Levenslang voor verpleger
BSE kost veehouders duiten
PZC
PvdA: gedetineerden Melkertbaan geven
Zware kritiek op
deal justitie Breda
met grote crimineel
Aanbod kinderopvang
is nog steeds te klein
Weer illegaal afval in Limburg ondekt
Belastingkantoren
zo lek als een mandje
binnenland
3
Sezit teckel
nzet van
(ort geding
itaking bij
'hilips in
loogeveen
Rechtbank acht Hagenaar schuldig aan plegen van vijf moorden
Belastingaftrek blauwhelmen
Avebe verspreidde bruinrot
Kinkhoest neemt sterk toe
Gevaarlijke lichtschakelaar
Vrouw baas op marineschip
Verbod op
ongewenste
medische
ingrepen
donderdag 10 april 1997
redactie binnenland
- Dierenliefde gaat
oms ver. Dat geldt zeker voor
jevrouw A Polman uit Zeve-
die de rechter heeft inge-
om haar beminde
Daantje terug te krijgen,
teckel, die officieel onder de
'Daan van Wijnbersland'
e boek staat, is volgens me-
ïouw Polman op 11 februari
iet geweld uit haar huis gesto-
311. Via een kort geding, dat ko-
iende maandag bij deArnhem-
e rechtbank dient, wil ze dief
wingen het troeteldier terug te
rengen.
Daantje maakt deel uit van de
jfenis, die jonkheer F. Coenen
ij zijn overlijden op 25 januari
aliet. Mevrouw Polman, sinds
990 de levensgezellin van de
delman, zegt dat hij zijn hele
ei-mogen aan haar heeft over-
emaakt. Tijdens zijn leven zou
ejonkheer de Zevenaarse heb-
en verzocht na zijn overlijden
ooi'Daantje te willen zorgen,
fa de dood van Coenen kreeg
ïevrouw Polman echter bezoek
an Coenens ex-echtgenote,
olgens mevrouw Polman heeft
ie toen Daantje uit haar wo-
'ing gekidnapt. GPD
iOOGEVEEN - De leden van
Ie industriebonden vair FNV en
:NV bij Philips in Hoogeveen
lebben woensdag besloten te
[aan staken. Zij willen van Phi-
ips een garantie dat ze niet in de
fW terecht komen. Zoals ge-
ueld wil Philips ongeveer de
lelft van de duizend banen ver-
ilaatsen naar Polen,
ien laatste overleg over de zaak
ïisluktë woensdag. Philips zegt
[een garantie te kunnen geven.
De bonden willen duidelijkheid
ran het concern in welk tempo
rer verplaatsing gaat. Volgens
Ie bonden wist Philips dat zelf
jok nog niet. Een voorstel van
jakbondszijde om telkens pluk-
es werknemers naar een andere
laan te bemiddelen en daarna
iet betreffende deel van de pro-
luktie te verplaatsen leidde niet
ot overeenstemming.
De vakbondsleden stemden in
net een staking voor pnbepaal-
letijd. „Dat toont aan hoe hoog
iet ze zit", aldus een vakbonds-
voordvoerder. ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De rechtbank in
Den Haag heeft woensdag in het
proces tegen de twee Haagse
verplegers de 43-jarige hoofd
verdachte Du M. wegens vijf
moorden veroordeeld tot le
venslang. Het Openbaar Minis
terie (OM) had dezelfde straf ge-
eist voor het plegen van zeven
moorden. De 38-jarige mede
verdachte J.H., zwager van Du
M., krijgt acht jaar cel. De offi
cier had tegen hem vijftien jaar
gevangenisstraf geëist.
De rechtbank acht Du M. schul
dig aan de moord op vijf oudere-
Haagse dames die hij verzorgde
door hen zonder doktersvoor
schrift zware medicijnen zoals
morfine en insuline toe te die
nen. Enkele van zijn slachtof
fers waren zijn schoonmoeder
(1980), C. Gualthérie van Wee
zei, moeder van het voormalig
CD A-Kamerlid Hans Gualthe-
rie van Weezei (1993), C. Roëll
(1995), de voormalig particulier
secretaresse vanprinses Juliana
en de Haagse miljonaire A
Sloos-Fischer. H. is alleen ver
oordeeld wegens moord op het
laatste slachtoffer.
