Effect hoge bloeddruk onderschat PZC Tom Poes en het boze oog varia donderdag 6 maart 1997 Gezonde leefwijze verdient voorkeur boven gebruik geneesmiddelen het weer in zeeland gezondheid Bij bestrijden fraude lijkt alles geoorloofd Dorknopers onder de gemeenteambtenaren krijgen het moeilijker puzzelen recept snelheidscontrole en in europa door P. Baltus Het hart zorgt ervoor dat het bloed door de slagaders wordt gepompt. Daardoor staat op de wanden van de bloedva ten altijd een bepaalde druk. Dit noemen we de bloeddruk. Deze kan toenemen door twee facto ren: de bloedvaten worden nau wer of het hart pompt teveel bloed in de slagaders. Meestal is vernauwing de oorzaak van de hoge bloeddruk. Roken, te veel, te vet en te zout eten en weinig lichaamsbeweging zijn factoren die hoge bloeddruk in de hand kunnen werken. Regelmatig veel drop eten is overigens ook een risicofactor. Méér dan een ons per dag kan lijden tot een verhoogde bloed druk. Vooral mensen die aan drop verslaafd zijn, moeten daarmee rekening houden en hun dropconsumptie melden aan hun huisarts als hun bloed druk gemeten wordt. Vanaf de Tweede Wereldoorlog is veel onderzoek gedaan naar deze risicofactoren, die in feite een versterkend effect op elkaar hebben. Dat versterkend effect komt heel duidelijk naar voren uit de uitkomst van een onder zoek onder rond 13.000 blanke mannen tussen de 30 en 60 jaar. Van de groep die niet rookte en waarvan bloeddruk en choles terolgehalte binnen redelijke grenzen vielen, kreeg twee pro cent een hartaanval. Als aan een van deze voorwaar den niet werd voldaan steeg de kans op een hartaanval tot 5 procent; twee risicofactoren de den de kans stijgen tot 10 pro cent. Van degenen die rookten en niet in staat waren een ge zond cholesterolgehalte en een normale bloeddruk te handha ven, kreeg 20 procent een hart aanval. Wisselend De bloeddruk is bij ieder mens wisselend. In de ochtend zal de bloeddruk meestal lager zijn dan 's avonds. Ook inspanning en emoties kunnen de bloed druk tijdelijk verhogen. Alleen een constant verhoogde bloeddruk heeft op de lange duur gevolgen voor uw gezond heid. De normale bloeddruk- waarde is 120/70. Het eerste ge tal geeft de bovendruk weer. Die wordt bereikt als het hart pompt. De tweede waarde is de onderdruk en wordt gemeten als het hart ontspant. Een gemid delde druk van 160/95 is het maximaal toelaatbare niveau. Naar schatting 16 procent van de bevolking heeft een te hoge bloeddruk. Slechts 5 procent is hiervoor onder behandeling bij huisarts of specialist. De kans op een hoge bloeddruk neemt toe naarmate men ouder wordt. Er zijn ongeveer anderhalf keer zoveel vrouwen als mannen met hoge bloeddruk. Het effect van verhoogde bloed druk wordt door veel mensen onderschat, omdat er lange tijd geen klachten zijn. Dat is verra derlijk, omdat intussen wel veel schade aan het lichaam en voor al aan de bloedvaten wordt toe gebracht. Geneesmiddelen Een verhoogde bloeddruk kan omlaag gebracht worden met geneesmiddelen. Op de eerste plaats komen echter maatrege len als meer bewegen, stoppen met roken, minder zout gebrui ken en afvallen. De geneesmid delen tegen hoge bloeddruk zijn te verdelen in een aantal groe pen; *Diuretica (plasmiddelen): bekende voorbeelden zijn Moduretic, Hygroton, hydro- chloorthiazide, Lasix, Furose- mide. Deze middelen bevorde ren de zoutuitscheiding door de nieren en verhogen daarmee de urineproductie. De hoeveelheid vocht in het lichaam neemt hier door af en mede daardoor ook de bloeddruk. *Beta-blokkers (Selokeen, Ate nolol). De hartslag wordt