Het kwijl loopt je in de mond
Publiek op Sas' popfestival
ontdooit pas na twaalven
-fPZC
De Russische ziel
blijft op afstand
zeeland
agenda
geslaagd
Man gewond bij ongeval
Koren nemen afscheid
van dirigent Beekman
G. Engels koninklijk
beloond voor inzet
kunst cultuur
I9(
maandag 23 december 1996
z11
EVENEMENTEN
BAARLAND - Ger. kerk, 19.30 uur;
Volkskerstzang met muziekver.
Prinses Juliana;
HEINKENSZAND - RK kerk, 20 uur;
Vocaal ensemble Musica Cordis
met Lessons en Carols;
MIDDELBURG - Nieuwe kerk, 20
uur: Kerstconcert jongerenkoor
Matthanja e.a.;
OOSTKAPELLE - Zionskerk, 20 uur:
Volkskerstzang m.m.v. brassband
Crescendo, kinderkoor De Duinflui
ters e.a.;
VLISSINGEN De
Ruijterplein/Nieuwendijk, 10-21
uur: Kerstmarkt;
BERGEN OP ZOOM - Roxy, 14 en
18.45 uur: De klokkenluider van de
Notre Dame; Matilda; 21 uur: The
long kiss goodnight; Sleepers;
Cinemactueel, 12.30, 14.30, 17, 19
en 21.30 uur: Jingle all the way; 13,
15 en 17.30 uur: De klokkenluider
van de Notre Dame; 16.30,19.30 en
21.45 uur: Daylight; 12.30 en 14.30
uur: De avonturen van Pinokkio;
19.15 en 21.30 uur: The hunchback
of Notre Dame;
GOES - Grand, 14 uur: De klokken
luider van de Notre Dame; 20 uur:
Evita;
HULST - De Koning van Engeland,
14 uur: De avonturen van Pinokkio;
De klokkenluider van de Notre Da
me; 14 en 19 uur; Matilda; 14,19 en
21.30 uur: Jingle all the way; Day
light; Evita; 19 uur: The nutty profes
sor; 19 en 21.30 uur: The long kiss
goodnight; 21.30 uur: Sleepers; The
hunchback of Notre Dame;
MIDDELBURG - Cinema, 20.30 uur:
Mephisto;
VLISSINGEN - Alhambra, 13.30 en
16 uur: De klokkenluider van de No
tre Dame; De avonturen van Pinok
kio; Matilda; 13.30, 16 en 19 uur:
Jingle all the way; 19 en 21.30 uur:
Evita; Daylight; The long kiss good
night; The hunchback of Notre Da
me;
TENTOONSTELLINGEN
BURGH-HAAMSTEDE - De Bewaer-
schole, 13.30-16.30 uur: Kerstgroe
pen- en stallen (t/m 6/1
GOES - Stadskantoor, 9-17 uur:
werk van leden Goese Kunstmarkt
(t/m31/1);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis,
8.30-12.30 uur: AmbachtZeven met
handbedrukte stoffen toegepast in
het interieur (t/m 31/12);
Bibliotheek, 14-16 uur: Nellie Grim,
aquarellen (t/m 31/12);
KAPELLE - Gemeentehuis, 8.30-12
en 13-16 uur: Fotowerk Fotoclub
Valkenisse (t/m 27/12);
MIDDELBURG - Zeeuws Museum,
10-17 uur: Johannes Goedaert
(schilder en entomoloog) en aan
winsten 17e eeuwse schilderkunst
(t/m 5/1Singles, De keuze van Lex
ter Braak (t/m 12/1);
Zeeuwse Bibliotheek, 17.30-21 uur:
'Werd verwacht, affiches in beeld'
(t/m 28/12); Fotosequentie Fata
Morgana van Barbara Jean
Galerie Het Gouden Briefke, 13-
17.30 uur: A. van Dijke, schilderijen
en J. Notschade, keramiek (t/m 9/1
OOSTBURG - Den Hoekzak, 10-12
en 14-17 uur: Marc de Klijn en Lous
Schreurs (schilderijen), Henny de
Klijn (keramiek) t/m 12/1;
SLUIS - Raadskelder, 14-17 uur:
Cies Bauer-Verkest, schilderijen, te
keningen en lithografieën (t/m 5/1);
