Spoeddebat over rol Bolkestein
PZC binnenland woensdag 25 september 1996 3
Bouwvakkers sparen
voor toekomst eigen vut
Edah
Top Justitie in Haarlem stapt op
Kleerluis terug van weggeweest
Nefarma: patiënten
blijven verstoken
van nieuw medicijn
Steun voor dienstweigeraar
Opnieuw 9 jaar cel
en tbs geëist tegen
Engel des Doods
JMinister Borst voelt zich niet onder druk gezet door VVD-leider
Vijfjaar cel voor doodslaan baby
Aangifte van vermoorden boom
Studie belangrijker dan werk
Raadslid beboet voor dronken rit
Eis acht jaar
tegen sekstoerist
uit Delft
lera
eg<
e to-
taa
zij
van onze binnenlandredactie
HAARLEM - Hoofdofficier
van justitie mr. L. de Beaufort
en officier mr. O. van der Veen
vertrekken definitief uit Haar
lem. Van der Veen krijgt een
functie bij het openbaarminis
terie in Den Haag. De Beaufort
volgt in Utrecht mr. R. Berger
op als hoofdofficier. De veran
deringen zijn het gevolg van de
IRT-affaire.
Minister Sorgdrager van Justi
tie zal de Tweede Kamer op
korte termijn op de hoogte stel
len van de personeelswisselin
gen. De nieuwe functie van De
Beaufort werd al eerder be
kend. Ook Van der Veen krijgt
een zware post: hij wordt in
Den Haag belast met de leiding
van een van de drie units op het
arrondissementsparket.
Hoofdofficier De Beaufort en
officier Van der Veen gelden bij
justitie als hoofdschuldigen in
de affaire rond het opgeheven
interregionale rechercheteam
Noord-Holland/Utrecht. In
rapporten van de parlementai
re enquêtecommissie Van Traa
en van de rijksrecherche kre
gen beiden veel kritiek.
De Beaufort zou niet voldoen
de toezicht hebben uitgeoe
fend op omstreden opsporings
activiteiten. Ook zou hij zijn
gezag niet voldoende hebben
laten gelden over zijn onderge
schikte Van der Veen. Deze
wordt bovendien verweten de
hoofdofficier en de minister
van Justitie verkeerde infor
matie te hebben verstrekt over
xtc-transporten naar Groot-
-Brittanniê.
In justitiekring wordt de over
stap van De Beaufort van
Haarlem naar Utrecht eerder
als promotie dan als degrada
tie gezien. Dat past weer bij de
conclusies van een werkgroep
onder leiding procureur-gene
raal mr. C. Ficq.
In het rapport van deze groep,
zo werd op 21 augustus al be
kend, staat dat De Beaufort
geen blaam treft Ficq had wel
kritiek op Van der Veen. GPD
iivan onze parlementsredactie
t
DEN HAAG- Minister Borst
u ran Volksgezondheid, Welzijn
6 ;n Sport voelt zich niet onder
'druk gezet door het optreden
[rot yan VVD-leider Bolkestein als
hei lobbyist voor het farmaceuti
sche concern MSD. De rege
ringspartijen PvdA en D66 wil-
len zo snel mogelijk een debat in
de Tweede Kamer over de kwes-
tie-Bolkestein.
mu
PvdA-fractieleider Wallage
per vindt dat Bolkestein eerst de ge-
tegenheid moet krijgen om tekst
en uitleg te geven. Pas daarna
kan de Tweede Kamer beoorde-
len of Bolkestein buiten zijn
_Di boekje is gegaan bij zijn pogin-
5 ui gen om in zijn hoedanigheid van
VISD-commissaris Borst te be
ien invloeden. Inmiddels heeft Bol
kestein zelf te kennen gegeven
dat hij niet voor zaterdag met
een reactie zal komen. De WD-
leider keert zatei'dag terug uit
Cyprus, waar hij momenteel
verblijft.
