De veiligheid van de klomp
Een goede dienst en de beste wensen
zeeland donderdag 2 januari 1997 13
Poging record mosselkoken
Van Gelder heeft dracht lief
Open-haardbrandje geblust
Vuurwerk gestolen in Goes
Drankrijder gepakt in Goes
Paaltje stopt drankrijder
MIDDELKERKE - Philippine mag dan mosselplaats num
mer één zijn in de Benelux, de West-Vlaamse kustplaats Micl-
delkerke wil zich komende zaterdag kronen tot de plaats
waar de meeste mosselen in één pot gekookt worden.
Middelkerkse verenigingen proberen zaterdag 4 januari het
wereldrecord mosselkoken van Oostduinkerke te breken.
Tien jaar geleden wisten koks uit die plaats 1000 kilo mosse
len in een pan van 2 meter hoog en 3 meter doorsnee gaar te
koken. In Middelkerke gaat komend weekeind 1250 kilogram
mosselen de pan in, samen met 60 liter witte wijn, 300 kilo
gram verse groenten en 5 kilo mosselkruiden. Dertig koks zul
len in de weer zijn om de gigantische partij schaaldieren in een
10 meter hoge pan aan de kook te krijgen.
MIDDELBURG - Commissaris van de koningin drs. W. T. van
Gelder hoo'pt dat zoveel mogelijk Zeeuwen die nog in kleder
dracht lopen, zaterdag naar de nieuwjaarsreceptie van cle
provincie komen.
Van Gelder deed die oproep woensdag in een nieuwjaars
boodschap voor Omroep Zeeland. Hij zei te hopen dat veel
mensen zullen 'tonen dat de Zeeuwse dracht een feestdracht
is'.
De oproep van Van Gelder volgt op zijn pleidooi voor het be
houd van de dialecten in de provincie. De authentieke kleder
dracht moet net zozeer worden gekoesteVd, aldus Van Gelder.
„Ik vind die kostuums zo mooi en de vrouwen die ze dragen zo
vitaal. Het zou doodzonde zijn als dat verdwijnt
NIEUWERKERK - De Duivelandse brandweer heeft in de
oudejaarsnacht moeten uitrukken voor een open-haard-
brand. De 32-jarige bewoner van een huis aan de Elzenstraat
ontdekte het vuur toen hij thuiskwam na een paar uur te zijn
weggeweest. De brandweer heeft het vuur geblust. Er is veel
rookschade ontstaan.
GOES - Bij een Goese winkel in feestartikelen is op nieuw
jaarsmorgen rond zeven uur vuurwerk gestolen. De daders
gooiden een ruit in en haalden hun buit uit de etalage.
Ook een woning aan de Van Dusseldorpstraat was van oud op
nieuw het doelwit van inbrekers. Ook hier werd een ruit stuk
geslagen. Ze namen een leeg geldkistje en een mini-stereoto
ren mee.
GOES - Een 25-jarige inwoner van Rilland is op nieuw
jaarsmorgen in Goes aangehouden op verdenking van rijden
onder invloed-
Toen de verdachte om ongeveer 6.30 uur zijn auto wilde,star
ten, reed hij de straat over, de stoep op, tegeneen muur aan. Bij
een ademtest bleek dat hij vier keer zoveel had gedronken als
is toegestaan. Zijn rijbewijs is ingevorderd en hij kreeg een
rijverbod van 9 uur en een proces-verbaal.
BROUWERSHAVEN - Een 53-jarige Goesenaar is in de oude
jaarsnacht aangehouden hij nadat rond 3.15 uur in beschon
ken toestand tegen een ANWB-paal was gebotst op de De-
lingsdijk bij Brouwershaven. De auto raakte geheel vernield.
De bestuurder raakte licht gewond. Een bloedproef wees uit
dat zijn alcoholpromilage dusdanig hoog was dat hij een rij
verbod van 11 uur kreeg opgelegd. Ook werd zijn rijbewijs in
beslag genomen en kreeg hij een proces-verbaal.
van onze verslaggeefster
Caroline Moerland
HEINKENSZAND - Een goede pas
vorm, een voetbed en een voldoende
dikke zool, hiel en kap. Zelf weet Jaap
Kramer van klompenmakerij Traas in
Heinkcnszand wel hoe een kwaliteits
klomp eruit ziet. Om ook de klant te
kunnen overtuigen dat de fabriek een
goed product levert, is volgens Kra
mer snel een officieel keurmerk nodig.
Zoniet, dan dreigt de klomp door
strengere veiligheidsnormen als
werkschoen te verdwijnen.
'Nou breekt m'n klomp' is een bekend
gezegde. Houten schoenen kunnen
stevig zijn, maar ze zijn niet onver
woestbaar. Het is dan ook de vraag of
de klomp de voet van een werknemer
onder alle omstandigheden voldoen
de beschermt. Dit in tegenstelling bij
voorbeeld tot veiligheidsschoenen
met stalen neuzen.