hier door vertraagd en daardoor daalt de bloeddruk. *Calciumantagonisten (Nor- vasc, Adalat). Door het gebruik van deze middelen gaan de bloedvaten verder openstaan. Hierdoor daalt de bloeddruk. Sommige geneesmiddelen uit deze groep vexrninderen ook de kracht waarmee het hart pompt, waardoor de bloeddruk verder kan dalen. *AC.E-remmers (Capoten, Renitec, Zestril). Deze middelen remmen een bepaald enzym in de bloedvaten en de nieren, waardoor de hoeveelheid vocfht minder wordt. Ook veiwijden de bloedvaten zich. Geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk moeten meestal langdurig ingenomen worden. Daarom moet u er zo min moge lijk 'last' van hebben. De medi cijnen moeten makkelijk in te nemen zijn en zo min mogelijk bijwerkingen veroorzaken. Thex*apietrouw is erg belang rijk. Dus niet op eigen houtje de medicijnen minderen of ex-mee stoppen. Het vervelende is dat er op korte termijn geen veran- deringen wox-den gevoeld. De kans op hart- en vaataandoe- ningen in de toekomst zou zon der medicijnen echter wel toe nemen. P.H.M. Baltus is apotheker en lid van Farmacotherapie Groep Zeeland Een dansmarathon van de Hartstichting in Zierikzee op 17 maart 1990. foto Pieter Honhoff van onze verslaggever Dick Hofland Televisiecamera's in de trouwzaal, langs de snelweg en in winkels. Het so- fi-nummer op paspoort en rijbewijs. Mag dat zomaar? „Als je roept dat het om be strijding van fraude en criminaliteit gaat, dan lijkt ineens alles geoorloofd." De kanttekening komt uit de mond van Jan Holvast. Opgetekend tijdens een le zing van de Stichting Kaboem in Amster- dam over de bedx-eiging van de privacy. Holvast was oprichter en voorzitter van de onlangs opgeheven stichting Waak zaamheid Persoonsregisters ties. Nu heeft hij een eigen praktijk waar hij overheden en bedrijven adviseert over de bescher ming van privacy. Pijnlijk noemt hij de tendens dat juist de overheid probeert steeds meer greep te krijgen op de burger. Allergisch als hij is voor Grote Broer die ons bespiedt, een sa menleving waarin het slecht toeven is Wat de denken van het sofi-nummer? „In 1989 heeft de Eerste Kamer nog gezegd dat het slechts beperkt mag wox-den ge- bx'uikt. Er treedt nu echter een giganti sche verschuiving op, want het nummer staat nu ook al op paspoort en i-ijbewijs. Er zijn tal van instanties waar je je moet legitimex'en. Eén fotokopietje, en ze heb ben nu je sofi-nummer. Dat vind ik een hele slechte zaak en het getuigt van grote axTogantie van de macht dat dit wordt toegestaan." Dan was er dat huwelijk in Sittard, waar de politie een tv-camex-a had vei'borgen in de trouwzaal, omdat het vex'moeden be stond dat het om een schijnhuwelijk ging. „Dat kan niet. Er zijn grenzen." Vooral wie afhankelijk is de ovex-heid, zo als studenten en mensen met een uitke ring, wordt aan alle kanten in de gaten ge houden. „Die groepen mogen niet zeuren over privacy, omdat ze hun geld van de overheid krijgen. Enige controle vind ik terecht, want misbruik moet bestx'eden. Dat is echter geen reden om zo tekeer te gaan, want er moet altijd evenwicht zijn tussen privacy en het belang van de staat. Maar ik constateer dat de privacy van burgers steeds verder ondergeschikt woi'dt gemaakt aan andere belangen." GPD van onze verslaggever Theo Haerkens De dorknopers onder de gemeenteambtenaren krijgen het steeds moeilijker. Ze moeten hun brieven aan de burgerij begrijpelijker formuleren en clichés, ou demets en hoogdravend taalgebruik vermijden. Ze moeten zelfs hun correspon dentie kruiden met een vleugje begrip en een snufje