Borst breidt aantal hartcentra uit
PZC
Werkloosheid daalt snel
Kamer steunt morrend
voorstel doden biggen
CDA herontdekt
de Markerwaard
Van Mierlo poogt Bolkestein te isoleren
binnenland
3
iam Wagenaar overleden
Okay, we zijn nummer 1.
Maar hoe zijn we 't geworden?
Drukte aan vooravond offerfeest
Bijna crash voor KLM-jumbo
Bankgiroloterij keert 37 min uit
Boer beschadigt bom bij ploegen
Spookrijder veroorzaakt ongeluk
Bedreiging van politici
Twee doden bij
verkeersongeluk
Tandartsen signaleren
flinke toename gaatjes
'huiszorg moet jaar op
extra geld wachten
behandeling in buitenland optie voor patiënten die al lang op wachtlijst staan
vrijdag 18 april 1997
anonze redactie binnenland
f HAAG - De nieuwste cij-
rs van het Centraal Bureau
oor de Statistiek (CNS) laten
ii snelle daling van de werk-
osheid zien. Gecorrigeerd
oor seizoeninvloeden ligt het
uital werklozen in het eerste
rartaal van 1997 voor het
(tst sinds 1993 onder de
IQ.OOO.
leen beperkte daling in de
rste helft van vorig jaar bleej:
(werkloosheid in de tweede
tvan het jaar tamelijk sta-
el In de eerste maanden van
357 tekende zich een nieuwe
af. Nu de cijfers tot en
aart beschikbaar zijn, blijkt
de werkloosheid krachtig ge
daald. Het aantal werklozen lag
inliet eerste kwartaal 33.000 la
ger dan in het laatste kwartaal
van vorig jaar. Daarmee komt
het totale aantal op 398.000, het
laagste cijfer sinds maart-mei
1993. Vergeleken met het eerste
kwartaal van 1996 is de geregi
streerde werkloosheid 54.000
lager. In het eerste kwartaal van
dit jaar waren 62.000 jongeren
tot 25 jaar werkloos. Een jaar
eerder waren er dat nog 78.000.
De werkloosheid onder jonge
ren is naar verhouding sterker
gedaald dan onder andere leef
tijdscategorieën. In de groep tot
25 jaar was in het eerste kwar
taal van 1996 bijna 9 procent
AREN - In het Rosa Spier Huis in Laren is woensdag op 89-jarige
sftijd Sam Wagenaar overleden. Hij werkte als schrijver, journa
si,fotograaf, zanger en acteur in de VS, Frankrijk en Italië.
ianvankelijk werkte hij als Europees perschef voor Metro Gold-
yn Mayer. In de jaren dertig studeerde hij aan de operaschool in
ffijs, hi 1943 kwam hij in Hollywood terecht, waar hij in negen
lós een rol kreeg. Na de oorlog vestigde hij zich in Rome, waar hij
toboeken maakte over vrouwen en kinderen. Sam Wagenaar
threef ook een biografie van Mata Hari. ANP
werkloos. Dit jaar is dat percen
tage afgenomen tot 7 procent.
Voor de totale beroepsbevol
king is de werkloosheid in de
zelfde periode gedaald van ze
ven naar 6,2 procent.
Arbeidsbureau
Ondanks de sterke daling van de
werkloosheid is het aantal men
sen dat bij een arbeidsbureau
staat ingeschreven niet afgeno
men. Het aantal dat een baan
van twaalf uur of meer per week
wil, is 422.000. Dat is 17.000
meer dan een jaar eerder. Opval
lend noemt het CBS de stijging
van het aantal ingeschreven
personen dat niet direct be
schikbaar is voor de arbeids
markt. Dat aantal is in het eer
ste kwartaal van dit jaar
240.000, bijna 40.000 meer dan
een jaar eerder. Tweederde van
hen wil geen betaald werk meer
van twaalf uur of meer per
week. Een derde wenst welis
waar betaald werk, maar kan
niet op korte termijn aan de
slag. Het aantal WW-uitkerin-
gen lag'met 430.000 in de eerste
twee maanden van dit jaar
40.000 tot 45.000 lager dan een
jaar eerder. ANP
De Voyager is de best verkochte ruimte-auto in Nederland. Hoe kan het ook anders. (f
Leverbaar in 36 uitvoeringen, waaronder de nieuwe Grand Voyager 2.4i SE. y VSa^',.7
Standaard o.m. airco (SE/LE), twee airbags, portierdwarsbalken, elektrisch bedienbare
buitenspiegels en stuurbekrachtiging. De Chrysler dealer geeft uw wensen de ruimte. Chrysler
%ixcld eiuyslcr Voyager LG. vanal 95 405.-
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - WD-leider Bolkestein
spreekt als hij het over Turkije heeft niet
namens de WD-ministers in het kabinet
en waarschijnlijk ook niet namens zijn
fractie. De WD-ministers staan volledig
achter het standpunt van de regering dat
Turkije kan toetreden tot de EU als het
aan de voorwaarden voldoet.
