Wie is de Kampioen van de Abdij?
Set kan niet en toch is het zo
ÜCOLIJN
PZC
zeeland zaterdag 4 januari 1997 13
Spreiding betaling heffingen
Twee gewonden na voorrangsfout
Politie betrapt 81 hardrijders
Verdachte diefstal aangehouden
Politie neemt softrugs in beslag
Draagbare computer gestolen
<unst cultuur
Z7U\UlJAK-M
Nieuw jaarboek van
genootschap alleen
goed voor het archief
STOP: OVERVAL - BRAND - INBRAAK
-4fV
0113-213720 SS
MIDDELBURG - De Zeeuwse ouderenorganisaties hebben
gemeenten en waterschappen gevraagd bij de inning van hun
heffingen een soepeler spreiding van betaling toe te staan.
Volgens de ouderenbonden vormt de betaling van de gemeen
telijke en waterschapsheffingen 'voor een steeds grotere
groep mensen een bijna onoverkomelijk probleem'.
..Het bestuur van het POSO (Provinciaal Overleg- en Samen
werkingsverband Ouderenorganisaties) krijgt in toenemende
mate signalen van zijn leden dat de betalingstermijnen veel te
kort te zijn om in enkele maanden het gehele jaarbedrag te
kunnen voldoen."
Daarom bepleiten de ouderenbonden in een brief aan de
Zeeuwse gemeenten en waterschappen een prettiger sprei
ding van betalingen.
Zij verwijzen in hun brief ondermeer naar de uitkomsten van
een sociale conferentie die in oktober vorig jaar in Zwolle
werd gehouden, waar werd gepleit vooreen ruimere spreiding
van betalingen van alle gemeentelijke en waterschapsheffin
gen.
POORTVLIET - Bij een botsing op de kruising Paasdijkweg-
/Bram Groenewegeweg/Zwarteweg/Engelaarsdijk in Poort
vliet zijn vrijdagmiddag omstreeks kwart voor vier twee
gewonden gevallen.
Een 76-jarige automobilist uit Nieuw-Vossemeer verleende
geen voorrang aan een 37-jarige automobilist uit Kruisland.
Het voertuig van de Kruislander belandde door de botsing in
de sloot naar de Engelaarsdijk. Beide bestuurders werden per
ambulance overgebracht naar het ziekenhuis Lievensberg in
Bergen op Zoom, waar zij werden opgenomen. Hun voertui
gen raakten zwaar beschadigd ën moesten worden weggeta-
keld.
GOES - De politie in het district Oosterscheldebekken heeft
vrijdag op drie plaatsen snelheidscontroles gehouden. In 's-
Gravenpolder werd gecontroleerd op de Goesestraatweg.
Daar reden veertien van de 383 voertuigen te snel. Op de N289
in Kapelle werden onder 679 passanten 48 overtredingen ge
constateerd. Op de Noordzakweg in 's-Heer Arendskerke ten
slotte. reden negentien van de 428 voertuigen te snel.
MIDDELBURG - De politie heeft donderdagavond een 42-
jarige man uit Vlissingen.aangehouden.
Hij wordt verdacht van diefstal woensdagnacht van een tv en
een klein geldbedrag uit een woning aan de Volkerakstraat in
Middelburg. Na verhoor is de Vlissinger weer vrijgelaten.
SCHOONDIJKE - Twee 28-jarige Fransmannen werden don
derdagnacht aangehouden in de Lange Heerenstraat in
Schoondijke.
De mannen uit Curcq en Calais hadden 25 gram hasj, tien
gram wiet en een wurgstok bij zich. Zij kregen elk een boete
van respectievelijk honderd en vierhonderd gulden. De soft
drugs en het verboden wapen zijn in beslag genomen.
TERNEUZEN - Tot zijn grote schrik ontdekte een 18-jarige
Terneuzenaar dat de tas met daarin zijn draagbare computer,
die hij donderdagavond slechts enkele minuten voor zijn huis
had laten staan, spoorloos verdwenen was. Voor de gedupeer
de een schadepost van 10.000 gulden.
f. L. Hennekeij: ...een goeie voor ons Zeeuwen... W. T. van Gelder: ...pleidooi voor dialect... D. J. P. Bruinooge: ...niet zo'n rooie PvdA'er... L. Coppoolse:open blik, open benadering...
