Nou vooruit, één Café Noirtje
PZC
Ingreep Hoechst gevolg rampjaar '93
In de chemie zit nog toekomst
GS keuren plan
Axelse Vlakte af
zeeland
15
Dolfinarium
kiest water
Noordzee
Wegpiraat: poging tot doodslag
Dwangsom bij stank geoorloofd
Deelname AZN aan Duitse test
Twee gewonden bij aanrijding
Politie zoekt
naar Kadett
na schietpartij
Ambulancedienst treft geen
blaam bij dood patiënte
woensdag 11 september 1996
van onze verslaggever
Willem van Dam
Het is vervelend als je het hebt. Je
moet je aan bepaalde regels hou
den. Maar verder leel' ik net zo vrolijk
en spontaan als ieder ander." Ongeveer
dertig jaar geleden werd bij Mieke
Heijboer (nu 54) in Kruiningen diabe
tes mellitus geconstateerd; suikerziek
te dus. „Toen moest ik echt gaan eten
met het weegschaaltje naast mijn bord.
Elk sneetje brood moest tot op het
grammetje worden afgewogen, anders
zat je fout."
Volgende maand houdt het gewest
Zeeland van de Diabetes Vereniging
Nederland (DVN) een regionaal sym
posium in Goes. Tijdens dat symposi
um wordt onder meer aandacht
geschonken aan medische ontwikke
lingen, voeding èn: de ongelijke be
handeling die mensen met diabetes op
tal van terreinen ondervinden. Want
achter-gesteld voelen zij zich vaak.
Mieke Heijboer. secretaris van het ge
west Zeeland van de DVN: „Bij het af
sluiten van verzekeringen bijvoor
beeld - daarin zit voor ons altijd een
extra clausule. En dat betekent hogere
premies. Nog een voorbeeld: iedereen
die tegenwoordig een rijbewijs haalt,
krijgt dat voor altijd. Wij niet. We heb
ben elke vijf jaar een geneeskundige
Mieke Heijboer: „...je moet voortdurend rekening houden met..."
verklaring nodig. Bij sollicitatiespro
cedures ook; een sollicitant die er voor
uitkomt dat hij diabetes heeft, maakt
minder kans dan een ander. En dat
komt omdat veel werkgevers nog altijd
denken dat je ziek bent als je suiker
hebt. Maar dat is een volstrekt verou
derd beeld. Vroeger ja, toen gingen
mensen er aan dood; voordat de insuli
ne werd uitvonden, was je ten dode op
geschreven."
Glucose
Diabates is een stoornis in de stofwis
seling, waarbij het gehalte aan glucose
in het bloed is verhoogd. De oorzaak
daarvan is een tekort aan het hormoon
insuline öf een verkeerde reactie van
het lichaam op de insuline. Diabetes
kent twee verschijningsvormen: er is
een type dat vooral bij jongeren voor
komt en met insuline-injecties te lijf
kan worden gegaan. Een andere vorm
doet zich met name bij ouderen voor.
Die laat zich met tabletten bestrij
den. Ongeveer vierhonderdduizend
mensen in Nederland hebben een
dergelijke stoornis. Maar zij weige
ren zichzelf als patiënten te beschou
wen.
Mieke Heijboer: „Want wij zijn niet
ziek. Je moet alleen met veel dingen
rekening houden; sport, spel, bewe
ging, voeding. Wij moeten een super-
gezond leven leiden. Maar je moet dat
nu ook weer niet overdrijven. Je kunt
je diabetes tot een obsessie maken en
exact volgens het boekje leven. Ik
vind dat je er speels mee moet om
gaan. Ik spring net zo goed wel eens
uit de band. hoor."
Toen dertig jaar geleden bij Mieke
Heijboer de diagnose diabetes melli
tus werd gesteld, diende zij zich strikt
aan allerlei voorschriften te houden-
„Toen moest je jezelf één keer per dag
injecteren. Dus dat was: hup, een do
sis insuline er in. Met eten ook. Ik
moest echt eten met een weegschaal
tje naast mijn bord. Elk sneetje brood
moest tot op het grammetje worden
afgewogen, anders zat je fout. Maar
zó streng hoeft het allemaal niet. Al
leen, je moet wel voortdurend reke
ning houden met... En dat is soms wel
eens lastig, maar meer ook niet."