Dat zei minister Van Mierlo van Buiten
landse zaken gisteren in een overleg met
de Tweede Kamer.
VVD - woord voerder Blaauw betoogde
echter dat Bolkestein wel degelijk na
mens de fractie sprak toen hij zei dat de
Turkse cultuur en traditie te veel afwijkt
van de Europese en dat het lidmaatschap
van Turkije het einde de EU zou beteke
nen. ,,Ik ben het uiteraad volledig eens
met mijn politiek leider want die spreekt
namens ons allen en niet namens zich
zelf", aldus Blaauw.
De andere fracties vinden dat Ankara in
ieder geval het perspectief moet krijgen
op de mogelijk toetreding van Turkije tot
de EU. Zij zijn het eens met de regering
dat Turkije vooral op het gebied van de
mensenrechten en bescherming van de
minderheden nog lang niet aan de voor
waarden voldoet. Van Mierlo wees zonder
meer een voorstel van PvdA en Groen-
Links van de hand om bij het Europese hof
voor de Rechten yan de Mens een staten-
klacht, een van de zwaarste middelen, te
gen Turkije in te dienen wegens schending
van de mensenrechten.
Van Mierlo blijftbij Indonesië aandringen
op betere behandeling van de gevangen
zittende vakbondsleider Pakpahan. Hij
heeft zijn Indonesische collega Alatas ge
dreigd bij de Internationale Arbeidsorga
nisatie (ILO) een klacht tegen Indonesië te
steunen als er geen verbetering komt in de
situatie van Pakpahan. ANP
LITH - Honderden schapen werden gisteren bij slachterij Eikelenboom in Lith aangevoerd om te
worden geslacht in verband met het islamistisch offerfeest. Het offerfeest (Id-al-adhra) vindt
jaarlijks plaats kort na de bedevaart naar Mekka. De moslims herdenken dan het offer van Ibra
him. De Marokkaanse imams in Nederland hebben een beroep gedaan op de regering om de prijs
van schapen te controleren. Volgens de imams wordt de prijs kunstmatig hoog gehouden om er
extra aan te verdienen. foto Toussaint Kluiters/ANP
Minister Van Mierlo (l), voorzitter Van Traa (m) en CDA'er Gabor (r) tijdens de vergadering van de Vaste Tweede-Kamercommissie
voor Buitenlandse Zaken. foto Koen Suyk/ANP
WASHINGTON - Een KLM Boeing 747 is woensdag bij de na
dering van het vliegveld van Los Angeles ternauwernood ont
snapt' aan een botsing' in de lucht met een Braziliaans toestel.
Volgens de Amerikaanse organisatie van verkeersleiders
moest de KLM-piloot drastische maatregelen nemen om het
Braziliaanse vliegtuig te ontwijken.
Op dat moment waren de vliegtuigen niet meer dan honderd
meter van elkaar verwijderd. Het inncident vond plaats op 15
kilometer afstand van het internationale vliegveld van Los
Angeles, aldus een verklaring van de organisatie van ver
keersleiders (NATCA). ANP
ROTTERDAM - De Bankgiroloterij heeft vorig jaar 37 mil
joen aan prijzen uitgekeerd. De bruto-opbrengst van de lote
rij bedroeg 138,8 miljoen, één miljoen meer dan in 1995. Van
de inleg ging 83,2 miljoen naar goede doelen. Dat is ruim 60
procent.
De hogere opbrengst is volgens het jaarverslag" vooral te dan
ken aan een toename van de deelnemers tot 1,6 miljoen in het
laatste kwartaal. Toen werd het persoonlijk geluksnummer
geïntroduceerd waarmee een maandelijkse hoofdprijs van
500.000 valt te winnen. Ook dingen deze spelers mee naar de
jackpot van maximaal 12 miljoen. ANP
MAKKINGA - Een boer is gisteren bij het ploegen van zijn
land bij Makkinga op een bom gestuit. Hierdoor ontstond een
scheur in het projectiel en ging het explosief roken.
