Vlissingen steunt stadsvervoer
Gemeente moet verschillen koesteren
Rode Kruis Kapelle helpt Vietnam
Vlamingen strijden
onderling om eigen
zeehondencentrum
zeeland zaterdag 30 november 1996 sbw 19
lezers
schrijven
B en w willen desnoods geld uittrekken voor behoud voorzieningen
van onze verslaggever
Harmen van der Werf
VLISSINGEN - Behoud van het
huidige openbaar vervoer in het
stadsgewest Vlissingen /Mid
delburg is het Vlissingse college
van burgemeester en wethou
ders een lief ding waard. Des
noods is het college bereid daar
voor 'beperkte' financiële
risico's te lopen, als de rijks
overheid (dè subsidiegever) aan
twee eisen wil voldoen. Doet het
Rijk dat niet, dan stijgt het risi
co tot ruim 500.000 gulden op
jaarbasis voor het stadsgewest.
De Vlissingse wethouder
T. R. K. Meijers vindt dat te gor
tig-
Het besluit van het Vlissingse
college van b en w om desnoods
eigen geld in het openbaar ver
voer te stoppen is een 'unicum'.
Sinds het stadsgewest Vlissin-
gen/Middelburg zelf verant
woordelijk is voor het stadsver
voer, sinds 1991, hebben beide
gemeenten nooit één eigen cent
in de exploitatie van de buslij
nen gestoken. Het ministerie
van Verkeer en Waterstaat gaat
echter de duimschroeven stevig
aandraaien de komende jaren.
Het vervoer moet meer opbren
gen, 40 procent van de kosten in
2004, anders verliest het stads
gewest zijn aparte status. Dank
zij de speciale status kunnen er
meer bussen in Vlissingen en
Vier ton tekort
SBD Domburg
DOMBURG - De Stich
ting Badplaatsbelangen
Domburg, onder meer
verantwoordelijk voor de
exploitatie van de stran
den, sluit 1996 af met een
exploitatietekort van
vierhonderdduizend gul
den. Dat is 120 mille meer
dan waarmee het gemeen
tebestuur had gerekend.
De nieuwe begroting voor
'97 kent een tekort van
446.000 gulden. De SBD
heeft de oude gemeente
Domburg gevraagd een
rekening courant over
eenkomst vast te stellen
van een half miljoen. Dat
geld is nodig voor het ple
gen van investexingen.
Middelburg rijden.
Het stadsgewest heeft op ver
zoek van het ministerie nu een
bedrijfsplan laten opstellen,
waarin wordt gekeken naar de
haalhaarheid van stadsvervoer.
Vooral de opbrengsten zijn
daarbij een moeizaam punt. Nu
betalen reizigers 26.3 procent
van elke gulden die de bus kost.
Oftewel: van de 7 miljoen gul
den die het stadsvervoer kost,
komt ruim 5 miljoen gulden
voor rekening van het Rijk.
Bedrijfsplan
Volgens het bedrijfsplan dat
voor het stadsgewest is ge
maakt, is het mogelijk de op
brengsten in 2004 tot 37 procent
op te voeren door een reeks van
maatregelen. „Dat is nog te wei
nig", erkent Meijers, „maar wij
zij n bereid het risico te lopen dat
wij die 40 procent zelf moeten
volmaken. Voor Vlissingen en
Middelburg samen komt dat zo
nodig neer op 210.000 gulden.
Dat is te overzien."
Er zitten echter twee addertjes
onder het gras. Het Rijk wil het
subsidiesysteem veranderen.
Dat pakt voor het stadsgewest
ongunstig uit. Minister A Jor-
ritsma van Verkeer en Water-
staat wil bovendien, aldus Meij
ers, op een heel vreemde manier
tot 2004 afrekenen. „Als wij
sneller groeien dan verwacht,
geeft zij minder subsidie. Dan
boekt zij winst. Maar als wij
minder snel groeien, dan moe
ten wij zelf bijlappen. Zo kan ik
ook een deal sluiten."
