Aanklager wil vrijlating Lajic
SIPRI: minder oorlogen in '95
PZC
Duitse regering haalt
bakzeil bij CAO voor
overheidspersoneel
heateropleiding
Studio Teirlinck
dreigt te verdwijnen
Drie doden bij vliegtuigongeluk in Japan
Burgemeester in
Rusland vermoord
Lijfarts Mitterrand
schond ambtsgeheim
buitenland
Ooggetuige zag Tadic bij etnische zuivering in Prijedor-regio
VRIJDAG 14 JUNI 1996
doorMarjolijn de Cocq
piSimone van Priel
pl$ HAAG - De van oorlogs-
uisdaden beschuldigde Bosni-
^eServier Goran Lajic wordt
tjarschijnlijk door het Joego-
jiiTié-tribunaal in Den Haag
nijgelaten. Het is niet zeker dat
je man die in de Scheveningse
evangenis vastzit de Goran La-
eis die de aanklagers zoeken,
client aanklager Grant Nie
mann in een motie. Daarom
moet de aanklacht tegen deze
Lajic worden ingetrokken.
Maandag komen de rechters in
de zaak bijeen.
Bij een foto-identificatie hebben
negen van de tien getuigen La
jic. die wordt beschuldigd van
het martelen en doden van mos
lim-gevangenen in het kamp Ke-
raterm in de Prijedor-regio in
het noordwesten van Bosnië,
niet herkend en de tiende was
niet honderd procent zeker. Zelf
heeft Lajic steeds volgehouden
snonze correspondent
van Nuijsenburg
tflXN' - Bemiddelaars zijn er
jsteren in geslaagd een oplos-
te vinden voor het conflict
de Duitse regering en de
tonden van het overheidsperso-
Kelover een nieuwe CAO. Hun
worstel, dat door beide partij-
(j wordt geaccepteerd, pakt
.vooral voordelig voor de bon
ten uit. Zij zijn op twee essen-
liüe punten in het gelijk ge
beld door de bemiddelaars die
varen ingeschakeld, nadat de
wrlijen het na vier moeizame
«derhandelingsronden niet
eens hadden kunnen worden.
inister Kanther van Binnen
zaken wilde de 2.3 mil-
ai werknemers in overheids
kast geen loonsverhoging bie-
èen het mes zetten in het ziek-
fceld. Op beide punten haalde
3 bakzeil.
Ie voorzitter van de belangrijk
ambtenarenbond OeTV,
noemde het resultaat van
bemiddeling een 'succes',
Doral omdat de kortingen op
ziektegeld nu van tafel zijn.
minpunt geldt dat de lonen
de ambtenaren in de vijf
elstaten van de voormalige
R slechts van 84 tot 85 pro
van het niveau in het wes-
worden opgetrokken. Kant-
was ook tevreden en sprak
seen 'compromis van de rede-
iheid'.
mieuwe CAO. die een looptijd
eft van 20 maanden, voorziet
dit jaar in een eenmalige
LVTWERPEN (GPD) - Boven
feingang van Studio Herman
de bekendste thea-
van België, heb-
b medewerkers een plakkaat
Kt Te koop' gehangen,
i de nieuwe structuur van de
latonome Hogeschool Antwer-
|en is namelijk geen plaats
hor twee drama-opleidingen:
berzijds het Conservatorium
«ar een acteurs- en woordkun-
kan worden ge-
wlgden anderzijds Studio Her
sin Teirlinck, die haar studen
tin een opleiding toneel en
lieinkunst aanbiedt.
Mat de Vlaamse minister
jac Van Den Bossche van On-
voor de hogescholen een
bekostigingssysteem
bfi bedacht, schiet er voor
fcniio Herman Teirlinck veel te
temg geld over om te kunnen
Neven.
artistiek leider van de
Mo. is laaiend.
