Hoge verwachtingen Mediator Gastronomie in een smederij Reizen weerspiegeld in kunst Pleidooi beperken vangst kuitzieke vis Ook duizendste bevalling nog bijzonder Kamervragen over rampenbestrijding Minder glazuur en meer ronde vormen zeeland 17 Mie uw Aardenburgs Roemeens centrum moet contacten stimuleren kunst donderdag 3 oktober 1996 sbw an onze medewerker Marcel van der Voort iARDENBURG - Van de don- tere wolken die zich het afgelo- ien voorjaar boven het Roe- neens Business en Promotie lentrum Mediator in Aarrien- turg samenpakten was woens dagmiddag weinig meer te mer- ten. Het zonnetje scheen jovvaar toen het centrum offici al werd geopend en de gebou wen door een priester religieus ngewijd werden. Over de eer- Jere financiële problemen rorak men weinig woorden. fWij hebben veel moeilijkheden jehad- Dat is geen geheim. Zelfs joveel dat de initiatiefnemers lijna uit elkaar zijn gegaan. Ge lukkig is alles goed gekomen en tvij verwachten veel voor de toe- lomst", liet uitbater Viorel Lo- hita aan de genodigden weten. Roemenië verwacht veel van het lentrum dat de zakelijke en cul turele contacten met Nederland aiBelgië moet stimuleren. Vori ge maand gingen de deuren van Het restaurant en de slijterij Ipen. Voor de officiële opening Kwamen de Roemeense ambas sadeur in Nederland B. Marim |n EU- ambassadeur E. Con- jtamtin een kijkje nemen bij het project. Ook Marim denkt dat Man die buren mishandelde langer vast N'OORDGOUWE - De voorlopi ge hechtenis van de 49-jarige man uit Noordgouwe die vastzit wegens mishandeling van zijn puren, is opnieuw met dertig da gen verlengd. Dat heeft Justitie in Middelburg woensdag beves tigd. Het gerechtelijk onderzoek te gen de verdachte loopt nog steeds. Als hij de komende maand niet wordt voorgeleid goor de rechtbank, kan het voorarrest op 1 november nog ëén keer met dertig dagen wor den verlengd. pe verdachte houdt het hele dorp al jaren in zijn greep met de bedreigingen die hij uit. Zijn voornaamste doelwit zijn zijn naaste buren, met wie hij in een jarenlange vete is gewikkeld. De ïuzie is al diverse keren uitgelo pen op een handgemeen. het centrum een goede toekomst tegemoet kan zien. „Er was eerst een tijd van dromen en plannen maken voordat dit ge niale idee echt werkelijkheid werd. Dit is uniek in zijn soort. Ik kan nu pas zeggen dat de weg tussen Roemenië en Nederland echt open ligt en ik ben vooral blij dat wij in Aardenburg veel Roemeense zaken kunnen laten zien. Het moet de plaats worden waar Nederlandse, Belgische en Roemeense zakenlieden hun contacten kunnen leggen en uit bouwen. Ik hoop dat dit een voorbeeld voor anderen wordt en dat er volgelingen in andere steden komen", zei de Roemeen se ambassadeur vol vertrouwen. Verlegen Wethouder A Kei j mei van Sluis-Aardenburg verving burgemeester Van Liere die ver hinderd was. Ze voelde zich ver legen tussen de diverse hoogge plaatste genodigden. „De voorheen zelfstandige ge meente Aardenburg heeft dit project in het verleden altijd ge steund. De plannen pasten pri ma bij de verlangens van de ge meente. In onze streek zijn er bovendien vanaf het begin van de jaartelling al Roemenen ge weest. Wat ik eveneens waar deer is dat bij de verbouwing bouwvakkers uit dat land aan het werk waren.Volgens uitba ter Viorel Lonita is het de bedoe ling dat het zakencentrum dat eveneens in het gebouw wordt gehuisvest tijdens de Roemeen se Nationale dag op 1 december geopend zal worden. De Zeeuws-Vlamingen kunnen zondag een kijkje nemen in het pand aan de Markt. Dan is er ge legenheid om onder begeleiding van een muzikaal optreden