Meijers gaat zich nu landelijk
sterk maken voor handhaving
van het bestaande subsidiesys
teem. „En als wij sneller groeien
in een jaar, dan willen wij de
door ons gemaakte winst in een
fonds stoppen. Zo kunnen wij
eventuele tegenvallers opvan
gen in een ander jaar. Dat is veel
eerlijker, zeker ook omdat wij
als Vlissings college bereid zijn
beperkte financiële risico's te
nemen."
B en w van Vlissingen hechten
zo sterk aan behoud van de spe
ciale openbaar vex*voer-status,
omdat het stadsveivoer anders
overgaat naar de provincie.
Meijers heeft dat eerder 'dode
lijk' genoemd. De provincie zal
zeker met minder geld over de
brug komen. Het stadsgewest
verliest dan ook de directe zeg
genschap over het openbaar
vervoer.
van onze verslaggever
Marco van Barneveld
KAPELLE - 'Zorg voor elkaar, ook over
de grenzen heen'. Onder dit motto staat de
afdeling Kapelle van het Nederlandse Ro
de Kruis garant voor de bouw van twee
gezondheidscentra in Vietnam. Via aller
lei acties gaat de afdeling de komende ja
ren proberen zo'n twintigduizend gulden
bij elkaar te sprokkelen om de centra van
de grond te krijgen. Elk centrum voorziet
in de behoefte van zo'n honderdduizend
mensen. „Heel spannend", noemt M.
Nieuwenhuijse van de afdeling Kapelle
het project.
De centra worden gebouwd bij bestaande
rampenbestiijdingsstations van het Viet
namese Rode Kruis in de provincie Quang
Tri. Het Nederlandse Rode Kruis is al lan
ger betrokken bij de rampenbestrijding in
Vietnam. De Kapelse afdeling raakte ge-
interesseerd nadat H. Selders, staffunc
tionaris internationale projecten van het
Rode Kruis, hierover in Kapelle eerder dit
jaar een lezing hield. ..We vonden hét als
Zeeuwen interessant omdat Vietnam ook
een lange kustlijn heeft en daardoor bij
voorbeeld regelmatig met Overstromin
gen kampt", zegt I. Luteyn van de afdeling
Kapelle.
Voldoende
Van het 'Kapelse geld' moeten twee centra
voor basisgezondheidszorg worden ge
bouwd, die worden bemand door een arts
of medisch assistenteen verpleegkundige
en Rode-Kruisvrijwilligers. Mensen met
gezondheidsproblemen kunnen daar te
recht. Kunnen zij het niet betalen, dan is
de zorg gratis. Ook wordt er voorlichting
gegeven over ziekten als malaria/Of twin
tigduizend gulden voldoende is voor twee
van zulke centra? Nieuwenhuijse: „Met
zo'n bedrag zou je hier bitter weinig kun
nen doen. Maar daar is het voldoende."
De centra in Quang Tri zijn hard nodig. De
provincie vormt het armste gedeelte van
Vietnam en heeft van alle provincies het
meest van de oorlog te lijden gehad. Bo
vendien wemelt het in de provincie nog
van de landmijnen, waardoor veel mensen
nog immer verongelukkenOok komen re-
gelmatig tyfoons voor, waardoor zeewa
ter het land overspoelt. Daarnaast ont
staan regelmatig overstromingen door
hevige regenval.
Met spanning wachten de leden van de af
deling Kapelle op berichten over de voort
gang van het project. „Het is toch heel bij
zonder dat het zo ver weg is. Voor ons is
dat de eerste keer", zegt Nieuwenhuijse.
Zij hoopt dat staffunctionaris Selders, die
regelmatig in Vietnam te vinden is, ooit
een diaserie zal komen vertonen. „Dat zou
heel interessant zijn."
Deze rubriek is uitsluitend be
stemd voor reacties op in de PZC
verschenen berichten, artikelen
of commentaren. De reactietijd
beloopt uiterlijk 7 dagen.
Open brieven, oproepen, gedich
ten en anonieme inzendingen
worden niet geplaatst. Bijdra
gen mogen niet langer zijn dan
250 woorden. De redactie be
houdt zich het recht voor inzen
dingen te bekorten. Over gewei
gerde brieven wordt niet gecor
respondeerd.
Edelstenen
Na het lezen van het artikel
'Binding met eigen wijk ont
breekt' (PZC 21/11) wil ik graag
een paar kleinigheidjes recht
zetten.