medeleven. Dat valt niet mee en daarom heeft de gemeente Haarlem een 'Stijlwijzer Correspon dentie' in elkaar gezet om haar ambtenaren op het rechte spoor te zetten. Het bundeltje, dat voortaan op ieder bureau voor het grijpen ligt, is overigens niet de eer ste poging om de ambtena- rentaal wat af te stoffen en op te frissen. De gemeente Den Haag stuux-t haar medewerkers naar een klasje om de geest te masseren en de stijve pen wat soepeler te maken. Utrecht riep de bevolking op onbe grijpelijke brieven domweg terug te sturen. Per kerende post komt er dan een toegan kelijker exemplaar, zo ga randeerde de bxirgemeester. Haarlem doet het weer an ders en nam een tekstbureau in de arm om haarfijn uit te leggen hoe het voox-taan moet: eigentijds, klantvrien delijk en pex-soonlijk. De ambtenaar beschikt bij gele genheid zelfs over een voor naam. Kroontjespen De dorre, lange en onbegrij pelijke zinnen uit de tijd van de kroontjespen veranderen niet. op slag in puntige spran kelende zinnetjes waar de eenentwintigste eeuw om vraagt. Dat komt vanzelf als de overheidsdienaar zich voortdurend bewust is van zijn positie als adviseur van de burger, menen de samen stellers van de Stijlwijzer. Uit de toon van zijn blieven zal dan blijken dat de ambte naar niet langer een nors controleur is, maar iemand die het beste voor heeft met. de bui-ger. Uiteraard formu- leeii hij positief. 'Indien u niet binnen veertien dagen betaalt, zijn wij genoodzaakt een incassobureau in te scha kelen' wordt: 'Ik adviseer u binnen veertien dagen te be talen. Zo voorkomt u eventu ele incassomaatregelen'. Zinnen die zich voortslepen in de lijdende vorm zijn voortaan taboe, want dat is onnodig gewichtig en onper soonlijk. 'Door het college werd het besluit genomen dat...' wordt: 'Het college be sloot Ook typische stad huiswoorden als 'alsdan' en 'ultimo' gaan in de ban. Het zelfde geldt voor afkortingen die v-oor menig ambtenaar gesneden koek zijn en voor de burger abracadabra. Zit een ambtenaar eenmaal achter zijn bureau, dan valt het hem niet licht zich als een normaal mens te gedragen. Daarom wordt hi] aange moedigd de burger bij gele genheid uitdrukkelijk te be danken. Bijvoorbeeld als hij de gemeente informeert over een gevaarlijke gat in het wegdek. 'Overwin uw weer stand', aldus de Stijlwijzer. Sussend Begrip tonen voor een verve lende situatie is de ambtelij ke pennenlikker evenmin aangeboren. Hij wordt dan ook gestimuleerd af en toe het woordje 'helaas' of 'tot mijn spijt' te gebruiken. Niet in de laatste plaats omdat dit 'in sommige gevallen sterk sussend werkt'. De oude stramme clichés zijn uit. Dat betekent dat de aan spreektitels 'mejuffrouw' en zelfs 'mijnheer' uit den boze zijn. De tijdgeest verdraagt het klassieke 'Mijne Pieren' evenmin nog, want een dame zou zich daaraan kunnen storen. 'Geachte Heer' vindt de Stijlwijzer ook wat oubol lig, maar dat kan voorlopig nog wel omdat 'Beste' weer een tikje te populair is 'en is op dit moment nog weinig als conventie geaccepteex-d'. Intern speelt de kwestie ook bij de Vereniging van Neder landse Gemeenten (VNG) De belangenorganisatie be zint zich net als haar leden op een oplossing. Voorlopig worden slordige scribenten in het Haagse VNG-gebouw wakker ge schud met 'de langste zin van de week'. Die hangt in de kantine boven de broodjes. GPD Toonder Studio's Stof eix gebladerte wolkten om de gestalte van de spreker en stoor den zijn voordracht - doch ook de aandacht van het gehoor werd ernstig afgeleid. „Mijn zoon!", riep Amram boven het gegier van de wind uit. „Het verdwaalde