Corporaties mogen duur bouwen
Geslaagde editie van 'De Selektie'
PZC
Cultuuradviseurs moeten
alerter kunnen reageren
'Veerse Meer' moet
convenant nakomen
Domburg in verzet
tegen provinciaal
veto investeringen
Geen blauwe zone
in kern Zoutelande
Jan Brokken
gast in
Terneuzen
zeeland
15
Inspectie Volkshuisvesting accepteert verweer Vlissingse instellingen
kunst cultuur
dinsdag 3 december 1996
sbw
i van onze verslaggever
Rolf Bosboom
VLISSINGEN - De Inspecteur
I Volkshuisvesting roept de bouw
van prijzige koophuizen door de
Vlissingse woningcorporaties
Basco en VVV voorlopig geen
halt toe. De inspecteur neemt
genoegen met het verweer dat
beide instellingen de opbreng-
I sten van de verkoop gebruiken
om projecten met huurwonin-
gen te financieren. Bovendien is
Verkaveling
Axelse Sassing
van onze verslaggever
Hans Heijt
AXEL - De ruilverkave
ling Axelse Sassing pas
seert morgen, woensdag 4
december, om 15.00 uur in
restaurant Zomerlust in
Axel. Zestig procent van
de stemgerechtigden gaf
in september 1992 de
goedkeuring aan deze
ruilverkaveling. De afge
lopen maanden is uitvoe
ring gegeven aan het plan
door onder meer 3750 me
ter nieuwe sloten te gra
ven. 1690 meter sloten te
dempen en 7,6 hectare
grond te egaliseren. Ver
der zijn er veertig dam
men aangelegd.
Het gebied rond de Axelse
kreek en de Zwartenhoek-
sche Kreek is ingericht
voor natuuront wi kkeling.
Verder is in overleg met
waterschap De Drie Am
bachten 2900 meter
natuur- en onderhouds-
vriendelijke oevers aan
gelegd langs de Oostelijke
Rijkswaterleiding. Voorts
komt er 15 hectare bos.
Het verkavelingsplan
werd vorig jaar ter visie
gelegd en leverde 57 be
zwaarschriften op. In drie
gevallen moest de rechter
een uitspraak doen. De
laatste fase van de ruil
verkaveling, de afreke
ning van de kosten en de
berekening van het nut,
heeft volgend jaar plaats.
De ruilverkaveling moet
eind 1998 klaar zijn.
de nieuwe, aangescherpte regel
geving op dit gebied nog niet
van kracht. Die gaat op 1 janua
ri 1997 in.
Basco Stichting Projecten
bouwt op dit moment in de Vlis
singse wijk Rosenburg 52 koop
woningen met prijzen tussen de
260.000 en 360.000 gulden. WV
maakt deel uit van de VOF Tuin
dorp, die in West-Souburg 69
woningen realiseert met prijzen
die oplopen tot vier ton.
De Tweede Kamer heeft onlangs
in een motie laten vastleggen
dat het niet de taak van woning
corporaties is dure koopwonin
gen te bouwen, aangezien het
optreden van projectontwikke
laar financiële risico's met zich
meebrengt. Als grens geldt, van
af 1 januari 1997, een gemiddel
de aanbestedingssom van
238.000 gulden per project.
Alarm
Mr. A B. Ringersma, Inspecteur
Volkshuisvesting voor Zeeland
en Noord-Brabant, trok in juni
van dit jaar, naar aanleiding van
advertenties van Basco en WV,
aan de bel bij de gemeente, die
geacht wordt toezicht te houden
op het functioneren van wo
ningcorporaties. Het Vlissingse
college van B en W nam het on
middellijk voor hen op voor.
vooral omdat de corporaties de
inkomsten die de koopprojecten
opleveren weer investeren in de
sociale huisvesting.