Beide verplegers zijn ook schul
dig bevonden aan verscheidene
diefstallen. De rechtbank sprak
ze vrij van deelname aan een
criminele organisatie. Verder
nam de rechtbank de conclusie
van een psychiati-isch onder
zoek over dat de feiten Du M. in
enigszins verminderde mate
kunnen worden aangerekend.
De rechtbank acht Du M. niet
schuldig aan twee van de zeven
moorden die hem ten laste wa
ren gelegd. In de zaken De Roo-
ck en Roëll valt een andere
doodsoorzaak niet uit te sluiten,
zo oordeelt de rechtbank. Aan
deze twee diende Du M. wel
morfine toe, zonder dokters
voorschrift. De hoofdverdachte
verklaarde eerder „te hebben
moeten helpen daar waar artsen
het lieten afweten".
Heer en meester
De rechtbank is het daar niet
mee eens maar neemt wel in
ogenschouw dat een groot aan
tal slachtoffers een slechte ge
zondheid had. „Du M. beschikte
als heer en meester over de le
vens van kwetsbare mensen. De
hang naar geld staat hier tegen
over de drang tot levensbeëindi
ging", concludeerde rechtbank
voorzitter mr. L. Verhei j.
Volgens Verheij heeft DuM. niet
aangegeven dat hij het laakbare
van zijn handelingen inziet,
„Door zijn handelwijze is de
rechtsorde buitengemeen ge
schokt." De rechtbank ziet in
haar vonnis een voorbeeldfunc
tie voor mensen in de verple
ging. „Kwetsbare mensen be
hoeven rechtsbescherming".
Du M.'s raadsman mr. P. Hoo-
gendam toonde zich verbaasd
over het vonnis. Volgens hem
heeft de rechtbank met name in
de zaak Sloos-Fischer onvol
doende argumenten aange
voerd om tot het oordeel moord
te komen. Ook in de andere za
ken zou de motivatie van de
rechtbank volgens Hoogendam
mankeren. Namens H. zei advo
caat mi\ M. van Strien dat haar
cliënt onschuldig is. Beiden
hebben inmiddels namens hun
cliënt aangekondigd in hoger
beroep te gaan. ANP
De Haagse verplegers A du M. en J. H. (op de rug gezien) en rechts de advocaat van J. H., A Frankende, op de eerste dag van hun rechtszaak
op 3 februari. foto Paul Vreeker/ANP
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De PvdA wil gedetineerden
ter voorbereiding op hun terugkeer in de
samenleving eventueel in een Melkert
baan plaatsen. Die banen zijn door het ka
binet in het leven geroepen om langdurig
werklozen met weinig opleiding aan werk
te helpen.
P-vdA-woordvoerder Zijlstra deed deze
suggestie woensdag in de Tweede Kamer
tijdens het debat over het voorstel voor
«een Penitentaire beginselenwet van mi
nister Sorgdrager van minister Justitie.
Dit wetsvoorstel introduceert speciale
programma's van maximaal twaalf
maanden die gedetineerden buiten de ge
vangenis onder het regime van Justitie
kunnen doorlopen. Zo kunze een cursus
volgen als de helft van hun straf erop zit:
De programma's staan alleen open voor;
gemotiveerde gevangenen die zich góed
gedragen. Sorgdrager schat dat 20 van
de gedetineerden voor deze vorm van re
socialisatie in aanmerking komt.
Ongeloof
Het PvdA-voorstel stuitte op ongeloof
van met name de WD-fractie. „Dit gaat
wel «heel1 ver. U wilt mensen die een straf
baar feit hebben gepleegd een premie ge
ven door ze aan een baan te helpen", aldus
VVD-woordvoerder Vos. ANP
DEN HAAG - Nederlandse blauwhelmen die dienst deden in
voormalig Joegoslavië hebben recht op dezelfde gunstige be
lastingaftrek als Nederlandse werknemers die door hun
werkgever zijn uitgezonden naar ex-Oostbloklanden.