Het debat zal formeel worden
gevoerd met minister Borst, om
dat de Kamer wil weten hoe zij
is omgegaan met de lobby-acti
viteiten van MSD-comissaris
Bolkestein. In een eerste reactie
zegt de D66-minister dat van
beïnvloeding geen sprake is ge
weest. ,,Nee, ik voel mij abso
luut niet onder druk gezet. Bol
kestein heeft mijn aandacht
voor enkele zaken gevraagd.
Dat is heel- iets anders dan ie
mand onder druk zetten, aldus
de bewindsvrouwe voor de
■RTL-tv.
Volgens Borst heeft Bolkestein
met zijn lobby altijd open kaart
gespeeld. Zij gaf echter te ken
nen het altijd verstandig te vin
den om „op geen enkele manier
zaken met elkaar te mengen".
In het komende debat met de
minister zal de handelwijze van
de WD'er zeker ter discussie
staan. Wallage zei dinsdag dat
de „door iedereen onderschre
ven norm" dat parlementariërs
zich niet voor het karretje van
bedrijven moeten laten span
nen, voorop dient te staan. Hij
vindt dat Kamerleden met een
betaald commissariaat niet in
politiek Den Haag als belangen
behartiger mogen optreden van
het bedrijf waarvan zij commis
saris zijn.
Naast het Kamerdebat vroeg
D66 aan het presidium van de
Tweede Kamer om een soort ge
dragscode. Daarin zou aange
geven moeten worden aan wel
ke richtlijnen Kamerleden met
nevenfuncties zich dienen te
houden. Kamervoorzitter Deet-
man voelt daar niet veel voor.
Hij wil wel een overzicht geven
van de bestaande regels en van
de discussies die over het onder
werp in het parlement zijn ge
voerd.
De vice-voorzitter van de WD-
fractie, Korthals, stoorde zich
aan de „stellige bewoordingen"
waarin nu reeds wordt geoor
deeld over het optreden van
Bolkestein, met name door de
SP en GroenLinks. Tegen een
debat over nevenfuncties zei hij
echter „op zichzelf sympa
thiek" te staan.
In verlegenheid
CD A-leider Heerma nam het op
voor zijn WD-collega. Hij zei
„in verlegenheid" te zijn over
het verzoek van PvdA en D66.
De wenselijkheid van een debat
wil hij pas in overweging nemen
als Bolkestein zijn zegje heeft
gedaan. „Ik vind dat eerst hoor
en wederhoor toegepast moet
worden", aldus Heerma, die
Bolkestein het ongevraagde ad
vies gaf nog voor zaterdag tekst
en uitleg te geven.
Dinsdagochtend kwam de
WD-fractie bijeen. Opnieuw
oordeelden de liberalen dat Bol
kestein niets verwijtbaars heeft
gedaan. Zij zien dan ook geen
enkele reden om hem eerder van
Cyprus terug te roepen. Kort
hals liet na het fractiebraad wel
weten dat de WD-Kamerleden
„op een enkel punt" nog toelich
ting willen hebben. Hij zei er
niet bij op welke onderwerpen
die wens betrekking heeft. Voor
de WD weegt volgens Korthals
bijzonder zwaar dat Bolkestein
nooit politieke druk heeft uitge
oefend op fractiegenoten of be
windslieden. ANP
DEN HAAG - Fractievoorzitter Wallage (PvdA) bespreekt dinsdag voor aanvang van het vragenuurtje met zijn VVD-collega Dijkstal (I) de
problemen rond WD-leider Bolkestein. fotoEd Oudenaarden/ANP
0 door Sylvia Marmelstein
WOERDEN - Werknemers in de
bouw beginnen vanaf volgend
jaar met het opbouwen van een
eigen spaarpotje om hun ver
vroegde uittreding te betalen.
De Bouw- en Houtbond FNV
wil in de nieuwe CAO-ronde een
eerste stap zetten naar de ver
nieuwing van de vut-regeling,
omdat het huidige systeem in de
toekomst onbetaalbaar dreigt
te worden.
Dat heeft R. de Vries, voorzitter
van de Bouw- en Houtbond
FNV gisteren bekend gemaakt
tijdens de presentatie van de
voorstellen voor de nieuwe
CAO-ronde die eind dit jaar van
start gaat.
