Minder loon voor trage ouderen
PZC
President Chirac: hij kwam,
hij zag en deed verder niets
Emoties
feiten en meningen
Demotie van werknemers op leeftijd is uit de taboesfeer
vrijdag 24 januari 1947
Republikeinen in VS
doen even stap terug
vrijdag 24 januari 1997
Oudere werknemers worden
steeds vaker als een probleem ge
zien. „Ze kosten veel meer dan
jongerenmaar produceren min
der. Daarom mogen ze best minder
gaan verdienen'', stelt de werkge
versvereniging VNO-NCW. Wie
dat twee jaar geleden hardop durf
de te zeggen, was asociaal. Maar
loonsverlaging voor ouderen
raakt ineens uit de taboesfeer.
Zelfs de vakbonden vinden het on
derwerp plotseling bespreek
baar
van onze verslaggeefster
Sylvia Marmelstein
Oudere werknemers krijgen een veel
hoger salaris dan jongeren. In de
meeste bedrijfstakken verdient ie
mand die aan het eind van zijn loop
baan zittwee keer zo veel als een werk
nemer die net begint. De toenemende
vergrijzing drijft dus automatisch de
loonkosten omhoog. „Over een paar
jaar kunnen heel veel bedrijven dat
geld niet meer ophoesten", voorspelt T.
de Korte van organisatie-adviesbu
reau Berenschot.
Blijkbaar is dat ook doorgedrongen bij
de vakbonden. Zij waren een jaar gele
den nog fel tegen het voorstel van
werkgeversorganisaties om het mes te
zetten in de lonen van ouderen. Maar
het tij is gekeerd; geen enkele vakbond
is nog faliekant tegen demotie, het te
genovergestelde van promotie.
De Vakorganisatie voor Middelbaar en
Hoger Personeel (VHP) voert al maan
den gesprekken met de directies van
Philips, Vendex en Heineken over hoe
op de salarissen van oudere werkne
mers kan worden bezuinigd. De Unie
maakte woensdag bekend dat de bond
er voorstander van is dat werknemers
die minder produceren (ouderen dus)
op een lager salaris worden gezet. Ook
de FNV en het CNV vinden het onder
werp ineens 'bespreekbaar'.
FNV en CNV vinden wel dat er goede
regels en voorwaarden moeten worden
gesteld. „Demotie mag alleen als de
werknemer daar zelf voor kiest", zegt
H. Leemreize, beleidsmedewerker bij
de Vakcentrale FNV. „Sommige werk
nemers willen het na hun vijftigste wat
rustiger aan doen en kiezen zelf voor
een lagere functie in ruil voor minder
loon. Wij zullen dat nooit afkeuren."
De manier waarop de Unie tegen het
ouderenbeleid aankijkt, vindt Leem
reize echter totaal fout. „Die bond
neemt demotie als vertrekpunt, terwijl
je het als laatste redmiddel moet ge
bruiken. De werkgever moet eerst pro
beren om de kennis van oudere werk
Oudere werknemers produceren vaak minder danhun jongere collega's, maarzij verdienen meer.
fotoarchief PZC
nemers op peil te houden door scholing.
Pas als dat niet helpt mag hij voorstel
len dat de werknemer een stapje terug
doet in functie en salaris."
Over één kam
Het CNV vindt het voorstel van De
Unie 'heel gevaarlijk'. „De bond
scheert alle ouderen over één kam",
reageert R. van Splunder, CAO-coördi-
nator van de Industrie en Voedings
bond. „Ze vergeten dat sommige werk
nemers na hun zestigste nog heel actief
zijn. Als ze dan salaris moeten inleve
ren, demotiveert dat juist. Bovendien
worden werkgevers niet meer geprik
keld om samen met de werknemer op
zoek te gaan naar passend werk. Laat
hem maar doorsukkelen, we hoeven
toch niet veel te betalen, denken ze
dan."
De discussie over loonsverlaging voor
ouderen komt niet uit de lucht vallen.
