Kans op bouw
windpark in zee
t*
Mosselkwekers
vrij optimistisch
iver zaadvisserij
Behoedzaamheid voor later
Koersballers willen krachten bundelen
Directeur Colijnsplaat
voorziet grootschalige
fusie van vismijnen
Verzet tegen genetisch
gemanipuleerde maïs
voor Raad van State
Sukses
zeeuwse almanak
Spin
Eis zeven jaar na moord op huisbaas
Monding Westerschelde geschikte plek
Uitnodiging
FANOY
BOEKENMARKT
zeeland
vrijdag 18 april 1997
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
COLIJNSPLAAT - Dé elf zelf
standige vismijnen die Neder
land nog telt, zullen binnen nu
en tien jaar opgaan in één orga
nisatie. Nederland houdt wel
evenveel aanlandingspunten
voor vis. Directeur F. Lokerse
van de vismijn in Colijnsplaat
schetst dit toekomstbeeld.
Lokerse spiegelt zich aan de
ontwikkeling van het veiling
wezen in de groenten- en fruit
sector. In vrije korte tijd is daar
in een enorme schaalvergroting
opgetreden. Vrijwel alle veilin
gen hebben zich verenigd in één
landelijke organisatie, The Gre
enery International.
Ook vismijnen ontkomen vol
gens de Colijnsplaatse vismijn
directeur niet aan schaalver
groting. Privatisering van de
meeste visafslagen in Neder
land beschouwt hij als een eer
ste stap. Ook binnen de gemeen
te Noox-d-Beveland wordt aan
verzelfstandiging gedacht. De
gemeenteraad beslist binnen
kort over een onderzoek, dat
binnen drie maanden afgerond
moet zijn.
„Of het een echte privé-firma of
een overheidsbedrijf wordt",
stelt Lokerse, „dat is niet zozeer
van belang. Van betekenis is dat
een geprivatiseerde onderne
ming slagvaardiger kan opere
ren èn gemakkelijker samen
werking kan zoeken met andere
afslagen."
In dit proces kan de introductie
van een centraal informatiesys
teem voor alle Nederlandse vis
mijnen versnellend werken. Dit
systeem moet binnen enkele
maanden operationeel zijn. Een
vervolg zit al in de pen. Dat is:
televeilen. De handel kan dan
vis kopen vanachter het bureau.
Of televeilen zo'n grote vlucht
zal nemen, dat de visveilingen
overbodig worden, wordt sterk
betwijfeld. Vis is een ander pro
duct dan groenten of fruit. Vis
handelaren willen zien wat zij
kopen.
De Vlissingse vismijndirecteur
J. .J. B. de Looff neemt dat als
uitgangspunt. Dat er iets in de
vismijnwereld moet gebeuren,
is naar zijn mening wel duide
lijk, „Dat kan betekenen dat er
over een aantal jaren nog maar
één organisatie van vismijnen
bestaat. Wij zitten tenslotte niet
in een groeiende markt, maar in
een krimpende."
Welke kant het in Zeeland op
gaat, durft De Looff niet te
voorspellen. Het al dan niet pri
vatiseren van de vismijnen is
volgens hem van ondergeschikt
belang. Het gaat erom of de vis-
afslagen in Colijnsplaat, Vlis-
singen en Breskens hun broek
zelfstandig kunnen ophouden.
Zolang dat het geval is, zal er
weinig gebeuren.
Garnalen
„Het heeft z'n tijd nodig", stelt
De Looff. „De Zeeuwse visserij
is niet slecht, maak dat kan ver
anderen. We zitten bovendien
met de garnalenaanvoer in
Breskens en Colijnsplaat. Het is
de vraag wat daarmee gebeurt.
De gamalenhandel is in enkele
handen geconcentreerd. Wil die
handel op den duur nog wel via
vismijnen afnemen
Voor De Looff is het daarom ook
geen uitgemaakte zaak dat er in
Nederland elf visafslagen blij-
Man overleden
na val van kraan
in Nieuwdorp
NIEUWDORP - De 46-jarige A
Siben uit Hoek is donderdag in
het ziekenhuis Dijkzigt in Rot
terdam overleden aan hersen
letsel dat hij een dag eerder op
zijn werk in Nieuwdorp opliep.
De man viel op het terrein van
een overslagbedrijf van een
kraan. Het slachtoffer is ver
moedelijk uitgegleden en na een
val van vier meter op zijn hoofcl
terechtgekomen. Een collega
vond de man met een hevig bloe
dende hoofdwond.