van het folklore-orkest Sergiu Ci- pariu nader kennis te maken met Roemenië. De Roemeense kunstenaar Ho- ria Puscariu exposeert op de zolder van de nabij gelegen 'Paardenstal' mondgeblazen en handgevormde glasobjecten, zoals kandelaars en vazen. Op de begane grond is een expositie van ikonen-achter-glas van de 73-jarige Maria Poenariu uit Transsylvanië te zien. Op de eer ste verdieping van het Media- tor-gebouw worden artistieke foto's tentoongesteld over de vooroorlogse architectuur in Boekarest. Verloskundige mevrouw Drijdijk (r) vindt haar duizendste bevalling, waarbij mevrouw Quasim-Salim dochter Naja op de wereld bracht, net zo bijzonder als de eerste. foto Dirk-Jan Gjeltema van onze verslaggeefster Nicole Kluijtmans MIDDELBURG - „De eerste bevalling was voor mij net zo bijzonder als de duizendste. Een geboorte blijft een wonder. Vind jij ook niet?", vraagt de verlos kundige Jeanette Drijdijk (35) uit Middelburg. Mohamed Qa- sim Salim knikt bevestigend. Dit weekeinde is hij voor de tweede keer vader geworden. Drijdijk hielp zaterdagnacht zijn vrouw Muna bij de geboorte van zijn dochtertje Naja. De duizendste, bevalling die Drij dijk begeleidde verliep voor spoedig. Naja is een gezond meisje van ruim zes pond. De familie Qasim, afkomstig uit Somalië, was verrast dat hun Naja de duizendste baby was die de verloskundige mee op de wereld had gebracht. „Eerst hoorden we dat zij diezelfde dag bij de geboorte van het dochter tje van vrienden van ons was ge weest. Daarna kregen we de boodschap dat Naja de dui zendste was", zegt de gelukkige vader, die zijn oudste dochtertje Selma (15 maanden) op schoot heeft genomen. Het toeval wil dat Drijdijk destijds ook aan wezig was bij geboorte van Sel ma, al heeft toen een gynaeco loog de bevalling gedaan. De verloskundige houdt iedere geboorte bij in een soort dag boekje. Alle geboortekaartjes en foto's van de bevallingen waarbij zij heeft geholpen be landen in een plakboek, waar van ze er inmiddels al drie heeft. Maar bijzonder... Waarschijn lijk had ze zelf geen ruchtbaar heid aan de duizendste boreling gegeven als haar collega's dat niet voor haar hadden gedaan. Drijdijk ziet het als haar werk en dat doet ze nu eenmaal met plezier. Gedrevenheid lijkt een onmis bare eigenschap voor verlos kundigen. Bij nacht en ontij kunnen ze opgeroepen worden voor een bevalling. „De onre gelmatige werktijden en 's nachts werken. Daar moet je wel tegen kunnen. Dat maakt de baan zwaar'", merkt ze op. Ze is heel blij dat ze met twee andere verloskundigen, Marleen de Jonge en Karin Boot, een maat schap heeft. „Dan kun je de da gen verdelen. Als je alleen bent kun je nooit op vakantie. Je moet er altijd zijn, niet alleen voor bevallingen, ook voor spreekuren en de nazorg." Die maatschap bestaat overi gens pas sinds vijfjaar. Drijdijk, geboren en getogen in Hein- kenszand, is na haar opleiding veertien jaar geleden begonnen als verloskundige in Rucphen. van onze verslaggever Harmen van der Werf VLISSINGEN - Vissers moeten de vangst van kuitzieke vis in de eerste maanden van het jaar zo veel mogelijk beperken. Voor zitter J. Nooitgedagt van de Ne derlandse Vissersbond pleit hiervoor. Kuitzieke vis brengt weinig geld op en het is ook be ter voor de visstand om zwange re vissen te laten zwemmen. Nooitgedagt wil in overleg met de producentenorganisaties, waarin vissers vertegenwoor digd zijn, tot een vrijwillige be perkingvan de vangsten komen. „Dat is goed voor de uitstraling van de Nederlandse visserij sector." Nooitgedagts pleidooi is niet nieuw. De visverwerkende in dustrie wil