In een reactie op de verdediging
van de gemeente Vlissingen
schrijft Ringersma dat hij de
bouwactiviteiten van Basco en
WV bij nader inzien 'niet on
aanvaardbaar' vindt, omdat de
ze projecten rechtstreeks zijn
'gekoppeld aan het realiseren
van projecten huurwoningen'.
Bovendien, zo zegt de inspec
teur, is de motie van de Tweede
Kamer nog niet vertaald in re
gelgeving.
Wel wijst Ringersma Vlissingen
erop dat de gemeente verant
woordelijk blijft voor het toe
zicht, ook al brengen woning
corporaties hun commerciële
projecten onder in een aparte
rechtspersoon (zoals Basco
Stichting Projecten en VOF
Tuindorp). B en W waren juist
van mening dat ze daardoor niet
meer als toezichthouder konden
optreden. Volgens de inspecteur
is dat nog steeds het geval, aan
gezien er een duidelijke relatie
bestaat tussen de corporatie en
- -- -
De Inspecteur Volkshuisvesting ziet geen reden de bouw van dure koopwoningen door de Vlissingse wooncorporaties Basco en VVV te
dwarsbomen. foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
Maurits Sep
MIDDELBURG - De gemeente
Domburg heeft bij de sector be
stuursrecht van de rechtbank in
Middelburg beroep aangete
kend tegen twee besluiten van
de provincie. Gedeputeerde
Staten zouden onterecht hun
goedkeuring hebben onthouden
aan twee investeringen. Daar
door kan het gemeenschapshuis
Schuttershof in Domburg
(voorlopig) niet worden gereno
veerd en is tevens een herinrich
tingsplan voor het Park Huys
Oostcappelle - inclusief de aan
leg van een speeltuin - op de lan
ge baan geschoven. Domburg
wil dat de besluiten nietig wor
den verklaard en dat zij onmid
dellijk mag beginnen met de uit
voering.
De renovatie van het Schutters-
hof - dringend nodig - kost acht
ton, het herinrichtingsplan van
het park Huys Oostcapelle zes
ton. Voor deze investeringen is
volgens Gedeputeerde Staten
(GS) geen dekking te vinden in
de begroting voor 1997. Boven
dien vinden GS dergelijke grote
investeringen onverantwoord
gezien de op stapel staande her
indelingvan Walcheren. De pro
vincie maakt voor dat laatste
gebruik van het Arhi-toezicht.
Dat geeft haar een instrument in
handen verscherpt financieel
toezicht uit te oefenen. De ge
meente Domburg bestrijdt
evenwel dat er geen dekking is
voor de twee investeringen Rob
van Keulen van de afdeling fi
nanciën: .,Wij leggen zoiets niet
voor zonder een dekking. De be
dragen waren zelfs al gedekt in
de sluitende begroting voor dit
jaar, 1996."
Bovendien, aldus Van Keulen,
stonden deze plannen al langer
op de investeringslijst van
Domburg. „De provincie wil dat
de nieuwe gemeenteraad van
van onze verslaggever
Jacques Cats
MIDDELBL RG-Staatsbosbe-
heer heeft bij het Algemeen be
stuur van het recreatieschap
'Veerse Meer' protest aangete
kend tegen het gevoerde recrea-
tiebeheer in het Veerse Meerge
bied. Dit beheer is zo
verwoordt regiohoofd Deltage
bied ir. W.Z. van der Meer, in
strijd met het eerder afgesloten
convenant waarin de samen
werking tussen Staatsbosbe
heer en het recreatieschap
wordt geregeld.
Aanvakelijk was ervoor geko
zen dat het gehele beheer van de
intensieve dagrecreatieterrei
nen zou geschieden door Staats
bosbeheer op kosten van het
schap en dat het schap gebruik
zou kunnen maken van de ter
reinkennis en de kennis van be
heer van Staatsbosbeheer. Bo
vendien heeft deze dienst alle
benodigde materiaal reeds tot
zijn beschikking.
