2 [pzc
Vragen rond joods smartengeld
Kritiek PvdA en D66 op
plan vergoeden kunstgebit
Voor het eerst daling van autodiefstallen
Palestijnen én Israëliërs tegen Netanyahu
Ruim twee miljoen
voor monument Dam
Ambassade Friezen
PETROF PIANO
Spoedig benoeming
van Deetman tot
Haags burgemeester
Gemeente Breda
erkent bijzondere
positie Molukkers
binnenland
Schrijver: notarissen hielden schadevergoeding van oorlogsslachtoffers
Nederlandse
dief doodt
politieman
in Marbella
MUZIEKCENTRUM
MIDDELBURG
Sigarettensmokkel verijdeld
Lagere hypotheektarieven
Geld en kick lokt jonge crimineel
Winkelkorting met NS-pas
Vliegen naar Londen voor 49
ANTIEK
VEILING
zaterdag 5 oktober 1996
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het aantal auto
diefstallen is in de eerste zeven
maanden van dit jaar met 7
procent gedaald. De daling
doet zich voor het eerst voor,
nadat 1995 al een stabilisering
van het aantal gestolen wagens
te zien had gegeven. Volgens de
stichting Vermiste Auto Regis-
ter (V AR) is de daling te dan
ken aan een combinatie van
betere preventiemaatregelen
en opsporingsmethoden.
Tot 1994 nam het aantal auto
diefstallen in Nederland ieder
jaar explosief toe. In de maan
den januari tot en met juli 1996
bedroeg het aantal gestolen
auto's 18.650, tegen 20.042 in
dezelfde periode een jaar gele
den. Van de gestolen auto's
wordt de laatste jaren ongeveer
70 procent opgespoord.
De VAR werkt samen met poli
tie en verzekeringsinstanties
bij de centrale registratie van
vermiste voertuigen. Door het
aanbrengen van chipcodes in
het chassis probeert de VAR
gestolen voertuigen terug te
vinden: bij de verkoop of bi]
grenscontroles. De VAR stelt
dat internationale samenwer
king op dit gebied vruchten be
gint af te werpen.
Een ander gebied dat de afge
lopen jaren een forse toename
van het aantal diefstallen te
zien heeft gegeven is de sector
van de zogenoemde ongeken-
tekendc voertuigen. Dit zijn
graafmachines, kranen, aggre
gaten, compressoren en ander
materieel dat bij wegwerk
zaamheden wordt gebruikt
Het aantal diefstallen van dit-
werkmateneel bedraagt nu
ongeveer 2000 per jaar. ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Notarissen
hebben vermoedelijk nog mil
joenen guldens in beheer die
toekomen aan joodse Nederlan
ders. Het gaat om smartengeld
en schadevergoedingen die de
Duitse regering na de oorlog
uitkeerde aan joden of hun na
bestaanden.
Dat beweert de emeritus-hoog
leraar I. Lipschits in een boek
dat in februari volgend jaar uit
komt. Daarin beschrijft hij de
vijftigjarige geschiedenis van
het Joods Maatschappelijk
Werk (JMW). De stichting JMW
werd begin jaren '70 erfopvol
ger van de gelden die om uiteen
lopende redenen nog niet uit
gekeerd konden worden aan
oorlogsslachtoffers of hun na
bestaanden.
Na de oorlog moesten notaris
sen uitzoeken wie recht had op
welk bedrag om de materiële en
immateriële schade van de oor
logstijd te vereffenen. Dat uit
zoeken was soms heel simpel,
omdat bijvoorbeeld de familie
die recht kon doen gelden gro
tendeels was uitgemoord. Maar
in veel gevallen was het inge
wikkelder.
Niet afgedragen
De notarissen die daarmee wa
ren belast, kregen het geld ook
in beheer zolang nog niet vast
stond wie rechten kon doen gel
den. In 1973 werd dat beheer of
ficieel overgedragen aan het
Joods Maatschappelijk Werk.
Volgens Lipschits heeft JMW
toen van wat hijnette notaris
sen" noemt wel de gelden bin
nengekregen die zij nog in
beheer hadden. Bij andere nota
rissen moet echter nog voor een
flink bedrag in de boeken staan.
Lipschits weet bijvoorbeeld van
één notaris die 1,2 miljoen gul
den in beheer had en dat niet
had afgedragen. Hij is uit zijn
ambt gezet.
