Een beetje soep voor de buurman
PZC
Paula van der Oest
opent filmfestival
Brillen en horloges taboe
tijdens Brugse praaltocht
Zomerpopfestival Scharendijke in teken van de blues
zeeland woensdag 31 juli 1996 14
kunst
Tonnen brandschade landbouwbedrijf
SINT MAARTENSDIJK - De schade als gevolg van de brand
maandagmorgen op een landbouwbedrijf in Sint Maartens
dijk, loopt in de tonnen. Dat heeft de politie dinsdag bekend
gemaakt. De oorzaak van de vuurzee is nog niet bekend. De
aanwezigheid van asbest in de kapconstructie van de schuur
bemoeilijkt het onderzoek.
De schuur aan de Vierde Dijk brandde tot de grond toe af.
Daarbij ging een aantal landbouwmachines verloren en kwa
men wat ganzen en konijnen om. De brandweerkorpsen van 1
Sint Maartensdijk en Tholen wisten het woonhuis te redden. j
Forse schade bij kettingbotsing
BRUINISSE - Bij een kettingbotsing op de N59 ter hoogte van
Bruinisse zijn dinsdagochtend omstreeks 10.30 uur vier auto's
zwaar beschadigd. Persoonlijke ongelukken deden zich niet
voor. Hoewel de ravage aanzienlijk was. is het verkeer op deze
doorgaande weg nagenoeg niet gestremd geweest.
Het ongeval ontstond doordat een 68-jarige bestuurder uit De
Meern, die vanuit Oude Tonge in de richting van Bruinisse
reed. een file te laat opmerkte. Hij botste tegen een voor hem
rijdende personenwagen, bestuurd door een 22-jarige inwoon
ster van Gouda. Zij raakte links van de weg af, waarna de auto
mobilist uit De Meern tegen de volgende auto botste. Deze wa
gen, bestuurd door een 57-jarige man uit Puttershoek, raakte
aan de rechterkant van de weg af. Tenslotte schoot de 68-jarige
man tegen de vierde auto aan. die bestuurd werd door een 51-
jarige inwoonster van Tilburg.
Voorrang fietsers bepleit
MIDDELBURG - Fietsers moeten bij verkeerslichten een
voorrangsbehandeling krijgen. De CNV-districtsraad Zeeland
pleit daarvoor in een brief aan de provincie, in reactie op het
provinciale actieplan fiets.
Volgens het bestuur van de vakbond moeten fietsers te vaak
onnodig lang wachten voor een verkeerslicht, omdat snelver
keer 'voorrang' krijgt. In het kader van een fietsvriendelijk be
leid moet dat veranderen, vindt de CNV-districtsraad. De ap
paratuur moet worden aangepast.
Het CNV vraagt verder extra aandacht voor provinciegrens-
overschrijdende fiets-verbindingen, naar Noord-Brabant en
België.
Trekparade in Amsterdam
VLISSINGEN - Na een 364 kilometer lange tocht van Brussel
naar Amsterdam zijn alle deelnemers aan de Trekparade veilig
in het Amsterdamse bos aangekomen. Er hebben zich onder
weg geen vervelende voorvallen voorgedaan. De tocht, gespon
sord door een bekend Belgisch biermerk, was bedoeld ter pro
motie van Nederlandse en Belgische stamboek trekpaarden.
Adrie Verhage uit Serooskerke was de enige Zeeuw onder de
deelnemers. „Het was een fantastische ervaring", zegt hij.
„Maar je moet er eigenlijk niet over praten; je moet zoiets zelf
meemaken." De kustroute van Vlissingen naar Zandvoort
werd door de deelnemers als mooiste deel van het traject be
schouwd. De directeur van de bierfirma heeft al toegezegd dat
in de toekomst opnieuw een dergelijke tocht zal worden geor
ganiseerd.
Jongeman onteerde stadhuis
MIDDELBURG - Een 16-jarige jongeman uit Middelburg zal
zich wel tweemaal bedenken voor hij weer tegen het stadhuis
in zijn woonplaats plast. De politie betrapte hem maandag
nacht. De knaap gaf aanvankelijk een valse naam op. Na con
trole van zijn persoonsgegevens door de politie kreeg hij twee
bekeuringen mee naar huis.
van onze verslaggeefster
SCHARENDIJKE - Het zo
merpopfestival in Scharendij
ke viert op zaterdag 3 en zon
dag 4 augustus zijn eerste lus
trum. Dit jaar staat het evene-
mement in het teken van blues
en "biker music'.
