Een knipoog te kort voor brons
Tour vol verrassingen
Deburghgraeve
doet België
versteld staan
Heter van den Hoogenband zwemtalent voor de toekomst
Rijtoer van Riis
in Kopenhagen
Wouda niet verder
dan vijfde plaats
Q&P
100
Atlanta 1996
Erik de Bruin maakt
furore als zwemcoach
MAANDAG 22 JULI 1996
an onze verslaggever
arel Jansen
TLANTA - De fotosessie van
Nederlandse olympische
oeg in Atlanta liet Pieter van
en Hoogenband aan zich voor-
ij gaan. „Toen ik hem daar in
een velden of wegen kon ont-
i ekken, wist ik dat het goed
realiseerde vader en team-
ts Cees Rein zich meteen.
e 18-jarïge zwemmer kwam een
later uiteindelijk elfhon-
erdste van een seconde te kort.
aniel Kowalski griste met mi-
iem verschil de bronzen me-
aille voor zijn neus weg in de fi-
ale van de 200 meter vrije slag.
D. wat zou ik die goser nu graag
p z'n gezicht willen timmeren."
ooit verwacht. plotseling
ichtbij en dan mistasten. Pie-
:r van den Hoogenband leerde
en wijze les voor Sydney 2000.
Jaar nu baal ik er alleen maar
e twee Nederlandse records die
ij in de series en de A-finale
vond-ie 'mooi', maar
nper een troost voor de grote
miste kans. „Want ik ben zo
tzettend in vorm. Ik heb zo
el snelheid. Op de eerste vijf
meter moet ik me gewoon in-
ouden." Angst om kapot te
aan in de resterende 150. Mis-
ihien toch beter om voortaan
oor te trekken „Nee. nee. Je
loet een race opbouwen. De
lap komt altijd, bij mij meestal
mijn derde baan. Ik moet dus
•el inhouden. Maar ik verbaas
ie er wel over, over mijn eigen
chaam. Wat een kracht."
)e vwo-scholier uit Geldrop ver
lees met zijn niet vermoede
nelheid 's ochtends al zijn eigen
ationale record naar de ge-
:hiedenis. Vorig jaar snelde hij
p de gewonnen 200 meter bij de
S Open in Auburn naar 1.48,78,
u mocht hij tweetiende van een
iconde eerder het bad uitstap-
en. Het gebeurde met de hem
typerende bluf. „Naast me lag
Pieter van den Hoogenband blijft teleurgesteld over het olympische water drijven, nadat hij op elfhonderdste van een seconde de bronzen
medaille heeft gemist. foto Paul Vreeker/ANP
die Fin, Kasvio. Ik zag dat-ie z'n
hoofd niet had kaalgeschoren.
Dat doet hij altijd voor grote
toernooien. Waarom heb jij je
hoofd niet geschoren vroeg ik
hem vlak voor de start. Hij zei
niets terug. En ik dacht: Zo, jij
hebt in ieder geval al verloren."
Van den Hoogenband heeft de
blik van een routinier. Kasvio
trok zich 's avonds zelfs terug
voor de B-finale, de pupil van
PSV-trainer Jacco Verhaeren
stapte met de vierde tijd de se
rieuze eindstrijd binnen. Daarin
ging hij wel vol, de eerste vijftig
meter. Tweede lag hij bij het eer
ste keerpunt. De klap kwam nu
niet in zijn derde maar in zijn
tweede baan. Vijfde na 100 meter
en daarna de vertwijfelde in
haalrace, nooit zijn imponeren
de lange slag negerend. Derde
na 150 meter en uiteindelijk vier
de, omdat Kowalski vanaf de
zesde stek onstuitbaar kwam
opstomen. Goud voor Danyon
Loader, zilver voor Borges.
„Vierde. Daar heb je dus totaal
niets aan."
Maar toch, Van den Hoogen
band demonstreerde sinds lange
tijd - Kees Vervoorn werd in
1980 vierde op de 100 meter vlin
derslag - weer eens een sterke
olympische race van een manne
lijke zwemmer. Weer geen
troost. „Leuk, al die informatie.
Maar wat koop ik er op dit mo
ment voor Niets."
De teleurstelling bij Pieter van
den Hoogenband was begrijpe
lijk. Maar wanneer hij bij zijn po-
van onze verslaggever
Peter Ouwerkerk
PARIJS - Onvoorstelbare, on
voorspelbare Tour de France
1996. Dit was een Tour die de
zesde van Miguel Indurain zou
worden, uitgedaagd door Lau
rent Jalabert. Een Tour die
historie zou schrijven, of
nieuwe Franse roem. Die zou
kreunen onder een nieuwe
Spaanse overheersing, of één
waarin het juk van Navarra na
vijf jaar kon worden afge
gooid. Maar er kwam zo goed
als niets van terecht.