DEN HAAG - Proeven met ge
netisch gemodificeerde maïs
blijven verzet oproepen. Dit
bleek donderdag bij de Raad
van State in Den Haag. Daar
werd het bezwaar van twee Am
sterdammers behandeld tegen
zaadbedrijf Van der Have in Ril
land.
Het bedrijf mag met een VROM-
vergunning de komende drie
jaar een nieuw ontwikkelde
maïssoort op proefvelden in Ne
derland zaaien. Het gaat in to
taal om 1500 hectare van een ras
dat resistent is tegen bepaalde
onkruidverdelgers. Boeren heb
ben hierdoor een hogere op
brengst per hectare. De maïs is
niet voor menselijke consump
tie, maar bedoeld als veevoer.
In de vergunning is opgenomen
dat het bedrijf mag onderzoe
ken wat de voederwaarde van
het product is voor dieren. De
Amsterdammers zijn tegen dit
project. Er is volgens hen nog te
weinig bekend over de effecten
van genetisch gemanipuleerde
voeding op de mens en dier.
VROM had daarom volgens de
klagers in de vergunning op
moeten nemen wat er gebeurt
met de melk, het vlees en de na
komelingen van de koeien. Het
ministerie zegt dat de Wet op de
dierproeven en de Warenwet
daarin voorzien.
Staatsraad J, Bakker deelde de
mening van de twee Amster
dammers. Het ministerie moet
binnen twee weken met een
schriftelijke verklaring komen
waarin ze aangeeft met welke
wettelijke bepalingen ze tegen
gaan dat de zuivelproducten bij
de consument terechtkomen.
Volgens woordvoerder T, Saat
van Van der Have is het een pa
pieren maatregel. „Hoewel we
de voedertesten nog niet hebben
uitgevoerd, mogen we dat. al
lang doen op grond van een an
dere vergunning. In theorie is
het daarom al mogelijk dat
mensen melk drinken dat komt
van een boer die aan de proeven
mee heeft gedaan
De Raad van State doet op 22
mei uitspraak .ANP
Advertentie
Sleutel
i£ot
Tekst
Ontwerp
Illustratie
Ideevorming
RliKUUklE MARKETING PR VOORLICHTINC
Bel vrijblijvend voor een ver
helderend gesprek: (0113)252052.
BOOM^jjgjKOI.LEKTIEr
Dc Sleutelrol in Kreelieve Kommunikatie
Herman is dood. De spin die
een jaar lang dat nog zo prille
gezin in Terneuzen terrori
seerde, is om zeep gebracht.
Eindelijk. Toen het vonnis
was voltrokken kon Astrid,
vrouw des huizes, dan ook
maar met moeite een vreug
dehuppel onderdrukken.
Herman zat haar namelijk
behoorlijk divars, erger nog,
dreigde haar leven te bepa
len. En dat van haar levens
partner Ed, die immer wei
gerde het zwaard te heffen
tegen het kleine, zwartemon-
ster op de muur. Deze week
maakte Herman - vermoede
lijk de lente in de bol - over
moedig een lange wandel
over de witte muur op de
overloop. Ten einde raad riep
Astrid de hulp in van een ken
nis, die in haar leven voor he
tere vuren heeft gestaan. Die
aarzelde geen ogenblik,
greep een stuk keukenrol en
sloeg verpletterend toe.
Waarna de twee besloten het
stoffelijk overschot veilig ten
grave te dragen in de grijze
vuilcontainer in de achter
tuin. In al haar enthousiasme
greep Astrid de telefoon en
belde Ed, op z'n werk. Die
nam kennis van het voltrok
ken vonnis en de daaropvol
gende begrafenis, maar
maakte één kanttekening
Waarom in die grijze bakJe
weet toch dat spinnen in de
groene moeten?!"
van een bond zou het prijsni
veau laag gehouden kunnen
worden. Ook biedt het de moge
lijkheid de organisatie van toer
nooien te stroomlijnen. Mis
schien dat er zelfs voorzichtig
kan worden gedacht aan het op
zetten van een regionale compe
titie met een provinciale cham
pions league."
Ook voor Martens staat voorop
dat ouderen de hoofddoelgroep
moeten blijven van een koers-
balbond. Toch mag volgens hem
niet worden voorbijgegaan aan
een noodzakelijke verjonging.
Hij denkt daarbij in eerste in
stantie aan zestigers. Daarnaast
zou een begin kunnen worden
gemaakt met de promotie van
het koersballen onder de jeugd.
Op 23 oktober loopt zijn club in
Sas van Gent alvast vooruit op
die aanwas, wanneer in de
plaatselijke sporthal een aantal
banen wordt neergelegd voor
belangstellende kinderen. Bij
voldoende animo zou het vol
gens Martens geen kwaad kun
nen wanneer een aparte afde
ling tot stand komt. „Het blijft
jong geleerd, oud gedaan."
