Inspreken is een burgerplicht
PZC
Katten zijn leven niet zeker
Paters Maristen willen
muurschildering redden
Werkstraffen geëist
tegen jonge dealers
zeeland
11
kunst
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1996
van onze verslaggever
A.J. Snel
DIEMEN - De inspreker moet altijd
op papier zetten wat hij te melden
heeft, anders loopt hij een gerede
kans dat zijn visie teloorgaat. Zijn
mondelinge bijdrage dient ter nadere
inkleuring. Als de inspreker het
woord voert, kan hij de gevoelsma
tige kant aan bod laten komen: hij
kan kiezen voor een verdrietige,
schoolmeester- of domineesachtige
benadering. De burger heeft name
lijk het recht zich te uiten op de wijze
die hij zinvol acht. Wel beleefd blij
ven natuurlijk.
Jan Haije uit Diemen, voorzitter van
het Nederlands Genootschap van In
sprekers, somt moeiteloos enkele
hoofdregels waaraan de inspreker
zich moet houden op. „Op inspraak
avonden worden vaak notulen ge
maakt die later onvolledig blijken.
Wat je zegt, moet dus altijd schrifte
lijk vastliggen", doceert hij. „Anders
kan de overheid zich op onwetend
heid over een bepaalde argumentatie
beroepen. Daar moet je voor oppas
sen. Vooral de laatste tijd. De over
heid heeft de neiging, en dat is in Am
sterdam wel het sterkst, te bepalen
wat de insprekers moeten denken. Al
le gedrag van de overheid is erop ge
richt de inspraak te onderdrukken."
De automatiseringsadviseur te Die-
men bemoeit zich graag met het reilen
en zeilen van dit land. Om diverse re
denen. Hij heeft er gewoon lol in zich
te verdiepen in alle mogelijke proble
men en daarbij behorende procedu
res. „Maar voor mij speelt ook een rol
dat ik WAO'er ben. Mijn uitkering
wordt betaald door het collectief en ik
vind dat ik daarom wel wat mag doen
tot nut van het algemeen."
Gepassioneerd
De naam van Haije duikt geregeld op
ingezonden brieven die hij verstuurt
als hij tot de slotsom is gekomen dat
rond de vaste oeververbinding dooi
de Westerschelde zaken over het
hoofd worden gezien of als hij van oor
deel is dat het helemaal misgaat met
Schiphol of IJburg. Als hij dat nodig
vindt, stelt hij beroep in. Zijn aan
dachtsveld bestrijkt het ganse land.
Haije is een gepassioneerd inspreker.
Dat heeft hem gebracht tot het voor
zitterschap van het Genootschap. „Je
zou ook kunnen spreken van een broe
derschap, maar daarmee doe je de da
mes onrecht."
Het genootschap is, daar wil hij heel
helder over zijn, geheim. Hoeveel le
den er zijn en wie dat zijn, wenst hij
onder geen beding te onthullen. De
gedachte dat openheid en openbaar
heid toch tot de kenmerken van de de
mocratie behoren en dat zeker een ge
Jan Haije, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Insprekers: „Het genootschap treedt op als waakhond en ik
vervul een rol naar buiten. foto Emiel van Lint
nootschap van insprekers met ge
opend vizier dienen te strijden, veegt
hij achteloos van tafel. Om diverse re
denen. Om te beginnen zijn, zegt hij,
nogal wat topambtenaren, burge
meesters en hoogleraren lid van het
genootschap en zij brengen zichzelf in
moeilijkheden als ze al te kritisch
naar buiten treden. Daar komt bij dat
het aantal leden van het genootschap
aan wisseling onderhevig is. „Het
heeft geen zin de geheimhouding op te
heffen," zegt Haije. „Het gaat name
lijk om de kwaliteit van de argumen
ten. Als het draait om de kwantita
tieve kant, moet je bij de partijpoli
tiek gaan; daar speelt de kracht van
het getal."