Het festival wordt georgani
seerd door de stichting Mld-
denschouwen Cultureel in sa
menwerking met Motorclub
Delta, die het festival afsluit
met een tourrit voor motorrij
ders.
Het popfestival vindt gelijktij
dig plaats met de braderie in de
dorpskern van Scharendijke.
Het openluchtpopfestival
wordt gehouden op de ijsbaan
van Scharendijke. Zeeuws
Meisje bijt om 16 uur het spits
af. Daarna staan Common
Bart. Fill it Up en No way Out
op het programma. Het festival
wordt afgesloten met de hoofd
act van de avond, Curtis Night,
die nog met gitaarvirtuoos Ji-
mi Hendrix heeft opgetreden.
Motorrijders van buiten het ei
land kunnen overnachten op
de gelegenheidscamping die
op het grasveld naast het festi
valterrein is ingericht.
Secretaris E, van Kan van de
stichting Middenschouwen
Cultureel verwacht enkele
honderden bezoekers. „Een
voorzichtige schatting", geeft
hij toe. „Maar het is meer een
soort tuinfeest. De gezelligheid
staat voorp." De samenwer
king met de motorclub is een al
langer gekoesterde wens. Van
Kan: „Er is hier weinig te doen
voor motorclubs. De meeste
campings weigeren motorrij
ders in clubverband. Vorig jaar
wilden we al een motorcam
ping inrichten, maar dat stuit
te op bezwaren van bewoners
en de gemeente. De mensen
waren bang dat er Hells Angels
op af zouden komen. Dat is be
lachelijk. Het vooroordeel dat
geen enkele motorrijder deugt,
lap ik aan mijn laars."
Gevoelig
Hoewel de organisatoren in
overleg met de gemeente en
omwonenden 'tot een goede
oplossing' zijn gekomen, ligt de
komst van de 'bikers' nog wel
gevoelig: „Daarom hebben we
niet geadverteerd in motorbla
den. Alleen officiële tourclubs
hebben een uitnodiging gekre
gen". vertelt Van Kan. De mo
torrit over het eiland begint om
10 uur vanaf het festival terrein.
De motorclub heeft een tour
uitgezet over het eiland, die
ruim drie uur duurt.
Rijverbod voor drankrijder
ZOUTELANDE - De politie heeft maandagnacht een 21-jarige
bestuurder uit Den Bosch bekeurd voor rijden onder invloed.
De man reed op de Westkapelseweg in Zoutelande. Hij blies
ruim twee maal zoveel als wettelijk is toegestaan. De man
kreeg behalve een proces-verbaal een rijverbod.
MIDDELBURG - De eerste lan
ge productie van Paula van der
Oest, De nieuwe moeder, is don
derdag 26 september de ope
ningsfilm van het achtste Film
Festival Zeeland in Middel-
Burg. Geert de Jong, actrice bij
het RO Theater in Rotterdam,
speelt de hoofdrol. Uit Letland
doen Janis Reinis en de tienja
rige Arys Adamsons mee. Spe
lers en regisseuse geven na de
vertoning in het Schuttershof
in Middelburg een toelichting
op hun film en werk.
Van der Oests speelfilmdebuut
speelt in 1992, twee jaar nadat
Letland onafhankelijk werd. Het
verhaal gaat over een vader uit
Letland, die in Nederland op
zoek gaat naar een nieuwe moe
der voor zijn zoontje. De jongen
hult zich na een traumatische
gebeurtenis in hardnekkig stil
zwijgen. Zijn vader hoopt dat hij
in het welvarende Nederland
weer zal gaan spreken.
Paula van der Oest (19651 stu
deerde in 1988 af aan de Neder
landse Film- en Televisieacade
mie in Amsterdam. Ze was onder
meer regieassistente voor Ben
Verbong en Ben Sombogaart.
Met cameravrouw Brigit Hille-
nius maakte ze in 1992 de docu
mentaire 'Platonov', waarin De
jjfegÉs
wMM~
Trust het gelijknamige toneel
stuk van Tsjechov opvoert. Het
stuk speelt in Letland en Est
land. Twee jaar geleden ging
Van der Oests korte film 'Het
verlorene zal ik zoeken' in pre
mière. Voor VPRO's Lolamo-
viola maakte ze 'Coma' 1994) en
'Achilles en het zebrapad' 1995).