De 83e Tour spatte alle kanten
op, behalve de verwachte. Mi
guel Indurain kraakte in het
kouwe noodweer van de eerste
week, had geen weerstand in de
slotkilometers van rit 7 naar
Les Arcs. Laurent Jalabert ver
loor in dezelfde spooketappe
alle aansluiting met de werke
lijkheid, en verdween drie da
gen later zelfs geheel uit koers.
Indurain kreeg ook in de veel
warmere Pyreneeën klop, gaf
alleen in de slottijdrit nog blijk
van een gedegen wederopstan
ding, maar raakte nooit meer
binnen de finale top 10. Indu
rain elfde, wie had dat
gedacht
Het woord was in de Tour van
1996 aan een nieuwe generatie.
Aangevoerd door een veterane
ex-knecht, Bjarne Riis. Ont
hutsend sterk geschraagd door
zijn piepjonge maat Jan Ull
rich. daarachter sterk geblokt
door andere youngsters als Ri
chard Virenque. Laurent Du-
faux en Peter Luttenberger, de
nummers 3,4 en 5.
De jonge honden hadden geen
medelijden met de onaantast
bare geachte 'zonnekoning' uit
Villava. Onder aanvoering van
de zeer offensieve Riis gingen
zij hun eigen kans toen de heer
ser van de jaren negentig rijp
bleek voor de slacht. Riis
groeide boven zichzelf uit.
voorbeeldig gesteund door Ull
rich en op beslissende momen-
.ten ook door Udo Bolts. Lut
tenberger bevestigde zijn mo
gelijkheden uit de Ronde van
Zwitserland, als klimmer zowel
als tijdrijden En de Festina-
Bjarne Riis maakt de befaamde draai voor de Are de Triomphe. De Tour-winnaar moet echter meer als een tussenpaus worden gezien.
Zijn opvolgers staan al klaar. foto Patrick Kovarik/EPA
De Ronde spatte alle kanten op, behalve de verwachte
tweeling Virenque/Dufaux
vocht een enerverend gevecht
uit voor de laatste trede van
het podium.
Riis was de aanvoerder van de
Telekoms van Walter Godef-
root. die zich iedere dag weer
verbaasde over de krachten die
er in zijn manschappen schuil
gingen. Godeffoot: „Als mij
was gevraagd of Riis de Tour
kon winnen, had ik geant
woord: dat kan. Of Zabel kans
hebber was voor de groene trui:
PARIJS - Wielrenner Bjarne Riis wordt vandaag (maan
dag) in Kopenhagen gehuldigd tijdens een rijtoer door de
stad zoals het Deens voetbalelftal vier jaar geleden ter gele
genheid van de Europese titel. De autoriteiten verwachten
bij de intocht in de Deense hoofdstad bijna 200.000 mensen.
Maandagmorgen ontvangt bondskanselier Helmut Kohl
de eerste Deense Tourwinnaar en zijn ploegmakkers van
Telekom in Bonn.
natuurlijk. Of Ullrich mis
schien de jongerentrui kon
pakken: hij hééft de kwalitei
ten. En het ploegenklasse-
ment: we zouden hoog komen.
Maar én geel, én groen, én bes
te jongere. én bijna ook nog het
ploegenklassement in één
Tour Nee, dat had ik nooit
verwacht."
Hoe het kan Schrijf het toe
aan de mysterieuze krachten in
de sport, dan blijft het tenmin
ste gezellig. De Telekoms heb
ben in ieder geval competitie
van hoog niveau laten zien.
strijd geleverd, aangevallen.
Gesprint, tijd gereden, op kop
gewerkt. Ze hebben de Tour
niet gestolen, als collectief wa
ren ze veruit de besten.
Afstappers
Veel beter in ieder geval dan
een fors aantal afstappers. dat
het niet kon volhouden. Een
gele trui die huilend vertrekt.
Stéphane Heulot. Kopman
nen. vedetten die Parijs niet
halen - zoals Jalabert. Gotti,
Armstrong, Zaina, Bruyneel.
Cipollini, Oetsjakov. Svorada.
Gontsjenkov. Lino. Poelnikov,
Buenahora. Jaskula. Marie. Af
gestapt. ziek. gevallen - alle
leed heeft zijn eigen oorzaak..
Maar ze ontbraken gisteren in
Parijs.