VLISSINGEN - Stedelijk Museum,
10-17 uur: 'Scheepswerven in Zee
land'(t/m 19/1);
Gemeentearchief, 9-16.30 uur; 'Col
lectie van der Burght, een persoon
lijke zienswijze op de Tweede We
reldoorlog' (t/m 10/1);
Bellamy 19, 10-17 uur: Hans Bom-
meljé, Wim Bakker en Menno de
Nooijer, schilderijen en beelden
(t/m 5/1);
YERSEKE - Museum, 10-16 uur:
'Yerseke en de visserij op de Oos-
terschelde' Frederik J. Weijs, aqua
rellen (t/m 16/8/97);
ZIERIKZEE - Galerie Galerij, 13-16
uur: Gust Romijn, van computer
print tot schilderij (t/m 30/1
't Lange Uus, 13-18 uur: Schilderij
en van Ilse van Loo (t/m 15 maart);
HULPCENTRA
Alarmnummer voor geheel Zee
land: tel. 06-11.
Centraal Meldpunt Milieuklachten
Zeeland, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zee
land, tel. 0118 615551 (dagen nacht
bereikbaar).
Chr. Hulpdienst Zeeland voor men
sen in nood, tel. 0118 636251, van
10.00-14.00 en 20.00-23.00 uur,
weekends van 20.00-23.00 uur.
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland,
tel. 0118 469869 (dag en nacht be
reikbaar).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 06
0432 (gratis), dag. van 14.00-20.00
uur.
Bureau Vertrouwensarts Kinder
mishandeling, tel. 0118 628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Aan de Technische Universiteit
Eindhoven is de 24-jarige P. M. C.
Mol uit Baarland geslaagd voor het
afsluitend examen Scheikundige
Technologie met als afstudeerrich
ting Milieubiotechnologie.
De politie houdt vandaag snel
heidscontroles op de N59 tussen
Zierikzee en de Stormvloedkering.
van onze verslaggever
Jacques Cats
VLISSINGEN-„Nee", zei die
mevrouw, duidelijk hoorbaar
voor anderen, toen ze in de su
permarkt een kennis tegen het
lijf liep, „mij krijgen ze niet
meer zo gek. Ik houd het met de
feestdagen een beetje rustig.
Geen zoveel- gangen- menu's,
stapels cadeaus onder de boom
en het hele huis versierd met
ballen, takken en lichtjes tot
buiten toe. Al die overdreven
opsmuk. Daar doe ik niet meer
aan mee!"
Die mevrouw beseft wellicht
niet dat ze in een luxe positie
vertoeft. Zij kan nog kiezen.
Een steeds groter wordende
groep heeft niks meer te kiezen.
Bosjes mensen moeten het ge
woon doen met wat ze hebben.
En dat is weinig. Aan de onder
kant van de samenleving is
daarom niet overwegend vol
voorpret van 'hè, ja dat worden
weer sfeervolle tijden' naar het
slot van december toegeleefd.
Gelaten, knarsetandend of
verdrietig is daar kennis geno
men van de niet te ontlopen
commerciële uitingen vol na
drukkelijke verwijzingen naar
de naderende feestelijkheden.
Stemmig versierde winkel
straten, geluiden van rinkelen
de sledebellen en ijle kinder
stemmetjes, etalages die
uitpuilen van lekkernijen en
glitterkleren. Bij thuiskomst
blijkt de deurmat andermaal
vol te liggen met folders die
herinneren aan waar je moet
zijn om al die ter veraangena
ming strekkende goederen aan
te schaffen en heeft de tv nog
meer van hetzelfde in petto.