De kwestie is actueel door de komst
van Europese regelgeving die de vei
ligheid op cle werkvloer moet garan
deren. Kleding en schoeisel behoren te
voldoen aan vastgestelde normen. Zo
niet, dan kan de werkgever aanspra
kelijk worden gesteld voor een be
drijfsongeval.
Normen
Het is onduidelijk of de klomp aan de
Europese normen voldoet. De fabri
kanten - Nederland telt er dertig -
moeten hun product zelf laten testen.
Twee ervan hebben TNO ingescha
keld om te laten onderzoeken hoe ste
vig de houten schoen is. Voldoet de
klomp aan bepaalde eisen, dan komt
hij in aanmerking voor een Europees
keurmerk. Is dat het geval, dan kun
nen werkgevers hun werknemers met
een gerust hart op klompen laten lo
pen. Ook de VVD-fractie in de Tweede
Kamer heeft onlangs voor zo'n keur
merk gepleit. En binnen de Neder
landse Vereniging van Klompenma
kers is laatst geopperd om op dit punt
gezamenlijk op te trekken.
Een beetje laat, vindt Jaap Kramer,
maar hij heeft er alle vertrouwen in
dat de houten schoen voldoet aan de
Europese veiligheidsnormen. „Ik ben
er niet ongerust over. Laatst kwam
een klant van ons nieuwe klompen ha
len. Hij werkt in de metaal en had een
stalen balk op z'n voet gekregen. Er
zat een barst in de klomp, maar hij
mankeerde zelf niets. Zo'n kap is acht
tot tien milimeter dik. Die vangt de
klap grotendeels op."
Volgens Kramer zijn klanten in het al
gemeen zeer tevreden over de klomp
als veiligheidsschoeisel. „Het nadeel
van houten schoenen is dat je ei'op
f oto P i et e r H o n h off
droegen. En ook in de bouw waren ze
populair. Maar dat mag allemaal niet
meer." Als het zo door gaat, vreest hij
dat winkels het product van de Hein-
kenszandse fabriek niet meer willen
afnemen. „Nu hebben ze meestal een
voorraadje liggen, maar op den duur
is dat niet meer interessant." Overi
gens verkoopt de klompenmakerij
ook rechtstreeks aan de groothandel
en aan particulieren. Verder probeert
de fabriek door het geven van rondlei
dingen aan te sluiten op het groeiende
toerisme in de Zak van Zuid-Beve
land.
Kramer is een groot voorstander van
een gezamenlijk onderzoek van de
klompenmakers naar de kwaliteit van
de houten schoen. „Het probleem is al
jaren dat mensen niet zien wat een
goede klomp is. Een klomp is veel
meer dan een stuk hout waarin een gat
in zit."
Klompenmaker Jaap Kramer van de klompenfabriek Traas toont een paar houten schoenen.
moet leren lopen. Maar het voordeel is
dat ze lekker warm zijn in de winter.
Bovendien hoef je nooit veters te
strikken."
Klompenmakerij Traas in Heinkens-
zancl produceert jaarlijks vijftien- tot
twintigduizend houten schoenen. Op
het terrein aan de Westdijk liggen gro
te stapels populieren- en wilgenstam-
men. Die worden in kleine blokken
gezaagd, waarna speciale machines
eerst de buiten- en claarna de binnen
kant vormen. Vervolgens worden ze
gladgeschuurd, gedroogd en eventu
eel geverfd.
Kramer schat dat ongeveer de helft
van de jaarlijkse productie een be
stemming krijgt als werkschoen.
„Veeboeren dragen ze graag in de stal,
vooral in hel Noorden van het land. Ze
zijn best goed voor de voet, zeker wan
neer je ze vergelijkt met rubber laar
zen. Verder dragen buitendienstwer-
naar me kijken. Ze vragen wel eens:
'Wat kun je allemaal met klompen
aan?' Dan antwoord ik meestal: 'Wat
kim je niet?'
Kramer vreest dat de houten schoen
op den duur alleen nog maar als sou
venir in de winkel ligt. De landelijke
productie ligt nu op zo'n 800.000 per
jaar, tegen 12 miljoen halverwege de
jaren zestig. „Een dorp als Heinkens-
zand telde vroeger tien tot vijftien
klompenmakers. Vroeger waren het
veelal landarbeiders die zo in de win
ter een centje probeerden bij te ver
dienen." Ook klompenmakelij Traas
is op die manier ontstaan. Drie gene
raties Traas heeft het bedrijf nu al
overleefd. De laatste van de drie is de
compagnon van Kramer.
„De branche krijgt iedere keer weer
een tikje uitgedeeld", zegt Kramer
somber. „Vroeger zag je heel veel
vrachtwagenchauffeurs die klompen
kers van gemeenten of stratenmakers
ze erg graag." Zelf loopt de klompen
maker ook bijna altijd op houten
schoenen, zelfs wanneer hij inkopen
gaat doen in het dorp. „Het gebeurt
wel dat ik op m'n klompen een nieuwe
j as ga halen. Ik heb dan pas in de gaten
dat ik ze aan heb, doordat mensen
fotografie Pieter Honhoff
Na een paar minuten stapt de
inspecteur weer in en vervolgt
langzaam zijn weg. Twee arm in
arm lopende, mooi uitgedoste
meiden steken hun duim op
naar de surveillancewagen.
