Die knopen zitten in je genen
Na een keer in de lucht: nooit
meer of voor altijd verkocht
[PZC
CDA-kamerlid wil
neer vliegtuigen op
Midden-Zeeland
Jaar voor poging tot
moord op ex-vrouw
ZCAD krijgt prijs
zeeland
11
Half jaar cel voor overvaller
Vertraging door treinbotsing
Uitstel actie tegen hondenpoep
Vrouw krijgt gestolen geld terug
Redders minder vaak in actie
Automobilisten
hebben lak aan
verkeersborden
Inwoner
Noordgouwe
op vrije voeten
vrijdag 11 april 1997
door Wout Bareman
Waarom legt de 73-jarige Wim
Dolleman uit Axel knopen? Om
dat het z'n hobby is. Hij was nauwe
lijks zeven jaar toen hij leerde
splitsen. Nu mag hij zich amateur
touwslager noemen. Enne... de touw
tjes die Bolleman op zijn lijnbaan
spant, zijn uniek. Op de seizoensten
toonstelling in het Visserijmuseum in
Breskens is er een aantal te zien. Ze
liggen er in vitrines, tussen zeemans
knopen, sierknopen en ander knopen.
De zeemansknopen (we hebben het
over de maststeek, de paalsteek dan
wel de weversknoop) zijn het popu
lairst, Maar ach, er is zoveel meer...
Neem nu de boerenknoop. Bolleman
kan beeldend verhalen van de boeren-
maststeek. Maar ook over vlechten,
splitsen en knopen in het algemeen
kan hij bomen opzetten. „Ik was in
derdaad zeven jaar toen ik voor het
eerst splitste. Toen kreeg ik een geit en
heb ik het geleerd." Na de geit scha
kelde hij over op paarden. Die zette hij
klaar voor de keuring, voor de con
coursen. „Een knoop is een knoop,
maar je moet hem weten leggen", zegt
hij. Jawel, en een maststeek is een
maststeek. „Ik moest het wel leren.
Want kon ik het niet, dan kreeg ik zo
veel schoppen voor m'n kont tot ik het
kon." De blauwe knoop? Die kent hij
ook. Van drank houdt-ie niet.
Laten we het hebben over de platte
knoop. Het handboek 'Steken, split
sen en knopen' van de hand van Cyrus
L. Day meldt daarover: „De platte
knoop kan worden gebruikt wanneer
er op beide vaste tampen spanning
staat. Feitelijk dient hij om iets te om
vatten of bij elkaar te binden, zoals
een bundel of een strook zeildoek bij
het reven. Hij wil gemakkelijk gaan
slippen als de tampen niet beide even
dik zijn of niet uit hetzelfde materiaal
bestaan. Met een flinke ruk aan een
van de tampen wil hij wel losschieten
('openbreken'). Het is zelden de juiste
knoop om twee losse lijnen aan elkaar
te verbinden en hij is zeker niet ge
schikt om zware trossen op elkaar te
steken." De boerenknoop, ook wel
i oud wijf genoemd wil meestal öf slip
pen öf vastknijpen en kan daarom be
ter ook niet worden gebruikt. Pieter
van de Griend uit Terneuzen weet al
les van knopen, steken en splitsen. Hij
wil er alleen niet mee in de krant.
„Vraag het maar allemaal aan de
mannen die het echte werk doen", zegt
hij. Van de Griend was overigens wel
verantwoordelijk voor de samenstel
ling van de tentoonstelling, die tot na
de zomer te zien is in het Yjsserijmuse-
um. Hij is ook uitgever van Het
Een aantal knopen, die te zien zijn in het Visserij museum in Breskens: linksboven de karaatsteek, rechtsboven de topsteek met drie bochten, linksonder de eskimo
paalsteek en rechtsonder de schuifknoop. foto Charles Strijd
Knoopeknauwertje, een tweemaan
delijks periodiekje dat zich ten doel
stelt 'het fenomeen knoop in het Ne
derlandse taalgebied te stimuleren en
verder te ontwikkelen'. En hij schrijft
er nog bij dat het naar personen en in
stanties in Nederland en België wordt
verzonden, die de kunst van en/of de
wetenschap achter knopen steunen.