Het maakte de 83e Tour tot een
Tour vol surprises. Een film
met onbekende afloop. Waar
op. toen de plot eenmaal be
kend was, talrijke scenario's
werden losgelaten Die verras
send bleef, maai' die in zijn af
ronding toch ook weer teleur
stelde. In de hoogste rangen te
behoudend was. te weinig durf
aansprak.
Het was een Tour. die volledig
voorbij ging aan de Spanjaar
den en de Belgen: geen ritze-
ges. Die voor de Italianen
slechts dagprijzen opleverde:
Cipollini, Podenzana en giste
ren nog Baldato, maar verder
'niente'. Een Tour. die in een
grote deceptie eindigde voor
Banesto. voor ONCE én voor
de sterkste ploeg ter wereld.
Geen ritzege voor Mapei en de
kopmannen Olano en Romin-
ger zijn pas te vinden op plaats
9 en 10.
Maar het was ook een Tour die
succes opleverde voor Frank
rijk. Met Virenque - derde, en
derde maal bergtrui - ook een
rit én de zesde plaats voor Luc
Leblanc. met vier dagen geel -
Heulot en Moncassin - en etap
pezeges voor Frédéric Moncas
sin en de onbekende Cyril Sau-
grain.
In mindere mate was er succes
voor Zwittserland. Laurent
Dufaux, tweevoudig Dauphiné-
Libéré-winnaar, bewees ook
een grote ronde aan te kunnen.
Hij reed er zijn landgenoten
Zulle (26e) en Rominger mee
naar de schaduw. Beiden zijn
magneten die misfortuin aan
trekken. Zülle won wel de pro
loog, maar Pascal Richard was
als totaal overtuigender, zeis al
eindigde hij veel lager (47e).
Het waren dit jaar vooral de
minder traditionele wielerlan-
den die de toon zetten. Dene
marken dus, met Riis, maar
ook met Rolf Sörensen. Duits
land, met Zabel en Ullrich. En
zowaar ook Nederland. 'Oran
je' ging niet voor het klasse
ment. maar won wel drie etap
pes, met Blijlevens, Boogerd en
Voskamp. Sörensen pakte ook
een tweede rit voor Rabo. Het
verdienstelijke van de Neder
landse ploegen school hem
vooral in hun actieve inbreng.
TVM en Rabo behoorden tot de
meest actieve ploegen van deze
Tour. Ze waren constant voor
in, een beeld dat de laatste ja
ren volledig ontbrak.
De Tour van 1996 was een Tour
tegen de elementen. Met veel
tegenwind en extreem slecht
weer in de eerste anderhalve
week. waardoor een toprit in de
Alpen moest worden terugge
bracht tot een bergsprint over
46 km. 1996 leverde een Tour op
met flink wat uitvallers, maar
69 op 198 is niet buitenissig
veel.
Een Tour die boze boeren ver
leidde tot het strooien van kop
spijkers. Die de ETA in Bas
kenland uitdaagde. Die een
conflict kende tussen motorrij
ders en ploegleiders, waar de
Tourdirectie amper raad mee
wist. Een Tour die door vijf lan
den voerde. In Nederland. Bel
gië en Spanje een geweldig en
thousiasme teweeg bracht.
Vooral de etappe naar Pam
plona zal de boeken in gaan als
een Magisch Moment. De ver
late intocht van Miguel Indu
rain. met de daaropvolgende
openbare troonswisseling, zal
nog heel lang heugen.
Een Tour met een paar prach
tige massasprints, 'eerlijk' ver
deeld onder diverse winnaars.
Een Tour met een totaal onver
wachte winnaar. Riis bracht
het kleine koninkrijk Dene
marken tot wielergekte. Maar
hij moet waarschijnlijk toch
meer als een tussenpaus wor
den gezien. Zijn opvolgers
staan immers al klaar.
Of daar Miguel Indurain vol
gend jaar nog één keer zal bij
zijn? De uitslag van de slottijd
rit laat alle ruimte open De
Wet van Als kan voor de zoveel
ste maal worden aangespro
ken. Hoe heerlijk is het niet te
speculeren. Tot in 1997, start in
Rouaan. de streek van Jacques
Anquetil. precies veertig jaar
na diens eerste eindzege. An
quetil was de eerste met vijf.
Miguel Indurain heeft hem,
Merckx en Hinault nog steeds
niet naar de historie verdreven.
Dankzij een Deense reus. Riis
genaamd.
sitieven komt, ver na afloop van
deze Spelen, zal hij beseffen dat
hem in Sydney 2000 een kansrijk
optreden wacht. De zoon van
oud-zwemster Astrid Verver valt
nu nog altijd weg in de schaduw
van de zware kanonnen die sa
men met hem het startblok op
stappen voor de vrije slag. Heel
voorzichtig is daarom inmiddels
de krachttraining opgenomen in
zijn programma.
