Een gitaar is meer een
hulpstuk om me te uiten
PZC
Een liedje
als obsessie
kunst cultuur
11
uit in zeeland
Carillon
Mannenduo
Nieuwjaarsconcert
Sessie Band
Voorwaarts
Van Muiswinkel
Orphanage
7 Inch
Concert
Céline
Conjunto Ibérico
Jaap Mulder
List
Pasadena
Triple bill
Orgelconcert
Nieuwe Snaar
Haarlems Toneel
dinsdag 31 december 1996
Ook de rand van 1996 kent verrassin
gen. Zo komt het Noordhollandse
kwartet Johan op de valreep met het bes
te Nederlandse album van het afgelopen
jaar. De muziek wortelt in de jaren zestig
en ademt ook in opnametechniek die
sfeer. „Met soms grote scheidingen tus
sen links en rechts. Een soort Beatles
stereo. We vonden het leuk om dat in
1996 nog eens te laten horen", zegt Jacco
de Greeuw in Hoorn.
Als we door de vrieskou naar het café
wandelen waar zijn vriendin werkt, om
rustig te kunnen praten, vertelt de zan
ger-gitarist (27) dat de sessie die Johan
voor Kink FM zou doen, is afgeblazen
omdat het radiostation als nonstop-zen
der doorgaat. Het is een tweede teleur
stelling die de groep in korte tijd moet
verwerken. Zo'n twee maanden geleden
verviel het voorprogramma van The
Cranberries omdat de Ierse zangeres
pijnlijke stembanden had. Jacco gaat er
nauwelijks onder gebukt. Er staan zo
veel positieve zaken tegenover. Zo is hij
vannacht oom geworden.
De muzikant blijkt een meester in het
relativeren. Hij weet inmiddels dat zijn
uitspraken, in zwart-wit gedrukt, meer
zeggingskracht hebben, dan hij ooit had
durven vermoeden. Hij noemt zichzelf
een laatbloeier, hoewel hij altijd een
groot liefhebber van muziek is geweest.
„Pas als zestienjarige ben ik gitaar gaan
spelen. Ik heb ook nooit gitaarles gehad.
Nou ja, een blauwe maandag, maar ik
ben er mee gestopt omdat ik het een be
perking vond".
Beheersing
Jacco is niet op zoek naar de perfecte be
heersing van het instrument. „Het ple
zier zat in een paar akkoorden achter el
kaar zetten, zodat het op een liedje leek.
Nog steeds eigenlijk, al is het inmiddels
behoorlijk serieus geworden. Oefenen
doe ik nog steeds niet. Ik weet waar mijn
beperkingen liggen en daarbinnen doe ik
het gewoon". Hij pauzeert even en ver
volgt: „Als ik dat zo zeg, klinkt het alsof
ik maar wat aan rommel. Zo is het niet.
Wat ik wil aangeven is, dat als je tech
nisch heel vaardig bent op je instrument
dat ook een enorme beperking kan zijn.
Vaak wil je het dan veel te mooi doen. Ik
hoor het bij andere groepen. Dan denkik:
'kan dat niet wat simpeler'. Dat is mooier
en doeltreffender. Nee, voor mij is een gi
taar meer een hulpstuk om mij te uiten".
Jacco werkt eerst thuis een basisideé uit
voordat hij het in de oef enruimte aan zij n
medemuzikanten laat horen. „Als de an
deren direct beginnen mee te spelen, is
het vaak een goed idee, heeft het uitleg
nodig, dan kan ik het beter direct laten
vallen. Belangrijk is, dat de anderen er
door gegrepen worden. Wat ik heel moei
lijk vind, is om het prilste begin van een
Het Noord-Hollandse kwartet Johan is zaterdagavond te beluisteren in 't Beest in Goes.
liedje bloot te geven. Dat is lastiger dan
voor publiek spelen. Brengen we het een
maal op het podium ten gehore, dan
staan we er voor honderd procent achter.
Als het publiek dan afkeurend reageert,
heb ik zoiets van: niet iedereen kan alles
even mooi vinden". Het componeren is
bij Johan een collectieve inspanning.