Daggeld
Bezitters van een smalle beurs
worden beheerst door de klem
mende vraag: hoe overleef ik de
feestdagen? Als je gemiddeld
niet meer dan vijf tientjes per
week aan eten hebt te besteden
kan het een ware kwelling zijn
om te worden geconfronteerd
met kleurige folders van de su
permarkt. WAO'er Gerard uit
Middelburg roept het uit: „Wat
heb ik aan een aanbieding van
een met amandelspijs gevulde
banketstaaf voor 7,50. Dat is
bijna mijn daggeld."
Gerard bladert in de folder en
kijkt bij de tips. „Een mooi tus
sendoortje", leest hij hardop.
De arme kant van de samenleving wordt in deze dagen extra gekweld door beelden van luxe en overdaad. foto Ruben Oreel.
zijn de kleine dingen die het
doen. Die kleine dingen kun
nen voor mij het kerstfeest ge
slaagd maken."
Gerard pleegt in deze dagen zo
min mogelijk in het centrum te
komen om maar niet met al die
pracht en praal te worden ge
confronteerd waar hij niet in
kan meedelen. Maar toen hij er
toch even moest, zijn heeft hij
het niet kunnen laten een bege
rige blik in de uitstalkast van
het modemagazijn te werpen.
Wat zou hij zich graag eens wil
len opdirken. Even wat anders
aan dan die door het wassen
verbleekte en pluizige truien.
Een wijle halt houdend bij de
kledingzaak heeft Gerard ze
gezien: de ontevreden gezich
ten van het pubhek dat uit de
winkel kwam. En hij heeft het
zich afgevraagd: kunnen jullie
nog wel lachen? Hebben jullie
nog wel plezier in het feit dat
jullie het geld schijnen te heb
ben om iets te kopen. „Op zo'n
moment zou ik die mensen wel
door elkaar kunnen rossen en
zeggen: ldjkeens watjij hebt en
wat een ander moet ontberen.
Wees daar dan blij mee."
Bij Gerard is zojuist het Leger
des Heils langs geweest om een
kerstpakket af te leveren. Alsof
het cadeautjes zijn stalt Gerard
de artikelen uit op tafel: een
blikje ragout, een pakje pastei
bakjes van bladerdeeg, een
blikje zalm, perziksap.
Behalve blijdschap - ik kom
aan dat soort dingen nooit toe'
- roept de aanbieding van het
kerstpakket ook nog een ander
gevoel op. Gerard: „Het bete
kent een confrontatie met je
zelf. Je situatie komt zo haar-
scherp naar voren. Je stelt voor
jezelf vast dat je kennelijk zo
diep bent gezonken dat je je die
dingen niet meer kunt permit
teren. Tk zou het hef st voor me
zelf zorgen. Maar nu ik dit pak
ket krijg zeg ik: Goh zeg, hé dat
is leuk".
Knagen
Overdaad, luxe: als de feestda
gen er straks weer op zitten,
worden mensen die chronisch
slecht bij kas zitten even niet
meer zo gekweld. Maar het ge
mis aan financiële armslag
blijft knagen. En daarmee ook
de woede over zinloze
geldsmijterij op velerlei ge
bied. Belachelijk vindt Gerard
het als een krantenbericht ge
wag maakt van het overbren
gen van een in benarde
omstandigheden geraakt zee
hondje vanuit de Zeeuwse wa
teren naar het opvangcentrum
in Pieterburen. Per helicopter.
Gerard stelt het voorop: „Elke
vorm van leven heeft recht op
overleven. Maar of dat nu op
deze manier moet.. Van de helft
van het geld voor zo'n vlieg-
tochtje moet ik een maand rond
komen. De verhoudingen zijn
niet meer scheef, ze zijn totaal
uit hun verband".
„Een warm hamrolletje met
bleekselderij en hazelnoot.
