Havens blijven stevig groeien
Zware ijsgang verwacht
Meer alcoholrijders kregen proces-verbaal
GS-lid Bruinooge
droogt Stoffels af
Sluis-Brugge-Sluis wellicht donderdag
Bedrijven investeren
volop in provincie
Gladheid fietspaden
moeilijk te bestrijden
Luchtje
Opnieuw recordoverslag met ruim 24 miljoen ton
zeeuwse almanak
PZC
zeeland
dinsdag 31 december 1996
van onze verslaggever
Hans Heijt
SLUIS - De toertocht Sluis-
Brugge-Sluis kan wellicht
vanaf donderdag 2 januari ge
reden worden.
Voorzitter M. van Westen van
ijsclub 't Zwin houdt wel een
slag om de arm en verklaart dat
het de komende nachten flink
moet vriezen^
Van Westen verklaarde maan
dag dat het ijs bij Brugge en
Damrae circa negen centimeter
dik was. Bij Sluis was de ijsdik-
te op de meeste plaatsen 8,5
centimeter, Van Westen: „De
Belgen houden vast aan een ijs-
dikte van twaalf centimeter,
maar misschien kunnen we ze
overreden met iets minder dik
ijs genoegen te weten. Het rij
den van de tocht moet natuur
lijk wel verantwoord zijn. Veel
hangt af van het weer de ko
mende dagen." Voor het al dan
niet doorgaan van de tocht is de
toestemming van het gemeen
tebestuur van Sluis-Aarden-
burg noodzakelijk.
Burgemeester C. J. van Liere
verklaarde maandag dat hij
vandaag, dinsdag, contact op
neemt met het bestuur van rt
Zwin om de situatie van het ijs
te bespreken. Als het de ko
mende dagen voldoende vriest
en het ijs voldoende sterk is. wil
't Zwin op zaterdag 4 januari
de wedstrijd Sluis-Brugge-
Sluis houden. Van Westen be
nadrukt dat het nog niet om de
Zwinstedentocht gaat: de na
tionale klassieker. waarbij de
schaatsers het 34 kilometer
lange parcours van Sluis-
Brugge-Sluis drie keer moeten
afleggen.
van onze verslaggever
Ben Jansen
MIDDELBURG - De Zeeuwse
havenschappen hebben dit jaar
13 procent meer goederen over
geslagen dan in 1995. Vlissingen
kwam op een record hoeveel-
heid van 13 miljoen ton. Dat is
20 procent meer dan in 1995.
Terneuzen boekte met 11,4 mil
joen ton (6,3 procent meer)
eveneens een nieuw record. Ha
venschapsvoorzitter D. J. P.
Bruinooge presenteerde de
voorlopige cijfers maandag in
Middelburg tijdens de einde-
jaarsborrel van de schappen.
De cijfers van de Zeeuwse ha
venschappen steken ronduit
gunstig af bij de resultaten die
Antwerpen maandag bekend
maakte. De goederenoverslag in
de Antwerpse haven is in 1996
met 1,9 procent gedaald tot 106
miljoen ton. Bij de Zeeuwse ha
venschappen bestaat de ver
wachting dat ook in Rotterdam
de overslag dit jaar licht zal zijn
gedaald. Van andere havens in
het gebied Hamburg-Le Havre
wordt eveneens verondersteld
dat de overslagcijfers een stag
nerende of dalende tendens ver
tonen. Alleen Amsterdam vormt
daarop een uitzondering met
groei in de overslag.
Bruinooge toonde zich dik te
vreden met de resultaten die de
havenschappen Vlissingen en
Terneuzen hebben geboekt. Vo
rig jaar was in Zeeland al sprake
van een forsere groei dan in gro
tere havens. Eerder dit jaar ver
klaarde Bruinooge al lang blij te
zullen zijn wanneer Vlissingen
en Terneuzen deze groei zouden
kunnen vasthouden.
Olie
Een belangrijk deel van de over-
slaggroei in Vlissingen is te dan
ken aan de aanvoer van aardolie
en aardolieproducten per schip.
