India tegen kernproef-verdrag
Tientallen doden
bij noodweer Korea
Eerste gesprek minister Pale
met Joegoslavië-tribunaal
Tsjetsjenen: VN
negeren genocide
PZC
Japanse premier
bezoekt omstreden
oorlogsmonument
buitenland
Laatste testexplosie China valt samen met hervatting onderhandelingen
Belastingtarief op
auto's verschilt
sterk binnen EU
Vrijspraak breker Poolse staking
Schadevergoeding
familie overleden
Turkse hongerstakers
niij];i Mi
■■■■■■■■■■■■■■lil
PILAAR BOUWMATERIALEN
DINSDAG 30 JULI 1996
GENEVE (RTR/AFP/GPD) - In
dia en China hebben maandag
bezwaren geuit tegen onderde
len van het voorstel voor een
verdrag over een wereldwijd
verbod op alle kernproeven. In
dia dreigt zelfs de onderhande
lingen te blokkeren.
De kritiek is een tegenslag voor
degenen die op een snel akkoord
hoopten, zeiden diplomaten
maandag in Genève na de eerste
onderhandelingsronde sinds
ruim een maand. De bezwaren
komen op de dag dat China zijn
laatste kernproef uitvoerde en
een moratorium afkondige als
concrete stap om tot nucleaire
ontwapening te komen.
China nam de vorige kernproef
op 8 juni in het testcentrum in de
woestijn van Lop Nor. Peking
kondigde daarna aan nog één
proef te zullen uitvoeren alvo
rens een moratorium in te stel
len.
BRUSSEL (ANP/RTR) - De
Europese Commisie gaat al
le belastingen op nieuwe au
to's in kaart brengen. De
prijsverschillen in de vijf
tien lidstaten van de Euro
pese Unie zijn namelijk aan
zienlijk. De heffingen ma
ken een auto soms twee keer
zo duur als de kostprijs, zo
blijkt uit onderzoek.
De dienst van commissaris
Mario Monti (interne markt)
werkt aan een rapport waar
in allerlei soorten belastin
gen zoals btw en registratie
belasting zijn opgenomen.
Dit moet een beter inzicht
geven in de ondoorzichtige
autohandel.
Het een EU-burger overi
gens vrij in een ander land
van de gemeenschap een
auto te kopen en deze belas
tingvrij in te voeren. In eigen
land moeten dan wel de daar
geldende heffingen worden
betaald. Maar allerlei barriè
res maken zo'n aankoop wel
heel ingewikkeld. Daardoor
profiteert hij nauwelijks van
de Europese eenheidsmarkt.
Uit een recent onderzoek
van de commissie, dat
maandag openb.aar is ge
maakt, blijkt overigens op
nieuw dat ook de basisprij
zen (zonder btw en andere
heffingen) blijven verschil
len. Een consument is het
goedkoopste uit in Portugal.
Van 78 modellen waren er 22
het voordeligst in dit
Zuideuropese land.
Nederland
Ook in Nederland is de koper
van een nieuwe auto niet
slecht uit. Daar troffen on
derzoekers veertien model
len aan voor de laagste prijs
binnen de Europese Unie.
Groot-Brittanniè met zes
tien modellen scoorde even
eens goed.
Frankrijk en Duitsland zijn
daarentegen dure landen
voor wie een nieuwe wagen
wil aanschaffen. Dat heeft
vooral te maken met de
prijspolitiek van de natio
nale auto-industrie.
De prijsverschillen zijn het
geringst in de categorieën
zeer kleine auto's en mid
denklassers. waarschijnlijk
wegens de grote vraag en
sterke concurrentie. In de
duurdere klassen is het on
derscheid echter aanzien
lijk. Een Japanner is over het
algemeen nog altijd goedko
per dan een auto van Euro
pese makelij.
Overigens worden de ver
schillen tussen de lidstaten
wel steeds kleiner. Bij het vo
rige onderzoek in 1995 bleek
bij 60 van de 77 modellen een
marge van meer dan 20 pro
cent te zitten. Nu geldt dat
voor 40 van de 78 modellen.
