Tweede huis geeft hoofdbrekens Cultuur en natuur als gelijke grootheden van grote klasse Op tijd tanden laten zien PZC k V erhey/Moer dijk zeeland 15 Werkgroep analyseert voor- en nadelen Laserverbod disco Zierikzee Bundeling toeristische info Oosterschelde-actie in archief Scherpenisse mag uitbreiden Pogingen tot inbraak in Waarde kunst Prijsvraag voor jonge pianisten We gaan nog niet verklappen wat we zaterdag voor u in petto hebben 199 woensdag 25 september 1996 ian onze verslaggever iené Schrier 1IDDELBURG - De zoge- aamde tweede woning, ook rel recreatiewoning genaamd, iezorgt heel wat gemeentebe- tnren in Zeeland hoofdbre- ens. In de ene gemeente zijn er veel van dergelijke huizen en orgen ze zeker in de winter oor een doods dorpsbeeld. Er- ens anders doet het gemeente- iestuur er alles aan om maar zo eel mogelijk tweede woningen linnen haar grenzen te krijgen, ls impuls voor de midden- tand. De tweede woning moet lus genuanceerd benaderd eorden, zoals dat in het politie- ;e jargon heet. En dat is dan ook irecies de conclusie van een leeuwse werkgroep die zich de ifgelopen maanden over deze aak heeft gebogen. )e werkgroep werd in het leven teroepen na signalen van enkele remeenten dat eigen inwoners lie huizen wilden kopen, niet lan de bak konden komen om- lat de panden voor erg hoge irijzen als recreatiewoning ver- tocht werden. Toen gemeente- ijke en provinciale ambtenaren ich over het probleem bogen bleek er nog meer aan de hand te djn. In recreatieparken woon den mensen permanent, ge meentebesturen wilden de ;weede woningbezitters kwijt m de leefbaarheid terug en een tnder probleem was de teruglo pende kwaliteit van de woning voorraad. Meer in de toekomst *9 zagen de leden van de werk- 1 groep een nieuwe ontwikkeling: de tweede woning in de stad. Door de week wonen en werken in de (rand)stad dicht bij de voorzieningen en in het week einde naar het platteland met de mogelijkheid van telewerken via de computer. De werkgroep liep nog tegen een aantal problemen op. Zo be staan in Zeeland geen absoluut ;trouwbare cijfers over het ital tweede woningen. Ver- Ier werd duidelijk dat een be taalde oplossing voor de tweede roningproblematiek in de ene on wel werkt en in de andere iet. Het blijkt, in ieder geval op igionaal niveau, nodig dat ge- ieenten hun tweede woningen- leleid op elkaar afstemmen. [Dat kan een probleem zijn in [verband met tegengestelde be- 'langen. Na studie van ervaringen in ge meenten die tweede woningen in de bebouwde kom bestrijden, bleek dat de gebruiks- of huis vestingsverordening een goed instrument kan zijn. Voorwaar de is wel een door de politiek ge dragen helder en consistent be leid, dat door alle gemeentelijke afdelingen ondersteund wordt. Duidelijk was dat subsidies prikkels kunnen zijn om slechte woningen om te bouwen tot goede huizen voor permanente bewoning. Een van de aanbevelingen van de werkgroep is in het beleid niet te zwart/wit te opereren als het gaat om tweede woningen. Als in een ontspannen woning markt een deel (kleine en/of slechte) van de woningen niet meer in trek is, valt te overwe gen recreatief gebruik van deze woningen toe te staan. De ambtelijke werkgroep be schouwt het begrip recreatieve woning overigens bepaald niet als verwerpelijk. „Als perma nent wonen op recreatieparken veelvuldig voorkomt zou dat een signaal kunnen zijn dat er in Zeeland een markt is voor 'wo nen in een recreatieve omge ving' voor mensen van buiten Zeeland.... De kansen voor 're creatief' wonen op permanente basis of tijdelijke basis lijken op termijn niet ongunstig, en kun nen voor Zeeland belangrijk zijn. Het biedt kansen om een woonmilieu te creëren waar veel vraag naar is, het biedt kansen voor ondersteuning van (groot schalige) recreatieve voorzie ningen en het biedt kansen om in gebieden met een teruglo pend bevolking het tij enigszins te keren." Daar wordt wel de waarschu wing aan toegevoegd dat het ge vaar bestaat dat dergelijke pro jecten de vergrijzing in de hand werken. „Punt van discussie is in dit geval waar de kansen