Mmmm. Lijkt me lekker. Kost
wel 1,50 per persoon. Dan
hebben we dus met z'n tweetjes
al drie gulden besteed aan een
tussendoortje. Om over het
hoofdgerecht nog niet te pra
ten." Hazenrug, wordt daar
voor in de folder als suggestie
aangedragen. Met mosterd
saus. Ongeveer 12,50perper-
soon. „Moet je kijken", zegt
Gerard, de kleurige folder met
een smakelijke afbeelding van
het gerecht omhoog houdend.
„Het kwijl loopt je in de mond.
Ik kijk bever in die eenvoudige
krantj es die in twee kleuren
zijn uitgevoerd. Dan drukken
ze je tenminste wat minder op
de feiten."
Lichtpuntjes
Als de samenleving te verdelen
is in de 'have's en have nöt's' be
hoort Gerard onmiskenbaar
tot de laatste categorie. Hij kan
zich totaal geen financiële uit
spattingen permitteren maar
ziet, al relativerend, toch licht
puntjes die hem met warme
gevoelens doen omringen. Re
lativeren is gewenst. Gerard
daarover: „Dat leer je wel, wil
je niet verzuren en nog meer in
de neerwaartse spiraal raken.
Als je niet meer kunt lachen,
ben je nog armer. Er zijn altijd
mensen die het veel slechter
hebben. Dus wat zal ik moppe
ren."
Gerard heeft het voor zichzelf
vastgesteld: „Ik vier op een ple
zieriger manier kerstfeest dan
waar de rijkdom overvloedig
op tafel staat. Het feit dat mijn
studerende zoon dan thuis
komt is heerlijk. Dat is mooier
dan de grootste cadeaus die bij
een ander onder de kerstboom
liggen. We steken een kaarsje
aan, zitten samen aan tafel.
Wat wil je in feite meer? Saskia
en Serge hebben het destijds
mooi verwoord in hun lied: het
KOEWACHT - Een automobilist uit Axel is vrijdagavond gewond
geraakt bij een eenzijdig ongeluk op de Fortdijk bij Koewacht.
De auto van de man raakte van de weg en botste tegen een boom. Hij
is met heupletsel en snijwonden overgebracht naar het ziekenhuis
in Terneuzen. De Axelaar bleek onder invloed van alcohol te verke
ren, zodat hij tevens een bloedproef moest ondergaan. De auto werd
bij de botsing volledig vernield.
TERNEUZEN, Zuidlandthea-
ter
Liefde op de Krim; tekst Slaxoo-
mir Mrozek, regie Joanna Bils-
ka, uitgevoerd door het Haar
lems Toneel met onder meer
Gees Linnebank, Jeróme Ree
huis, Nelly Frijda, Teuntje de
Klerk en anderen.
door Trees van Herpen
In het eerste bedrijf van Liefde
op de Krim zegt Iwan Nikola-
jewitsj: „Russen denken met
hun ziel, Westerlingen met hun
verstand". Daarmee schept hij
een afstand die gedurende het
hele spel blijft bestaan.
Gees Linnebank is meesterlijk
in de rol van Iwan, geslepen,
treiterend en charmant tegelijk.
Toch kan die prestatie het ge
voel niet wegnemen dat er geen
aansluiting is met onze wereld.
Het is 1910, in pension 'Nice' op
de Klim filosofeert een vakan
tievierend gezelschap rond de
samovar. De sfeer is broeierig.
Tatjana, heimelijk verliefd op
Pjotr, verwoordt de stemming
heel algemeen: „Verbeter de we
reld, dan verbeteren de mensen
vanzelf ook." Maar niemand
weet hoe. Dan komt een potsier
lijke Lenin ten tonele. „Te
vroeg", oordeelt het gezelschap,
maar de verandering is onaf
wendbaar.
Drie bedrijven heeft Mrozek no
dig om een eeuw menselijke ge
schiedenis in Rusland uit te
beelden. Hij neemt grote stap
pen die voor de toeschouwer
nauwelijks zijn bij te benen. Wat
beweegt een Pool als Mrozek om
in 1992 een satire over Rusland
te schrijven? Herkenning of ri
diculisering nu het eindelijk
kan?
