«ifïiCil
OURAN
VS bereiden aanval op Irak voor
Miljoenen voor Zeeuwse projecten
k
Oogst voor Beaujolais begonnen
Politieke kou rond minister
Ritzen is nog niet uit de lucht
Zee kan volgens de
klimaatcommissie
tot een meter rijzen
4 WEKEN
Felle reactie Perry op beschieting Amerikaanse F-16's
r,
Noodweer in Spanje
Ajax begint met winst
Frietwater in sloten
VOOR 14,25
Veel wind
De noord, tot noordwesten wind is vrij
krachtig tot krachtig, aan zee zelfs
hard. Veel bewolking en regen, later
buien. Maximum 16 graden.
239e jaargang no. 216
Donderdag 12 september 1996
Losse nummers 1,60
van onze correspondent
Hans de Bruijn
WASHINGTON - De Verenigde
Staten staan op het punt op
nieuw in actie te komen tegen
Irak. De Amerikaanse minister
van defensie William Perry zei
woensdag dat Saddam Hoes
sein „zeer snel zal leren dat wij
geen spelletjes spelen". Perry
reageerde daarmee op het afvu-
Optimisme over
ontvoerden
in Costa Rica
SAN JOSE (EFE/ANP/DPA) - De
rooms-katholieke priester
Eduardo Bolanos, die onder
handelt over de vrijlating van
twee in Costa Rica ontvoerde
Nederlanders, heeft dinsdag op
een plaatselijke televisiezender
gezegd dat Huite Zijlstra en Jet
ty Coers in leven zijn en spoedig
worden vrijgelaten.
Dat hebben de ontvoerders hem
afgelopen weekeinde verzekerd.
Zijlstra zou problemen met zijn
gezondheid hebben.
De ontvoerders hebben Bolanos
een aantal persoonlijke bezittin
gen van de twee Nederlanders
gegeven om te bewijzen dat ze
het echtpaar inderdaad gevan
gen houden. Hij bevestigde dat
de ontvoerders hret bedrag van
1,5 miljoen dollar losgeld even
tueel willen verlagen. Zij hebben
beloofd opnieuw contact met
hem op te nemen. De priester
heeft eerder dit jaar met succes
onderhandeld over de vrijlating
van twee ontvoerde vrouwen,
een Duitse en een Zwitserse.
Naast Bolanos onderhandelen
ook medewerkers van het bedrijf
waarvoor Zijlstra en Coers in het
Midden-Amerikaanse land
werken, met de ontvoerders.
Samsung op het
punt om Fokker
over te nemen
DEN HAAG (GPD) - „De contou
ren van een businessplan zijn
zichtbaar". Minister Wijers van
economische zaken zei woens
dagavond te verwachten dat er,
maximaal binnen enkele we
ken, een papieren overeen
komst is over de overname van
Fokker door het Koreaanse con
cern Samsung.
Eind vorige week verluidde het
al dat de curatoren van Fokker
op het punt stonden een zoge
noemde Letter of Intent met de
Koreanen te tekenen. Deze in
tentieverklaring geeft de Korea
nen tot 23 september exclusivi
teit in de uitwerking van de over
name-details.
Met zijn verklaring bevestigt
Wijers dat ook de overheid be
trokken is bij de onderhandelin
gen. Samsung wil dat de Neder
landse overheid voor tenminste
15 procent deelneemt in een lea
semaatschappij voor nieuw te
bouwen Fokker-toestellen, wat
neerkomt op een bijdrage van
circa 150 miljoen gulden. De
overheid wil daarvoor garanties
voor de werkgelegenheid in Ne
derland.
Samsung zou geen problemen
hebben met de handhaving van
de productielijn op Schiphol, al
thans voor de Fokker 70 en Fok
ker 100.
ren door Irak van twee SA-6-
luchtafweerraketten naar twee
Amerikaanse F-16's, die het
vliegverbod boven het noorden
van Irak controleren. De raket
ten misten doel, maar de Ameri
kanen nemen deze 'provocatie'
door Saddam Hoessein hoog op.