Jacco: „Als ik tien akkoorden achter el
kaar zet, heeft het liedje wel een struc
tuur, maar het is de invulling van gitarist
Remco Krull, het drumpatroon van Wim
Kwakman en de gekozen baspartij van
Niels de Wit die het tot iets speciaals ma
ken. Dezanglijn, die ik zie als de melodie,
is voor mij erg belangrijk. Het is ons vijf
de instrument. Dus meestal zing ik direct
mee, al komt er niet meer uit dan wat er
op dat moment door mijn gedachten
schiet. Pas later buig ik mij over de tekst.
Ik herinner mij ,dat ik tijdens de eerste
optredens van mijn vorige groep Visions
of Johanna, maar wat brabbelde. Blind
wat er in mij opkwam, ging de microfoon
in. En niemand die het hoorde. Wat ik er
mee wil zeggen is: dus zo belangrijk zijn
ze nu ook weer niet. Het betekent niet,
dat ik geen mooie teksten wil schrijven.
Dat vind ik juist heel belangrijk. Wel
vormen ze. met de muziek, een geheel.
Alleen als je Bob Dylan heet, kun je ze los
van de compositie bundelen en uitbren
gen. Maar, zijn werk is dan ook dichter
lijk verantwoord. Zover ben ik nog lang
niet"
„Uitgangspunt bij het componeren is,
onszelf te imponeren. Daarbij werken
we niet binnen muzikale grenzen. Alles
mag en kan. Zoals iedere zichzelf respec
terende schrijver zijn ook wij op zoek
naar het perfecte liedje. Soms kom je er
dichtbij en is er het gevoel van euforie.
Aan de andere kant hoop je het nooit te
schrijven, want wat moet je daarna nog
doen. Bovendien is perfect een heel rek
baar begrip. Zo kan een ander het rotzooi
vinden. Zelfs The Beatles hebben het
perfecte liedje niet geschreven. Ze heb
ben echt prachtige muziek gemaakt.
Maar perfect..! Wij bouwen onze num
mers volgens eenzelfde structuur op.
Daarin zijn we erg ouderwets. En het is
geen opzet. Het gebeurt ongewild. Mis
schien is het een gevolg van onze kinder
tijd. In die periode hoorden wij nummers
op de radio voorbij komen met die op
bouw. Nu we het zelf doen, hebben we zo
iets van: het moet wel in dat kader pas
sen. Tegelijkertijd zijn we niet bang om
te experimenteren. Alles wat geluid
maakt, kun je gebruiken. Kijk maar naar
dEus. Die groep is heel erg bezig het te
zoeken in geluiden en componeert bril
jante muziek. Bij ons is het maken van
een liedje een obsessie Belachelijk ei
genlijk, want in wezen schrijf je een kin
derversje met een melodietje erachter.
Eigenlijk is het niks, maar tegelijkertijd
kunnen hele volksstammen bij het horen
van een mooi liedje in extase raken. Mis
schien komt het omdat iedereen iets kin
derlijks in zich heeft".
Podiumgroep
Johan is niet zo'n heel opwindende podi-
umgroep. vindt Jacco de Greeuw. ..Men
sen denken vaak, wat een opgewekte,
hippe muziek en vermoeden dan dat als
wij het podium op komen, we direct gaan
hossen en beuken. Dat is niet zo. Het
werk is wel hip. maar als we er staan,
spelen we eigenlijk alleen met veel inten
siteit onze liedjes na".
Als we teruglopen naar zijn fiets, vertelt
Jacco dat hij bezig is muziek te compone
ren bij een toneelstuk van een gezelschap
uit Hoorn. „Op het moment dat ik de op
dracht kreeg, was ik er heel blij mee.
Maai; nu heb ik er eigenlijk helemaal
geen tijd meer voor. We barsten van het
werk. Tot maart spelen we wekelijks drie
tot vier keer".
Hans Piet
Johan treedt zaterdag 4 januari samen met
Caesar en Scram C Baby op in 't Beest in Goes
(21.00 uur)
Liesbeth List treedt zaterdagavond op in het Zuidlandtheater in Terneuzen.
foto Hester Doove
Dinsdag
Stadsbeiaardier Sjoerd Tamminga bespeelt
vanmiddag (dinsdag) gedurende een uur het
carillon van de Grote Kerk in Goes (13.30 uur).
Het Eerste Zeeuws Mannenduo geeft vanmid
dag (dinsdag) een concert in café De Snor in
Goes (15.30 uur).
