
contract van onderzoeker drs. M. J. Th.
Adler is na drie jaar niet verlengd.
„Het geld is op. Zo simpel ligt het", zegt
C. M. Martens, voorzitter van de Zeeuwse
Vereniging voor Dialectonderzoek. ,,Het
is onmogelijk óm nog langer te werken
met een wetenschapper die veertig uur
per week in dienst is." De Zeeuwse Vereni
ging heeft in 19 91 De Zeeuwse Taele opge-
richt om geld in te zamelen voor de tot
standkoming van het supplement. De
eindverantwoording voor het project ligt
bij de vereniging.
Vorig jaar oktober deed De Zeeuwse Taele
nog een beroep op de provincie voor een
extra subsidie van 25.000 gulden. Dit be
drag was nodig om tot april door te wer
ken. De stichting is er in de tussentijd niet
in geslaagd nieuwe sponsors aan te trek
ken, waardoor de financiële middelen nu
zijn uitgeput. In totaal is er al 160.000 gul
den geïnvesteerd in de aanvulling op het
woordenboek.
Onderzoeker Adler is zeer teleurgesteld
over de gang van zaken en weigert elk
commentaar. Kort na zijn aanstelling in
april 1994 zei Adler nog in de PZC dat hem
de verzekering was gegeven dat zijn on
derzoek niet halverwege tot een einde zou
komen.
Martens denkt niet dat met het vertrek
van Adler de uiteindelijke verschijning
van het supplement in gevaar komt. „De
datum waarop het boek in de winkel ligt
wordt enkel met een jaar verschoven naar
het jaar tweeduizend." De Zeeuwse Ver
eniging heeft inmiddels freelance journa
list en tekstschrijver Marco Evenhuis be
naderd om het werk van de neerlandicus
Adler voor een paar dagen per week over
te nemen. Ondanks de financiële proble
men komt de aanvulling op het woorden
boek er in ieder geval, verzekert Martens.
Waar het geld vandaan moet komen is nog
onduidelijk. De voorzitter van de Zeeuw
se Vereniging sluit niet uit dat er weer een
beroep op de provincie wordt gedaan.
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
GOES - Rijkswaterstaat en de
provincie composteren nog
steeds illegaal maai- en snoeiaf-
val op een terrein bij de Kreek-
raksluizen in Rilland. Dat is het
Openbaar Lichaam Afvalver
wijdering Noord- en Midden
Zeeland (OLAZ) een doorn in
het oog. OLAZ en verder ieder
een, moeten zich aan de regels
houden die het Rijk en de pro
vincie hebben gemaakt, maar
het Rijk en de provincie lappen
ze vervolgens aan hun laars.
A van der Steen, administra
tief/juridisch beleidsmedewer
ker bij het OLAZ, vindt dat er
snel een einde moet komen aan
de situatie. „Op deze manier
loop je de kans dat iedereen in
Zeeland, die ruimte heeft en af
val, alles maar op eigen houtje
gaat doen."
OLAZ heeft geïnvesteerd in een
terrein bij de stortplaats in
Nieuwdorp, waar maai- en
snoeiafval tijdelijk wordt ge-
composteerd, in afwachting van
een definitieve composterings-
installatie voor grof groenafval
bij het Reststoffencentrum Zee
land (RCZ). Bedrijven en instel
lingen als gemeenten en water
schappen, moeten zeventig
gulden per ton betalen als ze af
val van maaien en uit plantsoe
nen aanbieden. Rijkswaterstaat
en de provincie houden dus die
zeventig gulden in hun zak.
De overweging van Rijkswater
staat en de provinciê om de boel
zelf te composteren zit hem dus
in de kosten. Vroeger bleef het
maaisel van wegbermen ge
woon liggen, waardoor de ber
men steeds meer vermestten.
Waterstaat en provincie zijn een
jaar of vijf geleden begonnen
met een ander maairegime,
waarbij wegbermen schraler
werden en rijker aan soorten.