Staatsbosbeheer heeft echter
bij nadere beschouwing van de
begroting van het recreatie
schap voor 1997 vastgesteld,
dat in strijd met de afspraken
het eigen schapsapparaat weer
in het leven is geroepen. De ach
terliggende gedachte is. dat dit
goedkoper zou zijn. Dat is vol
gens Van der Meer in meerdere
opzichten een onjuiste gedaeh-
tengang. Zo is aansturing van
directe medewerkers door een
opzichter goedkoper dan door
een directeur.
Problemen
De woordvoerder van Staats
bosbeheer zegt te vrezen voor
ernstige kwaliteitsproblemen
rond het recreatief product in
het Veerse Meer als het schap
voortgaat op de ingeslagen weg.
Mede gezien de technische be
perkingen van het door het
schap te benutten vaartuig acht
Van der Meer het onmogelijk
dat substantiële bezuinigingen
zijn te realiseren door het in
elkaar schuiven van allerlei ac
tiviteiten als surveillance en
toezicht, vuilophalen, toileton-
derhoud en maaiwerk.
Volgens Staatsbosbeheer moe
ten de bezuinigingen voor het
recreatieschap eerder gezocht
worden in het beperken van de
(eigen) overhead clan in terrein
maatregelen. De handelswijze
van het schap leidt thans tot
overcapaciteit in het uitvoe
ringsapparaat van Staatsbos
beheer in het Veerse Meer.
Veere erover beslist. Maar het
beleid ten aanzien van deze in
vesteringen is al jaren geleden
in gang gezet en is dus een be
voegdheid van de zittende
raad."
Spoed
Domburg heeft de rechtbank
verzocht de beroepen nog voor 1
januari 1997 te behandelen.
„Behandeling na 1 januari heeft
geen zin", zegt Van Keulen. „We
willen voorkomen dat de rech
ter zegt: 'Domburg als gemeente
bestaat toch niet meer?'
S. Douma, die zich namens de
provincie bezighoudt met het fi
nancieel toezicht op Domburg,
zegt nog niet te kunnen reageren
op de zaak.
„Wij hebben het beroepschrift
van de gemeente nog niet eens
gezien, laat staan wanneer de
zaak wordt behandeld.
van onze verslaggever
Maurits Sep
ZOUTELANDE - Burgemees
ter en wethouders van Valkenis-
se zien af van het invoeren van
een blauwe zone voor het parke
ren in Zoutelande. Ook de aan
leg van een overloopterrein aan
de Noordendolfer is geschrapt
als oplossing voor de parkeer
problemen in de kustplaats. Het
college heeft vijf andere maat
regelen voorgesteld, die uitein
delijk moeten uitmonden in de
invoering van betaald- en be-
langhebbendenparkeren.
Het Valkenisser college is tot dit
standpunt gekomen na advise
ring door het Middelburgse ad
viesbureau RBOI. Dat stelt dat
naleving van de regels in een
blauwe zone - waar een par-
keerschijf verplicht is - moeilijk
is te controleren. Om de proble
men te lijf te gaan, stelt het col
lege nu vijf maatregelen voor.
Aan een zijde van de zijstraatjes
tussen de Langstraat en de
Nieuwstraat mag niet meer
worden geparkeerd. De acht
plaatsen op het plein aan de
Langstraat verdwijnen even
eens. Ter compensatie van deze
verliezen wordt de capaciteit op
het Oranjeplein uitgebreid met
45 plaatsen Die komen aan de
binnenzijde van het plein en
gaan ten koste van een deel van
het plantsoen. De mogelijkheid
van een terrein voor verblijfs-
gasten wordt nader bekeken.
Ten slotte wordt het parkeer-
venvijssysteem verbeterd.