Omdat in de buurt van de bom geen woningen staan en ook de
openbare weg meer dan honderd meter van de plek is verwij
derd, heeft de Marine de bom aan het eind van de middag op
het land tot ontploffing gebracht. Het ging om een Engelse
fosforbom uit de Tweede Wereldoorlog' van 15 kilo. De fosfor
was door de scheur in contact gekomen met de zuurstof in de
lucht en gaan roken. ANP
ABBEKERK - Een Duitse spookrijder is donderdagavond
zwaar gewond geraakt toen hij met zijn personenauto op de
A7 (Den Oever-Zaanstad) ter hoogte van Abbekerk op een
vrachtauto botste.
De vrachtautochauffeur bleef ongedeerd. De personenauto
vloog na de botsing over de vangrail en kwam terecht op de
naast gelegen ventweg.
De politie heeft de weg tussen Hoorn en Medemblik in de rich
ting van de'Afsluitdijk enige tijd voor het verkeer afgesloten.
ANP
LEIDEN - Na raadsleden en wethouders van de gemeenten
Leiden, Oegstgeest en Warmond zijn nu ook dertien leden van
Provinciale Staten van Zuid-Holland en Haagse raadsleden
bedreigd. Het gaat om anonieme telefoontjes op de huisadres
sen.
Afgaande op de inhoud van de telefoontjes wordt er een ver
band gelegd met de plannen om het woonwagenkamp aan het
Trekvaartplein in Leiden te verkleinen en het kamp aan de
Leyweg in Den Haag te ontruimen. De bedreigingen vanuit
Leiden spelen al vanaf begin maart.
De dreigtelefoontjes uit Den Haag komen naar aanleiding
van een brief die de gemeente Den Haag zaterdag naar de
woonwagenbewoners aan de Leyweg heeft gestuurd. Ze zijn
gericht aan statenleden en enkele Haagse gemeenteraadsle
den die er vanaf maandag last van hebben. Een politiewoord
voerder spreekt over één daadwerkelijke aangifte door een
raadslid. ANP
van onze redactie binnenland
RIJSWIJK - De Tweede Kamer
gaat akkoord met het voorstel
van landbouwminister Van
Aartsen om wegens de varkens
pest biggen al direct na hun
geboorte met een dodelijke in
jectie af te maken. Dat bleek
gisteren donderdag in een over
leg van de bewindsman met de
Kamer.
Alleen het CDA had onoverko
melijke bezwaren.
De bewindsman stelde woens
dag' voor om in het pestgebied
voortaan biggen tussen de nul
en twee weken op te kopen en af
te maken. Dat zou zoi'gen vopr
meer ruimte in de overvolle stal
len. Tot nu toe kwamen alleen
biggen van acht weken in aan
merking voor zo'n opkooprege
ling. De boeren zijn fel tegen het
wegnemen van de piepjonge
biggetjes, omdat daardoor de
hormoonhuishouding van de
moederdieren ontregeld raakt
en ze daardoor naderhand vaak
niet meer drachtig te krijgen
zijn. Dat betekent financiële
schade voor de veehouders.
De Kamer had daarnaast ethi
sche bezwaren tegen het rigou
reus opruimen van de borelin
gen. Minister Van Aartsen, die
de maatregel eerder al 'onaan
genaam' noemde, beargumen
teerde de ingreep als 'de minste
kwade' om het dierenleed in de
propvolle stallen tegen te gaan.
Volgens Van Aartsen is het pro
bleem met de -vruchtbaarheid
van de zeugen te vermijden door
ze een productiecyclus te laten
overslaan. Brussel moet nog ak
koord gaan met de nieuwste
maatregel van Van Aartsen. Ook
heeft de minister een ontheffing
nodig van de Gezondheid- en
Welzijnswet voot dieren,
Wanroij
Tijdens het overleg met de Ka
mer volhardde Van Aartsen in
zijn kritiek op het Kl-station in
Wanroij. Hij zei dat de instelling
er een 'grote rommel' van had
gemaakt en daardoor mede de
verspreiding van de varkens
pest in de hand heeft gewerkt.
Op het Kl-station raakten in fe
bruari enkele beren (mannetjes
varkens) besmet.
De bewindsman erkende dat
ook zijn eigen Rijksdienst voor
de keuring van Vee en Vlees
(RW) 'een fout' heeft gemaakt.
„De veterinaire organisatie be
hoeft verbetering, maar ik heb
nog volledig vertrouwen in die
diensten." Het onderzoek,naai
de RW-rol in de kwestie is in
handen van de Rijksrecherche
en het Openbaar Ministerie. De
minister wilde daar donderdag
niet nader op ingaan.