Daardoor hebben de bermen
een functie gekregen als verbin
dingsroute voor verschillende
soorten planten en dieren. De
spectaculaire toename van het
aantal jagende roofvogels langs
de wegen wordt voor een groot
deel toegeschreven aan de ver
anderde maairegimes. Boven
dien hoeven de wegbeheerders
door het schraler worden van de
bermen minder vaak te maaien.
Nobel doel
„Wij begrijpen wel dat de nieu
we manier van maaien een nobel
milieudoel dient, waarbij je ook
nog de transportkosten zou
kunnen betrekken, maar als je
regels maakt, moet je ze ook na
leven", aldus Van der Steen.
„Die zeventig gulden per ton
zijn niet uit de lucht gegrepen,
die moeten we in rekening bren
gen omdat dat de kosten zijn.
Als Rijkswaterstaat en de pro
vincie zelf willen composteren,
moet hun installatie aan dezelf
de voorschriften voldoen als de
nieuwe die wij aan het bouwen
zijn.
De ondergrond moet geschikt
worden gemaakt, er moeten
buisjes in voor onderzoek van
percolatiewater en grondwater
en de compost moet van een
kwaliteit zijn die voor afzet ge
schikt is." Van der Steen is bang
dat ook gemeenten en water
schappen zonder vergunning
terreintjes zullen inrichten als
de provincie dat van zichzelf
ook gedoogt.
Voor de groepen 7 van de bc{-
sisscholen zit het lang ver
wachte verkeersexamen er
aan te komen. Er is door de
leerlingen een gedegen
studie gemaakt van de ver
keersborden, er worden
proeffietstochten gemaakt
en natuurlijk worden er elke
dag schriftelijke proefexa-
mens gemaakt.
Die blijken nog niet zo ge
makkelijk te zijn, zo onder
vond Vlissingse Rolf. Elk
examentje heeft zo z'n eigen
instinkers in de vorm van
echte strikvragen.
Het advies om de vragen
goed te lezenneemt hij der
halve ter harte.
Eindelijk eens een makkie,
dacht hij tevreden bij déze
vraag: „Je fiets heeft verlich
ting. Die moet aan van tot
en vulde in: „Je licht
moet aan van voor tot ach
ter."
De biertanks voor China worden verladen in Vlissingen-Oost. foto Lex de Meester
van onze verslaggever
VLISSINGEN-OOST - Uit de Sloehaven
in Vlissingen-Oost zijn zondag per schip
dertien biertanks vertrokken naar China.
Het zware transport vindt plaats met de
World Marine.
De dertien biertanks wegen per stuk 30
ton, zijn 7 a 8 meter hoog en zijn 30 meter
in omtrek. De NV Haven van Vlissingen
moest twee kranen inzetten om één bier
tank aan boord te krijgen. Anders kon het
niet. De tanks zijn te groot.
De vracht was vorige week al in Vlissin
gen-Oost gearriveerd in binnenschepen,
afkomstig uit Friesland. Scheepsagent
Koli Shipping wilde geen mededelingen
doen op last van de rederij van World Ma
rine.
De biertanks zijnin elk geval niet bestemd
voor een fabriek van Heineken. De bier
brouwer heeft al drie bedrijven in China.
Volgens een woordvoerder van Heineken
is ook geen andere Nederlandse brouwer
in China aan het bouwen.
China is de snelst groeiende biermarkt ter
wereld. Jongeren in het noorden stappen
massaal over van rijstwijn op bier. Jonge
ren in het zuiden nemen in plaats van tra
ditionele thee vaker een biertje. „Het is
zo'n grote markt", aldus de Heineken-
woordvoerder, „maar ook één van de
minst winstgevende, omdat alle grote
bierbrouwers er actief zijn en elkaar fel
beconcurreren."
maandag 21 april 1997
GOES - In Goes gaan voor het
eerst in Nederland een christe-
lijk-gereformeerde en een vrij-
aakt-gereformeerde kerk
vergaand samenwerkings
verband aan. De twee predikan
ten mogen voortaan in beide
terken de kansel bestijgen ter
wijl de leden in beide kerken het
avondmaal kunnen vieren. Ver
der staan gezamenlijke diensten
opliet programma.
