Jan Marijnissen is altijd tegen PZC Frustratie onder Netanyahu's aanhang kan leiden tot geweld PZC Commissie voor de Westerschelde moet een list verzinnen feiten en meningen 2 SP-aanvoerder heeft zijn draai gevonden op het Binnenhof Knuffel donderdag 9 januari 1947 donderdag 9 januari 1997 Bij zijn collega's doet-ie het goed: Jan Marijnissen, voorman van de Socialistische Partij (SP) kwam na een peiling onder de volksvertegenwoordigers als één na beste Kamerlid van 1996 uit de bus. Voor iemand die zich twee jaar geleden te plet ter schrok van de bureaucratie en het handjeklap in Den Haag, heeft Marijnissen aardig zijn draai gevonden op het Binnenhof. Zonder ook maar een greintje milder te zijn ge worden. van onze verslaggeefster Margit Kranenburg Boos zijn en blijven binnen de parlementaire spelregels. Dat is de verdienste van SP- aanvoerder Jan Marijnissen na ruim twee jaar in de Tweede Ka mer. „Het was natuurlijk even wennen aan die regels, maar zijn ideeën zijn gelukkig niet veranderd, hij is niet bekakter gaan praten en ook niet milder geworden," vindt SP-medewer- ker Jan de Wit, die Marijnissen al zo'n vijftien jaar kent. Ergernis is er wel. Het gemis aan een echte politieke discussie zit Marijnissen dwars. Vandaar zijn boek Tegenstemmen waar in hij zijn hart lucht in éénlange aanklacht tegen het paarse ka binet. De 44-jarige SP'er uit Oss, ooit worstmaker bij een vleesfa- briek, valt op omdat hij zo onge veer tegen alles tekeer gaat wat het kabinet maar voorstelt en de partijleuze 'Stem tegen, stem SP' vrijwel dagelijks in de prak tijk brengt. Tegen achterkamer tjespolitiek, tegen tabaksac cijns, tegen uitdunnen van het ziekenfonds, tegen Europa. Marijnissen strijdt eigenlijk te gen alles waaraan in zijn ogen een liberaal tintje zit. Een on dankbare en eenzame strijd, zo lijkt het. „Iedereen behalve Jan Marijnissen van de SP denkt te genwoordig liberaal", meent VVD-fractieleider Frits Bolke- stein, die de SP'er overigens versloeg en van zijn collega-Ka merleden de titel 'Beste Kamer lid van 1996'kreeg. Tandeloze ouderen Al zou hij helemaal alleen staan in de strijd tegen het liberalis me, de tegenstemmen van Ma rijnissen blijven niet onopge merkt in de Tweede Kamer. Ze hebben soms ook succes. Zo komt de vergoeding voor een nieuw kunstgebit er vooral dankzij de onvennoeibare plei dooien van de SP'er. Maanden lang vormden de (toekomstige) tandeloze ouderen zijn favorie te gespreksonderwerp. Hij maakte het kunstgebit tot het symbool van de tweedeling tus sen rijk en arm. „Het mag niet zo zijn dat we aan iemands gebit kunnen zien hoe dik zijn poile- monnee is", vond hij. Marijnis sen ging zo in dit onderwerp op dat hij van zijn D66-collega Van Boxtel eens het verwijt kreeg dat hij alleen maar voor de ca mera's van Den Haag Vandaag sprak. „Soms speelt hij het meer op de bühne dan op de zaak", vindt ook Jeltje van Nieuwenhoven vandePvdA „Marijnissen is een aardige man, maar verschrikke lijk voorspelbaar. Ik heb al eens tegen hem gezegd dat als ik geen werk meer heb, ik me wel bij hem aanbied als speechschrij- ver." Door zijn boosheid en zijn im mer tegendraadse uitspraken doet Marijnissen het wel goed bij de media. Terwijl grote te genstellingen nauwelijks nog zijn te vinden in de Haagse poli tiek, heeft de SP-leider altijd kritiek en weet hij die nog aar dig te venvoorden ook. En dat vinden journalisten leuk. Bozer Voor een tweemansfractie doet de SP behoorlijk mee in het poli tieke spel. „Jan werkt heel hard en heeft in twee jaar veel ge leerd", vertelt zijn SP-collega Remi Poppe. „Dat moet ook wel met al die scherpe debatten hier. Jan is vrij kritisch, op zichzelf maar ook op mi jWij mogen niet achterover leunen, anders zou het zo