|]COLIJN
Walcheren centraal in de oorlog
Achter de kust moet je inventief zijn
Het achterland is aan de beurt
imnnsm alarmcroep sjr SaE?"
0113-213720 SS
zeeland
ZMF tegen meer vliegbewegingen
Nieuw oliebestrijdingsvaartuig
ZMF: geen slakken in Schelde
Met fietstas de boer op
Politie rolt hennepkwekerij op
KL^E-LI lIAKlvp1
De Parelvisser
Recreatieterrein De Stelleplas bij Heinkenszand.
foto Willem Mieras
Dit is de vierde en laatste
aflevering in een serie
over recreatiewoningen in
Zeeland. Nu het steeds
moeilijker wordt aan de
kust vakantiepaleisjes uit
de grond te stampen, wij
ken projectontwikkelaars
uit naar het achterland,
zoals het meer oostelijk
gelegen deel van de pro
vincie wordt genoemd. De
burgemeesters in dit ge
bied veren enthousiast op.
I van onze verslaggever
;j René Schrier
HEINKENSZAND - De term
achterland heeft een negatieve
klank. Het gebied in Zeeland
dat achter de kuststrook ligt
wordt er mee bedoeld. Het
woord achterland zal binnen af
zienbare tijd wel verdwijnen, nu
de projectontwikkelaars niet
meer zo gemakkelijk aan de
kust terecht kunnen. Als in het
achterland een 'Resort', of 'Vil
lage' of een 'Hof van Zeeland'
verrijst, ga je toch heel anders
tegen zo'n gebied aankijken. De
- projectontwikkelaars verzetten
de bakens en de gemeenten ma
ken zich op om hen met open ar
men te ontvangen.
Al geruime tijd geleden meldde
éi de Hontenisser burgemeester
T. A M. Steenkamp zich bij ge
deputeerde staten. Of er niet te
praten viel over een recreatieve
Ij I ontwikkeling van de omgeving
van het veerplein van Perkpol-
3 der, als de Westerscheldetunnel
j eenmaal in gebruik is genomen
en de veerdienst is verdwenen.
Hij legt uit: „Als de veerdienst
weg is blijft die haven als een
soort litteken in het landschap
achter. Die kun je niet zo laten
liggen. Dat geeft een desolate
aanblik, wat nu al te zien is bij
de oude veerhaven. De recrea
tiewoningen zijn nu sterk ge
concentreerd in west-Zeeuws-
Vlaanderen. Onze gemeente is
nog ongerept, zeker wat recrea
tiewoningen betreft. En het is
een gegeven dat veel mensen
zoeken naar een goedkope vorm
van recreatie. Dat zie je nu al
aan de talrijke dagjesmensen
die bij mooi weer op de dijken
zitten. Als je in samenwerking
met bijvoorbeeld Rijkswater
staat nog wat strandjes opspuit,
dan is het wel geen Cadzand-
bad, maar je moet ergens begin
nen."
Werkgelegenheid
Steenkamp voegt er aan toe dat
het goed voor de streek zal zijn.
Het brengt werkgelegenheid
met zich mee. in ieder geval bij
de bouw van de huisjes en mis
schien ook wel structureel,
spreekt hij hoopvol. Nee, hij ziet
Perkpolder geen tweede Port
Zélande worden: „Maar met die
lege haven is er in de sfeer van de
recreatie zeker wat te doen."
Directeur ing. G. J. Straijer, van
Ecoparks bouw- en projectont
wikkeling bv, zit met een van
zijn projecten ook in het achter
land. Hij is eigenaar van de 'Bui
tenplaats Hof van Zeeland' te
Heinkenszand Dat project
maakt reclame met de slagzin
'Een oase van rust op een kwar
tier van de kust'. Net buiten
Heinkenszand worden in totaal
161 recreatiewoningen in rap
tempo opgeleverd. Bestemd
voor de verkoop aan particulie
ren. die de huisjes op hun beurt
weer verhuren.