De komende jaren zal dat wor
den opgevoerd. Het is pure
noodzaak. Nu haalt het Russi
sche sprintkanon Popov, der
tien kilogram zwaarder dan de
Nederlander, nog de schouders
op bij het horen van zijn naam.
Waar de Rus hem niet serieus
neemt, vestigt Van den Hoogen
band in Atlanta zijn hoop op de
100 meter vrije slag van van
daag. „Die gaat fantastisch in de
training." En wie weet? „Inder
daad. misschien kent die Popov
me na maandag ineens wel
Fabuleus
Op hetzelfde koninginnenum-
mer bij de vrouwen liet Karin
Brienesse zaterdag haar gezicht
zien in de finale. Ze had nogal
wat verwachtingen gewekt, de
zwemster van DWK uit Barne-
veld. In het olympisch dorp vier
de ze woensdag weliswaar haar
27ste verjaardag, maar leeftijd
telt niet voor de Amersfoortse.
Ze demonstreerde het op de re
cente NK met een fabuleus na
tionaal record op de 100 vrij.
Voor de derde keer naar de Spe
len dus en andermaal kan ze
daar nu al met voldoening op te
rugkijken. Na Seoul - zesde - en
Barcelona - achtste - tikte ze nu
weer als achtste aan. Langzamer
dan in de series, omdat „de pijp
leeg was. Ik was veel te gretig.
Willen, willen en nog eens wil
len." De gewenning aan het eve
nement stemde tot nuchterheid:
„Even een potje janken en over
tot de orde van de dag. Zo simpel
kan het leven zijn."
ATLANTA - De series zijn
voorlopig favoriet in Atlan
ta om zwemrecords te bre
ken. Nadat een dag eerder
de Belg Frederik Deburgh-
graeve al in de ochtenduren
had uitgehaald met een we
reldrecord op de 100 meter
schoolslag, drongen giste
ren Marcel Wouda, de natio
nale mannen estafetteploeg
en Penny Heyns zich op de
voorgrond.
Wouda scherpte in de voor
ronde het nationale record
op de 400 meter wisselslag
aan. In de finale echter ein
digde Marcel Wouda als vijf
de na 4.17,71. In de series was
hij tot 4.17.30 gekomen.
Olympisch kampioen werd
de gedoodverfde Ameri
kaanse favoriet Tom Dolan
(4.14.90). Hij werd opgejaagd
door zijn landgenoot Eric
Namesnik izilver met
4 15,25) en de Canadees Cur
tis Mvden (brons met
4.16.28).
Wouda had na de eerste 200
meter te veel achterstand
opgelopen om zich met zijn
twee beste onderdelen, de
school- en borstslag. nog te
herstellen. Hij kon de hoog
gespannen verwachtingen
na zijn Nederlandse records
in de serie, niet waarmaken.
In de series van de 4x200 me
ter vrijeslag. brak het viertal
Van den Hoogenband. Hoey-
mans. Van der Spoel en Van
der Zijden het twaalf jaar ou
de record. En de Zuid-Afri
kaanse schoolslagzwemster
Heyns klokte over 100 meter
de tweede mondiale toptijd
van de olympische zwem
wedstrijden.
Het Nederlandse record op
de 4x200 meter vrije slag
(7.26,721 hield twaalf jaar
stand. Hans Kroes. Patrick
Drost, Edward Schlinge-
mann en Frank Drost zwom
men het op de Spelen van
Los Angeles in 1984. Lang ge
wacht. maar de manier
waarop de Oranje-equipe er
gisteren mee afrekende was
het waard. Het kwartet
kwam binnen op 7.23,39.
ruim drie seconden rapper
dan hun illustere voorgan
gers. De achtste plaats in de
A-finale betekende een extra
beloning.
van onze verslaggever
Karei Jansen
ATLANTA - Vakantie? Het
klinkt Frederik Deburghgraeve
bekend in de oren, maar nee.
Liever niet. Geen tijd. Te druk
met andere dingen. Jagen met
zijn fretten in de bossen rond
Roeselaere. Of een optreden
met zijn heavy metalband I-
Scan, hij op de basgitaar. En ja,
rijden op de motoren, de oldti
mers, misschien volgend jaar
wel op een Harley.
Even tennissen, snookeren, par
tijtje squash. Met de honden uit,
een Rothweiler en een Labrador.