Bij de Diabetes Vereniging Neder
land zijn ongeveer 40.000 leden aan
gesloten. Daarmee is de DVN een van
de grootste patiëntenverenigingen in
Nederland. De Zeeuwse afdeling telt
rond de 1400 leden. De vereniging
houdt zich onder meer bezig met
voorlichting en belangenbeharti
ging. Soms worden daarbij aardige
succesjes geboekt. Zo maakte de
DVN-Zeeland zich al geruime tijd
sterk voor de aanstelling van een dia-
batesverpleegkundige in het Goese
Oosterscheldeziekenhuis Ze kreeg
kort geleden haar zin Naast de zie
kenhuizen in Temeuzen en Vlissin-
gen beschikt nu ook het Goese zie
kenhuis over zo'n verpleegkundige.
„En dat bezorgt je dan toch een enigs
zins triomanftelijk gevoel."
Op het DVN-symposium (zaterdag
12 oktober in Groot Stelle te Goes)
foto Lex de Meester
zullen tal van inleiders diverse aspec
ten van diabetes mellitus belichten.
En daarbij gaat het óók over het sui-
kerloze taartje. Diabitici slikken sui
kervrij niet meer voor zoete koek.
„Jaren terug mocht een diabeet uit
sluitend een koekje of snoepje eten
dat van een DVN-etiket was voor
zien. Dat was veilig, omdat daar al
leen maar kunstmatige zoetstoffen in
zitten Maar het nadeel daarvan is
wel. dat er een vetgehalte in zit om
tegen te zeggen. En die vetten richten
meer schade aan dan de suikers. Ik zal
het niet propageren hoor, maar als
mensen zich happy voelen met een
Café Noirtje of een bonbonnetje - ge
woon doen. Als het maar een uitzon
dering blijft."
van onze verslaggever
ZIERIKZEE De zoutwa
terlagune van Dolfinari
um Harderwijk wordt niet
gevuld met water uit het
Grevelingenmeer. De
keuze is uiteindelijk ge
vallen op de Noordzee,
licht woordvoerdster M.
van den Hoven toe. Over
wegingen van logistieke
aard hebben de doorslag
gegeven. Van den Hoven:
„Aan de kwaliteit van het
water uit het Grevelin
genmeer ligt het niet. Wat
dat betreft is er geen ver
schil met de Noordzee."
Hoewel het Dolfinarium
officieel nog geen besluit
heeft genomen, is intern al
gekozen voor de Noord
zee, laat Van den Hoven
weten. „De neuzen staan
dezelfde kant op." In to
taal is vijftien miljoen li
ter zout water nodig om de
lagune te vullen. Voordeel
van de Noordzee is dat
grotere tankschepen kun
nen worden ingezet. Want
het is belangrijk dat zo
snel mogelijk zo veel mo
gelijk water naar Harder
wijk kan worden ver
voerd. Het transport zal
ongeveer een ton kosten.
De zoutwaterlagune, een
nieuwe attractie van het
Dolfinarium, wordt mo
menteel aangelegd aan
het Randmeer bij Harder
wijk. De bedoeling is dat
bezoekers zowel boven als
onder water kunnen kij-
kennaarvissen, dolfijnen,
krabben en flora. De tota
le kosten van het project,
inclusief de bouw van een
indianennederzetting,
bedragen ongeveer twin
tig miljoen gulden. De
'plas' moet volgend jaar
klaar zijn.
(Advertentie)
van onze verslaggever
LEEDSCHENDAM - De aange
kondigde reorganisatie bij
Hoechst Holland in Vlissingen
is een uitloper van de 'reorgani-
satiegolf' die de chemische in
dustrie in Nederland na het
rampjaar 1993 overspoelde.
Daarvan is de Vereniging van de
Nederlandse Chemische Indu
strie (VNCI) overtuigd.
Woordvoerster Mariska War-
nars beschikte dinsdag over on
voldoende informatie om te
kunnen ingaan op de herstruc
turering bij Hoechst. „Maar
sinds '93 is er overal in onze
branche op grote schaal gereor
ganiseerd. Zeeland is daarmee
geconfronteerd via de maatre
gelen die Dow Benelux heeft ge
nomen en die Hoechst nu aan
kondigt. Bij Hoechst zou je het
een -na-ijleffect kunnen noe
men."
Bij Dow Benelux werden in '93
en '94 vierhonderd banen
geschrapt, bij Hoechst staat
mogelijk een zelfde aantal ar
beidsplaatsen op de tocht. Bij de
VNCI bestaat de indruk dat,
landelijk gezien, de grens is be
reikt. Warnars: „We gaan ervan
uit dat het personeelsbestand in
de chemie niet nóg verder zal te
ruglopen. Op basis van de huidi
ge stand van zaken verwachten
we ook geen ingrijpende reorga
nisaties meer."