Van de Griend is een enthousiasteling,
die uit de bol kan gaan bij het zien van
een knobbel- of een vuurtorenknoop
je zo blijktOm niet te spreken va n het
Belgische Matteke. En zo schrijft Pie
ter: „Naast de beloofde foto van een
stukje van het werk van Frans Masu-
rel, toont hij ons ditmaal de Kirsten
Knoop, die volgens mij nog nergens
verschenen is. Het blaadje heeft al
enige primeuren en daar gaat het om,
laten zien dat knoopjes een alles be
halve statisch onderwerp vormen.
Zijn ze trouwens nooit geweest. Er
zijn alleen van die romantici die be
weren dat toen de zeilvaart verdwee,
knoopjes ook dood moesten."
Je hebt het internationale knopersgil-
de en een klein Nederlands knopersle-
gioen. Volgens Van de Griend zijn er
de afgeklopen jaren zo'n 200 getra
ceerd. Zeevarenden, oud-padvinders
en mensen uit het boerenbedrijf, zoals
Wim Bolleman. Mensen die sierwerk
maken, denkhoofden die het wiskun
dig benaderen en lui die knopen en
steken leggen vanwege hun werk. De
internationale club heet - hoe toepas
selijk- 'knothingmatters' - en volgens
de oveiievering is het leggen van kno
pen zo oud als de mens. De eerste heu
se knoop is opgedolven in Israël en
moet 20.000 jaar oud zijn. Trouwens
ook in Franse grotten zijn wandschil
deringen aangetroffen, die beesten
met geknoopte touwen tonen. Dus
mogen we ervan uitgaan dat het feno
meen welhaast een half miljoen jaal
oud is. De Engelsman John Smith rep
te in 1625 in een boek al van de trom
petsteek, de paalsteek en de schild
knoop.
In het Visserij museum zijn knopen te
zien uit Amerika, Denemarken, Bel
gië, China en uit de streek. Knopen
van Jaap Aalbregtse uit Breskens bij
voorbeeld. Vissersknopen, schie-
manswerk, sleutelhangers, alle-
manseindj es en sieraden, Uit Amerika
is bijvoorbeeld mooi leren knoopwerk
te zien dat cowboys maakten voor
paardenhoofdstellen. Iedere eerste
zaterdag van de maand verzorgt het
knopersgilde demonstraties.
Terwijl knoper Masurel z'n knopen
toont aan jongelieden die als padvin
der geen gek figuur zouden slaan,
brengt cle touwslager zijn lijnbaan op
orde. En dat herhaalt zich de komende
maanden op elke eerste zaterdag.
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft donder
dag een 27-jarige Tholenaar veroordeeld tot twaalf maanden
gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk en
verplichte opname in een psychiatrische kliniek. De man
pleegde eind vorig jaar twee overvallen waarvan er een. op
een boekwinkel in Tholen, mislukte. Bij de tweede overval
maakte hij in een winkel in Scherpenisse de inhoud van de kas
buit. In beide gevalllen bedreigde hi j het winkelpersoneel met
een mes.
Naast een verblijf van zestien maanden in een psychiatrische
inrichting, moet de Tholenaar zich ook onder toezicht van de
reclassering stellen. Tegen de man was op 27 maart een lagere
straf geëist: tien maanden, waarvan vier voorwaardelijk en
als bijzondere voorwaarde opname in een psychiatrische in
richting.