Olieraffinaderij Total heeft dit
jaar meer olie uit Noorwegen en
het Verenigd Koninkrijk ver
werkt. Deze olie wordt met klei
ne tankers rechtstreeks naar
Vlissingen gebracht. Olie uit
andere landen komt met super-
tamkers aan in Rotterdam en
wordt vervolgens per pijplei
ding naar Vlissingen getrans
porteerd.
Door deze verandering in de
aanvoer steeg de overslag van
aardolie en aanverwante pro
ducten van 2,5 naar 4,5 miljoen
ton. In Vlissingen zijn dit jaar
minder vis en grondnoten aan
gevoerd. Daar staat tegenover
dat de Zuid-Afrikaanse fruitex-
porteur Capespan zijn
verwachtingen al flink heeft
waargemaakt. Hoewel de West-
hofhaven nog in aanleg is, is al
100.000 ton fruit uit Zuid-Afri-
ka aan land gebracht.
Achteruitgang
In de categorie metalen en half
fabrikaten noteerde het haven
schap Vlissingen een lichte ach
teruitgang. Die deed zich met
name in de eerste helft van het
jaar voor. Na de aanwijzing van
Vlissingen door de London
Metal Exchange als op- en over
slagpunt voor metalen vertoon
de de overslag van deze produc
ten een aanmerkelijke stijging.
Groei was er ook door de over
slag van auto's en schroot.
De toename van de ov
Terneuzen is toe te schrijven aan
vaste brandstoffen (Ovet),
meststoffen (Verbrugge en Hy
dro Agri) en aan short-sea con
tainer overslag (Verbrugge)'.
Een forse daling was er in de
goederensoort metalen en half
fabrikaten. Oorzaak is de
schaarste op de wereldmarkt.
Voorzitter Bruinooge zei te ver
wachten dat fusie van de
Zeeuwse havenschappen per 1
april volgend jaar zijn beslag
kan krijgen. Begin 1997 komt de
nieuwe gemeenschappelijke re
geling in Provinciale Staten en
de gemeenteraden van Vlissin
gen. Borsele, Terneuzen en Sas
van Gent. Later in het jaar moet
de Tweede Kamer zich dan nog
formeel terugtrekken als deel
nemer uit de havenschappen
Het nieuwe havenschap gaat
voorlopig havenschap Wester-
schelde heten. Naar een betere
naam wordt nog gezocht.
van onze verslaggever
Ben Jansen
VLISSINGEN - Het Zeeuwse
bedrijfsleven ziet 1997 met ver
trouwen tegemoet. Dat valt af te
leiden uit de mate waarin dit
jaar is geïnvesteerd. In 1996
hebben ondernemers in Zeeland
aanmerkelijk meer geld in ver
nieuwing en uitbreiding gesto
ken dan hun collega's in andere
delen van het land.
Het landelijke groeipercentage
van de investeringen in het be
drijfsleven bedroeg 2,7.
Zeeuws-Vlaanderen en Mid
den- en Noord-Zeeland zaten
daar met achtereenvolgens 10
en 11,2 procent ruim boven.
W erkgelegenheid
Ook een andere indicator voor
de toestand van de Zeeuwse
economie, de werkgelegenheid,
geeft een gunstige uitslag. Die
nam in Midden-Zeeland toe met
1 procent en in Zeeuws-Vlaan
deren met 0,6 procent.
Op het gebied van arbeidsplaat
sen profiteerde Zeeland daar
mee weliswaar minder van de
economische groei dan andere
regio's. Landelijk steeg het aan
tal banen met 2,1 procent. Zo
wel benoorden als bezuiden de
Westerschelde compenseerde
het midden- en kleinbedrijf het
verlies van arbeidsplaatsen bij
grotere bedrijven.
Een en aqder blijkt uit de resul
taten van de jaarlijkse Enquête
Regionale Bedrijfsontwikke
ling (ERBO) die de Kamers van
Koophandel in Middelburg en
Terneuzen maandag hebben ge
publiceerd. Aan de enquête
heeft bijna tweederde van de
ondernemers meegedaan.
De omzetten van het Zeeuwse
bedrijfsleven zijn zowat gesta
biliseerd.
