Keuze Bukman nog niet zeker
Pharming zet konijn-gen in
tegen zeldzame spierziekte
PZC
KLOKKENLUIDER^
W©TR£]3AME
Bewoners tehuizen
eisen vergoeding
voor het kijkgeld
Van Mierlo wil
geen activisme bij
mensenrechten
Oog-in-oog met de verdachte
PvdA en D66: voorzitterschap Tweede Kamer beter naar Doelman-Pel
binnenland vrijdag 15 november 1996
Kabinet houdt
dure gemeenten
in de gaten
A4 bovengronds door polder
Voordeelpas CDA-leden
Normaal overweegt te stoppen
Topjaar Dolfinarium Harderwijk
Cursus instructeurs Woensdrecht
Beroep op NS en bond
om acties te voorkomen
Universiteitsvoorzitter:
boycot slechte colleges
Langer wachten op plaats
in het verzorgingshuis
van onze verslaggever
Harm Harkema
DEN HAAG - CDA-Kamerlid
Piet Bukman is nog niet zeker
van zijn verkiezing tot voorzit
ter van de Tweede Kamer.
Woordvoerders van PvdA en
D66 houden er rekening mee dat
hun fracties Bukman alsnog af
wijzen. „Het is geen gelopen ra
ce", aldus D66-fractiesecretaris
Thom de Graaf. Zijn PvdA-col-
lega Jan van Zijl:„Het is voor
ons nog volkomen open. Ik kan
nu niet zeggen of we iets wilds
gaan invullen op de stembrief
jes, maar ik kan ook niet zeggen
dat we voor Bukman kiezen".
De meeste kleinere fracties zijn
tegen Bukman. Alleen de VVD
legt zich op voorhand neer bij de
kandidatuur van de CDA'er.
De fracties praten waarschijn
lijk volgende week over de kan
didatuur van Bukman. PvdA en
D66 hebben veel liever CDA-
Kamerlid Alie Doelman-Pel als
voorzitter, maar die is door het
CDA (die de voorzitter mag le
veren) niet kandidaat gesteld.
PvdA en D66 wijzen erop dat zij
in principe te allen tijde op een
ander kunnen stemmen (Doel
man-Pel bijvoorbeeld), ook al is
die geen kandidaat.
Deetman
Een nieuwe voorzitter is nodig
als gevolg van de benoeming
van de huidige voorzitter Deet
man tot burgemeester van Den
Haag.
Volgens het door alle grote frac
ties onderschreven gebruik mag
de grootste fractie de voorzitter
leveren. Nu de PvdA die beurt
aan haar laat voorbijgaan om
dat zij haar kaarten heeft gezet
op de benoeming van partijge
noot Tjeenk Willink tot vice-
president van de Raad van Sta
te, is het de op een na grootste
partij (het CDA dus) die weder
om de voorzitter mag leveren.
Vervolgens kwam het CDA on
der druk van fractieleider Heer-
ma met Bukman op de proppen,
hoewel een deel van de CDA-
fractie liever Doelman-Pel naar
voren had geschoven. Zij kent
het klappen van zweep omdat
zij toch al in het presidium (be
stuur) van de Tweede Kamer zit,
en bovendien is zij vrouw.
Hoewel PvdA D66 en VVD aan
de ene kant erkennen dat de
CDA-fractie zelf mag beslissen
van onze verslaggever
Maurice Wilbrink
DEN HAAG - Minister Van
Mierlo laat zich niet verleiden
tot een nieuw politiek activisme
op het terrein van de mensen
rechten. Hij weigert stelselma
tige en openlijke steun te geven
aan groepen en individuen die
het opnemen tegen regimes die
de mensenrechten schenden.
PvdA-woordvoerder Van Tra a
had de minister van buitenland
se zaken hiertoe eergisteren op
geroepen. Van Traa hekelde de
onzichtbare wijze waarop de
bewindsman opereert op het
vlak van de mensenrechten. Van
Mierlo vindt die kritiek 'unfair,
laatdunkend en niet onder
bouwd'. Volgens de minister le
vert stille diplomatie meer op.