In de veertien jaar dat ik in de
Edelstenenbuurt woon heb ik
nooit ergens een bruggetje ge
zien. Auto's kunnen overal ko
men, behalve in de autovrije
gebieden aldaar. De bewoners
commissie is niet door Mario
van der Wege opgericht, maar is
pas officieel van start gegaan in
oktober jongstleden. Wel heb
ben bovengenoemde en onder
getekende het afgelopen jaar
vele besprekingen gevoerd met
WBVM en de gemeente. De be
wonerscommissie zal deze be
sprekingen onverminderd
voortzetten. Hoewel de bewo
nerscommissie de problematiek
in deze buurt onderschrijft,
vindt zij toch de sfeer van dit ar
tikel onnodig somber en wat
misleidend
Vandaar deze kleine bijdrage
voor meer helderheid.
Martine van der Waals
Granaat 16
Middelburg
LTO-raad
In het artikel 'Nieuwe organisa
tie voor boeren een feit' (PZC,
26-11) wordt de LTO-raad Zee
land gepresenteerd. Opmerke
lijk is dat deze raad, volgens de
woorden van voorzitter Van der
Maas, past in een nieuwe orga
nisatiestructuurwaarbij de lan
delijke en cle Europese zaken
worden behartigd door een lan-
delij ke organisatie en de provin
ciale zaken door het samenwer
kingsverband LTO-raad ter
hand worden genomen. Is dit nu
een nieuwe structuur? Zeker
niet; het is een kopie van de or
ganisatiestructuur van het
Landbouwschap. Wat is dan wel
nieuw?
Het Landbouwschap trad op
narftens alle werkgevers en
werknemers in de agrarische
sector, de LTO-raad Zeeland
namens (een steeds verder afne
mend) aantal leden van drie
landbouworganisaties. De fi
nanciering van het geheel loopt
daarmee parallel, terwijl de om
vang van de acherban niet rele
vant is voor de invulling van de
door de LTO-raad Zeeland ge
noemde belangenbehartiging.
Bij bestemmingsplannen enzo
voort praat je niet alleen voor je
leden, maar gewild of ongewild,
ook voor niet-leden. Verder is
nieuw dat Zeeland de enige pro
vincie is waar nog drie land
bouworganisaties actief zijn,
tei-wijl in de overige provincies
de integratie van de boerenor-
ganisaties als uitwerking van
verdere samenwerking doorge
voerd is.
Tenslotte is nieuw dat het ene
aanspreekpunt ter vervanging
van het Landbouwschap als ge
win wordt gepresenteerd. Is het
niet vreemd dat te vernemen uit
de mind van iemand die zozeer
heeft gevochten voor opheffing
van het Landbouwschap? Zou
eerlijke voorlichting (met name
naar de leden) een onderdeel
moeten zijn van goede belan
genbehartiging?
A Verhage
Slotstraat 24
's-Heer Arendskerke
Kruistocht
Op de voorpagina van de PZC
(28-11) las ik dat extreem
rechts bij de gemeenteraadsver
kiezingen in Brabant was weg
gevaagd uit de raden. Een arti
kel op pagina 4 leert echter dat
waakzaamheid geboden is. We
tenschapsteren feministe dr. M
Meijer ageert tegen de kruis
tocht van het CDA tegen
blote reclameboodschappen. In
haar betoog stelt ze het volgen
de: „De christen-democraten
behoren met de islamieten tot de
fundamentalisten van Neder
land."
Al relativerend hoop ik dat
Meijer een niet goed overdachte
(in de termen van Meijer achter
lijk en middeleeuws) uitspaak
heeft gedaan. Heeft Meijer het
gemeend en wil ze haar uit
spraak gestaafd zien dan moet
ze een boek tegen fundamenta
lisme in Nederland schrijven.
Indien de reacties op het boek
haar dwingen een kluizenaars
leven a la Rushdie te gaan leiden
heeft ze het bij het rechte eind
gehad.
Albert Riemens
Kolveniershof 113
Goes
M. Nieuwenhuijse (links) enI. Luteyn:,,Heel spannend..."
foto Willem Mieras
Professor P.W. Tops: Gemeente als gemeenschap is romantisch
idee, maar ze is wel meer dan een administratieve eenheid.
