Fokker-front vertoont scheuren De rijke fantasie van de Sapman PZC PZC feiten en meningen vrijdag 28 maart 1997 2 Welkom Goeree Uitlatingen voorzitter ondernemingsraad Aviation zet kwaad bloed op Schiphol vrijdag 28 maart 1947 Medewerkers van Fokker vragen zich al tijden af of het vignet van de vliegtuigbouwer ooit weer in volle glorie in Schiphol-Oost te zien zal zijn. foto Marcel Antonisse/ANP door Bill Meyer Tussen de werknemers van Fokker Aviation (volle dochter van Stork) en de reste rende collega's van de failliete vliegtuignieuwbouw op Schip hol is hel oorlog. Voorzitter Ger- rit Dörr van de ondernemings raad van Fokker Aviation moet zijn gezicht voorlopig maar niet op Schiphol laten zien. Dörr waagde het kritische kantteke ningen te plaatsen bij de haal baarheid van het voorlopige herstart-scenario van Bege- mann-topman Deleye en het Maleisische Khazanah Nasio- nal. Op Schiphol kunnen ze Dörrs bloed nu wel drinken. Fokker Aviation is de verzamel naam van de gezonde vestigin genvan Fokker die vorigjaaruit het faillissement zijn gehouden. Het gaat hier om de vestigingen in Woensdrecht, Papendrecht, Hoogeveen, Ypenburg en om een klein stukje van het bedrijf op Schiphol. Ruim 2400 mensen verdienen bij 'Aviation' hun brood. Bij de vestiging in Papendrecht, op Schiphol gekscherend 'de boerderij' genoemd, heeft de ondergang van het moederbe drijf wel diepe sporen nagela ten. Ooit werkten hier 12-50 mensen. Vandaag komen hoog uit 400 mensen opdagen voor het werk. Tot voor kort werden in Papen drecht nog rompdelen, het cock pitvoor-stuk, onderdelen en componenten voor de vliegtui gen van Fokker geproduceerd. Vrachtwagens en opleggers brachten ze naar Schiphol voor assemblage. De laatste grote onderdelen zijn inmiddels afge leverd. Opdrachten van Fokker zijn er niet meer. De resterende werknemers, nu in dienst van Stork, houden zich nog uitslui tend bezig met wat vroeger het 'derde' programma heette. Dat is dat werk dat na de Fokker 100 en de Fokker 50 kwam, zoals de productie van staartstukken voor Gulf stream, componenten voor Airbus en Boeing, centre- secties voor de F-16 en wat klei ner werk voor de helicopterpro- jecten Apache en NH-90, Twijfels Papendrecht is tevens de thuis basis van FNV-kaderiid en OR- voorzftter Gerrit Dörr. Enige tijd geleden deed hij van zich spreken in een open brief aan al le 2400 werknemers van Fokker Aviation met een hele rits 'mit sen en maren' met betrekking tot een eventuele herstart van Fokker. De overheid, Stork, de Belg Deleye en de curatoren van de failliete Fokker-boedel wa ren bezig de uitgangspunten te formuleren voor een eventuele herstart met het Maleisische Khazanah Nasional. De brief, waarin openlijke twijfels wer den uitgesproken over de motie ven van Deleye, ging ook naar minister Wij ers. Stork, die ook niets voelde voor een Maleisisch avontuurtje, het zich uiteindelijk door minister Wijers van Economische Zaken overhalen mee te doen. Stork zou het belangrijke reparatie- en onderhoudsbedrijf Fokker Seiviees (700 man) uit Woens drecht weer overdragen aan Fokker als de Maleisiërs op het Nederlandse voorstel ingingen. Dat moet overigens nog altijd gebeuren. Bestuursvoorzitter Hovers van Stork stelde op die gedenk waardige 13 maart wel een aan tal voorwaarden. Er moest een doortimmerd businessplan op tafel komen, dat ook op langere termijn perspectief biedt. Er dienden voldoende harde klan- tenorders te zijn. Bovendien moesten de overheid en Stork gezamenlijk een meerderheid van de aandelen van de nieuwe vliegtuigbouwer krijgen. Voor het personeel van Fokker Se- vices dienden garanties te ko men voor het geval het mis loopt. Moederschoot Op Schiphol hield ondertussen het Fokker-virus voor de zo veelste keer huis. Iedereen ge loofde er weer in. Pas ontslagen werknemers werden opgebeld dat ze niet langer hoef den te sol liciteren, want het was nog maar een kwestie van weken voor ze weer in de moederschoot konden terugkeren. 