De Nederlandse ambassadeur
Rarfiaker. voorzitter van het
overleg in Genève, verklaarde
dat hij zich over de bezwaren
van China, India en vier andere
staten zou buigen. Hij noemde
de namen van deze vier landen
niet. Ramaker zei dat de ge
sprekken woensdag worden her
vat.
India waarschuwde dat het de
onderhandelingen zal blokkeren
als het voorstel dat nu op tafel
ligt niet wordt gewijzigd. De In
diase regering vindt dat het
voorstel landen met atoomwa
pens (de VS, Rusland. China.
Frankrijk en Engeland) bevoor
deeld, omdat er niets in is opge
nomen over ontwapening. India
voerde in 1974 een kernproef uit.
De kernmacht China eist wijzi
gingen in de controle-bepalin
gen, vooral waar het gaat om in
specties ter plekke.
Als India niet tekent, doet Pa
kistan ook niet mee en daarmee
zou volgens de vijf kernwapen
machten het hele verdrag op los
se schroeven komen te staan. De
derde 'halfwas' kernmogend-
heid, Israël, maakte gisteren be
kend de ontwerptekst in zijn
huidige vorm te zullen aanvaar
den, ondanks 'zekere bedenkin
gen.'
De deelnemers willen een laat
ste poging doen om een misluk
ken van de besprekingen over
het verdrag te voorkomen. De
onderhandelingen zijn al twee
en een halfjaar gaande. De con
ferentie van 61 landen werd eind
vorige maand onderbroken om
de betrokken regeringen gele
genheid te geven de tekst te be
studeren van het ontwerpver
drag, dat grotendeels door het
team van Ramaker is opgesteld.
Vorige maand probeerde de Ne
derlandse voorzitter verschillen
de formules uit om de obstructie
van India te omzeilen. In het
ontwerpverdrag staat nu bij
voorbeeld dat minstens veertig
landen, waaronder in ieder geval
de vijf kernmogendheden plus
India, Pakistan en Israel, het
verdrag moeten tekenen voor
dat het in werking treedt. Daar
voor is een tijdslimiet van drie
jaar gesteld. Ramakers uit
gangspunt is dat India onder
druk van andere landen in die
drie jaar wel in het gareel kan
worden gebracht.
Het is de bedoeling het verdrag
in september in het VN-hoofd-
kwartier in New York te onderte
kenen.
SEOUL (AFP/RTR) - Door zwa
re regenval en overstromingen
in Zuid-Korea zijn zeker 86
mensen omgekomen. Elf men
sen worden vermist, zo is van
officiële zijde gemeld. Ook in
Noord-Korea heeft het nood
weer slachtoffers geëist.
De slachtoffers in Zuid-Korea
zijn vooral militairen in het
grensgebied met Noord-Korea.
In verband met de overstromin
gen waren zij ingezet voor red
dingsacties. Negenenveertig
van hen kwamen om. Vrijdag
vonden al twintig soldaten de
dood door een aardverschuiving
nabij de gedemilitariseerde zone
tussen Noord- en Zuid-Korea.
Sinds vrijdag is in het midden en
noorden van Zuid-Korea meer
dan 50 centimeter regen geval
len. Dit had gezwollen rivieren
en aardverschuivingen tot ge
volg. Dertigduizend mensen zijn
uit het gebied geëvacueerd. De
Zuid-Koreaanse president Kim
Young-sam onderbrak zijn
vakantie om toe te zien op het
reddingswerk.
De schade in Zuid-Korea be
draagt voorlopig al 30 miljoen
gulden. Bijna 4000 hectare
bouwland is ondergelopen en
wegen en spoorwegen staan on
der water. Telefoon- en elektrici
teitsverbindingen zijn in veel ge
bieden verbroken.
Noord-Korea
De officiële media in het com
munistische buurland Noord-
Korea spraken gisteren van vele
doden en ernstige schade in gro
te delen van het land. Precieze
gegevens over slachtoffers of
schade werden niet bekend ge
maakt. Vrijwel elke dag sinds
het begin van het regenseizoen
op 15 juli zijn er stortregens, al
dus het persbureau KCNA. Eind
juli nam de neerslag snel toe.