/an onze verslaggever
/Villem van Dam
MIDDELBURG - Het Volk des Vader-
ands heeft Wim Kok uitgeroepen tot
joliticus van het jaar. Premier Kok, zo
ïeeft het NIPO onderzocht, staat bij
le Nederlandse bevolking het hoogst
n aanzien. Altijd aardig, dat soort on-
lerzoekjes. Hoe zou dat in Zeeland
:ijn? Hoe zit het met de bekendheid en
jopulariteit van de leden van het da
delijks provinciebestuur? Een, weten-
ichappelijk volstrekt onverantwoor-
le, mini-enquête. „Als je me vraagt
ïoe ik eieren moet koken, weet ik dat
>recies."
)e kandidaten (in volstrekt willekeu-
ige vorm van opkomst):
)rs. W. T. van Gelder (die van het dia-
eet en de klederdracht), commissaris
Ier koningin.
)rs. G. L. C. M. de Kok (die met die
rullen en dat wijsneuzige brilletje),
5vdA gedeputeerde van volksge-
ondheid en cultuur.
J. P. Bruinooge (door PZC-stripte-
:enaar Cor de Jonge steevast als
luldogje afgebeeld), PvdA, gedepu-
eerde van economische zaken en fi-
lanciën.
ng. A M Dek (die - ja, die wat eigen-
ijk; hij zou ieders buurman kunnen
ijn), CDA gedeputeerde van milieu
n waterhuishouding.
j. Coppoolse (die met dat baardje),
IDA gedeputeerde van welzijn en on
derwijs. Ing. J. L. Hennekeij (die met
die onmiskenbare Zeeuws-Vlaamse
tongval), WD, gedeputeerde van ver
keer, veerdiensten en de Westerschel-
detunnel.
J. G. van Zwieten (die overste b.d.),
WD, gedeputeerde van recreatie en
toerisme, ruimtelijke ordening en
volkshuisvesting.
De vraag:
Wie van hen is de Kampioen van de
Abdij?
De geënquêteerden:
Mr. R. C. van den Heuvel, bestuurs
voorzitter van de Koninklijke Schelde
Groep: ,,Ik aarzel tussen Hennekeij en
Bruinooge. Ik denk dat ik Bruinooge
noem. Hij is niet van mijn politieke
richting, maar ik heb waardering voor
de manier waarop hij probeert de eco
nomische bedrijvigheid van zowel
grote als kleine bedrijven te stimule
ren. Hij is niet zo'n rooie PvdA'er die
per definitie alleen maar staat voor de
arbeider en daarbij het belang van de
werkgever vergeet. Maar ik moet er
eerlijk bijzeggen dat ik niet zoveel
zicht heb op het functioneren van de
anderen. Jazeker, ik ken alle gedepu
teerden: Hennekeij, Bruinooge, Dek,
Van Zwieten ennuuh - o ja, natuurlijk,
De Kok en Coppoolse. Dek en Van
Zwieten kom ik wel 'ns tegen op re
cepties. Maar de activiteiten van De
basisonderwijs: ..Wat een moeilijke
waag. Ik zou geen namen kunnen noe
men. Ik vind politiek weselijk. Ik heb
ergens gelezen dat driekwart van de
-bevolking geen enkel vertrouwen
heeft in de politiek. En daar hoor ik
duidelijk bij."
H. A Joosse te Middelburg, ingezon
den-brievenschrijver: „Da's niet zo
makkelijk. Ik zou zelfs niet weten hoe
al die gedeputeerden heten. De enige
cüe ik ken, is Van Gelder. Maar die
komt niet in aanmerking. Ik lees wel
'ns wat over hem. En wat ik over hem
lees, staat me niet zo aan. Wat precies,
kan ik met zo gauw onder woorden
brengen; ik schrijf beter dan ik praat,
weet u."
A H. M. van den Nouweland, hoofd
redacteur van de Zierikzeesche
Nieuwsbode: „Voor mij is het Van Gel
der En waarom? Vanwege zijn plei
dooien voor de instandhouding van
het dialect en de klederdracht. Mis
schien een beetje krampachtig, maar
toch. Ik vind het een aardige poging
om het imago van Zeeland weer een
beetje op te vijzelen."
A Spijkerman, assistent-begrafenis
ondernemer te Oostburg: „Ze doen
geen van allen veel. Maar als ik moet
kiezen, kies ik Hennekeij. Da's een
goeie voor ons Zeeuwen. Aan de ande
re kant: hij gooit wel veel werkgele
genheid weg met die boten, hè?"