Nadat de christelijk-gerefor-
meerde classis (regionale kerk
vergadering) Middelburg vorig
jaar al toestemming voor deze
in onze verslaggevers
heikant/nieuwdorp
Tivee Zeeuwen zijn afgelopen
weekeinde om het leven geko
men in het verkeer. De ongeluk
ken gebeurden in Heikant en
Nieuwdorp.
24-jarige automobilist G.
Fassaert uit Heikant overleed
bi] een botsing op de Vylainlaan
inzijn woonplaats. Hij raakte in
de nacht van zaterdag op zon
dag met zijn wagen in een bocht
van de weg in een slip en kwam
tot stilstand tegen een boom. De
verwondingen die het slachtof
fer bij de botsing opliep waren
b ernstig dat hij ter plaatse
joverleed. De brandweer moest
er aan te pas komen om het
slachtoffer uit het geheel ver
nielde voertuig te bevrijden.
Motorrijder
Zaterdagavond kwam de 19-ja-
eige C. van Tongeren uit Arne-
muiden om het leven nadat hij
kmiddags met zijn motor ten
val was gekomen op de Quarles-
'olderweg in Nieuwdorp,
'oor nog onbekende oorzaak
belandde hij met zijn voertuig in
de berm aan de linkerkant van
j. Het lukte hem niet op de
s'eg terug te geraken waardoor
bij tegen het talud van de Sluis-
viel. Zonder het wegdek te
'n, belandde de motorrijder
vit Arnemuiden aan de andere
«ut van de dijk. In de loop van
je avond overleed het slachtof
fer in het ziekenhuis in Vlissin-
§en. De politie vermoedt dat de
®an het verloop van de weg niet
goed heeft ingeschat. Het bu-
'eau technische ondersteuning
|J1 Middelburg stelt een onder-
bek in naar de exacte toe-
wacht.
samenwerking had gegeven, is
ook de vrijgemaakte evenknie
akkoord gegaan. De vrijge-
maakt-gereformeerde synode
heeft vorig jaar regels opgesteld
voor zulke plaatselijke banden
tussen beide kerkgenootschap
pen.
Groeien
Volgens de christelijk-gerefor-
meerde predikant ds. M. Mulder
kan de samenwerking in Goes
„stapje voor stapje" verder
groeien, met vereniging als uit
eindelijke resultaat. „Vanaf het
allereerste begin is het zoeken
naar eenheid onze inzet ge
weest. We hebben het vertrou
wen dat we op den duur ook bij
die eenheid uitkomen."
Op landelijk niveau lopen de
twee kerken echter beduidend
minder hai'd van stapel. Voor de
Vrijgemaakt Gereformeerde
Kerken zijn het grootste strui
kelblok de contacten die er
tussen de Christelijke Gerefor
meerde Kerken en de Neder
lands Gereformeerde Kerken
bestaan. Volgens de vrijge-
maakten zijn de Nederlands
gereformeerden bij de kerk
scheuring van 1967 van het
rechte spoor afgedwaald en ne
men ze het niet nauw genoeg
met de gereformeerde belijde
nis.
Geen heil
De vrijgemaakt-gereformeerde
synode zag vorig jaar geen heil
meer in verdere samensprekin-
genmet de Nederlands Gerefor
meerde Kerken. Eerder nam de
christelijk-gereformeerde sy
node al afstand van de Neder
lands Gereformeerde Kerken,
maar naar de zin van de vrij ge-
maakten niet genoeg. Op plaat
selijk vlak zijn er inmiddels
contacten van christelijk-gere-
formeerden met Nederlands
gereformeerden die de toenade
ring met de vrijg'emaakten be
moeilijken.