Dat de Bouwbond de eerste stap
zet om de werknemers te laten
sparen voor hun eigen pre-pen-
sioen, betekent niet dat het hui
dige systeem volledig op de hel
ling gaat. De bond stelt slechts
voor om een begin te maken met
een nieuwe manier van finan
cieren van de vervroegde uittre-
ding.
De werknemers hebben de tota
le onderhandelingsruimte vast
gesteld op 3,5 tot 4 procent van
de loonsom. Daaruit moeten zo
wel de loonkostenstijging als de
plannen voor verbetering van
de werkgelegenheid worden be
taald. Het bedrag dat. dan over
blijft wil de bond besteden aan
de opbouw van het individuele
pré-pensioen. Een groot bedrag
zal dat niet zijn, want de FNV
gaat uit van een gemiddelde
looneis van 3 procent. „Maar als
we een kwart of half procentje
overhouden voor het pre-pensi-
oen is dat een leuk begin."
De huidige vut-regeling loopt
nog door tot het begin van de
volgende eeuw. Om de vervroeg
de uittreding tot die tijd betaal-
van onze redactie
binnenland
UTRECHT - Patiënten in
Nederland blijven verstoken
van nieuwe medicijnen. De
plannen van minister Borst
(Volksgezondheid) om nieu
we middelen op beperkte
schaal toe te laten, bieden
geen soelaas. Het extra geld
dat Borst beschikbaar heeft
gesteld voor de introductie
van nieuwe middelen, is on
voldoende. Dit stelt de koe
pelorganisatie van farma
ceutische bedrijven Nefarma
gisteren in een brief aan de
Tweede Kamer.
Nefarma vindt dat elk
geneesmiddel dat door het
College ter beoordeling van
geneesmiddelen is geregi
streerd, moet worden ver
goed. Bij de toelating tot het
geneesmiddelen vergoedin
gensysteem (GVS) speelt
echter naast de registratie
ook de prijs en de meerwaar
de ten opzichte van al be
staande middelen een be
langrijke rol.
Nieuwkomers worden in
principe niet vergoed. De re
den is dat het vaak gaat om
medicijnen die dezelfde wer
king hebben als reeds be
staande - en soms goedkope
re - alternatieven-. Met deze
regels krijgen echt nieuwe
medicijnen nauwelijks kans
om op de GVS-lijst te komen.
Borst wil hier iets aan doen.
Zij heeft besloten om de
waarde van een nieuw ge
neesmiddel vast te stellen
door het eerst zeer beperkt
toe te passen bij een klein
aantal patiënten in geselec
teerde ziekenhuizen. Op ba
sis van de uitslag van het on
derzoek bepaalt de minister
of het geneesmiddel wordt
vergoed.
Nefarma vindt dat patiënten
de dupe worden van het be
leid van de minister. Volgens
Nefarma zijn sommige ge
neesmiddelen in Nederland
niet beschikbaar terwijl pa
tiënten in andere Europese
landen ze wel kunnen ge
bruiken. „Er zijn al patiën
ten die hun nieuwe genees
middelen zelf in België
halen", stelt Nefarma. ANP
baar te houden, hebben de
werknemers dit jaar al rooster-
vrije dagen ingeleverd. Boven
dien is met de werkgevers afge
sproken dat er in 1996 twintig
miljoen gulden uit het Scho
lingsfonds mag worden gehaald
en in de daaropvolgende drie ja
ren nog eens 30 miljoen.
„Dus voorlopig is er niets aan de
hand", verklaarde De Vries.
De werkgevers, verenigd in het
Algemeen Verbond voor het
Bouwbedrijf (AVBB) maakten
vorige maand via hun ledenblad
Bouwnieuws bekend dat ze nu
al willen tornen aan de vut.
Maar volgens FNV- er D. van
Haasten is die discussie van de
baan. „Het waren gewoon een
paar opruiende uitspraken."
De Bouw- en Houtbond FNV
moet volgend jaar CAO's afslui
ten voorin totaal 350.000 werk
nemers, waarvan er 180.000 on
der de bouw-CAO vallen. De
overige werknemers vallen on
der een andere overeenkomst
zoals de schilders-CAO en de
CAO voor de Houtverwerkende
Industrie.