Het tweede bedrijf speelt in
1928, de hoogtijdagen van het
communispie. „De victorie van
het proletariaat brengt alleen
verveling, de creativiteit is ver
dwenen", laat Iwan ons weten.
Maar ook nu de angst heerst om
verrader te zijn of verraden te
worden, is het hart niet veran
derd. Nog steeds denkt de Rus
met zijn ziel.
Het stuk is doorspekt met ver
wijzingen naar klassiekers als
Tsjechov, Gorki en Shakespe
are. Het druipt van de symbo
liek, zelfs Eva's appel wordt niet
geschuwd. Het is die overdaad
waaraan het ten onder gaat, on
danks de vele komische momen
ten en de goede acteerpresta
ties.
In het laatste bedrijf, het heden
daagse Rusland, worden we ge
confronteerd met maffioze
praktijken, Westerse verwor
venheden als een zaktelefoon en
de alom aanwezige droom om
naar Amerika te gaan. Grim
migheid overheerst, iedereen
heeft zijn illusies verloren. Maar
zoals Multatuli ooit zei: verlo
ren illusies, zijn gevonden
waarheden.
Nog te zien: 7 januari in De Maagd,
Bergen op Zoom.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Dirigent Han
Beekman heeft afgelopen zater
dag in Middelburg afscheid
genomen van het Zeeuws Vrou
wenkoor uit Goes en hef Mid
delburgs Mannenkoor. Beek
man kan zijn drukke werk
zaamheden als musicus niet
meer combineren met het diri
geren van beide koren.
De koren zien hun dirigent met
lede ogen vertrekken. De leden
roemen zijn enthousiasme, in
zet, geduld en professionaliteit.
De afgelopen week gaf Beek
man zijn laatste concerten met
de koren. In de Middelburgse
Concert- en Gehoorzaal was za
terdag een afscheidsreceptie.
Bij het afscheid spraken de
koorleden en Beekman de hoop
uit in de toekomst nog een sa
men op het podium te kunnen
staan.
Han Beekman
van onze verslaggever
Marcel Modde
SAS VAN GENT - Ze verwach
ten heel wat, de mannen van
Dark Yellow Morning Piss. In
februari even naar de Evergem
studio's een cd-tje opnemen,
rondsturen naar platenmaat
schappijen en radiostations en
dan maar zien wat er loskomt.
Dat moet lukken, verwacht bas
sist Oliver Schelinsky.
Maar ook al wordt het niks, 'so
what!' DYMP is gewoonweg
origineel èn verrassend, stelt
Schelinsky. Een band waar ie
der van de vier muzikanten z'n
ei kwijt kan en dus kan heel re
laxed aan een leuke toekomst
samen worden gewerkt. Ge
woon gezellig samen op de bank
op het podium, zoals zaterdag
tijdens het Rock around the
Winter festival in Sas van Gent.
De zachte zetel moet in elk geval
een welkom rustpunt zijn voor
zangér Jelle de Groote. De in
Amsterdam woonachtige cen
trumspits van de één jaar oude
Zeeuws-Vlaamse formatie
keert nog trouw elke week terug
naar de grensstreek om zich met
een oefensessie van DYMP op te
laden.
Carnaval
Eenmaal voor het publiek komt
het tot een uitbarsting, zélfs
voor het tot dan toe uitermate
matte Sasse publiek in De
Speye. Kunnen ze daar in dat
troosteloze Kanaalstadje dan
écht alleen maar lachen met
carnaval en om de bestuurlijke
capaciteiten van mevrouw de
burgemeester?
Want hoewel Restless Soul en
Cutting Edge hun beste beentje
voorzetten en Jake's Thing de
soort blues bezong die perfect
aansloot bij de onverschillig
heid in de jammerlijk verlichte
zaal, sloeg pas bij de gekheid
van De Groote de vonk over.