Dr. A Hendriks, voorzitter van
de vrijgemaakte deputaten
(deskundigen) voor het gesprek
met de Christelijke Gerefor
meerde Kerken, heeft bij de „op
zich verblijdende ontwikke
ling" in Goes dan ook zijn
vraagtekens. Als de christelijk-
geref ormeerden zich niet duide
lijker van de Nederlands-gere
formeerden distantiëren, zien
de vrijgemaakten zich wellicht
genoodzaakt de contacten op
landelijk niveau op te schorten.
„Maar kun je die plaatselijke
samenwerking ooit nog terug
draaien?", vraagt Hendriks zich
af .ANP
GOES - Een 23-jarige inwoner van Heinkenszand is zaterdag
aangehouden in Goes omdat hij zonder aanleiding voorbij
gangers klappen verkocht op de Grote Markt.
Op het politiebureau verklaarde hij de nodige hoeveelheid al
cohol achter de kiezen te hebben.
Een duo uit Kapelle en Wemeldinge, van respectievelijk 26 en
23 jaar oud, hield pijnlijke plekken over aan dit geweld en
deed aangifte. Doktersbehandeling was echter niet nodig. Te
gen de inwoner van Heinkenszand is proces-verbaal opge
maakt.
Enige tijd later werd een 21-jarige Vlissinger in de kraag ge
vat die over een auto liep aan de Grote Kade. Ook hij weet zijn
gedrag aan overmatig alcoholgebruik: de verdachte beweer
de anderhal ve fles whisky op te hebben. Op het politiebureau
weigerde hij aanvankelijk elke medewerking. Onduidelijk is
nog of de wagen schade heeft opgelopen, de politie had zon
dag nog geen contact gehad met de eigenaar. De Vlissinger is
na verhoor op vrije voeten gesteld.
MIDDELBURG - Tijdens selectiewedstrijden zaterdag in
Zwijndrecht hebben de junioren en aspiranten van de Mid
delburgse jeugdbrandweer zich gekwalificeerd voor de lan
delijke finale op 7 juni in Medemblik.
De junioren werkten eerst een hindernisbaan af, waarna een
brand in een woonhuis moest worden geblust. Daarbij moest
een aanwezige kat worden gered.
De aspiranten kregen een brandmelding, die zich afspeelde in
een timmermanswerkplaats. Een container vatte vlam, waax--
bij een heftruck - op LPG - tegen de container stond. De brand
was dooi'geslagen naar de eerste vexxlieping.
Uitslag Aspiranten: 1. Middelbux-g 762 punten, 2. Sliedrecht
722, 6. Temeuzen 684, 9. Goes.
Junioren: 1 Papendrecht 843 punten, 2. Middelburg 812, 10.
Goes 746,14. Temeuzen 606'.
Beste bevelvoerder, aspii*anten: Middelbux'g; junioren: Oud
dorp I. Beste pompbediende, aspiranten: Middelbux-g; junio
ren: Middelbux-g.
HOEK - Uit een auto die stond geparkeerd aan de Irisstraat in
Hoek werd voor zo'n vijfduizend gulden aan geluidsappara
tuur gestolen. De kraak werd zaterdagochtend ontdekt en is
vermoedelijk in de voox-gaande nacht gepleegd. De gedupeer
de is een 22-jarige man uit Axel.
HULST - In Hulst is het in de nacht van vrijdag op zaterdag
andermaal tot een vechtpartij gekomen tussen groepjes jon
geren, De ruzie ontstond rond drie uur in een discotheek aan
het Comelis de Vosplein. Twee mannen uit Heikant liepen
verwondingerx op en moesten zich laten behandelen door een
dokten
Naar aanleiding van de vechtpartij hield de politie een 24-ja-
ïige man uit Stekene en zijn 21-jarige metgezel uit Sint
Niklaas aan. Na verhoor werden ze weer in vxijheid gesteld.
Tegen de verdachten werd px-oces-verbaal opgemaakt.