In de nieuwe bouw-CAO moe
ten werkgevers en werknemers
ook afspraken maken over de
opheffing van het uitzendver-
bod. Momenteel is het verboden
om uitzendkrachten op de stei
ger te zetten, maar de politiek
wil dat verbod begin 1998 op
heffen. De werkgevers zijn blij
met dat besluit, maar de werk
nemers zijn felle tegenstanders
van uitzendkrachten. De bon
den verwachten dat dit onder
werp een groot knelpunt wordt
in de onderhandelingen. GPD
Een van de betogers wordt aangehouden na zijn duik in de gracht.
foto Juan Vrijdag/ANP
van onze redactie binnenland
AMSTERDAM - Een groep van zo'n vijftien
oud-totaahveigeraars en sympathisanten
hebben dinsdagmorgen bij de Bijlmerbajes in
Amsterdam Zuidoost geprotesteerd tegen de
gevangenisstraf die een aantal principiële
dienstweigeraars nog boven het hoofd hangt.
Er zijn drie aanhoudingen verricht.
Hoewel de opkomstplicht is afgeschaft en het
Nederlands leger alleen nog maar uit vrijwilli
gers bestaat, zit totaalweigeraar Leon Wech-
gelaer nog steeds in de Bijlmerbajes. Erkende
gewetensbezwaarden kunnen vervangende
dienstplicht doen. Wechgelaer is erkend gewe
tensbezwaarde, maar hij weigerde ook de ver
vangende dienstplicht te vervullen.
Met leuzen als „totaalweigeraars vrij" en
„VOORhoeve je loopt ACHTER walden de be
togers Wechgelaer een hart onder de riem ste
ken. Met een ladder en een duik in de gracht
werd een „ontsnappingspoging" nagebootst.
Veel van de 800 dienstweigeraars zijn nog
steeds verwikkeld in een strafzaak en wachten
op een onherroepelijk vonnis. De Hoge Raad
heeft in 95 gevallen een onherroepelijk vonnis
voor zeven maanden cel uitgesproken. Deze
zomer heeft de Vereniging Dienstweigeraars
een gratieverzoek ingediend bij de Nederland
se staat om de totaalweigeraars vrij te krijgen.
ANP
ARNHEM - De rechtbank in Arnhem heeft gisteren een
28-jarige Nijmegenaar veroordeeld tot een gevangenisstraf
van vijf jaar jaar. De man mishandelde op 25 februari zijn drie
weken oude zoontje zo zwaar dat het kind twee dagen later
stierf. Twee weken na deze tragische gebeuidenis sloeg en
schopte de verdachte zijn 27-jarige vriendin zo hard dat ze
zwaargewond raakte. Tegen de man was negen jaar cel geëist.
De rechtbank achtte een poging tot doodslag niet bewezen en
hield het op zware mishandeling. Verder hield de rechtbank
rekening met uitkomsten van onderzoek van het Pieter Baan
Centrum, dat de man verminderd toerekingsvatbaar noemt.
De rechtbank sprak van een „tragisch en onbegrijpelijk feit
dat de rechtsorde ernstig heeft geschokt." ANP
GRONINGEN - De directeur van het Hamrikcollege in Gro
ningen heeft maandag aangifte gedaan van het doden vaneen
meer dan 50 jaar oude lindeboom, die vlakbij de school staat
Onbekenden hebben een groot aantal gaten in de boom ge
boord en die gevuld met een giftige vloeistof. De boom, die
volgens de politie ruim 12.000 gulden waard is, zal worden
omgehakt.
De school heeft in het verleden op aandrang van omwonenden
een kapvergunning aangevraagd voorde statige linde aan de
Heinsiusstraat. De buurtbewoners vonden dat de boom te
veel licht wegnam. De gemeente weigerde de vergunning om
dat de boom beeldbepalend voor de straat zou zijn. Het Ham
rikcollege kreeg de instandhoudingsplicht en moest dus toe
zien op het wel en wee van de linde. ANP
UTRECHT - Studenten zijn niet zo marktgericht. De inhoud
van een studie is voor de meeste studenten belangrijker dan
om de kansen die de studie op de arbeidsmarkt biedt.