De commissie vrom bespreekt
het voorstel vanavond (dinsdag,
19.30 uur) in het gemeentehuis
in Koudekerke. Zij moet tege
lijk een uitspraak doen of na
verloop van tijd toch betaald
parkeren wordt ingevoerd of
dat eerst wordt geëvalueerd.
van onze verslaggever
TERNEUZEN - Schrijver Jan Brokken is don
derdag 12 december te gast op een literaire
avond in Porgy Bess in Terueuzen. De lezing,
die om 20.15 uur begint, is georganiseerd door
de Stichting voor literaire en culturele activi
teiten Prometheus.
Brokken is zijn schrijverscarrière begonnen als
journalist. Hij verwerft in de jaren zeventig en
tachtig bekendheid door interviews met schrij-
vers en musici, die hij maakt voor de Haagse
Post. Zezijngebundeldin Het volle literaire le
ven, Schrijven en Met musici. Onder de titel
Spiegels is vorig jaar nog een bundel met re-
portages en enkele van zijn beste interviews
verschenen. In 1984 debuteert Brokken als ro
manschrijver met De Provincie. Het boek is in
1991 verfilmd met Thorn Hoffman en Pierre
Bokma in de hoofdrollen. Net als in De Provin
cie worstelen de personages in de met de Lucy
B. en C W van der Hoogtprijs onderscheiden
verhalenbundel De zee van vroeger met hun
jeugd. Zijn boeken Zaza en de president. De
moordenaar van Qaagadougou en De regen vo
gel spelen in Afrika.
In Goedenavond mrs Rhys schrijft Brokken
over zijn fascinatie voor schrijfster Jean Rhys
en haar roman Wide Sargasso Sea. Brokkens
laatste, zeer dikke roman De blinde passagiers
dateert van vorig jaar.
van onze verslaggever
Ernstjan Rozendaal
MIDDELBURG - Het lijkt een
behoorlijke sneer aan het adres
van het College van Adviseurs
voor de Cultuur. In Nieuwe uit
dagingen, de onlangs versche
nen discussienotitie over de
hoofdlijnen van het toekomsti
ge cultuurbeleid, schrijft de
provincie over haar adviesor
gaan: „Dit college dient in staat
te worden gesteld tijdig te advi
seren op alle deelterreinen van
het provinciaal cultuurbeleid.
Op dit moment is men daartoe
niet in staat. Uitbreiding van de
deskundigheid en uitwisseling
van de beschikbare informatie
kan hieraan een bijdrage leve
ren. De relatie met het provinci
ale apparaat behoeft ook verbe
tering."
Wordt het college de oren ge
wassen? Voorzitter drs P. W.
Sijnke vindt van niet.Wat daar
staat vind ik juist heel erg hoop
vol. Ik heb in het reguliere over
leg met gedeputeerde De Kok
van cultuur aangegeven dat we
het moeilijk hebben. Wat for
matieplaatsen betreft moet de
VMC inkrimpen, wat ten koste
gaat van de voorbereiding op
onze vergaderingen. Daarbij
komt dat we voortdurend te laat
worden geïnformeerd door de
provincie. Subsidie-aanvragen
krijgen we een paar dagen voor
de vergaderingen pas. Als ik het
goed lees gaat de provincie nu
proberen dat op te peppen. De
deskundigheid moet worden
verhoogd. Dat gaat, mag ik aan
nemen. over de formatieplaat
sen bij de Stichting VMC. En de
relatie met het provinciale ap
paraat moet beter, dus daar be
looft de pi-ovincie zelf beter
schap."
Adviseurs
Er is geen sprake van dat de des
kundigheid van de adviseurs
zelf te kort schiet, aldus Sijnke.
„Dat geluid heb ik van de zijde
van de provincie nog nooit ge
hoord. Wel moet worden be
dacht dat iedereen belangeloos
deel uitmaakt van het college.
In andere provincies huren ze ad
hoe adviseurs in. of wordt hel
adviesorgaan goed betaald. Dat
zijn duurdere oplossingen. Wij
vragen ons wel eens af: waar
doen we het allemaal voor? We
willen gezamenlijk het culture
le klimaat in Zeeland opkrik
ken. Als we dan met doortim
merde adviezen komen,
verwachten we van de provincie
wel medewerking en begrip.