Volgens hem is het geen pro
bleem om op enige afstand van
de kust te zitten. „De mensen
realiseren zich dat je in Neder
land bepaald niet het hele jaar
door volop zon hebt en op het
strand kunt zitten. En lang niet
iedereen vindt het een pretje om
in de topdrukte bij de bakker of
de slager te staan." Straijer
somt geroutineerd alle pluspun
ten van de Zak van Zuid-Beve
land op, weet precies hoeveel
fietsroutes er in het gebied zijn
en wijst op de goede verbindin
gen met plaatsen als Goes en
Middelburg. Dat weten recre
anten ook te waarderen, is zijn
reactie. Hij heeft al gasten ge
sproken die van de zomer op
'Hof van Zeeland' waren en voor
de herfstvakantie terugkwa
men omdat ze de omgeving nog
niet voldoende verkend hadden.
'Hof van Zeeland' heeft nog een
ander aspect dat momenteel nog
vrij nieuw is in recreatieland.
Met de bouw van de huisjes is zo
veel mogelijk ingespeeld op al
lerlei milieuvriendelijke toe
passingen. Naast zonnecollec
toren voor de warmte en het
water, warmte reflecterend iso
lerend dubbel glas, een ver
doorgevoerde isolatie, waterbe
sparende kranen is er een ener
gie management-systeem.
Daarmee is het mogelijk de tem
peratuur vanuit een centraal
punt te regelen. Computers zor
gen voor een verantwoord ener
giegebruik en buiten het seizoen
moeten huurders apart voor hun
energiegebruik betalen, zodat
ook zij met de neus op de feiten
worden gedrukt. Verder is er een
milieustraat met ondergrondse
afvalcontainers. Straijer vindt
het alleen jammer dat de pro
vincie geen toestemming geeft
voor duidelijke wegwijzers, zo
dat veel toeristen nog onnodige
autokilometers maken op zoek
naar de Heinkenszandse vakan
tiehuizen.
De aanwezigheid van water in
de vorm van de Stelleplas en het
openlucht zwembad is een plus
punt op zo'n locatie, vindt hij.
Dat trekt zeker in het achter
land net iets meer. En daarnaast
worden extra's in het arrange
ment verwerkt, zoals gratis toe
gang tot het Sportpunt Zeeland
in Goes en korting op gebruik
van tennis- en squashbanen. Op
die manier wordt de concurren
tie met de kust aangegaan in een
poging het achterland zo aan
trekkelijk mogelijk te maken.
De projectontwikkelaars wor
den inventiever. Het komt alle
maal niet meer zo gemakkelijk
aanwaaien als aan de kust. Ze
zien echter ook in het achter
land mogelijkheden. Zeeland is
nog lang niet klaar.
(Advertentie)
STOP: OVERVAL - BRAND - INBRAAK
beveiliging
24-uurs meldkamer-service
fp"o R G - S/
Technisch Beveiligingsbedrijf NEDERLAND installateur
Inbraak •Toegangscontrole •Winkeldiefstal Technisch alarm
Brand T.V.-bewaking •Overval •Terreinbeveiliging
VLISSINGEN - Het provinciaal bestuur
wekt de indruk met de zogenaamde pijp
lijn-projecten de uitbreiding van de com
plexen recreatiewoningen stevig in de
hand te hebben. De groei is echter onstuit
baar. Mag het aan de kust niet meer, dan
vinden de project-ontwikkelaars wel an
dere plekjes. Het achterland is aan bod.
Ondertussen glipt er, los van de pijplijn,
ook langs de kust nog af en toe een planne
tje doorheen. Zo heet in Domburg een ap
partementengebouw ineens een woon
zorgcomplex. De Zeeuwse politiek heeft
de uitbreiding van Hof Domburg met 200
luxe bungalows goedgekeurd omdat het
centrum anders niet meer te exploiteren
zou zijn.
Een rondgang langs de Zeeuwse gemeen
ten en him toekomstplannen:
•Arnemuiden. 500 recreatiewoningen in
de buurt van het vliegveld Midden Zee
land;
•Borsele. 160 recreatiewoningen in Hof
van Zeeland te Heinkenszand. zijn inmid
dels gerealiseerd. Ook plannen voor
bebouwing van het havenplateau bij Hoe-
dekenskerke en realisering van 120 va
kantiebungalows bij Scheldeoord te
Baarland;
•Brouwershaven, zo'n 200 recreatiewo
ningen als voltooiing van de bestaande re
creatiecomplexen onder meer bij Port
Greve;
•Bruinisse, 260 huisjes en appartementen
voor uitbreiding van Aquadelta;
•Domburg. 200 huisjes als uitbreiding
van Hof Domburg zijn in de bestem
mingsplan-fase;
•Duiveland, 75 huizen in een ecopark bij
Ouwerkerk en als er planologisch geen
belemmeringen meer zijn 150 tot 200
huisjes in dezelfde Oosterschelde-regio;
•Kapelle, 145 huizen in het plan Oester
baai net buiten Wemeldinge en nog eens
40 op het voormalige sluisplateau;
Reimerswaal, 75 huizen bij de Postweg in
Yerseke en een plan dat voorlopig in de ijs
kast staat van 200 woningen buiten Ril-
land-Bath;
Westkapelle, 330 zomerwoningen en ap
partementen aan de Joosjesweg.