Van Mierlo moest gisteren wel
erkennen dat die stille diploma
tie in het geval van China heie
wie zij kandidaat stelt, vinden
zij aan de andere kant dat het
CDA slecht heeft geluisterd
naar hun adviezen, die allemaal
in de richting van Doelman-Pel
gingen. Terwijl CDA-leider
Heerma eergisteren vanuit de
Nederlandse Antillen liet weten
dat de overige fractieleiders
geen bezwaar hadden tegen de
kandidatuur van Bukman, zegt
Van Zijl nu- „Onze fractieleider
Wallage heeft Heerma steeds
gezegd dat wij een voorkeur
hadden voor Doelman-Pel.
'Wallage is ook nooit akkoord
gegaan met de kandidatuur van
Bukman. Ik vind dat het CDA
beter had moeten luisteren".
Bij De Graaf (D66) is slecht ge
vallen dat CDA-vice-fractielei-
der De Hoop Scheffer woensdag
op hoge toon zei dat de overige
fracties zich niet hebben te be
moeien met de keus van het
CDA voor Bukman. Zijn uitval
kwam vlak nadat PvdA VVD en
D66 nogmaals hun voorkeur
voor Doelman-Pel hadden uit
gesproken. De Graaf, dreigend:
„Door die houding lokt de Hoop
Scheffer zelfs uit tot dwarslig
gen van onze kant"
Achterkamer
De Tweede Kamér wil overigens
dat er duidelijker afspraken ko
men over de benoeming van
haar voorzitter. Ze wil dat er
vooraf een profielschets komt
dat er uit meer kandidaten ge-
•kozen kan worden. Het presidi
um van de Kamer zal daartoe
voorstellen uitwerken. Die
moeten na de verkiezingen in
mei 1998 ingaan.
Dat bleek donderdag bij een
door de SP aangevraagd spoed-
debatje over de opvolging van
Kamervoorzitter. Op dit mo
ment is er voor de benoeming
van de Kamervoorzitter vrijwel
niets geregeld. Een Kamer
meerderheid houdt eraan vast
dat de voorzitter bij voorkeur
uit de grootste fractie moet ko
men. Maar het vooraf opstellen
van een profielschets is volgens
Van Zijl „wel het minste". Ook
een keuze uit meer kandidaten
zouden de meeste fracties op
prijs stellen.
SP-fractieleider Marij nissen
uitte scherpe kritiek op de gang
van zaken bij de benoeming van
Deetman. Hij sprak van „kon
kelen" en „achterkamertjespo
litiek". GPD
maal geen verbetering van de
mensenrechten had opgeleverd,
maar slechts 'frustraties'.
Nostalgie
Maar openlijke kritiek leveren
komt volgens de minister voort
uit een misplaatst gevoel van
nostalgie. De oost-west-tegen
stelling ten tijde van de Koude
Oorlog bood volgens hem meer
mogelijkheden voor zichtbare
actie tegen mensenrechten.
Datzelfde gold volgens de mi
nister voor de strijd tegen de
Zuid-Afrikaanse apartheid.
Van Traa verweet Van Mierlo
echter een te formalistische en
bureaucratische houding.
„Waar is de minister die de men
senrechten verdedigde van de in
Singapore ter dood veroordeel
de drugssmokkelaar Van Dam
me en van de Indonesische acti
vist Poncke Princen?", vroeg
Van Traa zich af. GPD
van onze verslaggever
Theo Haerkens
DEN HAAG - Het Leidse bio
technologiebedrijf Pharming
gaat in België met behulp van
konijnen die voorzien zijn van
een mens-identiek gen, een
middel produceren dat mogelijk
geschikt is voor de bestrijding
van een zeldzame spierziekte,
de ziekte van Pompe.