Onderzoeker P.W. Tops: Schouw en-Duiv eland dient rekening te houden met couleur locale
van onze verslaggeefster
Mariëtte Hitzert
ZIERIKZEE - Na de herindeling wordt
Schouwen-Duiveland een van de
grootste gemeenten van Zeeland. Voor
de inwoners betekent de samenvoeging
dat de afstand tot het gemeentebestuur
groeit. Letterlijk, omdat het gemeente
huis voor de meeste inwoners verder
weg komt te liggen. Figuurlijk, omdat
de informele contacten met ambtena
ren, raadsleden, wethouders en de bur
gemeester zullen verminderen. Het
chauvinisme laait in de nadagen van de
oude gemeenten nog even op. Een ver
trouwd verschijnsel, volgens professor
P. W. Tops, hoogleraar bestuurskunde
aan de Katholieke Universiteit Bra
bant in Tilburg: „Bij een herindeling is
een gemeente altijd nét even iets meer
dan een administratieve eenheid."
Wat kan het nieuwe gemeentebestuur
doen om het contact met de bevolking
te verstevigen? Dit jaar vond een on
derzoek plaats naar de bestaande en
toekomstige relatie van de burger met
het bestuur. Tops. die het onderzoek be
geleidde. is een van de sprekers tijdens
de officiële presentatie van het rapport.
Volgens hem hoeven de dorpsbewoners
niet bang te zijn voor verlies van de
identiteit: „Die couleur locale moet je
als gemeente koesteren."
De steunpunten van het gemeentehuis,
die worden gevestigd in Bruinisse,
Westerschouwen en Brouwershaven,
zijn volgens hem een goede zaak: „Die
betekenis mag niet worden onder
schat." Daarnaast moet het nieuwe be
stuur de burgers nauw bij de besluit
vorming betrekken. „De gemeente
moet niet eerst een plan verzinnen en
het daarna voorleggen aan de bevol
king. In plaats daarvan moeten plan
nen worden opgebouwd in samen
spraak met de bevolking." Volgens
Tops kan het bestuur op deze manier
laten zien dat de herindeling méér is
dan alleen een samenvoeging van ge
meenten: „Zo kan het bestuur iets
waarmaken van al die warme woorden
die zijn geuit."
Terughoudend
De voorgestelde manier van besturen,
die volgens Tops al in vele gemeenten is
beproefd. stelt wel bepaalde eisen aan
politici en ambtenaren: „Zij moeten
zich open, maar terughoudend opstel
len." Een verkeersdeskundige, die met
bewoners om de tafel gaat zitten, moet
bijvoorbeeld in staat zijn om zijn tech
nische kennis en kunde opzij te schui
ven. „De ambtenaar moet zich kunnen
verplaatsen in de invalshoek van de be
woners. Dat vereist een andere manier
van werken." Niet alleen de gemeente
moet zich extra inspannen, ook van de
inwoners wordt een actieve opstelling
verwacht: „Om te worden betrokken in
de besluitvorming, moeten ze verder
kijken dan ze gewend zijn
Op andere gemeenten die tegen hun zin
te maken krijgen met een herindeling,
heeft Schouwen-Duiveland twee din
gen vóór: het 'eilandgevoel' en het feit
dat de gemeenten redelijk gelijkwaar
dig zijn aan elkaar. „Hoewel Zierikzee
er wel iets uitspringt, is er geen grote
stad bij betrokken, zoals in Tilburg of
Breda. Dat is toch anders", aldus Tops.
Wel is er sprake van grote cultuurver
schillen tussen de oude gemeenten.
„Het is verstandig er rekening mee te
houden dat Bruinisse en Westerschou
wen twee uitersten zijn. Die zullen zich
niet zo snel één voelen, maar dat hoeft
ook niet. Die variëteit moet het bestuur
juist tot zijn recht laten komen. De
nieuwe gemeente moet er zo sterk mo
gelijk gebruik van maken. Een herin
deling is een kunstmatige operatie, je
moet niets forceren."