zaterdag 7 december 1996
van onze verslaggever
Jacques Cats
VLISSINGEN - Tien jaar
heeft-ie er aan gewerkt, de
sinds kort gepensioneerde
Duitse dagbladschrijver Ans-
gar Dürnholz. Aan een boek
over de Tweede Wereldoorlog.
Toegespitst op wat op Walche
ren is gebeurd, in samenhang
gebracht met de geallieerde ge
vechtshandelingen in West-
Europa. Wat voor Dürnholz,
tot voor enkele jaren redacteur
van de Kölnische Rundschau,
aanvankelijk moest uitpakken
als een paginagrote reportage
in zijn krant, groeide uit tot een
tot nu toe titelloos gebleven re
laas van 265 boekbladzijden.
Binnenkort brengt de Vlissing-
se boekhandel De Ruiter het op
de markt.
Alwéér een boek over de oorlog
op de grote stapel van eerdere
uitgaven. Walcherse kenners
van de gebeurtenissen van des
tijds kijken met gemengde ge
voelens uit naar de verschij
ning. De een vraagt zich af wat
het boek nog kan toevoegen
aan wat al door velen is neerge
schreven. Toch eens kijken wat
die Duitser er van bakt, meent
de ander.
Kolonel b. d. ir. W. J. P. H.
Smulders, een persoon met een
uitgebreide militaire achter
grond in Nederland en Duits
land, voormalig militair tech
nisch attaché bij de ambassade
in Bonn, wenst het geesteskind
van Dürnholz warm aan te be
velen. Eindelijk een boek dat
oorzaken en gevolgen van de
gebeurtenissen rond de vesting
Walcheren in groter verband
duidelijk omschrijft, stelt de
kolonel in een introductie.
Hoeveel negatieve invloeden
zijn er niet uitgegaan van de
verovering van de vesting Wal
cheren op de geallieerde bewe
gingen. Vertragingen in de Ar
dennen, negatieve invloeden
op de luchtlandingen bij Arn
hem, hongersnood in Holland,
vertragingen bij het doorstoten
in het Derde Rijk. Ze hebben
verstrekkende gevolgen gehad.
Smulders: „Nog in de huidige
tijd zijn ze pijnlijk voelbaar,
door de verliezen van de wed
loop op Berlijn".
Van de gebeurtenissen die van
doorslaggevende betekenis
waren voor het verloop van de
Tweede Wereldoorlog, zijn vol
Herinnering aan de landing bij Westkapelle, een kopie van 'Normandië', maar dan in mini-vorm.
gens Dürnholz de slag om Sta
lingrad en de geallieerde lan
ding in Normandië algemeen
bekend. 'Maar als men de ge
schiedschrijving zou mogen
geloven, heeft de strijd aan de
Schelde nooit plaatsgevon
den', concludeert Dürnholz.
'Toch heeft die slag even grote,
om niet te zeggen grotere ge
volgen gehad voor het verdere
Europese strijdtoneel dan Sta
lingrad en de invasie in Nor
mandië'.
Beslissende slag
Dürnholz vindt dat tot nu toe is
miskend dat aan de Schelde de
laatste beslissende slag van de
Tweede Wereldoorlog is uitge
vochten en dat deze invasie een
in verhouding groter bloedof
fer heeft gekost dan in Nor
mandië op 6 juni 1944.
Het relaas is een verslag van
een lange keten van foutieve
militaire besluiten en inschat
tingen, beginnend in de Franse
stad Falaise en doorlopend tot
aan Walcheren, waarop alle
volgende operaties strandden.