Nst erop dat zijn opleiding
k 1993 nog 38 miljoen frank
j&g en het nu moet doen met
«miljoen.
fet alleen de subsidiëring is
(Advertentie)
dat hij onschuldig is. „Ik ben
niet de Goran Lajic uit de aan
klacht". Zijn advocaten wezen
er op dat in die aanklacht geen
nadere persoonsgegevens wor
den vermeld en dat 'Goran Lajic'
in Bosnië een veel voorkomende
naam is. Na een nieuw onder
zoek en een uitvoerig gesprek
met Lajic moeten de aanklagers
nu bakzeil halen.
Tadic
Tijdens de voortzetting van het
proces tegen Dusko 'Dule' Tadic
kwam gisteren in een aangrij
pende getuigenis de vermeende
rol van Tadic bij de etnische zui
veringen van de moslimbevol
king in Prijedor ter sprake. Ge
tuige Nasima Klipic vertelde de
rechters hoe Tadic na de inname
van zijn woonplaats Kozarac sa
men met Servische soldaten en
uitkering van 300 mark (onge
veer 333 gulden) en volgend jaar
een loonsverhoging van 1.3 pro
cent. Het ziektegeld blijft voor
alsnog onaangetast. De bonden
hadden aanvankelijk een loons
verhoging van 4.5 procent
geëist, maar tegelijk duidelijk
gemaakt dat dat niet "hun laat
ste woord' was.
Het ziektegeld kan ondanks het
voorstel van de bemiddelaars
alsnog een twistpunt tussen de
partijen worden. De bezuinigin
gen op dit punt zijn een belang
rijk element in het hervormings
programma van de regering dat
de economie uit het slop moet
halen. Ze overweegt in lopende
CAO's in te breken, om te voor
komen dat haar plannen stran
den op de eerder gemaakte af
spraken tussen werkgevers en -
nemers. Kanther zei gisteren dat
in dat geval ook de nieuwe CAO
niet buiten schot kan blijven.
De nieuwe CAO kost de over
heid naar schatting 4 miljard
mark. waarvan het leeuwendeel
opgebracht moet worden door
de deelstaten en de gemeenten.
Voor de regering in Bonn, die
eind april een bezuiningspakket
van 50 miljard presenteerde,
blijft de schade beperkt tot 300
miljoen mark.
Dit pakket is morgen het mik
punt van een grote demonstra
tie in Bonn waartoe de vakcen
trale DGB heeft opgeroepen. De
DGB verwacht minstens 200.000
betogers tegen de regerings
plannen die de vakbeweging tot
een 'catalogus van gruwelen'
heeft verklaard.
Franse NATO-militairen begeleiden donderdag één (m) van de t wee moslim-verdachten van de
centrale gevangenis in Sarajevo naar een pantservoertuig, dat hen naar het vliegveld brengt
voor hun vlucht naar Nederland. foto Fehim Demir/EPA
agenten moslimmannen uit een
grote groep gevluchte inwoners
van de Prijedor-regio had ge
haald. „De Serviërs selecteer
den mensen en vermoordden
hen. Ik zag dat ze hen eruit haal
den en naar huizen in de buurt
brachten", zei ze.
Bij het busstation van Koza-
rusa. op de weg van Kozarac
naar Prijedor. werden drie groe
pen mannen gevormd, die elk
naar een van de drie beruchte
concentratiekampen werden af
gevoerd: Omarska, Keraterm en
Trnopolje Volgens Nasima
droeg Tadic een automatisch ge
weer en een pistool en hij had
een camouflagepak aan.
Nasima Kiplïc woonde net als
Tadic in Kozarac. Ze kende 'Du
le', zoals ze hem steevast noem
de. 'bijna mijn hele leven'. Gere
geld kwamen ze elkaar tegen in
het uitgaansleven. Ze zeiden el
kaar gedag, praatten wel eens.
'Grappig en vreemd' noemde ze
hem: in een café had hij een keer
de stoel weggetrokken waarop
ze net wilde gaan zitten, zodat ze
onderuit ging. Haar broer. Enver
Alic, had Tadic een keer hout ge
leverd voor zijn café.