minder gaan met de SP. Milder is hij niet geworden, nee, je wordt hier alleen maar bo zer." Het SP-duo kan onmogelijk bij elke Kamervergadering ten strijde trekken. Maar is Marij nissen erbij, dan zullen de aan Het optreden van SP-Kamerlid Jan Marijnissen blijft niet onopgemerkt in de Tweede Kamer. foto Henriëtte Guest/GPD wezigen dat weten ook. Andere sprekers onderbreken doet hij maar al te graag. Dreigt een ver gadering te verzanden in geneu zel over procedures, dan brengt de SP-aanvoerder zijn collega's weer terug bij de les. Dat nemen ze hem overigens niet altijd in dank af. Vooral de PvdA'ers kunnen geïrriteerd ra ken als Marijnissen hun rode ge weten probeert te prikkelen. Zo heeft zijn optreden bij premier Kok al een paar keer als een rode lap op een stier gewerkt. Toch vindt Marijnissen dat hij met de 'absurd korte' spreektij den voor de SP in de Kamer niet echt kan zeggen wat hij op zijn hart heeft. Bovendien mist hij het echte debat, de waan van de dag regeert te veel. Vanuit een soort frustratie heeft hij in zijn zomervakantie zijn ideeën over de Nederlandse samenleving maar opgeschreven. Het resultaat is het boek Tegen stemmen, waarvan al een twee de druk is verschenen, en dat volgens de ondertitel 'een Rood antwoord op Paars' is. Marijnis- sens frustratie moet enorm zijn geweest, want de lezer krijgt ruim tweehonderd pagina's lang een rode klaagzang over paars. Vooral Frits Bolkestein moet het ontgelden. Het liberalisme dat volgens Ma rijnissen wereldwijd hoogtij viert, zorgt voor niets anders dan voor armoede en verval van normen en waarden. De afval lers bij de 'survival of the fittest' kunnen een menswaardig be staan wel vergeten als de vrije markt regeert. Verandert het huidige beleid niet, dan krijgt Nederland binnen de kortste keren verderfelijke 'Ameri kaanse toestanden'. Marijnis sen illustreert zijn opvattingen met ontelbare voorbeelden, va riërend van zijn eigen ervarin- gen in de vleesfabriek tot de Kruistochten in de Middeleeu wen en de talkshow van Oprah Winfrey. Alternatief Vrolijk is het boek niet. Wie een pasklaar antwoord zoekt voor alle huidige en toekomstige pro blemen wacht een teleurstel ling. Marijnissen verschuilt zich uitgerekend achter de door hem zo verfoeide Bolkestein. Vol gens de liberale voorman, is het menselijk intellect namelijk te beperkt voor het maken van ge schikte blauwdrukken voor on ze samenleving. En daar is de socialist het mee eens. Maar Bolkestein heeft de poli tieke wind mee en Marijnissen zal eenzaam zijn strij d tegen het liberalisme van zijn politieke vijand moeten voortzetten. Paars ten val brengen zal hem wel niet lukken, maar misschien worden zijn inspanningen aan het einde van dit jaar wel be loond met de titel Beste Kamer lid van 1997. GPD Als premier Kok de beschikking zou hebben ovei de daarbij passende mimiek - hetgeen zeer ti betwijfelen valt - dan heeft hij gisteren beduusi gekeken naar de uitkomsten van een onderzoek doo het blad Forum van de werkgeversorganisatie VNO NCW. Een enquête van dat blad wijst uit dat bij topon dernemers een groeiende waardering bestaat voor he paarse kabinet en de minister-president. De manager beleven vooral veel plezier aan de financiële politie! maar ook het flexibeler maken van de arbeidsmark oogst instemming. Kok wordt gezien als de favoriet premier. Na hem komen Rabo-topman Wijffels die lidi van het CDA en WD-leider Bolkestein. Het is duidelijk en ook logisch dat de ondernemers zier bij het uitspreken van hun voorkeuren meer hebben la ten leiden door materiële dan door ideële drijfveren. D uitslag van de enquête wordt bepaald door welbegre pen eigenbelang. En daar zal het voor de minister-president wringen. Hi beschikt over een