'Coma' leverde haar twee jaar
geleden tijdens het filmfestival
in Utrecht een Gouden Kalf voor
het beste tv-drama op. Vorig
jaar kreeg ze tijdens dat festival
De Belofte, een prijs van 25.000
gulden van de AVRO voor jonge,
veelbelovende kunstenaars. De
nieuwe moeder is dit jaar in
Utrecht ook de openingsfilm van
de Nederlandse Filmdagen, die
van 25 september tot en met 4
oktober worden gehouden.
Het Zeeuwse filmfestival (26 sep
tember tot en met 5 oktober) -
onderdeel van de Zeeland Nazo
merfestivals - is voor het eerst
'satelliet' van de Nederlandse
Filmdagen. Dat houdt in dat de
Zeeuwse organisatie twaalf uur
speelfilm, documentaire en kor
te film overneemt uit het
Utrechtse programma. Het
Filmfestival Zeeland wordt dit
jaar voor het eerst een echt
Zeeuws festival, met vertonin
gen in Middelburg. Vlissingen,
Hulst en Zierikzee.
Geert de Jong speelt de hoofdrol in De nieuwe moeder, de openings
film van het Filmfestival Zeeland. foto ANP I
van onze verslaggeefster
BRUGGE - Eén keer in de vijf
jaar is Brugge het toneel van de
praalstoet van de Gouden
Boom. Dan viert de stad op uit
bundige wijze het huwelijk van
Karei de Stoute, hertog van
Bourgondië en graaf van Vlaan
deren, en de Engelse prinses
Margareta van York, dit jaar
528 jaar geleden. Het was vol
gens kenners het meest schitte
rende feest dat ooit binnen de
muren van het Venetië van het
Noorden w erd gehouden.
Achttienhonderd figuranten,
honderd ruiters. 24 Brabantse
trekpaarden, twaalf praalwa
gens. zeven muziekkorpsen, zes
koren en zes reuzen paraderen
op zaterdag 24 en zondag 25 au
gustus door de straten van Brug
ge. Brillen en horloges zijn dan
taboe; die hadden ze in 1468 im
mers nog niet. De Ridders van
het Gulden Vlies besloten de vie
ring met een toernooi. De prijs
die de winnaar van dit toernooi
kreeg was een zinnebeeldig ju
weel. de zogenaamde Gouden
Boom.
Het jaar 1468 werd ook wel het
jaar van de Blijde Inkomst ge
noemd naar de feestelijke in
trede van de Engelse gemalin
Margareta. Zij voer de haven
van Sluis binnen, werd in Dam
me in de echt verenigd, waarna
zij in Brugge haar bruiloft vier
de. De Praalstoet, die deze zo
mer voor de negende keer door
de Brugse straten trekt, brengt
meer dan de feestelijkheden
rond het vorstelijk huwelijk in
beeld. De optocht is een aaneen
schakeling van taferelen die de
roemrijke geschiedenis van
Brugge en Vlaanderen laten zien
door de ogen van iemand uit de
vijftiende eeuw.
De legende van het graafschap
Vlaanderen staat in het eerste
deel van de stoet centraal. Het
zijn de reus Finaert en zijn felle
tegenstander, forestier Liederik
(opzichter van een jachtgebied),
die de tocht openen. Het tweede
deel haakt in op literaire motie
ven rond liefde en huwelijk met
koning Arthur, Pyramus en
Thisbe. Helias de Zwaanridder
en Floris en Blancefloer. Het
derde en laatste deel draait om
de luisterrijke intrede van de
vorsten en hun gevolg in Brugge.
Zij worden verwelkomd door de
magistraat, vreemde kooplie
den. de wapengilden, de am
bachten, de natiën en landen.
De stoet wordt besloten met de
ridders van de Gouden Boom.
De eerste praalstoet dateert van
1958 toen de Wereldtentoonstel
ling in Brussel werd gehouden.
De overheid vroeg de grote ste
den ter ere van dat festijn ook
een evenement te organiseren
en stelde daarvoor geld beschik
baar. De inmiddels overleden
An toon Viaene bedacht voor
Brugge een historisch verant
woord scenario dat vandaag de
dag nog steeds uit de kast wordt
gehaald. „Het ging hem niet om
een nauwkeurige reconstructie
van de gebeurtenissen, maar om
een evocatie van herinneringen,
compleet met de nodige pracht
en praal", vertelt directeur J. P.
Drubbel van de Brugse VW.