Hij reageert met een glimlach op de
vaststelling dat als gevolg van de ge
heimhouding het bestaan van het ge
nootschap op zich wel eens in twijfel
getrokken kan worden. „Ik hoef nie
mand te overtuigen van het bestaan
van het genootschap. De Raad van
State is herhaalde malen bereid ge
weest mijn beroepen in behandeling
te nemen. Dat is voldoende. Ik spreek
namens een los samenhangende
groep en in de praktijk blijkt dat ik
mijn argumenten kan geven. Het ge
nootschap treedt op als waakhond en
ik vervul een rol naar buiten."
Globaal gesteld is de doelstelling van
het genootschap na te gaan of bij de
overheid kwalijke bedoelingen opdui
ken in de manier waarop met in
spraak wordt omgegaan. „Dat stellen
wij dan aan de kaak. Ambtenaren of
bestuurders wenden zich tot ons en
wij proberen het helder te krijgen als
iets fout gaat." De kans dat er dingen
fout gaan, is de laatste jaren aanzien
lijk vergroot, stelt Haije vast.
Streekplannen
De fundamenten voor de inspraak zijn
gelegd in 1975, in de Wet op de Ruim
telijke Ordening. „Er werden proce
dures ontwikkeld om burgers de mo
gelijkheid te geven in te spreken over
streekplannen, bestemmingsplannen
en planologische kernbeslissingen.
De lijn was datje tegen een afwijzende
reactie van een gemeentebestuur be
roep kon instellen bij de provincie en
tenslotte nog bij de Raad van State.
In 1994 werd de Algemene Wet Be
stuursrecht van kracht en die is van
toepassing op alle overheidsbeslui
ten. Je kunt bezwaar maken bij de
overheid die een besluit heeft geno
men en het probleem is nu, dat je
daarna niet meer een tussenstap
neemt maar direct bij de Raad van
State of in een aantal gevallen de
rechter terecht moet. Je had in de pro
cedure veel beter die tussenstap kun
nen handhaven, want op die manier
wordt het aantal bezwaren gaande
weg uitgedund. Bijvoorbeeld doordat
blijkt dat een bepaald besluit is geno
men op grond van een misverstand en
wordt teruggedraaid of tot tevreden
heid bijgesteld. Of doordat degene die
bezwaar- maakt bij nader inzien over
tuigd raakt van de redelijkheid van
een besluit. Nu krijgt de Raad van
State een stortvloed van bezwaren te
verwerken."
Burgerplicht
Inspreken behoort tot de burgerplich
ten, stelt Haije vast. Om daaraan toe
te voegen dat dat een moeilijk te defi
niëren begrip is. „De burger kan na
gaan of de overheid wel voldoet aan de
normen van behoorlijk bestuur, of vol
doende informatie wordt gegeven en
een juiste interpretatie van feiten. Als
dat voor mensen persoonlijk moeilijk
is, kan het genootschap een handje
helpen, procedureel en inhoudelijk. Ik
denk dat de burger niet voldoende op
de hoogte is van de mogelijkheden die
de Algemene Wet Bestuursrecht
biedt. Het algemeen rechtsbewustzijn
moet worden verbeterd. Zo kunnen
ideeen worden ontwikkeld."
„Als ik naar Zeeland kijk: de vaste oe
ververbinding onder de Westerschel
de, daar is niet voorzien in een buis
voor een trein. Een Japanse hoofdin
genieur-directeur die met zo'n plan
zonder mogelijkheden voor een trein
verbinding komt, wordt op staande
voet ontslagen. Je kunt redeneren dat
wij dus niet in Japan leven. Je kunt
ook nadenken over de logica een
treinverbinding aan te leggen van Ko
penhagen tot Calais. Daar heb ik wel
eens iets over opgestuurd aan de
Rijkswaterstaat. Dat ligt dus ergens
schriftelijk vast."
Minder bewoners: zorg duurder
DEN HAAG - De tarieven in de verzorgingshuizen Nieuw-San-
denburgh in Veere en in Swerf-Rust in Middelburg zijn ver
hoogd omdat de totale kosten door steeds minder bewoners
moeten worden opgebracht. De verkleining van het perso
neelsbestand heeft geen gelijke tred gehouden met de daling
van het aantal bewoners.