ROOSENDAAL - Door een treinbotsing op het station van
Roosendaal hebbenmensen dieperspoor van en naar Zeeland
reisden, gisteren vertraging opgelopen. Doordat een wissel
was beschadigd, konden er geen treinen meer rijden tussen
Roosendaal en Breda en Roosendaal en Oudenbosch. De Ne
derlandse Spoorwegen hebben op die trajecten bussen inge
zet; volgens de NS kostte dat de reizigers een extra reistijd van
ongeveer een half uur.
De schade ontstond toen een goederentrein woensdagnacht
op een leeg treinstel botste. Dat treinstel ontspoorde, evenals
de locomotief en een wagon van de goederentrein. Persoonlij
ke ongelukken deden zich niet voor. De NS verwachtte giste
ren dat de stremming de hele dag zou duren en hoopte dat de
treinen vandaag weer volgens schema kunnen rijden.
VLISSINGEN - Omdat de gemeente Vlissingen hondenpoep
zakjes van plastic heeft ontvangen in plaats van zakjes van
papier wordt de geplande start van de anti-hondenpoepcam
pagne verschoven. Door een fout van de fabriek zijn de ver
keerde zakjes geleverd. De gemeente kan niets met de plastic
zakken. De gecombineerde palen met afvalbakken en een
hondenpoepzakjesautomaat zijn namelijk berekend op de
papieren variant. De start van de actie om de overlast van
honden in Oost-Souburg, Ritthem en het centrum van Vlis
singen te verminderen zal nu de tweede week van mei plaats
vinden.
OOSTBURG - Een 21-jarige inwoner van Oostburg heeft
donderdag tijdens een politieverhoor bekend dat hij dinsdag
avond in een café in zijn woonplaats 1800 gulden heeft gesto
len van een Oostburgse vrouw, Het geld wordt teruggegeven
aan de vrouw.
CADZAND - De Koninklijke Nederlandse Redding Maat
schappij (KNRM) heeft vorig jaar bij 1331 acties 2116 mensen
gered. Dat is minder dan het jaar daarvoor: in 1995 werden bij
1566 reddingsacties nog 2724 mensen geholpen. In de meeste
gevallen (910) schoten de redders in problemen geraakte wa
tersporters te hulp; de beroepsvaart had 204 keer assistentie
nodig. De vloot van de KNRM is sinds 1984 vrijwel ver
nieuwd; in het afgelopen jaar werden nieuwe reddingsboten
afgeleverd bij de stations in Cadzand, Den Helder en Hoek
van Holland. Dit jaar denkt de maatschappij de boothuizen
en bergplaatsen te vernieuwen in Cadzand, Breskens, Kat
wijk aan Zee en Wijk aan Zee. De jaarlijkse Reddingbootdag
is op zaterdag 3 mei; alle stations zijn dan open voor het pu
bliek.
an onze Haagse redactrice
ianne Sleufjes
EN HAAG - CDA-Tweede-
iamerlid Th. Meijer vindt dat
Zeeland genoeg draagvlak
estaat voor 60.000 vliegbewe-
iugen op luchthaven Midden
eeland. „De provincie en de
emeente Middelburg zijn voor
i.OOO. Dat is voor mij een mo-
ef om ook voor dat aantal te
aldus Meijer,
ontkent dat hij door zijn
is teruggefloten. „Het
!DA is in principe altijd voor
I.OOO vliegbewegingen ge
Voor het eerste overleg
ver de zonering heb ik een aan
gevoerd met be
Daaruit werd mij
luidelij k dat niet iedereen voor
IOOO is. In het overleg heb ik
de opmerking ge
dat ik wilde weten of erin
regio genoeg draagvlak is
die 60.000. Ik heb daarna
Kent u GuebwiUer,
I Ribeauvilé, Ottrott?
Dan ook die honderd andere
|plaatsen. Dan ook deTokay Pinot
Gris, Pinot Blanc, Pinot Noir,
de Riesling en Gewürztraminer.