schaap keert terug tot de kudde", blaatte de oud ste inwoner, die xxaast hem stond. Hij werd echter overstemd door het gerinkel van glaswerk, toen een venster door de onverwachte luchtdruk in schei-ven woei. „Het tocht hier!", jammerde heer Ollie. „Doe de deur dicht!" „Zo is het!", riep de waard op de achtergrond. „Een open huis trekt het kwade oog aan. Denk toch aan mijn herberg!" Op dit moment werd de raamsponning met grote kracht opengesto ten en daar stond Moen met fonkelende ogen achter de opening. Een vreemde beklemming maakte zich van de vergadering meester en ex- daalde een stilte die slechts verbroken werd door het gehuil van de elementen. „Lafaard!", riep de zwarte met grote stem daar bovenuit. „Het is jullie eigen kromschapenheid die de ellende aanroept - en niet het boze oog. Laat Abel met rust, anders zal alle onheil op je eigen hoofd neex-komen!" Hij was nog niet uitgespx-oken of er klonk een akelig knappend ge luid door de gelagkamer. Het was duidelijk dat er ergens in de dak spanten iets ergs gebeurde. JannyvanderLee_ 1 W O W R A T E L 2 L A t S T R I G 3 G E D N E I E G 4 E A N G E S L S 5 T S T A V P E L 6 L R 0 O T U U S 7 S L W A P E M R 8 R O E K O E S T 9 T R E I M E L 10 L S O O I D s S 11 S P D I M E E T 12 T W E L IJ L E R 13 R I N S I C G O 14 O L E E E U W D Streep op elke regel de letters weg, die sa men het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat. 1. Peen; 2. sluw; 3. legeronderdeel; 4. vreemde taal; 5. tas; 6. Egyptische waterle lie; 7. binnendijk; 8. verzoekschrift; 9. molentrechter; 10. gids te water; 11. mu ziekinstrument; 12. deel v.e. breuk; 13. ge vaarlijke kans; 14. roofdier. Oplossing woensdag 5 maart schort l-a-o- advocaat g-e-k-r- vrij -jat o--s-b- slotzin -a-o-s- sti ft Hartig gevulde aardappelen 4 personen Deze gevulde aardappelen worden niet zoals veel andere gevulde soort genoten in de oven of magnetron ge poft, maar worden geschild, uitgehold en gekookt en dan pas gevuld met een vulling van verse braadworstjes. 8 grote aardappelen zout 300-350 gram verse braadworstjes 1 eetlepel fijngehakte peterselie 3 eetlepels paneermeel 1 ei boter Schil de aardappelen en hol ze met een puntig mesje uit tot een 'bootje'. Kook de uitgeholde aardappelen in water met zout ongeveer 10 minuten voor. Laat ze uitlekken. Verwarm de oven voor op 250 asC. Ontvel de worstjes en doe het vlees in een kom. Meng het ei, het paneermeel en de peterselie hierdoor. Bestrijk een ondiepe ovenschaal dik met boter en leg hierin de voorge kookte aardappelen. Vul de aardappe len met het vleesmengsel en leg op el ke aardappel ongeveer een theelepel boter. Schenk 1,5 dl water in de schaal en schuif het geheel in de hete oven. Laat de ardappelen in 30 - 45 minuten gaar worden. Weersvooruitzichten voor diverse landen tot en met vrijdag: Finland: Donderdag veel bewolking en enige tijd regen, in het noorden sneeuw. Vrijdag flinke perioden metzon en droog. Middagtempera- tuur rond plus 4 graden, maar don derdag in het noorden dicht bij nul. Noorwegen: Veel bewolking en vooral in hetwesten flink wat regen, eerstooksneeuw. Donderdag in het zuidoosten nog opklaringen. Op vrijdag langs de west- en zuidkust veel wind. Maxima rond 7 graden, in het uiterste noorden iets boven nul. Zweden: Donderdag eerst nog en kele wolkenvelden en vrijwel overal droog. Vrijdag flink wat zon, maar een stevige wind. Middagtempera- tuur rond 7 graden, donderdag in Lapland iets boven nul. Denemarken: Donderdag eerst wolkenvelden, maar geleidelijk meerzon. Vrijwel overal droog. Vrij dag nog meerzon