Ook bleef een groter deel van de algemene ruimte ter beschik
king staan van de resterende inwonenden. De exploitatiekos
ten worden dus omgeslagen over een kleiner aantal bewoners,
laat staatssecretaris E. Terpstra (volksgezondheid» het Twee
de-Kamerlid Verkerk AOV) weten. Die vroeg haar waarom de
prijzen omhoog waren gegaan.
Gedeputeerde Staten hebben het tarief voor een eenpersoons
kamer in Nieuw-Sandenburgh gesteld op 3.126 gulden per
maand en voor een tweepersoonsappartement op 6.013 gulden.
De directie had zelf eerst 3.468 gulden en 6.700 gulden in ge
dachten.
Ook de prijs in Swerf-Rust heeft de provincie verlaagd. Die
staat nu op 2.998 gulden voor een eenpersoonskamer en op
5.650 voor een tweepersoonsruimte. De directie had zelf 3.237
gulden en 6.150 gulden willen vragen.
Drie gewonden bij frontale botsing
MELISKERKE - Bij een frontale botsing tussen twee auto's
op de Koekoeksweg in Meliskerke zijn woensdagnacht drie
personen gewond geraakt. Zij zijn per ambulance vervoerd
naar het ziekenhuis in Vlissingen, maar konden na behande
ling naar huis. Beide auto's werden geheel vernield.
Het ongeval gebeurde toen een 32-jarige automobiliste uit Vlis
singen, die richting Meliskerke reed, in een flauwe bocht onvol
doende rechts hield. Daardoor botste zij op een tegemoetko
mende auto, bestuurd door een 54-jarige vrouw uit Rotterdam.
De Vlissingse liep diverse verwondingen in het gezicht en aan
haar benen op. De Rotterdamse had een gebroken hielbeen,
knieletsel en gekneusde ribben. Haar passagier, een 58-jarige
man uit Rotterdam, had ook gekneusde ribben.
Aangehouden met twee kilo wiet
SAS VAN GENT - Een 27-jarige inwoner van Sas van Gent is
woensdag aan het eind van de middag aangehouden op ver
denking van handel in verdovende middelen. In diens woning
aan de Prinsenkade werd bijna twee kilogram wiet gevonden.
De man is in verzekerde bewaring gesteld.
Honden bijten hondje dood
TERNEUZEN - Een aangelijnde Yorkshire terrier van een Ter-
neuzens gezin is woensdagmiddag om half zes op het hónde-
nuitlaatterrein aan de Bellamystraat doodgebeten door twee
loslopende herdershonden. De eigenaar van de herdershonden
was donderdag nog niet bekend bij de politie en daarom wordt
een onderzoek ingesteld.
Inventaris failliet bedrijf verkocht
BIERVLIET - Op een openbare verkoping in Biervliet is
woensdag de inventaris van het failliet verklaarde transport
bedrijf Van Landschoot verkocht. Curator mr. H. den Hollan
der verklaarde na afloop dat onder meer vijftien vrachtwagens
en de inventaris van de garage zijn verkocht voor een voor de
bank aanvaardbare prijs. Het bedrijfspand wordt via een ma
kelaar verkocht. Den Hollander verklaarde dat er diverse se
rieuze gegadigden zijn, maar dat er nog geen definitieve be
stemming voor het pand is.
Drankrijder is rijbewijs kwijt
MELISKERKE - Een 36-jarige inwoner van Meliskerke is
woensdagnacht op de Koekoeksweg in zijn woonplaats be
trapt op het rijden onder invloed. De man blies 600 microgram,
terwijl 220 microgram is toegestaan. Hij moest zijn rijbewijs
inleveren en kreeg een dagvaarding mee naar huis.
Agressie tegen huisdier neemt toe
van onze verslaggever
Frank Balkenende
GOES - Kattenvolk, hoedt u
voor het tweebenige wezen dat
mens heet. Als uw nijvere graaf
werk in zijn tuin hem niet be
koort, kan hij zeer kwaadaardig
worden. Soms komt u er vanaf
met een waterstraal uit zijn
tuinslang of een welgemikte
trap tegen uw edele derrière.