W. Don, oud-gedeputeerde: „Ik zou
het werkelijk niet weten. Hennekeij,
Bruinooge, Dek, Van Zwieten, Cop
poolse, De Kok - nee, ik vind ze geen
van allen zo geweldig." En van Gel
der? „Doet die ook mee? Nou, doe dan
Van Gelder maar."
Burgemeester A Kessen (zojuist in
sportkleding op het gemeentehuis ge
arriveerd) van Hulst. Belooft via de te
lefoniste te zullen terugbellen. Na een
half uurtje vergeefs wachten zelf nog
maar eens geprobeerd. Helaas, de te
lefoniste meldt dat de burgemeester
net in zijn auto is weggereden.
G. W. Kole te Kapelle, vaste bezoeker
van de statenvergaderingen. Weder
om pech. Telefoon wordt niet opgeno
men.
K. Moerland jr. van Supermarkt
C1000 te Tholen: „Goeiendag zeg; het
provinciaal bestuur. Ik zal mijn vader
eens roepen. Die is in dit soort zaken
beter thuis."
Moerland sr.: „Nou, nou, dat is wel
wat veel gezegd. Ik ken al hun namen
niet hoor, maar ze zijn - voor zover ik
dat volg - geen van allen vlag en wim
pel. Alleen die ene, ik weet niet meer
wie het was, die zei dat we zuiniger
moeten zijn op het dialect. Die vind ik
wel een goeie. Was dat Van Gelder?
Nou, dan kies ik die."
Mevrouw L. H. Bruinooge-Koopman,
echtgenote van gedeputeerde Bruin
ooge: „Jaap Hennekeij. Ik vind dat hij
waanzinnige dingen heeft gedaan,
echt waar." En echtgenoot Daan dan?
„Die is natuurlijk ook geweldig. Hij
heeft ook flink zijn best gedaan. Dus
die wordt tweede."
ale politiek; heeft dat iets met de ge
meenteraad te maken, met wethou
ders of zo? O, niet. Nou ja, ik heb daar
ook geen sjoege van."
P. P. Stoltink, receptionist ten provin
ciehuize: „Ik zeg: Coppoolse. Gewoon,
als mens tot mens, hè; een open blik,
een open benadering.
Mevrouw L. Hoogerland, 's-Heer
Hendrikskinderen, leerkracht in het
Kok en Coppoolse onttrekken zich to
taal aan mijn dagelijks functioneren."
Mevrouw T. Weel, medewerkster van
een bedrijfskantine te Vlissingen:
„Als je me vraagt hoe ik eieren moet
koken, weet ik dat precies. Maar poli
tiek? Eerlijk is eerlijk, daar heb ik to
taal geen verstand van. Ik heb geen
idee wie er allemaal in het provinciaal
bestuur zitten; ik heb nog nooit van ze
gehoord."
C. W. den Haan, rijwielshophouder te
Wolphaartsdijk: „Phoeehh, provinci-
ezelschap van de Zee speelt Gyges en Kandaules van Cees Nooteboom
onze verslaggever
st Jan Rozendaal
ES - Het lijkt wel of Cees
iteboom zijn toneelstuk Gy-
en Kandaules speciaal voor
Gezelschap van de Zee uit
s heeft geschreven. Dat kan
want het stuk dateert uit
2 en de toneelgroep bestaat
vier jaar, maar de tekst is
litstek geschikt voor een ge-
n voorstelling, het genre
rmee het Zeeuwse gezel-
tp landelijk inmiddels een
fijke bekendheid heeft op-
mwd.
Gyges en Kandaules speelt
chrijver een nadrukkelijke
vertelt artistiek leider Jan
uurman Hess. „Dat geeft op
toneel een probleem dat
ilijk is op te lossen. Het be-
met een inleiding van de
ijver die zijn lezers of toe-
tuwers aan de hand neemt
een vlucht door ruimte en
De Alpen, Mohammed en
istus komen voorbij op een
naar Lydië in het huidige
dje. Wat moet je daarmee op
:oneel?"
t stuk is geschreven voor de
/isie en dan kun je daar wel
Dp verzinnen. Er zijn allerlei
den bij te bedenken en een
eller kan de tekst voorlezen,
e voorstelling is helemaal
zen en dus kunnen wij ook
nleiding gewoon voorlezen,
toeschouwer leunt achter
in zijn stoel en belandt van-
in het paleis van koning
daulus. Dus de vorm van
;tuk sluit uitstekend aan bij
werkwijze, beter dan bij
•an andere toneelgroepen."