Ook het mislukken van de ope
ratie Market Garden, de strijd
om de brug bij Arnhem, is vol
gens Dürnholz voor een groot
deel terug te voeren tot eerdere
nalatigheden. Via bijna geheel
intact gebleven Walcherse ra
darposten van een vroeg-
waarschuwingssysteem ver
namen de Duitsers steeds op
tijd wanneer de volgende lan
dings- en bevoorradingsgolf
kwam aanvliegen.
Alles wat na de slag aan de
Schelde gebeurde, zoals het
Ardennenoffensief, is een ge
volg van de nalatigheden van
Britse en Amerikaanse militai
re bevelhebbers, stelt Dürn
holz in zijn boek. 'Dat de gene
raals het strategisch belang
van Walcheren hadden onder
schat, zou vernietigende gevol
gen hebben voor Nederland en
de vorming van Europa na de
Tweede Wereldoorlog'.
De samenhangen die Dürnholz
signaleert staaft hij met nog
niet eerder gepubliceerde do
cumenten uit Britse, Ameri
kaanse en Duitse archieven. De
auteur probeert voorts vragen
te beantwoorden als in hoever
re de Franse generaal De Gaul
le mede schuldig is geweest aan
de ontwikkelingen die Walche
ren in de herfst van 1944 tot de
beslissende factor in de strijd
om Europa maakte.
Interessant
Het lijkt de Koudekerkse on
derzoeker van de regionale
oorlogsgeschiedenis Hans
Sakkers wel interessant om te
vernemen wat de strijd om de
Westerschelde is geweest in het
geheel van de schermutselin
gen om Europa. „Die benade
ring is nieuw. Alle boeken over
de strijd om de Westerschelde
beschrijven de situatie ter
plaatse. De bredere samen
hang is nog niet eerder in boek
vorm verschenen". Wat Sak
kers ook boeiend vindt is dat
een Duitser daar nu over
schrijft. „Alleen al om het feit
dat de auteur een Duitser is zal
hij een heel andere invalshoek
hebben". Maar Sakkers heeft
wel kanttekeningen bij enkele
conclusies, Zo meldt Dürnholz
dat Berlijn nooit bereikt werd
omdat Antwerpen niet werd
bevrijd. „Mijn idee is zelfs dat
de Amerikanen ondanks Ant
werpen ook Berlijn hadden
kunnen bereiken. Maar ze heb
ben dat niet gewild. Ze hebben
heel bewust Europa gesplist in
twee machten om zo de macht
te kunnen breken in een com
munistisch en een kapitalis
tisch deel".
A H. van Dijk van de Walcher
se oorlogsdocumentatiegroep:
„Ik ben niet erg nieuwsgierig
naar de zoveelste reflectie van
het geheel. We hebben toch al
een echte, serieuze uitputtende
analyse van de hele bevrijding
van Nederland? Wat moet deze
man, niet eens een militair tac
ticus, dan plotseling weer op-
spitten? Ik denk dat het nauwer
lijks nog mogelijk is om er weer
iets nieuws aan toe te voegen".
Het komt Van Dijk verder over
dreven voor om Walcheren in
het centrum van de Tweede
Wereldoorlog te plaatsen „Wat
op Walcheren is gebeurd, is een
kopie van de landing in Nor
mandië. in minivorm".
Een andere Walcherse onder
foto Charles Strijd
zoeker van de oorlogsgeschie
denis, Jaap van Winkelen uit
Serooskerke, heeft al op basis
van het weinige dat nog over de
inhoud van het boek bekend is,
ernstige bedenkingen tegen
wat Dürnholz aan informatie
bijeen heeft gesprokkeld. „Die
man is ontzettend slordig",
vindt Van Winkelen. Bewijs
daarvoor ziet hij in de passage
waarin de auteur vermeldt dat
het Nederlandse koningshuis
zich tientallen jaren nauwe
lijks bewust leek te zijn van de
betekenis van de slag aan de
Schelde. 'Pas op 5 november
1994, de vijftigste verjaardag
van de landing van de gealli
eerden op de kust van Walche
ren, was koningin Beatrix voor
de eerste keer bij de herdenkin
gen aanwezig'
Van Winkelen over die passage:
„Daar is die man helemaal mis
mee. Wilhelmina kwam al in
1945 naar Walcheren om te kij
ken naar de verwoesting. Juli
ana ook. En Juliana was als ko
ningin bij de herdenking op 1
november 1969. Dat weet-ie
blijkbaar niet. Als Dürnholz
met dit soort dingen al de mist
in gaat wat moet je dan denken
van de rest?"