(Advertentie)
GRUNBERG
SIGNEERT
I Op zaterdag 19
april van 15.30
I tot 17.00 uur is
8 ARNON
j GRUNBERG
bij boekhandel
h De Koperen
Tuin, Gasthuis
straat 12-14, Goes om voor
te lezen en zijn nieuwe roman
Figuranten te signeren.
U bent van harte welkom.
BREDA - De drie Zeeuwen die
betrokken zijn geweest bij de
moord op de 69-jarige R La
beur uit Bergen op Zoom
hoorden donderdag voor de
rechtbank in Breda drie tot
zeven jaar cel tegen zich eisen.
De bejaarde werd vorig jaar
oktober zwaar mishandeld en
met doorgesneden keel door
de politie gevonden.
Een 21-jarige kamerbewoner
hoorde de zwaarste eis: zeven
jaar. Hij had een vriend uit
Kapelle verteld dat Labeur
hem onzedelijk had betast. De
vriend schakelde daarop een
21-jarige plaatsgenoot in, die
bekend stond als zeer agres
sief jegens plegers van zeden
delicten.
Op 18 oktober togen de ka
merbewoner en de 21-jarige
Kapellenaar met de trein naar
Bergen op Zoom om Labeur te
vermoorden. Onderweg con
troleerden ze nog even telefo
nisch of het slachtoffer wel
thuis was.
Eenmaal in het huis takelde
de Kapellenaar de Bergenaar
zo toe, dat bijna zijn hele rib-
berxkast brak. Toen Labeur
nog rochelde, sneed de Kapel
lenaar met een mes de keel van
het slachtoffer door.
Tegen de dader eiste de offi
cier van justitie zes jaar cel en
tbs met dwangverpleging. De
kamerbewoner zou de dader
na afloop van de slachtpartij
nog hebben bedankt voor zijn
medewerking. De andere man
uit Kapelle, die de moord zou
hebben uitgelokt, zou voor
drie jaar achter de tralies
moeten verdwijnen.
Uitspraak 1 mei .ANP
van onze verslaggever A. J. Snel
RILLAND - Niets is hier veranderd. De
cennia lang is de getijdebeweging over
schorren en slikken gegaan en heeft kre
kenstelsels door de natte aarde getrokken.
Rattekaai, het haventje, de stroomgeul en
het omringende gebied ademen eeuwig
heid.
Nu is ei", onwaarneembaar-, iets veranderd.
De vlakte waar water en land in elkaar
vervloeien, verwisselde van eigenaar". De
verzekeringsmaatschappij Amev heeft de
246 hectare aan en bij hoog water in de
Oosterschelde overgedaan aan Natuur-
monumenten. Over de prijs wordt gezwe
gen, maar te duur is hoe dan ook geen
passende aanduiding waar het gaat over
onschatbare waarden.
Van bedreiging was geen sprake. Maar
toch, de Vereniging Natuurmonumenten
denkt niet in termen van vandaag en mor-
"gen. Het zoute land van nu vi'aagt om be
hoedzaamheid voor later.
Men spreekt van fourageergebieden,
broedplaatsen en hoogwatervluchtplaat-
sen. Dit terrein behoort de kluut, de stelt
loper, bergeend, smient en rosse grutto.
Zij strijken neer nabij de steigers in ver
val. De begroeiing is karakteristiek; niet
zeer gevarieerd. Veel Engels slijkgras,
minder lamsoor en zeekraal; planten die
het zilt minnen.
Demping van het getij en incidentele slui
ting van de kering in de Oosterschelde,
daar is een prijs voor betaald, ook door de
natuur. Schor en slik zijn schaarser ge
worden.
De transactie berust op het idee van wa
ken en bewaren. Dit waterland verander
de van eigenaar opdat er niets verandert.
foto Dirk-Jan Gjeltema
fan onze verslaggever
[armen van der Werf
iLISSINGEN - De Vlakte van
je Raan in de monding van de
festerschelde is een geschikte
ocatie voor de bouw van een
rjoot windmolenpark. Wind-
ncrgie Ontwikkelings Maat-
ichappij (WEOM) stelt een
mderzoek in naar de mogelijk-
icden. Twee andere locaties
angs de Nederlandse Noord-
eekust worden eveneens beke-
cn: één voor IJmuiden en één
ussen Hoek van Holland en
icheveningen.