Enkele jaren geleden bedachten werk
gevers nog allerlei trucjes om de oudere
werknemer 'netjes' de deur uit te wer
ken, via de WAO, de WW of de Vut. Dat
kan niet meer omdat de toegang tot de
WAO en de WW is beperkt en de Vut op
een steeds latere leeftijd ingaat. Werk
gevers zoeken dus een nieuwe manier
om op de loonkosten te bezuinigen.
De weg daarvoor is vorig jaar definitief
vrijgemaakt. In steeds meer bedrijfs
takken wordt het pensioen namelijk
niet meer gebaseerd op het laatst ver
diende inkomen (eindloon), maar op
het inkomen dat de werknemer gemid
deld in zijn arbeidsverleden heeft ver
diend (middelloon). Als oudere werk
nemers aan het eind van hun loopbaan
minder salaris krijgen, dan werkt dat
dus minder hard door in het pensioen
dan in de oude regeling. De werkgevers
ruiken daarom nu hun kans.
De werkgeversvereniging VNO-NCW
vindt niet voor niets dat de discussie
over demotie nog niet ver genoeg gaat.
„Demotie zou moeten worden vastge
legd in CAO's", zegt L. van Hoogstra
ten, secretaris Sociale Zaken. „De bon
den hebben het voortdurend over
vrijwillige demotie, maar wij vinden
dat werkgevers werknemers moeten
kunnen verplichten een stapje terug te
doen in salaris."
Relatie beter
Van Hoogstraten denkt zelfs dat de re
latie tussen ouderen en jongeren op de
werkvloer dan verbetert. „Neem een
oudere vertegenwoordiger die veel
minder klanten op een dag bezoekt dan
een jongere. De oudere ontvangt wel
twee keer zoveel loon en dat leidt tot
scheve gezichten. Als de werknemers
voortaan betaald krijgen naar aantal
bezoeken, dan is het niet meer zo dra
matisch dat ouderen minder preste
ren."
Het organisatie-adviesbureau Beren
schot voorspelt dat de discussie over
demotie aan het einde van deze eeuw
pas echt oplaait. „Dan gaan werkge
vers echt merken dat ze de voorzienin
gen voor ouderen niet meer kunnen
betalen. De hoge salarissen, pen
sioenlasten, meerdere veiiofdagen, het
soms wat hogere ziekteverzuim, jubile
umgratificaties en de kosten van de Vut
rijzen de pan uit. In de Nutssector zijn
de werkgevers nu al 20 procent van de
loonsom kwijt aan uitkeringen en pre
mies voor oudere werknemers, die niet
meer werken", zegt De Korte van Be
renschot.
Aantrekkelijk
Hij pleit ervoor dat de term demotie zo
snel mogelijk wordt afgeschaft, omdat
die een te negatieve klank heeft gekre
gen. In plaats daarvan moet het juist
aantrekkelijk worden gemaakt om het
aan het einde van de loopbaan salaris
in te leveren. „Als de bedrijven hun ou
dere werknemers meer vrije tijd bie
den, kortere werkdagen en minder
stress, dan vinden ze een lager loon echt
geen ramp."
Het ouderenbeleid kan volgens De
Korte ook nog op een andere manier uit
de negatieve sfeer worden gehaald.
„Maak promoties en het bijbehorende
salaris niet meer levenslang, maar ver
bind er een termijn aan", is zijn advies.
Op het kantoor van Berenschot is dat al
jaren de praktijk. Managers mogen
maximaal vijf jaar op hun plek blijven
zitten. Daarna moeten ze weer terug
naar hun oude functie en salaris. „Zo
voorkom je dat je managers krijgt die
minder werk verrichten, maar toch met
een riant loon naar huis gaan. Bij ons
heeft het ouderenbeleid geen kwalijke
geur meer." GPD
Mooi Borsele voelt zich lelijk behandeld. Degj
meente stapt naar de Raad van State om zit
te beklagen over de wijze waarop zij door hi
Rijk wordt behandeld. De rijksoverheid heeft nameli
de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval N
(Covra) een vergunning verleend om tijdelijk hoogn
dioactief afval op te slaan in een gebouw dat is neergj
zet om laagradioactief afval in te bewaren. De 1
overheid, die als dank voor het aangenaam verpozs
mooi Borsele opzadelt met de schillen en de dozen,
daarmee te ver, vindt de gemeente. De grens van debt
lasting is, ook in emotionele zin, bereikt.