Dat is een van de conclusies van een onderzoek onder studen
ten. Het onderzoek staat centraal tijdens het congres „Ver
schillen de studenten? Opinies van studenten over goed on
derwijs". dat morgen in Utrecht plaatsheeft.
De lustrumcommissie van de universiteit peilde de menig van
duizend studenten. De helft van de studenten vindt een stu
dieduur van vier jaar te kort om een academisch werk- en
denkniveau te bereiken. Ongeveer de helft van de studenten
wil de studie het liefst combineren met werk, eenderde van de
studenten vindt dat zelfs wenselijk. ANP
GRONINGEN - Het Veendammer raadslid P. Langen, fractie
leider van de plaatselijke partij P, is door de politierechter in
Groningen veroordeeld voor het rijden onder invloed en het
vernielen van een terras in Veendam.
De rechter legde de 42-jarige Langen 1250 gulden boete op
voor het rijden onder invloed. Voor dit vergrijp kreeg hij even
eens een voorwaardelijke rijontzegging van zes maanden. Het
feit dat hij in zwaar benevelde toestand ook nog opzettelijk
een terras aan diggelen reed, kwam Langen op een boete van
150 gulden te staan
Het raadslid zei dat hij tot zijn daad was gekomen uit onvrede
met het uitstallingsbeleid van de gemeente Veendam. Vooral
horeca-exploitanten zouden met hun terrassen het wandelen
door het centrum vrijwel onmogelijk maken. GPD
van onze redactie binnenland
LEEUWARDEN - Bij het hof in
Leeuwarden is gisteren op
nieuw 9 jaar cel en tbs met
dwangverpleging geëist tegen
een 43- jarige vrouw wegens het
vermoorden van vier patiënten
in verpleeghuis Vliethoven in
Delfzijl. De vrouw met de bij
naam Engel des Doods werd in
mei dit jaar door de rechtbank
in Groningen conform de eis tot
dezelfde straf en maatregel ver
oordeeld. Zelf zegt zij de twee
mannen en vrouwen uit „mede
lijden" met een overdosis insuli
ne te hebben gedood.
Zij ging in hoger beroep omdat
ze een veel kortere celstraf wil,
zodat de tbs-behandeling zo
snel mogelijk kan beginnen.
Deskundigen noemen het ge
vaar voor herhaling bij de ver
minderd toerekeningsvatbare
vrouw levensgroot. Ook zij sluit
dat niet uit. „Maar ik zal nooit
de kans meer krijgen", zo ant
woordde de verdachte op de
vraag van de rechter of ze ooit
opnieuw zou doden uit medelij
den.
De moorden in verpleeghuis
Vliethoven kwamen vorig jaar
zomer aan het licht, nadat een
bewoner van 87 jaar onder ver
dachte omstandigheden was ge
storven. Bloedonderzoek wees
uit dat hij was overleden aan
een overdosis insuline. Hij bleek
het laatste slachtoffer te zijn
van de tot dan alom gewaar
deerde ziekenverzorgster.
Zij werd opgepakt en bekende
in totaal negen mensen in Vliet
hoven met insuline te hebben
gedood. Om bewijstechnische
redenen pikte justitie er slechts
vier zaken uit.
De ziekenverzorgster had, zo
verklaarde^ij zelf, bewoners en
bewoonsters die soms nauwe
lijks tot communiceren in staat
waren., „uit hun lijden" gehol
pen. Er waren geen concrete
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - De kleerluis is te
rug in Nederland. Jarenlang
was hij weg, maar nu is het
beestje er weer. Ook in andere
Europese landen rukt hij op.
Het diertje kan besmettelijke
ziekten overbrengen zoals loop
gravenkoorts en vlektyfus. Dit
blijkt uil een artikel in het Ne
derlands Tijdschrift voor Ge
neeskunde van deze week.