Sinds vorige week woensdag viel
op sommige plaatsen in het
zuidwesten van het land bijna
TOKYO - Een lid van de milieu-organisatie Greenpeace demonstreert bij de Chinese ambassade in
Tokyo tegen de kernproef van gisteren. foto Junji Kurokawa/EPA
een halve meter regenberichtte
de Noordkoreaanse televisie. De
zender waarschuwde voor
nieuwe overstromingen.
De Zuid-Koreaanse televisie
toonde een Noord-Koreaanse
soldaat die door een woeste ri
vier naar het zuiden was meege
voerd. Seoul beloofde de soldaat
terug te sturen.
Waarschijnlijk is in het noorden
net als vorig jaar bouwland over
stroomd. Dit kan de voedselte
korten in het land nog vererge
ren.
De VN willen anderhalf miljoen
Noord-Koreanen van voedsel
gaan voorzien. Het Wereld-
Voedselprogramma (WFP) van
de Verenigde Naties heeft dat
maandag in Rome bekendge
maakt.
De voedselverstrekking zal
doorgaan tot het voorjaar van
1997 en kost bijna 26 miljoen dol
lar (ruim 40 miljoen gulden). De
belangrijkste geldschieters zijn
de Verenigde Staten. Japan.
Zuid-Korea en Zweden, maar
het WFP heeft nog 10 miljoen
dollar aan bijdragen nodig om
het hulpprograma te voltooien.
WARSCHAU - Met het maken v-tekens en het
roepen van leuzen als 'weg met de communis
ten' begroeten Polen de vrijspraak van de ze
ventigjarige ex-generaal Czeslaw Kiszczak.
Hij werd verdacht van medeplichtigheid aan
de dood van negen mijnwerkers bij het neers
laan van de staking in Polen in december 1981.
Er was twee jaar gevangenisstraf tegen hem
geëist.
Kiszczak was destijds als minister van Binnen
landse Zaken en rechterhand van de commu
nistische leider Jaruzelski mede-verantwoor
delijk voor het breken van de staking. Hij gaf
het leger de opdracht op de stakers te schieten.
Het proces in Warschau tegen Kiszczak duur
de drie jaar. In Polen zijn de voormalige com
munisten inmiddels weer aan de macht geko
men. foto JanekSkarzynski/EPA
TOKYO (RTR) - De Japanse
premier Ryutaro Hashimoto
heeft maandag een bezoek ge
bracht aan een oorlogsmonu
ment waar zich ook de stoffelij
ke resten bevinden van terecht
gestelde oorlogsmisdadigers.
Hij doorbreekt daarmee een ta
boe van de Japanse leiders op
het bezoeken van het omstreden
oorlogsmonument. Hashimoto
zei dat het maar eens afgelopen
moet zijn met de voortdurende
verontschuldigingen die Japan
moet maken wanneer het zijn
oorlogsdoden wil eren.
Met deze stap loopt Hashimoto
het risico China, de Verenigde
Zuid-Afrika
BRUSSEL (ANP) - Zuid-Afrika
mag rekenen op 208 miljoen gul
den aan Europese hulp voor ont
wikkeling en wederopbouw. De
Europese Commissie heeft
maandag besloten tien projec
ten op dit gebied te ondersteu
nen. De hoogste bijdrage gaat
naar een programma om het ma
nagement van de publieke dien
sten drastisch te verbeteren.
Staten, Nederland en andere
landen die het slachtoffer zijn
geweest van de Japanse agressie
tijdens de Tweede Wereldoorlog
tegen zich in het harnas te jagen.
Hij veegde opmerkingen van ta
fel dat het voor een Japanse pre
mier ongepast is om de Yasu-
kuni-tombe in Tokyo, waar 2.6
miljoen Japanners worden
geëerd die sinds de negentiende
eeuw in oorlogen zijn gesneu
veld. te bezoeken. ..Wat zou dat.
er nog toe doen?", zei Hashi
moto. „Onze internationale be
trekkingen moeten we niet lan
ger laten vertroebelen door der
gelijke zaken."
Halverwege de jaren tachtig ont
stond onenigheid over politici
die het monument bezochten.