In Zeeuws-Vlaanderen rekent
bijna 84 procent van de bedrij
ven erop 1996 met winst af te
sluiten; in Midden- en Noord-
Zeeland 87,5 procent. In de toe
ristische branche in dit deel van
Zeeland komt zelfs bijna 98 pro
cent op winst uit.
De Zeeuwse Kamers van Koop
handel gaan per 1 januari 1998
fuseren. In het kader van de
voorbereidingen daarvoor stre
ven ze ernaar volgend jaar één
ERBO-enquête voor heel Zee
land te presenteren.
zie ook pagina 18
In de haven van Vlissingen ligt inmiddels een behoorlijk pak drijfijs.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
RILLAND - Rijkswaterstaat
Zeeland zet vanaf vandaag,
dinsdag, op de Schelde-Rijn-
verbinding een zwaarder pa
trouillevaartuig in. De ijstoe
stand op het kanaal is nog niet
zo slecht dat de binnenvaart
moet worden begeleid.
Gezien de weerberichten
houdt hoofd dienstkring
Schelde-Rijn H. M. van der
Laak er rekening mee dat het
eind deze week wel zover is.
Drijvende betonning die de
vaarweg markeert, is al ver
vangen door ijsbetonning.
Op enkele plekken op de
Schelde-Rijnverbinding
hoopte het ijs zich maandag al
aardig op, onder meer bij de
Kreekraksluizen. Als er moei
lijkheden ontstaan, verwacht
Van der Laak die het eerst bij
de Zuid Vlije, even ten noor
den van Sint-Philipsland.
„Wij zullen er alles aandoen
het kanaal bevaarbaar te hou
den", verzekert Van der Laak.
„Met de bediening van de
Kreekraksluizen verwacht ik
geen problemen. We kunnen
het water in beweging houden
met een luchtbellen-systeem
en er zit verwarming op. Als
het onderweg te zwaar wordt,
gaan we konvooi varen."
Begin dit jaar, toen het ook zo
streng vroor, is het de diénst-
kring Schelde-Rijn gelukt de
scheepvaart gaande te hou
den. Rijkswaterstaat Zeeland
heeft een overeenkomst met
sleepvaartbedrijven om ijs-
brekers in te zetten. Op basis
van dat contract wordt van
daag het gewone patrouille
vaartuig van Rijkswaterstaat
vervangen door een schip van
een sleepvaartbedrijf.
Op andere vaarwegen in Zee
land doen zich door ijsgang
ook nog noemenswaardige
problemen voor. De gezag
voerder van een passagiers
schip op het Veerse Meer meld
de afgelopen weekeinde zware
ijsgang. Hij had het over tien
tot veertien centimeter dik ijs.
Een kantonnier van Rijkswa
terstaat heeft dat maandag ge
controleerd. Hij kwam niet
verder dari zeven centimeter.
Rustig
In het Veerse Meer is een 'pad'
opgehouden door de beroeps
vaart. evenals op het Kanaal
door Walcheren. Het is rond
nieuwjaar altijd bijzonder
rustig in de binnenvaart.
Slecht twee tot vier schepen
passeren dagelijks het Kanaal
door Walcheren.
Op het Goese Havenkanaal -
tussen Goes en de Oosterschei -
de - is het nog stiller. Hooguit
één binnenvaartschip per dag.
De sluismeester van de sluis
bij Goese Sas liet weten dat
'een geladen schip er nog ge
makkelijk door kan, plezier
jachten niet'. „Dat kun je wel
vergeten."
Voor het dichtvriezen van het
Kanaal door Zuid-Beveland -
in open verbinding met de
Oosterschelde - en van het Ka
naal Gent-Terneuzen hoeft
geen binnenschipper te vre
zen, of de winter moet keihard
toeslaan. „Sinds 1986 werk ik
bij Rijkswaterstaat in
Zeeuws-Vlaanderen". vertel
de een medewerker van de
dienstkring in Terneuzen. „Ik
heb het nog nooit meegemaakt
dat ons kanaal dichtvroor."
