Samenwerking
van aannemers
PZC
Wie heeft Flip en Flap gestolen?
Schilderen is een betekenis
geven aan wat je gezien hebt
Ik zal nooit ergens thuishoren
zeeland donderdag 9 januari 1997 17
Man verwondt paar met mes
Fietser in botsing met paard
Afval illegaal gestort
Biljartcentrum krijgt respijt
Gewonde bij botsing op dijk
Bedrijven bundelen krachten
lezingen
kunst cultuur
'97
VLISSINGEN - Een 54-jarige Vlissmger en een 40-jarige
vrouw- uit die stad zij n woensdag ernstig gewond geraakt toen
zij op het Scheldeplein in Vlissingen door een 40-jarige man
uit Etten-Leur met een mes werden gestoken. De steekpartij
vond plaats even voor half vier in de middag.
De Vlissmger raakte net als de vrouw gewond aan zijn ge
zicht. De Vlissingse werd bovendien in haar boven- en onder
been gestoken. Zij moesten hun verwondingen in het zieken
huis laten verzorgen, maar mochten daarna weer weg.
De dader is de ex-man van de vrouw. Toen hij haar met de an
dere man tegenkwam, zocht hij ruzie en verwondde het stel
met een mes. Vervolgens nam hij de benen richting van de Van
Dishoekstraat. De politie kon hem daar aanhouden. Het mes,
dat de man daar weggooide, is teruggevonden.
Volgens de politie lagen relatieproblemen aan de steekpartij
ten grondslag. De man uit Etten-Leur is in verzekerde bewa
ring gesteld en zit dus vast. Het onderzoek naar de zware mis
handeling loopt nog.
HOEK - Een 51-jarige fietser uit Hoek is dinsdagavond ge
wond aan het hoofd geraakt toen hij in botsing kwam met een
loslopend paard.
De man reed over de Lovenweg in Hoek en werd plotseling
verrast door een paard, dat op de weg liep. Hij kon het dier
niet meer ontwijken en kwam ten val. Daarbij liep de man
twee hoofdwonden op, die door de dienstdoende arts moesten
worden gehecht. Het paard, eigendom van een 61-jarige
plaatsgenoot, bleef ongedeerd.
VEERE - Op een aantal plaatsen langs de Veersegatdam is
door een medewerker van het Recreatieschap Veerse Meer il
legaal gestort huisvuil gevonden. Het afval is door de politie
onderzocht en die stelt aan de hand van de aangetroffen gege
vens een nader onderzoek in. Het komt volgens de politie de
laatste tijd steeds vaker voor dat er illegaal huisvuil wordt ge
stort.
HULST - Büjartcentrum De Smickel in Hulst heeft tot 31 mei
de tijd gekregen om uit te kijken naar een andere locatie. Niet
eerder dan die datum hoeft eigenaar R. Claerhoudt het pand
aan de Absdaalseweg te verlaten.
Projectontwikkelaar ABO uit Driebergen wil het pand slopen
om plaats te maken voor een appartementengebouw Omdat
de nieuwe invulling van het Milock-terrein vermoedelijk pas
deze zomer in gang wordt gezet, kon de snookerzaal annex ca
fé/brasserie enig uitstel krijgen. Waar de biljarters hun acti
viteiten na die deadline kunnen voortzetten, is nog niet be
kend.
POORTVLIET - Eén gewonde en zware materiële schade was
woensdagochtend het gevolg van een botsing op de Poort-
vlietsedijkbij Poortvliet. Een 29-jarige automobilist uit Sint-
Maartensdijk hield waarschijnlijk niet voldoende rechts
waardoor hij op een bedrijfswagen botste, bestuurd door een
46-jarige man uit Scherpenisse. De bestuurder uit Sint-
Maartensdijk reed vervolgens van de dijk af en raakte gewond
aan zijn linkerbeen. Hij moest zich onder doktersbehandeling
stellen. De 46-jarige bleef ongedeerd.
Het ongeluk gebeurde om kwart over acht. De automobilist
kwam uit de richting van Poortvliet, de bedrijfswagen kwam
van de andere kant. Beide voertuigen raakten zwaar bescha
digd en moesten worden weggetakeldDe politie stelt nog een
nader onderzoek in naar de exacte toedracht van het ongeval.