Het mogelijke geneesmiddel,
het eiwit zure alfa-glucosidase,
wordt onder invloed van het
mens-identieke gen geprodu
ceerd in de melk van de knaag
dieren. Pharming heeft ervaring
met het produceren van het ont-
stekingsremmende middel lac-
tofemne in koeiemelk. Voor de
productie daarvan voorzag het
bedrijf de inmiddels wereldbe
roemde stier Herman van een
menselijk gen. Op verzoek van
de Erasmus Universiteit en het
Sophia-kinderziekenhuis in
Rotterdam houdt Parming zich
bezig met de produktie van alfa-
glucosidase.
Pharming sticht in België een
dochteronderneming voor de
productie van de zure alfa-glu
cosidase. dat mogelijk kan bij
dragen aan de genezing van de
ziekte van PompeVoor de vesti
ging van het nieuwe bedrijf is
voor Belgie gekozen omdat daar
een lange traditie is in de konij
nenfokkerij. waardoor men be
schikt over veel kennis en erva
ring.
De onderneming beschikt al
over een machientje om de 200
voedsters elke dag zo'n 150 mil
liliter melk af te tappen. Konij
nen zijn volgens de woordvoer
der heel geschikt voor de snelle
productie van deze eiwitten,
omdat ze zich gemakkelijk en
snel voortplanten en er slechts
kleine hoeveelheden van nodig
zijn.
Wereldwijd is er niet veel vraag
naar de stof omdat de ziekte van
Pompe weinig voorkomtIn Ne
derland worden jaarlijks twee
of drie kinderen geboren die aan
de kwaal lijden. Wereldwijd
wordt het aantal patiënten ge
schat op 20 000. Tot nu toe is de
stof alleen bij experimenten ge
bruikt.
Volgens woordvoerder R Mei
nes van Pharming zijn 200 ko
nijnen in staat om de wereldwij
de behoefte aan het medicijn te
produceren. Tot nu toe is er ech-
DEN HAAG - Gemeenten die
door veel te hoge lokale lasten
het landelijke inkomensbeleid
doorkruisen, riskeren ingrijpen
door het Rijk. Het sein gaat op
oranje zodra de heffingen in een
gemeente meer dan 40 procent
boven het gemiddelde komen te
liggen. Als er geen verbetering
komt, dan kan het kabinet de
wet wijzigen om orde op zaken
te kunnen stellen.
Dat hebben staatssecretaris
Vermeend van Financiën en Van
de Vondervoort van Binnen
landse Zaken donderdag gezegd
in een debat met de Tweede Ka
mer over de hoogte van de ge
meentelijke lasten. Het gaat
daarbij met name om steeds ho
ger wordende milieuheffingen
en de onroerende-zaakbelas-
ting.
De bewindslieden wezen op het
spanningsveld tussen de wens
de vinger aan de pols te houden
en de gemeentelijke autonomie
op belastinggebied. Ze ovei-we-
gen dan ook niet om op korte
termijn de gemeentewet te wij
zigen, Dat is nodig om een ge
meente financieel tot de orde te
kunnen roepen.
Wel kan een grens van bijvoor
beeld 40 boven het gemiddel
de belastingdruk aanleiding
zijn voor een goed gesprek. Als
dat niets oplevert, dan kan het
kabinet alsnog de wet wijzigen.
ANP
ter - mede doordat er geen ma
nier was om de stof in behoorlij
ke hoeveelheden te produceren -
slechts op laboratoriumschaal
mee gewerkt.
Trots meldt het bedrijf dat het
als eerste Nederlandse onderne
ming bescherming heeft gekre
gen van de Food en Drug Admi
nistratie van de Amerikaanse
overheid. Dat wil zeggen dat het
medicijn - als het op de markt
komt - niet door anderen mag
worden geproduceerd. Op die
manier wil men de farmaceuti
sche industrie stimuleren ook
medicamenten te maken voor
zeldzame ziekten, waarvan er
zo'n 5000 bestaan. Zonder die
steun is het risico te groot dat de
ontwikkelingskosten met kun
nen worden terugverdiend.