niets liever. Kuitzie ke schol is mager. Visverwerkers kunnen daar weinig mee. Zij hebben liever vettere vis in de rest van het jaar. Hoewel Nooit gedagts voorstel niet nieuw is heeft het wel aan actualiteit ge wonnen. De Nederlandse visse rij mag niet meer zoveel schol aanvoeren. Het quotum voor dit jaar is met ruim 25 procent ver minderd en de voortekenen wij zen erop dat in 1997 opnieuw een verlaging wordt doorge voerd. De vissers worden gedwongen hun quotum nog beter te behe ren, om er even veel geld mee te verdienen. Dat zwangere schol aanzienlijk minder opbrengt, is dit jaar overduidelijk gebleken. Met name bij de grootste soort schol is het verschil opmerke lijk. Eén kilo bracht in februari in Vlissingen slechts 1,96 gul den op, tegen 5,40 gulden in sep tember. Scholprijzen zijn overi gens hoog. De kleinste soort schol die het meest wordt aan gevoerd, deed afgelopen maand 3,85 gulden per kilo, tegen 3,05 gulden dezelfde periode vorig jaar. Nooitgedagt hierover: „Op dit moment zullen er vissers zij n die zich de haren uit hun kop trek ken. Begin dit jaar is veel aange voerd voorlagere prijzen. En nu is het individuele quotum te krap om van de hogere prijzen te profiteren." Open deur Dat een beperking van de schol- vangsten in de eerste maanden van het jaar 'gunstig' is, is 'bijna een open deur', aldus de voorzit ter van de Nederlandse Vissers bond. „Maar de vissers moeten het wel willen. Daarom pleit ik ook niet voor een vangstverbod. Vissers moeten er zelf van over tuigd zijn. Als ze trouwens wil len weten of het nuttig is, hoe ven ze hun accountant maar te bellen. Die kan het voordeel di rect berekenen." Of Nooitgedagt veel steun zal krijgen uit de visserijsector, moet nog blijken. Zijn collega K. Kramer van de Federatie van Visserijverenigingen voelt in ie der geval niets voor een ver plichte stilligperiode in het al lereerste kwartaal van het jaar. Haar grote wens was echter een praktijk in Zeeland. In 1985 kon ze aan de slag kon in Middel burg. „Ik wilde altijd al werken in de gezondheidszorg. Verlos kunde sprak mij aan omdat het krijgen van een kind altijd een bijzondere en meestal blijde ge beurtenis is. Ook de vele contac ten vind ik leuk. Je komt bij zo veel vex-schillende mensen thuis." Ze weet overigens heel goed hoe de kraamvrouwen zich voelen omdat ze zelf al drie dochters op de wereld heeft gezet. „Het moederschap geeft een extra di mensie aan het werk, maar is ze ker geen noodzaak voor een goede verloskundige. Het vak is door de jaren heen eigenlijk niet veranderd. Alleen de ouders zijn anders geworden. Ze gaan veel bewuster met het ouderschap om. Ze zijn veel beter voorbe reid." van onze Haagse redactrice DEN HAAG - De Tweede-Ka merfractie van de VVD vraagt de ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken of bij een ramp in Zeeland de krijgsmacht inderdaad alleen steun biedt tij dens werkdagen. Volgens diverse berichten in de pex-s zou dat komen omdat de oproepplicht van de militairen is vex-vallen. Als er een ramp ge schiedt op vrijdag na kantoor uren, begint de hulp dan pas op maandag, vraagt de WD. De partij wil weten waax-om dit nieuwe beleid is ingevoerd. Om in noodgevallen toch van militaire hulp vérzekerd te zijn, is de px-ovincie van plan met de Belgische overheid een overeen komst sluiten. Belgische mili tairen bieden dan vo.Qrtaan hulp bij calamiteiten. De VVD wil weten of Zeeland verstoken blijft van snélle Nederlandse le- gersteun vanwege het vertrek van de landmacht uit Middel burg en de personeelsverminde ring bij de Vlissingse maxaneka- zexme. De partij