Volgens militaire bronnen in
Washington zal de komende da
gen opnieuw een luchtaanval op
Iraakse militaire installaties
worden uitgevoerd en die zal
zwaarder zijn dan die van vorige
week.
Daartoe zijn twee zware B-52
bommenwerpers, die kruisra
ketten kunnen lanceren, van
hun basis op het eiland Guam in
de Stille Zuidzee overgevlogen
naar het dichter bij de Perzische
Golf gelegen eiland Diego Gar
cia in de Indische Oceaan. Ook
zijn acht F-117A aanvalsvlieg-
tuigen vanuit New Mexico op
weg gegaan naar een basis in
Koeweit, zo werd in Washington
bekend gemaakt.
Saddam Hoessein lijkt van het
Amerikaanse wapengekletter
nauwelijks onder de indruk. Hij
heeft nu vrijwel de volledige con
trole terug over het Koerdische
noorden van zijn land. Duizen
den Koerden, die niet tot de door
Saddam gesteunde PDK beho
ren, zijn over de grens met Iran
gevlucht. Intussen deponeerde
de Iraakse leider bij de Verenig
de Naties een klacht tegen de VS
wegens „illegale inmenging in
binnenlandse aangelegenhe
den". Hij deed dat in reactie op
een aanbod van president Bill
Clinton voor hulp aan Saddams
Koerdische tegenstanders.
Voor het afvuren van de raket-
ST-GENIS-DES-OLLIER - In de Beaujolais-regio in Frankrijk is gisteren het plukken van de gamay-druiven begonnen. Volgens
kenners is de kwaliteit van de druiven goed en belooft de oogst een uitstekende Beaujolais Nouveaux op te leveren.
foto Gerard Malie/EPA
ten had gisteren eerder op de
dag een Iraakse MiG-25 boven
dien het verboden luchtruim bo
ven het zuiden van Irak ge
schonden. In Washington werd
gesteld „dat Saddam Hoessein
een misrekening maakt als hij
denkt dat wij, vanwege de ver
kiezingen, niet zullen reageren".
De Amerikanen hebben ook
vastgesteld dat Irak de vorige
week door Amerikaanse aanval
len met 44 kruisraketten vernie
tigde luchtafweerinstallaties al
weer aan het repareren is.
Het zenden van de acht F-117A
'stealth' vliegtuigen - die vrijwel
ongezien door radar naar hun
doel kunnen vliegen - betekent
dat de VS Irak nu harder willen
treffen. De F-117's kunnen 's
nachts opereren en hun doelen
zeer dicht naderen voor grotere
precisie. Van de 44 vorige week
afgevuurde kruisraketten heeft
een derde zijn doel gemist.
Door hun 'onzichtbaarheid' ver
mindert ook het risico dat een
Amerikaans vliegtuig zou wor
den neergeschoten. Dode of ge
vangen piloten zouden presi
dent Clinton zo kort voor de pre
sidentsverkiezingen slecht uit
komen.
Probleem voor de VS was een
land te vinden van waaruit de F-
117's in actie zouden kunnen ko
men. Turkije en Saoedi-Arabië
hebben al geweigerd de VS toe
stemming te geven voor aanval
len vanaf hun grondgebied.
Daarom werd vorige week geko
zen voor de B-52's en lancering
van kruisraketten vanaf oor
logsschepen in de Perzische
Golf. Koeweit, dat in 1991 door
een onder Amerikaanse leiding
staande coalitie van Irak bevrijd
werd, zette woensdag zijn dank
baarheid daarvoor om in toe
stemming voor de F-177's om
vanuit het oliestaatje te opere
ren.
Gelderland stopt
medewerking aan
plan Betuwelijn
ARNHEM (GPD) - Provinciale
Staten van Gelderland hebben
gisteren definitief alle planologi
sche medewerking aan de aan
leg van de Betuwelijn gestaakt.