driekleurige achtergrond. Hij is eer man van Nijenrode waar de fine fleur van de BV Neder land wordt opgeleid. Ooit was hij vakbondsleider Thans is hij de leider van de sociaal-democraten in di land. En hij is de eerste man van het paarse kabinet. Naar valt aan te nemen zal een groot deel van zijn ach terban een weinig geestdriftige exegese leveren bij di informatie die het blad Forum boven tafel heeft ge- haald. Binnen een forse stroming van de PvdA leeft a! langere tijd het gevoel dat Kok zich in zekere mate ver vreemd heeft van de idealen die zijn partij altijd hebber gedreven en dat hij steeds meer een zakelijke, pragma tische benadering kiest voor de oplossing van vraag stukken. Talrijke sociaal-democraten zullen de opste ker vanuit het bedrijfsleven niet zien als ech complimenteus. De managers hebben met hun uitspraak aan de premie; wellicht niet de kus des doods gegeven, ze hebben hen in ieder geval wel zo stevig omarmd dat hij het er eei tikkeltje benauwd van zal krijgen. In de politiek gaa' het om de macht en die moet worden verkregen via d> kiezers. De topondernemers beschikken niet over d( daaraan gekoppelde macht van het getal. De traditio nele achterban van de premier heeft die wèl, maai wordt argwanend gemaakt wordt door de toejuichin gen uit ondernemersland. Mede met het onderzoek van Forum in de hand is t( voorspellen dat de huidige premier de verkiezingen vat volgend jaar vanuit een moeizame positie tegemoe; gaat. De liberale invloed op het paarse beleid is de afge lopen jaren aanzienlijk geweest en de eerste man vat het kabinet wordt nu om die reden geknuffeld door on dernemend Nederland. Zijn probleem is echter dat hi het voor een tweede periode als-premier moet hebbel van een heel ander segment uit de samenleving. Beduusd zal Kok niet hebben gekeken toen hij vernam van de meest recente liefdesverklaring aan zijn per soon. Wel heel nadenkend. van onze verslaggever Harmen van der Werf Een wijs advies moet de drie hoofdige commissie Wester schelde vóór 1 september uit brengen. 'Een wijs advies'. De woorden zijn van voorzitter mr. J. Hendrikx van de commissie Westerschelde, commissaris van de koningin in Overijssel. Zeeuwen die deze dagen hun opwachting mogen maken voor de commissie, wensen hem in elk geval veel wijsheid toe. Want veel nieuws hebben zij niet te- vertellen. De begin vorig jaar gegraven schuttersputjes van waaruit de landbouw en na tuurorganisaties elkaar be stookten, liggen nog steeds open. Waar gaat het ook alweer om? De Westerschelde moet worden verdiept om grotere schepen in één keer naar Antwerpen te krijgen. Daardoor gaan natuur gebieden (schorren en slikken) verloren. Verlies aan natuur moet worden gecompenseerd, volgens het Verdiepingsverdrag dat Vlaanderen en Nederland hebben gesloten. Ruim veertig miljoen gulden is beschikbaar. Ondanks dat er een smak geld te verdelen viel, lukte het niet be gin vorig jaar tot een natuurher- stelplan voor de Westerschelde te komen. Er stak een storm van protest op, alleen al bij de ge dachte dat landbouwgrond wel eens onder water gezet kon wor den, om het verlies aan honder den hectare schor en slik te com penseren. Ontpoldering werd een vloek. Brouwen Zeeland had de kans als regio zelf met een herstelplan te ko men, maar dat mislukte jam merlijk. Het is nu aan de com missie Westerschelde, ingesteld door minister A Jorritsma, om uit de chaos iets aardigs te brou wen. Vandaag en morgen ver toeft de commissie in de abdij in Middelburg om de Zeeuwen nog eens aan het woord te laten. Of dat veel uithaalt, hangt van de commissie af. Veel nieuws zullen de commissieleden Hen drikx, drs. J. Kienhuis (voorzit ter Productschappen voor Ak kerbouwproducten) en ir. J. Leemhuis-Stout (commissaris van de koningin in Zuid-Hol land) zeer waarschijnlijk niet vernemen. De enige conclusie die zij wellicht morgen zullen trekken, is: wij hadden ons deze reis kunnen besparen. De tegenstelling "voor of tegen ontpolderen' bestaat nog in alle hevigheid. „Geen landbouw grond voor natuurherstel Wes terschelde", repeteert B. Feijtel van landbouworganisatie ZMO. „Maar er zijn alternatieven in de Westerschelde, zoals de aan leg van strekdammen waartus sen slikken en schorren kunnen ontstaan." Th. Kramer van de Zeeuwse Mi lieufederatie (ZMF) stelt zich iets minder compromisloos op, maar zijn standpunt is in wezen ook niet veranderd. „Natuur herstel moet wel iets met de Westerschelde te maken hebben en dan kom je al snel in de buurt van ontpolderen." Het zal Kra mer niets verbazen, als de com missie alleen oude meningen te horen krijgt. „Dan is het aan haar om er iets slims uit te ha len." Meer tijd Ook het provinciebestuur en Rijkswaterstaat Zeeland mogen morgen hun zegje doen. Gede puteerde J. G. van Zwieten: „Ik zal de mening van provinciale staten uitdragen." Wat hem be treft is zonodig compensatie buiten de Westerschelde ook mogelijk. Voor Rijkswaterstaat Zeeland (en de ZMF) is dat weer onbespreekbaar. Rijkswater- staat-directeur prof. dr. H. L. F. Saeijs stelde maandag in zijn nieuwjaarsrede dat 'we de wet telijke plicht hebben onherstel bare schade aan natuur te compenseren bij grote infra structurele werken'. Hij schrok er niet voor terug de hand in ei gen boezem te steken. Voor de discussie over natuurherstel had volgens hem veel meer tijd uitgetrokken moet worden, 'zo dat burgers zich niet overvallen hoefden te voelen'. Ook met die opmerking zal de commissie Westerschelde, de commissie met één wijze vrouw en twee wijze mannen, niet veel verder komen. Zij moet met een wijs advies komen. Voorzitter Hendrikx wil daar absoluut nog niet op vooruitlo pen. Hij bewaart daarom ook het stilzwijgen, op een eigen verhaal in de laatste Schelde- Nieuwsbrief na. Daarin geeft hij één verzekering af: veiligheid staat voorop. van onze correspondent in Tel Aviv Ad Bloemendaal Zullen rechts-extremisten in Israël de ondertekening van een akkoord over Hebron zonder meer slikken of zijn er ge welddadige acties te verwachten? Na de terreuractie in Hebron door een dienst plichtige kolonist bereiden leger, politie en veiligheidsdienst zich op het ergste voor. Dat niet een linkse, maar een rechtse regering een groot deel van de stad gaat prijsgeven, maakt het voor radicalen al leen maar onbegrijpelijker. „We merken aan niets dat een rechtse pre mier de verkiezingen heeft gewonnen. Achteraf gezien hadden we net zo goed op Peres kunnen stemmen", is een veelge hoorde opmerking van kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Het heeft me nigeen tot de overtuiging gebracht dat de mocratie kennelijk niets kan veranderen. „Vier jaar lang hebben we gewacht op een nieuwe regering", zegt Hagi Ben-Artzi, de sinds kort in Hebron wonende zwager van premier Benjamin 'Bibi' Netanyahu. „Bi- bi heeft ons beloofd dat hij geen conces sies zou doen. Jarenlang heeft hij zich te gen de Oslo-akkoorden uitgesproken en nu blijkt dat hij de meeste van zijn belof ten niet nakomt. Dat is gevaarlijk, want het kan leiden tot de afbraak van Israels democratie. De mensen hebben er genoeg van als ze zien dat ze met stemmen niets kunnen veranderen." Voor het eerst sinds lange tijd heeft rechts in Israël weer een eigen regering. Maar een verandering van beleid is niet een kwestie van een druk op een knop of het invullen van een stembiljet. Israël is onder de vorige regering internationale ver plichtingen aangegaan, die het moet na komen. Bovendien wordt de nieuwe