Er mag rustig
gas op de plank
Speelse ruimtewagen van bescheiden maat
Nieuw gezicht
Ford Mondeo
Bescherming
voor zadelveren
Ecolomische
33 training
I rijstijl
Satellietbewaking voor Cadillacs
vrije tijd
37
zaterdag 14 september 1996
Terbazing en ongeloof
V streden op de gezichten
rc'n'j van de cursisten om de
voorrang. Hadden zij het wel
goed gehoord?
bij Vergisten die twee gebroeders
Rozendom zich niet met hun
bewering dat bij zuinig rijden
gerust flink gas mag worden
gegeven? Nee, hoor. Zij
3 hadden het goed gehoord. Bij
10# herhaling hielden André en
?r|3r' Gerrit Jan hun gehoor voor
dat het rijden met een 'ei'
onder het gaspedaal bepaald
geen garantie is voor het
IH besparen van brandstof.
htn
'7tl T Tun verhaal, vervat in de cur-
risus 'Ecolomische Veiligheids
training', komt er op neer dat wei
nig gas geven tegen de natuur van
de mensen in is. ,.Zij willen gas
kunnen geven. Wij leren automo
bilisten hier dat zij, om zuinig te
kunnen rijden het gaspedaal ge
rust voor driekwart in mogen
trappen. Veel gas betekent beslist
niet altijd veel brandstof", aldus
André Rozendom. Het door hem
gebezigde woordje 'hier' staat
voor Verkeers Veiligheids Cen
trum Rozendom (WCR) dat is ge
vestigd in het plaatsje Rijssen in
Overijssel.
Tijdens de cursus, waar theorie en
praktij k hand in hand gaan, wordt
geleerd 'ecolomisch' te rijden.
Waarbij het de bedoeling is om
zonder tijdverlies een enorme
besparing aan brandstof te be
werkstelligen zonder dat de ver
keersveiligheid in gevaar wordt
gebracht. „De verkeersveiligheid
staat bij ons bovenaan. Die mag op
geen enkele manier in gevaar wor
den gebracht", zo houden beide
Rozendommen hun leerlingen
voor.
Ecolomisch
Het nieuwe woord ecolomisch is
een samentrekking van de woor
den ecologisch en economisch en
is inmiddels beschermd. Voor au
tomobilisten betekent het zo eco
nomisch mogelijk rijden met een
nadrukkelijk oog voor de natuur.
Minder brandstof betekent min
der uitstoot van kwalijke gassen.
Metingen met een speciale uitlaat
gas-tester hebben volgens alge
meen directeur Gerrit Jan Rozen
dom aangetoond dat bij voorbeeld
de uitstoot van het zeer giftige
koolmonoxide (CO), dat medever
antwoordelijk is voor het broei
kaseffect, met vijftig procent kan
De rijtrainingen zijn gebaseerd op de praktijk van het alledaagse verkeer en gebeuren zowel op droge als natte
en gladde wegen.
worden teruggedrongen. De zure
regen veroorzakende stikstofdi
oxide (NOx) kan volgens hem met
23 procent worden teruggedron
gen. De uitstoot van het niet gifti
ge kooldioxide (C02) kan met der
tien procent worden vei*minderd
en het percentage stikstofoxide
(NOx) met 23 procent. Respecta
bele waarden. Aan brandstofbe
sparing zijn waarden tussen de
tien en een dertig procent te berei
ken. Kortom, ecolomisch rijden
biedt voor mens en natuur voorde
len.
Om de cursisten direct te laten
zien waarmee ze bezig zijn, zijn de
voertuigen waarmee wordt lesge
geven uitgerust met zeer gevoelige
computerapparatuur. De leerlin
gen kunnen direct het effect van de
rechtervoet aflezen. Deze appara
tuur bestaande uit de Opti-Drive
en Eco-Log kan ook door particu
lieren via WCR voor enkele hon
derden guldens per stuk worden
aangeschaft. Helaas is de meetap
paratuur nog niet geschikt voor
motoren op diesel en lpg.