De emoties gelden nog een tweede kwestie. De gemea
te heeft over een reeks van jaren een kerncentrale en<
Covra op het grondgebied gekregen en ziet de kon;
van de Westerscheldetunnel tegemoet. Daarvoor wil,
iets terug in de vorm van omgevings- en natuurontwü
kelingsbeleid in de nabijheid van het Sloegebied.
bezoedeling van het bruidskleed moet gevolgd wordi
door de beschikbaarstelling van een flinke partij wj
wassers, zo is de redenering. Vandaar dat Borsele
door haarzelf betreurde stap neemt en zich keert tegf
een beslissing van de rijksoverheid.
De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van Sta
te krijgt aldus een beroepschrift toegezonden dat twf
verzoeken behelst: vernietig het onderdeel van de bs
schikking waarin opslag van hoogradioactief af
wordt toegelaten; en zorg dat toezeggingen over rein)
ging van de bruidsjapon worden nagekomen.
Formeel gaat het, zo laat het dagelijks bestuur vanBo;
sele weten, om twee zaken: het is én, én. Het beroi
moet dus niet zo worden geïnterpreteerd alsof Borst
zich wel zou willen neerleggen bij de opslag van
hoogradioactief afval als daar maar voldoende cos
pensatie in de vorm van omgevingsbeleid tegenover^
steld wordt. Die zaken moeten los van elkaar gezi-
worden, verzekeren de leden van het college van 1
meester en wethouders.
Het is de vraag of het, ervan uitgaand dat achter dele
mele opstelling geen bereidheid tot zakendoen schir
gaat, verstandig is beide verzoeken in één geschrift
verweven. Het eerste deel van het beroep heeft nameli
uitsluitend betrekking op de Covra, het tweede di
gaat over de belasting van de omgeving met meer di
radioactief afval. Dat werkt verwarrend.
Overigens brengt de stap van het gemeentebestuur
herinnering hoe een aantal jaren geleden werd omg
sprongen met de Vaste Oeververbinding Westerschelc
Ook daartegen ging het gemeentebestuur in beroepl
de Raad van State. En ook toen werd over de psy chisci
belasting van de bevolking gesproken. Het dispu
vond een einde in een convenant met de provincie ov
compensatie van schade. Borsele schoof op van een ai
soluut 'nee' naar een 'ja, op voorwaarde dat'.
De bevolking van Borsele zal zich die elasticiteit vi
het bestuur nog wel herinneren. Zij zal de afwikkelii
van het nu ingestelde beroep ongetwijfeld extra ople
tend volgen.
door Walter Mears
De Republikeinen in het
Amerikaanse Congres
zingen een toontje lager.
Voorlopig althans, want bij
de reprimande en boete die
voorzitter van het Huis van
Afgevaardigden Newt Ging
rich deze week kreeg, past
wel een beetje bescheiden
heid. Republikeinse senato
ren en afgevaardigden zeg
gen te willen samenwerken
met Democraat en president
Bill Clinton, maar langzaam
worden de messen opnieuw
geslepen.
Twee jaar geleden, toen de
Republikeinen in het Con
gres aantraden met hun vers
gewonnen meerderheid,
werd er veel bombarie ge
maakt om him 'Contract met
Amerikaeen reeks voorstel
len voor verdere bezuinigin
gen en het afbouwen van de
invloed van de federale over
heid.
In de eerste honderd dagen
stormde het in Washington.
Van de tien voorstellen die de
Republikeinen in het Con
tract deden werden er negen
aangenomen. Het afgewezen
voorstel, over de beperking
van het aantal termijnen die
iemand in het Congres mag
dienen, wil Gingrich in de
huidige zittingsperiode op
nieuw in stemming brengen.