Maar sinds het uitbreken van de
oorlog heeft Nasima haar broer
Enver niet meer gezien. „Hij
werd naar Omarska gebracht",
vertelde ze de rechters van het
tribunaal gisteren en begon
daarna te huilen. Tadic is mede
aangeklaagd voor het dusdanig
mishandelen van gevangenen in
Omarska, dat zij daaraan overle
den. Een van de genoemde
slachtoffers heet Enver Alic. Na
sima Klipic heeft haar andere
broer. Ekrem, en haar man Si-
han, die politie-agent in Kozarac
was. sinds haar vlucht uit Koza
rac evenmin teruggezien.
Celebici
De overdracht gisteren door
Bosnië van twee moslim-ver
dachten betekent dat mogelijk
een proces tegen vier aange
klaagden tegelijk wordt gehou
den al dringen de advocaten
van twee van de vier op aparte
berechting aan. Hazim Delic en
Esed Landzo arriveerden in Den
Haag aan boord van een militair
vliegtuig van de IFOR-vredes-
macht in Bosnië. Samen met de
al gevangen zittende Zejnil De-
lalic en Zdravko Mucic zijn zij
aangeklaagd voor moord op en
marteling van Servische burgers
in het kamp Celebici in midden-
Bosnie.
problematisch maar ook de ar
tistieke eigenheid van de Studio
en het Conservatorium komt in
het gedrang, ondanks alle belof
ten van hogerhand dat aan het
eigen karakter van het kunston
derwijs niet zou worden getornd.
„Sinds februari 1995 zitten we re
gelmatig rond de tafel met de
mensen van het Conservato
rium", vertelt Frank Vercruysse,
een van de bezielers van de Stu
dio.
„We hadden een lessenpakket
uitgewerkt waarin zowel Studio
als Conservatorium zich konden
vinden en waardoor de eigen
heid van hun en onze opleidin
gen bewaard zou blijven.
Alleen is dat lessenpakket, dat
wij altijd zo goedkoop mogelijk
hebben gehouden, nooit door
het departement bekeken. Men
vindt namelijk 38 miljoen frank
voor de beloofde autonomie en
diversiteit onbespreekbaar".
Het wordt derhalve steeds twij
felachtiger of Studio Herman
Teirlinck binnenkort zijn vijftig
jarig bestaan in de geest van zijn
stichter kan vieren.
Een DC-10 van Garuda Indonesian Airways ligt donderdag uitgebrand net buiten een startbaan van de Japanse luchthaven van
Fukuoka. Bij het ongeluk kwamen drie mensen om het leven. foto Shingo Nishizume-Kyodo/RTR
TOKYO (AP) - Bij een ongeluk met een Indonesische DC-10 op
de luchthaven van Fukuoka in het zuiden van Japan zijn giste
ren drie mensen om het leven gekomen en 108 gewond geraakt.
Het toestel van Garuda Indonesian Airways, dat 261 overwegend
Japanse passagiers en veertien bemanningsleden aan boord
had. schudde volgens passagiers hevig tijdens het opstijgen,
bleef slechts enkele seconden in de lucht en kwam met een klap
terug op de grond. Doordat het enkele ogenblikken duurde voor
dat het vliegtuig in brand vloog, konden bijna alle inzittenden
tijdig uit het wrak ontsnappen. De oorzaak van het ongeluk was
nog onduidelijk. Ooggetuigen en verkeersleiders verklaarden
echter dat zij tijdens de start uit een van de motoren vlammen
zagen komen. Analisten op de Japanse televisie speculeerden of
de piloot de start misschien te laat had afgeoroken.
STOCKHOLM (AP) - Het aantal
grote oorlogen is in 1995 afgeno
men, maar daar tegenover staat
dat de supermachten de ont
wikkelingen in de andere lan
den steeds minder kunnen beïn
vloeden, zo concludeert het
Zweedse Instituut voor Inter
nationaal Vredesonderzoek (SI
PRI).
