Nostalgie krikt de kermis op
Eis twee jaar
voor schieten op
taxichauffeur
PZC
Begrip streektaxi moet nog groeien
rerneuzen wil regels
oor aanhouden van
Irugsrunners toetsen
Fraude Terneuzense
oliehandelaar na
5 jaar op de rol
zeeland
11
Vuile Noordzee vals alarm
Dijkgraaf zegt dubbelfunctie op
Melkertbanen voor Terneuzen
Eversdijk staat achter pachters
Nieuw Veere eert oud Veere
vrijdag 17 januari 1997
VLISSINGEN - Satellietbeelden van de Noordzee hebben de
Kustwacht donderdag op het verkeerde been gezet. De opna
mes vanaf grote hoogte toonden omstreeks elf uur 's morgens
iets op het water dat op een verontreiniging leek. De Kust
wacht stuurde een vliegtuig om poolshoogte te nemen, dertig
mijl uit de Walcherse kust, dwars van Oostende. De vervuiling
bleek slechts een verkleuring van het water te zijn, waar
schijnlijk veroorzaakt door een botsing van koud met warm
water of het naar boven komen van een onderste waterlaag.
TERNEUZEN - WD-fractievoorzitter W. Gosselaar uit Ter-
neuzen legt uiterlijk in juni zijn functie als gemeenteraadslid
neer. Gosselaar werd met ingang van januari dit jaar aange
steld als dijkgraaf van waterschap De Zeeuwse Eilanden in
Goes. Rond de zomer verwacht de liberale voorman uit Ter-
neuzen te verhuizen. Daarnaast wil hij zijn zetel voortijdig
beschikbaar stellen om het beoogde nieuwe WD-raadslid V.
van der Laan in de gelegenheid te stellen zich voor de komen
de verkiezingen (1998) voldoende in te werken. De verwach
ting is dat oud-wethouder W. de Zeeuw de nieuwe fractielei
der zal worden van de liberale partij in Terneuzen.
TERNEUZEN - Het ministerie van Sociale Zaken heeft de ge
meente Terneuzen deze week zestien zogenaamde Melkert-I-
banen toegekend. Hoe deze banen, die overigens een structu-
reel karakter hebben, zullen worden ingevuld is nog niet ge
heel duidelijk. Burgemeester drs. R. Barbé van Terneuzen
denkt dat er functies in de toezichthoudende sfeer gecreëerd
zullen worden.
KRUININGEN - Dijkgraaf drs. H. Eversdijk van het water
schap Drie Ambachten zal zich ook bij de fusie van de drie
waterschappen in Zeeuws-Vlaanderen inzetten voor hand
having van pachterzetels in het nieuwe waterschapsbestuur.
Hij heeft dat ook gedaan in zijn vorige functie, als dijkgraaf
bij Zeeuwse Eilanden (Midden- en Noord-Zeeland). Omdat
daar relatief weinig pachtboeren zijn, moeten zij daar echter
uit het bestuur verdwijnen. De Zeeuws-Vlaamse situatie is
anders. Daar zijn veel pachters die grond huren van Belgen en
Fransen. Of het lukt pachters in het nieuwe Zeeuws-Vlaamse
waterschapsbestuur te houden, is voor Eversdijk evenwel
geen uitgemaakte zaak. Donderdag, op een landbouwbijeen-
komst in Kruiningen, zegde hij alvast toe 'zich zo sterk moge
lijk te maken voor de belangen van de sector' binnen het wa
terschap.
KOUDEKERKE - De gemeenteraad van de nieuwe platte
landsgemeente op Walcheren is accoord gegaan met het ge
bruik van het wapen en de ambtsketen van de oude gemeente
Veere. Hiermee hebben de raadsleden ingestemd met het
handhaven van de naam Veere. De gemeenteraad had de be
voegdheid om de naam van de gemeente alsnog te wijzigen.
Een voorstel van het AOV/Unie 55+ de naam ter discussie te
stellen haalde het echter niet. De ouderenpartij had liever de
naam 'West Walcheren' gezien.