ein digen en de bedreigingen begin nen. De verleiding is groot je met deze projecten ook op ande re consumenten te richten. Bij voorbeeld op jonge gezinnen en/of middenkader uit de rand stad of Brabant. Een dergelijk beleid zou te zeer indruisen te gen het streven van de overheid de (auto)mobiliteit te beperken. Gedeputeerde staten hebben de nota van de werkgroep dinsdag vastgesteld. De nota gaat nu voor reacties de provincie door. Bekladding Abdijgebouw door jeugdige vandalen. foto Ruben Oreel HALT-straffen sorteren succes van onze verslaggever Jacques Cats MIDDELBURG - Voor al die mensen die onlangs knarsetandend van verontwaar diging kennis namen van de bekladdin gen op het Abdijplein in Middelburg is er tenminste één troost: goed dat er een HALT-bureau is dat het gespuis in de dop op passende wijze ringeloort. Dinsdag avond vierde het regionaal bureau Wal cheren het eerste lustrum met een bijeen komst in het Middelburgse stadhuis Of dat nou iets voor een feestje was, vroeg voorzitter M. Frensel van de begeleidings commissie zich af. De criminaliteit onder jongeren komt immers nog veelvuldig voor. De bijeenkomst was echter vooral bedoeld om allerlei personen en instellin gen, die zich in de afgelopen vijfjaar sterk hebben gemaakt voor het helpen terug dringen van vandalisme, kleine crimina liteit en winkeldiefstal door jongeren tus sen 12 en 18 jaar een pluim op de hoed te steken. Van de rond duizend jeugdige cliënten van het bureau zag men slechts tien procent nog een keer terug als gevolg van een nieuw voor een nieuw vergrijp. De anderen bleken van hun straf te hebben geleerd. Volgens officier van justitie mr. D. van der Bel, in het arrondissement Middelburg speciaal belast met kinderzaken, is de HALT-benadering een gulden midden weg gebleken tussen het zware traject via de kinderrechter en een berisping of 'par ketstandje'. De klassieke straf in de vorm van een geldboete of een onvoorwaarde lijke detentie is voor kinderen niet erg ge schikt, betoogde Van der Bel Toch dient er een duidelijke maar nog niet drakoni- sche straf te volgen om aan te geven dat het gedemonstreerd gedrag niet accepta bel is. Belang Het kinderstrafrecht beschikt tegen woordig over een scala van alternatieve sancties in de vorm van taakstraffen. De HALT-benadering is, aldus Van der Bel, echter hét alternatief gebleken vanwege de geringe tijd die er verstrijkt tussen het moment van de daad en de bestraffing. Het beste antwoord op de kick die de jeug dige onverlaat beleeft aan het vergrijp dient door een snelle reactie te worden ge volgd. Samen met begeleidingscommissie Van Wensel wees Van der Bel op de be langrijke bijdrage die HALT in verschil lende vormen verleent op het preventieve vlak. Politie-woordvoerder G. M. Brasser stel de vast dat de inzet van HALT ook voor de opvoeding van de kinderen heel wat waard is. Een aanvankelijke scepses bij de politie over de als 'te soft' bestempelde aanpak om jeugdige vandalen en krui meldiefjes met het opknappen van kar weitjes een kans te geven om het goed te maken en ze zo ook buiten de justitiële do cumentatie te houden, heeft inmiddels plaats gemaakt voor een grote bereidheid tot verwij èing naar HALT. In het afgelo pen jaar kwamen zo op Walcheren 159 za ken bij het regionale bureau terecht. DEN HAAG - Eigenaar T. van Rees mag geen skybeam-projector op het dak van discotheek Vanity in Zie rikzee zetten. De lichtbundels van de projector tasten het stadsbeeld en het landschap in de omgeving aan, aldus de Raad van State. De gemeente Zierikzee had Van Rees een mi lieuvergunning geweigerd. Naast overlast voor de buurt en aantasting van het nachtelijk stadsbeeld meenden B en W van Zierikzee dat het scheepvaartverkeer er hinder van zou kun nen ondervinden- De lichtbundels zijn tot op zes kilometer af stand zichtbaar. Volgens Van Rees is de projector van belang voor het voortbestaan van Vanity. Hij wilde met de laserver lichting klanten trekken. Hij meende dat de buurt er geen last van kan hebben omdat het licht naar boven schijnt en niet