Niet voor alle tips is een cursus no
dig. Tip één betreft de banden
spanning. „Die is bij de meeste au
to's te laag Er wordt veelal met te
weinig druk in de banden gereden.
Kijk in het instructieboekje welke
bandenspanning maximaal is toe
gestaan en die blijkt veelal harder
dan de 1,5 en de 2,1 bar waarop de
meeste personenautobanden
staan. Een band gaat echter echt
niet rond staan wanneer hij op 3,1
bar wordt gezet. Het rijdt wel veel
zuiniger", aldus André Rozen
dom.
Gewichtsbesparing
Voor de tweede tip hoef je ook niet
naar school en dat is gewichtsbe
sparing. Elke honderd kilo meer
kost op een afstand van duizend
kilometer minimaal een half liter
tje extra brandstof. Interessant in
dit verband is dat ski-dragers bij
een snelheid van 120 km/u acht
procent meer brandstof vergen,
een skibox zestien procent meer
brandstof kost en dat een gewone
beladen imperiaal het brandstof
verbruik opjaagt met dertig pro
cent. Dat een goed onderhouden
auto zuiniger met brandstof om
springt dan een auto in slechte
staat laat zich raden.
De cursus in Rijssen is vooral nó
dig voor de mentaliteit. De rijstijl
van de gemiddelde automobilist
moet worden veranderd.
Toerenteller
Hoe? Door de toerenteller goed in
de gaten te houden. Ik hoor u al
zeggen die meter heb ik niet.
Klopt, want bij veel huis-tum-en-
keukenauto's ontbreekt deze me
ter, die door de Rozendommen het
belangrijkste meetinstrument in
een auto wordt genoemd. Het zij
zo. Wie er één heeft kan daarop
zien dat het overschakelen nor
maliter gebeurt tussen de 3500 en
de vierduizend toeren. Dit is ook
het toerental waarop voor het
gehoor moet worden overgescha
keld. Deze gewenning moet
worden afgeleerd en worden ver
vangen door zo vroeg mogelijk
schakelen. Dit komt erop neer dat
er geschakeld moet worden tussen
de 2000 en de 2500 toeren per mi
nuut (tpm). Dat komt niet alleen
het verbruik ten goede maar ook
het geluid. Zo is vastgesteld dat 32
auto's waarvan de motoren niet
meer dan tweeduizend tpm lopen
niet meer lawaai maken dan één
auto waarvan de motor tweemaal
zoveel toeren draait... Voor de au
tomobilisten die niet over een toe
renteller beschikken: schakel zo
snel mogelijk op en zo laat moge
lijk terug. Bi] moderne motoren is
het geen probleem om vijftig km/u
in de vijfde versnelling te rijden.
Schakel pas wanneer de auto wil
gaan 'bokken', dus gaat proteste
ren. Onder ecologisch wordt ook
verstaan: motor af bij stilstand en
de auto vaker laten staan
Henk Lambregtse
De dagcursus (van 9 tot 5 uur) ecologisch rij
den kost 295 gulden. Na de cursus is tedere
cursist mstaa t om ruim een halve liter benzi
ne op dertig kilometer (het praktijk- traject
dat m de omgeving van Rijssen moet worden
afgelegd) te besparen.
Citroën Nederland zal in januari een
nieuwe ruimte-auto op de markt
brengen. Het is de Berlingo
'Multispace'. een vijfpersoons auto op
basis van de onlangs gepresenteerde
bedrijfswagen Berlingo. Meestal wordt
een bestelauto geboren op basis van een
personenauto, maar in het geval van de
Berlingo is het andersom. „En het idee is
voorbehouden aan Citroën. Er komt dus
geen Peugeotversie van", zo belooft
woordvoerder Eric Verhaest. Citroën en
Peugeot zijn beiden verenigd in de
PSA-groep.
Citroën
Berlingo
Multispace
De personenversie van de Ber
lingo werd in Parijs onthuld.