oppert om delen van de Nederlandse kx-ijgs- macht die in West-Brabant zijn gelegerd steun te laten verlenen bij een Zeeuwse ramp, 1996 is het Jaar van het Industrieel Erfgoed. Komend najaar wordt daar in Zeeland met tal van activiteiten aandacht aan besteed. De PZC neemt daarop een voorschot met een weke lijkse serie waarin interessante industriële gebouwen en ob jecten in de provincie worden belicht. Vandaag in de elfde af- levering de voormalige smederij aan de Dam in Goes. Ineke Otte exposeert in Barcelona van onze verslaggever Ernstjan Rozendaal GOES - De kunstwerken van Ineke Otte weerspiegelen de rei zen die ze over de hele wereld maakt. Ze is gefascineerd door de architectuur, natuur en cul tuur van vreemde landen en de vele tegenstellingen waarmee ze daar keer op keer wordt ge confronteerd. Gewoonlijk toont de Goese kunstenares haar werk in Nederland, maar de komende maand krijgt ze de kans haar van buitenlandse sferen vervul de objecten ook in het buiten land te laten zien. Samen met zes andere Nederlandse kunste naars exposeert zij in galerie ZERO in Barcelona. Ze woont zelf de opening van de tentoon stelling bij en weet nu al dat ze een week lang een soort dubbel rol zal vervullen. „Het is eeix uit daging om mijn werk daar te la ten zien, maar ik weet zeker dat naar aanleiding van mijn ver blijf in Barcelona ook weer iets nieuws zal ontstaan." De expositie in Barcelona is on derdeel van een uitwisseling tussen haar Rotterdamse gale- rie De Bx-ieder en ZERO. „Het aai'dige is dat ik al eex-der con tact had met die galerie en ook uitgekozen was voor een expo sitie", vertelt Otte. „Maar ze wilden me toen niet vertellen met wie ik zou exposeren. Dat vond ik wel belangrijk om te we ten, dus besloot ik om het over te laten gaan. Nu is mijn werk ex- dus toch te zien." De tentoon stelling heet heel simpel 7 artis- tas de los Paises Bajos, ofte wel: zeven kunstenaars uit Nedei*- land. Van een gezamenlijk the ma is geen sprake, aldus Otte. Passend Zelf heeft ze een aantal kleurige werken naar Spanje gestuui-d, toevallig goed passend bij de sfeer van het land. Toevallig, omdat de perioden waarin ze haar objecten van veel kleuren voox-ziet zich bij Otte afwisselen met perioden waarin ze de ba- siskleur van het materiaal dat ze gebruikt - hout, lood, koper, zink-handhaaft. Ze maakt alles zelf, of ze daax-voor nu moet schuren, gronden, schildei-en, zagen of lassen. „Een assistent zou het best makkelijker ma ken", erkent ze. „Maar ik wil het idee hebben dat iets helemaal van mezelf is. Daarbij komt dat ik over een werk kan blijven na- denken als ik er een tijdje mee bezig ben. Tijdens het werkpro ces wordt het gevormd." Ze vindt het moeilijk te om schrijven wat voor beelden ze maakt. „Als iemand ernaar vx-aagt zeg ik: 'Ik maak beelden.' 'O leuk, wat voor beelden?', vra gen ze daarop. Dan val ik dus stil, want wat voor beelden maak ik nu precies?" Het zijn in ieder geval beelden waarin vex~- schillende vormen en motieven telkens terugkeren. Zo heeft Ot te heel wat schaalobjecten ge maakt waax-in wolken zijn te herkennen. „Ik hou ontzettend van mooie luchten", verklaart ze. Verder is haar opgevallen dat haar beelden van de buitexxkant vaak hard en scherp zijn, voor zien van priemende punten, en van binnen zacht en rond. „Ik was eens in een eeuwenoude tempel in Egypte en daar zag ik precies dezelfde vormen terug. Ik kon het niet geloven. Ik heb heel lang staan kijken, want ik vond het prachtig." Otte maakt ook designvoorwer- pen. Met haar kunst heeft dat niet zo veel van doen, vindt ze. Het levex-t voornamelijk