Kans op studie Schotse Stapel
Hotel De Zeeuwse Stromen
in Renesse herrijst uit as
PZC
Werkgroep in Goes
dringt aan op bouw
van parkeergarage
Iraniër na ruim twee
jaar asielcentrum
in hongerstaking
zeeland
Voorbereidend onderzoek handelsrelatie Veere en Schotland
lezing
Uw avondwinkel gaat
's morgens vroeg aiopen.
donderdag 2 januari 1997
van onze verslaggever
Frank Balkenende
GOES - Goes heeft dringend be
hoefte aan een parkeergarage
onder de oostvest of het huidige
parkeerterrein Oostwal. Dit
wordt gesteld in een rapport van
de werkgroep Bereikbaarheid,
die functioneert onder de para
plu van het overleg Binnen
stadspartners. Het Goese colle
ge van B en W loopt echter niet
warm voor zo'n ondergrondse
parkeergarage. Het wil eerst be
staande parkeervoorzieningen
verbeteren, pieken afvlakken en
het fietsgebruik stimuleren
door extra stallingen. Dat
standpunt is tegen het zere been
van de Goese Middenstands
Centrale (GMC). Voorzitter R.
Berks vreest dat de parkeerkel
der op de lange baan wordt ge
schoven.
Op piektijden heeft de koopstad
Goes duizend extra parkeer
plaatsen nodig, blijkt uit een
onderzoek van de werkgroep
Bereikbaarheid. Nieuw te
scheppen plaatsen moeten aan
de oostzijde van de binnenstad
komen, omdat de meeste par
keerruimte zich nu in het
westen en zuidwesten bevindt
(inclusief de toekomstige par
keergarage in het Bekhof) en de
balans niet verder in die rich
ting mag doorslaan. Om die re
den is de bouw van een parkeer
kelder onder de oostvest of de
Oostwal noodzakelijk, oordeelt
de werkgroep.
Reactie
In een reactie op het rapport
schuift het dagelijks gemeente
bestuur de verlangde parkeer
kelder naar de toekomst. Het
college wil eerst schipperen met
de bestaande ruimte en later be
zien of zo'n dure voorziening
nog urgent is. Een parkeerkel
der met vierhonderd plaatsen
kost naar schatting acht miljoen
gulden. Volgens de werkgroep is
de deze voorziening financieel
haalbaar. Van de drie scenario's
vertoont er één een gat van bijna
vier ton. Dat zöu kunnen wor
den gedicht door parkeerwinst
van andere terreinen te gebrui
ken. In de andere twee varian
ten speelt de parkeerkelder
quitte of draait hij met 240.000
gulden winst.
Volgens GMC-voorzitter Berks,
lid van zowel de werkgroep al:
het binnenstadsoverleg, toon
het rapport de noodzaak var
een parkeerkelder keihard aan
..Wethouder Linssen heef
laatst nog in een interview ge>
zegel: zorg dat de kades er ligger
voordat de schepen komen
Goes moet als regionaal koop
centrum zijn concurrentieposi
tie veiligstellen en verbeteren
dus is het belangrijk dat er vol
doende parkeerplaatsen zijn.'
Berks voorziet bovendien pro
blemen als bestaande terreinen
waar nu niet of weinig moei
worden betaald, voor kort par
keren worden bestemd. „Dan
verdrijf je cle mensen die werken
in de binnenstad. Die moeten
ook ergens hun auto kwijt. Een
parkeerkelder vermindert de
druk op de terreinen voor lang-
parkeren." Het rapport doet
daarvoor wel een aanbeveling:
in de omgeving Marconistraat
ruimte voor langparkeerders
vrijmaken.
Piekdagen
De bouw van een parkeerkelder
moet volgens de aanbevelingen
hand in ha nd gaan met een beter
gebruik van bestaande parkeer
plaatsen en het afvlakken van
parkeerpieken. Verbetering is
mogelijk door stapsgewijs be
taald parkeren in te voeren op
het Hollandiaplein, Oude Sin
gel, Molenplein, Frans den Hol-
landerlaan, Voorstad en een
stukje nog 'onbetaald'
Koepoort. Betaald parkeren
kan direct worden ingevoerd,
maar ook valt te denken aan de
inzet van deze terreinen op
piekdagen (dinsdag en zater
dag). Ook oppert de werkgroep
een tussenvorm, zoals wisselen
de tarieven per dag.