bij de huizen naar binnen. Hij zou de projector stil kunnen zetten zodat de lichtbundels niet op en neer gaan. Daarmee veran dert er echter niets aan het lichtschijnsel boven Zierikzee, al dus de Raad van Sta te-rechter. Er komt met zo'n projector in de avond en nacht veel meer licht boven de stad dan nu. De VW Zeeland stelt samen met de provincie pogingen in het werk om meer greep te krijgen op initiatieven en projecten die te maken hebben met toeristische informatievoorziening en communicatie in dit gewest. Ook wil men een mogelijke wild groei van meerdere systemen naast elkaar zien te voorkomen. De opstelling van een 'Blauwdruk Telematica Toerisme Zee land' is een eerste aanzet om te komen tot een bundeling en af stemming van de toeristische informatie-dienstverlening. Lopende systemen betreffen thans de opwaardering van het Zeeland ZIEN-systeem, de Zeelandkaart, de lampjesborden- projecten, een project kustaanpak in Zeeuws-Vlaanderen en de ontwikkelingen rond internet. KRUININGEN-Het archief 'Oosterschelde. .open of Dicht'' is sinds kort in het bezit van Reimerswaal. Het bronnenmate riaal, 27 ordners dik, werd aan de gemeente geschonken door drs. AC. Drinkwaard uit Texel. Het bevat krantenknipsels, correspondentie en andere documentatie uit de periode 1969- 1988. Onderwerp: de strijd die destijds werd gevoerd voor het openhouden van de Oosterschelde en de nasleep daarvan. Drinkwaard, vroeger bioloog in Zeeland, stelde het archief samen ter nagedachtenis van de in 1981 overleden ir. Jan Loeff, destijds één van de gangmakers in de discussie. Drink waard voegde eigen materiaal bij stukken van Loeff. SCHERPENISSE - De toekomstige uitbreiding van Scherpe nisse kan doorgaan zoals de gemeente Tholen dat wil. Het da gelijks provinciebestuur gaat grotendeels akkoord met het bestemmingsplan kom Scherpenisse. Het wijst één onderdeel af. M J. Klippel uit Scherpenisse maakte volgens GS terecht bezwaar tegen het halveren van zijn zestien meter lange tuin. Plan van Tholen was daarvan-acht meter te bestemmen tot landbouwgebied. Een stuk van de tuin maakte vroeger deel uit van een aangrenzende boomgaard. Klippel kon dat ge deelte bij zijn tuin trekken tijdens de bouw van zijn woning aan de Langeweg negentien jaar geleden. WAARDE - In de nacht van dinsdag op woensdag is een onbe kend geldbedrag gestolen bij een inbraak in Waarde. In drie andere woningen in het dorp is geprobeerd in te breken. In alle vier huizen lagen de bewoners te slapen. De inbraken zijn ge pleegd in woningen in de Prins Willemstraat, Havenstraat en Groene Kruisstraat. De politie is op zoek naar personen die in een van deze straten iets ongewoons hebben gezien Expositie van David Nash in Antwerpen toont samenhang in werk van onze verslaggever Ernstjan Rozendaal ANTWERPEN - Het werk van de Britse kunstenaar David Nash (1945) doet in een aantal opzichten denken aan dat van de Middelburgse kunstenaar Marinus Boezem. Beiden heb ben grote aandacht voor de na tuur en tonen dat in een oeuvre waarin individuele werken nauw samenhangen, omdat een handvol motieven telkens te rugkeert. De verwantschap tus sen beide kunstenaars uit zich het duidelijkst in hun beider magnum opus: Boezems Groene Kathedraal in Almere en de Ash Dome die Nash creëerde bij zijn woonplaats Blaeunau Ffestini og in Wales. Voor deze werken hebben de twee kunstenaars de scheppende kracht van de na tuur zelf benut. Boezem heeft cle plattegrond van de kathedraal van Reims weergegeven door de aanplant van Italiaanse populieren. In dertig jaar tijd groeit zijn kathe draal zo op ware grootte in een polder bij Almere. Na verloop van tijd sterven de bomen af en verandert het kunstwerk in een ruïne. Nash heeft in Wales een vergelijkbaar project uitge voerd. Hij plantte tweeëntwintig jonge esdoorns in een cirkelvorm. Ge durende dertig jaar buigt hij ze om tot ze in de vorm van een koepel zijn gegroeid. Volgens de berekeningen van Nash houdt zijn constructie ongeveer een eeuw stand. Dan treedt het ver val in. Nash ziet zijn Ash Dome dan ook als