Potje voor ontwikkeling regio op
PZC
Veiligheidsbeleid op elkaar afstemmen
Droomtijdconcert geniet
je het best horizontaal
Even een schuilplaats
tegen de totale liefde
Bekend werk op
decemberveiling
in Middelburg
Bluesgitarist
Studebaker John
KOM PRO
zeeland
17
Bijna 4 miljoen in drie jaar tijd geïnvesteerd in Z.-Vlaams platteland
Roep om halt aan foutparkeren
Ongeluk door defecte remmen
Winkeldievegge achterhaald
Bestuurder weigert bloedproef
Rechter spaart drankrijder
Vlissingen jaagt op duiven
kunst cultuur
zaterdag 7 december 1996
van onze verslaggeefster
Pascalle Cappetti
HULST - De pot is leeg. De 3.8
miljoen gulden die Rijk, provin
cie en de Zeeuws-Vlaamse ge
meenten beschikbaar stelden
voor de ontwikkeling van de
plattelandsregio Zeeuws-
Vlaanderen zijn na drie jaar uit
gegeven. Met de onthulling van
de toeristische bewegwijzering
voor voetgangers in Hulst werd
vrijdag de stuurgroep van het
Regionaal Ontwikkelings Plan
ontbonden.
Aan de voorzitter van de stuur
groep, gedeputeerde G. van
Zwieten, de taak om op de
Markt één van de dertien zwarte
palen en bordjes met gouden
letters te onthullen. De bordjes
wijzen toeristen de weg naar de
cultuur-historische en recrea
tieve bezienswaardigheden in
de Hulster binnenstad. Op de
valreep werd er nog vijftigdui
zend gulden beschikbaar ge
steld om de Havendijk in Terho
le verkeersluw te maken en
kreeg het Toeristisch Bureau
Zeeuws-Vlaanderen nog dertig
duizend gulden voor een kwali
teitsonderzoek naar de toeristi
sche verblijfsaccommodaties in
de regio. Met de subsidie wil het
toeristisch bureau een nieuwe
logies-gids ontwikkelen en ho
tels, recreatiewoningen en ap
partementen van een ANWB-
keurmerk voorzien.
Van Zwieten verbloemde niet
dat de gemeenten aanvankelijk
weinig animo hadden om geza
menlijk acht ton te lappen en
ook nog eens samen de aanpak
van projecten die de infrastruc
tuur, bereikbaarheid en voor
zieningen in heel Zeeuws-
Vlaanderen moesten verbete
ren, ter hand te nemen. Daar
door kwam het initiatief traag
op gang, ondanks de positieve
reacties vanuit het bedrijfsle
ven. „Maar toen de schotten
eenmaal waren opgeheven, zijn
de projecten in een razend tem
po gerealiseerd." Hij noemde
daarbij de uniforme bewegwij
zering, het bezoekerscentrum
Saeftinge, de stichting Media
tor in Aardenburg, IPC Plant in
Schoondijke, de podiumkun
sten. het fort Sint Jacob in Axel
en de kapelletjes in Zuiddorpe.
Van het geld kon ook het recrea
tiegebied Smitschorre worden
opgeknapt, het streek/land
bouwmuseum Agrimuda in Sint
Anna ter Muidenhet Industrie
museum in Sas van Gent en
twee wijksteunpunten in Phi
lippine en Vogelwaarde worden
geopend en kleinschalig open
baar vervoer voor ouderen en
gehandicapten in Temeuzen,
Oostburg en Sluis worden opge
zet. Of alle gerealiseerde projec
ten ook even waardevol zij ndat
liet Van Zwieten in het midden.
Het grootste project - de unifor
me toeristische bewegwijzering
- kostte 660.000 gulden. „Zon
der financiële injectie uit het
ROP was dit nooit van de grond
gekomen." Het is volgens hem
tegelijk ook het meest succes
vol. „Van heinde en verre komen
er verzoeken: wij willen ook
zo'n bord. Die zullen ze nu zelf
moeten betalen." Helemaal
kansloos zijn deze aanvragen
niet, want het rijk heeft voor
plattelandsvernieuwing hon
derd miljoen gulden per jaar
over. De provincies krijgen bo
vendien twee miljoen gulden
voor kleinschalige projecten.
Van Zwieten vindt dat de ge
meenten een taak hebben om er
voor te zorgen dat de voorzie
ningen die nu met hulp van deze
voorziening tot stand zijn ge
bracht, ook blijven. Dat is wat
de wijksteunpunten in de ge
meenten Sas van Gent en Hon-
tenisse betreft, ook de bedoe
ling. kreeg hij van de beide
burgemeesters te horen.
