Echt kwaad over slappe shit
Melodie houdt Bee Gees op de been
Van de Geyn in
het hoge register
Jay hawks boeien
een half album
Def P. van
Osdorp Posse
kunst cultuur
18
Poëet van de
contrabas
cd-rubriek
vrijdag 11 april 1997
Geliefd en verketterd,
onderscheiden en
verguisd; de Nederlandstalige
rapcrew Osdorp Posse,
grondleggers van de
Nederlandstalige rap, heeft
zich in haar bijna tienjarig
bestaan ontwikkeld tot een
van de meest spraakmakende
groepen van Nederland. Een
groep die provoceert en de
strijd aangaat met alles wat ze
verwerpelijk vindt; de
Nederlandse radiozenders,
meelopers, gangsta rappers,
burgerlijkheid en
kuddegedrag. Een groep, die
op een originele manier de taal
van de straat spreekt en
daarmee een grote invloed
heeft gehad op de
Nederlandse taal.
Op het ten-as van East Of Eden,
een gezellig Amsterdams café
met gebladderd houtwerk en mor
sige kleedjes op tafel, nipt hij
voorzichtig aan zijn witbiertje.
Petje schuin op het hoofd en een
kort sikje en snorretje. Zijn ogen
toegeknepen om de felle zon te
weerstaan. Osdorp Posse-front-
man, -tekstschrijver, -rapper en -
oprichter Def P. oogt alsof hij toe is
aan rust. Hij heeft het de laatste
tijd druk gehad.
Zo heeft hij net een cd met een be
geleidend boekje gemaakt met het
project Sprooksprekers, een sa
menwerkingsverband met muzi
kanten als dj Dano en Gert van
Veen van Quazar en de dichters
Serge van Duijnhoven en Olaf
Zwetsloot. Def P. ziet Sprookspre
kers als een nevenproject, als een
geslaagde maar pretentieloze po
ging om poëzie uit het 'oude man
nen met driedelige kostuums-cir
cuit' te halen.
Sinds vorige week is de grote Ne
derlandse tournee van de Osdorp
Posse begonnen. Daarnaast moet
Def P. regelmatig opdraven voor
interviews ter promotie van de
nieuwe, inmiddels zesde Osdorp
Posse-plaat Geendagsvlieg.
Fel van toon
Het is een prachtige plaat gewor
den die muzikaal gezien profes
sioneler en inventiever klinkt dan
ooit en op tekstueel gebied prach
tige straatpoëzie laat horen; af
wisselend serieus, humoristisch,
grof of fel van toon. Def P.„Op de
vorige platen hadden we niet de
apparatuur om de muziek en beats
perfect te laten klinken. Voor deze
cd lag ons budget hoger. Qua ge
luid kunnen we ons nu meten met
de grote Amerikaanse acts. Als je
deze cd op je walkman luistert,
zweven de tonen door je hoofd,
terwijl het vroeger een compact
blokkie geluid was."
Osdorp Posse-voorman Def P.: „House, daar vind ik nog steeds geen fuck aan."
Def P. zegt dat de Osdorp Posse
zich vandaag de dag laat inspire
ren door meer stijlen dan ooit.
„Als je goed luistert naar de cd,
hoor j e invloeden van filmmuziek,
klassieke muziek, grunge en reg
gae. House? Nee, daar vind ik nog
steeds geen fuck aan. En soul en r
&b; dat vind ik zulke nepstijlen.
Als je botergeil bent, zeg dat dan
ook gewoon en ga er niet omheen
lopen draaien. Wek niet de sugges-
tie dat je zo'n supergladde ladies-
man bent die alles voor elkaar
krijgt. R&b heeft zulke neptek-
sten: I Can't Live Without You, I
Do Everything For You. Bah."