Dan ook de mmm... Elsassische
stoofschotels, zuurkool, forel en
hartige taarten. Haal eens een
Elsassisch kookboekje in huis!
De wijnen kunt u bij
I Van Leerzem halen. Hij heeft de
top- en middenklasse
uit de Elzas, speciaal voor u
geselecteerd.
Molenwater 137, Middelburg
telefoon 0118 613338
de provincie gepolst of zij nog
steeds achter dat aantal stond
en dat staat zij. Dan vinden wij
dat die aanwijzing tot 60.000
vliegbewegingen door moet
gaan."
Het kabinet wil op de Zeeuwse
luchthaven 60.000 vliegwegin-
gen mogelijk maken. Vorig jaar
waren er ongeveer 36.000. De
uitbreiding is volgens het kabi
net nodig om het vliegveld te la
ten renderen en om een aantal
vliegbewegingen van Rotter
dam Airpórt over te nemen.
Meijer steunt een RPF-motie
die aandringt op nieuw overleg
met de regio over de zonering
volgende week niet. Volgens
hem is die zo geformuleerd dat
de Kamer zich daarmee kan
vastleggen op 40.000 vliegbe
wegingen als daar alleen draag
vlak voor zou zijn. En het CDA
wil nu eenmaal 60.000. Zelf een
motie indienen die vraagt om al
leen de regionale wensen te in
ventariseren en zich verder ner
gens op vast te pinnen, is binnen
het CDA wel besproken maar
werd een te zwaar middel ge
vonden, aldus Meijer.
Toekomst
De gemeente Rotterdam en
Schiphol, eigenaar van Rotter
dam Airport, overleggen nog
over de toekomst van het vlieg
veld. Er ligt een raadsbesluit om
de luchthaven te beperken tot
een zakenvliegveld zonder
nachtvluchten. Hoeveel vlieg
bewegingen naar andere vlieg
velden worden overgeheveld is
nog onderwerp van gesprek, al
dus een woordvoerster van de
luchthaven. Naar Zeeland kan
alleen kleine luchtvaart toe.
Dan gaat het om sport, les- en
reclamevluchten aldus de
woordvoerster. De zakenvluch-
ten wil Rotterdam zelf houden.
GOES - Automobilisten nege
ren op grote schaal borden en
verkeerslichten bij het ver
keersplein West dat in Goes
wordt aangelegd. Dat is geble
ken toen de politie donderdag
morgen een controle hield. Acht
weggebruikers kregen een be
keuring omdat ze zich niet hiel
den aan de verplichte rijrich
ting of omdat ze door het rode
verkeerslicht reden.
Het CDA in de Tweede Kamer heeft zijn mening herzien over het vliegveld Midden-Zeeland.
foto Willem Mieras
van onze verslaggeefster
Caroline Moerland
ARNEMUIDEN - Vliegen
wint aan populariteit en niet
alleen onder 'dure meneren',
volgens J. Wind en S. Jesmiat
ka. Zezijnrespectievelijkoud-
voorzitter en secretaris van
Aero Club Zeeland, Hoewel
het nog steeds een bijzonder
prijzige sport is, hebben steeds
meer mensen er geld voor over.
Want, zo beweert Wind, wie
eenmaal in de lucht heeft geze
ten, vindt het niks of is meteen
verkocht.
Aero Club Zeeland houdt za
terdagmiddag 12 april open
dag op de thuisbasis vliegveld
Midden-Zeeland. Bovendien
viert de vereniging in mei het
tienjarig bestaan. Hans Wind,
tot voor kort voorzitter, legt uit
dat de club is opgericht om het
vliegen betaalbaar te houden.
Een groepje fanatiekelingen
kocht-samen 'een kist' met de
bedoeling daar om beurten ge
bruik van te maken. Die stra
tegie is inmiddels gewijzigd.
Tegenwoordig bestaat het fi
nanciële voordeel eruit dat de
ongeveer tachtig leden met
korting toestellen kunnen hu
ren van een commercieel be
drijf.