Gedeputeerde G. van Zwieten, onthulde, geflankeerd door raadslid P. Weemaes, de toeristische bewegwijzering.
foto Peter Nicolai
Van Gelder pleit voor meer samenwerking met België:
van onze verslaggever
Conny van Gremberghe
AXEL - Commissaris van de Koningin,
drs W. T. van Gelder, hoopt in 1997 het
grensoverschrij dende veiligheidsbe
leid samen met de Belgische instanties
verder te kunnen structureren. De basis
voor een goede hulpverlening bij cala
miteiten in het Vlaamse-Zeeuwse
grensgebied is gelegd - getuige de re
cente aanpak van de ongelukken in
Antwerpen en Zelzate - maar volgens
Van Gelder zijn bepaalde zaken nog be
ter te regelen.
Zo stelde hij gisteren tijdens een werk
bezoek aan Axel dat hij het zeer wense
lijk zou vinden als de Belgische instan
ties de Zeeuwse ook zouden informeren
over calamiteiten in het grensgebied als
die geen directe bedreiging vormen
voor Zeeuwse grondgebied of burgers.
Volgens de commissaris kunnen
(weers)omstandigheden tijdens het be
teugelen van ongelukken of branden
snel veranderen, waardoor de inzet van
Zeeuwse hulpdiensten alsnog noodza
kelijk wordt. „Weet je wat er over de
grens precies speelt, dan kan er makke
lijker op worden geanticipeerd", meen
de hij. Het werkbezoek van Van Gelder
aan de gemeente Axel stond ten dele in
het teken van het veiligheidsbeleid. Zo
bracht de commissaris een bezoekje
aan het electronicabedrijf Gerrit de
Jonge (beveiliging) en aan de plaatselij
ke brandweerkazerne. Daar kreeg hij
inzage in de brandweeraanvalsplannen
voor bedrijven, die - wat hem betreft-in
alle Zeeuwse gemeenten gemaakt moe
ten worden. Ook werd het bedrijf Linex
in Koewacht aangedaan.
Informatie
De commissaris werd verder door het
college geïnformeerd over een reeks
van gemeentelijke zaken, zoals het plan
voor Beton wijk-West, streekplanont
wikkelingen en het cultuurbeleid. Het
werkbezoek werd afgesloten met een
receptie waarop Van Gelder door ver
schillende Axelaars - al dan niet in dia
lect - aangesproken werd over zijn plei
dooi voor de herwaardering van het
Zeeuwse dialect.
De commissaris liet evenwel duidelijk
blijken dat hij niet het aileengebruik
van het Zeeuws propageert, maar twee
taligheid. Dialect en beschaafd Neder
lands. „Tweetaligheid resulteert in een
grotere taalgevoeligheid, die met name
kinderen bij het aanleren van andere
talen voordeel kan opleveren", aldus
Van Gelder.
SINT JANSTEEN - De parkeerproblemen in de omgeving
van de Hoofdstraat in Sint Jansteen lopen de spuigaten uit.
Bewoner P. Haulez vindt dat de gemeenteraad van Hulst snel
actie moet ondernemen om aan de overlast een einde te ma
ken. Ineen brief aan de raad schrijft hij: ..Door vervaging van
nonnen en waarden kijkt men niet meer waar men een auto
neerzet. Is het nu voor een inrit of voor een garage, het is hen
eender. En als je dan als buurtbewoner iets vraagt, doet er nie
mand iets voor ons." Volgens hem zijn het vooral bezoekers
van het adviesburo V K Arbo die voor problemen zorgen.
Maar dat zegt er niets aan te kunnen doen omdat de foutpar-
keerders mensen van andere bedrijven zijn. Haulez hoopt op
korte termijn concrete oplossingen aangedragen te krijgen.
TERNEUZEN - Bij een ongeluk op het verkeersplein in de
Axelse Langeweg is donderdag namiddag een auto volledig
vernield. De twee inzittenden, inwoners van Den Haag, liepen
schaafwonden op aan het gezicht. De 43-jarige bestuurder
raakt op de rotonde door een te hoge snelheid de macht over
het stuur kwijt. De politie vermoedt dat het ongeluk werd ver
oorzaak door een defect aan de remmen
TERNEUZEN - Een 34-jarige vrouw uit Oldenzaal werd don
derdagavond in een winkel aan de Markt in Terneuzen op he
terdaad betrapt op diefstal van een jurk ter waarden van 269
gulden. De vrouw slaagde er in eerste instantie nog wel in te
vluchten, maar kon al snel worden achterhaald. De politie
werd ingeschakeld.