De Osdorp Posse zegt de dingen
liever recht voor zijn raap. Het is
niet voor niets dat de groep hevig
bekritiseerd wordt door organisa
ties als de Bond Tegen Het Vloe
ken, die de platenmaatschappij
heeft aangeraden de cd's van de
groep onmiddellijk uit de winkels
te halen. „Met dat soort acties
maak je mensen alleen maar
nieuwsgierig. Ik mag dat wel. Dat
die kortzichtige, stompzinnige
christelijke organisaties ons wil
len verbieden, kan ik alleen maai-
als een compliment beschouwen.
Die mensen zijn zo fanatiek.
Laatst werd ik gebeld door ie
mand van de 5 Uur Show. Of ik in
het programma wilde komen om
met iemand van de Bond Tegen
Het Vloeken in discussie te gaan
over onze teksten. Rot nou toch
gauw op. Ik ga
een beetje in
zo'n show zitten
met Viola Holt
en een tribune
vol huisvrou
wen. Ik heb wel
wat beters te
doen."
„Ik word zo nu
en dan gek ge
beld door televisieprogramma's.
Hanneke Groenteman die wil pra
ten over Nederlandstalige hip
hop, Sonja Barend die mijn me
ning over Marco Borsato wil ho
ren. Daar doe ik niet aan mee. Die
mensen willen gewoon iemand in
het programma die lekker lult en
voor een paar sappige uitspraken
zorgt. Terwijl het ze geen reet inte
resseert waar je zelf mee bezig
bent. Bovendien: als ik overal ja
tegen zou zeggen, zit ik binnen no
time in de Waku Waku- of Broodje
Aap-show. Dat heeft toch niks
meer met muziek te maken?" Op
de vraag hoe lang Def P. zich nog
druk kan maken om de wereld om
zich heen, volgt een korte stilte.
„Dat wordt me heel vaak ge
vraagd", verzucht hij. „Ik weet
ook niet waar die woede precies
vandaan komt, maar ik kan me
dagelijks oprecht kwaad maken
en dat zal nog wel even zo blijven.
Als ik bij voorbeeld zit te zappen,
wind ik me enorm op. Zie je weer
zo'n clipje met zo'n Eurohouse-
hoer, zo'n domme pillenchick die
een oud jaren zeventig-nummer
staat te verneuken met een simpe
le housebeat eronder. Wat mij
irriteert is dat de media zoveel
aandacht besteden aan van die
creatieve minkukels en losers, ter
wijl er zoveel talent rondloopt dat
geen kans krijgt."
,Ik heb er echt mijn hobby van ge
maakt om slappe shit af te kraken.
Een beetje uitdagen. Dat doe ik
niet alleen met r&b en eurohouse
overigens. Ook met rappers die
zich stoerder voordoen dan dat ze
zijn. Van die gangsta rappers met
teksten als 'Ik kom in de getto, ik
schiet je dood, ik steek je moeder
lek en stamp je baby plat.' Dan
denk ik: Je bent gewoon een loser
uit een of andere rijke stinkerds-
wijk die de getto-punk probeert
uit te hangen maar niet de intelli
gentie bezit om er ook maar een
dag te overleven. Maar al die mu
ziek wordt je door de muziekindu
strie wel door je strot geduwd. Met
televisiereclames, Arcadebakken
in cd-winkels en met posters op
abri's. En mensen zijn kuddedie
ren en trappen er dus in."
Def P. hoopt oprecht dat zijn tek
sten het gedrag van mensen kan
beïnvloeden. Vooral tijdens live
optredens heeft hij gemerkt dat
zijn invloed op het pubhek groot
kan zijn. „Toen wij anderhalf jaar
geleden op het Lowlands-festival
speelden, vond de organisatie ons
niet groot genoeg voor de grote
tent. Maar er kwamen wel 8.000
mensen op ons optreden af. Voor
de grap zei ik tegen de toehoorders
dat als ze het niet konden zien, ze
de haringen maar uit de grond
moesten trekken en de hele boel
maar moesten laten instorten. Die
gasten gingen helemaal door het
lint, rukten de haringen eruit,
klommen in de nok van de tent om
de tentdoeken open te snijden en
kwamen massaal het podium op.
