pzc
Motief moord Cools nog raadsel
Bosniërs in Nederland
stemmen mondjesmaat
Major overweegt
beperking van
BSE-slachtplan
PAUL&SHARK
„m iEnglanö"
Ross Perot benoemt econoom
Pat Choate tot 'running mate'
Kinderen Soeharto
naar het parlement
buitenland
Bekentenissen zetten eerdere theorie over zwendel op losse schroeven
Broer Amir en
vriend schuldig
aan dood Rabin
Politici België verdeeld over ingreep koning
Taiwan zou raket hebben die China kan treffen
Iraniërs stappen op mijnen
Rebellenbaas wordt gouverneur
Raket ontploft na hamerslag
Doden bij busongeluk in Spanje
Prijs Artsen zonder Grenzen
van onze correspondente
Aly Knol
BRUSSEL - Na nieuwe beken
tenissen is het in België weer
gissen naar het ware motief voor
de moord op de Waalse socialis
tische voorman André Cools. In
de laatste dagen werd ervan uit
gegaan dat Cools werd omge
bracht omdat hij een zwendel in
gestolen aandelen openbaar
wilde maken. Dat motief staat
nu echter weer op losse schroe
ven.
Eén van de verdachten in de
moordzaak, Domenico Castelli-
no alias 'Mimo', heeft bekend
dat hij de opdracht had om de
moordenaars van Cools te ron
selen. Daarvoor ging hij al in de
cember 1990 naar Duitsland. De
zwendel met de aandelen, waar
bij leden van het kabinet van
ex-minister en mede-verdachte
Alain van der Biest betrokken
waren, voltrok zich pas het jaar
daarop.
Castellino vond aanvankelijk
enkele Duitse huurmoorde-
TEL AVIV (RTR) - Een recht
bank in Tel Aviv heeft woensdag
ook de broer en een vriend van
Yigal Amir schuldig bevonden
aan samenzwering om de Israë
lische premier Yitzhak Rabin te
vermoorden.
De rechtbank-maakt op 3 okto
ber de strafmaat bekend. Vol
gens advocaten wacht de broers
Amir een gevangenisstraf van
ieder veertig j aar. Voor de vriend
voorzien zij een gevangenisstraf
van vijftien jaar. De advocaten
kondigden al aan tegen het von
nis in beroep te zullen gaan.
Yigal Amir zit al een levenslan
ge gevangenisstraf uit voor de
moord afgelopen november op
de Israëlische premier.
Volgens de aanklacht van
woensdag legde zijn twee jaar
oudere broer, Hagai Amir, de
wapenvoorraad in hun ouder
lijk huis aan en vervaardigde hij
de waarmee Rabin werd ge
dood. Adani heeft elke betrok
kenheid ontkend.
naars bereid om Cools te doden.
Er werd een 'contract' afgespro
ken en de Duitsers ontvingen
een aanzienlijke som geld als
aanbetaling. Daarna verdwe
nen ze spoorloos.
Daarop werden op Sicilië twee
Tunesische huurmoordenaars
in de arm genomen. Castellino
reed ze naar Luik en na de
moord op 18 juli 1991 bracht hij
ze ook weer terug. De Tunesiërs
woonden in Luik in een dooreen
andere verdachte, Cosimo So-
lazzo, gehuurde studio. Het was
volgens Castellino ook Solazzo
die hem vroeg de huurmoorde
naars te recruteren. Castellino
zegt overigens niet te hebben
geweten wie de te vennoorden
persoon was, noch diens func
tie. De dinsdag als zesde ver
dachte gearresteerde Pino di
Mauro, de vroegere chauffeur
van Van der Biest, zou op het
idee zijn gekomen om na het
Duitse fiasco de huurmoorde
naars op Sicilië te gaan zoeken.
Ontkenning
Inmiddels blijft Alain van der
Biest ontkennen dat hij de op
drachtgever tot de moord was.
