In die leerlingen zit het ambacht
PZC
onderwijs donderdag 9 januari 1997 22
De vraag is bij de reorganisaties, die de
afgelopen jaren bij de Koninklijke
Schelde Groep (KSG) zijn uitgevoerd, on
getwijfeld opgekomen: valt er niet te be
zuinigen op de bedrijfsschool? Het ant
woord luidde, kosten en baten op korte en
langere termijn tegen elkaar afgewogen,
steeds ontkennend. De bedrijfsschool
kost de Schelde Groep geld waar maar
weinig productie tegenover staat. Het
management van de onderneming is zich
er evenwel van bewust dat het een dwin
gende noodzaak is te blijven zorgen voor
de instroom van jonge, goed opgeleide
vaklieden. Zo heeft de KSG zijn prakti
sche mts, zoals directeur Jan Roelse zijn
school graag noemt, in alle stormen om
het bedrijf w.eten te behouden.
Het is een veel gehoorde klacht in het be
drijfsleven: het beroepsonderwijs sluit
onvoldoende aan op de eisen die onderne
mers in de praktijk stellen. Ze kunnen niet
eens een hamer vasthouden, klinkt het in
kringen van werkgevers. Bij ons leren ze
in elk geval wat een hamer is, verdedigt
het beroepsonderwijs zich Het is een ou
de strijd. Werkgevers zijn op zoek naar
aankomende vaklieden met een opleiding
die vrijwel naadloos aansluit op de dage
lijkse gang van zaken in het bedrijf. Het
onderwijs erkent die behoefte, maar
streeft er ook naar de opleiding zodanig
breed te maken dat hun gediplomeerde
leerlingen meer kanten op kunnen.
Een bedrijfsschool biedt ondernemers de
kans de vakopleiding van jonge werkne
mers precies af te stemmen op de eisen die
op de werkvloer worden gesteld. Niet al
leen weten wat een hamer is en hoe die
moet worden vastgehouden, maar ook le
ren er rake klappen mee te geven. „De be
hoeften van de productie vind je bij ons in
de opleiding terug", zegt directeur Jan
Roelse van de bedrijfsschool van de
Schelde Groep. „De aantallen leerlingen
die voor de verschillende richtingen wor
den opgeleid en de specificaties waaraan
ze moeten voldoen, komen nauw overeen
met wat De Schelde onder handen heeft.
Het aardige daarvan, is dat onze leerlin
gen met de nieuwste machines en technie
ken leren omgaan. Dat is logisch: iemand
di e bij ons is opgeleid moet in de productie
niet te maken krijgen met andere appara
tuur."
Leerhoeken
Al sinds de oprichting van scheepswerf
De Schelde, 121 jaar geleden, houdt het
bedrijf zich bezig met de opleiding van
werknemers. Nageljongens en krullen
jongens werden vroeger in leerhoeken ge
leidelijk ingewijd in de fijne kneepjes van
het vak. In de jaren '20 la-egen die oplei
dingen een officieel karakter. De leerjon
gens moesten naar de avondschool om
theorielessen te volgen en er kwam een
certificaat: het Schelde-diploma. In 1955
werden alle bedrijfsopleidingen in één
school ondergebracht. De bedrijfsschool
van De Schelde verzorgde aanvankelijk
een vierjarige opleiding. Na de oprichting
in 1957 van de lts in Vlissingen werd de
cursusduur teruggebracht tot 2 jaar. De
school heeft nu zestig leerlingen. Vijftig
van hen volgen een metaal- of
elektro-opleiding en tien doen de admini
stratieve richting.
De naam van de bedrijfsschool van de
Schelde Groep wekt de indruk dat er uit
sluitend nieuwe vaklieden voor de ver
schillende sectoren van de grootste me
taalonderneming in Zeeland worden
opgeleid. Heerema (offshore-construc
ties) en Rietschoten en Houwens (instal-
latiewerk op schepen en in bedrijven) ma
ken ook gebruik van de school om in hun
behoefte aan jonge vaklieden te voorzien.