Het JMW probeert al enige tijd
via brieven de Koninklijke No
tariële Broederschap zover te
krijgen haar leden op te roepen
het geld terug te storten. Om dat
gedaan te krijgen zou de Broe
derschap inzage moeten krijgen
in de boeken van die leden.
Maar de Broederschap zegt
niets te kunnen doen. ..We zijn
een vereniging van individuele
leden en kunnen de boeken van
de leden niet controleren", al-
DEN HAAG - Ongeveer twintig in Nederland woonachtige Pa
lestijnen en Israëliërs hebben gistermiddag voor de ambassade
van Israël in Den Haag geprotesteerd tegen het beleid van de re
gering Netanyahu. Palestijnse en joodse organisaties organi
seerden de actie gezamenlijk. De demonstratie duurde van
twaalf uur tot half drie 's middags. Volgens de politie verliep de
demonstratie rustig. Ze was bedoeld als steunbetuiging aan
mensen die zich inzetten voor de onvoorwaardelijke en snelle
uitvoering van de Akkoorden van Oslo. Deze akkoorden uit 1993
bepalen onder meer dat de Palestijnen autonomie krijgen en dat
de Israëlische bezettingsmacht zich na verloop van tijd terug
trekt uit de Palestijnse gebieden. foto Paul van Weel/GPD
dus een woordvoerder. Degenen
die tot die controle opdracht
zouden kunnen geven zijn de zo
genoemde Kamers van Toezicht
van de arrondissementsrecht
banken. En die hebben dat nog
nooit gedaan, aldus de woor-
voerder.
Archieven
Gisteren deelde het ministerie
van Buitenlandse Zaken van de
Veremgde Staten mee dat de VS
in hun archieven duiken om na
te gaan wat de Amerikaanse re
gering na de Tweede Wereldoor
log wist over nazitegoeden en
welke contacten zij toen had
met de Zwitserse regering.
De Republikeinse voorzitter Al-
fonse D'Amato van de Senaats
commissie voor het Bankwezen
en het Joods Wereld Congres
had om het onderzoek verzocht.
D'Amato sprak van „50 jaar be
drog" door de Zwitsers over de
omvang van door de nazi's bij
Zwitserse banken onderge
brachte tegoeden.
Zwitserland besloot vorige
maand het bankgeheim op te
heffen om onderzoek mogelijk
te maken naar de tegoeden van
de nazi's of hun slachtoffers.
Bern zei dat experts „een diep
gaand, open en historisch ver
antwoord onderzoek" zullen
doen naar wat is gebeurd met
vermogens die door de nazi
heerschappij in Zwitserland
zijn gekomen".
De Zwitserse reactie volgde op
een Brits regeringsrapport. Vol
gens Londen hield Zwitserland
na de oorlog zelf het leeuwen
deel van de 550 miljoen dollar
aan goud van de nazi's, afkom
stig uit joods bezit, en van de
goudreserves van bezette sta
ten. De 550 miljoen zou nu tot
een waarde van zeven miljard
dollar zijn uitgegroeid.
ANP/RTR
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Coalitiepartijen
PvdA en D66 zijn uiterst kri
tisch over het voorstel van mi
nister Borst om het kunstgebit
onder te brengen in het vrijwil
lige deel van het ziekenfonds.
Volgens woordvoerder Oudkerk
(PvdA) en Van Boxtel (D66) zit
het voorstel vol onzekerheden
en is er onduidelijkheid over on
der meer de te betalen premie en
het deel van de eigen bijdrage
dat niet verzekerd kan worden.
Borst vroeg de Tweede Kamer
vrijdag in een brief nog niet te
stemmen over moties om het
kunstgebit weer onder te bren
gen bij de wettelijk verplichte
voorzieningen in het zieken
fonds. Zij onderhandelt nog met
de verzekeraars Borst vindt de
wensen van de Kamer te duur.
Die zouden jaarlijks 150 mil
joen gulden kosten
Tandartshulp
Sinds januari 1995 moeten zie
kenfondsverzekerden zich aan
vullend verzekeren voor een
groot deel van de tandartshulp.
Een Kamermeerderheid wil die
bezuinigingsmaatregel deels te
rugdraaien, omdat gebleken is
dat 60 procent van de mensen
met een kunstgebit zich niet
aanvullend heeft verzekerd. De
Kamer vindt dat percentage te
hoog en vreest dat mensen hun
kunstgebit niet laten onderhou
den of bijtijds vervangen.