Een evenwichtiger parkeerdruk
valt verder te bereiken door op
rustige dagen meer consumen
ten te trekken. Dat kan onder
meer door de invoering van een
tweede weekmarkt op de rela
tief stille vrijdag, waarvoor dan
wellicht de zaterdagmarkt moet
wijken. Gevolg is wel dat de
parkeerplaatsen op de Grote
Markt een dag extra vervallen
en dat problemen ontstaan met
huwelijksstoeten, want vrijdag
is trouwdag bij uitstek. Een
structurele tweede koopavond
acht de werkgroep niet haal
baar.
van onze verslaggever
Ab van derSluis
VEERE - Er komt wellicht een
wetenschappelijke studie naar
de handelsbetrekkingen tussen
Schotland en Veere. Het initia
tief daartoe is afkomstig van
professor T. C. Smout die ver
bonden is aan de Schotse Uni
versity at St. Andrews. De ge
meente Veere is positief over het
onderzoek, dat zich vooral richt
op de commerciële en sociale as
pecten van de Schotse Stapel
(opslagplaats van koopwaren)
in Veere.
Deze week trok de gemeente
raad zesduizend gulden subsi
die uit voor een vooronderzoek.
Eerdere studies hadden betrek
king op de stapel zelf. Het voor
onderzoek is nodig om nieuwe
subsidies te kunnen aanvragen
bij de Europese Gemeenschap.
De laatste belangrijke studies
naar de Schotse stapelmarkt in
Veere en andere plaatsen in Ne
derland in de zestiende, zeven
tiende en achttiende eeuw wa
ren aan het begin van deze eeuw-
door Davidson en Grey (1909)
en in 1910 door Rooseboom. De
ze onderzoeken gingen in op de
stapel zelf en veel minder op de
betekenis van de stapel op eco
nomisch en politiek terrein.
Twee academici
Professor Smout wil voor zijn
onderzoek twee academici in
schakelen: professor Rab Hous
ton van de University at St. An
drews en dr. Victor Enthoven,
die verbonden is aan de Univer
siteit van Leiden. De door
Smout voorgestelde studie zal
wezenlijk verschillen van eer
der gehouden onderzoeken. Dat
heeft onder meer te maken met
Country dance
GRIJPSKERKE - Belangstel
lenden die willen kennismaken
met Country western line
dancing kunnen dat op donder
dag 16 januari doen in het ge
meentehuis van Grijpskerke.
Deze dansvorm wint de laatste
jaren snel aan populariteit,
vooral in de Verenigde Staten
maar ook in Nederland. De Line
Dance avond in Grijpskerke be
gint om 21.00 uur.
nieuwe analysetechnieken die
ter beschikking staan om eco
nomische uitgangspunten te be
studeren zodat er nieuw licht
geworpen kan worden op de
handelsbetrekkingen tussen de
landen rond de Noordzee. Daar
naast zijn er meer deelstudies
over de Nederlands-Schotse
handel, industrie en samenle
ving gepubliceerd, waardoor
wetenschappers nu in staat zijn
de stapel beter in een context te
plaatsen over een periode van
uitgesproken economische ver
anderingen. Tenslotte is er een
overvloed aan documentatie zo
wel in Schotland als Nederland
over de economische, sociale en
culturele betrekkingen tussen
de twee landen. Alle Schotse
schepen die Veei-e aandeden in
de periode 1500-1810 zijn gere
gistreerd en in te zien in de ar
chieven van Middelburg.
De studie wil antwoord geven
op de vraag wat de economische
en sociale verbanden waren tus
sen Schotland en Nederland in
de genoemde periode. Duide
lijkheid moet er verder komen
over hoe belangrijk het han
delsprivilege was voor de
Schots-Nederlandse handel in
de periode erna. Waren de rela
ties tussen de Schotten en Ne
derland harmonieus of niet
Welke rechten hadden migran
ten en wat was het 'overzeese'
leven voor Schotten in Neder
land Waarom werd juist Veere
een stapelplaats en wat had dat
tot gevolg voor de lokale econo
mie
Bloei
Veere kwam tot bloei door visse
rij, handel en scheepvaart,
waarbij de Schotse Stapel een
grote rol heeft gespeeld. In het
stadje zelf staan nog huizen uit
die tijd: De Schotse Huizen 'Het
Lammeken' en 'De Struys', die
hebben gediend als woning voor
Schotten toen in Veere de stapel
was gevestigd. Wethouder M.