„Een onschuldige is opgeslo
ten", verklaarde Van der Biest
gisteren, toen het Luikse ge
recht over zijn verdere aanhou
ding moest beslissen. „Er zijn
tegen mij enkel weinig precieze
beschuldigingen geuit, maar
geen enkel bewijs van wat voor
schuld dan ook", aldus Van dei-
Biest. Ook de vroegere privé-se-
cretaris van Van der Biest, Ri
chard Taxquet, ontkende de
aanslag te hebben beraamd.
Volgens de advocaat van Van
der Biest kunnen nog meer ar
restaties worden verwacht.
Inmiddels is bekend geworden
dat alle arrestaties van de afge
lopen dagen gebeurd zijn op
aanwijzing van een nieuwe ge
tuige, die zich op 3 september
dit jaar meldde. Deze getuige is
tot nu toe anoniem gebleven.
Het is onduidelijk waarom hij
vijf jaar heeft gezwegen.
Martens
De voormalige Belgische pre
mier Martens wil dat er in zijn
land een einde komt aan het ver
schijnsel politieke benoemin
gen. De ontluistering van België
van de afgelopen weken toont
volgens de christen-democraat
aan dat politieke beïnvloedin
gen debet zijn geweest aan bij
voorbeeld het niet vervolgen
van de ex-minister Vanderbiest.
Martens, premier van 1979 tot
1992, stelde dat woensdag in de
tv-actualiteitenrubriek Net
werk. Hij haalde fel uit naar de
Belgische politiek en justitie in
de justitiële schandalen in de
zedenzaak-Dutroux. Hij wil
dat er een enquêtecommissie
komt die alles doorlicht en zorgt
voor duidelijkheid.
De ex-premier vindt het absurd
dat de onderzoeken in de zaak-
Dutroux. de moord op de socia
listenleider Cools, de bende van
Nijvel en de politieke omkoop
schandalen zo lang hebben
moeten duren.
-V -v-~
-. --u, t _.-•/> V
- Ni '.MSI. >1 m'r- T. -
Een lange rij voertuigen staat geparkeerd langs een weggetje naar een terrein in Tienen, waar de Rijkswacht en burgerbescherming woens
dag onderzoek verrichten in de zedezaak-Dutroux. De onderzochte bouwvallen behoren toe aan de vader van de hoofdverdachte Dutroux.
Olivier Matthys/EPA
van onze correspondente
Aly Knol
BRUSSEL - Belgische politici van alle
partijen spraken gisteren hun verrassing,
verbazing dan wel consternatie uit over
het feit dat koning Albert II en koningin
Paolo zich openlijk hebben gemengd in
wat normaal gesproken regeringszaken
zijn.
Aanleiding is de verklaring die Albert
dinsdag via het Belgische persbureau Bei-
ga liet verspreiden. Daarin werd de Belgi
sche justitie 'aangemoedigd' om bij het
speurwerk rond de zedenaffaire en de
zaak-Cools 'tot het uiterste te gaan'.
De Vlaamse socialistenleider Louis Tob
back was nog mild in zijn oordeel. Onge
wone omstandigheden kunnen ongewone
methoden vragen, zei hij, maar voegde er
wel aan toe „dat dit geen gewoonte moet
worden". De groene oppositiepartij Aga-
lev, sprak van „een gevaarlijk precedent".
De kleine Vlaams-nationalistische Volks
unie verweet Albert en Paola „populari-
reit te willen verwerven". De woordvoer
ster van premier Dehaene hield zich op de
vlakte. Volgens haar is er grondwettelijk
gezien niets aan de hand.
Emeritus hoogleraar Jean Stengers en
kenner van het koningshuis verklaarde in
de pers: „Ik heb nooit eerder zoiets meege
maakt. Het staat haaks op wat tot nog toe
de gewoonte was."
van onze correspondent
in Washington
Hans de Bruijn
Na een wekenlange zoektocht
en vele afwijzingen heeft Ross
Perot dinsdag de econoom Pat
Choate bereid gevonden zijn
kandidaat-vice-president te
worden. Choate (55) is net als
Perot een protectionist en een
fel tegenstander van de vrije
wereldhandel. Maar al is hij
daarom in politiek Washington
wijd en zijd bekend, voor de
meeste Amerikanen is hij een
volslagen onbekende.