BRESKENS - De politie heeft in de nacht van donderdag op
vrijdag in Breskens een 46-jarige Belgische automobilist aan
gehouden wegens rijden onder invloed van alcohol. De inwo
ner van Brasschaat weigerde mee te werken aan de ademana
lyse. Ook van een bloedproef wilde de man niets weten. De
politie heeft daarop zijn rijbewijs ingenomen en de man met
een proces-verbaal naar huis gestuurd
TERNEUZEN - De Temeuzense politierechter stelde zich
vrijdag coulant op in de alcoholzaak van een 27-jarige man
uit Philippine. Hij hield rekening met zijn werk, waarvoor de
verdachte zei zijn rijbewijs moeilijk te kunnen missen. Bo
vendien was er sprake van een blanco strafblad. De rij-ont-
zegging van zes maanden voorwaardelijk, proeftijd twee jaar
werd gecompenseerd door het verhogen van de geldboete tot
2.000 gulden. De man behoort wel de EMA (educatieve maat
regel alcohol en verkeer) te volgen. De verdachte had in sep
tember dit jaar in de gemeente Sas van Gent onder invloed een
auto bestuurd. De blaastest wees 725 microgram uit, terwijl
220 microgram is toegestaan. Officier van Justitie mr, J. Va-
lente had het gebruikelijke tarief 1.500 gulden boete en zes
maanden onvoorwaardelijke rij-ontzegging geëist.
VLISSINGEN - De jacht op de duiven rond het Scheldeplein
in Vlissingen wordt heropend. De gemeente begint volgende
week met het vangen van de dieren, die te veel overlast zouden
veroorzaken. De bedoeling is de populatie, nu geschat op 100
tot 150 duiven, te halveren. Degevangen dieren worden waar
schijnlijk afgemaakt. Begin juni heeft de gemeente ook al een
poging gedaan om de duivenoverlast in de Vlissingse binnen
stad aan te pakken.
van onze verslaggever
MIDDELBURG - De traditio
nele decemberveiling van
kunsthandel AI. Verhage uit
Middelburg bevat dit jaar op
nieuw werk van bekende kun
stenaars.
Er worden schilderijen aange
boden van onder anderen G.H.
Breitner, Gabriël Metsu, Con
stant Permeke en Reimond
Kimpe en tekeningen en litho's
van Matisse, Chagall, Kees van
Dongen, Karei Appel, Corneille,
Picasso, Miro en James Ensor.
Behalve schilder- en tekenkunst
komt dinsdag 10 december in de
Stadsschouwburg in Middel-
buig ook veel antiek onder de
hamer, waaronder een collectie
horloges en streeksieraden.
De topstukken op de veiling zijn
Meisje met haring en wijnkan
aan een tafel van Metsu, een
leerling van Gerard Dou, en
Herberginterieur met vrolijk
gezelschap van Bartholomeus
Molenaer.
Beide werken moeten ongeveer
30.000 gulden opbrengen.
Een opvallend paneel is ook
MeisjeuitAmemuidenvanH. J.
Wolter.
Van Breitner wordt behalve het
schilderij De bouwput Centraal
Station Amsterdam ook een
aquarel getiteld Joffers geveild.
Het is Verhage net als voorgaan
de jaren ook dit keer gelukt een
schilderij van Reimond Kimpe
in de handel te brengen. Het is
St. Anna ten Drieëneen doek
uit zijn blauwe periode. Het
Singer Museum in Laren en het
Zeeuws Museum in Middelburg
organiseren volgend jaar een
grote overzichtstentoonstelling
rond Kimpe.
De kijkdagen zijn op ma 9 dec van
15-20 uur en di 10 dec van 10-11.30
uur in de Stadsschouwburg in Mid
delburg. Aanvang veiling: 14 uur.
Meisje uit Amemuiden van H. J. Wolter.
Nada Naga treedt in wisselende bezettingen op: soms met twintig, soms met z'n tweeën.
van onze verslaggever
Frank Balkenende
GOES - De muziekgroep Na-
da Naga krijgt elke zaal plat.
Verwonderlijk is dat niet,
want het in Goes opgerichte
collectief verzoekt de luiste
raars zich languit op matjes te
vleien. Het 'droomtijdcon
cert' genietje het best in hori
zontale stand. Dat ontspant
én met de ogen gesloten ver
sterkt het de beleving van de
helende klanken van de di-
dgeridoo, sjamanentrommels,
klankschalen, fluit, Chinese
gong en zang. Na vijf kwartier
positieve vibraties gaat de
luisteraar relaxed en ver
kwikt naar huis. „Tijdens een
droomtijdconcert kom je meer
bij jezelf, vind je rust, ontspan
je. Er is een bewuster contact
met je eigen energie in en rond
je lichaam", legt Monica van
Elk uit.
