Irritaties rond Chirac in Israël
VN vreest voor ramp in Zaïre
Bern geeft toe
geld Holocaust te
hebben aanvaard
Verkiezingen Bosnië
uitgesteld tot 1997
Europese Commissie
wil vermindering
van aantal taken
Vriendin verdachte zaak-Dutroux vrij
I PZC buitenland
Duitse kastelen in de aanbieding
Levenslang voor kindermisbruik
Oudere vrouw drugskoerier
Bobby wil helm behouden
Polen werken aan verrijking taal
Pleidooi voor
EU-kopgroepen
Veertig doden
door brand in
deel gevangenis
Franse president valt uit tegen opdringerige veiligheidsagenten in Jeruzalem
157 r
woensdag 23 oktober 1996
POTSDAM - Hotelhouders, andere ondernemers of particu
lieren die zoeken zijn naar een ruim, representatief en niet
alledaags onderkomen en die bereid zijn een aardige duit te
steken in de restauratie van een historisch pand. kunnen mis
schien hun slag slaan in Brandenburg. Deze Duitse deelstaat
presenteerde dinsdag een catalogus met 49 kastelen, landhui
zen en appartementen in historische'gebouwen.
Dat er flink wat aan de gebouwen moet worden gedaan, blijkt
uit een uitspraak van Steffen Reiche. minister van cultuur
van de deelstaat Als er niets aan wordt gedaan, „is het niet
duidel ijk hoe lang de gebouwen in de volgende eeuw overeind
zullen blijven", zei de minister. AP
DORTMUND - Een 36-jaiige pedofiel uit het Duitse Bergka
nten is dinsdag tot levenslange opsluiting veroordeeld voor de
moord in 1994 op een elfjarig jongetje.
De man had het kind uit het raam van de negende verdieping
van een flatgebouw geworpen om te verdoezelen dat hij het
seksueel misbruik had.
Een 49-jarige Franse pedofiel kreeg dinsdag in het Noord-
Franse Douai 19 jaar cel. De rechters bevonden hem schuldig
aan seksueel misbruik met twee kinderen. DPA/AFP
SOLINGEN - Een Duitse drugsbende heeft een oudere inge
zet bij de invoer van hasj uit Nederland. De politie van het
Duitse Wuppertal maakte dinsdag bekend een 70-jarige
vrouw te hebben opgepakt voor drugssmokkel.
De Duitse vrouw reisde zogenaamd heen en weer om koffie in
te kopen. Vanwege de prijsverschillen tussen Duitsland en
Nederland is dit aan de grens een bekend verschijnsel.
In werkelijkheid vervoerde de vrouw hasj. Ook dat gebeurt
vaker, maar niet eerder waren daar ouderen bij betrokken
Kennelijk gokten de opdrachtgevers van de vrouw erop dat zij
aan de grenscontrole zou ontsnappen. DPA
LONDEN - Britse politieagenten willen hun traditionele
'bobby'helm niet inruilen voor een gemoderniseerde versie
met ingebouwde radio en oogbescherming.
De bekende hoge helm werd in 1863 ingevoerd. Per politie
dienst vertoont het ontwerp kleine verschillen. De Schotse
politie heeft de hoge helm al in 1935 verruild voor de platte pet
en hun voorbeeld werd dit jaar gevolgd door de politie van de
Noord-Engelse stad Manchester. Agenten die in patrouille
wagens rijden dragen altijd een pet.
Maar de bobby in de straat koestert zijn traditionele helm.
Een enquete die de Metropolitan Police Federation, een Lon-
dense politiebond, onder zijn 12.737 leden hield wees uit dat
56 procent dik tevreden is met de oude helm. AP
WARSCHAU - De krant Gazeta Wyborcza en de Poolse radio
hebben hun lezers en luisteraars opgeroepen de Poolse taal te
helpen verrijken. Geïnspireerd door een geplande wet over de
bescherming van de Poolse taal die het gebruik van vreemde
woorden moet indammen, zoeken de media Poolse uitdruk
kingen voor zaken die tot nu toe steeds met een Engelse bena
ming werden bedacht.
Dinsdag publiceerde de Gazeta Wyborcza de eerste resulta
ten. Voor het woord pager" (semafoon) stelden de lezers on
der meer „przywolywacz" (dichterbijroeper), „umiejsca-
wiacz" (standplaats-vaststeller) en „piszczace wiadomosci"
(nieuwspieper) voor Nu is men koortsachtig op zoek naar een
Poolse benaming voor „fastfood". DPA
van onze redactie buitenland
SARAJEVO - De gemeente
raadsverkiezingen in Bosnië-
Herzegovina, die voor eind
november op liet programma
stonden, worden uitgesteld lot
volgend jaar. Dit heeft OVSE-
vertegenvvoordiger Robert Fro-
wick dinsdagavond bekendge
maakt.