pre mier bij alles wat hij doet op de vingers gekeken door de rest van de wereld. Bouwvergunningen De 'Yesha-raad', de organisatie van Israë lische kolonisten in de bezette gebieden, heeft Netanyahu maandenlang het voor deel van de twijfel gegund. Maar het spreekt vanzelf dat het geduld niet gratis is. Het ligt in de verwachting dat de rege ring na de ondertekening van een akkoord over Hebron met de Yesha-raad zal moe ten afrekenen, waarbij bouwvergunnin gen de valuta vormen. Volgens woord voerder David Wilder van de kolonisten zullen in de Israëlische enclave van He- bron 'een paar honderd gezinnen' worden toegevoegd aan de 34 die er al wonen. Vol gens hem heeft Netanyahu dat al beloofd, hetgeen een woordvoerder van de premier wil bevestigen noch ontkennen. Ook el ders op de Westelijke Jordaanoever zullen nederzettingen worden uitgebreid. De Yesha-raad is eerder deze week ge zwicht voor de druk van de achterban om opnieuw de straat op te gaan. Sinds het aan de macht komen van de nieuwe rege Een Palestijns jongetje richt een speelgocdwapen op een Israëlische politieagent in Je ruzalem. Niet de Palestijnen, maar joodse rechts-extremisten vormen op dit moment een bedreiging voor Israël. foto Greg Marinovich/AP ring heeft de raad geen betogingen meer georganiseerd. De kolonisten, en hun aan hangers binnen Israël, willen nu onder meer demonstraties gaan houden voor ambassades in Tel Aviv 'als tegenwicht te gen internationale druk op de regering'. Waarschijnlijk heeft het besluit weinig praktische betekenis. De gevestigde kolo nistenleiders zien weinig in betogingen tegen de regering, omdat alleen links daarbij gebaat is. Het zou immers alleen maar duidelijk maken hoe verdeeld het 'nationale kamp' op dit moment is. Het gestuntel van Netanyahu in de eerste ze ven maanden van zijn regering heeft de Likoed geen goed gedaan. Ministers van die partij verklaren openlijk dat ze tegen de premier zullen stemmen als deze het Hebron-akkoord voor goedkeuring aan biedt. En plaatselijke activisten melden dat partijleden als ratten het zinkende schip verlaten. Ondertussen gonst het van de geruchten over de stichting van een nieuwe rechtse partij, die een kruistocht moet voeren tegen het Oslo-proces. Bedreigingen Het lijkt onvermijdelijk dat marginale rechtse groepen in de komende maanden geweld gaan gebruiken tegen de Palestij nen en misschien ook tegen leden van de regering die zij als een groep verraders be schouwen. Op het terrein van de He breeuws Universiteit in Jeruzalem hingen het afgelopen weekeinde affiches waarin wordt opgeroepen Jasser Arafat te ver moorden. Ze waren gedrukt door de jeugdbeweging van de rechts-extremisti- sche Moledet, een partij die met twee man in de Knesset is vertegenwoordigd. De veiligheidsdienst maakte onlangs bekend dat de bewaking van minister van Defen sie Jitschak Mordechai drastisch wordt opgevoerd in verband met bedreigingen. De frustraties die bezit hebben genomen van uiterst rechts kunnen nauwelijks worden' overschat. Hagi Ben-Artzi, die joodse filosofie doceert aan toekomstige leraren, heeft acht jaar lang nauw samen gewerkt met zwager Netanyahu. Hij heeft bijvoorbeeld de Hebreeuwse vertaling verzorgd van diens boek 'A Place under the Sun', waarin op het laatste moment een felle kritiek is opgenomen op het tweede Oslo-akkoord. „Toen hij opposi tieleider was, heb ik hem geholpen bij het schrijven van zijn toespraken voor de Knesset, waarin hij het Oslo-proces fel aanviel", zegt Ben-Artzi. „Tijdens de ver kiezingscampagne heb ik rabbijnen ertoe overgehaald hem te steunen. Die mensen durf ik nauwelijks nog onder ogen te ko men." Ik ben bang dat er een golf van geweld zal losbreken, want de mensen die op hem hebben