Nada betekent 'niets en toch
alles'. Naga is de slang die in
het onderste energiepunt
(chakra) ligt opgerold en op
stijgt als de mens zijn energie
laat stromen. De slang staat
voor ontwikkeling. Dat geldt
niet in de laatste plaats voor
de spelers van Nada Naga.
Persoonlijke groei en een lief
devolle attitude zijn voor
waarden voor een plaats in de
groep, muzikale ervaring
geenszins. Reynier de
Muynck: „Wij maken ook
geen muziek, maar klanken en
geluiden. Dat gebeurt puur
intuïtief. Tijdens het droom
tijdconcert is er wel een be
paalde structuur, maar de
loop ervan wordt bepaald
door improvisatie.
De didgeridoo. een blaaspijp
die wordt gebruikt door de
Australische Aboriginals om
er 'hun schepping mee in
stand te houden', speelt een
belangrijke rol, vooral als hij
van eucalyptushout is ver
vaardigd. Reynier: „Die lage
trilling is niet alleen te horen,
maar ook te voelen en staat
gelijk aan de vibratie van een
mens. In feite breng je het pu
bliek naar een lager trillings
niveau, wat ontspant." Omdat
iedere luisteraar persoonlijk
aandacht krijgt van de spelers
- „we raken ze aan, lopen met
klankschalen en didgeridoo
langs hun lichaam" - is een
droomtijdconcert toeganke
lijk voor maximaal tien tot
twintig personen, afhankelijk
de beschikbare ruimte. „Meer
gaat niet omdat je op het indi
vidu speelt en ieder de volle
aandacht wil geven. Overi
gens zijn ook individuele ses
sies mogelijk. Dan zet Nada
Naga twee of drie spelers in.
Monica: „De bezetting staat
niet vast, Het kan zijn dat we
met z'n twintigen spelen of
met z'n tweeën."
'Healing' vindt Monica een
verkeerxi etiket. „Een droom
tijdconcert ontspant en is dus
helend." Zwevers zijn ze be
slist niet, onderstreept Ditje
de Muynck. „Wij zijn ook ge
wone hardwerkende mensen,
die andere mensen leren gron
den, zorgen dat ze zich oké
voelen. Daarom spelen we al
leen tegen onkosten: er is geen
winstbejag." Nada Naga
stoelt niet op een religie of
specifieke filosofie. „We zijn
universeel, koppelen wereld
religies". vindt Reynier. „Ei
genlijk maken we een soort
wereldmuziek. De didgeridoo
komt uit Australië, de klank
schalen uit Nepal, de gong uit
China en ga zo maar door. Zei f
ben ik de laatste tijd bezig met
Keltische dingen. Het gaat
ons erom zoveel mogelijk na
tuurlijke geluiden te gebrui
ken."
Nada Naga existeert sinds dit
voorjaar en is de eerste
droomtij dgroep" in Zeeland.
Amsterdam en omstreken telt
al enkele collectieven. Wie
lekker wil liggen, luisteren en
lager vibreren kan zondag 15
december vanaf 13 uur te
recht in De Vier Windstreken
aan de Breeweg in Middel
burg. Het concert in 't Beest in
Goes vandaag (zaterdag) is al
volgeboekt. Gezien het gerin
ge aantal plaatsen lijkt het
raadzaam in te schrijven.
Overigens verzorgt Nada Na
ga vanaf januari elke maan
dagavond inloopconcerten in
centrum De Dijk aan de 's-
Heer Hendrikskinderendijk
60 in Goes.
GOES, 't Beest
'Pallaksclu pallaksch, pallaksch
door Kollektief D&.A, met Luc Van
Autreve en Reinhilde VanDriel. Re
gie van Dirk De Keyzer.
door Willem Nijssen
Ik ben op reis gegaan, maar ik
ben mijn lichaam vergeten.
Niets meer zeggen, geen woor
den, zo sterft de schrijver die
zijn lichaam vergeten heeft."
Dat zijn de laatste woorden van
'Pallaksch, pallaksch, pal
laksch...', een voorstelling die in
heel vrije vorm een beeld geeft
van de zingevings-worsteling
van de Duitse dichter Hölderlin
(1770-1843).