Perot, de exentrieke Texaanse
miljardair die bij de verkiezin
gen in 1992 19 procent van de
stemmen haalde, is weken op
zoek geweest naar een 'running
mate'. Maar hij ving steeds bot,
vooral omdat hij het in de opi
niepeilingen zeer slecht doet.
Volgens alle enquêtes zou Perot
nu niet meer dan 5 tot 8 procent
van de stemmen halen in de race
met president Bill Clinton en de
Republikein Bob Dole.
Choate, ook uit Texas afkom
stig, voert al vele jaren actie te
gen de vrijhandel, die volgens
hem de Amerikaanse arbeiders
benadeelt. Hij hielp Perot in
1993 in zijn strijd tegen Nafta,
het Noordamerikaanse Vrij
handelsverdrag tussen de VS,
Canada en Mexico. Volgens
Perot en Choate zou dat verdrag
leiden tot massaal banenverlies
in de VS en een uittocht van ka
pitaal en werk naar Mexico.
Rampzalig
Hoewel de Amerikaanse econo
mie goed draait en de werkloos
heid ook lager is dan in jaren,
houdt Perot vol dat Nafta voor
de Amerikanen rampzalig is ge
weest. Pat Choate werd in 1990
bekend door een boek waarin
hij Japan ervan beschuldigde
miljoenen dollars uit te geven
om Amerikaanse beleidsmakers
en lobbyisten ertoe te brengen
voor Japan gunstige han
delsmaatregelen te treffen
Het kostte hem zijn baan bij het
electronicaconcern TRW, dat
veel Japanse klanten heeft.
Daarvoor werkte Choate als
topambtenaar op het ministerie
van Handel tijdens de presiden
ten Nixon en Ford. Tijdens de
Republikeinse voorverkiezin
gen van dit jaar adviseerde hij
JAKARTA - (RTR) Twee kinde
ren van president Soeharto van
Indonesië zijn door de regeren
de Golkar-partij op de kandida
tenlijst gezet voor de parle
mentsverkiezingen van volgend
jaar. Dat meldde de Jakarta
Post gisteren.
Een zegsman van de partij deel
de mee dat op de kandidatenlijst
voorde 425 verkiesbare zetels in
het parlement de namen staan
van de oudste dochter van de
president, Siti Hardianti Ruk
mana, en zijn zoon Bambang
Trihatmodjo. Beiden behoren
tot de top in het Indonesische
zakenleven. Rukmana contro
leert onder meer het bedrijf PT
Citra Marga, dat tolwegen be
heert, terwijl Trihatmodjo de
meerderheid van de aandelen
bezit in het reusachtige Biman-
tara conglomeraat.
Soeharto, die al sinds de jaren
zestig aan de macht is, heeft drie
dochters en drie zoons Hij is al
zes maal tot president gekozen.
Daarbij waren er geen tegen
kandidaten. De Indonesische
media hebben al meermalen ge
meld dat Rukmana, sinds de
dood van haar moeder Tien in
april, naar een grotere politieke
rol streeft.
Volgens de Jakarta Post staat
ook Isfan Fajar Satiyo, de zoon
van vice-president Try Sutris-
no, op de lijst van kandidaten.
Vijfenzeventig zetels in het par
lement zijn gereserveerd voor de
machtige strijdkrachten. De
drie toegestane politieke partij
en - Golkar, de Indonesische
Democratische Partij PDI en de
Verenigde Ontwikkelingspartij
UDP - strijden om de overige
zetels. Golkar heeft tot nu
steeds een grote meerderheid in
het parlement gehad.
De PDI wordt de afgelopen tijd
verscheurd door interne twis
ten. Partijleider Megawati Soe-
karaoputri, de dochter van
voormalig president Soekarno,
is door een dissidente regerings
gezinde factie afgezet, wat leid
de tot hevige rellen in Jakarta.