Vandaag (woensdag) publiceert
de VNCI de halfjaarcijfers van
de chemische industrie in Ne
derland. De branche-organisa
tie komt in die publicatie tot de
conclusie dat de hapering in de
groei van de industrietak voor
bij lijkt.
Bodem bereikt
De neergang die in de tweede
helft van vorig jaar inzette - met
hoge voorraden onverkocht
product en dalende verkoop
prijzen - heeft in de eerste helft
van dit jaar de bodem bereikt,
Warnars: „De verkoopprijzen
van de voor de chemie belang
rijke producten lijken zich te
herstellen en de chemische in
dustrie krijgt naar verwachting
in de tweede helft van '96 de op
gaande lijn weer te pakken." De
VNCI baseert die kentering op
gegevens van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek en signa
len van de leden.
De omzet bleef in de eerste helft
van dit jaar steken op 23.9 mil
jard, 7 procent minder dan in de
eerste zes maanden van vorig
jaar. De winst viel 31 procent la
ger uit: 2 miljard gulden, tegen
2,9 miljard in de vergelijkbare
periode in *95.
Een hogere olieprijs en 100 mil
joen gulden extra aan milieu
kosten (in de eerste zes maanden
van dit jaar opgelopen tot 950
miljoen) waren daar onder meer
debet aan. Ook de bescheiden
groei van de Europese econo
mie, vooral in Duitsland, bleek
een belangrijke ooi-zaak van de
dalende omzet en winst
De productie nam in de periode
januari-juni af met 1,5 procent
ten opzichte van dezelfde perio
de vorig jaar. Er werd. vergele
ken met de eerste helft van '95,
wel meer geïnvesteerd: een stij
ging met 15 procent tot 1,6 mil
jard gulden
Warnars dinsdag: „Het vertrou
wen van de Nederlandse consu
ment in de economie neemt weer
toe, wat aanleiding geeft tot ge
stegen binnenlandse bestedin
gen. Vooral de vraag uit de bouw
en de verpakkingsindustrie, be
langrijke klanten van de chemi
sche industrie, neemt weer toe.
Iri de tweede helft van vorig jaar
nam het aantal werknemers in
Hoechst in het Vlissingse industriegebied.
van onze verslaggever
GOES - „In de chemie zit heus nog wel toe
komst. Ook voor werknemers van Hoechst.
In de komende jaren zal de chemie nog ge
noeg werknemers nodig hebben," deze ta
melijk optimistische woorden van B. Ou
denaarden van de Industriebond FNV,
nemen niet weg dat hij behoorlijk geschrok
ken is van de reorganisatieplannen bij
Hoechst Holland NV te Vlissingen.
Toch ziet hij de toekomst voor de chemie in
het algemeen niet somber in. De werkgele
genheid in deze sector is de laatste jaren
duidelijk afgenomen. In alle bedrijven is ge
reorganiseerd. geautomatiseerd en geher
structureerd. Minder mensen moeten het
zelfde werk of meer doen. Oudenaarde:
„Aan dat proces komt een keer een eind
Ook in de toekomst zal het werk in de che
mische bedrijven toch gedaan moeten wor
den. Misschien zal nog wel iets van de basis
industrie verdwijnen, maar de bedrijven
waar ingewikkelder procesen worden uit
gevoerd blijven zeker.
Het feit dat de Vlissingse Hoechst-vestiging
de enige fosforproducent in West-Europa
is, geeft Oudenaarde hoop. Er zijn voldoen
de gespecialiseerde bedrijven in de omge
ving die eind-producten en bijna eindpro
ducten van de fosforfabriek verwerken. En
die bedrijven blijven wel bestaan, verwacht
hij. Wat dat betreft gaat de FNV-medewer
ker er van uit dat Hoechst goede kansen
heeft en houdt.
Nakomertje
Het feit dat Hoechst nu met de bezuini
gingsplannen komt, terwijl andere bedrij
ven die slag allemaal al zo'n beetje achter de
rug hebben, komt als een verrassing. „Ik
denk dat Hoechst daarmee als een nako
mertje beschouwd kan worden. Hoechst
was een bedrijf dat die bezuinigingsronde
de afgelopen jaren heeft weten te rekken,
maar moet er nu kennelijk toch aan geloven.
Ik verwacht wel dat het wat dit betreft een
van de laatste zoniet het laatste nakomertje
in de chemiesector is."