Het repertoire is breed, want allerlei stijlen ko
men aan bod, zowel recent als oud. Smart- en
smeerlappen voeren echter de boventoon. Het
duo wordt gevormd door de heren W. Vermeu-
le en F. Beerens.
Woensdag
In de Kloveniersdoelen in Middelburg is
woensdagmiddag en -avond een gevariëerd
Nieuwjaarsconcert te beluisteren (16.00 uur).
Het concert wordt geopend door Mifune Tsuji
(viool) en Kyoko Hashimoto (piano) met werk
van Prokofjev. Het doorlopende programma
komt verder voor rekening van Marco Blaauw
(trompet) met werk van Ayres, Donatoni, Ma
son, Ford en Kagel, van Gert-Jan Prins meteen
nieuwe klankshow, van het Arte Y Conras En
semble (18.00 uur) met flamenco-zang en -
dans, van de Steve Martland Band (20.00 uur)
met composities van Steve Martland, Louis
Andriessen, en Steve Reich en van de dertien
musici tellende Bik Bent Braam (22.00 uur), on
der leiding van Michiel Braam.
De Post Sessie Band brengt woensdagavond
een gevariëerd repertoire ten gehore in café
De Post in Goes (21.30 uur).
De band wordt gevormd door Zeeuwse topar
tiesten die zich uitleven op covers in de genres
soul, lichte rock en blues.
Vrijdag
De harmonie Voorwaarts geeft vrijdagavond
een Nieuwjaarsconcert in de Couburg in Kou-
dekerke (19.30 uur).
De harmonie, die in 1997 de leeftijd van 100
jaar bereikt, opent met dit concert het jubile
umjaar. Medewerking verlenen het jeugdor
kest onder leiding van Piet Schot en de harmo
nie onder leiding van Wim van Wallenburg.
Erik van Muiswinkel brengt zijn cabaretpro
gramma De Mensenvriend vrijdagavond in de
Prins van Oranje in Goes (20.00 uur).
Het spelen van typetjes kun je wel aan Van
Muiswinkel overlaten. Gedreven door de
wens om nooit meer alleen op het podium te
staan omringt de cabaretier zich nu met een
bonte stoet personages: kinderen, ooms,
buurtgenoten, cricketclubbestuurders, domi
nees en leuke vrouwen. Hij heeft met elk het
beste voor. Zijn enige probleem is dat nie
mand naar hem luistert. De mensenvriend, ge
schreven door Justus van Oei, schetst het dra
ma van een groot man die klein gehouden
wordt.
Poppodium de Botte Hommel in Bergen op
Zoom gaat vrijdagavond behoorlijk hard het
nieuwe jaar in met Orphanage en Polluted In
heritance (21.30 uur).
De debuut-cd Oblivion van Orphanage kreeg
goede reacties en leidde tot een optreden tij
dens het prestigieuze Dynamo Open Air. In
middels heeft de band een tweede album, By
time alone, uitgebracht. De teksten zijn vaak
obscuur, wat uitstekend past bij de mysterieu
ze muziek. Het voorprogramma komt voor re
kening van Polluted Inheritance.
De band 7 Inch zorgt vrijdagavond voor muzi
kaal vertier in Nachtcafé Electro in Middel
burg (23.30 uur).
Met name de betere tophits uit de jaren zeven
tig en tachtig krijgen bij 7 Inch (de naam is ont
leend aan de afmetingen van een 45-toeren vi-
nyl-single) de aandacht. Het repertoire omvat
nummers van David Bowie, Phil Collins, Tina
Turner en Gary Moore, maar ook van Simply
Red, Crowded House, Stones, Beatles enzo
voort. De band bestaat uit Aad van Os (zang en
akoustische gitaar). Ad Osté (basgitaar en bac
king vocals), Louis Filius (drums en backing
vocals), Sjaak Lammers (keyboards), Sonja de
Deckere (sax en backing vocals), Carien Anthe-
unisse (sax en backing vocals) en Olivier Beek
man (leadgitaar).
Zaterdag
Ellengard Jense (clavecimbel) en mezzo-so
praan Liesbeth Franken geven zaterdagmid
dag een nieuwjaarsconcert in de hervormde
kerk in Burgh (16.00 uur).