en aantrekkende wind. Maxima rond 7 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ier land: Donderdag zonnige perioden, maar eerst hier en daar mist. Later op de dag in Ierland regen. Vrijdag ook elders regen en in de Schotse bergen sneeuw. In de omgeving van Londen waarschijnlijkdroog. In Schotland en Ierland veel wind. Maxima rond 10 graden, vrijdag wat hoger. België en Luxemburg: Donderdag eerst wat regen, maar in de loop van de dag van het noordwesten uit op klaringen. Vrijdag fraai lenteweer. Middagtemperatuur donderdag ongeveer 10 graden, vrijdag rond 14. Noord- en Midden-Frankrijk: Don derdag eerst kans op regen, op de toppen van Jura en Vogezen wat sneeuw. Later op de dag van het noorwesten uit flinke opklaringen. Vrijdag flink wat zon en droog. Maxima rond 13 graden, in de Elzas iets minder zacht. Portugal: Vrij zonnig en droog. Maxima aan zee rond 20 graden, in de middag bij wind van zee wat af koeling. Madeira: Perioden met zon en droog. Middagtemperatuur onge veer 19 graden. Spanje: Droog enflinkwatzon. Inde ochtend hier en daar mist. Middag temperatuur op de meeste plaatsen 20 graden of meer, in Andalusië rond 25 graden. Canarische Eilanden: Flinke zonni ge perioden en droog. Maxima tus sen 23 en 28 graden. Marokko: Westkust: zonnig, maar op enkele plaatsen hardnekkige wolkenvelden of mist. Middagtem peratuur vlak aan zee rond 20 gra den. Tunesië: Donderdag flink wat zon. Vrijdag meer bewolking en kans op een regen- of onweersbui. Maxima aan zee rond 20 graden. Zuid-Frankrijk: Donderdag enkele wolkenvelden, maar droog. In de ochtend kans op mist. Vrijdag flink wat zon. Maxima uiteenlopend va 13 graden in de omgeving van Ly« tot 17 in hetzuiden. Donderdag ai de voet van de Pyreneeën plaatsi lijk 20 graden. Mallorca en Ibiza: Perioden metzoi en droog. Soms ook laaghangends wolken of mist. Maxima dalend ts ongeveer 17 graden op vrijdag. Italië: Donderdag zonnige perio den, maar langs de Adriatische kuo mogelijk een bui. Langs de Middë landse Zee-stranden soms hare nekkige bewolking of mist. Vrijde- op meer plaatsen bewolking e vooral in Zuid-ltalië en op Sicili kans op een regen- op onweersbu Middagtemperatuur uiteenlopen van 18 graden in het noorden tot2 in het zuiden. Vrijdag lager en vooi al langs de Adriatische kust fris ei aantrekkende wind. Corsica en Sardinië: Perioden me zon, maar plaatselijk langs he strand laaghangende bewolkingo mist. Vrijdag meer bewolking e vooral op Sardinië kans op een bui mogelijk onweer. Maxima rond t graden. Malta: Donderdag veel zon e droog. Vrijdag meer bewolking e kans op een regen- of onweersbu Middagtemperatuur dalend tot on geveer 16 graden op vrijdag. Griekenland en Kreta: Periode metzon. Langs de westkust kanso; een bui, mogelijk onweer. Maxim rond 15 graden, in het noorooste lager. Turkije en Cyprus: Geregeld zone; droog. Fris met maxima van 10 gre den rond de Dardanellen tot 14 o: Cyprus. Duitsland: Eerst veel bewolking e: kans op regen, in de bergen w'S sneeuw. In de loop van donderdaj flinke opklaringen, maar in het zui den ook op vrijdag hardnekkig; bewolking en wat neerslag. Mid dagtemperatuur rond 9 graden Temperatuur op 1500 meter iets on der nul. Zwitserland: Wolkenvelden ei vooral in het noorden wat regen boven 1200 meter sneeuw. In lie zuiden in de bergen flinke opklarin gen. In de dalen kans op mist. Maxi ma rond 8 graden, maar in de omge ving van Locarno oplopend tot 1i graden. Oostenrijk: Toenemende bewol king en vooral in Tirol en het Salt burgerland kans op wat regen, bo ven 1200 metersneeuw. In de dalei