'Actie stro halm', zoals deze reddingspo ging was gedoopt zou gaan luk ken. In deze jubel sfeer kwam Don- namens de OR met een tweede brief. Hij schreef begrip te heb ben voor de strenge eisen die Stork aan een herstart stelde. Bovendien voegde hij er zelf een aantal aan toe. Deze opstelling leverde hem de eeuwige vijand schap op van zijn FNV-collega's op Schiphol. Hij wordt daar nu als veirader beschouwd. Ie mand die zijn eigen baantje wist veilig te stellen en zijn voorma lige collega's nu als een bak steen laat vallen. Gerrit Dörr neemt zijn woorden niet terug. Wel betreurt hij het gebrek aan begrip voor zijn standpunt op Schiphol. „Na tuurlijk wil ik niets liever dan een herstart, een doorstart of hoe je 't wil noemen. Maar ei genlijk had dat vorig jaar maart moeten gebeuren. Dat was het beste moment. Toen had het wat betreft toeleveranciers en klan ten nog gekund. Toen hadden we iedereen nog' in huis. Zelfs later, veel later, met Samsung, waren er mogelijkheden. Daar geloofden wij met z'n allen in. Tussendoor kwamen de Russen, de Arabische sjeiks op witte paarden en de Joost den Draaij- er. Met alle respect: Wat weten die gasten nu van vliegtuig bouw?" Over Deleye wil Dörr in deze fase van het proces - Malei sië kan elk ogenblik met een re actie op het Nederlandse voor stel komen - geen uitspraken doen, maar zijn gezicht spreekt boekdelen. Merkwaardig Dörr heeft becijferd dat eenher start nu honderden miljoenen guldens kost. „Het is merk waardig dat het kabinet nu wel bereid is een kleine half miljard in Fokker te steken, daar waai de politiek en de banken het vlak na het faillissement lieten afweten bij het Oranje-scena rio." Hij vermoedt dat Fokker dankzij de naderende verkie zingen met stip gestegen is op het prioriteitenlijstje van het kabinet. Dörr meent dat de afweging om te herstarten uitsluitend op za- kelij ke gronden mag worden ge maakt. „Aan emotionele verha len heeft niemand wat. Ik geef toe dat als ik op Schiphol had gezeten ik me het hardst aan het strohalmpje Deleye zou vast klampen. Het hardst zou roepen dat we het vooral moeten doen. Maar voor Gerrit Dörr telt nu een ding. De werkgelegenheid van de 2400 Fokkerianen, die nu bij Stork werken." „De Fokker-bedrijven hebben zich na het faillissement op nieuw op de markt moeten zet ten. Er is keihard gewerkt om de zaak weer op de rails te krijgen. Dat begint nu te lukken. Bij Air bus hebben we een voet tussen de deur. Aan de Fokker-kant zie ik niks. Geen businessplan en geen harde klantenorders. Het zou onverstandig zijn je als Fok ker Aviation in een avontuur stort. Daarom kan ik mij vinden in de eisen die Stork aan een herstart stelt." „Daar komt nog bij dat bij een herstart -600 tot 1000 mensen binnen worden gehaald. Voor het overgrote deel ontslagen collega's. Je kunt het niet maken die mensen straks weer op straat te schoppen. Daarom is het zaak dat we ons niet in een avontuur storten. Mijn opstel ling en die van Stork mag niet als obstructie worden betiteld. Het is een zakelijke opstelling waarvoor in het Amsterdamse helaas geen begrip bestaat. Maar er stroomt nog wel dege lijk Fokker-bloed door mijn aderen." GPD Koeienjongen De voormalige nazi-radio commentator luitenant-gene raal Kurt Dittmar houdt zich in Engelse krijgsgevangen schap in Glamorganshire