Ie WEOM doet de haalbaar-
iridsstudie naar grote windmo-
jnparken buitengaats in op-
[racht van de Nederlandse
Inderneming voor Energie en
Ü'lieu (NOVEM). De drie te on-
lei'zoeken locaties zijn als laat-
levan een reeks overgebleven,
let Waddenzee-gebied én de
oordelta voor de Zeeuwse en
luid-Hollandse eilanden zijn
[gevallen, omdat die een na-
iiurfunctie hebben.
Ie Vlakte van de Raan in de
loading van de Westerschelde
igt milieukundig minder ge-
oelig, legt WEOM-medewer-
er Dick Kooman de keuze voor
leze plaats uit. De zandvl akte is
edelijk stabiel. Zeescheepvaart
er niet. De waterstand is er
ied, zowel om in te werken met
diepen als voor de funderingen
an de molens. „Funderingen
urmen er in principe tegen
anvaardbare kosten worden
■maakt."
londerd turbines
let plan voorziet in de bouw
air honderd windturbines met
en vermogen van elk één mega-
att. Samen dus 100 megawatt
er vergelijking: kerncentrale
kirssele levert netto 449 mega
watt en kolencentrale Borssele
netto 404 megawatt. De ashoog-
te van de molens wordt waar
schijnlijk vijftig meter. De top-
hoogte (molen plus rotorblad)
komt op vijfenzeventig atachtig
meter. „We kunnen niet veel ver
der in details treden", zegt Koo
man. „We staan nog maar aan
het begin van een bijzonder pro
ces. Het is iets unieks."
Rijkswaterstaat Zeeland neemt
een, afwachtende houding aan.
„Wij hebben geen grond om dit
plan af te wijzen", aldus de
woordvoerder. „Er is wel een
milieu-effect rapportage no
dig."
Zeeuwse natuur- en milieu-or
ganisaties hebben donderdag
voor het eerst over het initiatief
gesproken. Ze hebben nog geen
standpunt bepaald. Volgens Th.
Kramer van de Zeeuwse Mi
lieufederatie (ZMF) is het een
moeilijk onderwerp.
Principieel
De milieubeweging wil wind
energie bevorderen, omdat
windenergie milieuvriendelijk
is. Zij staat echter voor de prin
cipiële vraag of de Noordzee
voor de bouw van een groot
windmolenpark mag worden
gebruikt. „Zet je dan niet de
deur open voor ongewenste ont
wikkelingen, zoals de bouw van
een tweede Schiphol in zee
Windmolens op de Vlakte van
de Raan zullen zeker zichtbaar-
zijn vanaf de stranden bij West-
kapelle en Knokke-Heist.
De gevolgen voor vogels zullen
zwaar wegen bij het bepalen
van een standpunt door de
Zeeuwse natuur- en milieu-or
ganisaties. Veel watervogels,
vooral zwarte zeeëenden, zou
den op de Vlakte van de Raan
foerageren. Vogelbescherming
is gevraagd meer inzicht te ver
schaffen.
Voor de visserij zal een windmo
lenpark beperkingen inhouden.
Waar windmolens staan, kan in
elk geval niet worden gevist.
Ook visserijbelangen worden
meegewogen in de haalbaar
heidsstudie waarvan WEOM-
medewerker Kooman in okto
ber het eindrapport verwacht.
„Wij zijn vol goede moed, an
ders waren wij er niet aan be
gonnen."
an onze verslaggever
larten de Jongh
ÏRSEKE - De mosselkwekers
linnen een redelijke zaadvisse-
ij tegemoet zien. Inventarisatie
het Rijksinstituut voor
isserijonderzoek (Rivo) wijst
lil dat in het diepe deel van de
faddenzee ruim 400.000 mos-
illon zaad ligt. Dat is meer dan
envacht. „Ook in vergelijking
iel voorgaande jaren is het be-
redelijk", aldus M. van
talen van het Rivo.
let mosselseizoen '96-'97 is nog
iet gestopt of de traditionele
eoijaarszaadvisserij dient zich
in. De laatste aanvoer van ver-
fZeeuwse mosselen was eerder
leze week. Voor de nieuwe oogst
het wachten tot juli. De mos-
dkwekers varen inmei uit voor
e zaadvisserij. Het Rivo trof
en aardige hoeveelheid zaad
m. De situatie op de droogval-
nde platen van de Waddenzee
ioet het instituut nog in kaart
fengen. De verwachtingen
rarover zijn niet hoog gespan
en. Voorzitter J. Louwerse van
de mosselsector van de Zeeuwse
vissersvereniging Zevibel geeft
de verzekering dat de kwekers
de platen zullen mijden.