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
IERNEUZEN - De oproep van
Rijkswaterstaat-directeur prof.
dr. H. L. F. Saeijs aan Zeeuwse
aannemers om de handen ineen
Ie slaan vindt gehoor. Vijftien a
twintig 'kleinere' Zeeuwse be
drijven in de wegenbouw en
voor grondwerken gaan een
combinatie vormen. Samen
denken ze sterk genoeg te zijn
om grote projecten of onderde
len daarvan, zoals van de Wes-
terscheldetunnel, in de wacht te
slepen.
Saeijs wreef de Zeeuwse onder
nemingen in de grond-, weg- en
waterbouw begin deze week in
zijn nieuwjaarsrede onder de
neus dat zij 'te kleinschalig be
zig zijn'. Ze zijn volgens hem
ook 'iets te gezapig, te Zeeuws'.
Bedrijven dreigen daardoor de
boot te missen, als het om mega
projecten gaat, zoals de Dam-
menroute Walcheren (Rijksweg
A57) en de vernieuwing van de
wegenstructuur in West-
Zeeuws-Vlaanderen.
Helemaal nieuw was de bood-
Boswachter J. van Hagehoudtdins-
dag 14 januari in Sas van Gent een
lezing over de taken en werkzaam
heden van Staatsbosbeheer. Van
Hage spreekt na de ledenvergade
ring van de Heemkundige Kring Sas
van Gent, aanvang 19.30 uur in cul
tureel centrum De Speije. Hij zal
specifiek ingaan op de toekomstige
ontwikkelingen in en om het natuur
reservaat Canisvliet.
Oe Stichting Vrije Academie voor
Kunsthistorisch Ónderwijs verzorgt
m samenwerking met de Nieuwe
Kerk Amsterdam een lezing over de
kunstcollecties van de Russische
vorsten Peter de Grote (1672-1725)
enCatharina de Grote (1729-1796).
Dit gebeurt naar aanleiding van de
tentoonstelling over de kunstcol
lectie van Catharina die momenteel
inde Nieuwe Kerk in Amsterdam te
zien is. De lezing wordt gehouden in
de Markiezenhof in Bergen op
Zoom op woensdag 15 januari om
20.00 uur.
schap van de Rijkswaterstaat-
directeur niet. In de Zeeuwse
bouwwereld wordt al langer op
hetzelfde aambeeld gehamerd.
Afgelopen jaar nog deed Saeijs
dat bij de presentatie van een vi
deofilm. De Kombinatie Mid
denplaat Westerschelde (KMW)
kondigde bovendien eind 1996
aan, dat kleinere Zeeuwse
aannemers wel degelijk in aan
merking kunnen komen voor
onderdelen van de Westerschel-
detunnel.
Eenheid
Voor W. J. de Bruijn van het ge
lijknamige aannemingsbedrijf
in Terneuzen waren dat de rede
nen om met collega's de koppen
bij elkaar te steken. Vijftien
twintig bedrijven met ieder
twintig tot vijftig werknemers
staan in principe klaar om als
eenheid in te schrijven op grote
re projecten.
De Bruijn verwacht dat in fe
bruari de kogel door de kerk
gaat. „Dat is nog snel, hoor.
Want het moet wel een echt be
drijf worden, met een soort aan
deelhouders. Het gaat anders
niet. Het mag geen Sjors van de
Rebellenclub worden. We zullen
aan kwaliteitseisen voldoen, ei
sen die steeds strenger worden.
Daar zit 'm volgens De Bruijn de
kneep. Rijkswaterstaat is er
naar zijn idee zelf schuldig aan
dat kleinere aannemers het
moeilijker krijgen. „De bestek
ken worden steeds groter ge
maakt. Daarop kunnen alleen
de grote bedrijven inschrijven.
Rijkswaterstaat denkt zo te
kunnen besparen, vooral ook
omdat er dan Europees inge
schreven moet worden. Je ziet ze
hier komen, Belgen, Fransen."