Brouwer-te Roller suggereerde
deze week dat de huizen wel
licht als onderdak kunnen die
nen voor de onderzoekers als zij
in Veere zijn. Prof Houston zal
wellicht zes a acht weken in
Veere doorbrengen om de ar
chieven van Veere en Middel
burg te bestuderen. Ook sloot de
wethouder niet uit dat er op ter
mijn een documentatiecentrum
komt. In de Schotse Huizen was
tot voor kort een museum geves
tigd. Maximilliaan van Bour-
gondië wist in 1541 gedaan te
krijgen dat de Schotse koning
Jacobus de Vijfde Veere als
Schotse stapelplaats voor de
Lage Landen aanwees. Hier
door kreeg Veere een Schotse
kolonie die eigen wetten had en
er een eigen rechtspraak op na
hield. De Schots-Engelse oorlog
van 1542 maakte een einde aan
de overeenkomst omdat Karei
de Vijfde de Engelsen steunde.
Pas in 1578 kwam er een nieuw
Stapelcontract. Tussen 1668 en
1676, na vele moeilijkheden,
was de stapel te Dordrecht ge
vestigd; hierna weer in Veere,
maar de Schotse handel bereik
te ni et meer de bloei van vroeger.
In 1799 werd het stapelcontract
vervallen verklaard. Vier jaar
daarvoor waren de Schotten ei
genlijk al vertrokken. Met de
opheffing van de Schotse Stapel
verdween de laatste handels
glorie uit Veere.
De Schotse Huizen in Veere herinneren nog aan de tijd dat de handel tussen Veere en Schotland bloeide en de Schotse handelaren er geves
tigd waren. foto Ruben Oreel
Film over
Oudelande
beleeft première
na dertig jaar
OUDELANDE - Een zonnige
dag in 1967 in Oudelande. Een
boer rijdt op een tractor met
daarachter een kar vol appel-
kisten, de burgemeester schiet
op de liggende wip achter het
café annex kapperszaak en op
een bijeenkomst van de vrou
wenvereniging dragen bijna al
le leden nog klederdracht.
Het zijn plaatjes uit een film
over Oudelande die afkomstig is
uit het Borselse gemeentear
chief. Het beeldverhaal wordt
zaterdag 11 januari vertoond.
Voorzover de dorpsraad weet, is
dat de première.
Dorpsraadvoorzitter F. Jansens
is tevens oprichter van de Stich
ting Behoud Gegevens Oude
lande. Hij heeft al heel wat
materiaal verzameld dat kan
bijdragen aan de geschied
schrijving over het dorp. Zo wist
hij een ongeveer vijftig jaar ou
de diaserie boven water te halen
van de vroegere dorpsfotograaf.
En ook kwam hij tot de ontdek
king dat er nog een film bestond
over Oudelande uit 1967 van
een onbekende maker.
Dorpsbewoners en andere be
langstellenden kunnen zowel de
dia's als de film zaterdag 11 ja
nuari gaan bekijken. Dan is er
vanaf 20.00 uur een bijeen
komst in dorpshuis d'n Ostpit.
De Borselse amateur-histoiicus
Jan de Ruiter geeft bovendien
een diapresentatie over de ge
schiedenis van Oudelande. Jan
sens hoopt dat de dia- en film
beelden veel verhalen zullen
losmaken bij de (ex-)bewoners
van Oudelande. Dat levert niet
alleen nieuw materiaal op voor
de stichting, maar bevordert
ook het contact tussen de men
sen uit het dorp.