be zig mét het schoonmaken van koeienstallen. Dittmar, ge kleed in khaki overall en klompschoenen, zegt tevreden te zijn. SS Provincie Holland „Als de Duitsers de oorlog hadden gewonnen,, zouden al lé Nederlanders vo or hun pro geallieerde houding en ver zetswerk naar Polen zijn afge voerd." Dit zegt delijfmasseur van Hitler in zijn onlangs ver schenen boek. Nederland zou de naam krijgen van 'SS Pro vincie Holland' en de provin cies zouden worden verdeeld ónder de SS^-élite. De laatste De laatste brouwerij paarden Verdwijnen uit het straatbeeld, van Rotterdam, Het fatale ogenblik is aangebroken dat de laatste drie 'knollen' .wor den ingeruild voor de mechanische pk's van dé auto- traetie. Tot ongenoegen van de straatmussen, die hun dage lijks rantsoen zullen missen. Wachtlokaaltje Middelburg krijgt een lang ge wenst wachtlokaaltje voor busreizigers tussen de Markt en de Gravenstraat, zodat ze zich kunnen beschutten tegen de. grillen vanons klimaat, Het kabinet heeft het besluit genomen om de be stuurlijke kaart in overeenstemming te bren gen met het idee dat velen, met een blik op de kaart, al hadden: Goeree-Overflakkee hoort bij Zee land. In de marge van de beslissing dat rondom Rotter dam, Den Haag en op langere termijn Amsterdam stad provincies moeten worden gevormd omdat die steden een bestuurlijke oppepper moeten hebben, is vastge steld dat Goeree-Overflakkee deel moet uitmaken van het eilandenrijk in het zuidwesten van Nederland. De Tweede Kamer moet uiteraard tot een finaal oordeel komen over deze nieuwe indeling, maar het ziet er niet naar uit dat dit zal afwijken van de opvatting van de re gering. Die bergt nogal wat logica in zich. Als de stadsprovincie Rotterdam wordt gevormd, zou Goeree als deel van Zuid-Holland als een merkwaardige satelliet op verre afstand gaan drijven. Wat betreft cultuur en instelling van de bevolking is er geen probleem. De Zeeuwen en die van Goeree-Overflakkee ontlopen elkaar wat be treft mentaliteit niet zoveel. Toen de kwestie vorig jaar aan de orde was, kozen drie van de vier gemeenten van het nu nog Zuid-Hollandse eiland dan ook voor aan sluiting bij Zeeland. En het Zeeuwse provinciebestuur, dat nooit hebberig heeft willen overkomen, heeft bij herhaling laten weten dat Goeree-Overflakkee van harte welkom is. De samenvoeging zal veel meer het ka rakter krijgen van een hartelijke vereniging dan dat zij de trekken zal krijgen van de acceptatie van een stief kind. De volgende verkiezingen van de Provinciale Staten zijn voorzien in 1999. Het ligt niet voor de hand dat de Tweede Kamer, die nooit buitengewoon veel haast aan de dag gelegd heeft met de bestuurlijke hervormingen, een tempo zal kiezen dat noopt tot een vervroegde op roep aan het electoraat. Waarschijnlijk zullen de nieu we provincie-indeling en de vorming van een nieuw be stuur van dat gewest naadloos op elkaar aansluiten. Het nieuwe bestuur, waarin de streng reformatoren, die op Goeree-Overflakkee sterk in getal zijn, iets aan in vloed zal winnen, zal zich bewust moeten zijn van één karakteristiek die afwijkt van het Zeeland in de huidi ge vorm. Het toekomstige meest noordelijke eiland is minder dan het Zeeland van nu geschonden door de komst van industrie en toerisme. Goeree-Overflakkee heeft nogal wat trekken die op de andere eilanden in het zuidwesten voor een deel teloorgegaan zijn. De land schappelijke aantasting is beperkt gebleven, vooral doordat in de nabijheid van de conglomeratie van Rot terdam sterke economische impulsen nooit nodig zijn geweest. Zeeland zal Goeree-Overflakkee ongetwijfeld zonder enige vorm van neerbuigendheid maar met