Ommegancken
Brugge heeft een traditie van op
tochten. Zo houdt de stad jaar
lijks de Heilige Bloed Processie
en de Processie van Onze-Lieve-
Vrouw van Blindekens. Vier to
neelkringen in Brugge houden
zich permanent bezig met de
voorbereidingen van de 'omme
gancken'. Aan het onderhoud en
de vervaardiging van de kos
tuums hebben sommigen een
dagtaak. Drubbel: „Het was dan
ook niet lastig om de vrijwilli
gers bij elkaar te krijgen." Op de
dag zelf zijn alleen al zestig gri
meurs actief.
Brugge hoopt het weekend van
24 en 25 augustus opnieuw hon
derdduizend bezoekers te ver
welkomen. waarvan er 36.000
kunnen rekenen op een zit
plaats. De banken en tribunes
zijn tegen betaling te huur bij
het Brugse bureau voor toeris
me. Wie niet zo nodig hoeft te zit
ten, kan de stoet gratis bekijken.
De negende editie kent een aan
tal wijzigingen op voorgaande
afleveringen. In 1991 kon het pu
bliek kiezen tussen twee achter
eenvolgende zondagen. Nu zal
alles echter in één weekend
plaatsvinden: zaterdag vertrekt
de optocht om 18 uur bij de
Beurshalle in de Hauwerstraat,
zondag beginnen de figuranten
om 15 uur te lopen. Ook de leng
te van de tocht is met een derde
deel teruggebracht. „De vorige
keer bleek dat een aantal groe
pen nog moest vertrekken ter
wijl de eersten al waren aange
komen. Bovendien kunnen de
mensen niet meer uren naar iets
kijken. Het moet allemaal snel
ler. Daarom zijn er in plaats van
negentig, nu zeventig groepen",
aldus Drubbel.
Karei de Stoute, Margareta van
York en de nar van de Rederij
kerskamer 13. foto Charles Strijd
Stad herdenkt huwelijk Karei de Stoute
Mantingh in Groningen ook al
signaleerde, dat mensen van
uit een stad naar een dorp ver
huizen en vervolgens bewust of
onbewust niets met de andere
dorpsbewoners te maken heb
ben. Hoondert: „Ik zeg altijd
tegen die mensen, probeer je te
betrekken bij de gemeenschap
waar je in terecht komt. Vaak
gaat het om mensen die de stad
ontvluchten en denken dat ze
zichzelf wel kunnen redden.
Dat zie je bij ouderen ook wel
eens, maar er kan een moment
komen dat ze niet meer voor
zichzelf kunnen zorgen. Ik roep
daarom mensen ook vaak op
om lid te worden van een oude
renbond."
Ds. A. J. Bijl van de provinciale
Raad van Kerken in Zeeland
merkt in zijn dagelijks werk
weinig van het wegvallen van
de burenhulp, al moet hij er
kennen dat hij naast zijn eigen
directe buren ook weinig con
tacten heeft met de mensen in
zijn straat. Toch denkt hij dat
juist door de typische Zeeuwse
eilandenstructuur de onderlin
ge contacten lang blijven be
staan. „Mensen uit Koudeker-
ke wisten wel wie er in Ritthem
op een boerderij zat. Men ken
de elkaar."
Saamhorigheid
Bijl heeft zelf in Groningen ge
werkt en kan zich wel voorstel
len dat de saamhorigheid in die
regio aan het verdwijnen is.
Dat heeft volgens hem onder
meer te maken met de mecha
nisatie in de landbouw. „Vroe
ger was het heel gebruikelijk
dat agrariërs elkaar hielpen bij
bepaalde werkzaamheden. Nu
is dat minder nodig met gro
tere bedrijven en betere machi
nes. In Zeeland was ook wel
sprake van mechanisatie,
maar juist weer door die klein
schaligheid van de eilanden
waren de effecten niet zo groot.
De eilanden zijn overzichtelij
ker."