De nieuwe zogenoemde multi
space biedt een enorme inwendige
ruimte. Niet alleen is er ruim
plaats voor vijf volwassenen, ach
ter de achterstoelen is nog een zee
van bagageruimte beschikbaar, in
omvang te vergelijken met die in
de XM Als die stoelen worden
neergeklapt ontstaat er zelfs een
laadruimte van 2,8 kubieke meter.
Opmerkelijk is de vele hoofdruim
te. Om die nog wat aanschouwelij
ker te maken heeft de fabrikant
aan weerszijden van de hemel ba
gagenetjes aangebracht.
Recreatie
Citroen hoopt met de Berlingo
Multispace zowel de particulier
als de zakelijke rijder aan te spre
ken. Toch is het een echt recreatie
voertuig, vooral toegesneden op
de vakantie met een duidelijke
verwijzing naar de veelzijdigheid.
De Berlingo hoort thuis in het klei-
De Berlingo Bubble Saloon, een vijfdeurs auto met ronde en ovale vormen, die ook in het interieur, zelfs tot in
de bekleding, zijn doorgevoerd.
nere segment. Wie groot denkt, zal
althans bij Citroën zijn toevlucht
moeten nemen tot de Evasion. Dan
hebben we het echter over een au
to met een andere prijs.
Citroën Nederland mikt met de
Berlingo op een prijs van circa 30
mille. Of dat met onze belasting
heffingen lukt is de vraag. In
Frankrijk kost de auto straks on
geveer 100 duizend francs (circa
33.000 gulden) en daar hebben ze
geen BPM.
Er is keuze uit twee motoren, een
1.4 benzineen een 1.9 diesel. Beide
zijn bekende motoren. Ondanks
zijn lengte, die zelfs een derde rij
stoelen mogelijk maakt - maar
waarin vooralsnog niet is voorzien
- heeft de Berlingo alleen twee
voorportieren en een zeer grote
achterklep.
Niet alleen is de auto van comfor
tabel meubiliair voorzien, hij be
schikt over een veelheid aan op-
bergmogelijkheden, onder meer
twee handeschoenenkastjes, twee
flessenstandaards, een opbergvak
boven de bestuurdersstoel enzo
voort.
Behalve het gewicht van vijf vol
wassen personen kan men ook nog
eens 300 kilo laden.
De Berlingo heeft de design-afde
ling van Citroën overigens gë
nspireerd tot enkele levensvatba
re ideeen. Zo is er - nu nog als con-
ceptcar - een Berlingo Beach Cou
pé. Het is een echte vrijetijdsauto
Alleen voor de VS introdu
ceert General Motors bij zijn
topmerk Cadillac het veelomvat
tend OnStar communicatie- en
bewakingssysteem. Hiermee uit
geruste Caddy's worden automa
tisch rond de klok in de gaten
gehouden door een alarm- en
servicecentrum. Via GPS satel-
hetnavigatie kan dat centrum op
elk moment bepalen waar de au
to is. Zo kan een gestolen Cadil
lac teruggevonden worden.
Maar er is veel meer. Het OnStar-
systeem fungeert ook als autote
lefoon, als navigatiehulp en als
vraagbaak. Via de centrale kan
men pechhulp inroepen, of nood
diensten zoals de politie. Zodra
een airbag geactiveerd wordt
gaat die alarmering vanzelf. Op
afstand kunnen technische pro
blemen vastgesteld worden, ten
minste zover de elektronica in de
auto zelf die bemerkt, en wordt
een herinnering gestuurd als de
volgende servicebeurt aanstaan
de is.
Dat is nog niet alles Via OnStar
kun je een tafel reserveren bij een
restaurant, of je favoriete muziek
laten afspelen op de autostereo.
Als je op een grote parkeerplaats
je Caddy niet terug kunt vinden,
laat je hem op radiografisch
commando met zijn lichten knip
peren. Ben je de sleutel kwijt, dan
kan de OnStar-centrale hem no-
tabene op afstand voor je ont
grendelen.