'Gelukkig nieuwjaar!
Het is inmiddels bijna half twee.
In de Goese Polder zijn nauwe
lijks nog mensen op straat. De
mobilofoon zwijgt. Het enige
waar de politie zich om hoeft te
bekommeren, zijn wat straat
brandjes in Goes-Zuid.
Vreugdevuur
In 's-Gravenpolder blijkt even
later een aftandse personenwa
gen te zijn geofferd aan een
vreugdevuur. Radojewski be
sluit een kijkje te gaan nemen.
Op het moment dat de surveil
lancewagen het dorp inrijdt, is
het vuur echter al geblust. Het
acht man sterke brandweer
korps van s-Gravenolder had
de brand in een mum van tijd
onder controle.
Autowrak
Een zwartgeblakerd autowrak
op de driesprong 'voor de oude
burgemeesterswoning' is het
enige wat rest van het vreugde
vuur.
De aanstichters van de brand
zijn nergens meer te vinden. En
geen enkele dorpsbewoner trot
seert de kou om te kijken wat er
aan de hand is.
De temperatuur weerhoudt
mensen ervan om rottigheid uit
te halen. Radojewski: „Afgezien
van die brandjes, is het rustiger
dan op een doorsnee zaterdag
avond."
Een oude auto werd in 's-Gravenpolder geofferd aan een vreugdevuur. Blauwbekken voor het Goese stadhuis.
van onze verslaggeefster
Caroline Moerland
Politie krijgt in oudejaarsnacht slechts meldingen van vreugdevuren
GOES - Een nachtelijk ritje
door Goes en omgeving met in
specteur van dienst H. R. Rado
jewski. Gezien de jaarwisseling
blijft de mobilofoon opvallend
stil.
Surveillerende politiemensen
melden slechts kleine brandjes:
'Hier in Nieuwdorp is een be
hoorlijk vreugdevuur aan het
ontstaan. Ik denk dat de mensen
in de omgeving daar niet blij
mee zijn. Het lijkt me verstandig
om de brandweer erop af te stu
ren. Verder een goede dienst en
de beste wensen!'
Zevenendertig mensen zijn deze
nacht paraat op de Bevelanden,
Tholen en Schouwen-Duive-
land. Hun dienst begin oude
jaarsavond om elf uur. Op het
bureau in Goes eten en drinken
de dienstdoende politiemensen
eerst wat samen. Daarna, even
na twaalf uur, vertrekken de
eerste surveillancewagens.
Gebied
Inspecteur van dienst Radojew
ski legt uit dat het bureau in
Goes de hele gemeente plus
Noord-Beveland bedient. Het
gebied is in vier stukken ver
deeld, die ieder twee politie
mensen toegewezen hebben ge
kregen. Het is de bedoeling dat
ze daar ook blijven, 'tenzij het
ergens uit de hand loopt'. De
voortdurende aanwezigheid
van de politie in een bepaald ge
bied moet het veiligheidsgevoel
van de burger vergroten.
Mensen bellen het bureau deze
nacht vooral omdat ze bang zijn
dat kleine vreugdevuren uit de
hand lopen. Het is zo rustig dat
de surveillanten voldoende tijd
hebben om even poolshoogte te
gaan nemen, ook al gaat het
soms maar om een paar kerstbo
men. Zoals tegenover service
flat De Schakel in Goes, waar-
wat sparren in brand zijn gesto
ken. Radojewski mindert nau
welijks vaart wanneer hij er
langs rijdt. Hij werpt een korte
blik op het vuur- en constateert:
„Dit levert geen gevaar op; het
verkeer heeft hoogstens wat last
van de rook." Wanneer hij zijn
bevindingen doorgeeft aan col
lega's, blijken die het vuur ook
al te hebben geïnspecteerd.
Naar de Goese Grote Markt dan
maar. Bij een geldautomaat te
genover de de Grote of Maria
Magdalenakerk neemt de in
specteur gas terug. Hij kijkt.
„Ze zijn er toch geen rotjes in
aan het douwen hè?" Op het
plein zelf, is het eerste wat op
valt een paar afvalbakken die
ten prooi zijn gevallen aan van
dalen. Verder lijkt het nogal los
te lopen met de overtredingen in
het uitgaanscentrum. Taxibus
jes rijden af en aan. Een groepje
feestvierders staat te blauwbe
kken voor het stadhuis. Ze gooi
en knallers op straat op die het
geluidsvolume van een door
snee rotje ver overstijgen. Rado
jewski stapt uit en wenst ze het
allerbeste voor 1997.
Het aantal vernielingen in de oudejaarsnacht bleef beperkt.
Politie houdt feestvierders op de Goese Markt in de gaten.