Maar in de hoogste graad van
dierenhaat legt hij stukjes ver
giftigd vlees voor u neer, zoals
laatst in Goes, Terneuzen en
Sint-Jansteen. Soms schiet hij
met scherp, zoals onlangs in
Sint Philipsland en het Drentse
Gieterveen. Of knoopt hij u op,
zoals kortelings in Bruinisse, al
acht de politie dat niet bewe
zen. Kattenvolk, de agressie je
gens uw soort stijgt. Weet dat
uw baasje en de Dierenbescher
ming met u zijn, maar pas op
voor de buurman. Vooral als hij
vogeltjes houdt.
De aanslagen op katten nemen
toe, roept de afdeling Midden- en
Noord-Zeeland van de Dieren-
scherming. „Ik heb tenminste
die indruk", zegt woordvoerster
Inge Zweedijk, „We krijgen heel
veel telefoontjes over dit onder
werp. Over mishandeling en ver
giftiging. Of van mensen die vre
zen dat omwonenden hun kat
wat willen aandoen. Cijfers heb
ik niet, maar we signaleren wel
een verharding." Een toename?
Valt wel mee, meent de politie in
het Oosterscheldebekken. „We
hebben dit jaar negen bewezen
vergiftigingen, tegen vijftien vo
rig jaar. Het kan natuurlijk zijn
dat we niet alle gevallen ken
nen."
Een kort overzicht van katten
leed. Te Sint-Jansteen vonden
Statenlid: rol
SIC cruciaal
van onze verslaggever
MIDDELBURG - Provinciale
Statenlid M. J. Wiersma (Delta
Anders) heeft Gedeputeerde
Staten gevraagd na te gaan of er
alsng geld kan worden vrijge
maakt voor het Schelde Infor
matie Centrum (SIC). Volgens
Wiersma is juist de afgelopen
maanden gebleken dat een
goede informatievoorziening
over de Westerschelde van 'cru
ciale betekenis' is.
Wiersma reageert met zijn vra
gen op uitlatingen van het hoofd
van de Directie Zeeland van
Rijkswaterstaat, dr. H .L. F.
Saeijs. De HID zei dat de toe
komst van het SID gevaar loopt
omdat de provincie Zeeland
haar subsidie wil stopzetten.
dit voorjaar en vorig jaar ver
schillende katten de dood door
opzettelijke vergiftiging. In
Goes-Oost gingen medio juli en
kele poezen op die manier heen,
evenals in Bruinisse en Terneu
zen. Bewoners aan de Lelie
straat in de Zeeuws-Vlaamse
stad kregen zelfs een handge
schreven waarschuwingsbriefje
door de bus: 'Uw kat binnenhou
den of hij wordt vergiftigd, dus
binnenhouden
Hagel
Soms wordt letterlijk de jacht
geopend op katers en poezen.
Een Fliplandse kat kreeg 30 juni
een schot hagel in zijn achter
werk, maai- overleefde de lafhar
tige aanslag. Kater Mans uit het
Drentse Gieterveen kroop door
het oog van de naald, maar moet
één van zijn kijkers missen. Vijf
tig kogels doorzeefden hem. Een
aantal dat zich nog in zijn lijf en
kop bevindt, is operatief niet te
verwijderen. Bij de dierenkli
niek in Veendam hadden ze nog
nooit zoiets meegemaakt. Ver
bijsterend is de actie van een
zieke jongen uit Gelderland die
in september vorig jaar drie kat
ten vastbond op de rails van- de
spoorlijn Apeldoorn-Zutphen.
De treinwielen vermorzelden de
beestjes.
Ook de stropdood van Boris uit
Bruinisse wekt afschuw. Hij
bungelde woensdag 7 augustus
halverwege de heg met een
koord om zijn nek. De politie
oordeelt dat spelende kinderen
het koordje hebben omgedaan
en dat Boris bij een sprong over
de heg zichzelf heeft opgehan
gen. Maai- bazin Angelique Eger
gelooft daar niets van. „Het is
geen kinderstreek. De knopen in
het koord zijn te ingewikkeld
voor kinderen." Angelique ver
moedt dat om 'een beestachtige
moord' gaat. En dat gevoel
wordt gevoed door andere voor
vallen in Bruinisse. „Er gebeu
ren hier zo veel rare dingen met
katten. Aan de Noorddijk heeft
een katje van tien weken een
paar gemene trappen gehad. In
de Havenstraat zijn twee katten
spoorloos verdwenen en ik ken
ook een vergiftigingsgeval bij
mij in de buurt."