Het uitstel is „het gevolg van
aanhoudende politieke proble
men". verklaarde Frowick in
Sarajevo. Eerder op de dag zei
een functionaris dat uitstel on
ontkoombaar was wegens ge
brek aan medewerking door de
Bosnische partijen
De Serviërs hebben eerder ge
zegd niet te zullen meedoen aan
de gemeenteraadsverkiezingen
Zij zeggen problemen te hebben
met de ordehandhaving in dor
pen op Servisch grondgebied
waar de moslimbevolking is te
ruggekeerd.
Ed. van Thijn noemde het be
sluit om de gemeenteraadsver
kiezingen uit te stellen „geen
vreugdevolle beslissing, maar
verstandig en onvermijdelijk."
Van Thijn verbleef enkele
maanden in Bosnië als coördi
nator van de waarnemers bij de
parlementsverkiezingen. „Er
was te weinig voorbereidings
tijd om het registratiesysteem te
corrigeren."
Minister Van Mierlo van Bui
tenlandse Zaken denkt dat de
verkiezingen in Bosnië op een
zinvoller manier in het voorjaar
kunnen worden gehouden. Op
gemeentelijk niveau moet wor
den beslist of er een multi-etni-
sche staat komt of niet. „Als de
kwaliteiten van de verkiezingen
slecht zijn, kan zo'n staat niet
ontslaan." Het is noodzakelijk
dat vluchtelingen naar hun oor
spronkelijke woongebied kun
nen terugkeren en hun stem
recht uitoefenen volgens het
akkoord van Dayton. Daar zou
eind november geen sprake van
zijn, aldus Van Mierlo
Over een eventuele handhaving
van de IFOR-vredesmacht zei
de minister: „Ik denk dat het
uitstel een sterk argument
wordt voor handhaving van een
troepenmacht". De Amerikaan
se troepen zullen zich zoals
voorzien in maart terugtrekken
uit Bosnië-Herzegowina. Dit
heeft het Amerikaanse ministe
rie van Defensie dinsdag mee
gedeeld in een reactie
Het drie leden tellende presidi
um van Bosnië kwam dinsdag in
Sarajevo voor de eerste maal
bijeen. President Izetbegovic.
en zijn beide plaatsvervangers
Zubak en Krajisnik ontmoetten
elkaar in de Bosnische hoofd
stad. Zubak is een Bosnische
Kroaat Tijdens de bijeenkomst
ondertekende de Servische ver
tegenwoordiger de verklaring
van trouw aan de Grondwet.
RTR/AFP
van onze redactie buitenland
STRAATSBURG - De Europese
Commissie gaat zichzelf in het
komende jaar grondig moderni
seren. Dit heeft voorzitter Jac
ques Santer dinsdag aangekon
digd in het Europees parlement,
waar hij het werkprogramma
voor 1997 presenteerde.
De Europese Commissie is er
van overtuigd dat ze minder op
haar nek moet nemen om beter
te kunnen handelen in de zaken
die prioriteit hebben, zei Santer.
Er moet efficiënter worden ge
werkt, aldus de voorzitter.
De hoogste prioriteit krijgt het
aanmoedigen van de economi
sche groei en de bestrijding van
de werkloosheid in de Unie.
Santer constateert dat de Euro
pese burgers steeds minder ver
trouwen hebben in de politieke
wereld en de structuren van de
rechtstaat. De Europese Unie
ontsnapt daar ook met aan. De
gemeenschap moet zich concen
treren op de oorzaken van deze
wanhoop bij de burgers; de
werkloosheid, de onveiligheid
en het gevoel da t de wereld m i ri
der menselijk wordt.
Milieu, vereenvoudiging van de
interne markt, het versterken
van midden- en kleinbedrijf,
het creëren van een Europese
aardgasmarkt en onderwijs
krijgen volgend jaar eveneens
prioriteit Santer kondigde
voorstellen aan voor een Euro
pees educatief programma on
der het motto „leren in de infor
matiemaatschappij
van onze redactie buitenland
NEUFCHATEAU - Het hof van het Belgi
sche Neufchateau heeft dinsdag Annie
Bouty, de gewezen vriendin van Michel
Nihoul, in voorlopige vrijheid gesteld. De
vrouw wordt in het dossier-Dutroux ver
dacht van bendevorming en kindermis
bruik. Het openbaar ministerie zal tegen
de beslissing geen beroep aantekenen.