alle egards welkom heten. Deze provincie moet zich er daarbij vooral van bewust zijn dat een eenheid onstaat die wordt verrijkt met een schitterend gebied waar zuinig en met veel respect mee omgesprongen dient te worden. Het is een bende bij -politie en justitie Haarlem, luidde vorig-jaar de conclusie van de Rijksrecherche en de parlementaire enquêtecommissie opsporings methoden (Van Traa). Het ging daarbij vooral om de omstreden opsporings methode van de Criminele Inlichtingendienst (CID). Twee namen staan centraaldie van voormalig CID-chef Klaas Langendoen en voormalig re chercheur Joost van Vondel. Het 'Koningskoppel' is vooral aangewreven op eigen houtje een drugslijn vanuit het Zuid-Amerikaanse Ecuador naar Ne derland te hebben opgezet. Zo werd gezegd bij de commissie-Van Traa. Een beeld voor hel grootste deel gebaseerd op verklaringen van een sapfabrikant in België, een voormalige inf ormant van de Haarlemse CID. Vandaag begint de rechtszaak tegen Van Vondel en Langendoen, die mede op grond van ver klaringen van de Sapman worden verdacht van meineed. door Allard Besse en Jan Kuys De Sapman is geen onbekende voor de politie Kennemerland. Hij werkt in de jaren 1989 en 1990 bij éen bedrijf in Sint Maartensdijk, dat fun geert als een van de afzetpunten voor vaten met vruchtensappen, de soort verpakking waarin drugs werden ver stopt. In de geruchtmakende IJmui- dense cokezaak, de grootste Europese vangst tot dan toe, wordt de Sapman door de recherche gehoord. Hij heeft niets met drugssmokkel te maken, luidt de conclusie van de politie. In september 1991 meldt de Sapman zich uit eigen beweging bij de Haar lemse politie. Hij heeft informatie over drugssmokkel tussen Nederland en Marokko. De Sapman wordt bij de CID als informant ingeschreven. In de loop van 1992 dreigt hij na een ruzie zijn rol als CID-informant te openbaren. CID- rechercheur Van Vondel, die de Sap man samen met zijn collega's Langen doen en Arie van Tol 'runt' (runnen staat voor het onderhouden van con tacten met criminelen om aldus infor matie los te weken), slaagt erin hem daarvan te weerhouden. De Sapman gaat op eigen gelegenheid verder met een vruchtensappenbedrijf in het Bel gische Essen. De versies van de verschillende partij en lopen daarna uiteen. De Sapman vertelt in 1995, tijdens het CID-onder- zoek van de Rijksrecherche, dat hij vanaf eind 1992 geld krijgt van Van Vondel. Eerst voor de oprichting van de sapfabriek in Essen, daarna voor de import van vruchtenpuree uit Zuid- Amerika. En weer later voor het opzet ten van een sapfabriek in Ecuador. Geldschieter is volgens de Sapman een Haarlemse zakenman: Gordon Lee Trilling. Van Vondel heeft die bij hem geïntroduceerd. Alias De Sapman vertelt dat Trilling miljoe nen, rechtstreeks of via Van Vondel, aan hem en zijn echtgenote heeft ver strekt. De Sapman en Gordon Lee Tril ling zien elkaar 'vaak'. Wel tien keer, zo kan uit het Rijksrecherche-rapport worden opgemaakt. Pas na een jaar zou de Sapman er achter zijn gekomen dat de zakenman Trilling in werkelijkheid politieman Langendoen was. Trilling zou dus een alias voor Langendoen ge weest zijn. Het verhaal van de Sapman over de Haarlemse geldbron wordt echter niet door zijn boekhouding gedekt. Wel blijkt dat er stortingen zijn gedaan, maar onduidelijk is waar het geld van daan komt. Enkele citaten uit het Rijksrecherche- rapport: 'De kwaliteit van de admini stratie laat te wensen over'; 'met name de relatie tussen de in- en uitgaande goederenstroom en de in- en uitgaande geldstromen konden niet worden vast gesteld'; 'het is niet uit te sluiten dat de Sapman zelf, onder de