een monument voor de eenentwintigste eeuw. Eerbied In het Museum voor Heden daagse Kunst in Antwerpen is op het ogenblik een overzichts expositie van zijn werk te zien, onder de titel Forms into time, a survey of the sculpture of David Nash. Uit alle tentoongestelde werken blijkt hoeveel eerbied Nash koestert voor de natuur. Hij werkt vrijwel uitsluitend met.hout, maar alleen van om gewaaide, afgestorven of om bosbouwkundige redenen gekapte bomen. Voor zijn sculp turen benut hij de specifieke kenmerken van de gekozen houtsoort en niet zelden is een beeld pas voltooid als de na tuurkrachten erop zijn losgela ten. Zijn Wooden bolder is een grote, ruwe eiken bal die hij in een riviertje bij zijn woonplaats heeft neergelegd. Door de wis selende sterkte van de stroom in verschillende jaargetijden is de bal meegevoerd en van uiterlijk veranderd. Toch zijn ook de ingrepen van de kunstenaar belangrijk. Niet al leen doordat hij zijn objecten bewust aan de natuur bloot stelt, maar ook omdat ze wel de gelijk door zijn hand worden ge vormd. Een goed voorbeeld is de sculptuur Cracking Box, die ook in Antwerpen te zien is. Het is een door Nash samengestelde kubus, gebouwd in nat eiken hout. Tijdens het drogen zijn scheuren en barsten in het hout getrokken. Zo werkt Nash als het ware in een dialoog met zijn materiaal. Hij doorbreekt de klassieke tegenstelling van cul tuur en natuur. Dat zijn voor hem gelijke grootheden. „Kunst is niet zozeer het afbeel den van de natuur, maar het ma nifesteren van de menselijke aanwezigheid erin" aldus Nash. „Mijn objecten verbeel den de mate waarin de natuur beroerd wordt." Nash heeft verschillende versies gemaakt van een Branch Cube waarin hij dit op eenvoudige wijze heeft geïllustreerd. Hij heeft het hout van lange twijgen gedeeltelijk verzaagd en ge schuurd en voor een ander ge deelte intact gelaten. Daarmee heeft hij een kubus gebouwd - hét voorbeeld van een geometri sche en dus door de cultuur be paalde structuur- waaruit toch op een organische manier tak ken spruiten. Hetzelfde geldt voor zijn Branch Tableeen tafel Nature to nature (1990) waarvan één poot overgaat in een tak. In Antwerpen is ook een werk te zien met de veelbetekende titel Nature tot nature. In verkoold olmenhout zijn de verkoolde figuren van een kubus, bol en kegel opgesteld tegenover houtskooltekeningen van de zelfde figuren. Dat Nash zijn te keningen in houtskool maakt, is geen toeval. Hij verkoolt vaak het hout dat hij voor sculpturen gebruikt en zo komt hij ook aan de houtskool voor zijn tekenin gen. In alle opzichten probeert hij dode bomen een tweede le ven te geven. Hunebedden De monumentale beelden van Nash roepen associaties op met hunebedden of de stenenopstel ling bij Stonehenge, die oeroude verschijnselen die altijd doen twijfelen of ze door natuur dan wel door mensenhand zijn ont staan. Zijn werk heeft een tijd loos karakter, Nash lijkt zich niets gelegen te laten liggen aan de actuele kunstwereld. Toch staat hij wel degelijk in een tra ditie van Britse kunstenaars - bijvoorbeeld Richard Long - die in de jaren zestig de natuur als uitgangspunt namen voor hun beeldhouwwerk, wat onder meer resulteerde in indrukwek kende land art-projecten. Contrast De expositie in het MUHKA is met zorg ingericht. De sculptu ren van Nash contrasteren mooi met de moderne vormgeving van het museumgebouw en heb ben de ruimte gekregen waarom ze vragen. Slechts een enkele keer is een beeld - Two Charred Menhirs King and Queen- in een benauwde hoek wegge stopt. Jammer is wel dat de toe gankelijkheid van dit oeuvre in de bijbehorende catalogus wordt verborgen door een lawi- nevankunstprletpraat, Conser vator Jan Foncézegtbehartens- waardige dingen over het werk van Nash, alleen wordt dat pas duidelijk na vier keer lezen met hulp van een woordenboek. Ook MUHKA-directeur Florent Bex maakt het in zijn voorwoord erg bont David Nash participeert aan de oerkrachten, aan de pri mordiale energieën en proces sen", orakelt hij bijvoorbeeld. Vrij vertaald betekent dit dat Nash God is. Hij