Ze dragen bij in de kosten van de school en
formuleren hun wensen over de inhoud
van de opleiding. De bedrijfsschool kost
jaarlijks 2,3 miljoen gulden. De Stichting
Opleidingen Metaal betaalt er 1,3 miljoen
gulden van. De Schelde Groep, Heerema
en Rietschoten en Houwens betalen de
rest.
fotografie Lex de Meester
'Een ijzersterke vakopleiding' is de titel
van de videofilm waarmee de bedrijfs
school van de Schelde Groep jongeren uit
het voorbereidend beroepsonderwijs en
het mavo wil interesseren voor opleidin
gen als lastechniek, machinaal verspa
nen, plaat- en constructiewerken,
seheepsmetaalbewerken, installatie
montage meet- en regeltechniek en mon
tage bedrijfsinstallaties. De 'praktische
mts' van Roelse richt zich op jongeren die
het liefst met hun handen werken. „Dat is
het verschil met het gewone middelbaar
technisch onderwijs", legt hij uit. „Die
opleidingen zijn technisch theoretisch en
bij ons technisch praktisch. Geslaagden
van onze bedrijfsschool en het gewone
mbo komen uiteindelijk in het lager- en
middenkader terecht. Iemand die een ge
wone technische opleiding heeft gevolgd,
heeft waarschijnlijk meer algemene vak
kennis. Iemand die de bedrijfsschool
heeft gedaan, weet precies hoe je aan een
bepaald onderdeel van de productie moet
lassen, want hij heeft zelf een aantal jaren
met een laspistool in de hand gestaan.
Samenwerking
Overigens werkt de bedrijfsschool van de
Schelde Groep nauw samen met het ge
wone beroepsonderwijs. Het theoretische
gedeelte van de opleiding (zoals tekenin
gen lezen, mechanica, materiaalkennis,
wis- en natuurkunde en veiligheid) wordt
verzorgd door het Zeeland College, dat
inmiddels is opgegaan in een Regionaal
Opleidingen Centrum voor Midden- en
Noord-Zeeland. Die al verscheidene ja
ren bestaande samenwerking maakte het
mede mogelijk dat vorig jaar in korte tijd
afspraken konden worden gemaakt over
de opleiding van 140 bemanningsleden
voor de twee fregatten, die Nederland aan
de Verenigde Arabische Emiraten heeft
verkocht. Die schepen worden bij De
Schelde in Vlissingen opgebouwd. De be
drijfsschool, het Zeeland College en de
Koninklijke Marine zorgen voor de oplei
ding van de matrozen en machinedrijvers
voor de fregatten. „Een prachtige uitda
ging" meent Roelse.
Hoezeer het gewone beroepsonderwijs er
ook naar streeft de opleidingsprogram
ma's te laten aansluiten op de eisen van
het bedrijfsleven, Roelse is ervan over
tuigd dat voor het type opleidingen dat de
bedrijfsschool van de Schelde Groep ver
zorgt een markt blijft bestaan. „Dat is een
kenmerk van onze school: je ziet het am
bacht er nog in zitten.Het bestaansrecht
van de school wordt volgens Roelse ook
bewezen door het gemak waarmee de ge
slaagde leerlingen een baan vinden.
„Voor een goed vakman is altijd werk."
Dat werk is voor de leerlingen die nu een
opleiding aan de bedrijfsschool volgen in
tegenstelling tot hun voorgangers niet tot
in lengte van jaren in Midden-Zeeland te
vinden.
Roelse: „Daar proberen we in de oplei
ding aandacht aan te besteden. Vandaag
de dag heb je niet zo makkelijk meer een
baan voor je hele leven. Je zult flexibel
moeten zijn als je werk wilt houden en je
zelf wilt ontplooien. Dat betekent ook
eens buiten Zeeland kijken, misschien
zelfs in het buitenland."
Ben Jansen
.«iffc'Ö iff