Desondanks ziet hij ook wel in
dat mensen soms letterlijk en
figuurlijk langs elkaar heen le
ven. Bijvoorbeeld in het geval
van jongere mensen die over
dag uit werken gaan en
's avonds thuiskomen en dan
tijd hebben voor hun privé-le-
ven. Als die mensen naast een
bejaarde wonen, die juist over
dag thuis leeft en 's avonds vrij
vroeg naar bed gaat, dan is het
wel begrijpelijk dat ze als bu
ren niet zo veel contact heb
ben, suggereert Bijl.
van onze verslaggever
René Schrier
VLISSINGEN-Een pannetje
soep voor de buurman. Even
een boodschapje meenemen
voor de overbuurvrouw. Het
lijken beelden uit een tijd
waarin alles knus en kneute
rig was. De tijd van spruitjes
lucht en helder geboende
stoeptegels. Burenhulp heet zo
iets. Een ongeorganiseerde
vorm van dienstverlening die
vroeger vrij algemeen was en
tegenwoordig - zeker in de
grotere steden - steeds minder
voorkomt.
De voorzitter van de Vereni
ging van Kleine Dorpen in Gro
ningen. R. Mantingh. heeft
daarover aan de bel getrokken.
Hij maakt zich zorgen over het
verdwijnen van het saamhorig
heidsgevoel. Mantingh roept
dorpscomités op de inwoners
te activeren. Want burenhulp
kan voor sommige, meestal ou
dere. mensen heel essentieel
zijn.
Lucil Kimpe. teamhoofd voor
de regio midden-Zeeuws-
Vlaanderen van de Stichting
Thuiszorg en Algemeen Maat
schappelijk Werk Zeeuwsch-
Vlaanderen, merkt ook dat de
burenhulp minder wordt.
„Daar krijgen we in de thuis
hulp meer en meer mee te ma
ken. Je merkt een toenemende
individualisering in de maat
schappij. Ieder heeft zijn eigen
terrein en de mensen bemoeien
zich niet meer met elkaar en
andermans zaken. Dat heeft
gevolgen voor mensen die niet
meer op een netwerkje van bu
ren of familie kunnen terugval
len. Ik denk dat het met de tijd
geest te maken heeft. We heb
ben jarenlang een soort 'ik-filo-
sofie' gehad, zoiets van opko
men voor jezelf. Maar niet ie
dereen kan dat."
Als die tendens zich doorzet be
tekent dat zonder meer extra
druk voor de thuiszorg. Als
Met het verdwijnen van de saamhorigheid verdwijnt vooral in de grote steden het begrip burenhulp.
voorbeeld noemt ze iemand die
moet verhuizen. „Dat maken
we nu al mee, vooral hier in de
regio waar hele woonwijken ge
saneerd worden. Sommige
mensen hebben niemand om
op terug te vallen. Dan moeten
wij als een soort verhuisbedrijf
gaan functioneren en dat is
toch niet de bedoeling."
Burenhulp
In de Vlissingse wijk Paauwen-
burg is een initiatief genomen
dat er onder meer toe bij moet
dragen dat mensen meer met
elkaar in contact komen. Me
vrouw M. Ruikes van de stich
ting Majoraat constateert dat
de burenhulp en onderlinge
contacten in de loop van de ja
ren terug zijn gelopen. Daarom
heeft de stichting een ontmoe
tingspunt opgezet in de Cam
pus De Ruyter. In de eerste
plaats is dat bedoeld om de on
derlinge contacten tussen
wijkbewoners en anderen die
daar belangstelling voor heb
ben aan te halen. Daarnaast
proberen de medewerkers van
de stichting de mensen te sti
muleren wat aandacht aan el
kaar te besteden. „We probe
ren de mensen wel eens op te
wekken om op bezoek te gaan
als iemand in het ziekenhuis
ligt. Het werkt wel, maar als wij
het niet aangeven gebeurt het
niet."
Volgens mevrouw Ruikes is het
niet zo vreemd dat mensen wei
nig contact hebben met elkaar.
„Vroeger woonde je dertig jaar
lang naast dezelfde mensen.
Tegenwoordig verhuist ieder
een toch wel om de tien jaar of
nog vaker. Dan is niet vreemd
dat die banden er niet meer zijn
zoals vroeger."
foto Ruben Oreel
Volgens M. Hoondert in Ove-
zande. van de Katholieke Bond
van Ouderen in Zeeland, gaat
het zeker in de kleine Zeeuwse
plaatsen nog wel met de buren
hulp. Hij heeft niet de indruk
dat die aan het verdwijnen is,
in ieder geval niet in de regio
waar hij zelf woont. „Ik merk
daar weinig van. Burenhulp is
er wel. Als het nodig is helpt
men elkaar. Misschien dat het
in de stad wel minder is. In de
dorpen kent iedereen elkaar
wel en is men ook wel bereid el
kaar te helpen. Hij is het wel
eens met het verschijnsel dat