Minister Jorritsma zal hierover
volgende week overleg voeren
met het provinciebestuur.
van onze
Haagse redactrice
DEN HAAG - Het ministerie
van Economische Zaken geeft
7,5 miljoen gulden voor de ont
wikkeling van de Axelse Vlak
te. Westerschouwen krijgt een
zelfde bedrag voor het project
Herstructurering Verblijfsre-
creatie Schouwen West.
De subsidie komt uit de zoge
naamde StiREA-gelden. Die zijn
bedoeld om nieuwe bedrijven
terreinen aan te leggen of oude
te verbeteren. Er waren bij el
kaar 46 aanvragen ingediend, er
zijn 7 projecten uitverkoren door
staatssecretaris A. van Dok.
Gedeputeerde D. Bruijnooge
(economische zaken) 'blinkt en
glundert' dat Zeeland twee pro
jecten gehonoreerd krijgt waar
andere provincies helemaal uit
de boot vallen. „Er was 50 mil
joen gulden beschikbaar en wij
krijgen er 15 miljoen van. Het
zijn alletwee goede projecten."
Zaken te doen
Nu Den Haag bijdraagt aan de
ontwikkeling van de Axelse
Vlakte, kunnen daar zaken wor
den gedaan, meent Bruijnooge.
„Bedrijven hadden veel belang
stelling om zich daar te vestigen
maar je kon contractueel niets
vastleggen. Met die subsidie van
7,5 miljoen haalt Economische
Zaken een stuk van de investe
ringstop af. Het is nu wachten op
een investeringsbesluit van de
Raad van Bestuur van het ha
venschap. Planologisch is de
DEN HAAG (GPD) - Minister
Ritzen van onderwijs lijkt
zijn verzet te hebben opgege
ven tegen het PvdA-voorstel
om studenten meer invloed
te geven op de universiteit.
De PvdA-bewindsman liet
gisteravond weten het wijzi
gingsvoorstel van zijn partij
genoot Van Gelder om expli
ciet in de wet op te nemen dat
er een student in het bestuur
van een faculteit mag zitten,
„overbodig" te vinden.
De politieke kou is daarmee
evenwel nog niet uit de lucht,
omdat de WD zich hier tegen
blijft verzetten. De liberalen
dreigen zelfs om die reden te
gen het hele wetsvoorstel te
stemmen dat het universi
teitsbestuur wil stroomlijnen
(de MUB).
Gisteren vond spoedoverleg
van de meest betrokken be
windslieden plaats in het To
rentje. nadat Ritzen dinsdag
„overwegende bezwaren" had
geuit tegen de PvdA-wens om
een student in het faculteits
bestuur op te nemen. Van
Gelder, die er als enige onder-
wijswoordvoerder ook bij
was, liet na afloop weten zijn
voorstel niet te hebben inge
trokken of te hebben veran
derd.
Later op de dag kwam Ritzen
met een kort briefje waarin hij
meedeelde dat het wijzigings
voorstel van de PvdA „over
bodig" is, omdat de wet het
opnemen van een student in
een faculteitsbestuur al mo
gelijk maakt. „In formele zin
voegt het niets toe". Ritzen
vreest echter - maar dat
schrijft hij niet - dat het opne
men in de wet universiteiten
stimuleert medebestuur van
studenten op grote schaal
weer in te voeren.
Het PvdA-Kamerlid Van Gel
der toonde zich opgelucht dat
Ritzen de eerdere kwalifica
tie, dat het voorstel „in strijd
met de geest van de wet" is.
terug heeft genomen. „Dat
was het grote discussiepunt.
De term 'overbodig' betekent
voor mij dat de minister met
mijn wijzigingsvoorstel kan
leven", aldus Van Gelder.
De woordvoerder van Ritzen
wilde niet toelichten of de mi
nister zijn verzet definitief
staakt. „Woorden hebben hun
betekenis", aldus de voorlich
ter. Ritzen reageerde ruim
hartiger op het D66-voorstel
om studenten ook op te ne
men in opleidingsbesturen.