Op een gegeven moment stortte al
les in. Het was toch wel schrikba
rend om te zien hoe groot je in
vloed is als je op het podium
staat."
Mark Roos
Osdorp Posseltomt zaterdag 19 april
(21 uur) in 't Beest in Goes. Vandaag
(vrijdag) in Paard Den Haag en mor
gen (zaterdag) in Noorderligt Tilburg.
Taxi's met journalisten en
cameraploegen rijden af en aan.
'Langzaam rijden, kinderen op
motorfietsen' waarschuwen borden aan
de bomen langs de honderden meters
lange oprijlaan. Een van 's werelds
langst levende popgroepen, The Bee
Gees, houdt audiëntie voor de
internationale pers naar aanleiding van
het nieuwste levensbericht, de cd Still
waters. De gebroeders Gibb laten de
pers deze keer aan huis komen. Niet in
het Amerikaanse Miami, waar de broers
hun permanente vestigingsplaats
hebben, maar op Barry's riante Engelse
buitenverblijf.
De biljartkamer fungeert als
wachtruimte. Aan de wanden
hangen de trofeeën van drie de
cennia in de frontlinies van de
popmuziek. Ingelijste hitlijsten
met nummer-één-noteringen uit
de jaren zestig, de eerste grote
bloeitijd. De tijd van klassieke hits
als 'Massachussetts', 'Words' en 'I
started a joke'. Gouden en platina
elpees en cd's: 'Saturday night fe
ver' hangt er, de plaat waarmee de
groep midden jaren zeventig een
spectaculaire comeback maakte
na een schrale periode. Het was de
absolute glorietijd voor The Bee
Gees, waarin de groep met num
mers als 'Jive talking' en 'Nights
on Broadway' de discomuziek een
nieuwe richting in stuurde.
De gouden platen van Dionne
Warwick en Barbra Streisand
hangen er als bewijs van de produ
cerskwaliteiten van de Gibbs, die
in de jaren tachtig de hits op be
stelling ('Chain reaction' voor
Diana Ross, 'Woman in love' voor
Barbra Streisand en 'Heartbrea-
ker' voor Dionne Warwick) uit hun
mouw leken te schudden.
Beladen is de trofee voor Andy
Gibbs solo-album 'Flowing ri
vers', waarmee de jongste Gibb-
broer als tieneridool werd gelan
ceerd. Het was een veelbelovend
begin van een carrière die in 1988
tragisch eindigde met de dood van
Andy, een gevolg van overmatig
drank- en drugsgebruik.
Kunstenaar
„Ik vraag me altijd af waarom
mensen denken dat we zouden
willen stoppen", zegt Robin op de
vraag wat The Bee Gees na een le
The Bee Gees, met (vim-) Robin, Maurice en Barry Gibb.
ven van bijna veertig jaar in de
popmuziek nog drijft tot het ma
ken van platen. „Het is helemaal
nooit in ons opgekomen om te
stoppen. Een kunstenaar gaat
door met wat hij doet, uit de be
hoefte om iets te scheppen. Elton
John stopt ook nog niet, Rod Ste
wart niet. Omdat ze kunstenaar
zijn en blijven."
„De term popmuziek wordt ook
vaak verkeerd gebruikt. In de ja
ren vijftig en zestig was popmu
ziek muziek voor tieners op weg
naar de volwassenheid. De veerti
gers uit die tijd luisterden naar
Frank Sinatra. Maar die tieners
van toen zijn meegegroeid met de
muziek en andersom. In plaats van
Sinatra draaien ze Phil Collins,
Elton John, Fleetwood Mac. De
markt is veranderd, veertigers
luisteren naar dezelfde muziek als
twintigers."
Wereldhits
De lijst met hits van The Bee Gees
is minstens zo indrukwekkend als
die van The Beatles en The Rolling
Stones, om er maar eens twee te
noemen. Zeker als de wereldhits in
aanmerking worden genomen die
het in Nederland niet of matig de
den. „Nederland is een vreemde
markt", weet Robin, die feilloos
jaartal en hoogste notering van
Bee Gees-singles kan produceren.