Wachten
In Europa moeten Cadillac's
klanten zich behelpen met wat
simpeler nieuwtjes. Begin vol
gend jaar krijgen de auto's een
uitbreiding op het electronisch
geregeld veersysteem. Hieraan
gekoppeld wordt de motorstu
ring. In samenwerking met het
ABS remsysteem kan de verings
regeling bepalen of de auto het
wegcontact dreigt te verliezen
als gevolg van te hoge snelheid
De aandrijving wordt dan tijde
lijk onderbroken.
Er staat niet bij of de remmen ook
meehelpen om de auto weer zo
veel mogelijk in de goede koers te
sturen. Dat doet het ESP-sys-
teem van Mercedes, leverbaar op
diens duurste modellen. En het
werkt fantastisch, weten we uit
eigenervaring
Cadillac is tevens wel aan zijn
stand verplicht om zijdelingse
airbags te bieden: die hebben nu
de VS-modellen. Onbegrijpelijk
is waarom ze in Europa pas ko
men voor de 1998-modellen, dus
over een jaar. Het vereist een Eu
ropese typegoedkeuring, maar
als men zijn Europese klanten se
rieus neemt had Cadillac daar
toch best tijdig voor kunnen zor
gen.
Ford heeft de Mondeo. in 1994 Auto
van het jaar, ingrijpend gewijzigd.
De nieuwe Mondeo is zowel aan de
binnen-als de buitenkant onderhanden
genomen. Daarnaast werden het
onderstel en het veiligheidssysteem
opgewaardeerd.
Wie er geld voor over heeft kan
zijn Mondeo laten voorzien
van zij-airbags. Daarnaast werd
het airbagsysteem verbeterd. In
algemene zin werd de veiligheid
van bestuurder en inzittenden op
een hoger plan gebracht. Tegen
extra betaling behoort nu ook een
navigatiesysteem tot de mogelijk
heden. Motoren en versnellings
bakken werden tijdens de op
knapbeurt niet vergeten.
Met uitzondering van het dak en
de zijdeuren zijn alle carrosserie-
delen van de vier- en vijfdeursmo-
dellen opnieuw ontworpen.
Gelukkig heeft Ford het niet aan
gedurfd om de nieuwe Mondeo de
loense blik van de Scorpio mee te
geven. Gebogen, meer licht geven
de driedimensionale koplampen
bepalen nu, in combinatie met de
ovale grille, het gezicht van de
Mondeo sedan en van de station
wagen. Aan de achterzijde be
schikken de nieuwe Mondeo's over
die het midden houdt tussen een
coupé en een pick-up. De ver om
laag scharnierende achterklep
kan dienen als oprit naar de laad
ruimte, bij voorbeeld voor een
motorfiets of waterscooter. Een
beweegbare rolbeugel is tevens
handig als bevestigings-element
voor waterskies of lange visserij-
artikelen.
Bubble
Een andere 'maakbare' concept-
car is de Berlingo Bubble Saloon,
een vijfdeurs auto met ronde en
ovale vormen, welke ook in het in
terieur; zelfs tot in de bekleding,
zijn doorgevoerd. De Franse naam
is Berline Bulle. Stellig is dit een
auto die het in de markt goed zou
doen. Qua ontwerp is hij het voor
beeld van nieuwe visies op auto
design, maar hij is aan de andere
kant niet zo extravagant dat hij
kopers zou afschrikken.
Afstammeling
Directe afstammeling van de Ber
lingo Multispace is de Berlingo
Grand Voyager, in het Frans
„Grand Large" geheten. Hij lijkt
het meest de in januari te koop
zijnde nieuwe Citroën. Het vrije-
tijdskarakter wordt nog eens ex
tra onderstreept met een groot
vouwdak. vrijwel over de gehele
lengte van het dak. De in vrolijk
geel gespoten auto is voorts van
een hoogst aangenaam interieur
voorzien.
Alle modellen zullen pronken op
de Parijse Autosalon in oktober,
waarna ze hun opwachting zullen
maken op de Amsterdamse Auto-
RAI begin volgend jaar.
Nol van Bennekom
grote en opvallende achterlicht
elementen
Door de nieuw ontworpen voor-
stoelen hebben de passagiers ach
terin vier centimeter meer knie
ruimte gekregen. Desgewenst kan
de nieuwe Ford worden uitgerust
met een nieuw type halfautomati-
sche airconditioning.