Volgens Wind gaat het binnen
Aero Club Zeeland om veel
meer dan 'even in zo'n ding
stappen, de lucht in en klaar'.
De vereniging biedt opleidin
gen voor door de Rijkslucht
vaartdienst vereiste brevetten
en stimuleert gediplomeerde
vliegers hun kennis bij te hou
den. Ook wisselen de leden
praktische ervaringen uit.
„De sociale controle binnen de
vereniging is enorm", zegt
Wind. „Iemand mag niet vlie
gen als zo'n persoon met in
topconditie is. Drinken voor
datje de lucht ingaat is uit den
boze. En aan sterke verhalen
doen we ook niet. Zo van: 'Ik
ben vorige week nog onder de
Zeelandbrug doorgevlogen."
Vooroordelen
Met zijn betoog heeft hij me
teen de aanval ingezet tegen
een van de vele vooroordelen
overvliegen, namelijk dat het
gevaarlijk zou zijn. Hij be
strijdt ook dat de sport milieu
onvriendelijk is. „Het kost je
twee uur om bijvoorbeeld van
hier naar Texel te vliegen. Met
de auto duurt zo'n reisje toch
algauw een uur of zes." Jesmi
atka vult aan: „Je kan de mo
toren van een verkeersvlieg
tuig niet vergelijken met die
van bijvoorbeeld een Cessna.
De toestellen waarmee wij
vliegen, komen qua brand
stofverbruik veel meer over
een met een personenauto."
Volgens het duo valt de ge
luidsoverlast van sportvlieg-
tuigen tegenwoordig ook reu
ze mee. „De techniek verbetert
steeds, waardoor toestellen
stiller worden."
Een ander vooroordeel is dat
vliegen een sport is voor 'dure
meneren', zoals Jesmiatka het
uitdrukt. Beide bestuursleden
erkennen met zoveel woorden
dat dit etiket op hen van toe
passing zou kunnen zijn. Wind
is advocaat en Jesmiatka is
arts. „Maar wehebben ook een
slager, een mosselvisser en
stratenmaker in de club." Een
les van een uur kost voor leden
222 gulden. „Mensen geven
prioriteit aan geld uitgeven
voor vliegen", zegt Wind.
Ontspanning
Hij beweert dat wie één keer de
lucht in is geweest, nooit meer
wil óf verslaafd raakt. Wind:
„Het leuke is dat het zo anders
is dan je dagelijkse werkzaam
heden. Onnatuurlijk is het
ook. Dat je zo'n stuk metaal de
lucht in krijgt en erin houdt.
En dat je dat netjes, verant
woord en veilig doet. Dat geeft
een kick. Bovendien bén je er
gens in een kort tijdsbestek."
Jesmiatka: „Het ontspant
enorm. Door je te concentreren
op het vliegen, raak je de be
slommeringen van alledag
kwijt."
De kritiek op sportvliegen be
schouwen ze als een kwestie
van 'onbekend maakt onbe
mind'. „We maken regelmatig
tochtj es met mensen ui t de om
geving. En de meesten hebben
na zo'n vlucht meer begrip
voor onze sport."
van onze verslaggeefster
Selma Osman
MIDDELBURG - Anderhalf
jaar cel, waarvan een half.jaar
voorwaardelijk is de straf die
een 40 jarige man uit Etten-
Leur donderdag tegen zich
hoorde eisen. De man stond voor
de rechtbank in Middelburg te-
i'echt voor poging tot moord-
/doodslag op zijn ex-vrouw en
zware mishandeling en bedrei
ging van haar vriend. In een
vlaag van woede sneed de man
op 8 januari op het Scheldeplein
in Vlissingen met een stanley-
mes in het gezicht en het been
van zijn ex. Daarna bedreigde
hij de vriend van de vrouw.
De man was op dat moment nog
getrouwd met het slachtoffer.