Koelwater van de bedrijven in
de Kanaalzone en de vervui
ling van het water werken als
de beste anti-vries.
van onze verslaggever
Hans Heijt
KLOOSTERZANDE - De poli
tie in Zeeuws-Vlaanderen heeft
in 1996 bijna honderd verkeers
deelnemers méér bekeurd we
gens rijden onder invloed dan
een jaar eerder. Ruim veertig
procent van de alcoholgebrui
kers had de Belgische nationali
teit. Voorzitter J. van Opdorp
van het Gericht Verkeers-Toe-
zicht (GVT) in Zeeuws-Vlaan
deren schrijft de stijging van het
aantal bekeuringen vooral toe
aan toename van het aantal
controles.
Het GVT is een samenwerkings
project van de politie,
marechaussee, het openbaar
ministerie, de Zeeuws-Vlaamse
wegbeheerders, het Regionaal
Orgaan Verkeersveiligheid Zee
land (ROVZ), de Zeeuws-
Vlaamse gemeenten en Veilig
Verkeer Nederland (WN). Het
GVT probeert weggebruikers
door intensieve controles en
voorlichting tot een beheerst
verkeersgedrag te bewegen. De
twee belangrijkste speerpunten
zijn alcohol en snelheid
Van Opdorp, tevens inspecteur
van de politie, verklaarde
maandag bij de presentatie van
de resultaten van 1996 dat er
450 processen-verbaal waren
opgemaakt wegens het rijden
onder invloed in Zeeuws-
Vlaanderen. Een jaar eerder
waren dat er 348. ..Het landelij
ke percentage is ook het percen
tage in ons district", aldus Van
Opdorp. „We kunnen aan de
hand van de cijfers niet veron
derstellen dat het alcoholge
bruik is toegenomen. Die gelui
den hebben we vanuit de horeca
niet vernomen."
Intensivering
Van Opdorp verklaarde dat de
stijging het gevolg is van de in
tensivering van de controles.
Soms werden die controles sa
men met de Belgische collega's
uitgevoerd. Van Opdorp had
geen verklaring voor het grote
aantal Belgen dat in Zeeuws-
Vlaanderen werd aangehouden
wegens drankgebruik. Hij liet
weten dat de gegevens zijn
doorgespeeld aan de politie in
België en dat het de bedoeling is
de cijfers gezamenlijk te analy
seren en meer met de Belgen te
gaan samenwerken. In Zeeuws-
Vlaanderen werden in 1996
ruim 240.000 voertuigen gecon
troleerd op snelheid. Daarvan
werden er ruim 18.000 bekeurd.
Het percentage van circa zeven
procent overtreders is vergelijk
baar met dat van een jaar eerder.
Vorige week werd bekend dat in
1995 in. Zeeuws-Vlaanderen
tien mensen het leven verloren
in het verkeer. Dit jaar waren
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Fietspaden
vormen met het zeer open asfalt
beton (zoab) op autosnelwegen
de achilleshiel van de gladheid
bestrijding. Veel gemeenten
slaagden er gisteren niet in of
pas later op de dag om fietspa
den goed berijdbaar te maken.
De ijzel, de ergste soort glad
heid, was met name op tegel
fietspaden nauwelijks te be
strijden.
Voor fietspaden geldt hetzelfde
beleid als voor andere wegen.
Eerst zijn de doorgaande ver
bindingen aan de beurt, daarna
volgen zo mogelijk de minder
belangrijke routes. Gladheid
bestrijders in de gemeente Mid
delburg waren maandag om
drie uur 's ochtends begonnen,
meldde een ambtenaar Ook de
belangrijkste fietspaden zijn
volgens hem aan bod geweest.
„Het punt is echter dat het zout
erin moet worden gewreven.
Strooien heeft andere geen ef
fect. Fietsbanden zijn te dun. Ze
geven te weinig wrijving om het
zout te laten werken. IJzel kap
selt het zout ook in."
Verschil
Opmerkelijk was in Middelburg
dat het fietstunneltje bij het
zwembad 's morgens tegen tien
uur nog één ijsbaan was, terwijl
het fietspad langs het Kanaal
door Walcheren brandschoon
was. Het pad door het tunneltje
is van de gemeente, dat langs het
Kanaal is in provinciaal beheer.