De voorzitter zit momenteel
moeilijk op zijn stoel. Was hi j
twee jaar geleden constant
aan het woord, nu houdt hij
zich wat meer op de vlakte
om eerst de rijen weer geslo
ten te krijgen. In het schan
daal rond de belastingfraude
waarin hij door de ethische
commissie van het Huis te
recht werd gewezen, lieten
sommige Republikeinen
Gingrich keihard vallen.
Langzaam zullen de Repu
blikeinen proberen hun ver
loren goodwill onder de be
volking in terug te halen.
Trent Lott, de Republikeinse
fractieleider in de Senaat,
vindt het tijd om de affaire-
Gingrich af te sluiten en poli
tiek te bedrijven, in plaats
van bezig te zijn met proble
men rond personen.
Agenda
Hoewel Gingrich als Huis
voorzitter voor een groot deel
de agenda van het Congres
kan bepalen, heeft Lott hem
die taak even wijselijk uit
handen genomen. Lott heeft
elf punten genoemd ais prio
riteit. maar in tegenstelling
tot het vorige Congres willen
de Republikeinen daar nu
geen tijdslimieten aan ver
binden.
Lott zegt wel dat de Republi
keinen uit zijn op samenwer
king met Clinton, maar de
prioriteitenlijst van zijn
Grand Old Party begint met
het voorstel tot een grond
wetswijziging om de federale
regering te verplichten een
sluitende begroting te voe
ren. Clinton heeft er mee in
gestemd de begroting' uiter
lijk in 2002 sluitend te
hebben, maar hij verzet zich
hevig tegen een grondwets
wijziging. In het voorstel
staat ook dat de belasting
over een periode van vijf jaar
met 163 miljard dollar naar
beneden kan, veel meer dan
de regering wil.
Bescheiden
Clinton doet het eveneens
voorkomen alsof zijn agenda
bescheiden is. De president,
die eind vorig jaar geplaagd
werd door berichten over on-
regelmatighedeninzijn cam
pagnefinanciering. heeft het
Congres gevraagd daar een
nieuwe wet over te maken.
Clinton brengt het mooi,
want hij zegt dat er spijkers
met koppen geslagen moeten
worden nu de campagnefi
nanciering de aandacht van
het publiek heeft. Op de ach
tergrond bereidt Clinton zijn
werkelijke coup voor: hij wil
de onderwijspresident wor
den die Amerika voorbereidt
op de 21ste eeuw.
Twee dagen na zijn inaugu
ratie was Clinton woensdag
alweer op het campagnepad
om juist die onderwijsplan
nen te verkopen aan het pu
bliek. Op een school in een
dure wijk bij Chicago pleitte
Clinton voor het invoeren
van een nationale leerlingen
test, die volgens hem nodig is
om niet achterop te raken bij
andere landen. In de VS,
waar pas sinds eind jaren ze
ventig een fedei'aal onder-
wijsministerie bestaat, staat
vrijheid van onderwijs hoog
in het vaandel en lopen her
vormers snel de kans hun
handen te bx*anden. Clinton
pleit dan ook niet voor een
verplichte test, want daar is
ook in het Congres veel weer
stand tegen. AP
Alsof hij niet meer was dan
een toeschouwer aan de zij
lijn, klaagde president Jacques
Chirac vorig jaar over het 'con
servatisme' van de Fransen.
Treinmachinisten en vrachtwa
genchauffeurs legden het land
stil en er was niets dat de presi
dent daartegen kon doen.
Chirac wilde het spoorwegbe
drijf saneren, maar het perso
neel was tegen. Hij wou CIC, een
groep verliesgevende banken in
de regio, privatiseren, maar de
regio was tegen. Hij had ge
pland om de gigant Thomson te
privatiseren, maar de bureau
cratie sprak een veto uit.
Zo vaak werd Chirac het afgelo
pen jaar knock-out geslagen,
dat het voorbeeld aanstekelijk
werd. Vorige week bezetten
werknemers van Crédit Foncier,
een verliesgevende bank, het
hoofdkantoor. Hun eis: intrek
king van het door Chiracs rege
ring bedachte saneringsplan.