De tendens van de afgelopen jaren is wat
TERNEUZEN - De 22-jarige wegpiraat uit Oudenbosch die
zaterdag werd aangehouden na een wilde achtervolging door
Zeeuws-Vlaanderen wordt poging tot doodslag ten laste ge
legd. Tijdens zijn vlucht reed hij in Draaibrug in op een voet
ganger, die hij op een haar na miste De man werd dinsdag
voor de officier van justitie in Middelburg. Naast poging tot
doodslag wordt de automobilist ook vervolgd voor het rijden
onder invloed van alcohol en voor het schenden van het rijver
bod dat hem eerder al door de rechter was opgelegd.
De Brabander kon na een wilde achtervolging bij de afslag
Moerbeke op de Expresweg in België worden aangehouden
door de politie. Tijdens de wilde rit ramde de verdachte ver
schillende paaltjes en veroorzaakte hij door een onverwachte
manoeuvre een aanrijding met een politieauto.
DEN HAAG - De gemeente Oostburg mag dwangsommen tot
maximaal 12.000 gulden innen als loonbedrijf Kunst te veel
stank veroorzaakt bij het schoonmaken van schepen met mest
aan de Handelskade in Breskens. Rechter bij de Raad van Sta
te. mr. J. Bakker heeft gisteren (dinsdag) een door Kunst tegen
de dwangsom aangespannen beroepszaak verworpen. De ge
meente Oostburg wal Kunst een dwangsom laten betalen om
een einde te maken aan het schoonmaken van de mestschepen
met geopende luiken Kunst zegt dat slechts met de luiken
open medewerkers in het ruim kunnen gaan om aangekoekte
mest weg te halen. Omringende bedrijven en omwonenden
klagen over stank. Medewerkers van de nabijgelegen rederij
Vroon zeggen braakneigingen te krijgen van de mest. Loon
bedrijf Kunst laat de mest aanvoeren vanuit gebieden met een
overschot en rijdt deze uit over de kleigronden van Zeeuws-
Vlaanderen,
MOERDIJK - Afvalverbranding Zuid-Nederland (AZN) is
betrokken bij een Duits experiment om huishoudelijk afval te
verwerken doormiddel van wervelbedvergassing. Het wordt
de eerste grootschalige proef met wervelbedvergassing in Eu
ropa. Vanaf 1999 moet de installatie jaarlijks 50.000 ton huis
houdelijk afval verwerken. Wervelbedvergassing is erg mi
lieuvriendelijk. Reststoffen als vliegas en slakken verglazen,
waardoor ze goed geschikt zijn voor hergebruik. De verbran-
dingswarmte wordt gebruikt om er in een warmtekrachtcen
trale elektriciteit mee op te wekkenJuist vanwege dit facet is
AZN bij de proef betrokken De Nederlandse onderneming
bouwt op het industrieterrein Moerdijk een afvalverbran
dingsinstallatie die eveneens is gekoppeld aan een warmte
krachtcentrale. Vanaf begin volgend jaar verwerkt de instal
latie jaarlijks ongeveer 600.000 ton huishoudelijk afval,
grofvuil en daarmee vergelijkbaar bedrijfsafval uit Zeeland.
Noord-Brabant en Limburg.
MIDDELBURG - Bij een botsing tussen een auto en een
bromfietser op de Nieuwlandseweg/Zaagmolendijk zijn
dinsdagochtend rond acht uur twee jeugdige Middelburgers
licht gewond geraakt. Beiden mochten na behandeling in het
ziekenhuis naar huis.
De 16-jarige bromfietsbestuurder met achterop een 15-jari-
ge passagier reed over de Nieuwlandseweg. Vanaf de Zaag-
molendijkkwam een 37-jarigeautomobiliste uit Middelburg.
Doordat het uitzicht werd belemmerd door geparkeerd
staande auto's botsten beide voertuigen tegen elkaar. De be
stuurder van de brommer liep been- en rugletsel op. De duo
passagier liep verwondingen op aan zijn been.
De bromfiets werd geheel vernield. De auto werd aan de lin-
kervoorkant beschadigd.
de chemie, als gevolg van reor
ganisaties, licht af. In juni van
dit jaar bood de branche nog
werk aan 80.500 mensen; in juni
'95 waren het er nog 81.000. In
de eerste helft van dit jaar bleef
het werknemersbestand nage
noeg gelijk.
van onze verslaggever
WESTDORPE - Gedeputeerde
Staten hebben dinsdag het be
stemmingsplan Axelse Vlakte
afgekeurd. Het dagelijks pro
vinciebestuur honoreert daar
mee bezwaren van de Stichting
Welzijnsraad Sas van Gent te
gen het vaststellen van de ge
luidszone en het aanvragen voor
hogere grenswaarden voor wo
ningen aan de Zandstraat.