De bewindsvrouw, de verzeke
raars en de tandartsen willen
het kunstgebit onderbrengen in
het vrijwillige deel van het zie
kenfonds. De verzekerde zou
een paar gulden premie per
maand moeten gaan betalen
voor het zogenoemde aanvul
lingsfonds. Die premie is veel
minder dan die voor de aanvul
lende verzekering. Naast de
premie betaalt de verzekerde
overigens altijd nog een deel van
de kosten zelf, maar dat is altijd
zo geweest.
Zekerheden
De PvdA'er Oudkerk is niet te
vreden over het voorstel. „Het
zit vol woorden als menen en
vertrouwen. Daar kan ik niets
mee. Ik wil zekerheden, onder
meer over de premie die de men
sen moeten betalen." Oudkerk
overweegt de motie toch in
stemming te brengen om de be
windsvrouw onder druk te zet
ten. In ieder geval wil hij duide
lijkheid voor de Kamer op 18
november de uitgaven voor
1997 bespreekt.
D66-woordvoerder Van Boxtel
wil eveneens een concreter
voorstel. Ook wil hij garanties
dat de premie voor het aanvul
lingsfonds tot een paar piek be
perkt blijft, en dat alle zieken
fondsen meewerken. Verder is
hij verbaasd over het initiatief
van de zorgverzekeraars. „Toen
de tandartshulp werd overgehe
veld, moest er een dure aanvul
lende verzekering komen, en nu
kan het ineens goedkoper. Dat
begrijp ik niet."ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - Het kabinet be
taalt 2,4 miljoen gulden mee aan
de restauratie van het Natio
naal Monument op de Dam. Het
kabinet is vrijdag akkoord ge
gaan met een voorstel van mi
nister Borst om een deel van de
circa vier miljoen gulden kos
tende restauratie te vergoeden
aan de gemeente Amsterdam.
(Advertentie)
van der hoek en lengton
accountants en belastingconsulenten
vihtig
al vijfentwintig jaar
vertrouwd in zeeland...
van der hoek en lengton bv
accountants en t>eföstïhgconsulenten
lange noordstraat 37 middelburg
tel. 0118 - 636453, fax 0118 - 627360
MARBELLA - De politie
van de Zuid-Spaanse stad
Marbella heeft na twee
vuurgevechten een Ne
derlander gearresteerd,
die betrapt werd bij een
poging tot autodiefstal en
daarbij een politieman
doodschoot. De 30-jarige
man lag in coma nadat hij
bij een tweede vuurge
vecht door de politie werd
geraakt. Hij bleek sinds
1993 in Nederland ge
zocht te worden wegens
een serie roofovervallen.
Het eerste vuurgevecht
met de verdachte had
donderdag plaats. De Ne
derlander schoot toen een
35-jarige agent dood;
diens 36-jarige collega
raakte zwaar gewond. De
verdachte wist aanvanke
lijk te ontkomen, maar na
een urenlange zoekactie
slaagde de politie er uit
eindelijk in hem op te spo
ren en na een tweede
vuurgevecht te arreste
ren. AP
Amsterdam heeft zelf twee mil
joen gulden vrijgemaakt voor de
operatie. De Amsterdamse wet
houder G. ter Horst toont zich
zeer verheugd over het besluit.
„Dit is een erkenning van de ge
zamenlijke verantwoordelijk
heid van het rijk en de gemeente
voor het monument." Het kabi
net draagt het geld bij, omdat
het monument de plaats bij uit
stek is waar slachtoffers uit de
Tweede Wereldoorlog worden
herdacht.
Het Nationaal Monument op de
Dam wordt gedeeltelijk afge
broken en opnieuw opgebouwd.
Dat is noodzakelijk, omdat het
in 1956 gebouwde monument in
een slechte bouwkundige staat
verkeert. De beelden, die van de
poreuze Italiaanse steensoort
travertin zijn gemaakt, moeten
geïmpregneerd worden. Uit de
22 meter hoge holle pyloon kan
geen vocht weg, waardoor het
bouwwerk van binnenuit is
gaan rotten. Ook zijn de traver-
tinen platen niet goed aan de
kolom bevestigd.