GPD
DEN HAAG - De Consumenten
bond, de Gehandicaptenraad,
de samenwerkende ouderenor-
ganisaties (CSO) en de reizi
gersvereniging ROVER hebben
donderdag in een brief aan de
Nederlandse Spoorwegen en de
vakbonden hun grote bezorgd
heid geuit over dreigende sta
kingsacties in het treinverkeer.
„Vooral consumenten die geen
alternatief hebben zullen on
evenredig zwaar door een sta
king worden getroffen. Werkge
vers en werknemers moeten
daarom een uiterste inspanning
leveren een staking te voorko-
van onze redactie
binnenland
ROTTERDAM - Als studen
ten vinden dat zij slecht col
lege krijgen, moeten zij daar
niet meer naartoe gaan. Weg
blijven is het sterkste signaal
dat studenten hun docent
kunnen geven.
Dit vindt voorzitter dr H.
van der Molen van de Eras
mus Universiteit Rotterdam.
Universiteitsblad Quod
Novum maakt deze week
melding van een bijeenkomst
van het Rotterdamse studen
tenpastoraat, waar Van der
Molen reageerde op klachten
over slecht onderwijs en de
bereikbaarheid van de do
centen.
Volgens zijn woordvoerder
beschouwt Van der Molen het
boycotten van colleges als
ZEIST - Ouderen moeten steeds
langer wachten voordat zij in
een verzorgingshuis terecht
kunnen. Zo'n 15.000 ouderen
van gemiddeld 85 jaar kunnen
daar pas na bijna 10 maanden
terecht, terwijl ongeveer de
helft van hen zeer hulpbehoe
vend is.
Die klacht uit de WoonZorg Fe
deratie (WZF) in een landelijk
onderzoek naar de wachtlijsten
Hoewel de voorwaarden om
naar een verzorgingshuis te mo
gen steeds strenger worden,
men", aldus de orgnisaties. Zij
schrijven niet in de discussie te
willen treden over de arbeids
voorwaarden. „Maar dat wordt
een ander verhaal wanneer er
gegrepen wordt naar actiemid
delen waar de consument de du
pe van wordt."
De organisaties vinden dat de
bonden en de NS moeten kiezen
voor bemiddeling als hun on
derhandelingen over de nieuwe
cao vastlopen. Zij zullen gedu
peerde reizigers oproepen hun
schade bij de NS te claimen als
er onverhoopt toch stakingen
uitbreken. ANP
een laatste middel om het on
derwijs te verbeteren, als an
dere pogingen niets hebben
opgeleverd. Daarbij kan
worden gedacht aan de regel -
matige evaluaties van de col
leges, die ertoe kunnen leiden
dat docenten naar een bij
scholingscursus worden ge
stuurd.
Minister Ritzen (Onderwijs)
is warm voorstander van een
kritische houding van stu
denten. Hij wil graag dat zij
voor een bepaalde opleiding
kiezen op basis van kwaliteit
en niet omdat bijvoorbeeld
hun vrienden er ook gaan
studeren. Daarom levert Rit
zen ook een financiële bij
drage aan de Keuzegids
Hoger Onderwijs, die alle op
leidingen in het hoger onder
wijs met elkaar vergelijkt en
beoordeelt. ANP
loopt de wachttijd alleen maar
op. Het gaat om mensen die
'dringend 24-uurs intensieve
zorg nodig hebben'.
De WZF voorspelt 'dat deze
groep als gevolg van de vergrij
zing steeds groter zal worden.
De verzorgingshuizen kunnen
dat onmogelijk aan „omdat zij
ongeveer 20.000 plaatsen moe
ten inleveren".