Daarbij vielen doden en gewon
den. Naar verluidt is Megawati
afgezet onder druk van de rege
ling, die de populariteit van Me
gawati vreest.
de extreem-conservatieve Pat
Buchanan, die ook geregeld van
leer trok tegen de vrije wereld
handel en de grote concerns.
Of Choate er in zal slagen Perots
kansen in november te vergro
ten, is zeer de vraag. Hij is poli
tiek onervaren, ook al heeft hij
velen in Washington geadvi
seerd. In 1992 liet Perot het oog
vallen op de ex-admiraal Wil
liam Stockdale, een man zonder
enige politieke ervaring, die dan
ook in de debatten tussen de
kandidaat-vice-presidenten op
een beschamende manier on
deruit ging.
Geen kans
Choate zei onlangs dat de race
in november 'alleen tussen Clin
ton en Perot gaat' en dat Dole
geen enkele kans maakt. „Een
stem op Dole is een weggegooide
stem." Volgens de laatste enquê
tes zou nu 55 procent van de
Amerikanen op Clinton stem
men, 34 procent op Dole en niet
meer dan 5 procent op Perot. De
Texaan voert nauwelijks cam
pagne en is tot nog toe alleen op
gevallen met twee reclamespots
van een half uur, waarvoor hij
tv-zendtijd heeft gekocht.
Daarin pleit hij hoofdzakelijk
voor het afschaffen van de be
lastingdienst.
Consumentengoeroe
Perot moet bovendien nog af
wachten of hij mag meedoen
aan de drie presidentiële verkie
zingsdebatten met Clinton en
Dole. De president heeft Perot
er graag bij, er op rekenend dat
Perot vooral stemmen zal weg-
snoepen bij Dole-aanhangers.
Om diezelfde reden wil Dole
Perot er juist niet bij. De Repu
blikein heeft gezegd dat dan ook
Ralph Nader, de linkse Califor-
nische consumentengoeroe, die
stemmen bij Clinton kan weg
halen, aan de debatten moet
meedoen.
Maar de kans daarop is gering.
Perot heeft immers in 1992 een
grote rol gespeeld en Nader doet
niet eens in alle staten mee.
Een jongetje rijdt op het dak van zijn vaders auto mee in een demonstratie van aanhangers van de
Bosnische president Izetbegovic in Sarajevo. foto Danilo Krstanovic/RTR
DEN HAAG (GPD) - Bosnische vluchtelingen
in Nederland hebben in vergelijking met ande
re Europese landen mondjesmaat deelgeno
men aan de verkiezingen in hun moederland.
Slechts 28 procent van de stemgerechtigden
heeft - schriftelijk - zijn stem uitgebracht, ter
wijl in andere landen het percentage aanzien
lijk hoger is, gemiddeld 73 procent.
Di t bli j kt uit cijf ers van het Haagse registratie-
/coördinatiecentrum voor de Bosnische ver
kiezingen. Slechts 4900 van de 17.000 kiesge
rechtigde vluchtelingen in Nederland hebben
gestemd, aldus woordvoerder T. de Klerk. Ook
het aantal Bosniërs in Nederland dat naar het
moederland afreist om persoonlijk te stem
men. is met 47 personen minimaal. Uit voorlo
pige cijfers van de Organisatie voor Veiligheid
en Samenwerking in Europa (OVSE) blijkt dat
Bosnische vluchtelingen in andere landen veel
actiever hebben deelgenomen aan de verkie
zingen die zaterdag in Bosnië worden gehou
den. In totaal hebben volgens de OVSE bijna
500.000 Bosniërs in 58 landen zich als kiezer
laten registreren.
Voorzitter Ferid Hajdarevic van Sehara. een
landelijke vereniging van Bosniërs in Neder
land. toont zich geschokt over de cijfers. Als
verklaring voor de lage opkomst voert hij aan
dat veel Bosniërs geen stembiljet hebben ge
kregen. Dit wordt echter ontkend door woord
voerder De Klerk van het registratie/coör-di-
natiecentrum.