„Nummers die het overal goed de
den, sloegen in Holland niet aan.
'You win again' bijvoorbeeld. En
het ligt niet aan ons, want bij an
dere groepen komt het ook voor."
Zo haakte Nederland ook niet aan
bij 'For whom the bell tolls', de
ballad van het vorige album 'Size
isn't everything' die in Engeland
een grote hit werd. Precies anders
om was het overigens bij de aller
Gedurende twintig j aar was het leven
van Hein van de Geyn één
onafgebroken tournee. Hij heeft zijn
buik vol van het reizen en treedt nog
maar zelden op. Wie de poëet van de
contrabas wil beluisteren, moet
vandaag (vrijdag) dus absoluut naar het
SJU Festival in Utrecht. Van de Geyns
ideaal: „Een jazzclub aan huis. Hoef ik
nooit meer te reizen."
Hij was een jaar of twintig, had
halflang Beatlehaar en speel
de basgitaar. Hij deed dat nog niet
zo lang en dat kon je zien aan zijn
wat onwennige vingerzetting.
Maar hij wist toch steeds de juiste
noten te vinden; het was of er mag
neetjes aan zijn vingertoppen za
ten en stukjes metaal aan het in
strument.
Hij had onlangs de jazz ontdekt.
En omdat hij gewend was de din
gen degelijk aan te pakken, had hij
maar meteen een groep van een
man of zeven opgericht met hem
zelf in rol van leider, componist en
arrangeur. Daar speelde hij nu
mee op het Larense jazzconcours,
het belangrijkste festijn voor aan
stormend talent. De band heette
Jazzes aangezien-zo'n band nou
eenmaal een naam moest hebben.
Het was de zomer van 1977 en het
niveau van de deelnemers was
dusdanig, dat de juryleden niet de
moeite namen alle concertj es uit te
zitten. Meestal bivakkeerden ze
op het aangrenzende grasveld
rond de rolstoel van jazzpaus Mi-
chiel de Ruyter. Af en toe opende
een van hen de deur, luisterde een
paar minuten, schudde het moede
hoofd en keerde terug naar de
tuin.
Solistenprijs
Op het moment dat iedereen bijna
de moed had opgegeven, stapte
Jazzes op het podiumpje: een aan
tal bleke, onuitgeslapen jongeren.
Hein van de Geyn
De leider telde tot vier en prompt
was de landerige atmosfeer ver
dwenen. De jury kwam er gezellig
bij zitten en keek elkaar tevreden
aan: eindelijk een kandidaat voor
de finale. De leider kreeg de solis
tenprijs. Bij de uitreiking hoorde
ik voor het eerst zijn naam: Hein
van de Geyn.
Van Jazzes werd weinig meer ver
nomen. Maar Van de Geyn maakte
een bliksemcarrière. Hij kocht een
contrabas, speelde in een groot
aantal clubs met half Nederland,
haalde in anderhalf jaar zijn con
servatoriumdiploma en vertrok
naar Amerika. Gedurende zo'n
vijftien jaar reisde hij over de we
reld; af en toe kwam ik een Ameri
kaan tegen die enthousiast sprak
over 'Haajnvendugaajn'.
Zijn houding ten opzichte van de
muziek was on-Nederlands. Veel
jazzbassisten zijn tevreden als ze
een antwoordapparaat bezitten
en weten waar de grondtonen zich
bevinden. Maar Haajnvendug
aajn zag zich als een nederige die
naar van De Muze. Nadat hij
triomfen had gevierd met Chet
Baker, Dee Dee Bridgewater en
Philip Catherine, zei hij timide:
„Ach, ik ben een matig getalen
teerde muzikant. Ik moet maar
eens écht leren spelen."
Muziekdocent
Aanstellerij? Nee hoor. Hij trok
zich ruim een half jaar terug 'in
een hutje op de hei' om alle toon
ladders nog eens door te nemen.