Herkenbaarheid
De ongeveer veertig minuten
durende film is overigens vooral
boeiend voor wie een band heeft
met Oudelande. Een verhaal zit
er niet in, de beelden moeten het
vooral hebben van de herken
baarheid. Eén voor één ver
schijnen de toenmalige inwo
ners van het dorp in beeld. Ze
komen speciaal hun huis uit om
te poseren voor de camera, soms
onwennig lachend. Af en toe
praten ze ook tegen de filmer,
maar de geluiden zijn niet gere
gistreerd.
Voor de vertoning van zaterdag
11 januari zijn de beelden op
nieuw van commentaar voor
zien door iemand die bijna alle
mensen op de film nog kent,
Deze tekening laat zien hoe de nieuwbouw van hotel De Zeeuwse Strpmen in Renesse eruit zal zien.
foto PieterHonhoff
van onze verslaggever
Herre Stegenga
RENESSE - In rap tempo herrijst hotel De
Zeeuwse Stromen in Renesse uit het as. De
nieuwe eigenaren, het duo Leo van Vliet
en Cees Dogger, hebben haast: ze willen
tussen juli en augustus van dit jaar de
deuren weer openen. Het nieuwe onder
komen, een ontwerp van Zeelenberg Ar
chitectuur, telt aanmerkelijk meer ka
mers en voorzieningen dan het in juli '96
afgebrande hotel. Het personeelsbestand
wordt voorlopig niet uitgebreid. Door ef
ficiënter te werken hoopt Van Vliet het
met de 27 vaste krachten (in de zomer aan
gevuld tot 55) te kunnen klaren.
De gemeente en de Stichting Renesse zijn
inmiddels akkoord met de nieuwbouw-
plannen. Ook de omwonenden zijn in ken
nis gesteld. De reacties zijn tot dusver po
sitief, laat Van Vliet desgevraagd weten.
Debedoelingis van De Zeeuwse Stromen-
nieuwe stijl een sfeervol hotel en congres
centrum te maken. Dat wil zeggen: veel
glas, grote, ronde tafels ('heel onecono
misch') en houten vloeren. „Met wat
Toscaanse invloeden", licht Van Vliet toe.
Voor de kenners: de 'hoogpolig tapijt-
strategie' wordt achterwege gelaten.
Geïntegreerd
Ook het aanzicht wordt 'klantvriendelij
ker' en heel anders dan het vorige pand,
dat een aanschakeling was van uitbrei
dingen. Het aantal hotelkamers wordt
vermeerderd van 37 tot 80. Verder worden
onder meer een nieuw binnen- en buiten
bad aangelegd, een sauna, en biljartka
mer, een bibliotheek en enkele 'leeshoek-
jes'. Nieuw zijn de 'solariaruimten'
('voorheen stond er alleen een zonne
bank') en de fitness-kamer. Hotelgasten
en congresgangers zullen elkaar niet voor
de voeten lopen, beweert Van Vliet. „Die
twee delen houden we gescheiden." De
congreszalen zijn aangepast aan de mo
derne eisen met bijvoorbeeld video en in
ternet. Een klein deel van het vorige ge
bouw dat de brand getrotseerd heeft,
wordt geïntegreerd in het nieuwe geheel.
Dit stelt echter niet zoveel voor, vindt van
Vliet.Twee vloeren en een staalconstruc
tie. Dat is alles."
Net na de overname door Van Vliet en
Dogger ging De Zeeuwse Stromen in
vlammen op. De financiële situatie van de
vorige eigenaar was niet gezond, stelt Van
Vliet. „Het was een rendabel bedrijf maar
de noodzaak van nieuwe investeringen is
te laat ingezien." De nieuwe eigenaren
zijn razendsnel te werk gegaan. Om toch
gasten te kunnen blijven ontvangen, werd
tijdelijk een paviljoen geplaatst. Een op
lossing die tot tevredenheid stemt. Van
Vliet: „Met de kerst zat het bijvoorbeeld
lekker vol."
Gewonden
bij frontale
botsing
van onze verslaggever
IJZENDIJKE - Bij een ongeval
op Rijksweg 61 nabij IJzendijke
raakten dinsdagmiddag vier
mensen gewond. Het ongeluk
gebeurde toen een 21-jarige au
tomobiliste op de rijksweg een
voor haar rijdende auto wilde
inhalen en te laat een tegenlig
ger in het oog kreeg. Een fronta
le aanrijding met de auto van
een 77-jarige Duitse automobi
list was het gevolg.