De leegstand in verzorgingshui
zen is bovendien zeer gering. De
overheid moet het tekort aan
opvang ongedaan maken, aldus
de WZF ANP
Oud-minister Bukman was gisteren bij het debat over het voorzitterschap van de Tweede Kamer aanwezig, foto Ed Oudenaarden/ANP
van onze redactie binnenland
UTRECHT - Staatssecretaris
Terpstra (Ouderenbeleid)
moet bewoners van verzor-
gings- en bejaardenhuizen fi
nancieel compenseren voor de
109 gulden die zij per jaar van
hun zakgeld betalen voor kijk
en luistergeld. Als dat niet mo
gelijk is, dient er voor de
117.000 bewoners van deze te
huizen een vrijstelling voor
kijk- en luistergeld te komen.
Dat eist de Landelijke Organi
satie Bewonerscommissies
Bejaardenhuizen in een brief
aan de Tweede Kamer. Die de
batteert maandag met de
staatssecretaris over het jaar
overzicht zorg, inclusief de fi
nanciële positie van bejaarden
in tehuizen.
Per maand houdt een alleen
staande bejaarde in een tehuis
ƒ313 aan zakgeld over. Een
echtpaar heeft ruim 538. Die
bedragen zijn in de praktijk
voor een deel niet vrij besteed
baar.
Zelfstandig
De Hoge Raad maakte onlangs
een einde aan de heffing van de
nieuwe waterschapsomslag
voor deze groep bejaarden om
dat zij niet zouden beschikken
over een zelfstandige woon
ruimte. Ook over een proef
proces tegen het kijk- en luis
tergeld is al nagedacht, maar
een procedure is tot dusver nog
niet aangespannen. In het
voorjaar verzette Terpstra
zich tegen een algemeen on
derzoek naar het niveau van
het zakgeld voor bewoners van
bejaardentehuizen. Een even
tuele verhoging zou immers
direct gevolgen hebben voor
het zakgeld van mensen in ver
pleegtehuizen en de zwakzin
nigenzorg. De zakgeldbedra
gen zijn immers voor alle drie
de groepen aan elkaar gekop
peld via de Bijstandswet.
Wel zegde de staatssecretaris
toen toe dat zij zou kijken naar
compensatie voor de verplich
te kijk- en luistergelden.
Sindsdien is daarvan niets
meer vernomen.
Onder bewoners van bejaar
denhuizen groeit inmiddels,
volgens het LOBB, de bereid
heid om actie te voeren. Een
zware vorm van actie die ou
deren overwegen is een weige
ring om het kijkgeld te beta
len.
Het alternatief van een inko
mensafhankelijke bijdrage,
waarmee staatssecretaris
Nuis (Mediabeleid) even heeft
gespeeld, is inmiddels defini
tief van de baan na kritische
kanttekeningen in de minis
terraad. Ouderen met beschei
den zakgeld zouden hiermee
geholpen kunnen zijn, maar
kunnen deze oplossing nu wel
vergeten. ANP
DEN HAAG - Minister De Boer (VROM) legt zich neer bij het
plan van haar verkeerscollega Jorritsma tot bovengrondse
aanleg van de A4 door de polders van Midden-Delfland.
Jorritsma wil niets weten van een verdiepte ligging tussen
Delft en Schiedam/Vlaardingen. De provincie Zuid-Holland,
omringende gemeenten en maatschappelijke organisaties
hadden daar wel op aangedrongen. Jorritsma vindt verdiepte
ligging, die minimaal 780 miljoen gulden vergt, te duur,
In het voorstel van beide ministers wordt de A4 aangelegd op
de brede zanddijk die al in de jaren zeventig werd aange
bracht. Deze bovengrondse ligging kost 370 miljoen. De A4
wordt omgeven door wallen van 4,30 meter hoog. GPD
APELDOORN - Leden van de CD A-af deling Apeldoorn krij
gen eind december de beschikking over een voordeelpas. Ze
kunnen daarmee bij Apeldoornse ondernemers tegen korting
inkopen doen
De afdeling wil zo het ledenbestand opkrikken en de afde-
lingskas spekken. Dat gebeurt enerzijds met de contributies
van nieuwe leden, en anderzijds met de bijdragen die de be
trokken ondernemers moeten storten.