De Belastingkamer van de Hoge Raad heeft in een proefpro
ces een Nederlandse officier die in 1996 zes maanden was uit
gezonden naar Kroatië, de aftrek van 35 procent toegekend
over zijn 'aangeklede' wedde van Defensie. De bezoldiging
werd bijna verdubbeld door de afkoop door Defensie van
rust- en werktijden en de onbelaste VN-toelage.
Gewone werknemers kunnen bij uitzending naar het voorma
lige Oostblok 35 procent van hun inkomsten in aftrek brengen
als benadering van de extra kosten die zij maken. ANP
TER APELKANAAL Het aardappelzetmeelconcern Avebe
uit Ter Apelkanaal, blijkt vorig jaar aan honderd boeren met
bruinrot besmet pootgoed te hebben geleverd. Alle honderd
waren ze gevestigd in het Gronings-Drentse veenkoloniale
gebied. Hoewel niet in alle gevallen duidelijk is in hoeverre de
opbrengst uit dit pootgoed is aangetast, heeft de Plantenziek-
tekundige Dienst (PD) in Wageningen besloten al deze aard
appelen uit voorzorg te vernietigen.
Directeur S. Meerman van de agro-businèssunit van Avebe
raamt de schade op 'vele tonnen'. De Avebe-directeur gaat er
van uit dat de PD opdraait voor de schadepost omdat deze in
stantie had moeten voorkomen dat de besmette partij poot
goed destijds via het handelshuis ACM is doorverkocht. GPD
BILTHOVEN - Het aantal meldingen van kinkhoest heeft de
ze winter een recordhoogte bereikt. De Inspectie voor de Ge
zondheidszorg registreerde 1665 meldingen. In heel 1996
kwamen er 2771 meldingen binnen.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM)
kan geen verklaring geven voor de forse stijging. Mogelijk
valt die toe te schrijven aan veranderingen van de kinkhoest-
bacterie. De effectiviteit van het vaccin is volgens het RIVM
niet in het geding',. Het aantal meldingen stijgt overigens al
enige jaren. In 1995 werd 319 keer aangifte gedaan.
Kinkhoest is een kinderziekte waarbij de luchtwegen ontsto
ken raken. ANP
AMSTERDAM - Industrie Producten Compagnie (IPC) heeft
de lichtschakelaar Fitting Sound Switch uit de handel geno
men. Het apparaat voldoet niet aan de veiligheidseisen. Het is
mogelijk delen aan te raken die onder spanning staan. Onder
zoek van de Keuringsdienst van Waren heeft dat uitgewezen.
De schakelaar is in de periode van 15 tot en met 29 maart uit
sluitend verkocht door de Gamma-bouwmarkten, In totaal
ging het om duizend stuks. ANP
DEN HELDER - De Koninklijke Marine krijgt voor het eerst
in haar geschiedenis 'een vrouw als commandant van een oor
logsschip. De nu 31-jarige Jeanette Morang neemt in novem
ber het bevel over van een mijnenjager, hoogstwaarschijnlijk
Hr. Ms. Willemstad. Het schip telt circa 40 bemanningsleden.
Morang is één van de twee overgeblevenen uit een eerste lich
ting van 5 vrouwen die in 1986 afstudeerden aan het Konink
lijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder. Momenteel
is zij artillerie-officier aan boord van het fregat Witte de With.
De marine kent al sinds 1944 vrouwelijke militairen, maar die
waren nooit opgeleid voor varende functies. Tegenwoordig
worden vrouwen alleen nog uitgesloten van onderzeeboten en
het Korps Mariniers. GPD
van onze redactie binnenland
BREDA - Justitie in Breda heeft
door eigen toedoen een grote
drugszaak met tientallen ver
dachten laten stuklopen. Moed
willig en misleidend zijn er in
liet geheim vergaande en ontoe
laatbare afspraken gemaakt
met een grote medeverdachte.
,Als dit aanvaard wordt, dan
zal binnenkort de calculerende
Crimineel het Openbaar Minis
terie volledig in de tang hebben.
Niet-ontvankelijkheid van het
OM is het enige antwoord", al
dus mr. D. Moszkowicz namens
zeven andere advocaten.