Het hof verlengde de arrestaties van Mare
Dutroux, Michel Lelievre, Michael Dia-
kostavrianos en Michèle Martin. Dutroux
en Lelièvre lieten dinsdag verstek gaan op
de zitting. Het Luikse hof gebood onge
veer tegelijkertijd de vrijlating van Ge
rard Pinon. De schroothandelaar werd
verdacht van medeplichtigheid aan de
moord op Bernard Weinstein, de handlan
ger van Dutroux.
Even na zeven uur dinsdagavond verliet
Bouty de gevangenis van Namen. Ze ver
trok zonder de verzamelde pers te woord
te staan.
Haar vrijlating wordt gezien als een nieu
we tegenvaller voor het openbaar minis
terie van Neufchateau, omdat ze als een
belangrijke verdachte werd beschouwd.
Het is al de tweede keer dat het hof de vri j
lating van Bouty heeft geboden. De vorige
maal ging het openbaar ministerie met
succes in beroep.
Het aantal demonstraties tegen justitie in
België neemt inmiddels steeds verder af.
In Antwerpen trokken vierhonderd
studenten naar het paleis van justit ie. Ook
medewerkers van de Antwerpse reini
gingsdienst trokken naar het justitiege-
bouw „om het af te stoffen". ANP
van onze redactie buitenland
GENEVE/BUKAVU - Hutu-
vluchtelingen verlaten in gro
ten getale de kampen in het
oosten van Zaïre wegens de
aanhoudende gevechten. VN-
chef Boutros Ghali loonde zich
dinsdag „diep bezorgd" over
de verslechtering van de situa
tie in Zaïre.
De VN-vluchtelingencommis-
sieUNHCR zei zelfs een „regel
rechte humanitaire ramp" te
vrezen De organisatie evacu
eerde dinsdag bijna vijftig me
dewerkers, onder wie vijf Bel
gen, uit de stad Uvira in Oost-
Zaïre. Het Belgische ministerie
van Buitenlandse zaken vroeg
alle onderdanen het gebied
rond Kivu te verlaten.
In het hele gebied zij n meer dan
een kwart miljoen Hutu-
vluchtelingen uit Ruanda en
Burundi op de vlucht. Alle
twaalf vluchtelingenkampen
zijn sinds afgelopen dinsdag
leeggestroomd als gevolg van
aanhoudende gevechten tus
sen Tutsi-rebellen van de
Banyamulenge-stam en het
Zaïrese regeringsleger
Bij de gevechten vielen 83 do
den en tientallen gewonden.
Gevechten zijn ook uitgebro
ken rond de drie grootste kam
pen bij Goma, waar 400.000
vluchtelingen verblijven. De
mensen vluchtten naar de heu
vels of bananenplantages tus
sen Uvira en Bukavu. maar
kunnen daar volgens UNHCR
nauwelijks aan voedsel komen
Het Wereldvoedselprogramma
van de VN (WFP) zei dinsdag
dat de humanitaire hulpmede
werkers van de VN niet zullen
terugkeren totdat de veilig
heidssituatie is verbeterd. De
voedselhulp voor de vluchte
lingen in het gebied is nog maar
voldoende voor zes dagen,
waarschuwde WFP. In Zaire
zijn nog steeds meer dan een
miljoen Hutu's die na de geno
cide van 1994 door hun stam
genoten uit Ruanda waren ge
vlucht.
De gouverneur van de provin
cie Cibitoke in Burundi, luite
nant-kolonel Marcel Senaren-
ze, werd dinsdag gedood in een
hinderlaag die vermoedelijk
was gelegd door Hutu-rebel-
len. Ook medewerkers en lijf
wachten kwamen volgens een
legerwoordvoerder in Bujum
bura om het leven Hutu-rebel-
len voeren kennelijk hun aan
vallen in het noorden van
Burundi op om de Tutsi-rege-
ringstroepen daar vast te hou
den en te verhinderen dat ze de
Benvamulenge's gaan steunen
(RTR/DPA)
:est van onze redactie buitenland
ZURICH - Zwitserland heeft
dinsdag voor het eerst ondanks
eerdere ontkenningen toegege
ven bezittingen van vermoorde
joden te hebben aangenomen
fpr i-nmnpn«afip van hnrpprs
ter compensatie van burgers
wiens bezittingen na de Tweede
Wereldoorlog door Polen waren
genationaliseerd.