De motoren zijn niet alleen verbe
terd. maar voldoen tevens aan de
strengste milieu-eisen. Om dit te
bereiken heeft Ford een nieuwe
katalysator toegepast waarbij ge
bruik wordt gemaakt van drie in
plaats van twee actieve edele me
talen. Aan het platina en het radi
um is nu palladium toegevoegd.
Hierdoor werkt de 'kat' beter bij
koude starts. Daarnaast is hij
duurzamer geworden bij hogere
werkingstemperaturen.
Het abs-remsysteem is verbeterd
en tractiecontrole is voortaan le
verbaar op de versies met de 1.8 li
ter, de 2.0 liter en de 2.5 liter V6
benzinemotor.
De nieuwe Mondeo is tevens lever
baar met de verbeterde 1.6 liter
benzinemotor. Alle benzinemoto
ren hebben vier kleppen per cilin
der. Standaard zijn de auto's uit
gerust met stuurbekrachtiging en
een verbeterd anti-diefstalsys
teem.
Gebogen, meer licht gevende driedimensionale koplampen bepalen nu,
in combinatie met de ovale grille, het gezicht van de Mondeo sedan.
Als het goedgekeurde kinder
zitje juist op de fiets is beves
tigd, het kind stevig zit en de voet
jes niet tussen de spaken kunnen
komen, dan nog is alle gevaar niet
geweken. Kleine peutervingers
passen precies in de tussenruimte
van de schroefveren van een fiets-
zadel. Het kind ziet voortdurend
die twee bewegende veren vlak
voor zich en het is aantrekkelijk
om daarnaar te graaien. Het klëm-
raken van vingertjes tussen die ve
ren kan de verklaring zijn voor een
raadselachtige huilbui achterop
de fiets.
Gelukkig zijn er kunststof huisjes
in de handel die precies om de ve
ren passen en met een simpel
drukkertje worden vastgezet.
Kosten 5,95. Iets duurder kan
ook. De firma Bobike, fabrikant
van veilige kinderzitjes, heeft een
klemmend huisje ontworpen van
veertien bij zeven centimeter dat
wordt open gebogen en over beide
veren tegelijk gedrukt Deze huls
past op vrijwel elk toerfietszadel
en kost 6,95
Park bike
Grote steden worden steeds actie
ver om autoverkeer buiten te hou
den. Amsterdam heeft bijvoor
beeld onlangs een 'Transferium'
geopend De automobilist par
keert ver aan de rand van de stad
in Zuidoost en gaat verder met de
metro. Rotterdam probeert het
zelfde met 'Park Bike'. De opzet
is anders, want de parkeerplaat
sen (Schouwburgplein. Sint Ja-
cobsplaats en Het Kiphof) zijn in
de stad gelegen. Daar huurt de au
tomobilist een opvallend blauw en
geel gekleurde fiets en rijdt naar
zijn afspraak. Het gaat voorlopig
om een proef met vijftien fietsen.
Bij succes zet het Rotterdamse
Parkeerbedrijf een groter aantal
fietsen in.
Expositie
'Burgers, ga toch fietsen' is de titel
van een tentoonstelling in Deven
ter over de geschiedenis van de
Eerste Nederlandsche Rijwielfa-
briek van Henricus Burgers Deze
opende honderd jaar geleden zijn
fietsenfabnek in Deventer. Be
roemd werd zijn speciale dames
model, waarbij het achterwiel
meer naar links was geplaatst, zo
dat de dames makkelijker
schrijlings op de fiets konden zit
ten. Deze en andere historische
fietsen van Burgers zijn op de ten
toonstelling te bekijken, net als
geëmailleerde reclameborden en
fietsclubvaandels
Te zien t/m 29 september i
Waag. Brink 56 Deventer Geopend di-za
10-17 uur. zo 14-17 uur.
Een kunststof kapje voorkomt dat kindervingers tussen de zadelveren
komen.