Trouwe lezers van Nootebooms
verhalen en romans kunnen bij
Gyges -en Kandaules hun hart
ophalen. Niet alleen zal de the
matiek hun vertrouwd voorko
men, de schrijver geeft in het
stuk zelfs de verklaring voor
zijn alomtegenwoordigheid in
tijd en ruimte. Zo staat het in de
tekst: „Ik heb nu eenmaal een
paar vreemde gaven, ik kan iets
met tijd en plaats, ik hoor en ik
zie dingen die een ander niet
hoort en ziet. Je moet ervan uit
gaan dat tijd eigenlijk niet be
staat, niet op de manier dat je
met het begrip rekening moet
houden. Er bestaan gebeurte
nissen die elkaar opvolgen en
dan ook nog maar alleen als je
één kant op denkt. Je kunt ze
ook naast elkaar laten liggen, en
je kunt ze de andere kant op rol
len, of ze één voor één van elkaar
afkrabben. Je komt dan ergens
anders in de tijd."
Schuurman Hess: „In het boe
kenweekgeschenk Het volgende
verhaal hanteert Nooteboom
dat procédé virtuoos. Daar lukt
het hem om in één zin van Portu
gal via de Griekse oudheid in
Amsterdam terecht te komen.
Hij schrijft een soort Escher-
achtige lit era tuur. Je leest het en
weet zeker dat het niet kan en
toch is het zo."
Herodotes
De gelezen voorstelling door
Het Gezelschap van de Zee is ge
regisseerd door Agaath Witte-
man. Zij heeft een stevig stem
pel op het verhaal gedrukt. De
tekst grijpt terug op de Hist
oriën van Herodotes. Daarin is
het verhaal te vinden van ko
ning Kandaules die volledig op
gaat in de passie voor zijn
vrouw. Zijn rijk raakt daardoor
in verval. Op een nacht dwingt
de koning zijn' vertrouweling
Gyges om de koningin, die hij
altijd van de buitenwereld af
schermt, te begluren. Ze merkt
het en stelt Gyges uit wraak
voor de keuze: óf hij doodt Kan
daules en neemt zijn plaats in óf
hij wordt zelf gedood.
Witteman benadrukt de rol van
de schrijver. Hij doet mee in het
stuk. De schrijver leest de regie
aanwijzingen en bemoeit zich
met zijn personages. Gyges en
Kandaulus is daardoor ook een
commentaar geworden op het
hedendaagse Nederlandse to
neel.
Witteman in de programmatoe
lichting: „We hebben ontdekt
dat Nooteboom in dit stuk heel
subtiel de positie van de schrij
ver en het vak toneelschrijven
belicht. Als je zijn stuk met de
tekst van Herodotes vergelijkt,
zie je dat Cees Nooteboom de
machtsrelaties veel beter heeft
uitgewerkt. Boven de priester
staan de goden, boven de koning
de koningin, boven het volk de
ridders, boven de ridders de ko
ning en boven allemaal de
schrijver."
Actie Tomaat
Volgens Schuurman Hess is het
stuk in de regie van Witteman
een duidelijk statement gewox-
den tegen het toneel van na de
Actie Tomaat, de tumultueuze
revolutie waannee jonge to
neelmakers een kwart eeuw ge
leden de Nederlandse toneelwe
reld op haar grondvesten deden
schudden. „Die actie had twee
kanten. De jonge generatie wil
de niet alleen op een andere ma
nier toneel maken, de spelers
zagen zichzelf ook als kunste-
naai-. Zij gingen zelf stukken
schrijven. De schrijver wei'd
niet langer geaccepteei'd als de
autoritaii-e figuur die bepaalt
wat spelers moeten doen."
„Persoonlijk denk ik dat er toch
een vei-schil is. Iedei'een heeft
zijn eigen kwaliteiten en van
een schrijvermag je verwachten
dat hij een mooie zin kan schi-ij-
ven. En die ontbreekt nogal eens
in de theaterstukken van na de
Actie Tomaat. Met haar regie
van Gyges en Kandaules heeft
Agaath Witteman zich ook dui
delijk uitgesproken vóór de
schrijver en de betekenis van to-
neellitei'atuui'."
