Frans sfeertje
op het vlakke
Zeeuwse land
Jeu de boules sport
voor elke leeftijd
34
Jeu de boules-club Pétanque beschikt sinds kort over een 33 banen tellend jeu de boules-complex aan de rand van Middelburg. fotografie Ruben Oreel
zaterdag 12 april 1997
Het geluid van ketsende ballen en gezellig kletsende mensen
beschenen door een oranje-rode zonsondergang.
Geconcentreerde gezichten bij het gooien van de boules. Een Frans
tafereel aan de rand van Middelburg bij Jeu de Boules-club Pétanque.
Voor de eerste keer spelen de leden op hun nieuwe, eigen banen en
drinken ze koffie in hun nieuwe, eigen clubhuis.
Het is maandagavond. De leden spelen
hun eerste toernooi op eigen banen.
Bij het betreden van het terrein gaan kre
ten op als: „Oh, wat mooi" en „Dit is echt
fantastisch". „Heb je het clubhuis al ge
zien?" vraagt Bart Brasser trots. Hij is de
pr-man van de club. „Er zit wel heel veel
werk in hoor. Iedereen heeft wat bijgedra
gen. Toen ik langs het nog braakliggende
terrein liep met mijn vrouw, vroegen we
ons af hoe dat ooit iets moois kon worden.
Maar het is wel gelukt.
De club is nu bijna terug op de plaats waar
hij ruim twintig jaar geleden begon, Park
Toorenvliedt aan de Koudekerkseweg.
Met man en macht is gewerkt om het 33
banen tellende jeu de boules-complex
voor het begin van de nieuwe competitie
af te krij gen.,Er liggen nu 31 banen en de
kantine en het terras zijn nog niet hele
maal af, maar er kan al wel gespeeld wor
den", vertelt Brasser.
De club heeft in zijn geschiedenis nog
nooit eerder een eigen terrein gehad.
Voorheen had de club de beschikking over
banen bij sporthal De Kruitmolen. „Daar
moesten we huur betalen en we wilden ei
genlijk een eigen plekje. De Kruitmolen
wou bovendien uitbreiden en had de extra
ruimte nodig. Toen zijn we in onderhan
deling gegaan met de gemeente en hebben
we dit stuk grond gekregen."
De club heeft ook nog gespeeld op het Mo
lenwater in Middelburg. Brasser: „Dat
was heel leuk. Vooral als er een bus toeris
ten aankwam en de mensen moesten
wachten voor ze Miniatuur Walcheren
binnen konden. Die hadden altijd wat te
kijken. Het probleem van die locatie was
dat er geen toiletten waren. We hadden
een overeenkomst met de directie van Mi
niatuur Walcheren dat we gratis bij hen
naar de wc mochten. Maar toen ging het
park over in andere handen en moesten
we per persoon per dag vijf gulden beta
len voor de toiletten."
Vakmanschap
De gemeente heeft het terrein aan de Kou
dekerkseweg bouwrijp aangelevei'd. De
rest is door de leden zelf gedaan. „De
meeste materialen hebben we gekregen of
goedkoop gekocht. Bij een club met 125
leden heb je een boel kennis en vakman
schap in huis. Plet is fantastisch wat de le
den allemaal gepresteerd hebben. Zo is er
een lid dat 33 scoreborden gemaakt heeft.
We hopen nu sponsors te krijgen en elk
scorebord te voorzien van reclame."
De bouwcommissie van de club heeft ge
probeerd de banen speels aan te leggen.
,PIier liggen er twee, verderop zes en even
verder weer zeven." De bak met twee ba
nen ligt precies voor de plaats waar het
terras komt. „Dan kunnen daar de finales
gespeeld worden en heb je een soort tribu
ne."
Er zijn mensen die denken dat jeu de bou
les alleen een spel voor oude, gepensio
neerde mannetjes is. Club Pétanque be
wijst het tegendeel. De leden vormen een
bont gezelschap waarin vrijwel alle leef
tijden en beroepen zijn vertegenwoor
digd. Het jongste lid is vijftien, het oudste
tachtig. De een is directeur van een be
drijf, de ander huisvrouw. Omdat de spe
lers geen vaste teams vormen, spelen ze
allemaal wel een keer met of tegen elkaar.
Iedereen kent iedereen bij Pétanque en
daardoor hangt er een gezellige, bijna
Franse sfeer.
„Het moet ook een sfeersport blijven",
vindt Brasser. „De Fransman leeft wat
losser dan de Nederlander. Dat willen we
ook binnen de vereniging- Je bent natuur
lijk wel gebonden aan regels. Als een wed-
strijd om tien uur begint kun je niet om
half elf aan komen. Dat is dan weer het
Nederlandse tintje aan onze vereniging."
Het bonte aan het gezelschap komt ook
tot uitdrukking in het verschil in kleding.