Zowel de Axelse als de Duitser
liepen bij het ongeval lichte ver
wondingen op, maar konden na
behandeling van een arts ter
plaatse hun weg vervolgen.
Twee mensen die bij de Axelse in
de auto zaten troffen het wat
slechter. Zij moesten met snij-
wonden aan hun benen worden
overgebracht naar het Antoni-
us-ziekenhuis in Oostburg. Op
name bleek niet noodzakelijk.
Beide voertuigen werden zwaar
beschadigd.
Roemeen viert
nieuwjaar in cel
SLUISKIL - De Terneuzense
politie hield woensdagochtend
in alle vroegte een 39-jarige
Roemeen aan in Sluiskil.
De man was dronken en werd
ter ontnuchtering ingesloten in
het politiebureau in Terneuzen.
Na betaling van een boete werd
hij op later op de dag weer vrij
gelaten.
van onze verslaggever
Herre Stegenga
BURGH-HAAMSTEDE - Een
Iraanse inwoner van het asiel
zoekerscentrum in Burgh-
Haamstede, M. T. Afzal Asr, is
een honger- en dorststaking be
gonnen met als doel meer duide
lijkheid te krijgen over zijn kan
sen op een verblijfsvergunning.
Afzal Asr heeft afgelopen zon
dag zijn mond dichtgenaaid.
Volgens AZC-medewerker Har
ry van der Aa wordt deze week
bekeken of de Iraniër op eniger
lei wijze kan worden geholpen.
De hongerstaking duurt al van
af 18 december. De dorststaking
is sinds zondag een feit. De actie
van Afzal Asr richt zich tegen de
IND (de Immigratie- en Natura
lisatiedienst), onderdeel van
justitie. De Iraniër verblijft al
28 maanden in Nederland en wil
weten waar hij aan toe is, licht
Van der Aa toe. Hij toont begrip
Het Soefi Centrum verzorgt voor
morgen, vrijdag, een lezing in de
Provinciale Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg. Spreekster is dr.
M. E. W. van Lohuizen-Mulder; zij
behandelt het onderwerp 'Individu
alisme en persoonlijkheid'. De le
zing begint om 19.30 uur.
voor de situatie van de AZC-be-
woner maar vraagt zich af of de
staking resultaat oplevert. „In
deze periode van het jaar wer
ken de departementen niet zo
hard. Bovendien is Afzal Asr
één van de duizenden." Of het
azc zelf hulp kan bieden, be
twijfelt hij eveneens. „Wij ver
zorgen natuurlijk alleen de op
vang." Twee maanden geleden
naaide een andere asielzoeker
uit Burgh-Haamstede zijn
mond dicht, de Afghaan Abdul
Zahir Banai.
Hij wilde naar een buitenlandse
vredesconferentie maar kreeg
geen toestemming omdat zijn
papieren niet in orde werden be
vonden. De actie van Banai had
succes: na een ééndaagse hon
gerstaking kreeg hij groen licht
voor zijn reis.
MIDDELBURG
Snert-puzzel-wandeltocht-
Wandelsportvereniging 't Zand
houdt zaterdag 4 januari de
snert-puzzel-wandeltocht door
de binnenstad van Middelburg.
De tocht is vijf kilometer lang.
Na afloop is er voor de deelne
mers een leuke stoffelijke herin-
nering en een warme kop erw
tensoep. Bovendien worden
prijzen verloot. De tocht start
tussen 13.30 en 14.00 uur vanuit
wijkgebouw De Vergulde Baars
aan de Baarsjesstraat.
Bij ons heeft u werkelijk alle tijd voor uw
boodschappen. Rustig winkelen na een lange
dag. Of nog even een snelle boodschap voor late
trek of onverwachte visite. Het kan allemaal!
Maandag tot en met vrijdag geopend
van 8.00 tot 22.00 uur. Zaterdag
geopend van 8.00 tot 18.00 uur.
Dus elke avond koopavond en een lekker
lange zaterdag
Albert Heijn Miro Center Vlissingen:
1200 gratis parkeerplaatsen. E