Zelfs schendingen van de wet
blijven onbestraft. Toen vracht
wagenchauffeurs eind vorig
jaar tot verbijstering van de
buurlanden half Europa ontre
gelden met illegale wegblokka
des, nodigde Chiracs regering
hen uit voor een gesprek. En het
personeel van Crédit Foncier
verdiende afgelopen zaterdag
eenzelfde invitatie door hoofd
directeur Meyssonnier in het
bezette hoofdkantoor in gijze
ling te nemen. Woensdag werd
hij vrijgelaten.
Verbazing
Buitenlandse bedrijven en rege
ringen kijken met stijgende ver
bazing toe hoe Chirac, wiens
partij een absolute meerderheid
heeft in het parlement, zijn
greep op het land volkomen
heeft verloren. In november vo
rig jaar verkocht Jacques Chi
rac de militair-electronische gi
gant Thomson voor één luizige
franc aan Lagardère Groupe,
een ander Frans concern. De
verkoop werd alom gezien als
een blijk van goed leiderschap.
Door het hu welijk van Lagardè
re en Thomson zou een militair
bedrijf ontstaan dat zich met de
grootsten op Aarde meten kon.
En Lagardère zou de verliesge
vende elektronica-poot, Thom
son Multimedia, gewoon over
doen aan het Koreaanse
Daewoo.
Maar luttele weken later liet
president Chirac zich al texmg-
fluiten door een px'ivatiserings-
commissie, die zijn veto over de
transactie uitsprak nadat het
land te hoop was gelopen tegen
de verkoop van Thomson Multi
media aan Daewoo. De commis
sie achtte het niet wenselijk dat
de Koreanen een Frans bedrijf
in handen kregen dat met Frans
belastinggeld groot geworden
was. Dit was anno 1996, jaar
van de globalisei-ing van de eco
nomie.
Daewoo verklaarde de handel
wijze, die x-iekte naar racisme,
'schandalig' te vinden. En toen
Chirac vorige week een gezant
naar de Zuid-Koreaanse hoofd
stad Seoul zond om de zaak uit
te leggen, werd de man doorpre-
sident Kim Young-sam op een
woede-uitbarsting onthaald.
„Frankrijk", fulmineerde de
Koraanse leider, „is ons ver-
trouwen niet meer waai'dig."
Gevreesd wordt nu dat Korea,
dat een miljardencontract heeft
gesloten voor de aanleg van een
TGV-lijn, de Franse hogesnel
heidstrein ook niet meer wil.
Het gemak waarmee Chirac
zwicht voor zijn actievoerende
onderdanen is des te verbijste
render, omdat Frankrijk
schreeuwt om hervormingen.
Elders in Europa roept het
woord 'staatsbank' slechts h.ei-
inneringen op aan een lang ver
vlogen tijd, maar in het Frank-
rijk van Chirac moeten grote
banken als CIC en Crédit Lyon-
nais nog altijd worden gepriva
tiseerd.
Prutser
Alleen die laatste al heeft een
schuld van 125 miljard francs,
een erfenisje van Chiracs voor
ganger Mittexvand, die van Cré
dit Lyonnais Europa's grootste
bank wilde maken. Mitteirand
plaatste een bevriende, maar
onexvaren pintseraan het hoofd
van de bank, x-ustte de man uit
met een chequeboek, en voila -
de ene desastreuze deal was nog
niet gesloten of de volgende kat-
in-de-zak diende zich al aan.
Crédit Fonciex; waar wexkne-
mei-s hun directeur gijzelden.
Van Melle bouwt
Van Melle's Biskwie en Toffee
Fabrieken zal de vernielde fa
briek niet in Breskens hei'bou-
wen maar in Rottei'dam. Be
gonnen is met de bouw van een
duizend vierkante meter groot
complex bij het Feyenoordsta-
dion.