Donderdag zijn er twee nieuwe
gevallen van varkenspest bij ge
komen, waardoor het aantal be
smette bedrijven uitkomt op
103. Het gaat om een varkens
houderij in Elsendorp, nabij
Gemert, en een in Heeswijk-
D inter. ANP
van onze verslaggever
Maurice Wilbrink
DEN HAAG - Het CDA zet voor
de komende Kamerverkiezin
gen in op de bouw van een twee
de grote luchthaven in de
Markerwaard. In het verkie
zingsprogramma zal worden
gepleit voor een gedeeltelijke of
totale inpoldering van hel hui
dige Markermeer.
Het CDA wijst de aanleg van
een vliegveld inzeebij IJmuiden
af. De christen-democraten wil
len met een keuze voor de Mar
kerwaard de economie van het
noorden en oosten van het land
versterken. Nieuwe infrastruc
tuur is daartoe het beste middel,
meent de partij.
In de komende verkiezingscam
pagne zal het CDA vooral stem
men proberen te winnen buiten
de Randstad. De oppositiepartij
hoopt ook de agrariërs terug te
winnen die in 1994 verstek lie
ten gaan. In het verkiezingspro
gramma, waaraan op dit mo
ment wordt geschreven, zal
ervoor worden gepleit boeren de
ruimte te geven om te kunnen
uitbreiden. Een ingepolderde
Markerwaard biedt ook ge
schikte landbouwgrond.
Onder CDA-premier Lubbers
werd in 1986 nog afgezien van
de inpoldering van het Marker
meer. De totale kosten werden
destijds geschat op 4,8 miljard
gulden. Nu duidelijk is dat het
vliegverkeer op Schiphol veel
sneller toeneemt dan werd ver
wacht. is de Markerwaard op
nieuw in beeld als locatie om de
verdere groei op te vangen.
Ook bij de VVD gaan er stem
men op om een nieuwe luchtha
ven te bouwen in de Marker
waard, zodat de economie in de
noordelijke en oostelijke pro
vincies daarvan kan profiteren.
De PvdA neigt naar de aanleg
van een vliegveld voor de kust
bij IJmuiden. D66 heeft zich nog
niet uitgesproken over een loca
tie. GPD
WINSCHOTEN - Bij een ver
keersongeluk bij Winschoten
zijn donderdagavond twee
mensen om het leven gekomen.
Een persoon is zwaar gewond
geraakt.
Het ongeluk gebeurde op de weg
tussen Winschoten en Oude Pe-
kela waar door een foute inhaal
manoeuvre twee personenauto's
frontaal op elkaar botsten. De
bestuurder van de ene auto
kwam om het leven, evenals een
van de twee inzittenden van de
andere auto. ANP
van onze verslaggever
Carel Goseling
DEN HAAG - De kwaliteit van
het gebit van kinderen onder de
zes jaar neemt af. Jarenlang
nam cariës bij peuters af, maar
met name kinderen uit sociaal
zwakkere milieus en allochto
nen blijken veel gaatjes in hun
tanden en kiezen te hebben. De
Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Tandheelkun
de vindt dat de halfjaarlijkse
gebitscontrole, die twee jaar ge
leden is afgeschaft, weer terug
moet in het ziekenfondspakket.
Gaatjes ontstaan door slecht
onderhoud van het gebit en ver
keerde voeding. Dr. R. Burgers-
dijk, hoogleraar tandheelkunde
aan de universiteit van Nijme
gen, wijst erop dat 25 jaar gele
den kinderen tot zes jaar gemid
deld vijftien gaatjes hadden.
„Dat was eind jaren tachtig ge
daald tot gemiddeld drie. Dat is
nu nog zo. Eenderde van de
groep heeft echter gemiddeld
negen gaatjes."
Volgens Burgersdijk krijgen de
kinderen te weinig fluor. Dat
middel helpt bij voorkoming
van cariës. ,,Ze poetsen niet of
maar eens per dag. Ze nemen
ook geen fluortabletten. Voor
voorlichters zijn deze groepen
bovendien moeilijk bereik
baar", aldus de hoogleraar.
Het toenemende gebruik van
zuigflessen bij baby's speelt vol
gens woordvoerder Van der
Sanden van het Nationaal Insti
tuut voor Gezondheidsbevorde
ring en Ziektepreventie ook een
rol. Zes procent van alle vijfjari
gen krijgt cariës als gevolg van
het sabbelen op de speen van
een zuigfles. In sociaal zwakke
re milieus is dat tien procent,
onder allochtonen zeventien
procent. GPD
anonze redactie binnenland
[EIST - Staatssecretaris Terp-
|ra van Welzijn stelt volgend
aar extra geld voor de thuiszorg
esdiikbaar. Dit zei ze gisteren
een symposium over de
wiszorg in Zeist. De staatsse-
rctaris wilde zich niet uitlaten
rer de hoogte van het bedrag,
faarschijnlijk gaat om onge-
ecr tachtig miljoen gulden,
borzitter H. TjaSsing van de
andelijke Vereniging voor
iiuiszorg (LVT pleitte voor uit
leiding van het budget met 4
rocent, ruim honderd miljoen
Men. Dit geld is nodig om de
ijgende vraag' naar thuiszorg
pte vangen en het wegwerken
an de wachtlijsten. Terpstra
ing niet in op de honderd mil-
m gulden.