HEIKANT - Bij een snelheidscontrole op de Vylainlaan in
Heikant constateex-de de politie zaterdagmiddag negentig
overtredingen. De hoogst gemeten snelheid bedroeg 95 kilo
meter per uur. Op de weg geldt een limiet van vijftig kilometex-.
In totaal passeerden 313 voexduigen tussen 14.20 en 16 uur de
politieradax*.
van onze verslaggeefster
Edith Ramakers
VLISSINGEN - De energie van
de zon kun je niet zomaar verlo
ren laten gaan. De actie Zonne-
boiler-klimaatverbondge-
meenten, een initiatief dat
ondersteund wordt door de ge
meente Vlissingen en NV DEL
TA Nutsbedrijven, trok zater
dag in het Vlissingse Open Hof
veel belangstellenden. Bijna
honderd Vlissingers meldden
zich al aan voor een op maat ge
sneden groene energievoorzie
ning. Een zonneboiler die het
zonlicht gebruikt voor het ver
warmen van water, wel of niet in
combinatie met een vex-war-
mingsketel, is op den duur kos
tenbesparend en zeker milieu
vriendelijk.
Energiecoöixlinator van de ge
meente Vlissingen H. J. Tammes
merkt op dat de zonneboiler al
snel vijftig procent van de ener
giekosten voor het verwarmen
van water bespaart. „Maar het
belangrijkste is dat deze ener-
gievoox'ziening minder kool
stofdioxide produceert. En dat
px-oduct is de grootste veroorza
ker van het broeikaseffect. Vlis
singen heeft met negen andere
gemeenten in Nederland een
verbond gesloten om de Actie
Zonneboiler op te zetten. In
zorxnig Zeeland willen we laten
zien een schone gemeente te
zijn. Tijdens deze actie kxijgen
vijftig Vlissingers de kans om
tegen een zachte prijs een zon
neboiler te installex-en en wordt
er ook een aantrekkelijk totaal
pakket aangeboden."
Jammer
Zeeland loopt landelijk gezien
achter bij het gebx-uik van zon-
ne-energie. Ongeveer 16.000
Nederlandse huishoudens ma
ken er al gebruik van. „Het is
jammer dat Zeeuwen op dit
punt afwachtend zijn", zegt J.
van de Velde, installateur uit
Yerseke. „Weinig mensen zijn
vertrouwd met deze duurzame
energie en dan maakt het onbe
kende misschien angstig. Maar
als je begaan bent met een
schoon milieu, dan is zonne-
energie ideaal. Ik zal voor dit
project de aanvx-agen bekijken
en adviseren welk systeem ge
schikt is voor een woning. Dat
zal in veel gevallen tot energie
besparing leiden."
van onze verslaggever
gen Jansen
MIDDELBURG - Directie en
raad van commissarissen van
DELTA Nutsbedrijven willen
(oorkomen dat de aandeelhou
ders (de provincie en de ge
meenten) nog langer kunnen be
palen dat een deel van de winst
aan de afnemers van elektrici-
leit, gas en water moet worden
leruggegeven. De leiding van de
onderneming meent dat er een
eind moet komen aan het recht
ian de aandeelhouders de direc-
lie aanwijzingen te geven.
in de aandeelhoudersvergade-
ring van DELTA in juni komt
jen aanzet voor een statuten
wijziging aan de orde om een
eind te maken aan het, zoals het
slaat geformuleerd, 'buitenspel
zetten van de raad van commis
sarissen door de algemene ver
gadering van aandeelhouders'.
De afgelopen jaren hebben de
aandeelhouders verscheidene
leren gebruik gemaakt van de
mogelijkheid die de huidige sta
arten hen bieden om de directie
aanwijzingen te geven voor de
algemene lijn van het te volgen
ünanciële, economische, socia
le,milieu- en personeelsbeleid.
Winst genoeg
Het initiatief daarvoor werd
meestal in de statenzaal van het
provinciehuis genomen. De pro
vincie beschikt immers over de
helft van de DELTA-aandelen
tn heeft dan ook de steun van
slechts één gemeente nodig om
kaar wensen ingewilligd te zien.