Dat gebeurde toen werd onthuld
dat zich daar ook de stoffelijke
resten bevonden van oorlogs
misdadigers. onder wie de oor
logsleider generaal Hideki Tojo.
In 1985 bracht premier Naka-
sone een officieel bezoek aan de
tombe. Dit leidde tot heftige pro
testen van onder meer China en
de beide Korea's. Sindsdien
heeft geen enkele Japanse pre
mier meer een bezoek gebracht
aan Yasukuni.
DEN HAAG (ANP/AP) - De Bosnisch-Servi-
sche minister van Justitie, Marko Arsovic,
heeft maandag een eerste gesprek gevoerd
met medewerkers van de griffie van het Joe-
goslavie-Tribunaal. Het is het eerste bezoek
van een Bosnisch-Servische bewindsman
aan het VN-tribunaal in Den Haag.
Onderwerp van gesprek tijdens het meer
daagse bezoek is onder meer de samenwer
king tussen de Republika Srpska (RS). de
Servische republiek binnen Bosnië, en het
tribunaal. Arsovic zei vorige week in de Bos
nisch-Servische hoofdstad Pale bij de aan
kondiging van zijn reis naar Den Haag dat
hij met het Joegoslavië-Tribunaal ook wil
spreken over het belastend materiaal tegen
de Bosnische president Alija Izetbegovic dat
de Bosnische Serviërs hebben verzameld.
Arsovic wordt vergezeld door zijn plaatsver
vanger Neskovic en door Igor Pantelic. een
van de advocaten van de wegens oorlogsmis
daden aangeklaagde Bosnisch-Servische
leider Karadzic.
Tijdens de Bosnische burgeroorlog weigerde
Pale het Joegoslavie-Tribunaal te erkennen.
In het vredesakkoord van Dayton, dat de
Servische president Slobodan Milosevic vo
rig jaar mede namens de Bosnische Serviërs
ondertekende, hebben deze zich echter ver
plicht tot samenwerking met het VN-hof.
Dat houdt in dat zij aangeklaagde personen -
behalve Karadzic onder anderen legerleider
Mladic - moeten overdragen. Arsovic zei vo
rige week dat het „niet uitgesloten" is dat
ook deze kwestie tijdens zijn bezoek aan Den
Haag aan de orde wordt gesteld.
NAVO-lidstaten overwegen verlenging van
het mandaat van de IFOR-vredesmacht in
Bosnië na het verstrijken van de huidige ter
mijn. die eind dit jaar afloopt. De Duitse
krant Welt am Sonntag heeft dit gemeld en
NAVO-bronnen hebben dit maandag min of
meer bevestigd.
Volgens de zondagskrant wordt niet uitge
sloten dat Duitse militairen, die momenteel
uitsluitend logistieke en medische functies
vervullen, voor algemene taken worden in
gezet.
NAVO-bronnen bevestigden dat binnen het
bondgenootschap momenteel hard wordt
gewerkt aan herstructurering van de IFOR-
aanwezigheid in Bosnië. Zo zou het aantal
manschappen worden teruggebracht van
50.000 naar 25.000. om de verlenging gemak
kelijker uitvoerbaar te maken of de troepen
sneller te kunnen terugtrekkken. Verder
zouden twee zware pantserbataljons worden
vervangen door lichter bewapende politie-
troepen.
De officiële datum voor de terugtrekking
van de IFOR-troepen is 12 december.
Veiling geroofde kunst
LONDEN iDPAi - Kunstvoorwerpen die de nazi's tijdens de
Tweede Wereldoorlog aan Oostenrijkse joden hebben ontno
men. worden op 28 en 29 oktober in Wenen geveild. De op
brengst komt ten goede aan slachtoffers van de oorlog. Dat
heeft het Britse veilinghuis Christie's maandagavond in Lon
den bekengemaakt.
Onder de hamer komen ongeveer 1.000 voorwerpen die naar
verwachting samen 2,3 miljoen pond (ongeveer 6 miljoen gul
den) zullen opbrengen. Ondanks alle pogingen daartoe is het
niet gelukt de rechtmatige eigenaren van de in het klooster
Maurbach in Oostenrijk opgeslagen goederen op te sporen.