Ook beweerde hij - en dat beweei't
hij nog steeds - dat hij 'niet zo ge
weldig' een lopende bas kan spe
len. En dat terwijl hij iedere groep
al begeleidend een meter in de
lucht kan tillen. Maar zijn sterke
punt is volgens eigen zeggen „het
spelen van melodieën in het hoge
register."
Onlangs stopte hij met het eeuwi
ge toeren. „Het is verloren tijd, al
dat reizen, al dat wachten in
kleedkamers. Ik wil mij aan de
muziek kunnen wijden." Hij ves
tigde zich derhalve als muziekdo
cent (aan het Haags Conservatori
um) en platenproducer (voor
Challenge Records) in Nederland.
Hij woont nu in Dordrecht en
speelt nog af en toe: met bijzonde
re solisten en zijn eigen kwartet
Baseline, waarmee hij naar het
SJU Jazzfestival komt.
Naast de Larense beker uit 1977
staat sinds kort een tweede onder
scheiding in zijn prijzenkast: de
Prins Bemhard Fonds Muziek
Prijs. Van de Geyn kreeg deze on
derscheiding - voor zijn werk als
musicus, docent en producer - vo
rig jaar in de Nieuwe Kerk te Am
sterdam uit handen van de prins
zelf. Een bijzondere gebeurtenis,
want musici van buiten de rand
stedelijke avantgarde worden
maar zelden op grootse wijze on
derscheiden.
Jeroen de Valk
Hein van de Geyn's Baseline feat. Enri
co Pieranunzi, vandaag vrijdagop
het SJU Festival, Vredenburg, Utrecht.
eerste Bee Gees-hit 'Spicks and
specks'. Nergens anders dan in
Australië en Nederland werd dat
een hit.
Complexer
Robin Gibb: „Je kunt wel vaststel
len dat het. tegenwoordig com
plexer is dan in de jaren zestig als
je als artiest aan de bak wilt ko
men. Verder vind ik dat er een ge
brek is aan melodie. Ritme en
sound zijn veel belangrijker, tek
sten en melodie doen er niet zo veel
meer toe. Dan merk je dat platen
met een sterke melodie en een ster
ke tekst overal doorheen dringen
en een enorme hit worden. 'I will
always love you' van Whitney
Houston is een goed voorbeeld.
Het zijn liedjes waar iedereen op
reageert, ook de jongeren. Het is
ook niet zo dat jongeren geen me
lodieën willen, alleen: de artiesten
maken ze niet meer. Voor ons is de
melodie altijd heel belangrijk ge
weest. Melodieën blijven altijd in
de mode."
Het vermogen om pakkende melo
dieën te schrijven heeft The Bee
Gees nog steeds niet in de steek ge
laten, zo blijkt op Still waters. Het
is een sterke cd, die duidelijk
maakt dat het driemanschap nog
steeds niet drijft op routine. Het
vertrouwde Bee Gees-geluid, met
als handelsmerk de fraaie drie
stemmige harmonieën, is op de cd
opgetuigd door vijf producers van
buitenaf, die allemaal hun eigen
accenten hebben aangebracht.
Russ Titelman zorgt, onder andere
in de single 'Alonevoor een vrij
strak rockgeluid. Hugh Padgham
voegt vooral wat symfonische in
grediënten toe. David Foster haalt
de vocale kwaliteiten naar voren,
terwijl Arif Mardin en Raphael
Saadiq voor een r&b-achtige aan
pak kiezen. Ballads en mid-tem-
po-nummers voeren de boventoon
op het album, dat behalve de sin
gle 'Alone' nog een aantal num
mers kent die snel in het geheugen
blijven hangen. 'Obsessions' bij
voorbeeld, en 'My lover's prayer'.
Kees Groenenboom
Still Waters is de nieuwe cd van de Bee
Gees, die met ingang van deze week
verkrijgbaar is.