Vijf dagen na het drama in Vlis
singen werd de scheiding uitge
sproken. Een paar maanden
eerder, op 14 september vorig
jaar, had de man in Etten-Leur
al ernstige bedreigingen geuit
aan het adres van de minnaar
van zijn vrouw. Het paar had een
problematische relatie. Zo er
gerde de verdachte zich als de
vrouw niets aan het huishouden
had gedaan en vermoedde hij
dat ze vreemdging. De wouw
vertelde hem meer dan eens sek
sueel misbruikt te zijn door be
kenden, zoals de buurman op de
hoek en een neef. Ook zouden de
twee dochters van de wouw
daarbij betrokken zijn. De ver
dachte wilde dat zijn vrouw
daarvan aangifte zou doen in
verband met het welzijn van de
twee (stief)dochters. Dit wei
gerde zijDe vrouw liep een aan
tal keren weg naar een Blijf-
van-mijn-lijf-huis. Tot twee
keer toe haalde haar man haar
terug. Op 8 januari kocht de in
woner van Etten-Leur op het
station een enkeltje Vlissingen
om zijn wouw, die daar sinds
september in een Blijf-van-
mijn-lijf-huis zat, te gaan zoe
ken. Hij wilde haar opnieuw er
toe bewegen aangifte te doen.
Toen hij, puur bij toeval, de
vrouw met haar dochters én de
minnaar op het Scheldeplein
zag lopen sloegen de stoppen
door. Hij pakte haar vast en zei:
'ik snij. je strot eraf als je geen
aangifte gaat doen', waarna de
steekpartij zich voltrok.
Uit een psychiatrisch rapport
blijkt dat de verdachte licht ver
minderd toerekeningsvatbaar
is. Hij heeft moeite zijn agressie
onder controle te houden en is
'licht ontplofbaar'.
De rechtbank doel uitspraak op
24 april.
van onze verslaggeefster
MIDDELBURG - Een 49-jarigc
inwoner van Noordgouwe is
donderdag door de rechtbank in
Middelburg veroordeeld tot vier
maanden gevangenisstraf. Te
gen de man was op 3 april een
jaar cel met tbs en dwangver
pleging geëist.
Hij had op 24 augustus vorig
jaar zijn buurman zodanig mis
handeld dat voor diens leven
werd gevreesd. De man, die zijn
straf reeds in voorarrest heeft
uitgezeten, is onmiddellijk in
vrijheid gesteld.
De Noordgouwenaar had op 24
augustus vorig jaar tijdens een
ruzie de keel van zijn buurman
dichtgeknepen. Aanleiding
hiervoor was het feit dat hij de
hond van de buurman had ge
schopt.
De rechtbank achtte niet bewe
zen dat de man opzettelijk had
gehandeld. Op dat punt werd hij
vrijgesproken. De mishande
ling werd hem wel aangerekend.
MIDDELBURG - Het Zeeuws
Consultatie Bureau voor Alco
hol en Drugs (ZCAD) krijgt een
van de prijzen die het Landelijk
Centrum Opbouwwerk jaar
lijks toekent aan maatschappe
lijke instellingen en organisa
ties die grote zorg besteden aan
hun jaarverslag.
Het ZCAD ontvangt een prijs
voor de wijze waarop het zijn
jaarverslag vorm geeft en pre
senteert. De waarderingsprijs
wordt woensdagmiddag 23
april in Utrecht uitgereikt.An
dere prijswinnaars zijn de IBN-
Groep (sociale werkvoorziening
in Uden), de Stichting Woon
wijs in Den Haag en het Fries
WAO Beraad te Leeuwarden.
Elf jaar geleden werden de
waarderingsprijzen door het
Landelijk Centrum Opbouw
werk in het leven geroepen.
Daarmee wil het een bijdrage
leveren aan een kwaliteitsver
betering van jaarverslagen.