De ene speler heeft zich gehuld in een trai
ningspak, terwijl een ander gewoon in
zijn spijkerbroek staat te spelen. Zoals Fi-
liberto DeFilippis (23): „Ik ben al sinds
mijn vijftiende lid van Pétanque, dus dat
is alweer acht jaar. Dit is echt de mooiste
baan die we ooit gehad hebben. Ik woon
aan de overkant, in Terneuzen, maar kom
nog steeds naar Middelburg om te spelen.
Dit is gewoon een goede vereniging. In
Clinge is ook een jeu de boules-club, maar-
ik blijf bij Pétanque.
Filiberto speelt mee in wedstrijden door
het hele land. „Op zo'n dag moet je vooral
veel geluk hebben. Je speelt soms maar-
drie keer in het jaar met iemand samen."
Hij kan niet uitleggen wat het spel nou zo
leuk maakt. Je moet het gewoon een keer
doen. En dan niet één keer. Nee, een paar
keer. Dan merk je het vanzelf."
Prijzen
Jeu de boules is ondanks het spelen in
teams een individuele sport. Pétanque
heeft een zomer- en winterkampioen. In
de winter spelen ze in manege De Gouwe
Reijers in Serooskerke. De twee kampioe
nen spelen tegen elkaar en de winnaar is
de clubkampioen. „We doen hier niet aan
bekers", zegt Brasser. „Anders stond de
schoorsteenmantel van iedereen onder
tussen al vol. De prijzen zijn vaak manden
met voor een bepaald bedrag aan bood
schappen. Daar heb je nog eens iets aan.
Het is ook niet zo'n dure sport. Het lid
maatschap is honderd gulden per jaar en
een set metalen boules kost ook zoiets.
Maar die gaan, als je er geen rare dingen
mee doetje hele leven mee. Ze kunnen na
tuurlijk wel kapot. Een boule bestaat uit
twee lege halve bollen die op elkaar gelast
zijn en is van binnen dus hol.
Er zijn een heleboel verschillende boules.
De grootte en het gewicht zijn in de offici
ële reglementen vastgelegd. De diameter-
mag niet groter zijn dan acht centimeter
en niet kleiner dan 7,05 centimeter. En het
gewicht moet tussen de 0,620 kilo en 0,8
kilo liggen. De ballen zijn aan de buiten
kant ook verschillend. Sommige zijn he
lemaal glad en in andere zitten ringen. De
boules met ringen zorgen voor meer grip
op de baan. Gladde ballen rollen verder
door. De ballen verschillen verder nog in
hardheid. Zo kan iedereen de boules uit
zoeken die het beste bij zijn of haar spel
passen.
Het spel
Hoe het spel gespeeld wordt is de meeste
mensen wel bekend. Het is een populaire
sport die 's zomers veel beoefend wordt op
de stranden van Zeeland. Het wordt ge
speeld met twee teams van een, twee of
drie spelers. Doel is de boules van jouw
team zo dicht mogelijk bij de but - het
kleine houten balletje dat als eerste wordt
weggeworpen - te krijgen. Elke ploeg
heeft de beschikking over zes boules. Een
loting bepaalt wie begint, Dit team tekent
een cirkel op de grond die niet groter mag
zijn dan 50 centimeter en niet kleiner dan
35 centimeter.
Alle spelers gooien hun ballen vanuit deze
cirkel. Iedereen werpt op zijn manier. Op
de banen van Pétanque is dat verschil
goed te zien als de spelers allemaal netjes
op een rij klaar staan. Dan gaan de han
den omhoog en vliegen de ballen de lucht
in. De hand van de ene speler komt bij het
gooien hoger dan die van een ander. Maar-
er wordt altijd onderhands gegooid. „Dan
kan je de bal sturen met je vingers", legt
Brasser uit.
Sigaretten en alcohol zijn verboden bin
nen de cirkel. Daar wordt bij wedstrijden
streng op toegezien. De speler die deze re
gel overtreedt, krijgt eerst een waarschu
wing. Bij herhaling wordt hij geschorst.
„Dat is wel een grappig gezicht", vertelt
Brasser. „De sigaretten liggen dan altijd
netjes op een randje van een scorebord. Je
mag overigens wel met alcohol in je li
chaam de baan op. Het is tenslotte een ge-
zelligheidssport."
Sonja de Best
Het technimeu-
bel komt eraan.
Philips en Leolux
versmelten appa
ratuur en interi
eur tot meubels
met een stekker.
En: opmars van
de nostalgische
keuken.
De nieuwste
sportschoen van
Adidas voelt als
of je niets aan
hebt. Aan tafel in
De Waardin in
Kortgene. Wijnen
van Corsica.
Bentley Conti
nental T getest.
Nieuw boek voor
rijwielfanaten.
Mercedes ont
werpt dames
fiets.
Ontdekkingsrei
zigers op cd-rom.
Californische
mestworin vreet
zich door afval
heen. Piaskoker
verlost vrouwen
van vieze wc-
brillen.
Vogelgeluiden bij
zonsopgang. De
kever ontleed.
Postzegelru
briek. Puzzel.