In het jaarboek dat gisteren is
uitgekomen, heeft het instituut
dertig oorlogen opgenomen in 25
landen en gebieden Net als vo
rig jaar is het aantal oorlogen ge
daald. In 1994 waren er 32 oorlo
gen in 28 plaatsen. In 1989 waren
er nog 36 conflicten in 32 plaat
sen. De meeste oorlogen van
1995 waren burgeroorlogen,
waarmee de trend van 1994 ook
werd voortgezet waar het ging
om het soort conflicten. Boven
dien is de kans op kernoorlogen
afgenomen, aldus het SIPRI.
Hoewel die twee ontwikkelingen
gezien kunnen worden als een
positief gevolg van het einde van
de Koude Oorlog, zeiden de op
stellers van het rapport ook dat
er slechte kanten zitten aan het
verlies van macht en invloed van
de supermachten.
„De serieuze bedreiging op dit
moment is het verlies van zeg
genschap over ontwikkelingen
door de grote machten en de
multilaterale veiligheidsorgani
saties". aldus het rapport.
Het enige grote conflict dat in
1995 door onderhandelingen
beëindigd is - de oorlog in Bos-
nie-Herzegowina was „specta
culair". maar biedt nauwelijks
een hartverwarmend voorbeeld
van het nut van bemiddeling, al
dus het SIPRI.
„Geen van de partijen boekte
een duidelijke overwinning en
geen van de partijen is tevreden
met de status quo. Van oudsher
zijn zulke omstandigheden een
recept voor nieuwe strijd."
Het vredesakkoord van Dayton
waarmee het land in afzonderlij
ke etnische gebieden wordt op
gedeeld onder leiding van een
zwak centraal bestuur „heeft de
fundamentele oorzaken van het
conflict eerder versterkt dan op
gelost", aldus het rapport.
Bewapening
In het rapport wordt verder mel
ding gemaakt van de ook in 1995
opnieuw dalende defensie-uitga
ven in de hele wereld. Bovendien
nam in de meeste delen van de
wereld de militaire productie af.
Toch zijn er enkele landen waar
de bewapening onverminderd
voortgaat, zoals in India.
Dat het nucleaire non-prolifera
tieverdrag (NPV) permanent is
gemaakt, is een „groot succes...
Een universeel non-proliferatie-
regime lijkt haalbaar, maar de
spanningen nemen toe over niet-
naleving en kernontwapening",
aldus de onderzoekers.
In het rapport staan ook voor
beelden van conflicten die om
sloegen in bedreigend gedrag en
militair optreden, maar die toch
niet uit de hand liepen en waar
het overleg gewoon voortgezet
werd. Ondanks het binnendrin
gen van Noord-Koreaanse mili
tairen in de gedemilitariseerde
zone tussen Noord- en Zuid-Ko-
rea eind 1995 en de Chinese ma
rine-oefeningen bij de kust van
Taiwan is er toch geen eind ge
komen aan het overleg tussen
Noord- en Zuid-Korea en China
en Taiwan, aldus het SIPRI.
Algerijnse officier vermoord
ALGIERS (AP) - De assistent-officier van justitie van Algiers
is woensdag vermoord. Dat hebben de Algerijnse autoriteiten
gisteren bekendgemaakt.
Het slachtoffer, de 49-jarige Mokhtar Benkraouche, werd bij
het verlaten van zijn huis in een plaats iets ten zuiden van Al
giers door vier mannen onder vuur genomen. De verantwoor
delijkheid voorde aanslag werd niet direct opgeëist. De meeste
van de 43 moorden die sinds 1993 zijn gepleegd op vertegen
woordigers van justitie en het openbaar ministerie zijn op
geëist door de Gewapende Islamitische Groep (GIA).
President Samper vrijgesproken
BOGOTA (AFP/RTR) - Het Colombiaanse Huis van Afgevaar
digden heeft president Ernesto Samper vrijgesproken van de
beschuldiging dat hij zijn verkiezingscampagne in 1994 met
drugsgelden zou hebben gefinancierd. Met dit besluit is de af
faire definitief afgesloten en kan het staatshoofd in de toe
komst niet meer worden vervolgd.
De openbare aanklager had Samper in februari aangeklaagd.
In het parlement stemden 111 leden voor het besluit en 43 te
gen.