Inspelen
Uiteraard gelden voor iedere inwoner
van de nieuwe gemeente dezelfde re
gels voor het aanvragen van een pas
poort „Maar als het gaat om problema
tiek die zich afspeelt op kleine schaal,
zal de benadei'ing verschillen. Het is
verstandig als het bestuur rekening
houdt met de verschillen (n de wijze
van communiceren en de manier waar
op projecten worden opgezet. Dat ver
eist wel een andere manier van denken
Bestuurders moeten goed kijken wat er
speelt in die kléine gemeenschappen en
er op inspelen
De lage opkomst van 62 procent bij de
verkiezingen, door velen uitgelegd als
een blijk van desinteresse of zelfs pro
test tegen de herindeling, vindt Tops
niet zo'n probleem. „Vex-kiezingen
staan ver weg van de mensen. Vaak spe
len landelijke issues een rol. De uitslag
heeft weinig te maken met het doen en
laten van de lokale politici. De verkie
zingen zorgen wel voor een doorstro
ming op het pluche. Dat is ook belang
rijk."
Het gaat er meer om hoe de periode tus
sen de verkiezingen wordt ingevuld,
vindt Tops. „Verkiezingenen dagelijk
se democratie staan betrekkelijk los
van elkaar. De verkiezingen hebben
niet zoveel te maken met wat er in de
tussenliggende tijd gebeurt. Bij de da
gelijkse democratie staat veel op het
spel. Het gaat om alle beslissingen
waar mensen direct bij betrokken zijn.
waar ze vaak gepassioneerde opvattin
gen over hebben.
Identificeren
Is een vervolgonderzoek naar de relatie
tussen de burger en het bestuur op
Schouwen-Duiveland nuttig? Tops
„Ik ben benieuwd wat voor beeld men
sen na enige tijd hebben van het func
tioneren van de nieuwe gemeente. Hoe
het staat met de acceptatie, en of ze zich
met de gemeente identificeren. Is het
alleen maar een bestuurlijke eenheid
die weinig losmaakt, of verbinden ze
zich ermee, zoals mensen af en toe de
den met oude gemeente. Een gemeente
als gemeenschap bestaat niet meer, dat
is een romantisch idee. Maar toch is een
gemeente soms weer net iets meer dan
een administratieve eenheid. Ik wil
graag weten hoe zich dat bij de nieuwe
gemeente ontwikkelt."
Een burgemeester is een belangrijk
persoon om de burgers aan zich te 'bin
den'. „De burgemeester verwoordt de
opvattingen waar de bevolking zich
mee identificeert. Hij of zij moet bij
feesten, maar ook bij tragische gebeur
tenissen de juiste snaar treffen." De
herindeling is van buitenaf opgelegd,
en 'geïnspireerd door technocratische
overwegingen'. Maar rituelen en sym
bolen zijn ook belangrijk. Daarom
hecht Tops veel waarde aan de persoon
van de nieuwe burgemeester. Dat moet
volgens hem niet een van de huidige
burgemeesters worden: „Omdat de
burgemeester een belangrijk symbool
is. moet altjjd een burgemeester van
buiten worden benoemd Daarmee
symboliseer je een nieuwe start, een
nieuw begin van de gemeente.
Het SGBO-onderzoek naar de relatie
tussen de burger en het bestuur op
Schouwen-Duiveland wordt maan
dagmiddag 16 december officieel ge
presenteerd tijdens een mini-symposi
um in de Concertzaal in Zierikzee.
Staatssecretaris A G. M van de Von
dervoort van Binnenlandse Zaken
neemt het eerste exemplaar iri ont
vangst.
van onze verslaggever
Wout Bareman
OOSTENDE - Aan de
Vlaamse kust woedt een heu
se strijd over de opvang van
zieke zeehonden. De bad
plaatsen Oostende en Blan-
kenberge betwisten elkaar
het recht om een opvangcen
trum naar het voorbeeld van
Pieterburen op te mogen
richten. Het stadsbestuur
van Oostende weet zich ge
steund door de provincie
West-Vlaanderen, maar het
commerciële Sea Life Center
in Blankenberg meent de
oudste rechten te hebben.