|Een woordvoerder van het Zwi-
terse ministerie van buiten
landse zaken, Bortis, zei dat
onderzoekers een tot nu toe ge
heim gehouden protocol hebben
gevonden bij een bilateriaal
compensatieverdrag tussen Po
len en Zwitserland. Dat toont
aan „dat Joods geld gebruikt is
om Zwitserse burgers schade
loos te stellen". „Er zijn proto
collen die laten zien van wie en
hoeveel het was", aldus Bortis.
i Zwitserland gaf onder druk van
Joodse organisaties vrijdag toe
dat er in aansluiting op het com
pensatieverdrag van 1949 een
geheime briefwisseling heeft
plaatsgevonden. Daarin stond
dat banktegoeden en levensver
zekeringen van Poolse burgers
die in 1954 nogniet waren opge
ëist, aan Warschau zouden wor
den gegeven. Polen gebruikte
die gelden daarna om Zwitser
land compensatie te betalen.
Immoreel
j Eind vorige week werd ontkend
dat het daarbij ook om geld van
Holocaust-slachtoffers zou
gaan. Bern sprak tegen dat geld
van vermoorde Joden ten goede
was gekomen aan Zwitsers. Het
Joods Wereldcongres zei daarop
dat de bekentenis bewijst dat
BRUSSEL - Frankrijk en
Duitsland vinden dat de lidsta
ten van de Europese Lïnie in
kleine kopgroepen vergaand
moeten kunnen samenwerken.
Dat voorkomt dat onwillige
landen de Europese integratie
ophouden.
De twee landen lanceerden
dinsdag een gezamenlijk voor
stel. De samenwerking zou
vooral moeten plaatsvinden op
justitieel gebied en in het bui
tenland- en veiligheidsbeleid,
De Benelux is voorstander van
de vorming van kopgroepen.
ANP
Zwitserland „op immorele wij
ze Joodse bezittingen aan Polen
had overgedragen".
Het verdrag uit 1949 bepaalde
dat Polen Zwitserland 52,5 mil
joen Zwitserse franc (ruim 70
miljoen gulden volgens de hui
dige koers) diende te betalen als
compensatie voor de bezittin
gen die het communistische re
gime in Polen had onteigend.
Polen heeft slechts ongeveer
17.500 franc teruggekregen van
de meer dan twee miljoen franc
die Poolse Holocaust-slachtof
fers op rekeningen in Zwitser
land hadden gestald. Dit heeft
de krant Gazeta Wyborcza ver
nomen in kringen van het minis
terie van buitenlandse zaken in
Warschau. Het rest zit waar
schijnlijk nog steeds in Zwitser
se kluizen.
Zwitserland sloot ook met Bul
garije, Tsjechoslowakije, Joego
slavië. Roemenië en Hongarije
verdragen over compensatie
voor onteigening van Zwiterse
bezittingen. Momenteel wordt
onderzocht of daarbij ook spra
ke was bepalingen zoals in het
verdrag met Polen. RTR/ AFPJ
DPA
CARACAS - Door een brand in
een deel van de gevangenis La
Planta bij de Venezolaanse
hoofdstad Caracas zijn onge
veer veertig gedetineerden om
gekomen. Ze verbrandden le
vend, zeiden functionarissen en
mensenrechtengroepen.
De brand ontstond toen orde
troepen een vleugel van de ge
vangenis afgrendelden en
traangasgranaten naar binnen
gooiden De minister van justi
tie zei dat het onduidelijk is
waarom de bewakers de gevan
genen hadden ingesloten en zei
dat een onderzoek wordt inge
steld.
Hij wilde berichten van radio en
tv niet bevestigen dat de bewa
kers ook hebben geschoten op
gedetineerden. De overvolle en
sterk verouderde Venezolaanse
gevangenissen zijn herhaalde
lijk het toneel van geweld tussen
gedetineerden en botsingen met
cipiers. La Planta werd ge
bouwd voor 300 gevangenen
maar herbergt er nu 900. AFP
1541
151 [/an onze correspondent
173 Ad Bloemendaal)
TEL AVIV -De Franse president
Chirac en zijn Israëlische gast
heren hebben gisteren (dinsdag)
weinig nagelaten om elkaar te
irriteren. In de loop van een be-
180 zoek aan Oost-Jeruzalem kreeg
193 tie Franse leider het aan de stok
216 met Israëlische veiligheids-
133 agenten, die zeer tegen zijn zin
141 Palestijnse belangstellenden en
152 journalisten op een afstand
148 hielden.
l,Dit is een provocatie. Hou er
198 onmiddellijk mee op. Willen jul-
2i3 lie dat ik in het vliegtuig stap en
238 (terugvlieg naar Frankrijk?",
141 Voegde de Franse gast de veilig-
146 heidsagenten toe.