Onwezenlijk
De verrichtingen van het Gent
se Jake's Thing hadden iets on
wezenlijks. Ze deden nog het
meest denken aan het optreden
van de Blues Brothers in een
country café ergens in de Ameri
kaanse middle of nowhere. Wat
ontbrak was een hekwerk om
het rotte fruit op te vangen. Na
drie nummers doorzag het
kwartet dat het tevergeefs
wachten op applaus hun enkel
langer van huis bracht. Steeds
klagender klonk de mondhar
monica. Steeds aangrijpender
klonk de blues.
DYMP liet zich, hoe dan ook.
niet beïnvloeden. Schelinsky,
De Groote, gitarist Mare Odijk
en Renzo van Poecke (tevens
drummer bij MindLink), spelen
sinds de heroprichting van de
groep in 1995 bovenal voor het
eigen plezier. De band ambiëert
voorlopig geen eigen avondvul
lende concerten meer en houdt
het bij festivals.
Het voordeel van deze bewuste
keuze is dat DYMP zich kan be
perken tot een klein, ijzersterk
repertoire. Zeven van de twaalf
composities die vooralsnog
werden ingestudeerd, zijn van
eigen hand.
Flarden klassiek worden afge
wisseld met zware funk en zelfs
het gebruik van New Age-ele-
menten wordt niet geschroomd.
Inderdaad, verrassend en veel
belovend. Zelfs voor Sas van
Gent.
van onze medewerker
Edy de Witte
SINT JANSTEEN - Vanwege
zijn verdienstelijke bestuur
lijke activiteiten bij de Stich
ting De Warande is George
Engels benoemd tot ridder
van de zesde graad in de Orde
van Oranje-Nassau. De ver
sierselen werden hem zater
dagmiddag in het gemeen
schapscentrum De Warande
in Sint Jansteen opgespeld
door burgemeester A Kessen
van Hulst. Tijdens een druk
bezochte receptie nam En
gels afscheid als voorzitter
van de stichting.
George Engels was in 1975
mede initiatiefnemer van de
oprichting van de Stichting
De Warande. Na zeven jaar
het secretariaat te hebben
beheerd nam hij in 1982 de
voorzittershamer over. Der
halve is hij meer dan twintig
jaar op een zeer indringende
manier betrokken bij het wel
en wee van het gemeen
schapscentrum.
Kessen typeerde Engels, die
zich als voorzitter altijd zeer
actief heeft opgesteld, als een
onbezoldigd directeur van de
stichting. Verder memoreer
de de burgervader als mar
kante punten uit die periode
onder meer de renovatie van
het oude patronaat in 1979
en het realiseren van de
noodzakelijke aanpassingen
ten behoeve van de peuter
speelzaal, zo'n zes jaar gele
den.
Raadslid
Naast zijn activiteiten voor
de Stichting De Warande is
de heer Engels ook op nog an
dere terreinen zeer actief ge
weest in het maatschappelijk
leven van Sint Jansteen. Bij
de plaatselijke voetbalver
eniging was hij behalve spe
lend lid jaren lang bestuurs
lid. In -de voormalige
gemeente Sint Jansteenis hij
van 1958 tot en met 1970 ge
meenteraadslid geweest.
In het bestuur van de toneel
vereniging Camere van
Rhetorica Sint Jan ten
Steene waakte hij als pen
ningmeester over de financi
en. Vocaal uit hij zich al bijna
vijftig jaar in regionale koren
waaronder het Sint Cecilia-
koor, het Sint Gregoriuskoor
en het zangkoor van de
Blaauwe Hoeve. Engels
wordt als voorzitter van de
stichting De Warande opge
volgd door G. Verhagen.
Burgemeester Kessen speldt George Engels de versierselen
op. foto Peter Nicolai
Jake's Thing speelt de blues. foto Peter Nicolai