Na het vertrek van Mark Olson
gooiden The Jayhawks het bijltje er
bij neer. In de vaste overtuiging dat de
belangrijke componist van de
Amerikaanse countryrockband niet
vervangen kon worden leek een ieder z'n
eigen weg te gaan. Leek, want inmiddels
is er gewoon een nieuw album van The
Jayhawks. Zonder Olson dus, waardoor
de zware taak om composities aan te
leveren vrijwel alleen op de schouders
van Gary Louris is komen te rusten.
De belangrijkste vraag bij de
beluistering van Sound Of
Lies (American/BMG) is dus of er
nog leven is voor The Jayhwaks na
Mark Olson. Het antwoord is geen
volmondig ja. De opening 'The
Man Who Loved Life' is veelbelo
vend, maar daarmee hebben we
wel gelijk het beste nummer van
de cd gehad. Louris probeert The
Jayhawks wat meer met zijn psy-
chedelica-verleden op te zadelen,
wat in nummers als 'Think About
It', 'Poor Little Fish' en 'Sixteen
Down' vooral ruigere gitaren en
een heleboel niks oplevert. Het ex
periment blijft overigens binnen
de perken, zodat de oude
Jayhwaks-fans niet gillend hoe
ven weg te lopen. Die hebben bo
vendien met tracks als 'Trouble',
'It's Up To You' en 'Stick In The
Mud' (met mooie violen) nog iets
likkebaardend lekkers achter de
hand. Omdat die allemaal op de
eerste helft van Sound Of Lies zijn
te vinden kun je stellen dat de
groep halverwege flink inzakt,
maar dan hou je in ieder geval tijd
over om weer eens een van de vori
ge albums te draaien.
Rowwen Hèze
In de week dat Skik met zijn nieu
we album komt, ligt ook die van
Rowwen Hèze in de bakken. En
dat is bepaald niet de enige over
eenkomst: twee bands die in hun
regionale moerstaal zingen, uit
(Am)erica komen, op het podium
weten wat feest is maar op cd ook
de meer gevoelige kant van het le
ven haarscherp kunnen beschrij
ven. Sterker nog: ik denk dat Wa
ter, Lucht En Liefde (HKM/CNR)
het meest intieme, meest persoon
lij ke product van Rowwen Hèze is.
In de muziek zitten nog steeds
lichte TexMex-invloeden (Los
Limbos), al gaat de band net zo
makkelijk de polka-kant op. Dat
alles met dank aan de accordeon,
natuurlijk. De liefde voor Row
wen Hèze gaat trouwens ver in dat
America: leden van de plaatselijke
volleybalclub hebben met de hand
op 50.000 plastic doosjes de laat
ste twee woorden van de cd-titel
geschreven. Dat is met recht lief
de.
Third Eye Blind
Tussen de vele Amerikaanse gi
taarbandjes is het doorgaans
moeilijk opvallen voor diegenen,
die zich als nieuw presenteren.
Maar het Californische Third Eye
Blind heeft zich ongemerkt naar
voren gedrongen met haar bijna
hemelse debuut Third Eye Blind
(EastWest/Warner Music). Zelden
heb ik de laatste tijd een band ge
hoord die zich ogenschijnlijk
naadloos aansluit bij de huidige
generatie van melodieuze muziek-
makers en ondertussen toch een
tamelijk eigen weg bewandelt.
Geen enkel nummer van 3EB is
voorspelbaar, in ieder nummer
wordt weer een andere sfeer opge
roepen en toch past het allemaal in
de puzzel. Dan weer zijn de gita
ren fier en luidruchtig en dan weer
in dienst van de door zanger Step
hen Jenkins opgeroepen triestheid
en melancholie. Third Eye Blind is
een heel verslavend album met
heerlijk eigenwijze gitaarrock, die
zich niet laat vergelijken met wel
ke band dan ook. Ook al noemt
3EB zelf onder meer U2 en Cam
per Van Beethoven als vroege in
vloeden.
Gert Meijer