159 [Frankrijk diende een officiële
154 [klacht in bij het Israëlische mi-
listerie van buitenlandse za-
'remier Netanyahu bood gis
termiddag op een gezamenlijke
[persconferentie de Franse pre
sident zijn verontschuldigingen
aan voor het fanatieke optreden
(van de Israëlische veiligheids
agenten. „Ik heb uitgelegd dat
'onze veiligheidsdienst sinds de
pioord op Rabin buitengewoon
«trikt is als het gaat om het be
veiligen van publieke figuren",
iZei hij.
Chirac heeft ook weinig gedaan
om conflicten te vermijden. Net
als andere hoge buitenlandse
bezoekers - met inbegrip van
president Clinton - weigerde hij
Oost-Jeruzalem in te gaan in het
gezelschap van burgemeester
Olmert. Maar hij wilde ook geen
Israëlische veiligheidsagenten
en politiemensen om zich heen.
Zijn medewerkers hadden van
te voren laten weten dat de pre
sident zou worden beschermd
door zijn eigen lijfwachten en
door veiligheidspersoneel van
de Palestijnse Wakf. die de isla
mitische heilige plaatsen be
heert.
Bij zijn als 'privé-bezoek' aan
gekondigde rondgang door Je-
ruzalems oude Arabische stad
liet Chirac zich tot woede van de
Israëlische regering vergezellen
door de Palestijnse minister van
godsdienstzaken en door Leila
Shahid, de Palestijnse ambas
sadrice in Parijs. De Fransen op
hun beurt beschouwden het
grote aantal Israëlische veilig
heidsagenten als een provoca
tie, bedoeld om kracht bij te zet
ten aan Israëls aanspraken op
Oost-J eruzalem.
President Chirac had aanvan
kelijk geen bezoek willen bren
gen aan de Knesset. Dat irri
teerde Israël, vooral omdat hij
wel de Palestijnse volksverte
genwoordiging zou toespreken.
Uiteindelijk werd besloten tot
een bliksembezoek, zonder
speech. Nauwelijks de helft van
de Knessetleden was aanwezig.
Rechavam Ze'evi, leider van de
rechtsextremistische Moledet-
partij verliet uit protest de zaal
na Chirac een anti-semiet te
hebben genoemd.
Op de gezamenlijke persconfe
rentie deed premier Netanyahu
zijn best om te redden wat er nog
te redden viel. „We waarderen
het dat Frankrijk bereid is ons te
helpen bij de pogingen de on
derhandelingen met Syrië te
hervatten", zei hij. Chirac heeft
het afgelopen weekeinde in ge
sproken met president Hafez al-
Assad. Volgens Netanyahu
heeft de Franse leider daarover
'een positief verslag' uitge
bracht, maar hij wilde niet in
bijzonderheden treden.
Over de onderhandelingen met
de Palestijnen vertelde de Israë
lische premier dat overeenstem
ming 'nabij' is. Hij zei een ge
sprek met Arafat wenselijk te
vinden 'zodra de eindstreep in
zicht is'.
De Amerikaanse bemiddelaar
Dennis Ross heeft zijn vertrek
uit Israël op het laatste moment
uitgesteld- Op weg naar het
vliegveld van Tel Aviv kreeg hij
te horen dat er een doorbraak
was bereikt. Ontmoedigd door
het gebrek aan vooruitgang had
hij maandagavond zijn terug
keer naar Washington aange
kondigd. GPD
President Chirac (m) ruziet met de hem omstuwende Israëlische veiligheidsagenten tijdens zijn rondwandeling in Oost-Jeruzalem.
foto Laurent Rebours/AP
Wat dacht u van een aanbieding met gratis iets heel moois erbij? Deze week krijgt u
namelijk bij een hele of twee halve Cd Roombotervlaalen een prachtig porseleinen
gebaksbordje cadeau*. Bovendien hebben die heerlijke vlaaien (appel, abrikoos,
kersen of een herfstvlaal met bosvruchten] ook nog 'ns een lekker prijsje: A
9.95 voor 'n hele of 5.95 voor 'n halve. Het gebaksbordje zal
binnenkort een onderdeel zijn van ons bestaande Arzberg
assortiment U kunt ze dus straks gaan sparen
óf deze week een heleboel vlaaien
kopen natuurlijk! J
Actievoorwaarden zie de winkel.
De actie geldt t/m zaterdag 2 november as.
of zolang de voorraad strekt.