Herdenking
De restauratie gaat van start op
18 juni volgend jaar, na deEuro-
pese top in Amsterdam, en is ge
reed voor de Dodenherdenking
in mei 1998. Volgens een woord
voerder van de gemeente komt
er volgende maand een rappor
tage uit waaruit blijkt wie het
monument gaat herstellen. Voor
herstel van de beeldengroep is
het Duitse bedrijf Ibag uit Bam
berg in beeld, omdat die erva
ring heeft met een geschikte me
thode van impregneren.
Monumentenzorg valt eigenlijk
onder het ministerie van Onder
wijs, Cultuur en Wetenschap
pen. Borst (VWS) komt met het
voorstel, omdat zij verantwoor
delijk minister is voor de op
vang en begeleiding van oor
logsslachtoffers. ANP
AMSTERDAM - De eerste 'Friese Ambassade' in Amsterdam
is een feit. Eigenaar T. Broekema (r) is echter geen commissa
ris van de koningin, maar wil met zijn pand aan de Spuistraat
in de hoofdstad een culturele missie vervullen. Het wordt een
galerie annex boekhandel, met uitsluitend werk van kunste
naars uit Friesland en Friestalige boeken. Morgen, zondag,
wordt de ambassade geopend.
foto Sjoerd van Delden/ANP
(Advertentie)
[ÉÉNMALIGE AANBIEDING
zwarthoogglans, uit huur gekomen^
LANGE DELFT 80. MIDDF.LBLRG. TELEFOON 0118-635252
ROTTERDAM - In Hoek van Holland is in de nacht van don
derdag op vrijdag een partij van 100.000 sigaretten onder
schept. die in twee personenauto's onderweg was van Groot-
Brittannie naar Groot-Brittaniê De douane, die volgens een
woordvoerder was getipt, heeft de smokkelwaarde in beslag
genomen. De acht Engelse inzittenden van de twee auto's zijn
aangehouden. De arrestanten, van wie de meesten afkomstig
zijn uit Nottingham, hadden de sigaretten aan boord van de
ferry tijdens de overtocht uit Engeland gekocht, met de be
doeling meteen rechtsomkeert te maken met de eerstvolgde
afvaart, de handelswaar is volgens de woordvoerder 20.000
gulden waard. ANP
AMSTERDAM - Na ABN AMRO en Nationale-Nederlanden
verlagen ook ING Bank en Rabobank hun hypotheektarie
ven. Met ingang van maandag gaan bij beide banken alle ta
rieven voor rentevaste perioden met 0,3 procent omlaag. ANP
DEN HAAG - Het snelle geld en de kick van de misdaad.
Daardoor voelen veel jonge overvallers in de Randstad zich
aangetrokken. Dit geldt vooral voor jongeren met een relatief
lange criminele loopbaan, zo blijkt uit een onderzoek van de
politie Haaglanden onder vij ftig criminelen tussen de 15 en 21
jaar. Ze waren de afgelopen jaren bij ruim 200 roofovervallen
betrokken.
Het plegen van een overval geeft de meeste respondenten vol
gens onderzoekers P Gruter en C van Oosterwij k een gevoel
van macht. Het idee dat anderen doen wat zij zeggen levert
een gevoel van voldoening op. Ook is het prestige dat verbon
den is aan een geslaagde overval, heel belangrijk.
Het geld dat de jongeren aan overvallen denken te verdienen
is vooral bestemd voor luxe artikelen en uitgaan. ANP
UTRECHT - NS komen vanaf volgend weekeinde met een
dagpas die de treinreiziger in dertien steden kortingen geeft
in ongeveer zestig winkels. „Voor vrouwen die van winkelen
houden", staat in.het persbericht, maar navraag leert dat ook
mannen van het voordeeltje gebruik kunnen maken.
De NS-ExtraPas kost een rijksdaalder per persoon. Hij moet
in combinatie met een gewoon treinkaartje worden gekocht
of op vertoon van een abonnement. De pas is behalve in een
aantal grote Nederlandse steden geldig in Brussel en Antwer
pen. De winkels die meedoen liggen op loopafstand van de
stations. Zij geven onder meer korting op kleding, schoenen,
cadeau-artikelen en lunches. ANP
MAASTRICHT - De Britse luchtvaartmaatschappij Britan
nia Airways introduceert deze winter op haar wekelijkse
vlucht van Maastricht Airport naar Londen-Gatwick een ta
rief van 49 gulden voor een enkele reis. Een retour kost het
dubbele.