geld op voor reizen die weer inspiratie levex-en voor nieuwe kunstwer ken. „Hetiseen drang in me. Zo lang ik leef zal ik reizen en beel den blijven maken. Ik zoek steeds naar een voxm om iets van de gedachten en gevoelens die ik op een speciale plek heb gehad vast te leggen." De eerlijke eenvoud van de sme derij aan de Dam ging verloren met de opmai-s van centx-ale ver warming en luxer sanitair Mas- see - het grootste deel van de firma zat sinds 1972 al op be drijventerrein Poel IV - had een toonzaal nodig en verborg het pand achter een glazen schijn- gevel, die voor het gewenst showroom-effect zorgde. Als gevolg van de ontwikkeling van het Schuttex-shofgebied verliet Massee de D am iix 19 8 5Het vex-- hullende glas werd neergehaald en de smederij kwam weer te voorschijn. De gastronomie nam bezit van het industrieel erfgoed, waarbij brandveilig heidseisen verlangden dat de kapconstructies intern uit het zicht verdwenen. Niettemin is het exterieur nog gaaf en gede tailleerd, op dat zonneschex-m na. Maar met het terras op het zuidoosten nodig om aange brande klanten te voorkomen. van onze verslaggever Hans Heijt GROEDE - Bij het binnentre den van de expositieruimte in de Slijkstraat in Groede heeft de bezoeker onmiddellijk een goed overzicht van de ontwikkeling die beeldend kunstenares Ria Vegter uit Oost-Souburg heeft doorgemaakt. De keien, vouw werken, het portret en andere objecten uit de beginperiode zijn aan de rechterkant opge steld. De linkerzijde van de ruimte is gereserveerd voor de veelal ronde, niet geglazuurde voorwerpen van de laatste ja ren. Ria Vegter werkt sinds het begin van de jaren tachtig met kera- miek en exposeert voor het eerst in Zeeuws-Vlaanderen. De au todidacte verzorgde wel al en kele keren een tentoonstelling op Walcheren. „Het komt mis schien filosofisch over, maar het werken met keramiek spi'eekt Keramiek van beeldend kunste nares Ria Vegter. me aan omdat ik het belangrijk vind om in gesprek met de klei te komen", zegt de Oost-Souburg- se beeldend kunstenares. „De klei wil iets en ik wil iets. Het is een vereiste om goed aandacht te schenken aan de verhoudin gen. Dat luistert heel nauw. Klei is heel gevoelig voor de omge ving." Vegter legt uit dat ze niet met een draaitafel werkt, maar haar kunstwerken opbouwt. „Bij de grotere schalen moet ik bijvoorbeeld op een bepaald moment de klei laten drogen. Maar dan moet ik tegelijkertijd ook weer oppassen dat de klei niet inkrimpt." Bij de expositie in Groede valt op dat Vegter vooral keien, pa rabolen, bollen en andere voor werpen maakt. Met uitzonde ring van een masker toont ze geen dieren en/of mensen. „Dat ik werk met vooiwex*pen met subtiele vormen is zo gegroeid. Voor de kwaliteit van een kunst werk is het heel belangrijk dat de verhoudingen kloppen." Kleuren Dat Vegter veel aandacht be steedt aan verhoudingen komt vooral tot uiting bij haar series van voorwerpen. Verder valt op dat de beeldend kunstenares een voorkeur heeft voor helder blauw, mosachtig groen en an dere lichte kleuren. „Natuurlij ke basiskleuren spreken me aan. In mijn huis kom je die kleuren ook tegen. En dat geldt ook voor de kleren die ik draag." Vouwwerken en versierde keien uit de beginperiode zijn nog van glazuur voorzien. Bij de voorna melijk ronde kunstobjecten uit de laatste jaren ontbreekt de glazuur in veel gevallen. „Ik vind niet geglazuurde voorwer pen heel puur", verklaart Veg ter „Ze passen vaak goed in de omgeving. Het is moeilijk aan te geven waarom ronde vormen me zo aanspreken. Maar ook daarin komt die puurheid tot ui ting." De expositie