[Misschien ben ik te netjes
ik wil niet vooruitlopen op
logelijke uitkomsten. Maar er
init geld bij en dat willen de
inister en ik net als dit jaar be-
eden aan directe zorg en niet
m overhead", aldus Terpstra.
et kabinet trok volgend jaar
(rtig miljoen extra uit voor de
iliszorg.
Zoals het er nu naar uitziet
krijgt minister Borst er volgend
jaar waarschijnlijk bijna één
miljard gulden bij. Het kabinet
rondt waarschijnlijk vrijdag de
besprekingen over de begroting
voor 1998 af.
Tjassing vindt ook dat de eigen
bij dragenregeling in de thuis
zorg moet worden afgeschaft.
Mensen die thuiszorg nodig
hebben, moeten tien gulden per
uur zelf betalen. Afhankelijk
van de hoogte van het inkomen
kan dit bedrag oplopen tot
maximaal 250 gulden per week.
De LVT vindt het de hoogste tij d
dat de rust in de thuiszorg te-
rugkeerd. „We willen onze ener
gie vooral steken in directe
zorgverlening aan cliënten, aan
het opheffen van wachtlijsten,
aan zorgvernieuwing en samen
werking met andere zorgsecto
ren; en niet aan nutteloze onder
linge concurrentie, jarenlange
systeemdiscussies en geldver
slindende en bureaucratische
beheersinstrumenten waar
geen cliënt iets mee opschiet, al
leen regelneven en organisatie
adviseurs"aldus Tjassing. ANP
ian onze verslaggeefster
largit Kranenburg
HAAG - Enschede en Den
1 [aagkrijgen waarschijnlijk een
jgen hartcentrum. Minister
5 lorst (Volksgezondheid) vindt
at er op dit moment voldoende
ypaciteit is voor hartoperaties,
naar denkt toch dat er binnen
nkele jaren nieuwe centra
ijoeten komen. Patiënten die
leer lang op behandeling moe
ien wachten, mogen wat Borst
etreft in hel buitenland behan-
jeld worden.
ie minister beloofde gisteren
ijdens een debat in de Tweede
l amer voor de zomer met een
jtgewerkt plan voor de nieuwe
entra te komen. „Twente komt
n beeld omdat daar echt een
jtte plek op de kaart zit als het
im hartcentra gaat," aldus de
Jnister „Maar ook Den Haag
omt in beeld omdat daar een
kort gaat ontstaan." Neder
land heeft nu vijftien hartcentra
voor operaties en dotterbehan
delingen. Borst zet vaart achter
haar plannen voor twee nieuwe
centra omdat het volgens haar
zeker een paar jaar duurt voor
dat die volop kunnen draaien.
Den Haag is overigens de enige
grote plaats in de Randstad
waar geen hartcentrum is.
De minister maakte tijdens het
debat ook bekend hoe ze met de
vijftig miljoen gulden extra van
collega Zalm (Financiën) de
wachtlijsten voor hartoperaties
en dotterbehandelingen gaat
aanpakken. Diverse ziekenhui
zen hebben al voor in totaal 16
miljoen gulden extra geld aan
gevraagd, waarmee een forse
inhaalslag mogelijk is. „Eén
aanvraag erbij en de wachtlijs
ten zijn voor dit moment tot een
aanvaardbaar niveau gedaald,"
aldus de minister. Een structu
rele oplossing biedt het extra
bedrag echter niet.
Borst opperde bovendien dat
patiënten die langer op de
wachtlijst staan dan aanvaard
baar is, wat haar betreft naar
het bui tenland kunnen voor hun
hartoperatie. In België bijvoor
beeld is er nog voldoende capa
citeit voor extra ingrepen. „Ik
heb er geen bezwaar tegen als
verzekeraars over de grenzen
naar mogelijkheden zoeken,"
aldus de minister. Ze voegde er
wel aan toe dat operaties in het
buitenland tweede keus moeten
zijn en slechts een tijdelijke op
lossing vormen voor de wacht
lijsten in Nederland. GPD
Advertentie