Dat is volgens mij wat speelt,
maar misschien moet ik dan
toch eens gaan vragen wat pre
cies bedoeld is met de betreffen
de passage in de notitie."
Die kans krijgt Sijnke dinsdag
10 december als het College van
Adviseurs voor Cultuur om 14
uur samen met de Statencom
missie welzijn vergadert over de
notitie Nieuwe Uitdagingen.
Stimulerend
Dan zal ook de vraag aan de or
de komen of het goed is dat de
provincie zich nadrukkelijker
met de cultuur in Zeeland wil
bemoeien „Dat de provincie
initiërend en stimulerend
werkt, lijkt me oké", zegt Sijn
ke ..Maar het is niet de bedoe
ling dat ze zelf dingen gaan ont
wikkelen.
De provincie is er om een kli
maat te scheppen waarin kunst
kan gedijen, maar het college is
er voor de inhoudelijke beoor
deling. Dat kan dus een van de
discussiepunten worden. Wat is
precies de rol van de provincie
als het gaat om cultuur?"
door Nico Out
De achtste aflevering van de
'Selektie' omvat werken
van vier kunstenaars op twee lo
caties in Vlissingen. In de Coosje
Buskenstraat stralen heldere
kleurvlakken vanaf meer dan
twintig vaak forse doeken. Gust
Romijn heeft de afgelopen twee
jaar niet stilgezeten, zoals be-
zoekers van de Hoekweide en
het Zeeuws Museum al eerder
hebben kunnen zien. De nu ge
toonde strak uitgevoerde uit
spattingen van kijkplezier zijn
daar deels al geëxposeerd. Het
I meeste werk echter zag voor het
I eerst de buitenlucht. Bellamy 19
herbergt een tentoonstelling
met schilderijen van Wim Bak-
I ker en Hans Bommeljé en twee
beelden van Menno de Nooijer.
Je ziet ze meteen na binnen
komst: op een tegelplateau
staan twee gebundelde takken
bossen. Geen kreukelig dor
Ihout, maar stevige twijgen, door
banden bijeengehouden. Hun
i grondvlak is smaller dan het
I hoogste deel, dat tot borsthoog
te reikt. De bovenzijde van elke
'zuil' is bewerkt en heeft dus een
i lichte houtkleur, die contras-
I teert met de donkere bast.
Dat contrast wordt versterkt
door ingrepen aan de bovenzij-
de van elke bundel. Van het lin-
j .ker beeld heeft De Nooijer een
deel weggehaald zodat er holtes
I of kommen ontstonden; ze lij
ken op een afdruk van iemand
die op de bundel is gaan zitten,
j Het andere beeld is wat hoger en
wordt bekroond door een ronde
top die is voorzien van een smal
le gleuf, waardoor bij mij de as
sociatie met billen optreedt. Het
is alsof een verder onzichtbare
gestalte de bundel is ingedoken.
•.Bij de linkerbundel zijn slechts
j de sporen te zien van aanwezig
heid.
In al hun eenvoud zijn het boei-
ende, vervreemdende beelden.
Het afwezige, het ongrijpbare
lijkt mij een thema, net zoals
transformatie. De takken die
I ooit sporen trokken in de lucht.
I zijn samengeperst tot een zuil.
I .die vervolgens als een meubel
een onzichtbaar beeld draagt of
in zich heeft. Met het doorsnij
den of losmaken van de banden
zou de gave vorm voor altijd
verdwijnen.
Schriftuur
Voor Hans Bommeljé is schrift
uur nog steeds het bepalende
element van zijn schilderijen.