Gesprek
Onder invloed van de regelmaat
waarmee de media over katten-
mishandeling berichten en de
talrijke telefoontjes van veront
ruste bazen en bazinnen, be
steedt de afdeling Midden- en
Noord-Zeeland van de Dierenbe
scherming in het jongste num
mer van haar blad Beestenbe-
richten aandacht aan het popu
laire huisdier. Zweedijk: „We ge
ven een aantal tips aan eigena
ren van katten. Belangrijk is om
in gesprek te gaan met klagers,
samen oplossingen zoeken. Dat
lukt niet altijd, maar het beste is
natuurlijk conflicten met woor
den op te lossen."
Enkele handreikingen: verjaag
een 'vreemde' kat met een wa
terpistool, plant bloemen en
planten waar katten een hekel
aan hebben, span een net over
de vijver en spijker dubbelgaas
aan de volière. Maak ook afspra
ken met duivenmelkers. Hou de
kat binnen op het moment dat
hun vogels buiten vliegen (twee
maal per dag).
De aanslagen op het kattenvolk
laten zich zelden oplossen, om
dat de bewijslast uitermate
moeilijk is. Zweedijk: „Je moet
iemand op heterdaad betrap
pen." Volgens politievoorlichter
Theo Verkerke van het Ooster
scheldebekken is bovendien las
tig aan te tonen of een kat opzet
telijk is vergiftigd. „Een kat kan
ook zichzelf vergiftigen door op
name van landbouwbestrij-
dingsmiddelen. Als we opzet
vermoeden, stellen we dikwijls
een buurtonderzoekje in, zoeken
we getuigen. Ik moet bekennen
dat daar in de praktijk weinig in
formatie uit komt."
Boris uit Bruinisse bungelde vorige week halverwege de heg met
een koord om zijn nek. Bazin Angelique Eger denkt dat opzet in het
spel is.
Een van de muurschilderingen in het Maristenklooster in Hulst.
foto Lex de Meester
van onze verslaggever
HULST - Zowel de gemeente
Hulst als de Paters Maristen
zullen 'al het mogelijke doen'
om de cultuurschatten van
het Maristenklooster in de
Reynaertstad te behouden.
Wanneer zeker is dat de ver
koop en verbouwing tot
school van het karakteris
tieke gebouw doorgaat,
wordt nader bekeken of en
hoe de inventaris kan wor
den gered van de ondergang,
aldus pater E. van Acker en
wethouder P. Weemaes.
Het plan is de voorgevel van
het bijna een eeuw oude
klooster intact te houden en
de binnenkant ingrijpend te
verbouwen. De huidige kapel
(een ruimte met wandschilde
ringen en glas-in-lood-ramen)
wordt geïntegreerd in de
nieuwe situatie. De hoofd
structuur van de kapel kan
volgens inschatting van Wee
maes behouden blijven. Of
dat ook geldt voor de uit 1921
daterende muurschildering is
nog onzeker.
Blijkt dat de zes taferelen van
de Haarlemse kerkschilder
Frans Loots straks niet in het
nieuwe interieur passen, dan
willen de Maristen bekijken of
het technisch mogelijk is de
voorstelling te verhuizen. De
levensloop van de heilig ver
klaarde Manstenpater Cha
nel - begin vorige eeuw op het
eiland Futuna vermoord door
inlanders - is op doek geschil
derd. Het doek is echter weer
op de muur vastgeplakt. Van
Acker: .«Ik weet niet of dat zo
makkelijk valt los te halen en
hoe de schildering zich nadien
houdt. Daar moeten we eerst
mensen bijhalen die er echt
verstand van hebben."
Het schilderij heeft voor de
paters Maristen vooral emo
tionele waarde, aldus Van Ac
ker. „Loots is nooit een be
roemd kunstenaar geworden,
dus financieel zal het niet bij
zonder zijn, verwacht ik. Maar
omdat het gaat over iemand
uit ons midden, zou het na
tuurlijk heel mooi zijn als dit
kan worden behouden." Voor
de rijkelijk versierde glas-in-
lood-ramen gelden dezelfde
argumenten.