Vorig jaar droeg het parlement in Wenen het bezit, van de voor
werpen over aan de federatie van joodse commissies in Oosten
rijk.
VW Polo met 13 vluchtelingen
STENDAL (AP) - De Duitse verkeerspolitie heeft maandag op
de autobahn A2 een vermoedelijk gestolen Volkswagen Polo
van de weg gehaald, waarin zich 13 personen bevonden.
De inzittenden bleken zeven mannen, twee vrouwen en vier
kinderen, variërend in leeftijd van vijf tot 38 jaar. Het gaat
waarschijnlijk om illegale immigranten uit Roemenie. Tegen
zeven van hen is een aanklacht ingediend
De politie hield de Polo op aanwijzingen van een vrachtwagen
chauffeur aan tussen Magdeburg en Brandenburg. De auto is
waarschijnlijk gestolen in Berlijn.
Violist krijgt speelstraf
MÜNCHEN (DPA/AFP) - Een Duitse violist moet in twee ge
vangenissen concerten geven als straf voor het smokkelen van
waardevolle muziekinstrumenten. Een rechtbank in München
veroordeelde maandag de 48-jarige man tot twaalf keer spelen
in twee jaar tijd.
De veroordeelde is de eerste violist van het plaatselijk filhar
monisch orkest. Hij smokkelde tussen 1988 en 1991 minstens 22
oude strijkinstrumenten Duitsland binnen en ontdook zo in
totaal ruim achthonderdduizend gulden invoerrechten De
rechtbank gaf de violist, behalve de concert-plicht, ook een
straf van tien maanden voorwaardelijk en ruim dertigduizend
gulden boete.
ANKARA AFP/DPA)- De Turk
se regering heeft de nabestaan
den van de twaalf overleden
hongerstakers maandag een
schadevergoeding in het voor
uitzicht gesteld. Minister van
Justitie Sevket Kazan maakte
tijdens een persconferentie be
kend een wetswijziging te zul
len voorbereiden die daarin
voorziet.
Kazan kondigde verder aan dat
Turkije voortaan geen onder
scheid meer zal maken in de be
handeling van politieke gevan
genen en overige gedetineerden.
Volgens de minister kunnen de
hongerstakers er gerust op zijn
dat de beloofde verbeteringen in
de leefomstandigheden in Turk
se gevangenissen worden door
gevoerd.
Deze belofte leidde in de nacht
van zaterdag op zondag tot het
beeindigen van de hongeractie
van 69 dagen, opgezet door ex
treem-links. De actie kostte tot
nu toe aan twaalf gevangenen
het leven.
Minister van Volksgezondheid
Yildirim Aktuna verklaarde dat
van de 149 gevangenen die in het
ziekenhuis zijn opgenomen er '23
in kritieke toestand verkeren.
Volgens het Turkse persbureau
Anatolia weigeren drie gevange
nen medische behandeling.
Aan de hongerstaking namen
zeker 300 gevangenen verspreid
over tientallen gevangenissen
deel. Zij eisten een betere behan
deling waarbij ze niet meer zou
den worden geslagen of aan el
kaar geketend Minister Tansu
Giller van Buitenlandse Zaken
nodigde het comité tegen folte
ring van de Raad van Europa
maandag uit voor een bezoek
aan een aantal Turkse gevange
nissen.
De Europese Unie. Frankrijk.
Duitsland en Italië leverden vo
rige week kritiek op de wijze
waarop de Turkse regering het
conflict met de gevangenen be
handelde.
Bomaanslagen in Bosnië tegen moslimdoe
len duiden erop dat de verstandhouding tus
sen de moslims en de Kroaten in de kwestie
Mostar ernstig aan het verslechteren is. Dat
heeft VN-woordvoerder Alexander Ivanko
maandag verklaard.
De aanslagen vonden zondag plaats in het
door de Kroaten bestuurde dorp Livno in het
westen van Bosnië. „Er is de afgelopen week
een geweldsescalatie geweest", zei Ivanko.
die sprak van zeer zorgwekkende ontwikke
lingen.