Vice-voorzitter R P. 't Hart van de afdeling zegt dat de actie
nauw aansluit bij pogingen van andere organisaties om via
kortingen mensen bij de club te betrekken. „Het gaat om de
grotere uitgaven bij garages, bouwondernemers, verzeke
ringsbedrijven en makelaars. Vier cent korting op een brood
bij de bakker, dat werkt niet. Raadsleden en wethouders, krij
gen geen pas. We willen geen Limburgse toestanden."
ZELHEM - De Achterhoekse poproep Normaal heeft alle ac
tiviteiten voor onbepaalde tijd opgeschort en overweegt te
stoppen. De 22e 'Veldtocht', die volgend jaar juni van start
zou gaan staat op losse schroeven. Volgens manager Martin
Jansen is zanger Bennie Jolink mentaal op en heeft hij veel
last van astma.
Jolink heeft besloten zich tot februari helemaal terug te trek
ken en zal dan bekend maken of hij met Normaal verder wil.
„Mocht Bennie er een punt achter zetten, dan voorzie ik het
einde van Normaal, want ik acht de kans zeer klein dat we
verder gaan met een nieuwe zanger."
Jolink zelf wil geen commentaar geven. De nu 50-jarige Jo
link was in 1975 de oprichter van de Achterhoekse dialect
band. ANP
DEN HAAG - Dolfinarium Harderwijk heeft het afgelopen
seizoen opnieuw een groter aantal bezoekers verwelkomd
dan voorgaande jaren. Tussen februari en oktober bezochten
zo'n 950 000 mensen de voorstellingen
Daarmee behaalde het attractiepark het op één na hoogste
aantal bezoekers ooit. De directie verwacht komend jaar de
grens van een miljoen betalende kijkers te passeren. ANP
WOENSDRECHT - Vooruitlopend op het verbod op de pro
ductie en het gebruik van chemische wapens start de Konink
lijke Militaire School Luchtmacht van de vliegbasis Woens
drecht begin volgend jaar een opleiding voor instructeurs die
moeten toezien op de naleving hiervan, Het verdrag waarin
dit verbod is bekrachtigd en dat officieel in werking treedt op
29 april 1997, is inmiddels door 65 landen ondertekend. De
Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW),
die in Den Haag zal worden gevestigd coördineert het geheel.
ANP
(Advertentie)
DE
VANDE
"De Klokkenluider van de Notre Dame"... vanaf don
derdag 28 november draait deze nieuwe ontroerende
Disney-film in de bioscopen. Ter ere daarvan veel bij
zondere aanbiedingen, op een speciale plek bij elkaar,
In onze winkel!
Omo Hoofdwas of Color,
navulpak 1 O OO
i7 kiio IA#? lo.yy
Met gratis 2e kaartje voor de
film (zie de verpakking)
All Double Action of
Double Action Color,
navulpak -y a a q
17 kilo 1499-±*+/ty
Met gratis Disney
Klokkenlulder-bordje.
Huggies Boy of Girl,
diverse maten. o~7QQ
per pak Nti
Met gratis Disney
Klokkenluider-placemat
Mini's:
Rolo, Nuts, Kitkat en
Lions Smarties
of Bros I3&9), q a q
per zak Nü
Met gratis Disney
Klokkenlulder-flguurtjes,
Servetjes en kartonnen
bekers met Disney Klok-
kenluider-motief, Q QC
per pak O.«7O
Aanbiedingen gelden tot en
met volgende week zaterdag 23
november as.
UTRECHT - De Politie Regio Utrecht demonstreerde gisteren het digitale foto-confrontatie
systeem. Voordeel van het digitale systeem is dat getuigen en slachtoffers niet meer handmatig
stapels foto's van verdachten hoeven door te nemen. Aan de hand van een signalement maakt de
politiebeambte met behulp van de computer een snelle selectie van de meest in aanmerking ko
mende verdachte en laat deze op het beeldscherm zien. Vanaf vandaag is het systeem in de hele re
gio beschikbaar. foto Hans Steinmeier/ANP
Alleen bij Albert Heijn ch