Omdat het stuk geen poging
doet om werkelijk biografisch
te zijn, lijkt Hölderlins levens
loop er weinig toe te doen. Toch
is het goed te weten, dat hij na
een glansrijke studie in de theo
logie en na intensieve contacten
in Weimar met Schiller, Goethe,
Herder en Fichte tóch kiest voor
een bestaan als gouverneur. Zo
belandt hij in Frankfurt, in de
bankiersfamilie Gontard. Hij
raakt hevig verliefd op de \touw
des huizes, die zijn gevoelens
beantwoordt en die zijn muze
zal worden
Nauwelijks twee jaar later moet
hij 'hals over kop' Frankfurt
verlaten, en begint zijn zwer
ven, Weer enkele jaren latei-
sterft Susette Gontard. Höl
derlins bestaan wankelt, zijn
gezondheid wordt snel slechter.
De laatste 36 jaar van zijn leven
brengt hij, in kennelijke staat
van waanzin, door in het gezin
van een timmerman.
'Pallaksch, pallaksch, pal
laksch...' handelt over de strijd
om zin te geven aan het bestaan
Wat al gedaan is, hoeft niet meer
gedaan, wat gezegd is, hoeft niet
meer gezegd te worden. „Leven
is niet meer dan het leven imite
ren. Sommige mensen kunnen
al die woorden, vet geworden
van betekenis of zo afgekloven
als een lijk, gewoon uitspreken.
Maar ik krijg die woorden niet
door de tunnel van mijn keel ge
perst. Ik zoek dat éne, nooit ge
zegde woord. Mfjn woord. 'Pal
laksch', bijvoorbeeld."
De strijd van de dichter is in we
zen de strijd van de minnaar.
Van de man die als een passant
(„Alle mannen zijn passanten.")
aan de scheur in het zeil van de
circustent staat en de vrouw ga
deslaat die daarbinnen de tover
van haar bloed bedrijft. In wei
nig meer dan een fragmentari
sche dialoog wordt de onbereik
baarheid, van de muze, van het
mysterie, van het levensdoel,
tastbaar gemaakt.
In 'Pallaksch, pallaksch, pal
laksch...' is nauwelijks sprake
van toneel. Het valt niet te ont
kennen dat je acteurs nodig hebt
om de woorden hun autonome
kracht te geven. Wie anders kan
ze bevrijd van subjectieve in
kleuring overbrengen? Maar to
neelspel is er niet echt, het gaat
om de teksten, om de zuiverheid
en de helderheid ervan. De beel
den (niet veel meer dan de fysie
ke aanwezigheid van de spelers
en hun onderlinge posities, een
beetje licht en een beetje mu
ziek) helpen om wat tussen de
woorden ligt, over te brengen.
Zo groeit 'Pallaksch, pallaksch,
pallaksch...' naar een sfeer
beeld, naar een beeld van het
onbereikbare in een sfeer van
weemoed. In de sfeer van een
melancholie die aarzelt tussen
berusting en verzet. Op het
hoogtepunt staat er even een
schuilplaats van poëzie, een
dichter als Hölderlin waardig
en met alle eigenschappen van
een schuilplaats. Even tijdelijk
als gastvrij, even sjofel als ver
lossend.
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Bluesgita
rist Studebaker John Gri-
maldi groeide op in Chicago,
de bakermat van de stevige,
rauwe blues. Grimaldi zag en
hoorde blueslegenden als
Howlin' Wolf, Muddy Waters
en Hound Dog Taylor spelen
in Maxwellstreet en begon
vastberaden aan een eigen
carrière. Zondag treedt hij op
in Terneuzen.
In zijn jonge jaren speelde hij
drums en harmonica in ver
schillende rhythm- blues
bands. Later greep hij onder
invloed van Hound Dog Tay
lor naar de slide-gitaar. In
1978 brachten Studebaker
en zijn begeleidingsband The
Hawks een eerste album uit.
Zeven jaar later zag Rocking
the blues het daglicht. De cd
Too Tough bracht Studeba
ker John enkele jaren later
onder de aandacht van de
Europese bluesliefhebbers.
Ook zijn meest recente cd
Tremoluxe is goed ontvan
gen.
De laagtonige harp, het stu
wende spel op de slide gitaar
en de expressieve zang zijn
nog immmer de handelsmer
ken van deze muzikant uit
Chicago. Studebaker John
the Hawks verzorgen op zon
dag 8 december een concert
in Porgy Bess in Terneu
zen. Het optreden begint om
21.00 uur.
(Advertentie)
Ahoy Rotterdam,
13 t/m 15 december
Openingstijden:
vrijdag 13 dec.: 14.00-24.00 uur^
zaterdag 14 dec.: 12.00-24.00 uur
zondag 15 dec.: 11.00-18.00 uur
http://www.skiniighi.nl/erotrend.htm
EROTREND'. Trends in lifestyle en erotiek