Op de vloer liggen drie kleine
kleurige paneeltjes uit 1995 die
door de veelheid van over elkaar
aangebrachte lijnen aandacht
gekleurde oppervlakken met
een levendige huid. Korsten,
stolsels en sluiers kleur ade-
menden aarde. Door het in grote
wandpanelen aanbrengen van
kleine schilderijen brak Bakker
met de illusie en bracht hij schil
deren terug tot het verzamelen
van waarnemingen uit het land
schap.
In Bellamy 19 domineert een
meer dan "drie meter breed en
twee meter hoog werk in een in
getogen, maar rijk geschakeerd
kleurengamma van ondermeer
groenen, bruinen, zwart en
goud. Naast het grootste doek
hing Bakker enkele stroken met
hetzelfde karakter. Ik weet niet
of die splitsing nodig is, maar
geniet van de monumentaliteit
van dit werk. Een doek met gro
te zwarte vlekken op een blauw
oppervlak doet denken aan het
tachisme uit de 50er jaren. Toch
heeft het eigen kwaliteiten: de
kracht van de aarde wordt tast
baar. Het oppervlak van de vijf
beschilderde lage blokken die
Bakker op de vloer plaatste is
opnieuw prachtig. De vormen
zijn mij echter te voorspelbaar
ondanks de ronde geul of de uit
stulping die in elk blok is ver
werkt.
Speels
Sinds 1994 is het schilderen van
Gust Romijn, al decennia actief,
strakker geworden. Onlangs
nog bracht hij in het Zeeuws
Museum speelse projecties van
landchappen. Romijn toverde
door manipuleren met perspec
tief, vorm en kleur glasheldere
voorstellingen waarin illusies
werden gewekt en weer verbro
ken. Naast enkele werken uit
die Toscane-reeks, zijn nu voor
al eenvoudiger constructies te
zien. Ook die gaan over kijken
en vormgeven op het platte
vlak. Vaak zijn raamlijsten te
zien of een restant ervan, waar
binnen dan een lucht wordt
doorsneden door een beweeglij
ke contour. Die kan naar een
berg verwijzen of naar een bos
of een duinrand.
Romijn gebruikt geraffineerd
kleur, vorm en compositie. Juist
daardoor oogt het allemaal ver
rukkelijk eenvoudig. Het gege
ven biedt zoveel stof tot compo
neren dat hij niet in herhalingen
hoeft te vervallen. Alleen twee
symmetrische doeken met
openslaande ramen vind ik
minder verrassend. Het zijn de
uitzonderingen die de regel be
vestigen.
Selektie VIII. Wim Bakker, Hans
Bommeljé, Menno de Nooijer.
Bellamy 19. Gust Romijn, Coos
je Buskenstraat. Beide te Vlis
singen. Tot en met 5 januari.
Beelden van Menno de Nooijer. foto Ruben Oreel
blijven vragen. Op de recente
schilderijen dwarrelen en kron
kelen lijnen in zilver of goud
over grijze, grijsblauwe of
zwarte en witte oppervlakken.
Soms zijn kleine doosjes, even
eens beschilderd, aan het opper
vlak bevestigd.
Je zou ze als ijkpunten, bakens
kunnen zien. Het zoeken naar
spanning tussen de lagen dun
opgebrachte verf kent variaties,
maar blijft vlak. Interessant
wordt het pas in de twee werken
die afwijken van de rest. Een
pasteuze schriftuur verdicht
zich tot felle gele vlekken met
toefjes rood en oranje. Vanaf het
wijkende lichtblauwe fond
spetteren de vormen levendig
naar voren. Het andere werk dat
de vlakheid ontstijgt is juist so
ber: het bewegen van een zwarte
kwast op een wit fond heeft rit
mische sporen nagelaten. Het
schilderij valt te lezen als een
seismografische verbeelding
van innerlijke beweging.
Wim Bakker houdt zich bezig
met „het landschap als drager
van ruimte, kleur, structuur en
textuur". Dat leidde de afgelo
pen jaren tot schilderijen waar
in enkele rechthoekige vlakken
herinnerden aan menselijk in
grijpen dat was ingebed in diep