Dat wil de bewindsman over
laten aan het oordeel van de
Kamer, omdat het hier om het
laagste bestuursniveau van
de universiteiten gaat. Waar
schijnlijk zal de Kamer van
daag het debat over de MUB
voortzetten.
zaak in januari rond", zegt Bruij
nooge die tevens voorzitter van
het havenschap is.
Volgens hem kost de aanleg van
de eerste fase van het industrie
terrein veertig miljoen gulden.
„Dan is er 30 tot 35 hectare
bouwrijp en ligt er een kade."
Als alle plannen worden verwe
zenlijkt, beslaat het haven- en
industrieterrein Axelse Vlakte
en de Autrichepolder 475 hec
tare.
Adelstand
Gedeputeerde G. van Zwieten
(toerisme) vindt dat Zeeland 'be
hoorlijk in de adelstand is verhe
ven' met de financiële bijdragen
uit Den Haag. De Kop van
Schouwen is volgens hem uit
verkoren als voorbeeldproject
over het omgaan met natuur en
recreatie.
„Het is een goed voorbeeld om
de kust op te trekken, zoals de
staatssecretaris wil. Het gaat op
Schouwen om het behoud van
werk. De recreatiesector vormt
op Schouwen-Duiveland 80 pro
cent van de werkgelegenheid."
Die recreatie raakt op Schou
wen volgens Van Zwieten in het
slop. „Je hebt er ruimte nodig
voor de recreatiebedrijven maar
je kunt de natuur niet aantas
ten. Daarom is het plan om tien
tot twintig bedrijven te ver
plaatsen. En er komt 100 hectare
nieuwe natuur bij."
Ook moet het autogebruik op de
smalle wegen aan banden wor
den gelegd. „Daarom komt er
een transferium. De dagrecrean
ten kunnen dan met shuttle-ver
voer naar het strand."
Voor het Schouwse project is al
gauw 50 miljoen gulden nodig.
Dat geld moet vooral van de be-
trdkken bedrijven komen. Ook
de gemeenten dragen bij via bij
voorbeeld de verbetering van
Russische
kinderen
zonder
schoolboeken
MOSKOU (AP) - Een op
de drie Russische
schoolkinderen is het
schooljaar begonnen
zonder boeken.
Volgens Alevtina Apari-
na. de voorzitster van
een parlementaire com
missie voor vrouwen,
jongeren en het gezin, zei
dat het tekort pas over
enkele maanden zal zijn
weggewerkt. Volgens
haar wordt hard gewerkt
aan herdrukken, maar is
het onwaarschijnlijk dat
er binnen afzienbare tijd
genoeg boeken komen
omdat de financiële mid
delen op dit moment
ontbreken.
CTEEE
ALACANT 127
VALENCIA - Een auto verdwijnt vrijwel onder water op
een weg bij Valencia, nadat gisteren hevig noodweer de re
gio teisterde. De wateroverlast richtte aanzienlijke schade
aan. maar er waren geen meldingen over slachtoffers.
foto A. Estevez/EPA
HHBSSESH
Ajax heeft gisteren de eerste wedstrijd in de Champions League in
Groep A gewonnen. In Auxerre icerd de Franse landskampioen met
1-0 verslagen. Jari Litmanen maakte het enige doelpunt al
in de vierde minuut. Het was de twintigste EC-treffer van de J 0
Fruitautomaat bron gokverslaving
Fruitautomaten zijn dé veroorzakers van gokverslaving. Van de
gokverslaafden die in behandeling zijn. begon 58 procent in een
snackbar en 21 procent in een café. Dit blijkt uit het onderzoek 'Ken
merken van hulpvragende gokkers' gedaan door het Cen-
trum Verslavingszorg. Niet eerder is een dergelijk onder- O
zoek gehouden.
De Reimerswaalse waterlopen krijgen komende dagen grote hoe
veelheden gezuiverd afvalwater te verwerken van de Kruiningse
frietfabnek Lamb-WestonlMeijer. Het.gaat om een noodmaatregel
als gevolg van een flink lek in een persleiding. Het water
dat normaal via die leiding naar de Westerschelde stroomt, Q
gaat straks door de waterlopen daarheen.