gestemd, hebben hun geloof in de mocratie verloren. Bibi bedriegt de men sen als hij zegt dat het Hebron-akkoord rust zal brengen. Hij weet zelf dat het on zin is. Wat we nu zien, doet het ergste vre zen voor toekomstige onderhandelingen met Syrië. Bibi geeft niets om zijn eigen principes. Het is nu eenmaal gemakkelij ker een Chamberlain te zijn dan een Chur chill." GPD Onderwijs-ellende Met de aanstelling van onder wijzer E.T. Klaassen in Retranchement is een eind ge komen aan de ellende van schoolhoofd J. A Hennekeij. Hij gaf vier maanden geheel alleen onderwijs aan 700 kin deren. Plantage-kolonie De tijd van de gesubsidieerde plantage-kolonie is voorbij, stelt de Nederlandse regering. In een Welvaartsplan worden lijnen uitgezet voor de ontwik keling van Suriname tot een land van kleine en middelgro te landbouwers en veeboeren. Met de uitvoer van bijvoor beeld rijst, citrus en cacao kan Suriname dan geld voor de im port binnenhalen. Wie is Marshall? James Byrnes, de Amerikaan se minister van Buitenlandse Zaken, treedt tot ieders ver-; rassing af. In zijn plaats wordt generaal Marshall benoemd. Zijn staat van dienst wekt ver-; trouwen, maar politiek kan het publiek hem moeilijk dui den. Waarde, waardeloos Aan de onhoudbare toestand in Waarde moet een eind ko men. De 1100 inwoners in dit 'dorp zonder verbindingen' moeten 2,5 kilometer lopen naarde rijksweg waar ze, on beschermd voor regen en kou, moeten wachten tot de bus Ril- land-Goes voorbij komt. Kan de bus misschien twee keer per dag' in Waarde zelf stoppen? Directie: K. Scherphuis. W. F. de Pagter en F. van de Velde. Hoofdredactie: A L. Oosthoek M. van Zuilen (adjunct) Centrale redactie: Postbus 18. 4380 AA Vlissmgen, Tel. (0118)484000; Redactiefax: (0118) 470102. 's avonds op zondag t/m vrijdag: vanaf 19.00 uur. in het weekeinde: verwijzing via de telefonische boodschap op de kantoren Vlissingen: Oostsouburgseweg 10, Postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Tel. (0118) 484000 Middelburg: Markt 51 4331 LK Middelburg. Tel. (0118) 681000. Goes: Voorstad 22, 4461 KN Goes. Tel. (0113) 273000 Terneuzen: Axelsestraat 16, 4537 AK Terneuzen. Tel. (0115) 694457 Hulst: Servicepunt Boekhandel Duerinck. Gentsestraat 12. Tel. (0114) 314058 Axel: Nassaustraat 15. 4571 BK Axel. Tel. (0115) 568000 Zierikzee: Oude Haven 41 4301 JK Zierikzee. Tel. (0111)415380 Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 800 tot 17.00 uur Openingstijd Zierikzee 8.30-17.00 uur. •Zaterdags in Vlissingen van 8.00 tot 10.30 uur. Bezorgklachten: maandag t/m vrijdag: op de kantoren gedurende de openingstijden; zaterdags tot 14.00 uur: op de kantoren door de klacht in te spreken op de band of de verwijzing op te volgen. Overlijdensadvertenties: tijdens kantooruren en uitsluitend maandag- t/m vrijdagavond van 20.30 tot 22 00 uur en zondagavond van 20.00 tot 2200 uur- Tel. (0118) 484000 Fax(0118)470100 Abonnementsprijzen: per kwartaal 92,85, franco per post 122,00; per maand 34,00 per jaar 356,50, franco per post 471,50 bij automatische afschrijving per termijn 1,50 korting losse nummers maandag t/m vrijdag 1,75, zaterdag 2,50 p.st. (alle bedragen inclusief 6 pet. btw). Postrek.nr.: 3754316 t.n.v. PZC ab.rek. Vlissingen. Advertentietarieven: 180 cent per mm, minimumprijs per advertentie 27,-, ingezonden mededelingen 2,5 x tarief. Voor brieven bureau van dit blad ƒ7,- meer. Volledige tarieven met contractprijzen op aanvraag (alle advertentieprijzen exclusief 17,5 pet. btw). Giro: 35 93 00, Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B V Vlissingen PZC-ombudsman: C. van der Maas. Auteursrechten voorbehouden Uitgave PZC

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1997 | | pagina 2