Lenie 't Hart van de interna
tionale zeehondencrèche in
Pieterburen reageerde vrij
dag 'met afschuw' op wat
volgens haar niet meer is dan
'commerciële uitbuiting' van
de zeehond.
Lenie 't Hart: „Het gaat die
mensen niet om de zeehond;
alles draait om de commer
cie. Ik vind dat een zorgelijke
ontwikkeling. Het is - heb ik
begrepen - ook de bedoeling
dat men zeehonden in gevan
genschap gaat houden,lou
ter en alleen als lokkertje
voor de toeristen. Ik vind dat
absurd. Als mensen zo graag
zeehondjes willen gaan kij
ken, kunnen ze nu toch al te
recht in de dierentuinen van
Antwerpen en Brugge?
Waarom moet er dan nog zo'n
derde soort dierentuin bij?"
Ze vermoedt dat de Belgen,
die ooit al een oriënterend
bezoekje brachten aan het
opvangcentrum in Pieterbu
ren, zich verkijken op de be
zoekersaantallen. „Wij ont
vangen jaarlijks inderdaad
zo'n 300.000 bezoekers.
Maar die hoeven daar geen
cent voor te betalen'. In Oost
ende en Blankenburge denkt
men daar heel anders over.
Daar gaat het domweg om
een extra toeristische attrac
tie, die een flinke duit zal op
brengen. Zoiets is tegen mijn
principes. Je moet geen geld
willen verdienen aan de die
ren."
Schepen van milieuzaken
Yves Miroir van Oostende
lanceerde deze week het plan
om in Home Fabiola. de vroe
gere gebouwen van het mili
tair ziekenhuis in de duinen
van Oostende, een groot zee
project onder te brengen. Mi
roir zou niet alleen kunnen
rekenen op de steun van de
provincie, maar ook van zes
natuurverenigingen uit de
streek. Als het aan de sche
pen ligt gaat Home Fabiola
onderdak bieden aan het In
stituut voor Zeewetenschap-
penlijk Onderzoek, het Mari
ne Ecologisch Centrum, dat
zich bezighoudt met zeevo
gels, zouden er verschillende
Noordzee-aquaria kunnen
worden ingericht en zou er
een opvangcentrum voor
aangespoelde zeehonden
moeten komen. Kosten: een
kleine zes miljoen gulden.
Het Sea Life Center in Blan-
kenberge wil ongeveer drie
miljoen gulden uittrekken
voor het opvangcentrum, dat
door verschillende over
heidsinstanties positief ont
vangen zou zijn. Volgens
woordvoerder Ronald Maes
is er geen plaats voor twee
vergelijkbare centra aan de
Vlaamse kust, temeer daar er
jaarlijks hooguit vijf tot tien
zeehonden aanspoelen. Die
worden nu nog naar Pieter
buren gebracht. Schepen Mi
roir vindt Sea Life Center 'te
commercieel'; Maes maakt
Oostende hetzelfde verwijt.
Sea Life beschikt overigens
al over drie zeehonden, die in
het centium 'wonen'. Ze zijn
in gevangenschap geboren
en grootgebracht.
Zeeuwse kust
In Oostende wordt aangeno
men dat, als het opvangcen
trum er komt, ook zeehonden
die zijn aangespoeld op de
Zeeuwse kust naar de
Vlaamse badplaats worden
overgebracht. Jaap van dei-
Hielen. één van de Zeeuwse
vrijwilligers van het opvang
centrum van Pieterburen:
„Als ik het voor het zeggen
heb absoluut nooit niet! Vol
gens de Nederlandse wet
mag je met die dieren trou
wens de grens niet eens over.
Andersom mag wel, maar dat
is dan ook internationaal ge
regeld. Nergens hebben ze
zo'n enorme know-how op
gebouwd als in Pieterburen.
Dan zou je je toch bijna
schuldig maken aan dieren
mishandelingals jeze in han
den zou geven van mensen,
die er absoluut geen verstand
van hebben!?"
r
jKugmg
'Bestuurders moeten goed kijken wat er speelt in de kleine ge
meenschappen en er op inspelen'. foto's Dirk-Jan Gjeltema
De lage opkomst hij de verkiezingen zegt volgens onderzoeker
Tops weinig, het gaat er om wat het gemeentebestuur doet.