GOES - Een groot deel van het Veerse Meer, met zijn natuur-
en recreatiefunctie, komt bij 60.000 vliegbewegingen op het
vliegveld Midden-Zeeland binnen de geluidszone te vallen.
En de gewijzigde routestructuur zorgt ervoor dat met name de
vogelrijke gebieden in het Veerse Meer last zullen ondervin
den van het vliegveld. Dit schrijft de Zeeuwse Milieu Federa
tie (ZMF) aan de leden van de vaste kamercommissie van Ver
keer en Waterstaat en Vrom.
Het'besluit van minister M. de Boer (milieu) om 60.000 in
plaats van de huidige 40.000 vliegbewegingen toe te staan
stuit bij de ZMF op de nodige bedenkingen De federatie wijst
op een motie van de Tweede Kamer waarin werd aangedron
gen op een stand still-beginsel voor kleine luchtvaartterrei
nen. Volgens de ZMF is er geen reden om voor het vliegveld bij
Amemuiden van een ander principe uit te gaan
VLISSINGEN - Rijkswaterstaat, directie Noordzee, heeft
opdracht gegeven tot de bouw van een nieuw oliebestrij
dingsvaartuig, dat in 1998 het 'verouderde' oliebestrijdings
vaartuig Smal Agt en het milieuvaartuig Holland zal vervan
gen.
Met de bouw van het tachtig meter lange schip bij scheeps
werf Damen BV in Gorinchem is ruim 43 miljoen gulden ge
moeid. Het nieuwe werkschip wordt uitgerust met de mo
dernste apparatuur en bedieningssystemen. Het zal tevens
voor hydrografisch werk (zee-onderzoek) worden ingezet op
de Noordzee.
GOES - De Zeeuwse Milieufederatie (ZMF) vindt dat het mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat geen gedoogbeschikking
had mogen afgeven voor het bestorten van de geulrand bij
Bath in de Westerschelde met slakken. Nu de verdieping toch
niet snel kan plaatsvinden, had het ministerie best kunnen
wachten tot een degelijke milieuvergunning gereed was. De
slakken, afkomstig van Hoechst en Hoogovens, bevatten
zware metalen die kunnen uitlogen en verweren, dat risico's
met zich mee kan brengen voor bodemdieren en andere on
derwaterorganismen in de Westerschelde. In de definitieve
vergunning, vindt de ZMF, moet het ministerie een onderzoek
afdwingen naar de effecten van de slakkenstort en naar alter
natieve bestortingen als stortsteen en beton.
GOES - Het fietsen op het platteland aantrekkelijker maken,
fietsers kennis laten maken met streekeigen landbouwpro
ducten en de landbouw zo een handje helpen. Al die doelen wil
de afdeling Zeeland van de Nederlandse Bond van Platte
landsvrouwen met de ANWB bereiken met één gezamenlijk
project: project fietstas. De Bond begint nu met een inventari
satie van producten die via huisverkoop verkrijgbaar zijn,
van kleinschalige, voorlichtende activiteiten èn van fietsrou
tes. Inlichtingen: Bond van Plattelandsvrouwen Zeeland, Ce-
reshof 4. 4463 XH Goes, telefoon (alleen op dinsdagmorgen)
0113-247726. Half april 1997 moet de gids 'project fietstas'
verschijnen.
WEMELDINGE - De politie heeft vrijdagmiddag in Wemel
dinge een hennepkwekerij opgerold. De professioneel en
compleet ingerichte productie-eenheid was gevestigd in een
schuur bij een woonhuis. De totale installatie plus honderd
tachtig planten zijn in beslag genomen. De spullen vertegen
woordigden alles bij elkaar een geschatte waarde van 25.000
gulden. De politie heeft in verband met deze zaak een 23-jan-
ge inwoner van Wemeldinge aangehouden.
COR DE JONGE
(Advertentie)
Onze nieuwste kotterhanger,
met recht een juweeltje
Rotholm 34 P.O. Box IS I rk (Holland)
Telefoon 0S27-6KI702 Fax OS27-68S383
Autotelefoon 06-S3161203
Bel ons, wij komen bij u thuis!