maakt mooi werk. maar dat is toch echt overdreven. Expositie: Forms into time, a survey of the sculpture of David Nash, tot 3 novem ber, geopend van di t/m zo 10-17 uur Ash Branche Cube (1988) van onze verslaggever MIDDELBURG - De Vereni ging Vrienden van het Zeeuws Orkest organiseert begin volgend jaar voor de vierde keer een concours voor jeugdige amateurmusi- ci. Het gaat ditmaal om ta lentvolle pianisten uit Zee land. In twee categorieën zijn prijsvragen georganiseerd: voor jongeren van 12 tot en met 15 jaar en jongeren van 16 tot en met 20 jaar. Na een selectieronde op 1 februari krijgen zes deelnemers de ge legenheid om op 14 februari op te treclen in de Kloveniers doelen in Middelburg. De twee prijswinnaars ontvan gen daar 1000 gulden, te be steden aan verdere muziek beoefening. Met de prijsvraag hoopt de Vereniging Vrienden van het Zeeuws Orkest bij te dragen aan de bevordering van de muziekbeoefening in Zee land. Deelnemers kunnen zich tot uiterlijk 16januari opgeven op de volgende te lefoonnummers: 0118-616206. 0118-636316 of 0118-626849 door Arie Karreman SINT JANSTEEN, Rooms-Ka- tholieke Kerk Emmy Verhey - viool, Carlos Moerdijk - piano en luthéal. Werken van BeethovenFauré, Kodaly, De Falla en Ravel. In een festival met de viool als inspiratiebron hoort natuur lijk een recital waarin de viool van heel dichtbij te beluisteren is. En als je daarvoor dan Emmy Verhey uitnodigt, dan heb je een grandioze avond. Voor de pauze Beethoven en Fauré, twee monumenten. In zijn zesde sonate in A maar eigenlijk in al zijn tien vioolso nates toont Beethoven zich een genie met een onuitputtelijke creativiteit. Een genie dat ster ker is dan de ellende in zijn leven tijdens het schrijven van deze sonates. Prachtige thema's, maar in het bijzonder de ver werking daarvan dwingt een diep respect af. Dit blijft toch echt de grootste componist van zijn tijd. Toch is het een sonate die een gelukkige sfeer over brengt. Maar in het noodlot ligt immers vaak Beethovens groot ste kracht. Emmy Verhey vertolkte deze sonate indrukwekkend en bij zonder verfijnd. Haar spel is virtuoos maar zonder dat daar de nadruk op ligt. Juist in de kwaliteit, de schoonheid en vooral het natuurlijke spel schuilt haar grote persoonlijk heid. En het is allemaal prachtig zuiver. Carlos Moerdijk speelde met een fraai en licht toucher vaak hele subitiele schakerin gen. Ondanks de grote akoes tiek voor een piano paste hij zich uitstekend aan en hield de balans in orde. Fauré's sonate, eveneens in A, is een rijk werk. Wat een sfeer en een emotie! Maar ja, de dertig jaar jonge componist was dan ook behoorlijk verliefd in die tijd. Het eerste cleel is een intens, bruisend allegro (mijns inziens het beste deel van de sonate) en wordt gevolgd door eet] wat lang andante. Het scherzo was zeer virtuoos maar in deze akoestiek nauwelijks te volgen. Na de pauze vioolwerken die op volksmuziek geïnspireerd zijn. Kodalv's Hongaarse dansen klonken heerlijk en tempera mentvol Hier werd bovendien de luthéal gebruikt. Een in 1922 uitgevonden mechaniek dat in de vleugel wordt gebouwd en waarmee door vier register knoppen de klankkleur van de piano kan worden veranderd naar bijvoorbeeld een luitachti- ge klank, of die van het cvmba- lon uit de zigeunerorkesten. Ook met een aanslag is deze klank te doseren, een aardig ef fect. De Canciones Populares van de Spaanse componist De Falla kwam Ravels Tzigane uit 1924. die geschreven is voor vi ool en luthéal. Dit werk werd in datzelfde jaar uitgevoerd in Pa rijs. De Tzigane is een uiterst virtuoos stuk waarin de grenzen van de viooltechniek bereikt worden. Beginnend met een prachtige melancholieke don kere cadens groeit het werk naar een uitbundigheid die de hele kerk vulde. Indrukwekkend toonde Emmy Verhey haar vir tuoze kwaliteit. Boeiend boven dien met de luthéal. Een concert van hoge klasse, Emmy Verhey. (Advertentie) BouwCenter OeJagerTolhoek Stanleyweg 2, Goes |U weet wel, bij de Zeelandhallen). I

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1996 | | pagina 15