De aanslagen werden in verband gebracht
met de stijgende spanning in Mostar. waar
de Kroaten weigeren zitting te nemen in de
gemeenteraad. De Kroaten bestrijden de
geldigheid van de gemeentelijke verkiezin
gen van 30 juni. waarbij de moslims een
meerderheid kregen van 19 zetels tegen 18
voor de Kroaten.
De IFOR-troepen in Bosnië hebben twee
mannen, gekleed in uniformen van het Bos
nische regeringsleger, gearresteerd die in het
weekeinde betrokken zouden zijn geweest
bij een aanval op een Franse patrouille. Dat
heeft een woordvoerder van de uitvoerings
macht van de NAVO maandag verklaard.
Bovendien werd een wapenvoorraad in be
slag genomen.
MOSKOU (AP) - De Tsjetsjeen
se rebellen hebben maandag de
Verenigde Naties ervan be
schuldigd een volkerenmoord
in de inmiddels 19 maanden
oude oorlog in hun republiek te
negeren. Volgens de Tsjetsjenen
meten de VN met twee maten
waarbij 'Rusland altijd gelijk
heeft, ook al is dat niet zo', zo
staat in een verklaring die werd
doorgegeven door het persbu
reau Interfax.
De rebellen wijzen met de be
schuldigende vinger vooral naar
secretaris-generaal Boutros
Boutros-Ghali. De oorlog in de
afvallige republiek heeft aan
30.000 mensen het leven gekost,
voornamelijk burgers, zowel
Russen als Tsjetsjenen.
Tim Guldiman, hoofd van de
Tsjetsjenie-missie van de Orga
nisatie voor Veiligheid en Sa
menwerking in Europa (OSCE),
zei maandag dat een uitgestelde
ontmoeting tussen de Russische
bevelhebber van de noordelijke
Kaukasus. Anatoli Kvasjnin, en
de Tsjetsjeense stafchef Asian
Maschadov nog deze week zal
plaatshebben.
Interfax meldde dat de auto van
Maschadov maandag is bescho
ten bij de zuidoostelijke plaats
Nozhai-Joert. Maschadov bleef
ongedeerd, maar een van zijn
lijfwachten raakte gewond.
De strijd aan de verschillende
fronten ging ook maandag door.
De Tsjetsjenen lanceerden een
nieuwe aanval <4p Bamoet, een
voormalige sovjetraketbasis, 60
kilometer ten zuidwesten van de
hoofdstad Grozny. Russische ar
tillerie en vliegtuigen bestook
ten opnieuw dorpen in de zuide
lijke, oostelijke en zuidwestelij
ke gebieden van Tsjetsjenië.
Nederlanders in
Spanje vast na
massaal gevecht
LLORET DE MAR (DPA) - Na
een massaal gevecht tussen Ne
derlanders en Duitsers in Lloret
de Mar aan de Spaanse Costa
Brava zijn drie Nederlanders
gearresteerd. De ongeregeldhe
den ontstonden zondagochtend
toen ongeveer dertig Neder
landse jongelui het Wilhelmus
zongen, waarop Duitsers ant
woordden met het hun volks
lied. Na enkele beledigingen
vlogen beide groepen elkaar in
de haren, aldus de Spaanse poli
tie.
Volgens de politie waren de Ne
derlanders zwaar beschonken
Het drietal dat is opgepakt, vol
gens de politie tussen de acht
tien en twintig jaar oud. verzette
zich toen de politie een eind
maakte aan de vechtpartij. Een
Duitser werd met een verwon
ding aan zijn oog in het zieken
huis behandeld
Lloret de Mar is vooral bij jonge
toeristen in trek vanwege de vele
discotheken en cafés. Enkele
weken geleden sloegen meer dan
honderd jonge vakantiegangers
uit Nederland, Duitsland, Groot-
Brittannië en Italië op elkaar in.
GOES
Uw specialisten in de verhuur van
professionele gereedschappen en
machines
ALBERT JOACHIMIKADE 33 - GOES
KANTOOR: TEL. 0113-215401
MAGAZIJN: TEL. 0113-216904
Tijdens bouwvakvakantie geopend