In België is De Bruijn zelf nau
welijks actief. „Je komt daar
moeilijk binnen."
Toekomst
Toekomst denken de zelfstandi
ge Zeeuwse grond- en wegbou-
wers over het algemeen wel te
hebben, blijkt uit een kleine te
lefonische rondgang. Zij zijn
veelal afhankelijk van gemeen
ten, provincie en waterschap
pen, die minder grote werken in
de aanbieding hebben. „En ook
van onze verslaggeefster
Nicole Kluijtmans
MIDDELBURG - „Verrek, waar zijn mijn
hondjes?" Dat was de eerste reactie die bij
de bejaarde omwonenden opkwam toen ze
zagen dat hun lievelingsbeeld was verdwe
nen. Inmiddels zijn al twee weken verstre
ken zonder dat er een spoor van het tweetal
is gevonden. Onbekenden zijn in het laatste
weekeinde van 1996 aan de haal gegaan met
'Twee Hondjes', een kunstwerk van de Oost-
kapelse kunstenares Tineke Roose, dat deel
uitmaakte van de beeldenroute van Buiten
rust in Middelburg.
Verdrietig en verontwaardigd zijn de bewo
ners van de aanleunwoningen van Buiten
rust. Verdrietig omdat ze hun leuke, lieve
hondjes missen. Ze waren zo gelukkig en
blij met dit vrolijke beeldje van cement dat
ze de twee witte vriendjes spontaan om
doopten tot Flip en Flap. „Het waren min of
meer mijn huisdieren. Ze zagen er zo leuk
uit. Ik ben dol op honden. Ik ben met dieren
opgegroeid", merkt mevrouw E. Focke op,
die vanuit haar huiskamer uitkeek op de
hondjes. „Nu kijk ik noodgedwongen naar
het bronzen beeldje van de vrouwen. Het is
zo leeg daar in de hoek."
Ludieke actie
Wie haalt het in zijn hoofd om een beeld
waar zoveel mensen van Buitenrust en de
wijk plezier van hebben te stelen? Op deze
vragen willen de bewoners, de wijkvereni-
ging en de zorgcoördinator van de Jacob
Roggeveenstichting Philip Heyse een ant
woord. Omdat ze zo graag het beeldje terug
willen hebben, desnoods anoniem gebracht,
hebben ze de verdwijning op een ludieke
manier onder de aandacht gebracht. 'Woef,
woef, zoek de boef! Wij willen terug naar
onze eigen sokkel en onze geliefde baasjes',
staat op een affiche dat op diverse plaatsen
in de wijk Dauwendaele is aangeplakt. Of
de actie effect heeft is nog maar de vraag. De
posters hangen er nu enkele dagen, maar er
is nog geen enkele reactie opgekomen.
„Het is een vuile rotstreek." De bewoner, W.
Karei, is echt boos op de dief. „Ik wou dat ik
wist waar hij was, dan deed ik hem wat.Ei
genlijk heeft hij de hoop al opgegeven dat de
hondjes ooit weer tevoorschijn komen. Hij
vermoedt dat ze zijn verkocht of verhuisd
naar een plaats buiten de provincie. Ook
zijn buurvrouwen vernachten niet meer dat
het beeldje ooit nog boven water komt.
„Maar als het terug wordt geplaatst, sta ik
vooraan te juichen", verzucht mevrouw N.
de Bree, die vier jaar geleden, toen de beeld
jes zijn geplaatst, nog heeft gekeken of alle
kunstwerkjes wel goed vast stonden.
De diefstal moet ook heel wat voeten in de
aarde hebben gehad. Zonder hamer en bei
tel kreeg je de cementen hondjes, 37 centi
meter hoog en ongeveer twintig kilo zwaar,
niet los. Zorgcoördinator Heyse denkt daar
om dat het geen jongeren zijn geweest, maar
een paar personen die welbewust op pad
zijn geweest. „Ik heb nog in de vijver geke
ken. Er was geen wak te zien. Het is dus ver
moedelijk niet het werk van vandalen."
al sluit je je bij een groot concern
aan", merkt een aannemer uit
Goes op, „dan wil dat nog niet
zeggen, dat je de grotere op
drachten ook in de wacht
sleept."