Koningskwestie
De Belgische ministex-presi-
dent Ca mille Huysmans heeft
tegenover een Amerikaans
persbureau gezinspeeld op het
vrijwillig terugtreden van ko
ning Leopold III. De konings
kwestie houdt de Belgische
politiek verdeeld: een rechtse
meerderheid wil terugkeer
van de koning, die zich tijdens
de bezetting door de Duitser
krijgsgevangen liet nemen.Is
linkerzijde geeft men de voor
keur aan het kronen van Prifl
Albert- Huysmans zegt dat 0
kwestie zich het geraakks
lijkst oplost als de koning ifj
zichzelf zou terugtreden.
Hu welij ksz wendel
Een 54-jarige handelsreizigs
uit Rotterdam is geaiTested
op verdenking van huwelijk
zwendel. De man hield jam
lang vijf 'veiioofdes' aan M
lijntje.' Hij troggelde sinó
1942 grote bedi'agen van d
vrouwen af. Zo gebruikte d
man de smoes geld nodig!
hebben voor de begrafenis va:
zxjndochter.
Werknemers van Crédit Foncier de France verzamelen zich woensdag in de hal van het hoofdkantoor
van de bank in Parijs op de zesde dag van hun bezettingsactie. foto Michel Euler/AP
herhaalde op landelijke schaal
de fouten die Crédit Lyonnais
op wereldschaal maakte. De
bank leende in het begin van de
jaren negentig met grote ruim
hartigheid kapitaal aan eenie
der die maar huizen, hotels,
golfbanen of winkelcentra wil
de kopen, geen moment besef
fend dat een onroerend-goed-
maikt ook wel eens kon
instorten. Dat gebeurde enkele
jaren later met als gevolg dat de
bank, ooit het neusje van de
zalm in Frankrijk, in 1995 een
verlies boekte van ruim tien
miljard francs.
Chix-ac. ook ruimhartig, kocht
de bank in december om haar
voor de ondergang te behoeden.
Achtex-liggencl doel was de sa-
nering van Crédit Foncier door
een gedeeltelijke samenvoeging
met een andere bank en de af
vloeiing van de helft van het
personeel. Een goed plan, zo
leek het.
Maar dat was voox'dat de werk
nemers hun directeur in gijze
ling namen. GPD
Directie:
K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en
F. van de Velde
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
M. van Zuilen (adjunct)
Centrale redactie:
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen,
Tel. (0118) 484000,
Redactiefax. (0118) 470102
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur.
in het weekeinde
verwijzing via de
telefonische boodschap
op de kantoren.
Vlissingen:
Ooslsouburgseweg 10,
Postbus 18,
4380 AA Vlissingen.
Tel. (0118) 484000.
Middelburg: Markt 51
4331 LK Middelburg.
Tel. (0118) 681000.
Goes: Voorstad 22,
4461 KN Goes.
Tel. (0113) 273000.
Terneuzen: Axelsestraat 16,
4537 AK Terneuzen.
Tel. (0115) 694457.
Hulst: Servicepunt:
Boekhandel Duerinck,
Gentsestraat 12,
Tel. (0114) 314058.
Axel: Nassaustraat 15.
4571 BK Axel.
Tel. (0115) 568000
Zierikzee: Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee.
Tel (0111)415380.
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17 00 uur.
Openingstijd Zierikzee
8.30-17 00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10 30 uur.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 14.00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22 00 uur en zondagavond
van 20.00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118)484000.
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 92,85,
franco per post 122,00,
per maand 34,00
per jaar 356,50,
franco per post 471,50
bij automatische afschrijving
per termijn 1,50 korting
losse nummers
maandag t/m vrijdag 1,75,
zaterdag 2,50 p.st. (alle
bedragen inclusief 6 pet. btw),
Postrek.nr.. 3754316
t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven:
180 cent per mm; minimumprij
per advertentie 27,-;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief
Voor brieven bureau van dit blad
7.-meer
Volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 17.5 pet. btw).
Giro: 35 93 00. Uitgeverij
ProvincialeZeeuwse Courant B.\
Vlissingen
PZC-ombudsman:
C van der Maas
Telefonische spreekuur:
maandag t/m donderdag
9.30-12.00 uur.
Tel. rechtstreeks (0118)484401
Auteursrechten voorbehouden
Uitgave PZC
van onze correspondent
in Parijs
Cees van Zweeden