„De provincie begint te strooi
en, als het glad dreigt te wor
den", luidde de uitleg van de ge
meente. „Wij werken met droog
zout en wij gaan rijden, als het
glad wordt."
Rijkswaterstaat heeft hetzelfde
systeem als de provincie, veel
gemeenten doen het net zoals
Middelburg. Dat is minder duur.
Speciale apparatuur moet wor
den aangeschaft om zout 'nat'te
sproeien en het kost meer zout.
„Zeg dat wij gemiddeld twaalf
veertien keer per jaar strooien.
Bi] die andere methode, als je
strooit als het glad dreigt te
worden, ga je misschien wel
twee keer zo vaak op pad", vol
gens een medewerker van Vlis
singen. „De één zegt dat dit sys
teem het beste is. de ander vindt
het onze beter. Ook op de Duitse
wegen wordt met droog zout ge
werkt." Vlissingen heeft maan
dag nieuw zout besteld: 120 ton.
Er was al 80 tot 85 ton doorheen
gegaan
Niet alleen het verschil in
strooisysteem valt op tussen
wegbeheerders in Zeeland, ook
hel tijdstip waarop wordt ge
strooid, varieert. Het komt voor,
dat een weg door de éne beheer
der al is bewerkt, terwijl bij de
gemeentegrens de sneeuw of
ijzel weer begint. Een Goese
ambtenaar windt er geen doek
jes om. „Dat is mogelijk, maar
wij kunnen ook niet overal tege
lijk beginnen."
Botbreuken
door gladde
trottoirs
van onze verslaggevers
VLISSINGEN - Onfortuinlijke
voetgangers en fietsers en wei
nig geoefende schaatsers bevol
ken deze dagen de wachtkamers
van de poliklinieken. Volgens de
Centrale Post Ambulancever
voer zijn sinds zondag aanzien
lijk meer mensen met gebroken
ledematen naar een ziekenhuis
vervoerd dan normaal.
Sneeuw en ijzel hebben de trot
toirs in ware glijbanen veran
derd. Voetgangers en fietsers
kozen er veiligheidshalve voor
om op de gestrooide wegen te
wandelen of te fietsen.
De problemen voor het autover
keer vielen mee. Op Walcheren
waren de hoofdwegen goed be
rijdbaar, alleen op de vele pol
derwegen en fietspaden bleef
het oppassen geblazen. De poli
tie meldde met name op Walche
ren een aantal aanrijdingen en
eenzijdige ongevallen. Zo raak
te in Serooskerke een auto in de
sloot. Bij de auto-ongelukken
liep niemand letsel op.
Medewerksters van Veilig Verkeer Nederland overhandigen automobilisten een certificaat van 'goed
gedrag' in Axel. foto Charles Strijd
dat er twaalf. Van 1990 tot en
met 1994 werden in Zeeuws-
Vlaanderen 109 verkeersdoden
geteld. Het aantal aanrijdingen
en gewonden in het verkeer
loopt terug in Zeeuws-Vlaande
ren. In 1995 waren er 2089 aan
rijdingen, in 1996 ruim 1800.
Vorig jaar werden er in de regio
163 ziekenhuisgewonden ge
teld. Dit jaar waren dat er 140.
Van Opdorp. het ROVZ en de
andere betrokken partijen bin
nen het GVT reageerden voor
zichtig op de recente cijfers. Van
Opdorp hield er rekening mee
dat de intensivering van de con
troles en de voorlichting een rol
hebben gespeeld, maar dat niet
mag worden uitgesloten dat de
resultaten van de laatste twee
jaar een incident zijn. Van Op
dorp: „We kunnen pas van een
echte verbetering spreken als de
daling zich over een langere pe
riode voordoet. Bovendien zit
ten we in Zeeuws-Vlaanderen
nog steeds boven het landelijk
gemiddelde van 8 dodelijke
slachtoffers per 100.000 inwo
ners. En twaalf dodelijke
slachtoffers zijn er nog steeds
twaalf teveel."
van onze verslaggever
Ben Jansen
MIDDELBURG - Gedeputeer
de en havenschapsvoorzitter
D. J. I'. Bruinooge heeft maan
dag flink uitgehaald naar voor
zitter M. A Stoffels van Nijver
heid en Handel in Zeeland.