DEN HAAG - Minister
Borst (Volksgezondheid)
vpl ongewenste medische
ingrepen binnen vier we
ken verbieden. Zij wil een
verbod afkondigen in een
algemene maatregel van
bestuur, die zij aan de
Tweede Kamer voorlegt
voordat deze in werking
treedt.
Borst noemde de termijn
van vier weken gisteren in
de Tweede Kamer. De mi
nister wil een medische
instelling snel kunnen5
verbieden bepaalde han-
delingen uit te voeren als
ziji die om maatschappe
lijke, ethische of juridi
sche redenen. Ongewenst
vindt. Te denken valt aan
het werk van een gender-
kliniek die beweert1 te
1 'kunnen regelen dat ou- 1
ders een meisje of jongetje 1
als kind krijgen. Borst wil
een geslachtskeuze om
niet-medische -redenen7
verbieden. Ook is het klo
nen van mensen als voor-
beeld genoemd. l;l
De Kamer steunt dit stre-
ven, evenals een procedu
re die een snel besluit
mogelijk maakt. Een alge
mene maatregel van
bestuur kan heel snel in-
gaan, voor een wetsvoor
stel is al snel twee jaar no- 7
dig, aldus Borst. ANP
In Breda stonden woensdag
acht hoofdverdachten terecht in
de 'Juliet-zaak' over XTC-
smokkel, wapenhandel, afper
sing, gijzelingen en bedreigin
gen. Om deze acht - en hun 30
kornuiten die later nog berecht
worden - te kunnen pakken,
maakte justitie dankbaar ge
bruik van de verklaringen van
een van de bendeleiders. In ruil
voor een naar verhouding ldeine
straf, tonnen voordeel en
hoogstwaarschijnlijk binnen
kort de vrijheid, wilde een 30-
jarige verdachte zijn vroegere
makkers er wel bijlappen.
Ruil
Die door justitie bevestigde deal
werd echter volgens de verdedi
gers niet uitgevoerd volgens de
bestaande criteria en recht
spraak voor dergelijke overeen
komsten. Zo zouden het College
van Procureurs Generaal en de
Centrale Toetsings Commissie,
die dergelijke overeenkomsten
toetsen, niet of nauwelijks op de
hoogte zijn gebracht. Justitie
liet bovendien een veel zwaar
dere crimineel lopen in ruil voor
mindere goden binnen de orga
nisatie. De beloning voor de ver
dachte die dinsdag de afgespro
ken twee jaar cel hoorde eisen,
staat in géén verhouding met de
door hem gepleegde feiten.
Als klap op de vuurpijl werd
door het Bredase parket, en
vooral officier van justitie mr. C.
van Spierenburg, zodanig ge
heimzinnig gewerkt dat de ver
dachten geen eerlijk proces
meer hebben. Alles bij elkaar
genoeg om het OM de zwaarst
mogelijke straf - niet-ontvan
kelijkheid - te geven, vinden de
raadslieden.
De rechtbank kan die tikken op
de vingers meteen uitdelen en
dan is de zaak kapot. Zo niet,
dan willen de verdedigers eerst
getuigen van justitie en politie
horen over de afspraken. Ook
zou de officier volgens raads
man mr. G. Spong nog één kans
kunnen krijgen alle openheid te
geven over de deal. De officier
werd niet warm of koud van de
kritiek. Volgens hem is er open
en bloot genoeg gewerkt en ge
beurde er niets onrechtmatigs
bij de deal.
De rechtbank wil pas bij het
eindvonnis een beslissing geven
over de niet-ontvankelijkheids-
vraag. Morgen wordt begonnen
met de feitelijke behandeling
van de zaak. ANP
Mevrouw Peerboom van de provincie Limburg ruikt woensdag aan de vervuilde grond in het waterwinningsgebied tussen Bemelen
en Cadier en Keer. foto Annemiek Mommers/ANP
De tweede vondst gisterochtend bestond uit elf vaten. Een ge
deelte daarvan is terechtgekomen op het terrein van de Neder
landse Spoorwegen. Een ander deel werd gevonden op grondge
bied van Maastricht. Er is volgens de politie niets weggelekt.
Volgens de politie zijn alle vaten weggehaald en naar een che
misch verwerkingsbedrijf gebracht.