Het gemeentewapen is uitsluitend bedoeld voor het gebruik
op officiële documenten zoals een trouwboekje en ook in het
ambtswapen. Voor het briefpapier en de auto's van de ge
meente is een nieuw beeldmerk ontwikkeld.
van onze verslaggever
Wout Bareman
TERNEUZEN - Het volksfeest is zo
langzamerhand weer echt van het
volk. En dat dan in de breedste zin van
het woord. De tijd dat op de kermis de
'opgeschoten jeugd' de dienst uit
maakte, de tijd ook dat de kermis
meer weg had van één groot gokpaleis
lijkt weer voorbij. De Nederlandse
kermisbranche herstelt enigszins na
jaren van achteruitgang, constateer
de voorzitter Bertus Donks van de
Bond van Kermisbedrijfhouders (BO-
VAK) eerder deze week handenwrij
vend. De kermis wordt weer een fami
liegebeurtenis. En dat is mede te
danken aan de terugkeer van de nos
talgische attracties.
Nee, het is nog niet zover dat De Dame
met de Dikke Dijen, De Vrouw met
I Di'ie Borsten, De Dame met de Baard
i opnieuw hun opwachting maken in de
een of andex-e 'kijktent'; naakte wil
den zijn uiteraard uit den boze. Maar
het vlooientheater, de Steile Wand,
het oudex-wetse spookhuis en de eeu
wige poffertjeskx-aam sluipen voor
zichtig de kermisterreinen weer op.
Net als trouwens de Rups, de lucht -
schommel en de hangstoeltjes-zweef.
i Donks wijst op succesvolle experi
menten op de grote kermissen in Roo
sendaal en Tilburg, vorig jaar. „Daar
is het uitgeprobeerd. En het bleek een
dooi'slaand succes. Vooral oudere
mensen voelen zich ontzettend aange
trokken door die historische attrac-
tiesWe proberen de texrxgkeer van dat
stukje nostalgie nu door het hele land
te stimuleren. En je zult zien, op het
moment dat die oude sfeer terug is, lok
je weer complete families naar de ker
mis."
Rustiger aan
Het ging de kermis de laatste jaren
niet bepaald voor de wind. De inkom
sten kelderden, de exploitanten be
dachten zich wel twee keer voor ze
tonnen investeerden in nieuwe, snelle,
(hypermoderne, nog nooit vertoonde
attracties. Maar het tij keert. Donks:
„De massa heeft het even wat mstiger
aan gedaan. Beïnvloed door de dis
cussie over de afkalvende pensioen-
vooi'zieningen en andere onzekei'he-
den deden veel mensen het de
afgelopen jaren zuinigjes aan. Ze pot
ten hun geld liever op dan het op de
kermis over de balk te gooien. En
langzamerhand begint men natuur
lijk ook te beseffen dat de kermis ei
genlijk helemaal zo duur niet is. Je be
paalt altijd nog zelf wat je uitgeeft. En
als je geen geld overhebt voor een be
paalde attractie, dan loop je er toch
foto Charles Strijd
periment: de kermis, teruggekeerd op
de gerenoveerde Max'kt, wordt bij wij
ze van experiment uitgebreid met het
Stadhuisplein. Daar wil hij een Reu-
zenrad, een spookhuis en een poffer
tjeskraam neex-planten. De afgelopen
jaren was het ronduit 'pet' met de kex--
mis in Terneuzen. Dat had alles te ma
ken met het schuiven met de locatie,
noodgedwongen door de reconstruc
tie van de Markt.
Van Driel: „Ik verwacht niet dat we
dit jaar plotseling een enorme voor
uitgang zullen boeken. De exploitan
ten zullen nog even de kat uit de boom
kijken en mogelijk geldt dat ook voor
het publiek. We moeten de zaak nu
weer helemaal opbouwen. Wie weet
kunnen we - als we het goed aanpak
ken, met een gevarieerd aanbod van
attracties - dan uiteindelijk uitgroei
en tot een echte streekkermis."
Diana Daniëlse van de gemeente Vlis-
singen heeft de indruk dat het inder
daad weer goed gaat met de kermis.
„Je kunt het een beetje inschatten aan
de hand van de inschrijvingen. Als die
omhoog gaan, was het het jaar daar
voor kennelijk een goede kermis. Nou,
voor dit jaar is er flink ingeschreven.
Het levert de gemeente dit jaar ruim
drie ton aan staangeld op."