Aanleiding: de toespraak die de
laatste eerder deze maand hield
tijdens de kerstreceptie van zijn
organisatie. Daarin uitte hij kri
tiek op het feit dat het econo
misch beleid van de provincie
naar zijn smaak teveel is gericht
op de havenschappen. „Stoffels
sloeg op alle fronten de plank
mis", oordeelde hij maandag tij
dens de presentatie van de
Zeeuwse havencijfers.
Naar de mening van Stoffels
vertalen de inspanningen van
de havenschappen zich onvol
doende in nieuwe banen. Hij
plaatste kanttekeningen bij de
samenwerking met Rotterdam
en vond dat het provinciaal be
stuur zich meer dient in te zetten
voor economische activiteiten
buiten de havenschappen.
Bruinooge verklaarde maandag
'buitengewoon verbaasd' te zijn
door de uitspraken van Stoffels.
,Ik heb altijd geleerd dat de kost
voor de baat uitgaat", zei hij.
„Dat zou toch ook in onderne
merskringen bekend moeten
zijn." Stoffels had zich afge
vraagd waar de massa's Zuid-
Afrikaans fruit bleven die eer
der in hqt vooruitzicht waren
gesteld. Bruinooge wees er fijn
tjes op dat dit jaar 100.000 ton
ooft uit Zuid-Afrika is Vlissin
gen aan wal is gebracht. „Had
meneer Stoffels ons maar even
gebeld. Dan hadden we hem de
juiste informatie kunnen ver
strekken."
Onbegrijpelijk
Bruinooge begreep ook niet
waar Stoffels het vandaan haal
de dat de provincie economi
sche activiteiten buiten de ha
venschappen stiefmoederlijk
zou behandelen. Hij wees erop
dat de provincie de afgelopen
twee jaar 3 miljoen gulden aan
subsidies uit het economisch
ontwikkelingsfonds heeft ver
strekt. Daarvan was 950.000
gulden bestemd voor de activi
teiten in de havenschapsgebie-
den. De rest ging onder meer
naar ontsluiting van lokale be
drijfsterreinen en naar regiona
le economische studies. „De op
merkingen van Stoffels hierover
zijn des te opmerkelijker, omdat
hij er als lid van de statencom
missie economie zelf aan heeft
meegewerkt."
Bruinooge: „We hebben Stoffels
de afgelopen jaren als voorzitter
van Nijverheid en Handel
steeds horen klagen over het
uitblijven van beslissingen over
de Westerscheldetunnel en over
de gebrekkige lobby van Zee
land in Den Haag. Wel, die
tunnel komt er en secretaris-ge
neraal Geelhoed van het minis
terie van Economische Zaken
heeft Zeeland - nota bene op een
symposium van Nijverheid en
Handel - gecomplimenteerd
met zijn uiterst effectieve lobby
in Den Haag. Nu heeft Nijver
heid en Handel blijkbaar weer
iets nieuws gevonden
De feestdagen zijn in dat
Goese gezin op passende wij-
ze gevierd. De kerstboom
stond te glimmen dat het een
lieve lust was, spijs en drank
waren rijkelijk aanwezig en
iedereen zag er - hoewel dat
naar een andere kerkelijke
hoogtijdag verwijst - op zijn
paasbest uit.
Ook de zevenjarige dochter,
die een uitgesproken hekel
heeft aan de jurken die meis
jes bij dergelijke feestelijkhe
den plegen te dragen. Met
haar mooie broek en trui ging
ze toch wel passend gekleed.
De geest van Kerstmis was
zodanig in haar gevaren dat
ze zich bij wijze van grote uit
zondering een lekker luchtje
van haar oudere zus had la
ten aanpraten. „Ruik eens,
pap", deed ze opgetogen,
„llm", stelde haar vader wel
dadig vast, „je ruikt net als
een meisje.Waarop het kind
pardoes uit haar rol van
kerstengel viel en boos ver
haal ging halen bij haar moe
der: Hij zegt dat ik stink."