Guatemala zet stap richting vrede
GENEVE (AP) - Het einde van de oudste burgeroorlog in La-
tijns-Amerika is gisteren een stapje dichterbij gekomen met de
ratificatie van een conventie over inheemse volken door de
Guatemalteekse regering. Dit was een van de hoofdeisen van
de guerrillabeweging URNG. De ondertekening maakt deel uit
van een achtfasenplan van de VN dat uiteindelijk moet leiden
tot beëindiging van de burgeroorlog in Guatemala.
De Guatemalteekse regering heeft zich nu verplicht de tradi
tionele waarden van de inheemse bevolking, de Maya's, te res
pecteren en hen te raadplegen bij alle beslissingen die te ma
ken hebben met hun economische en maatschappelijke ont
wikkeling.
Singapore laat Barings met rust
SINGAPORE (AP) - De regering van Singapore heeft besloten
af te zien van strafvervolging tegen twee voormalige topbe
stuurders van de Britse Barings Bank.
Na zorgvuldige bestudering van alle bewijsmateriaal heeft de
politie het openbaar ministerie geadviseerd dat er „onvoldoen
de grond" is om de twee ex-directeuren. James Bax en Simon
Jones, strafrechtelijk te vervolgen, luidde de verklaring van de
regering.
Barings ging in februari 1995 failliet door toedoen van effecten
handelaar Nick Leeson.
Aantal asielzoekers EU blijft dalen
LUXEMBURG i AP) - Bijna 271.000 mensen vroegen in 1995 in
de landen van de Europese Unie politiek asiel aan. Daarmee
werd de terugloop in het aantal asielaanvragen sinds 1992,
toen een recordaantal van 674.056 vluchtelingen zich meldde,
voortgezet. Dat maakte het bureau voor de statistiek van de
EU. Eurostat. gisteren bekend.
De meeste asielzoekers kwamen uit Joegoslavië, gevolgd door
Turkije en Bosnië. Anders dan in de EU-landen neemt het aan
tal asielzoekers in de VS nog elk jaar toe. van 70.000 in 1991 tot
150.000 vorig jaar, aldus Eurostat.
MOSKOU (AP) - De burgemees
ter van de stad Zjoekovski, een
centrum van ruimtevaarton
derzoek op 20 kilometer van
Moskou, is het slachtoffer ge
worden van een huurmoord, al
dus de politie. Het lichaam van
burgemeester Viktor Mosalov
werd gisteren in een trappen
huis van zijn tlat gevonden. Hij
was driemaal door het hoofd ge
schoten.
Hoewel het hoofd van de regio
nale politie zei dat er geen spra
ke kan zijn geweest van een poli
tiek motief, omdat de plaatselij
ke functionarissen „meer econo
mische dan politieke leiders"
zijn, was de Russische president
Boris Jeltsin het daar niet mee
eens.
Jeltsin noemde de moord „een
terreurdaad" om de bevolking te
intimideren tijdens de aanloop
naar de verkiezingen van aan
staande zondag. Hij zei dat de
aanslag was bedoeld om „vrees
te zaaien en het vertrouwen in de
openbare orde te ondermijnen".
Ook in de Siberische stad Novo-
koeznetsk is gisteren een politi
cus gedood. Vladimir Oberder-
fer. de lokale partijleider van de
Liberaal-Democratische Partij,
de extreem-rechtse groepering
van Vladimir Zjirinovski. werd
met een pistool om het leven ge-
Zuid-Afrika
wil snel
privatisering
KAAPSTAD (RTR) - Zuid-Afri
ka wil de verkoop van staatson
dernemingen versnellen. De
privatisering wordt een van de
voornaamste punten in het ma
cro-economisch programma,
waarvan de details vandaag be
kend worden gemaakt. Daar
mee zal de regering voor de eer
ste keer haar economisch beleid
uitvoerig vorm geven.