Volgens Nooteboom is er ooit
iets misgegaan tussen hem en
het Nedei-landse toneel. Om bi-
zaïTe redenen is een aantal
stukken van hem nooit opge-
voei-d of zelfs verloren gegaan,
maar het echte kwaad is eerder
geschied door de genoemde to
neelrevolutie. Nooteboom tegen
Schuui'man Hess: „Toen ik be
gon volgde ik het toneel van na
bij. Ik kende acteui's en regis
seurs en wist wie wat deed. Met
de Actie Tomaat is er een breuk
ontstaan en is alles kapot ge
maakt. Eigenlijk hebben alleen
Hugo Claus en Lodewijk de
Boer het volgehouden. Zij zijn
zelf gaan regisseren. Ik ben de
wereld in getrokken."
Gyges en Kandaules door Het Ge
zelschap van de Zee, donderdag 9ja
nuari in 't Beest in Goes. Aanvang:
20.00 uur.
LMvnye nuéewooN atz/TSV//
KOCHNEHEER IS BEVANGEN ctaz 05
6LFST6PENKCORTS EN HET ONTÓ-AAT
H€H\ PAT VAN SELPER WEER EENS
EEN SCHEVE SCHAATS RfJPT
COR DE JONGE
...WIL IE EERST PAT WE IN ONVERSTAAHEA&E
P/ALEKTEN GAAN SPIEKEN, HOOCT H'J NU
(pvez /SEEN PCJ82/EK6'€H£/M ZNEPeMAM
SM£eSHae7S N£r AaufZHH P&A&T) - -E5SN
PLEtPooi VOCR PE KLEDERPRAO-tT STRAKS
KRijêEN WB ZEKER "OREN EN ROTEN
TERüéGP'TMENU H V/LL^^h\
van onze verslaggever
ErnstJan Rozendaal
MIDDELBURG - Het Ko
ninklijk Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen
loopt een beetje achter. Het is
een publiek geheim dat het
genootschap zijn stoffige
imago graag zou oppoetsen,
maar in de praktijk komt
daar niet zo veel van terecht.
Want welke publicatie
mochten wij koi-t voor
Nieuwjaarsdag 1997 begi'oe-
ten? Jawel: Archief 1995. Dat
opent met het jaarverslag
over 1994. Lekker vlot. Het is
zoals altijd een mooi uitgege
ven boekwerkje, maar helaas
bij voorbaat een archiefstuk.
Activiteiten
Het is een goede gewoonte
van het Zeeuwsch Genoot
schap om de activiteiten van
elk jaar uitgebreid vast te
leggen. Een aantal jaarver
slagen en ledenlijsten woi~dt
gebundeld met artikelen die
vaak een weerslag zijn van
wetenschappelijk onderzoek
dat in de betreffende periode
is verricht.
Het moet gezegd: de manier
waarop dat gebeurt is voor
beeldig. Er zijn weinig orga
nisaties die daaraan zo veel
zorg besteden.
Jammer is alleen dat het
ZeeuwStrh Genootschap niet
in staat is om wat eerder met
dergelijke publicaties te ko
men. Het is wat vreemd om in
januari 1997 geconfronteei-d
te worden met 'de samenstel
ling van besturen, wei'kgroe-
pen en commissies op 1 janu
ari 1995'. Die lijsten blijken
totaal verouderd.
Hetzelfde geldt voor jaaivei-
slagen. Wat voor nut heeft
het om nu nog te lezen wat in
1994 allemaal werd uitge
voerd als de activiteiten van
het afgelopen jaar al zo'n
beetje op een rijtje hadden
kunnen staan?
Boek
De artikelen in het boek -
over archeologie, het Zeeuw
se grondgebied van de abdij
Sint-Baaf uit Gent en vleer
muizen - zijn minder achter
haald, hoewel natuurlijk ook
vraagtekens zijn te zetten bij
wetenschappelijk onderzoek
dat bijna drie jaar op de
plank kan blijven liggen.
Nee, Archief 1995 is niet echt
een leesboek. De titel dekt in
ieder geval de lading.
Misschien een goed voorne
men voor het genootschap,
dat volgens de recentste cij
fers - namelijk in dit jaar
boek - toch zo'n 1.500 leden
telt: zet alle schouders er eens
onder en publiceer in laten
we zeggen maart 1998 de te-
rugblikken op 1995, 1996 én
1997.
(Advertentie)
24-uurs meldkamer-service
beveiliging
Technisch Beveiligingsbedrijf
Erkend
n Uneto
S^jll Beveiligings
installateur
Inbraak
Brand
Toegangscontrole •Winkeldiefstal Technisch alarm
T.V.-bewaking •Overval •Terreinbeveiliging
Cees Nooteboom.
foto Klaas Koppe