Enkele jaren geleden hebben de
aandeelhouders uitgesproken
lat een onderneming als DEL-
IA aan een winst van 2 5 milj oen
«ulden genoeg moet hebben. De
overwinst dient in de redene
ring van de aandeelhouders te-
luggegeven te worden aan de
ileinverbruikers. Zo hebben ze
iet bedrijf vorig jaar gedwon
gen 9 miljoen gulden uit de
winst over 1995 tenxg te beta
len. De aangename effecten
daarvan zijn - of worden - op de
afrekeningen verwerkt.
Commercieel
DELTA meent dat in een meer
commercieel georiënteerde on
derneming het bestuur en het
uitstippelen van het beleid in
handen moeten worden gelegd
van de directie onder toezicht
van de raad van commissaris
sen. „De aandeelhouders zullen
als kapitaalverschaffers belang
hebben bij een efficiënte, i'enda-
bele en doelmatige aanwending
van het kapitaal van de onder
neming", is de opvatting van di
rectie en raad van commissaris
sen. „Ter behartiging van deze
belangen staan hun ten dienste
het instrument van goedkeu
ring van de jaarrekening en
goedkeuring van de jaarlijkse
investei'ings- en financierings
plannen. Via deze instrumenten
kunnen zij de algemene lijn van
het ondernemingsbeleid in al
haar aspecten controleren en
sturen."
Uit handen
De buitenspelval voor de raad
van commissarissen, waarin de
statuten nu voorzien, is al eer-
der onderwerp van discussie ge
weest in kringen van aandeel
houders. Provinciale staten
hebben eind 1995 bijvoorbeeld
laten blijken de mogelijkheid
rechtstreeks invloed uit te oefe
nen op het beleid, zeer ongaarne
uit handen te willen geven. Ook
een andere door DELTA beplei
te aanpassing, vermindering
van de politieke invloed in de
raad van commissarissen, lever
de weinig bijval op. Dit thema
keert eveneens terug in de
nieuwste aanzet voor een statu
tenwijziging.
Dividend
Tegenover minder rechtstreekse
(politieke) invloed staat dat
DELTA haar aandeelhouders
meer wil laten profiteren van de
winst die de onderneming
boekt.
Directie en raad van commissa
rissen suggereren in de te wijzi
gen statuten op te nemen dat het
uit te kex'en dividend maximaal
40 procent van de winst na be
lasting bedraagt. Wanneer deze
norm zou worden toegepast op
de jaarrekening 1996 zou dat de
aandeelhouders een onderling
te verdelen dividend van 10 mil
joen gulden hebben opgelevei'd.
Op basis van de huidige afspra
ken over de hoogte van het divi
dend zal over het afgelopen jaar
in totaal bijna 800.000 gulden
aan de aandeelhouders worden
uitgekeerd.
Bijna honderd Vlissingers meldden zich zaterdag aan voor de aanschaf van een zonneboiler tijdens een
actie in Vlissingen om het gebruik van groene energievoorziening te stimuleren. foto Ruben Oreel
MIDDELBURG - Het Indonesi
sche jongetje Kliff, voor wie de
Zeeuwse samenleving eind 1996
100.000 gulden inzamelde, on
dergaat woensdag een tweede
haxdoperatie.
Kliff, bijna twee jaar oud, heeft
de eerste haidoperatie eind no
vember voorspoedig doorstaan.
Woensdag zal er in het Sophia
Ziekenhuis te Rotterdam een
omleiding naar zijn linkerhart
kamer worden gemaakt.
Kliff Koopman was een jaar ge
leden ten dode opgeschreven.
Samen met zijn moeder was hij
in Middelbux-g bij zijn oom R.
Verbeek op vakantie. Tijdens
dat verblijf kwam de hartziekte
aan het licht. Enkele weken ge
leden is ook Kliffs vader naar
Nederland gekomen. Als deze
opex-atie slaagt kan Kliff weer
gezond terug naar Indonesië.