Zij zullen barokmuziek uit Duitsland en Italië
ten gehore brengen. Ellengard Jense is regio
directeurvan de Zeeuwse Muziekschool inZie-
rikzee. Het concert gaat uit van de Stichting
Westerschouwen Kultureel.
Het Nationale Toneel speelt zaterdagavond
de voorstelling Céline II: De Kerk in de Stads
schouwburg in Middelburg (20.00 uur).
Acteur Hans Dageleten regisseur Johan Does
burg maakte in 1993 op basis van teksten van
de Franse schrijver Louis Ferdinand Céline de
theatervoorstelling Céline I. De nieuwe voor
stelling kan gezien worden als een vervolg,
maar staat geheel op zichzelf. Er werd geput uit
de romans Reis naar het einde van de nachten
Dood op krediet en uit het toneelstuk De kerk.
Aan bod komen het werk van Céline als arts in
koloniaal Afrika, zijn verblijf in de Verenigde
Staten en zijn kennismaking met de balletwe-
reld daar, en zijn werk als arts in een armoedi
ge buitenwijk van Parijs. Céline was gek op
dans en vooral op danseressen. Naast Vincent
van den Berg, Hans Dageleten Will van Kralin-
gen werken aan deze produktie drie danseres
sen en zes mucisi mee.
Het cello-oktet Conjunto Ibérico geeft zater
dagavond een concert in de Kloveniersdoelen
in Middelburg (20.30 uur).
Onder leiding van Alias Arizcuren worden wer
ken ten gehore gebracht van Lazkano, Charles,
Prieto, Greco, Nobre en Xenakis.
Jaap Mulder brengt zijn cabaret-solo De Op
mars van de Wilde Artisjok zaterdagavond in
de Concertzaal in Zierikzee (20.00 uur).
Jaap Mulder wil niet de leukste moppentapper
zijn, maar zoekt liever de onvoorspelbaarheid
en zet het publiek in eén zin het liefst twee keer
op het verkeerde been. Hij vertelt zijn verhalen
en zingt zijn liederen.
Liesbeth List komt zaterdagavond met haar
programma List naar het Zuidlandtheater in
Terneuzen (20.00 uur).
List-nieuwe-stijl doet het verleden niet verge
ten maar versterkt de liaison tussen verleden
en heden voor het publiek van nu. La grande
dame de la chanson weet als geen ander jong
en oud te boeien met de unieke combinatie
van zang en presentatie. Haar vorige program
ma Need we say more... kreeg unaniem loven
de recensies. Ook nu 'leent' La List weer de be
geleidingsgroep van Frank Boeijen voor haar
tour de chant: Ton Snijder (toetsen), Len te
Voortwis (basgitaar). Norman Bonink (drums)
en Peter van Benthem (gitaar).
The Pasadena Roof Orchestra zorgt zaterdag
avond voor swingende nostalgie in schouw
burg De Maagd in Bergen op Zoom (20.15 uur).
Dit beroemde Engelse elf man sterke 'ball-
roomorkest' brengt evergreens uit jaren twin
tig en dertig, zoals Meadlowlark, She is a Latin
in Manhattan, Me and Jane in the plane en
Summertime.
't Beest in Goes heeft zaterdagavond de eer
ste Triple bill van het platenlabel Excelsior op
het programma staan: Johan, Caesar en
Scram C Baby (21.00 uur).
Scram C Baby brengt een afgewogen wisse
ling van krachtige, noisy en meer ingetogen
nummers met grofkorrelige zang en melan
cholieke ondertoon. Caesar speelt een soort
indierockdietheBreedersenBowieinzich ver
enigt en opvalt vanwege de springerige wen
dingen, de frisse aanpak en de songkwaliteit.
Tenslotte worden de gitaarpopliedjes van Jo
han omschreven als simpel, beproefd en doel
treffend.
Zondag
Hayo Boerema geeft zondagmiddag een or
gelconcert in de Gertrudiskerk in Bergen op
Zoom (16.00 uur).
Op het vroeg achttiende:eeuwse koororgel
speelt hij de partita Ach wie flüchig, ach wie-"
nichtig en op het Ibach-hoofdorgel werk van
de Nederlanders Corn, de Wolf en Hendrik An
driessen en de Franse componisten Langlais
en Widor. Ook improviseert de 24-jarige Boe
rema, die als cantor-organist werkzaam is aan
de hervormde kerk in Leidschendam. op een
opgegeven thema.