De eerste vondst ging om 3.000 liter chemisch afval. Na onder
zoek bleek dat de stoffen niet gevaarlijk waren voor het drink
water. Deze vaten met zoutzuur en zwavelzuur zijn inmiddels
ook weggehaald. ANP
van onze redactie binnenland
MAASTRICHT - In Limburg is een tweede illegale afvaldump
ontdekt. De politie in Maastricht denkt dat het gaat om afval van
een illegaal XTC- of amfetaminelaboratorium. De partij werd
gevonden tussen Maastricht en Gronsveld.
Dinsdagavond werd door wandelaars chemisch afval ontdekt in
het gebied tussen Bemelen en Cadier en Keer. In de vaten en con
tainers zit vermoedelijk aceton, zwavelzuur en zoutzuur.
van onze verslaggevers
LEEUWARDEN - De BSE-af-
faire komt de gemiddelde vee
houder al gauw op een verlies
post te staan van 20.000, ook al
is de ziekte niet op zijn bedrijf
aangetroffen. De voorzitter van
de afdeling melkveehouderij
van de Fries-Flevolandse Land
en Tuinbouworganisatie, Jan
Hesselink, heeft de rekensom
snel opgemaakt. Mogelijk dat
het derven van inkomsten nog
groter wordt als alle aspecten
onder de loep worden genomen.
Vorig jaar, toen de ziekte zich in
alle omvang in Groot- Brittan-
nië openbaarde, kregen in het
buitenland de consumenten de
schrik in de benen. De Neder
landse verbruiker bleef het
rundvlees trouw, in onze ex
portlanden - met name in Duits
land - was dat niet het geval.
Daar daalde het verbruik met
enkele tientallen procenten,
waardoor de vleesprijzen kel
derden.
Omgerekend per boer schat
Hesselink dat een gemiddelde
veehouder voor de afzet van zijn
vee toen 12.000 minder heeft
ontvangen dan een jaar eerder.
Nu ons land na de BSE-gevallen
in Wi'lp en Kollum het erg moei
lijk krijgt bij de export van
rundvee in al zijn variaties komt
daar nog het een ander over
heen.
Hesselink verwacht dat door het
grotendeels wegvallen van de
export van levend vee de druk
op de slachtprijzen nog sterker
zal toenemen..Als de export stil
komt te liggen houdt dat in dat
die dieren op het bedrijf blijven.
Dat betekent dus dat er koeien
moeten worden geruimd, want
je bent gebonden aan je melk
quotum. Ik voorzie dan ook dat
ons dat een tot twee cent per ki
logram melk gaat kosten". Dat
komt neer op zo'n 8000. Daar
mee komt de optelsom op ruim
20.000".
Kritiek CDA
Na de Nederlandse Melkvee
houdervakbond dinsdag heeft
ook het CD A-Kamerlid Van dei-
Linden twijfels over de volledi
ge slacht van de veestapel op
boerderijen waar BSE is aange
troffen.
„Als het gaat om een niet be
smettelijke ziekte, zoals BSE is
voor ons de noodzaak van zo'n
slacht voor gezondheid van
mens en dier niet aangetoond",
aldus de CDA'er. Hij bepleit om
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - Er zit groei in de
kinderopvang, maar de wacht
lijsten blijven lang. Het grootste
knelpunt is de buitenschoolse
en betaalbare opvang. De kin
deren worden groot, -maar het
aanbod aan voorzieningen
dreigt klein te blijven.
Dat constateerde minister Mel-
kert (Sociale Zaken) woensdag
in Den Haag bij de presentatie
van het Jaarboek Emancipatie.
Hij noemde de zorg de achilles
hiel van de emancipatie. Twee
derde van de tijd die wordt be
steed aan het huishouden en de
kinderen komt voor rekening
van vrouwen. Als er jonge kin
deren zijn is dat zelfs driekwart
van de tijd. Vrouwen blijken de
tijd die nodig is voor het huis
houden efficiënt te kunnen ge
bruiken. Melkert: „Ze moeten
wel. Mannen steken nauwelijks
een hand extra uit".
Probleem
De Nederlandse vrouw zal aan
het begin van de 21e eeuw niet
zijn uitgeëmancipeerd. Melkert
signaleerde een gebrekkige in
frastructuur voor de combina
tie van arbeid en zorg. Meisjes
en vrouwen hebben hun onder
wijsachterstand ingehaald.