De kermis maakt weer betere tijden door; er komen weer allerlei 'ouderwetse' attracties terug.
rustig aan voorbij? De mensen stellen
- gelukkig voor de kexmis - ook vast
dat een pretpark geen écht alternatief
is.Want wie een pretpark in wil, moet
al direct een fiks bedrag aan entree
geld neertellen, teiwijl hij maar moet
afwachten wat hem binnen geboden
wordt én hoelang hij voor een bepaal
de attractie in de rij moet staan...
In tijden van droefenis staan de kleine
1200 exploitanten die Nederland nog
telt, elkaar bij, zo leert de geschiede
nis. De hechte (familie)banden en we
derzijdse hulp helpen de kermis iede-
re keer weer overleven. De kennis is
onuitroeibaar gebleken. En dat blijkt
nu opnieuw; de zoveelste opleving is
immers een feit. Door de eeuwen is er
eigenli j k niets veranderd. Plechtig ge
zegd: het volk wil nog steeds één keer
per jaar de vrijheid px-oeven. Luther,
Calvijn, Karei de Vijfde, de Efteling
en Ponypark Slagharen ten spijt.
Zeeland
Rudy Keijzer reist jaarlijks het groot
ste deel van de kennissen in Zeeland
af. Dit jaar pakt hij uit met een uit
klapbare kindermolen. Net als z'n
broers Freddy en Joop weet hij van
jongsaf niet beter. De Keijzertjes vor
men zo'n typische, zo'n hechte kenni-
mogelijke maatschappelijke ontwik
kelingen hoeft dat geen probleem te
zijn."
De kennis hoort thuis in het hartje van
de stad en niet op een winderig evene
mententerrein er net buiten. Wil de
Koning van de gemeente Goes stelt te
vreden vast dat de terugkeer van de
kennis naar de Grote Markt een door
slaand succes is gebleken. Al was het
experiment om er ook de Vlasmarkt
bij te betrekken niet direct om over
naar huis te schrijven. Maar dit jaar
wordt het anders aangepakt. „Daar
zou je mooi een poffertjeskraam neer
kunnen zetten. Met wat kinderattrac
ties erbij zou dat een heel aardig rust-
punt voor opa en oma met de kinderen
kunnen zijn. Ja, een beetje op de nos
talgische toer inderdaad."
De verplaatsing van het evenemen
tenterrein naar de markt, twee jaar
geleden, was niet meer dan logisch.
Als ik thuis een feestje hou, doe ik dat
toch ook niet in de bijkeuken? Dat doe
je in de woonkamer. En die Grote
Markt beschouw ik als de-woonkamer
van Goes."
Experiment
Piet van Driel van de gemeente Ter-
neuzen waagt zich dit j aar aan een ex-
sfamilie. „De algemene belangstel
ling is door allerlei factoren mogelijk
wel wat minder, maar echt te klagen
hebben we zeker niet." Keijzer staat
nu 31 jaar op de kermis en heeft de pie
ken en dalen dus meegemaakt. „Je
moet domweg blijven investeren,
bouwen en verbouwen, met je tijd
meegaan. Hoe lang ik dit nog vol hou?
Ik ben nu 54 en ik kan nog wel even
mee. Maar een opvolger heb ik niet.
M'n zoon is gaan studeren en is er een
beetje van vervreemd. Die denkt meer
in de richting van een sportschool.
Nee, geenbokstent..."
Keijzer verwacht de komende tijd wel
weer wat groei. „Als we als exploitan
ten scherp blijven en inspelen op alle
Zeeland is de p rovincie met gemiddeld het grootste aantal
auto's per honderd inwoners. Het openhaar vervoer zit
daardoor bij voorbaat in een moeilijk parket, maar zowel
NS als ZWN Groep proberen tegen de verdrukking in meer
mensen in de trein en bus te krijgen. Hoe ze dat doen, onder
meer met nie uwe producten, is onderwerp van een elfdelige
serie in deze krant. Vandaag, aflevering vier: product van
concxirrentiede streektaxi.
van onze verslaggever
Hans Heijt
TERNEUZEN - Reizen met de
ZWN Gx-oep van deur tot deur
in een luxe auto voor een prijs
die aanmerkelijk lager is dan
het gebruikelijke taxitarief.