De kleerluis is opgespoord door
de GGD in Utrecht. De luis is
met het blote oog te zien en nes
telt zich vooral in naden en zo
men van dikke kleding die lang
achtereen wordt gedragen. Op
het lichaam zelf komt de para
siet amper voor. De GGD trof in
de periode 1993-1994 kleerlui-
zen aan bij 31 daklozen.
In Amsterdam en Rotterdam,
steden met ook veel zwervers, is
het beestje nog niet gesigna
leerd. De onderzoekers wijten
dit onder andere aan hygiëne.
Opvangcentra in Amsterdam
stellen douchen en omkleden
verplicht. Utrecht laat de laag
drempeligheid van de opvang
prevaleren boven regels en
richtlijnen.
„Als je per se geen luizen wil,
moet je wel eens mensen de
straat opjagen. Maar wij vinden
het belangrijker dat ze bij ons
komen", zegt woordvoerder Ju
les van Dam van de Tussenvoor
ziening, die zwervers van de
kens en maaltijden voorziet. De
Utrechtse instellingen nemen
daarbij voor lief dat de kleerluis
van tijd tot tijd de kop opsteekt.
„Het is vervelend, maar je gaat
er niet dood van", vindt Van
Dam.
Onrust
Overigens trekken de Utrechtse
hulpverleners wel degelijk een
grens, weet GGD-arts Ronald
Smit. „Als ze het beestje zien lo
pen. komt de drager er echt al
leen maai' in als-ie een douche
neemt en wat anders aandoet.
Dat moet ook wel om geen on
rust te krijgen bij de rest van de
klanten. Die zijn ook niet kip-
verzoeken om „.euthanasie"
ook pleegde zij geen overleg met
collega's, familie of artsen Zij
„las" in hun ogen hun doods
wens en injecteerde de niet-dia-
betes patiënten met insuline.
Een soms gruwelijke dood volg
de meteen of een dag later. ANP
DEN HAAG - Het Openbaar
Ministerie in Den Haag heeft
gisteren een gevangenisstraf
van acht jaar geëist tegen een
43-jarige sekstoerist uit Delft.
Het OM verdenkt hem van het
plegen van ontucht met zes kin
deren op de Filipijnen. De kin
deren waren tussen de 11 en 18
jaar.
De verdachte is de eerste seks
toerist die in Nederland terecht
staat. In de aanklacht is ook een
in Delft gepleegd feit van seksu
eel misbruik bij een meerderja
rige vrouw opgenomen.
Is de Nederlandse rechter be
voegd te oordelen over strafbare
feiten die door een Nederlander
buiten de landsgrenzen zijn ge
pleegd? Het OM vindt van wel.
„De gedragingen van de ver
dachte zijn zowel naar Filipijns
als naar Nederlands recht straf
baar". meent officier van justi
tie mr. H. den Os. „Het blijkt dat
de verdachte Nederlander is,
dus kan hij in Nederland wor
den vervolgd."
De strafzaak tegen de man uit
Delft is volgens Den Os een sig
naal dat politie en justitie heb
ben begrepen dat de maat
schappij en politiek van hen
verwachten dat zij het (seksu
eel) misbruik van kinderen hard
aanpakken. De uitspraak is 8
oktober. ANP
Advertentie
pig." In Utrecht speelt verder de
infrastructuur een rol. „De
overdracht zou hier gemakke
lijker kunnen plaatsvinden in
het grote overdekte winkelcen
trum Hoog Catharijne, waar
daklozen zeker tijdens een kou
de periode dicht op elkaar le
ven", schrijven de onderzoe
kers.
Volgens Smit, één van de onder
zoekers, is het bovendien zo dat
de lastigste klanten uit Amster
dam naar Utrecht uitwijken.
Overigens is de grootste hausse
alweer achter de rug. In de laat
ste twee jaar is volgens de
Utrechtse GGD maximaal vijf
keer kleerluis ontdekt, veelal bij
„chronische lijders." ANP
DEZE
WEEK
Handappelen
'Cranny Smith'
zak a 1,5 kilo _L
Aanbieding
geldt t/m
aanstaande
Z/O zaterdag.
De 3 principes van Edah: Prettig winkelen
Compleet assortiment Scherpe prijzen.