A58
Als voorbeeld daarvan kunnen
de asfalteringswerken op Rijks
weg A58 dienen. Vestigingen
van grote concerns in Zeeland,
zoals Koninklijke Wegenbouw
Stevin, dongen mee naar die
werken, maar verloren in 1995
en 1996 van respectievelijk een
Duits en een Brabants bedrijf.
Ook de rondweg van Oostburg is
door een buitenstaander uitge
voerd, Ghent Dredging uit Bel
gië.
Directeur J. Dieleman van Ko
ninklijke Wegenbouw Stevin
(KWS) in Goes ziet de concur
rentie door 'snelle voorbijgan
gers' met lede ogen aan. „Zij
komen even kijken of er wat te
verdienen valt en verdwijnen
dan weer. Dat houdt de markt
levendig en interessant, maar de
marges worden zo wel erg
klein."
Enkele omwonenden kijken verdrietig naar de lege sokkel, waarop tot voor kort hun lievelingsbeeldje
prijkte. foto Ruben Oreel
Kunstenaar Bei Ning tussen twee doeken uit de serie Buren. foto Lexde Meester
van onze verslaggever
Ernstjan Rozendaal
VLISSINGEN - Wie de uitno
diging leest voor de expositie
die zondag begint in zaal Bel
lamy 19 van het Stedelijk Mu
seum in Vlissingen, denkt in
eerste instantie met een Chi
nese kunstenaar van doen te
hebben. Bei Ning. Maar in
werkelijkheid is werk te zien
van kunstenaar Jean Beining
uit Kapelle. „Ik vind dat ieder
mens zichzelf ook één keer een
naam mag geven", zegt hij. „Ik
heb mijn eigen naam in twee
stukken gedeeld. De ruimte
tussen die twee woorden staat
voor mijn leven, voor alles wat
nog niet gebeurd is. Verder
vind ik het wel komisch om
mensen op het verkeerde been
te zetten met zo'n naam. Dat
verleent mij een soort anoni
miteit. Misschien beseffen
mensen dan dat de kwaliteit
van het werk belangrijker is
dan de kunstenaar."
Op de tentoonstelling is een
aantal schilderijen te zien on
der de titel Buren en een aantal
rechtopstaande houten kistjes
die door Bei Ning als Boeken
worden aangeduid. De kistjes
zijn gevuld met allerlei mate
rialen Net als een boek vertel
len ze daardoor elk een ver
haal. Op sommige kistjes staan
ook teksten, zoals: I know no
thing about everything. I know
everything about nothing. Een
dergelijke spreuk is direct te
rug te voeren op wat Bei Ning
de leidraad in zijn werk noemt.
„Dat is toch de verbazing over
het bestaan. Het is misschien
een open deur, maar elke keer
kom ik daarop terug. We leren
steeds meer, maar hoe meer we
te weten komen hoe meer we
erachter komen dat we niet
echt iets weten.
Bei Ning maakte zijn eerste
kistjes ruim vier jaar geleden
in Bratislava. „Dat was net de
tijd dat Tsjechië en Slowakije
uit elkaar scheurden. Ik was
daar begonnen met het schil
deren van grote doeken, maar
ik was bang dat ik die niet mee
terug zou kunnen nemen. De
beeldhouwer in wiens atelier
ik werkte had een hele stapel
kistjes staan van een oude
communistische schroevenfa-
briek. Die waren handzaam in
de auto mee te nemen. Ik ben
daarmee begonnen en ik rea
geerde meteen op het contrast
tussen de wereld daar en hier."
De opengeslagen kistjes van
Bei Ning laten vaak een posi
tief en negatief beeld zien. Zo
toont een van de kistjes rechts
een aantal dia's van mooie
wolkenpartijen tegen een
blauwe lucht en links een af
beelding van een vallende
man. 'Icarus', denkt de be
schouwer meteen. Bei Ning:
„Tegenstellingen geven bewe
ging en beweging is leven. De
ze kistjes kun je op ieder mo
ment en op elke plek gaan be
kijken, hetzij van links, hetzij
van rechts en dan ontstaat een
verhaalDat kan voor iedereen
verschillend zijn. De kistjes
kunnen ook meerdere verha
len bevatten of het verhaal kan
op een gegeven moment ont
snapt zijn."