Of 'effekes' de hengel uitwerpen,
gewoon wat vissen? De Vlaming
zit er echt mee in zijn maag. „Ik
kan niet stilzitten. Dat is struc
tureel. Veerle, mijn vriendin,
wordt gek van me. Ik ben nooit
thuis. En als ik er ben, ga ik er
net vandoor."
Frederik Deburghgraeve (23)
mag zich sinds zaterdag de eer
ste Belgische medaillewinnaar
ooit in het olympische zwembad
noemen. Goud gekleurd en met
een wereldrecord op de 100 me
ter schoolslag.
De Belg hoeft zich sinds zijn
unieke race in het Georgia Tech
Quatic Center van Atlanta geen
zorgen meer te maken. Hij is van
de een op de andere dag het
nieuwe Vlaamse im- en export-
produkt,
Hij verdient het, Deburgh
graeve. Op zijn achtste viel hij
zijn astma aan door te gaan
zwemmen. Die instelling houdt
de sportman van het jaar bij de
zuiderburen nog steeds op de
been. Dus 'ging' hij er voor. za
terdag in de series. Het score
bord stokte bij 1.00,60, waar de
Hongaar Karoly Guttler drie
jaar geleden 1.00,95 nodig had.
Hij wist dat-ie snel kon gaan,
omdat tijdens de vele trainingen
al vijf keer eerder een officeuze
wereldtijd was geklokt. „Maar
toch wilde ik het zekere voor het
onzekere nemen. Die A-finale,
daar ging het me om. Tja en dan
een wereldrecord. .Mooi meege
nomen. toch
De voorspelde verbetering daar
van bleef uit in de eindstrijd.
Zijn gouden plak kwam daaren
tegen amper in gevaar. Met de
Amerikaan Linn (1.00,77) dook
Deburghgraeve andermaal on
der de tijd van Guttler (nu
1.00,65), meer zat er dit keer niet
in.
Bizar genoeg wordt het Belgi
sche succes bij de Olympische
Spelen geruggesteund door
twee Nederlandse trainers. Ro
nald Gaastra is sinds 1989 dan
wel directeur van de Vlaamse
Zwemliga, hij werd geboren in
Haarlem en deed zijn zwemerva-
ring als coach op bij de Dommel-
baarzen in Vught. BZV Den
Bosch en MZ&PC in Maastricht.
Gaastra „Euh. de zwemmer
maakt de coach hoor." De pupil:
„Ronald woont ruim honderd ki
lometer bij me vandaan. Hij faxt
me dus elke week mijn trainings
programma's. Die plak ik aan
het startblok, zodat ik tijdens de
sessie kan zien wat ik moet doen.
Mijn vader staat altijd langs de
kant."
van onze verslaggever
ATLANTA - Erik de Bruin heeft
definitief zijn naam gevestigd
als zwemcoach. De voormalige
discuswerper begeleidde
vrouw en pupil Michelle Smith
zaterdag naar olympisch goud
op de 400 meter wisselslag. De
eerste medaille in. de zwemge
schiedenis van Ierland.
„Iedereen is vanavond straalbe-
zoepen in Dublin", reageerde De
Bruin met een flauwe glimlach
Zelf nam hij 's avonds met zijn
Michelle een frisdrankje, want
het koppel wacht nog meer
kansrijke races in Atlanta.
Ze leerden elkaar kennen bij de
Olympische Spelen van vier jaar
geleden in Barcelona. De liefde
bloeide in Spanje op en werd la
ter zelfs omgezet in de relatie
coach/pupil toen De Bruin een
keer op een training van zijn
ouw kwam neuzen. De intensi
teit daarvan irriteerde hem.
Smith, toen nog een onbekende
zwemster, wilde de gok wagen.
Inmiddels is Michelle Smith in
Ierland uitgegroeid tot een be
kende persoonlijkheid. Vorig
jaar veroverde ze twee Europese
titels op de 200 meter vlinder- en
wisselslag en werd ze tweede op
de 400 wissel. Zaterdag verne
derde ze op de laatste afstand
imponerende namen als Allison
Wagner en Krisztina Egerszegi.
Middels het zoveelste Ierse re
cord bracht ze Dublin, volgens
haar coach, in extase.
„De tijd haddjen we ingeschaald.
Maar de eindrangschikking
niet", zei Enk de Bruin. „Na vier
jaar zit de samenwerking lekker
in elkaar. En ach. dat gezwam
dat ik nu een topcoach zou zijn.
De vernieuwer van het zwem
men? Ik vind het fijn voor Mi
chelle. En het kan deze week nog
mooier worden."