Dinsdag
De Nieuwe Snaar staat dinsdagavond met het
programma Famineurzeven in het Zuidland
theater in Terneuzen (20.00 uur).
Het verzamelen van te gekke muzikale vond
sten, het speuren naar onuitgegeven combi
naties en het verwerken van toevallige bizarre
ontdekkingen behoren tot het levenspatroon
van de heren De Smet, Vermeulen en De Smet.
De prachtige en exclusieve muziekinstrumen
ten die de laatste jaren hun wegen hebben ge
kruist zullen in deze nieuwe voorstelling met
de nodige eerbied mishandeld worden. Er
wacht het publiek een massa multi-mediale
en clowneske muzikaliteit.
Het Haarlems Toneel speelt de voorstelling
Liefde op de Krim dinsdagavond in schouw
burg De Maagd in Bergen op Zoom (20.15 uur).
In dit toneelstuk schildert de Poolse schrijver
Slawomir Mrozek (1930) tegen de achtergrond
van 100 jaar Russische geschiedenis de tra
giek van de mens als speelbal van macht en
ideologie. Aan het begin van de twintigste
eeuw in een hotel op de Krim bespiegelt een
vakantievierend gezelschap het leven. De idyl
le rond de samovar wordt op brutale wijze ver
stoord door de onverwachte komst van Lenin.
Het filosoferende gezelschap verruilt met
schijnbaar gemak de wereld van de Tsaren
voor die van Stalin en komt uiteindelijk terecht
in het Rusland van nu. In hun dwaaltocht door
de twintigste eeuw worden zij voortgedreven
door de enige constante die tijd en ideologie
blijktte trotseren: het verlangen naarliefde. De
spelers zijn Gees Linnebank, Vastert van Aar-
denne, Hein van Beem, Jim Berghout, Metta
Gramberg, Teuntje de Klerk, Marieke de Kruijf,
Freek van Muiswinkel, JérömeReehuisen Ma
rianne Vloetgraven. De regie was in handen
van Joanna Bilska.
Verwacht
WOENSDAG 8 JANUARI: Poppentheater Sim
Bolus met Naar Dromenland in het Ambachts
centrum in Goes (14.00 uur)
Speeltheater Holland met Het Berenhuis in De
Maagd in Bergen op Zoom (14.30 uur)
Kindervoorstelling De Rap Ritmeshow in het
Zuidlandtheater in Terneuzen (15.00 uur)
Beppe Costa met The Essential Music in de
Stadsschouwburg in Middelburg (20.00 uur)
DONDERDAG 9 JANUARI: Engelstalig toneel
stuk A Clockwork Orange in de Stadsschouw
burg in Middelburg (20.00 uur)
Don Kosakenchor Russland in de Concertzaal
in Middelburg (20.00 uur)
Gezelschap van de Zee met Gyges en Kandau-
lus in 't Beest in Goes (20.30 uur)
Cabaretière Hester Macrander in De Maagd in
Bergen op Zoom (20.15 uur)
VRIJDAG 10 JANUARI: Muziektheater voor
jongeren in de Stadsschouwburg in Middel
burg (19.30 uur)
Concert in de serie Oude Muziek in het Stad
huis in Middelburg (20.00 uur)
Cabaretgroep De Vliegende Panters in het Ar
senaaltheater in Vlissingen (20.15 uur)
Hans Visser Friends in De Zaete in Yerseke
(20.00 uur)
Tineke Schouten met Lach Vegas in het Zuid
landtheater in Terneuzen (20.00 uur)
ZATERDAG 11 JANUARI: Grupo Bacan in de
Prins van Oranje in Goes (20.00 uur)
Tineke Schouten met Lach Vegas in het Zuid
landtheater in Terneuzen (20.00 uur)
ZONDAG 12 JANUARI: De Mijke Loeven Band
in de Stadsschouwburg in Middelburg (15.30
uur)
DINSDAG 14 JANUARI: Mechels Teater met
King Lear in de Prins van Oranje in Goes (20.00
uur)
Hoofdstad Operette met Weens operettecon
cert in het Zuidlandtheater in Terneuzen (20.00
uur)