van Ria Vegter bij het Vlaemsche Erfgoed in Groe de is te bezichtigen tot 31 de cember dit jaar. Bezoekers kun nen zich melden bij de herberg en zijn van dinsdag tot en met zaterdag welkom van 9.30 tot 12.00 uur en tussen 13.00 en 16.30 uur. van onze verslaggever Frank Balkenende andere belangi'ijke reden voor de gang naar de periferie van de stad. Na de eeuwwisseling legde Massee zich toe op de land bouwmechanisatie, een be- drijfspoot die meer ruimte verg de. Het bedrijf was er vroeg bij en stak dat niet onder stoelen of banken. In het door de fixmia weduwe J. C. Massee Zoon in 1909 uitgegeven boek 'Onze landbouwwerktuigen' wordt die pioniersrol fijntjes onder streept. „Onder leiding van den V in 1892 ovexieden firmant C. E. Massee werden reeds verbin dingen met fabxüeken van land bouwwerktuigen aangeknoopt in een tijd dat nog weinigen in ons land over de mogelijke ver- vanging van handenarbeid in het landbouwbedrijf dachten. Dankzij de energie van den De architecten De Koning en Rothuizen ondervingen het probleem van massaliteit door de smederij te Ivoorzien van zadeldakjes. fotografie Willem Mieras GOES - De vlam zit tegenwoor dig ónder de pan, maar vroeger spetterden er heel andere von ken. Toen klonken metalen tik ken van hamer op hoefijzer. Nu doorklieven kappende koks- pnessen de stilte. De oude sme- jderij van Massee aan de Dam |werd in de jaren tachtig restau rant Bon Vivant, lusthof voor {lekkerbekken. Het beeldbepa lende gebouw met zijn drie za- [deldakjes bleef goeddeels [intact. Om de industriële archi tectuur niet te bezoedelen, werd ide keuken onopvallend - dus zo laag mogelijk - aangebouwd. (Alleen architectonische puris- I ten vallen over het gevelbrede zonnescherm aan de zijde van peoostvest. De firma Massee stamt uit 1832. Johannis Cornelis Massee ber gon een handel in ijzerwaren en gereedschappen, wat toen zo fraai 'maliniersaffaire' heette. Na driekwart eeuw verhuisde het bedrijf in 1912 van de Grote Markt naar de Dam. Aan de rand van Goes was het immers makkelijker manoeuvreren met paard en wagen. Er was nog een Architectonische puristen vinden het gevelbrede zonnescherm niet passen bij het beeldbepalende gebouw met zijn drie zadeldakjes. toenmaligen leider der tirma gelukte het hem de landbou- wex-s langzamerhand van de voordeelen, verbonden aan het gebruik van werktuigen, te overtuigen en hem mag de in voering van de zaaimachine in ons land worden toegeschreven, terwijl hij eveneens den stoot gaf aan de toepassing van het machinaal maaien en dor- schen." Revolutionair De architecten De Koning en Rothuizen ontwierpen de sme derij, met zeer veel oog voor de bedrijfsactiviteiten. Revolutio nair voor die tijd. Ook hielden beide heren rekening met het stadsgezicht. Aan de Keizers- dijk stonden kleine huisjes en een fox-s bedrijfspand met dito zadeldak zou een onevenwich tig beeld opleveren. De Koning en Rothuizen ondervingen het probleem van massaliteit door drie kleinere zadeldakjes aan te brengen. Omdat de werkvloer één grote open ruimte diende te zijn, vroeg dat om een speciale stutconstxuctie. Dezelfde archi- tecten tekenden voor Massee een handelsmagazijn, dat in 1915 aan de Frans den Hollan- derlaan werd opgetrokken. Ook hier gingen functionaliteit en oogstrelende symetrie hand in hand. Het magazijn moest in 1982, na jaren van leegstand, wijken voor een nieuwe weg langs de binnenstad. Maar het leeft nog steeds voort in het Openlucht Museum in Arnhem. foto Willem Mieras Ineke Otte met een schaalobject.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1996 | | pagina 29