Overigens gaan GS er wel van
uit dat B en W van Sas van Gent
de herziening van het bestem
mingsplan voortvarend aan
pakken, zodat de ontwikkeling
van de Axelse Vlakte 'nauwe
lijks vertraging' oploopt.
GS zijn met zozeer onder de in
druk van de argumenten van de
Welzijnsraad, maar keuren het
bestemmingsplan op formele
gronden af.
De vast te stellen geluidszone is
in het ontwerp-bestemmings-
plan niet precies omschreven
(en ligt ook gedeeltelijk op
gröndgebied van de gemeenten
Terneuzen en Axel) door de ge
meente Sas.
Maar de Provinciale Planologi
sche Commissie (PPC) vindt het
vaststellen van een zone inhe
rent aan een industrie-ontwik
keling. zoals voorgesteld in de
Axelse Vlakte'. GS kunnen zich
vinden in dat advies.
Aandachtspunten
De Sasse gemeenteraad heeft de
afgelopen maanden van de pro
vincie al een aantal 'aandachts
punten' voor de planherziening
opgegeven en moet passen in de
binnenkort vast te stellen
streekplanuitwerking Axelse
Vlakte/Autrichepolder.
De inhoud van het bestem
mingsplan behoeft dan waar
schijnlijk geen nadere bespre
king, verwachten GS
Herziening
Hoe ver de gemeente Sas van
Gent intussen is met de herzie
ning van het bestemmingsplan
werd dinsdag nog niet duidelijk.
Burgemeester J van Rest en ge
meentesecretaris W. Zwartelé
hebben deze week beiden nog
vakantie.
GOES In verband met de schiet
incidenten in Goes en Zierikzee
in de nacht van 7 op 8 september
zoekt de politie naar een bruine
Opel Kadett, model coupé, van
het bouwjaar 1983 of 1984.
Getuigen hebben in Goes-Zuid
de auto, met daarin drie perso
nen, met hoge snelheid zien
wegrijden nadat de schoten op
een geparkeerde touringcar van
AMZ waren gelost.
Wie iets weet van de personen
auto of de inzittenden wordt
verzocht zich te melden bij de
politie in Goes (te. 245000)
foto Ruben Oreel
Oudenaarde betreft niet zodanig dat hij ie
dere student nu maar af moet raden in die
sector een loopbaan te beginnen. „Integen
deel, de chemie is breed. Met een procesma
tige opleiding kun je veel kanten op: de voe
dingsindustrie, de chemie, de metaal noem
maar op. Als je procesoperator bent kun je
heel wat kanten op."
Die woorden zijn niet bedoeld als een hart
onder de riem voor de Hoechst-werknemers
die wellicht in de toekomst op straat komen
te staan. „De vakbonden gaan er van uit dat
er niemand op straat komt te staan en dat
deze bezuinigingsronde zonder gedwongen
ontslagen verloopt.
Overigens heeft Oudenaarde nog geen con
tact met de directie van het bedrijf gehad
over de voorgenomen reorganisatie. Wel is
er al overleg geweest met het personeel. De
ondernemingsraad van Hoechst Holland
NV is voor een groot deel afwezig en heeft
om die reden nog niet kunnen vergaderen.
Later in de week zal de ondernemingsraad
met een reactie komen.
MIDDELBURG - De Cen
trale Post Ambulancever
voer (CPA) treft geen blaam
bij een incident dat zich eer
der dit jaar in Zeeuws-
Vlaanderen afspeelde. Tot
die conclusie komt het dage
lijks provinciebestuur na een
onderzoek naar de gebeurte
nissen.
Enkele maanden geleden zou
een bejaarde vrouw uit Sas-
put die door een hersenbloe
ding was getroffen, twee uur
en een kwartier op een ambu
lance hebben moeten wach
ten. Het Statenlid A Heij
boer (Zeeuws-Vlaamse
Volkspartij) maakte zich
daar zeer boos over en kaart
te de zaak bij GS aan. Het
college heeft de kwestie on
derzocht en is tot de slotsom
gekomen dat het CPA nau
welijks verwijten valt te ma
ken.
Volgens Gedeputeerde Sta
ten moest de patiënte niet
meer dan twee uur. maar
'slechts' ongeveer anderhalf
uur op een ziekenauto wach
ten. Dat is ook te lang, erkent
de provincie en zij spreekt
van een 'betreurenswaardig
incident'.
De vertraging is echter voor
al ontstaan, doordat de
betrokken huisarts bij zijn
eerste verzoek om een zie
kenauto te sturen niet de in
druk wekte dat grote spoed
geboden was. Toen eenmaal
bleek dat dit wél het geval
was. stond de ambulance tien
minuten later voor de deur.