De ZWN introduceerde dit
systeem om de concurrenten
van het Collectief Vervoer
Zeeuws-Vlaanderen af te troe
ven en om de klanten beter van
dienst te kunnexx zijn. Bij de
start van het project, begin vo
rig jaar, hadden circa vijfhon
derd mensen een pasje aange
vraagd. maar siixdsdien is
aantal deelnemers nauwelijks
toegenomen.
De stx-eektaxi is een initiatief
van de ZWN Groep en enkele
taxi-ondernemingen. Deelne
mers moeten een pasje van
20,50 gulden aanschaffen
Voor meerdere pasjes op één
adres wordt een korting van
vijftig procent vei-schaft. Pro
ductmanager W. Verhagen van
het Collectief Vraagafhanke-
lijk Vervoer van de ZWN:
„Houders van een pasje moe
ten uiterlijk een uur van tevo-
ren bellen en worden dan aan
de deur afgehaald. Voor de eer
ste zone vragen we een bedrag
van zes girlden. Voor elke vol
gende zone wordt drie gulden
gerekend."
Een zone is 4,5 kilometerlang.
Houders van pasje kunnen
zich laten rijden op Walcheren,
in Zeeuws-Vlaanderen, Oost-
Brabant, Limbux'g en Zuid-
Gelderland. Ook is het moge
lijk vanuit Nederland een ritje
door België te maken en bij de
zuiderburen drie zones op te
maken.
Autodichtheid
Bij de staxt van het project in
februari vorig jaar meldde
Veitiagen dat de ZWN zo'n
vijfhonderd aanvragen voor
pasjes voor de streektaxi had
gekregen. Bijna een jaar latex-
zijn 527 mensen pasjeshoudex-.
Wat zijn de oox-zaken van de
geringe groei? Verhagen. „De
autodichtheid in Zeeland is
natuurlijk erg groot. Boven
dien maken we nauwelijks re
clame. We zitten met de streek
taxi in een overgangsfase. De
ZWN wil binnen enkele jaren
naar een collectief vraagaf
hankelijk vervoer toe, waarbij
we de bestaande systemen in-
tegreren. We ovex-wegen bij
voorbeeld om op de slechtst
bezette lijnen bussen te ver
vangen en taxi's op de dienst
regelingen te laten rijden. Zo'n
maatregel is kostenbespa
rend."
Passagiers
De meeste pasjeshouders voor
de streektaxi zijn woonachtig
in Zeeuws-Vlaanderen en dan
vooral in het westelijk deel van
de regio. Directeur C. van Bel-
legem van de Aardenburgse
Taxicentrale: „We vervoex-en
met de stx-eektaxi allerlei pas
sagiers. Natuurlijk ouderen.
Maar ook jongere mensen pak
ken voor van alles en nog wat
de streektaxi. Bij ons bedrijf
zien we regelmatig nieuwe
mensen die gebruik willen ma
ken van de streektaxi."
Van Bellegem laat weten dat
de taxcicentrale aan een rit
met een pasjeshouder veel
minder vex-dient dan aan het
vex-voeren van een 'reguliere'
passagier. „Maar omdat de
streektaxi goedkoper is, heb
ben we ook klanten die anders
niet zo snel een taxi zouden ne
men", legt de Aardenburgse
directeur uit. „De voor- en na
delen heffen elkaar min of
meer op."
De ZWN moet jaarlijks zo'n
50.000 gulden toeleggen op de
streektaxi. De concurrenten
van het Samemvei-kingsver-
band Collectief Vervoer, die
een vervoerssysteem voor de
inwoners van West-Zeeuws-
Vlaandei-en en de gemeente
Terneuzen hebben opgezet,
vermoeden dat de ZWN rijks
subsidies misbruikt om de ver
liezen met de streektaxi op te
vangen. Volgens Verhagen is
dat vermoeden ongegrond.