noemer van gel den van Van Vondel/Langendoen, dan wel 'alias' gelden in de Belgische sapfa briek heeft gestort'; 'de administratie bevat een veelvoud aan onbekende stortingen'. Toch concludeert de Rijksrecherche aan het einde van de rit: 'Het is aanne melijk dat 3,2 miljoen gulden aan 'on verklaarbare' stortingen in de admini stratie van de Sapman afkomstig is van gelden, beschikbaar gesteld door of na mens Langendoen en Van Vondel'. Waanzin Nu het verhaal van 'het Koningskop- pel'. Van Vondel en Langendoen ont kennen tegenover de Rijksrecherche pertinent dat Langendoen ooit als het 'alias'-personage Trilling door het le ven is gegaan. Laat staan dat Langen doen als Trilling ontmoetingen heeft gehad met de Sapman. De oud-CID- chef verklaart onder ede voor de com missie-Van Traa dat het 'absolute waanzin' is te veronderstellen dat hij de Sapman geld heeft gegeven. Lan gendoen en Van Vondel geven wel toe dat zij (en collega Van Tol) de Sapman al in 1992 hebben 'gerund'. Van Traa vraagt op dit punt niet door. Daardoor wordt voor de buitenwereld niet duidelijk waaruit dat 'runnen' be staat. Runnen betekent ook dat recher cheurs en criminelen elkaar geregeld ontmoeten om informatie uit te wisse len. Met andere woorden; de Sapman kent Van Vondel én Langendoen. De Sapman liegt dus als hij zegt dat hij in zogenaamde zakenman en geldschieter Trilling, pas later Langendoen ging herkennen. Dat de Sapman en politie man Langendoen elkaar al vóór de eer K. Langendoen, voormalig chef CID Kennemerland, voor de parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden in ok tober 1995. fotoCeesZorn/GPD ste vermeende betalingen van Gordon Lee Trilling aan de Sapman in leven den lijve hebben ontmoet, wordt door meerdere bronnen bevestigd. Riool Vanaf juli 1992 krijgt de Sapman sap pen aangeleverd van de CID. Bij de af leveringen en andere ontmoetingen zijn CID'ers aanwezig. De vaten vruchtennat die ze brengen, zijn eerder gebruikt om verdovende middelen in te verstoppen. De Sapman krijgt de va ten, omdat de CID het sap niet door het riool kan blijven spoelen. Dat geeft on overkomelijke milieutechnische pro blemen. De limonadefabrikant moet de op brengst van de sappenverkoop (zwart geld dus) ergens kwijt en daarom krijgt hij van de Haarlemse CID'ers de per soonsgegevens van Gordon Lee Tril ling. Daarmee kan de Sapman bankre keningen openen, waarop hij dat zwart verdiende geld kan zetten. De naam van Gordon Lee Trilling is eerder door Van Vondel en Langendoen gebruikt bij de oprichting van een be drijf, dat als dekmantel moet dienen bij het infiltreren in een drugssmokkel bende. Het dekmantelbedrijf wordt Trojan Trilling Impex genoemd. Het staat te boek als een onderneming die Zuid-Amerikaanse goederen im- en exporteert. Trojan Trilling Impex dient twee doe len. De politie kan controle uitoefenen en zicht houden op cle drugs, die in re guliere transportladingen uit Zuicl- Amerika aankomen. En de politie kan vervolgens ook precies volgen waar de drugs heengaan in de hoop te achterha len wie de opdrachtgevers van cle smokkel zijn. Politiepaard Het woord Trojan in de naam van de onderneming verwijst naar het klassie ke verhaal, waarin met het immense houten paard Griekse soldaten de stad Troje werden binnengebracht. Met het binnenhalen van dit 'politiepaard' gra ven de drugssmokkelaars hun eigen graf, zo is de bedoeling. De echte Leroy Gordon Trilling werkt mee als 'papieren eigenaar' van het dekmantelbedrijf. Hoe het bedrijf heet en wat het doet, weet hij niet. Hij krijgt daar af en toe wat geld voor toegestopt. Anderhalf jaar na de oprichting van het bedrijf in