De beschouwer ziet alleen het
resultaat, maar voor Bei Ning
zijn de ambachtelijke vaardig
heid, techniek en vormgeving
tijdens het maken net zo be
langrijk als het uiteindelijke
verhaal. Dat geldt ook voor
zijn schilderijen. In Bellamy
19 hangen grote, zorgvuldig
geschilderde doeken, gevuld
met mensachtige wezens in
prachtige oranje en gele tin
ten. Ze dragen alle de titel Bu
ren. De figuren zijn steeds met
de hoofden aan elkaar verbon
den. ..Als mens ken je je eigen
individualiteit en eenzaam
heid, maar je weet ook dat er
anderen om je heen zijn. Voor
het gemak noem ik die maar
buren. Ik weet niet waar de
grens ligt. Ik weet dat de ande
re mensen buiten mijn vel zijn,
maar innerlijk zijn ze met me
verbonden."
Hoewel Bei Ning niet naar de
natuur schildert, wil dat nog
niet zeggen dat zijn beelden
niet realistisch zijn. „Schilde
ren is betekenis geven aan wat
je gezien hebt, niet aan wat je
ziet. Het is altijd een gebeuren
in het verleden. Als ik me ie
mand herinner, mijn eerste
vriendinnetje bijvoorbeeld,
dan zie ik niet een reëel beeld
voor me, maar emoties, kleur
en bepaalde associaties. Op
die manier heb ik geprobeerd
te schilderen. Soms gaat het
om het plaatje en soms niet.
Dan gaat het om kleur, vorm
geving of alleen emotie, iets
wat lange tijd taboe was in de
beeldende kunst. Ik ben ook op
zoek naar schoonheid.
„Op de kunstacademie kreeg
ik les van leraren die allemaal
in de jaren zestig waren ge
vormd. Die besteedden nooit
aandacht aan techniek. Alles
kon en alles mocht. Dat trekt
mij niet aan. Ik vind dat je als
schilder verbonden bent met
onze rijke schilderkunstige
traditie. Daarvoor moet je res
pecthebben. De moderne kun
stenaar moet lijnen trekken
naar"dat magnifieke verleden.
Proberen daar nieuwe waar
den aan te geven."
Expositie Bei Ning van 12 jan t/m
9feb in Stedelijk Museum Vlissin
gen, ma t/m vri van 10-17 uur, za en
zo van 13-17 uur.
Timon Moll in 'Spiros' op zoek naar geboortegrond
van onze verslaggever
Ernstjan Rozendaal
VLISSINGEN - Hoewel hij de voorstelling
niet zelf heeft geschreven, is het verhaal dat
acteur Timon Moll in Spiros speelt wel de
gelijk autobiografisch. Hij is in Grieken
land geboren, maar door een Nederlands
gezin geadopteerd en dus hier opgegroeid.
„Dat gebeurde allemaal heel liefdevol, hoor,
maar er zat toch iets in mij dat altijd bleef
verlangen naar dat andere, omdat ik wist
dat ik uit Griekenland kwam." Dat is de ro
de draad geworden voor de voorstelling
Spiros. die vrijdag 17 januari is te zien in het
Vestzaktheater in Vlissingen.
Het verhaal is geschreven door Marleen
Baart, die onder meer werkt voor het televi
sieprogramma Twaalf steden, dertien onge
lukken. „Dat geeft meteen aan hoe biogra
fisch het verhaal is", verklaart Moll. „Zij
heeft een aantal highlights uit mijn leven
genomen en dat is het kader geworden
waarbinnen de voorstelling is ontstaan.
Maar zij heeft er ook van alles omheen en
tussendoor verzonnen."
„Vanaf februari vorig jaar zijn we elke week
bij elkaar gaan zitten en dan vertelde ik
haar mijn verhaal. Zij stelde allerlei vragen,
lastige vragen, waardoor ik steeds opnieuw
moest nadenken over die adoptie. Dat
klinkt wat therapeutisch, maar dat is het
niet. Om iets theatraal te kunnen maken,
moet je het vanuit verschillende gezichts
punten bekijken."