Een andere verklaring is dat vluchtelingen
zich niet hebben laten registreren uit angst dat
Justitie de gegevens zou gebruiken om Bos
niërs in een later stadium terug te sturen. Dit
zegt coördinatrice A van der Kraan van het
Landelijk Inspraak Orgaan Zuid-Europeanen
(Lize).
TAIPEI (RTR) - Taiwan be
proeft binnenkort een raket die
voldoende reikwijdte heeft om
militaire installaties in China te
treffen. Dat meldt het Taiwane
se dagblad China Times. Rege
ringsfunctionarissen op het ei
land weigeren op het bericht te
reageren.
Volgens de krant is de ontwik
keling van de raket, die een be
reik heeft van 300 kilometer,
vrijwel voltooid. De proefne
mingen zouden nog dit jaar be
ginnen.
De spanningen tussen China en
Taiwan bereikten dit jaar een
hoogtepunt tijdens de campag
ne voor de eerste democratische
presidentsverkiezingen op het
eiland in maart. China hield
toen militaire oefeningen in de
wateren bij Taiwan om de
kwetsbaarheid van het eiland
aan te tonen.
Volgens sommige commentato
ren hadden de Chinese acties
een averechtse uitwerking, om
dat zij de woede wekten van de
donderdag 12 september 1996
ATHENE (AP) - Twee Iraniërs zijn om het leven gekomen en
twee gewond geraakt toen zij aan de Grieks-Turkse grens in
een mijnenveld liepen, zo heeft het Griekse leger gisteren
bekendgemaakt. Volgens het leger ging het om een oud mij
nenveld, dat gemarkeerd en omheind was. Griekse soldaten
haalden de slachtoffers eruit. De twee gewonden werden
overgebracht naar een ziekenhuis.
In hetzel f de gebied kwamen i n juni vier Iraakse illegale immi -
granten eveneens om in een mijnenveld.
MANILA (AFP) - De leider van het Moro Nationaal Bevrij
dingsfront (MNLF), Nur Misuari, is gekozen tot gouverneur
van de autonome regio Mindanao (Ramm). Die bestaat uit
vier provincies in het zuiden van de Filipijnen. Dat heeft de
stemcommissie gisteren bekendgemaakt. Hoewel nog niet al
le uitgebrachte stemmen zijn geteld, ligt Misuari zo ver voor
dat hij tot winnaar is uitgeroepen.
Vorige week tekenden het MNLF, dat strijdt voor de rechten
van de moslims in het zuidelijk gelegen Mindanao, een vre
desakkoord dat een einde moet maken aan het geweld op
Mindanao. Volgens het akkoord heeft er in 1998 in veertien
provincies in het zuiden van de Filipijnen een referendum
plaats.
MOSKOU (AP) - Een raketontploffing die zich afgelopen
weekeinde op een basis in het Russische verre oosten voor
deed is veroorzaakt door militairen die probeerden de kop van
de raket met een hamer open te maken in de hoop edele meta
len te vinden. Alle drie militairen kwamen om het leven toen
de lading van de S-125 Neva grond-luchtraket zondagmor
gen explodeerde.
Het dagblad Izvestia zei dat sommige nieuwe modellen van de
raket inderdaad onderdelen bevatten die uit goud en platina
zijn vervaardigd. Maar de kop die de militairen onder handen
hadden was een ouder model zonder edele metalen.
De slachtoffers, dienstplichtige militairen, konden de raket-
kop uit het wapendepot stelen omdat de wacht was weggelo
pen en de sleutels voor het grijpen had laten liggen.
MADRID (EFE/DPA) - Een busongeluk in het midden van
Spanje heeft gisteren aan zes Marokkanen het leven gekost.
Tweeëntwintig andere inzittenden raakten gewond. Van zes
tien van hen is de toestand kritiek.
Plet ongeluk gebeurde op de snelweg tussen Valencia en Ma
drid bij Minglanilla in de provincie Cuenca. De bus stortte
van een brug in een vier meter diep ravijn. In de bus zaten 35
Marokkanen.