mist. Maxima rond 9 graden. Polen: Donderdag bewolkt en mo gelijk wat regen. In de loop van dl dag van hetwesten uit opklaringen Vrijdag flink wat zon. Maxima ronc 8 graden, in het noorden en oostei eerst iets lager. Tsjechië en Slowakije: Donderde; bewolkt en misschien wat regen,'' de bergen sneeuw. Vrijdag mee zon. Middagtemperatuur rond i graden. Hongarije: Toenemende.bewolkin; en vrijwel overal droog. Middag temperatuur rond 9 graden. De politie kondigt voor vandaag de volgende snelheidscontroles a A2 tussen Amsterdam - Utrecht - Zaltbommel vice versa A10 ringweg Amsterdam A4 ter hoogte van Haarlemmermeer A50 ter hoogte van Apeldoorn - wegwerkzaamheden Vandaag Achter een naar het oosten trek kend koufront klaart het weer in het Zeeuwse op. Een hogedrukgebied met centrum boven Oost-Engeland verplaatst zich naar onze omgeving en blijft het komend etmaal boven de regio. Vanochtend is er nog veel bewolking waaruit het plaatselijk nog licht regent. De zon laat zich steeds meer zien en er blijven wat stapelwolken over. De aangevoer de lucht komt over de Noordzee en is wat kouder dan de afgelopen da gen, maar door de zon zal het kwik toch nog naar 9 tot 10 graden stij gen. De wind, noordelijk matig rond 4 Bft., neemt af naar zwak tot matig 2 tot 3 Bft. uit uiteenlopende richtin gen. Vanavond en vannacht is het vrijwel onbewolkt en de tempera tuur daalt naar rond de 3 graden. De wind neemt toe naar matig uit het zuidoosten. Nautisch bericht Wind: noordelijk 4 Bft., draaiend via oost naar een zuidelijke richting in de nacht, zicht: goed, plaatselijk matig, temperatuur kustwater: 7 graden, afwijking waterstanden: geen afwijking van betekenis, maxi mum golfhoogte monding Schei- des: een tot anderhalve meter. Vooruitzichten Voor morgen: hogedrukgebied ligt met centrum oost van Zeeland. Res tanten van een warmtefront zorgen voor sluierbewolking maar het blijft droog. De zuidelijke wind is matig 3 tot 4 Bft. De temperatuur overdag rond 11 graden. Vannacht nadert vanuit het westen een nieuwe fron tale zone en hierdoor neemt de be wolking toe maar ook dan blijft het droog. De minimum temperatuur omstreeks 5 graden. Voor zaterdag tot en met maandag: het hogedrukgebied blijft ons weer gunstig beïnvloeden. Wel zijn ers terdag wolkenvelden van een pa; serend koufront, maar de ander, dagen is er volop zon. In de naci kans op mist. Maxima 10, miniir rond 3 graden. De wind zuidoost tot 3 Bft. Hoog water Donderdag 6 maart Vlissingen 11.46 Terneuzen 12.05 Bath 00.30 Roompot Buiten 11.45 Zierikzee 00.30 Wemeldinge 00.40 Philipsdam West 00.25 Vrijdag 7 maart Vlissingen 00.16 Terneuzen 00.36 Bath 01.36 Roompot Buiten 00.15 Zierikzee 01.45 Wemeldinge 01.50 Philipsdam West 01.25 Laag water uur cm uur o\ 198 226 230 13.03 152 11 126 13.10 145 13.15 1)J 139 13.00 IS 195 12.38 2*c 223 12.58 2?f 265 13.56 3T 143 12.35 1{ 139 14.20 1| 160 14.20 ]l 148 14.00 IS, uur cm uur ca Donderdag 6 maart Vlissingen 05.46 174 18.10 1$ Terneuzen 06.06 183 18.36 W Bath 06.55 210 19.36 1' Roompot Buiten 05.35 136 18.00 115 Zierikzee 06.45 142 19.20 ift Wemeldinge 06.50 156 19.25 15j Philipsdam West 06.45 149 19.20 iq Vrijdag 7 maart Vlissingen 06.46 198 19.06 1# Terneuzen 07.09 208 19.32 1i|c Bath 08.10 236 20.36 If Roompot Buiten 06.25 151 18.55 1jÓ Zierikzee 07.45 152 20.20 fl Wemeldinge 07.50 167 20.20 18s Philipsdam West 07.50 161 20.15 lè ZON EN MAAN 1 Zon op 07.17 onder 18,2L Maan op 05.30 onder 15,2,, opklaringen wacrrta'-f-l 7/inctichtng kcjfrc-t lagecruk f-f hogecruk

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 4