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buiten
land: 5; Financiën en economie: 6; Radio en tv: 7;
Zeeland: 9, 11, 13 en 15; Sport: 19, 21, 23 en 25.
wegen. „Ook de provincie past
een paar miljoen bij. We leveren
mankracht en geven geld uit di
verse fondsen zoals het milieu
fonds."
Even lief
De provinciale commissie eco
nomische zaken meende nog bij
het indienen yan de twee projec
ten dat er een keuze gemaakt
moest worden. GS hadden ech
ter beide even lief.
„Achteraf was dat nog niet zo'n
slechte keus", lacht Bruijnooge.
Hij ontkent niet dat zijn contac
ten in Den Haag 'nuttig zijn ge
weest'. „Je kunt inderdaad zeg
gen dat ik daar mijn stekken heb
uitgezet. Over hoe ik het voor el
kaar heb gekregen, geef ik geen
informatie. Maar de leden van de
commissie economische zaken
en de ambtenaren in Den Haag
kennen mij al erg lang en erg
goed. En het ligt natuurlijk aan
de kwaliteit van de projecten."
DEN HAAG (GPD) - De grote
fracties in de Tweede Kamer en
de milieubeweging hebben po
sitief gereageerd op het gisteren
verschenen rapport van de par
lementaire onderzoekscommi-
sie klimaatverandering. De
commissie, onder voorzitter
schap van de GPV'er Van Mid
delkoop, concludeert dat op
warming van de aarde door de
uitstoot van vooral kooldioxide
(C02) zo ernstig is, dat snel en
adequaat gereageerd moet wor
den.
De commissie vindt dat weten
schappelijke onzekerheden over
dit broeikaseffect geen alibi mo
gen zijn voor een afwachtend be
leid. Het is mogelijk om de uit
stoot van kooldioxide in Neder
land in 25 jaar met 30 tot 40 pro
cent te verminderen. In interna
tionaal verband zijn daarover
verregaande afspraken nodig.
Nederland mag daarbij een
beetje voor de muziek uitlopen,
maar niet te ver.
De commissie onderschrijft una
niem de wetenschappelijke ver
wachting dat de temperatuur op
aarde in 110 jaar met 1 tot 4.5
graad stijgt en de zeespiegel met
10 centimeter tot een meter, als
er niets gedaan wordt. In Neder
land wordt uitgegaan van een
stijging van de waterspiegel met
60 centimeter. Aanpassing van
ons land aan de verwachte ho
gere zeespiegel is „in zekere ma
te" mogelijk, aldus de commis
sie. De directe kosten van dijk
verhogingen en duinaanpassin
gen zullen in de volgende eeuw
10 tot 30 miljard gulden bedra
gen.
Nederland
De invloed van Nederland op de
wereldwijde uitstoot van broei
kasgassen, moet niet overschat
worden: die bedraagt minder
dan een procent. Een grote ver
laging van de uitstoot in Neder
land heeft weinig zin als er in het
buitenland niets gebeurt.
Een daling in ons land van de
uitstoot van kooldioxide met 30
tot 40 procent in 2020 ten opzich
te van 1990 is mogelijk door on
der andere gebruik te maken
van technologische vernieuwin
gen. De commisie acht energie
besparing het meest kansrijk.
Het vervangen van gas en kolen
door wind- en zonneënergie
biedt ook mogelijkheden. Een
drastische reductie is evenwel
onmogelijk als de politiek geen
knopen doorhakt over het auto
gebruik, milieubelastingen en
kernenergie. De commissie doet
geen uitspraak over het gebruik
van kernenergie als middel om
uitstoot van C02 te verlagen.
pagina 2: Te Veldhuis
weegt zijn woorden
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
J een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis,
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving a 31,50
J per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89,50
Naam:
Straat:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar.
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