SEOUL (AP) - De derde Seoul Vredesprijs is gisteren toege
kend aan de internationale medische hulporganisatie Artsen
zonder Grenzen, „voor humanitair werk dat bijdraagt aan de
mondiale eenheid en de wereldvrede".
Aan de prijs is een geldbedrag van 200.000 dollar verbonden.
De prijs zal op 11 oktober in de Zuid-Koreaanse hoofdstad
worden uigereikt. Artsen zonder Grenzen heeft vorig jaar on
der meer hulpteams naar het door overstromingen getroffen
Noord_Korea gestuurd.
De Vredesprijs van Seoul werd ingesteld na de Olympische
Spelen van 1988. Eerdere ontvangers waren voorzitter Juan
Antonio Samaranch van het Internationaal Olympisch Comi
té en de vroegere Amerikaanse minister van Buitenlandse Za
ken George Shultz.
DEN HAAG/LONDEN
(RTR/AFP) - Groot-Britlannië
gaat zich beraden op de moge
lijkheid het slachtprogramma
voor runderen te beperken. Dit
heeft de Britse premier Major
woensdag in Bristol bevestigd.
Hij weigerde te zeggen of van
daag al een beslissing valt in
vergadering van het Britse ka
binet.
De Europese Commissie liet
woensdag weten dat Groot-
Brittannië niet eenzijdig kan
besluiten; het slachtprogramma
is onderdeel van de overeen
komst die de Europese lidstaten
in juni van dit jaar in Florence
sloten.
De woordvoerder van de com
missie sluit niet uit dat de EU-
landen van Groot-Brittannië
een strenger slachtprogramma
verlangen. Wetenschappelijk
onderzoek toonde recent aan
dat BSE soms overdraagbaar is
van koe op kalf.
Het Nederlandse ministerie van
Landbouw kan nog niet reage
ren op het nieuws. Het is terug
houdend omdat vooralsnog
slechts sprake is van een over
weging van Major en geen hard
besluit, aldus een woordvoer
der. Voorzitter R. Tazelaar van
het Produktschap Vee en Vlees
(PW) reageerde verbolgen op
de Britse suggestie. „Er zijn in
dertijd afspraken gemaakt. Ik
weet overigens zeker dat Lon
den in Brussel geen gehoor
vindt." Major verklaarde dat
Groot-Brittannië de kwestie
opnieuw bekijkt omdat zich
twee nieuwe zaken hebben aan
gediend. „Ten eerste hebben wij
aanvullend wetenschappelijk
onderzoek gekregen over de
mogelijke overdracht van de
ziekte van moederkoe op kalf.
Ten tweede beschikken wij over
wetenschappelijke gegevens
over de afname van versprei
dingvan BSE, als gevolg van be
sluiten die wij in 1988 en 1989
hebben genomen."
Maandag praten de Europese
landbouwministers in Brussel
over de gekke koeien.
Prinses Stephanie
van Monaco
gaat scheiden
MONACO (AFP) - Prinses
Stephanie van Monaco heeft
gisteren aan haar advocaat
meegedeeld te willen scheiden.
Directe aanleiding is de publi
catie van foto's waarop haar
echtgenoot, Daniel Ducruet,
met een naakte dame staat. Het
betreft een danseresje uit een
Belgisch cabaret. De Italiaanse
bladen Eva Tremila en Gente
publiceerden foto's van het
voorval.
Prinses Stephanie trouwde vo
rig jaar met Ducruet, haar vroe
gere lijfwacht. Ze had toen al
twee kinderen van hem.
Stephanie's vader prins Rainier
van Monaco is nooit erg enthou
siast geweest over de keuze van
zijn jongste dochter.
(Advertentie)
Verenigde Staten en andere
Westeree landen en op Taiwan
de idee versterkten dat het ei
land dringend behoefte heeft
aan de nieuwste defensiesyste
men. Volgens de China Times
hoopt Taiwan van de Verenigde
Staten een systeem te kopen
waarmee het land de raketten
kan afvuren.'
EXCLUSIEVE HERENMODE
Nieuwe Burg 25 - Middelburg
Tel. 0118-613325