maart 1993 wordt Trojan Trilling Impex opgeheven. De persoon Trilling had dus twee func ties: op papier is hij de baas van het dekmantelbedrijf en daarnaast staan op zijn naam de bankrekeningen waar op de Sapman zijn zwarte geld kan storten. Alle andere dingen die de Sap man over Trilling vertelt (dat Langen doen zich voor hem uitgeeft), verwijzen Langendoen en Van Vondel naar het rijk der fabelen. Ook ontkennen ze dat ze ooit geld hebben gestoken in een sapfabriek in Zuid-Amerika. Hoe de drugssmokkel in Nederland in zijn werk ging, wisten de Haarlemse re chercheurs wel, Van Vondel en Langen doen hadden via een zeer goed inge voerde informant - een zogenaamde groei-informant - goed zicht op de cri minele organisatie van Etiënne U., be ter bekend als de Delta-bende. Deze Etiënne U. beheerst in belangrij ke mate de drugshandel vanuit Zuid- Amerika. Hij is de grote man bij de aan voer vanuit Colombia en de invoer in Nederland. Het lukt het internationale opsporingsapparaat zelden greep te krijgen op de mannen achter de Zuid- Amerikaanse drugskartels. In het sap trajectzien de twee Haarlemse CID'ers een begin van een mogelijkheid daar verandering in te brengen. Zover komt het niet. Het in opspraak raken van de CID en alle verwikkelin gen daarna maken Langendoen en Van Vondel het wei-ken onmogelijk. Als de rechter de Sapman gelooft, dan gaan de ex-rechercheurs de gevangenis in. Het meineedproces, dat vandaag begint, is voor het Koningskoppel de laatste kans om aan te tonen dat de Sapman erop los heeft gefantaseerd. GPD Dit artikel is gebaseerd op het binnenkort te verschijnen boek Cowboys aan het Spaarne van Allard Besse en Jan Kuys. Uitgever: W. F. de Pagter hoofdredactie: A. L. Oosthoek M. van Zuilen (adjunct) Centrale redactie: Postbus 18, 4380 AA Vlissingen, Tel. (0118)484000; Redactiefax: (0118)470102. 's avonds op zondag t/m vrijdag: vanaf 19,00 uur. in het weekeinde: verwijzing via de telefonische boodschap op de kantoren, Vlissimgemi: - io. Postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Tel. (0118) 484000. Middelburg: Markt 51 4331 LK Middelburg. Tel. (0118) 681000. Goes: Voorstad 22, 4461 KN Goes. Tel. (0113) 273000. Terneuzen: Axelsestraat 16, 4537 AK Terneuzen. Tel. (0115) 694457. Hulst: Servicepunt Boekhandel Duerinck, Gentsestraat 12, Tel. (0114) 314058. Axel: Nassaustraat 15, 4571 BK Axel. Tel. (0115) 568000. Zierikzee: Oude Haven 41 4301 JK Zierikzee. Tel. (0111)415380. Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8 00 tot 17.00 uur. Openïnqstijd Zierikzee 8.30-17 00 uur. Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur. Auteursrechten voorbehouden Uitgave Provinciale Zeeuwse Courant BV/Wegener Arcade NV Bezorgklachten: maandag t/'m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14 Ou uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22.00 uur en zondagavond van 20.00 tot 22.00 uur: Tel. (0118) 484000. Fax(0118)470100. - Abonnementsprijzen: per kwartaal ƒ92,85, franco per post 122;00; per maand 34,00 per jaar 356,50, franco per post 471,50 bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting losse nummers maandag t/m vrijdag 1,75, zaterdag 2,50 p.st. (alle bedragen inclusief 6 pet, btw). Postrek.nr.: 3754316 t n.v. PZC ab.rek. Vlissingen. Advertentietarieven: 180 cent per mm; minimumprijs per advertentie 27,-; ingezonden mededelingen 2,5 x tarief. Voor brieven bureau van dit blad 7,- meer. Volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw). Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B.V, Vlissingen PZC-ombudsman: C, van der Maas.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 2