De overige attributen, zoals
handbewerkte banken, kas
ten en het orgel zullen zeer
waarschijnlijk het veld moe
ten ruimen wanneer de ge
meente besluit het gebouw
aan te kopen voor huisvesting
van het Reynaertcollege.
Rond september moet duide
lijk worden of de koop door
gaat. Tegen die tijd verwacht
Weemaes te weten hoeveel
geld de gemeente beschik
baar heeft voor het plan.
van een medewerkster
MIDDELBURG - Tegen een 21-
jarige Goesenaar is donderdag
voor de Middelburgse recht
bank voor het verkopen van he
roine en cocaïne aan gebruikers
180 uur dienstverlening en twee
maanden voorwaardelijk
geëist.
De verdachte handelde bijna al
tijd samen met een negentienja
rige stadgenoot, die een werk
straf van honderd uur en twee
maanden voorwaardelijk tegen
zich hoorde eisen. Deze jonge
man had om concurrerende dea
lers af te schrikken, altijd een
gaspistool bij zich als het twee
tal zijn waar aan de man bracht.
De beide mannen waren zelf ver
slaafd aan hard drugs. Zij han
delden in het spul om in hun ei
gen gebruik te voorzien. Dat ge
beurde in de maanden juli tot en
met oktober van het vorig jaar.
De 21-jarige heeft bovendien van
een kennis die hem onderdak
bood een bankpasje gestolen,
waarmee hij 500 gulden pinde.
Hij heeft het geld onmiddellijk
vergokt.
Drugsmilieu
De jongste verdachte is intussen
met hulp van zijn vader uit het
drugsmilieu gestapt. Hij heeft
werk en goede vooruitzichten.
De andere man heeft nooit ge
werkt en geen opleiding vol
tooid. Hij is eerder met justitie in
aanraking geweest en tegen hem
is naast de straf voor de nieuwe
zaak tenuitvoerlegging van een
vorig vonnis geëist: twee weken
gevangenisstraf plus 250 gulden
boete. In plaats van de twee we
ken in de cel te zitten mag hij
van officier van justitie mr,
J. J. A. Groen veertig uur onbe
taald werk doen.
De rechtbank doet 29 augustus
uitspraak.
Viswedstrijd voor
het goede doel
RILLAND - De Stichting Hulp
Gehandicapten houdt op zater
dag 24 augustus een grote vis
wedstrijd in het Schelde-
Rijnkanaal. Het inschrijfgeld
gaat in zijn geheel naar de stich
ting, omdat de prijzen door
sponsoren uit de regio beschik
baar worden gesteld.
Alle vis die groter is dan tien cen
timeter dingt mee voor de prijs,
een beker per categorie (junio
ren, dames en heren). Er mag al
leen met pieren, landwormen en
mestpieren worden gevist. De
wedstrijd duurt van 13.30 tot
16.30 uur. Inschrijven kan van
9.30 tot 12.30 uur in het Dorps
huis in Rilland.
Waarom mevrouw van Damme
altijd-haar vloerbedekking
bij Joosse koopt?
Omdat loosse de vloerbedekking niet "legt".
Onze vakbekwame mensen komen uw kamers,
kantoren, open of dichte irappen stofferen
Uw waardevolle vloerbedekking wordt
rimpelloos, verend gespannen
Onze manier van stofferen is behalve zeldzaam,
bevordeli|k voor de levensduur van uw tapijt en
verhoogt tevens hel leefcomfon in uw huis,
itoor of op uw schip. Samen met u komen
ijd tot een verantwoorde keuze uit onze
iyaje collectie. Voordat er een keuze gemaakt
wordt komen we graag bij u langs, zodat
Imand voor verrassingen komt te staan
Daarom koopt mevrouw van Damme haar
vloerbedekking b<i loosse!
u^,
góüsse
Langstiaat 2-4. Postbus fl 4340 AA Amemuiden
tel 0118-601273'601S44. fax 0118-603712
Geopend van maandag t m zaterdag en vnidagavond