Het mosselzaad dat op de platen
ligt dient als voedsel voor de vo
gels. Mits het zich makkelijk
laat opvissen, kan de sector re
delijk tevreden zijn met de geïn
ventariseerde hoeveelheden
zaad in de diepere delen van de
Waddenzee.
Met een aanvoer van ruim
800.000 mosselton verse schelp
dieren was het een geslaagd sei
zoenvoor de kwekers. Vorig jaar-
was het resultaat ongeveer ge
lijk. Tochbetreurt Louwerse het
dat de grens van één miljoen niet
is overschreden. „Als je daaron
der blijft moet er worden geïm
porteerd. De handel heeft dan
niet genoeg aan onze aanvoer."
Consumenten die volgende
maand nog een maaltje bestel
len, krijgen geen verse Zeeuwse
mosselen meer voorgeschoteld.
In deze tijd van het jaar acht de
sector de kwaliteit van de waar
te mager. De nieuwe oogst moet
nog een paar maandjes rijpen.
(Advertentie)
Je zult maar zonder pardon de deur uit worden gezet!
't Is sneu, maar het kan niet anders. We hebben plaats
nodig voor duizenden nieuwe boeken, dus moeten er
evenzoveel het veld ruimen. Voor een appel en een ei
doen we ze van de hand. Mooie, spannende, leuke,
schitterende, heerlijke, dierbare, leerzame, spraakma-
i kende, boeiende, vertederende, interessante boeken.
Eigenlijk gaat het hier om een goede dwarsdoorsnede
van ons totale assortiment.
Op vrijdag 18 april start een tweedaags verkoop
evenement in de Kloveniersdoelen, Achter de
Houttuinen 30. Wij nodigen u daarom graag uit om
uw slag te komenslaan op vrijdag 18 en zaterdag 19
april. Voor uw gemak hebben we alle boeken al op
onderwerp gesorteerd. Wij staan voor u klaar van
10.30 tot 17.00 u.
boekhandel
NIEUWE BURG 22-28
Een paar puntjes. U kunt als volgt betalen: contant,
met een eurocheque, girobetaalkaart, VVV-geschen-
kenbon of boekenbon. Pinnen en betalen op rekening
is op deze locatie niet mogelijk. Boeken kunnen met
worden teruggenomen of geruild.
boekhandel Fanoy, Nieuwe Burg 22-28,4331 AH Middelburg,
ifleloon 0118-612114. Fax 0118-640114. Email ruifan@pl.net.
WIELINGEN
^stersc^e
Breskens
||X ZEEUWS-VLAANDEREN
VLAKTE
VAN DE
RAAN
WALCHEREN
Vlissingen
/v Middelburg
van onze verslaggever
Marcel Modde
SLUISKIL - De vertegenwoor
digers van de verschillende
Zeeuwse koersbalclubs zijn
voor de oprichting van één over
koepelende organisatie binnen
de provincie. In Sluiskil werd
donderdag de laatste van een
reeks informatiebijeenkomsten
gehouden. Net als eerder op
Walcheren, Zuid-Beveland,
Tholen en Schouwen trof de
werkgroep ook in Zeeuws-
Vlaanderen voldoende draag
vlak voor het initiatief.
De oprichting van de eerste
Zeeuwse koersbalbondlijkt een
kwestie van tijd. Consulente M.
Reijnders van de Zeeuwse
Sportraad verwacht dat het be
sluit voor het eind van dit jaar
kan worden genomen. Er wordt
niets aan het toeval overgelaten.
„Alle regiovertegenwoordigers
zijn nu gehoord. Zij zullen hun
bevindingen mee terugnemen
naar de verschillende clubs voor
een reactie. Tezijnertijd komt er
een voorstel van de werkgroep,
dat moet leiden tot de daadwer
kelijke oprichting", aldus
Reijnders. Welke structuur en
juridische status de overkoepe
lende organisatie precies zal
krijgen, wordt nog nader tegen
het licht gehouden.
Het initiatief tot oprichting van
een koersbalbond dateert van
anderhalf jaar geleden. De
Zeeuws-Vlaamse
regiovertegenwoordiger G.
Martens toonde zich donderdag
overtuigd van de haalbaarheid
en het nut van een krachtenbun
deling. Vooral omdat er in het
jaar 2000 zo'n miljoen gepensio
neerden bij komen.
„We moeten dus met z'n allen
proberen de voorzieningen die
er zijn te behouden en - als het
even kan - te verbeteren. Mo
menteel zit het koersballen in de
lift. Van die wind mee kunnen
we nu profiteren. Onder de vlag
De initiatiefnemers van een Zeeuwse bond voor koersballers Herre-
wegh, mevrouw Reijnders en Martens (vlnr, geknield).
foto Charles Strijd