De Zuid-Afrikaanse minister
van Staatsondernemingen, Stel
la Sigcau, heeft de vakbonden
uitgenodigd voor overleg over
de herstructurering en privatise
ring van bedrijven in de telecom
municatie. transport, energie,
mijnbouw, bosbouw, handel en
industrie.
bracht terwijl hij bij een kiosk
stond om sigaretten te kopen, al
dus de politie. Volgens de politie
moet het motief gezocht worden
in Oberderfers activiteiten als
zakenman, en zou het niet om
een politieke moord gaan.
Zjirinovski, die kandidaat staat
voor de presidentsverkiezingen
van komende zondag, noemde
het wel een politieke moord.
„Politieke moorden mogen de
loop van de Russische geschie
denis niet bepalen", zei hij.
Vorige week vrijdag raakte Va-
leri Sjantsev, die kandidaat is
voor het ambt van loco-burge
meester van Moskou, zwaarge
wond bij een bomaanslag.
Werkloosheid
in Europa
blijft stabiel
BRUSSEL (ANP) - Het percen
tage werklozen onder de be
roepsbevolking in de Europese
Unie is in april van dit jaar op
10,9 uitgekomen. In de vijftien
lidstaten hebben 18,2 miljoen
burgers momenteel geen baan.
Dat blijkt uit cijfers van Euros
tat, het bureau voor de statis
tiek van de Europese Commis
sie.
In het land met de hoogste werk
loosheid. Spanje, loopt het aan
tal burgers zonder baan geleide
lijk terug In de eerste vier maan
den van dit jaar daalde het per
centage van 22.5 tot 22,1 pro
cent.
De werkloosheid onder mensen
van 25 jaar of jonger blijft naar
verhouding erg hoog, op een per
centage van 21.6 Over de hele li
nie zijn er naar verhouding meer
vrouwen werkloos (12,5 procent)
dan mannen (9,5 procent). In
april van het vorig jaar bedroeg
de werkloosheid in de Europese
Unie in totaal nog 10,8 procent.
In Nederland is het aantal leden
van de beroepsbevolking zonder
baan ten opzichte van april 1995
opgelopen van 7.1 tot 7.4 pro
cent. Vooral onder vrouwen ging
het aantal haanlozen sterk om
hoog. van 8 tot 9.1 procent.
PARIJS (DPA) - In het proces
over zijn omstreden boek Het
grote geheim heeft de lijfarts
van de dit jaar overleden Fran
se president Mitterrand giste
ren erkend dat hij het ambtsge
heim heeft geschonden. Dokter
Claude Gubler zei voor de
rechtbank in Parijs te menen
dat hij „voor de goede zaak"
handelde.
Gubler was dertien jaar de per
soonlijke arts was Mitterrand. In
die periode mocht hij alleen de
verklaring uitgeven: „Het gaat
de president goed". Geschokt
moest hij ervaren dat hij als arts
„gijzelaar van de politiek" was
geworden.
Nadat in 1981 kanker was gecon
stateerd bij Mitterrand, had de
arts de president voorgesteld
het uitgeven van de verklarin
gen over zijn gezondheidstoe
stand te stoppen. Mitterrand,
die op 79-jarige leeftijd overleed,
droeg de arts echter op door te
gaan met de verklaringen en
„dit staatsgeheim te bewaren",
zei hij in de rechtszaal.
Gublers boek werd na de dood
van Mitterrand in Januari gepu
bliceerd. De verkoop van het
boek werd kort daarna verbo
den. Het boek veroorzaakte veel
ophef, mede omdat Gubler be
weerde dat Mitterrand aan het
eind van zijn ambtsperiode niet
meer in staat was zijn officiële
taken te vervullen.
feboeft die nonchalante bank toch
■«middenin een wijngaard te zetten
om je schoenen uit te trekken,
j in de kussens te nestelen en met
="glas wijn je vrijheid te vieren?
i^-Moor het is wel een droom van
oank. Zo mooi, zo lekker zacht,
^fantastisch! Kussens gevuld met
eendedons en 30% polyester
Ontworpen door Ignasi Alcon
ki Pere Segura als een ode aan
ontspannen leven.
Noordweg 1 25. Serooskerke, 0118-593030