„We vangen het verlies op met
de winst in onze andere ver
voerssystemen, niet met rijks
subsidies."
n onze verslaggever
inny van Gremberghe
KNEUZEN - Wat hebben
ugsrunners in Terneuzen te
iken met prostituanten in
uningen? Niets, denken de
leste mensen en gelijk hebben
,De lokvogels in de Schelde-
id en de genotzoekers onder
Martinitoren hebben niets
it elkaar van doen. Alleen
leten in een land als Neder-
id. waar drugsrunners de
lfde rechten en plichten heb-
d als hoerenlopers, die twee
iepen op eenzelfde, gelijke
jze worden behandeld. Als de
litie een man die in het Gro-
ïgse A-kwartier een prostitu-
wil bezoeken niet bij voor
at mag aanhouden, dan mag
politie in Terneuzen een per-
in die ervan verdacht wordt
ligs te runnen ook niet in de
lag vatten.
beurt dat wel en neemt de ge-
lente Terneuzen in de Alge-
ine Plaatselijke Verordening
[els op die het aanhouden van
ugsrunners op deze gronden
(gelijk maakt, dan stelt de ge-
finte Tex-neuzen de verden-
ig van iets op zich strafbaar
dat kan volgens kantonrech-
mr. M. J. M. Klai-enbeekniet.
erdenking hoort slechts het
gin te zijn van opspoi-ing en
tvolging. Iemand die ver-
cht is, is in de optiek van Ter-
iizen al strafbaar en dat kan
It door de beugel".
•ets
t vonnis van de rechter, dat
ir een jonge drugsnmner
ide tot ontslag van rechts-
tvolging, viel bij de juridische
dewerkers van de gemeente
(neuzen en het Openbaar Mi-
jterie in Middelburg niet in
ide aarde. Klarenbeek lijkt er
[soonlijk op uit te zijn om de
[els van het gezamenlijke
Igsbeleid van de gemeente
(neuzen, het Openbaar Mi-
terie en de Zeeuws-Vlaamse
litie te toetsen. In december
laarde Klax-enbeek zich ach-
het betoog van de Axelse ad-
taat mr. R. Lensen, die meen-
dat de Temeuzense politie
(onrechte van burgemeester
i R. Barbé de toestemming
1 gekregen om binnenstads
boden aan mensen op te leg-
i Alleen Bax-bé zou die verbo-
i kunnen opleggen,
reet nadat mr. Klarenbeek
ie uitspraak had gedaan
rd tussen de juristen van de
gemeente Terneuzen en het ar
rondissementsparket overleg
gevoerd. De uitspraak van de
rechter sloeg namel ijk een gat in
het dx-ugsbeleid van Terneuzen
en het OM in Zeeland. Vorige
week kwam de rechter - geluk
kig voor Terneuzen - terug op
zijn uitspx-aak, omdat artikel
177 van de Gemeentewet niet op
een juiste wijze zou zijn geïnter
preteerd.
Amper een week later trekt mr.
Klax-enbeek echter weer een be
paling uit de Tei-neuzense APV
in twijfel. Een vex-ordening, die
niet uit de lucht is komen vallen,
maar op specifieke punten - zo
als de bepalingen over het run
nen van dx-ugs - door de Hoge
Raad, het hoogste Nedei-landse
x-echtscollege, is getoetst en
goedgekeurd.
Te ver
Volgens E. van der Hoofd, juri
disch medewerker van Terneu
zen, is het Klarenbeeks recht om
i-echt te spreken en regelgeving
te toetsen. „Maai-, in dit speci
fieke geval gaat de rechter iets te
ver. Mr. D. Veurink, persoffi
cier in Middelburg, tilt overi
gens niet zo zwaar aan de laatste
uitspraak van rechter Klaren
beek. „Dit stoort ons minder
dan de problemen met het bin-
nenstadsvex-bod. Kijk, het is na-
tuurlijk niet leuk als beleidsaf
spraken door rechtei'lijke
uitspraken worden ondergra
ven, maar dat is wel inherent
aan ons systeem. Dit gekissebis
hoort erbij. Rechters zijn onaf
hankelijk, horen regels te toet
sen, op die manier ontwikkelt
zich jurisprudentie."
Veurink ging er gisteren vanuit
dat mr. Klarenbeeks interven
ties - voor zover die het Temeu
zense drugsbeleid betreffen - tot
twee beperkt zullen blijven.
„Waar nu nog aan getrokken
wordt, is een wat zwakker scha-
keltje in de ketting, maar dat
krijgen we - in hoger beroep -
ook wel verstevigd. Het duurt
alleen even", aldus Veurink.