Maar de slechte arbeidsmarkt
positie van laag opgeleide vrou
wen en de moeilijke positie van
bijstandsmoeders is onvermin
derd een probleem. ANP
een door BSE getroffen bedrijf
af te sluiten en de dieren in leven
te laten. Dan kan na verloop van
tijd worden vastgesteld welke
koeien de ziekte hebben.
Het argument dat een groot
schalige slacht nodig is omdat
de BSE-koeien mogelijk besmet
zijn via het veevoer en dat dan
ook de andere dieren de ziekte
onder de leden kunnen hebben,
weegt voor Van der Linden niet
zwaar. „Dat geldt dan ook voor
andere bedrijven waar het vee
voer mogelijk is terechtgeko
men." Overigens zijn er nog
geen bewijzen gevonden dat be
smet veevoer is gebruikt.
PvdA VVD en D66 steunen de
aanpak van minister Van
Aartsen. Waarschijnlijk praat
de Kamer volgende week
woensdag met de bewindsman
over de kwestie. ANPGPD
van onze red\ctie binnenland
DEN HAAG - De Rekenkamer
vindt dat in de belastingkanto
ren te slordig wordt omgegaan
met gegevens over belastingbe
talers. De werknemers houden
zich onvoldoende aan de voor
schriften, zo blijkt uit het
woensdag gepubliceerde rap
port „Informatiebeveiliging
Belastingdienst".
Gaten in inbraakbeveiliging,
toegangscontroles en het laten
slingeren van gegevens, maken
de belastingkantoren zo lek als
een mandje. Men blijkt zich
vaak niet aan de voorschriften
te houden, omdat dit leidt tot
tijdverlies en tot een minder
flexibel inzetten van werkne
mers.
Zo komt het voor dat papieren
aan het eind van de werktijd
niet opgeslagen worden in kas
ten, zoals is voorgeschreven,
omdat ze dan de volgende dag
terug gezocht moeten worden.
De Rekenkamer nam pools
hoogte bij vijf belastingeenhe
den. Bij alle vijf lag niet-open-
bare informatie open en bloot in
niet afgesloten werkkamers,
waardoor die toegankelijk was
voor onbevoegden. De Belas
tingdienst neemt ook onnodig
risico's door het verspreiden van
papieren documenten die ook in
elektronische vorm worden
aangeleverd.
Ook zijn wachtwoorden, die er
voor moeten zorgen dat slechts
bepaalde personen toegang
hebben tot bepaalde informatie
in computers, vaak algemeen
bekend doordat ze gewoon op de
computers worden geplakt. Zo
kunnen meer ambtenaren werk
doen dat hun voor handen komt.
en kunnen ze dus flexibeler
worden ingezet.
Rechten om privacy-gevoelige
gegevens te lezen worden auto
matisch toegekend bij indienst
treding, De voorgeschreven
procedures om te voorkomen
dat bij calamiteiten belangrijke
informatie verloren gaat, wor
den niet altijd opgevolgd. Veel
oud-medewerkers en tijdelijke
krachten die al uit dienst waren
bleken na vertrek nog steeds de
mogelijkheid te hebben om via
hun wachtwoord door te drin
gen in de computersystemen.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Financiën zei in een
reactie dat de beveiliging van
vertrouwelijke informatie al
'een permanent punt van aan
dacht' is, Plij erkende echter dat
er 'af en toe wel eens spaanders
vallen'. „Niets menselijks is ook
een belastingambtenaar
vreemd", aldus de zegsman.
„Als je gaat zoeken, kun je altijd
wel iets vinden." Staatssecreta
ris Vermeend vindt dat de Re-
1 kenkamer de zaken te ernstig
voorstelt, maar hij neemt de
aanbevelingen van de kamer om
de situatie te verbeteren goed
deels over.
Een tv-ploeg van RTL liet dins
dag zien hoe makkelijk het is bij
geheime belastinginformatie te
komen. Ongehinderd drong zij
het belastingkantoor in Den
Haag binnen. Zonder toegangs
pasjes kon ze beveiligde afde
lingen betreden. ANP