De aanbiedinggeldt voor vijftig plaatsen per vlucht. De heen-
vlucht is vrijdag en de retourvlucht naar Maastricht op dins
dag. Britannia kan deze lage tarieven aanbieden, omdat de
maatschappij reeds elke dinsdag met een leeg vliegtuig naar
Maastricht vliegt om passagiers op te pikken voor goedkope
chartervluchten naar Australië en Nieuw-Zeeland. GPD
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - In politieke krin
gen op het Binnenhof wordt nog
deze maand de benoeming van
Tweede-Kamervoorzitter drs.
W.J. Deetman tot burgemeester
van Den Haag verwacht. Bin
nen de vertrouwenscommissie
van de Haagse gemeenteraad
heeft lange tijd verzet geleefd
tegen deze 'enige' CDA-kandi-
daat voor de opvolging van
AJ.E. Havermans, die sinds
1 augustus bij de Algemene Re
kenkamer werkt.
Op 31 mei meldde het Algemeen
Nederlands Persbureau al dat
Deetman burgemeester van Den
Haag zou worden. De Haagse
gemeenteraad moest toen nog
een vertrouwenscommissie in
stellen.
De meerderheid van de commis
sie heeft zich steeds op het
standpunt gesteld, dat er 'iets te
kiezen moest zijn' en dat het
CDA meer dan één kandidaat
naar voren diende te brengen.
Bovendien eiste de commissie
dat Deetman een sollicitatie
brief zou schrijven.
Brinkman
Vanuit het CDA zijn daarop ge
polst oud-CDA-leider Elco
Brinkman, de huidige fractie
voorzitter E. Heerma en de
Maastrichtse burgemeester Ph.
Houben Ook de vroegere bur
gemeester van Noordwijk, W.
van Montfrans, is in beeld ge
weest.
Binnen de Haagse vertrouwens
commissie hebben VVD en D66
zich het langst verzet tegen Dee
tman als enige CDA-kandidaat.
De PvdA heeft zich al eerder bij
de komst van Deetman neerge
legd op voorwaarde, dat deze
partij in de Tweede Kamer de
nieuwe voorzitter mag leveren.
GPD
van onze redactie binnenland
BREDA - De Gemeente Breda
en de Molukse Gemeenschap in
Breda hebben vrijdagmiddag
een verklaring ondertekend
waarin de bijzondere positie
van de Molukse gemeenschap
binnen Breda wordt erkend. De
gemeente Breda heeft aangege
ven haar beleid ten aanzien van
de Molukse bevolkingsgroep
niet te zullen veranderen.
De optstelling van Breda is in
tegenspraak met het onlangs
gewijzigde minderhedenbeleid
van de landelijke overheid. Het
Rijk beschouwt de Molukse be
volkingsgroep niet langer als
een minderheid die zonder meer
specifieke aandacht nodig
heeft, maar als een van de al
lochtone groeperingen in Ne
derland Deze wijziging zorgde
voor veel onrust binnen (ie Mo
lukse gemeenschap.
Identiteit
In de verklaring die namens de
gemeente Breda door burge
meester Rutten werd onderte
kend staat, behalve de erken
ning van de bijzondere positie,
dat Breda de Molukse gemeen
schap ruimte biedt voor een ei
gen identiteit en culturele en
godsdienstige beleving
De gemeente zal verder aan
dacht besteden aan knelpunten
op het gebied van sociaal-cultu
rele voorzieningen, volkshuis
vesting, werkgelegenheid, on
derwijs en woon- en leefklimaat
in de wijk de Driesprong. Daar
woont een groot deel van de Mo
lukse gemeenschap.
Aandacht
Ook de toekomstige ruimtelijke
ontwikkeling van deze wijk zal
aandacht krijgen De Molukse
gemeenschap in Breda bestaat
uit circa 600 mensen en is daar
mee een van de middelgrote Mo
lukse concentraties in Neder
land. ANP
(Advertentie)
Kijkdag: 16 oktober
van 14 tot 21 uur.
Veiling: 17 oktober
vanaf 13.30 uur.
Kijkdag/veilinglokatie:
STADSSCHOUWBURG
MOLENWATER-MIDDELBURG.
INBRENG MOGELIJK
DI-ZAT: 10.30-17.30
VEILINGHUIS B. WITTE
VLASMARKT 11 M.'BURG
Tel /Fax: 0118-614105