Wooi-den van die strekking
sprak ook Barbé. „We zullen
vandaag, vrijdag, met het OM
overleggen om te zien wat we
gaan doen. Het openbaar minis
terie kan tegen deze uitspraak
beroep aantekenen, dat is een
mogelijkheid. Een tweede is - en
de i-echter heeft dit ons zelf aan
de hand gedaan - om de tekst
van de regelgeving wat aan te
passen. We zullen dat bespre
ken", aldus Barbé.
van onze medewerker
Aector Dooms
MIDDELBURG - Tegen een 24-
jarige man uit Rotterdam is
donderdag bij de rechtbank in
Middelburg twee jaar gevange
nisstraf geëist. Officier van jus
titie mr. T. de Jong achtte bewe
zen dat de verdachte op 12 juli
vorig jaar in Renesse een taxi
chauffeur uit Bruinisse met een
kogel uit een schietbalpen op
zettelijk zwaar had verwond.
De aanleiding vormde een
woordenwisseling tussen beide
mannen, die vervolgens totaal
uit de hand liep. De Rotterdam
mer, die zich volgens getuigen
op de Hogezoom in Renesse
dronken en vervelend gedroeg-
spuwde en deelde een klap uit
aan de taxichauffeur. Deze x-ea-
geerde op zijn beurt door met
zijn auto op de man te willen in
rijden. Omdat dit niet lukte, zet
te de taxichauffeur tevoet de
achtervolging in. Toen de ver
dachte plotseling stopte en zich
omdraaide, stonden ze op nog
geen vijf meter oog in oog met
elkaar. Daarop loste de man met
het vuurwapen een schot, dat
het slachtoffer in de box-ststreek
tx-of. De taxichauffeur, die als
getuige was opgeroepen, vertel
de nog steeds pijn aan zijn lin
kerlong en middenrif te onder
vinden. „De kogel is er niet
uitgehaald, omdat er dan de
kans op een dwarslaesie be
staat", vertelde hij.
Zierikzee
Saillant detail was dat de taxi
chauffeur de gx-oep jongelui,
waaxvan de verdachte deel uit
maakte, 's avonds naar Zierik
zee had vervoerd. Later ging de
taxichauffeur- samen met een
collega, na afloop van hun
dienst, in de vroege ochtend van
12 juli een biertje drinken in Re
nesse. Daar vond omstreeks half
vijf de confrontatie plaats met
de Rottei-dammer, temidden van
de groep jongeren. Een aantal
getuigenverklaringen was te
genstrijdig. Wel kwam vast te
staan dat de taxichauffeur 'ter
verdediging' een wapenstok bij
zich had. De verdachtö ver-
klaai-de zelf dat de Bruënaar een
pistool had. „Ik werd bedreigd,
Ik moest daarom wel schieten
Voor de officier stond vast dat de
man het onheil door zijn gedrag
over zichzelf had afgeroepen.
De verdachte kon pas veel latex-
worden aangehouden. Hij was
voor geweldsdelicten al eerder
met justitie in aanraking ge
weest. De rechtbank doet op 30
januari uitspraak.
van onze medewerker
Aector Dooms
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg beslist over t>vee
weken of de fraudezaak tegen
een Terneuzense oliehandel wel
of niet ontvankelijk moet wor
den verklaard.
Officier van justitie mi-. T. de
Jong vond dat de strafzaak als
nog ontvankelijk moet zijn,
hoewel hij dondei'dag in Mid-
delburg bekende dat de zaak
onnodig gecompliceerd is ge
maakt. „Ik zie wel een oude
zaak, maar we hebben het zeker
niet laten versloffen. Het onder
zoek is buitengewoon ingewik
keld geweest." Hij refereerde
aan het omvangrijke dossier en
andere onvolkomenheden. De
oliehandel zou in 1992 hebben
gefraudeerd met bunkerverkla
ringen. Voor raadsman mr F.K
Wieland stond het als een paal
boven water dat door het tijds
verloop van twintig maanden,
verdeeld over twee fases van ze
ven en veertien maanden, de
zaak tegen zijn cliënt niet ont
vankelijk dient te worden ver
klaard. Ook was volgens de ad
vocaat het vertrouwensbeginsel
geschonden. De verdediging
sprak ook nog over een binef.
waarop hij geen antwoord had
gekregen. „Welke brief? Ik heb
geen brief ontvangen", repli
ceerde de officier.
Het aantal gebruikers vande streektaxi van de ZWN is sinds de start begin vorig jaar nauwelijks gestegen. foto Charles Strijd