Zoontje
„De eerste keer nam Marleen haar acht
maanden oude zoontje mee. Ik vertelde dat
ik op die leeftijd was geadopteerd. En zij zag
haar zoontje zo zitten en het trof haar recht
in het hart. Zo'n kind kun je toch niet zo
maar wegdoen? Dat was het moment waar
op ze besloot dat ze daar per se iets mee wil
de doen."
Moll speelde bij De Toneelschuur, het Ro
Theater, Stichting Strooker en in de speel
film Sur Place van Paul Ruven. Eén keer per
jaar is hij te gast op het Goese Lyceum voor
het geven van een workshop regie. Nu komt
hij dus met een eigen voorstelling naar Zee
land.
Hij vertelt hoe hij als kind altijd naar Grie
kenland verlangde. „Hoe goed ik ook over
weg kon met mijn ouders en mijn halfbroer
en -zus, ik had altijd die uitvlucht. Ik kon
denken: 'Jullie zijn toch niet mijn echte ou
ders.' Elk kind fantaseert wel eens zoiets.
Maar mijn fantasie over een land waar ik
écht vandaan kwam, berustte op waar
heid."
Geboorteland
Net als Dimitri, de hoofdpersoon in Spiros,
ging Moll op zoek naar zijn geboorteland.
De confrontatie met zijn biologische moe
der is ook in het toneelstuk van groot be
lang. Moll: „Daar gaat het om. Dat hij haar
ziet en een nieuw leven zou kunnen begin
nen. Alleen komt hij erachter: 'Hier hoor ik
dus ook niet. Ik zal nooit ergens thuishoren.
In Griekenland blijft hij een gast. Hij mag
een week logeren, hoeft niks te doen en
wordt vertroeteld, maar het liefst zou hij er
bij horen en op het land werken en druiven
Timon Moll in Spiros.
plukken. Hij zit er alleen maar op een stoel
en krijgt koffie aangeboden."
Moll speelt in Spiros een dubbelrol. Behalve
Dimitri geeft hij ook de adoptiemoeder
Gonnie gestalte.We hebben dat zo sober en
eenvoudig mogelijk vormgegeven. Met re
gisseur Bruun Kuijt had ik één voornemen:
het mag in geen geval sentimenteel worden.
Dat is de grote valkuil in dit soort voorstel
lingen. Dus niks geen hoedjes, pruikjes en
pumps. Gonnie ontstaat gewoon vanuit de
jongen. Die draagt een spijkerboek en een
wit overhemd, dus Gonnie ook. In de voor
stelling zitten sowieso geen grote emotione
le explosies. Er wordt wel rechtstreeks naar
het publiek gespeeld. Dat wordt heen en
weer geslingerd tussen de moeder en de
zoon en zo moeten emoties worden opgeroe
pen."
Op het toneel staan vier stoelen. Op een
daarvan zit tijdens de voorstelling een gei-
foto Jaap Vrenegoor
tenhoedster, gespeeld door Jeanette Snik.
Zij heeft vrijwel geen tekst. Moll: „Bij de
jongen is zijn Griekse moeder steeds op de
achtergrond aanwezig. Tot een aantal jaren
geleden had mijn moeder ook geen tekst.
Dat beeld werkt hier ook." Op de andere
stoelen zitten twee muzikanten, accordeo
nist Peter van Os en bouzouki-speler Dima
Riba. Geraffineerd verklanken zij de twee
tegengestelde werelden.
„Het is een voorstelling vol tegenstellin
gen", besluit Moll. „Net als mijn leven.
„Maar we hebben een aantal dingen aange
zet en theatraler gemaakt. Daardoor ervaar
ik het niet helemaal als mijn verhaal. Dat is
ook prettig, anders zou het mij te dicht op de
huid zitten. Dan had ik het misschien niet
eens aangekund om deze voorstelling te
spelen."
Spiros door Timon Moll, vrijdag 17 jan in het
Vestzaktheaterm Vlissingen. Aanvang:20.15 uur
