Op Moskou was 't slecht boeren I Ondersteboven over het plafond PZC •v.v Greenpeace op z'n Duits Tot medio 2002 maar één keer verkiezingen in fusiegemeenten Eis 7 maanden voor aanranden meisjes in openbaar vervoer Nog keihard leren Nog even een zesje zeeland 11 DINSDAG 21 MEI 1996 van onze verslaggeefster Pascalle Cappetti TERHOLE - Op de platte grond van Zeeuws-VIaande- ren zijn ze niet terug te vinden, maar in agrarische kringen zijn D'n Bijl, de Halve maan, de Perenboom of hel Ganzenei niettemin welbekend. Land bouwers gaven hun landerijen (of die van hun buurman) dik wijls tot de verbeelding spre kende namen. Op Moskou bij voorbeeld was het natuurlijk slecht boeren. Op de Goud mijn daarentegen, liep de be drijfsvoering als een trein. Dat wist iedereen. Toch? Landbouwer Willy Menu, wo nend in de Groenenhoeve aan de Groenendijk in Klooster zande, noemde een perceel D'n Engelsen hof. De lap grond lag aan de overkant van het water. In zijn jongensogen was de sloot net het Kanaal, vandaar. Ook de Zeven Gemeten (ge noemd naar de grootte van de landerijen) en de langgerekte Lange Meet waren klinkende namen voor zijn inmiddels zes tig hectare tellend bedrijf. De veldnamen circuleren nog steeds bij de agrariërs in de streek, evenals de verhalen, roddels en verzinsels. Dat er op een boerderij in de Oudeland- polder in Kuitaart in 1903 drie moorden werden gepleegd en dat de zoon daarvan werd ver dacht, is publiek geheim. De gebeurtenis leidde zelfs tot een liedje, waarin de tragische dood van de boer. zijn vrouw en schoondochter wordt bezon gen. Ook het verhaal dat er zweven de dames zouden spoken in het Pauwhof aan de Sasdijkweg in Vogelwaarde, doet hardnekkig de ronde. Het huwelijk van het echtpaar dat 'het Kasteeltje' bewoont, schijnt ook niet al te best te zijn. Inventarisatie Hoe intrigerend ook, de schrij vers van het boek 'Boerderijen- onderzoek in het. Land van Hulst' signaleren de anekdotes en noteren de veldnamen, maar diepen deze niet uit. Hoe kan het ook, als je nog een kleine zevenhonderd boerderij en, hoeven, hofsteden of uitho ven in de gemeenten Hulst en Hontenisse te gaan hebt? In het evenveel pagina's tellend boek inventariseren Carlo Buijsrogge, Harry Bruggeman, 't Zwaantjeshof aan de Oude Graauwsedijk in Graauw heeft een monumentale poort en de fundering van een burcht. foto Charles Strijd Ben de Schepper, Willy Lam bert en een tiental andere vrij willigers wat er aan boerderijen in de gemeenten Hulst, Honte nisse en een stukje van Axel te vinden is. Of was, want in de loop der jaren zijn er al heel wat verdwenen. En dat was nou net wat de ama teur-historicus H. Nijenhuis uit Terhole zo na aan het hart lag. Hij zag dat originele woningen en schuren werden afgebroken en dat er nieuwe huizen en loodsen voor in de plaats wer den gebouwd. Hij zag ook dat brand en storm een deel van de boerderijen hadden verwoest. En constateerde dat sanering steeds vaker een vroegtijdig eind maakte aan een zorgvul dig opgebouwd bedrijf, Om de geschiedenis die soms teruggaat tot 1650 of nog ver der, voor het nageslacht te be waren, formeerde hij tien jaar geleden een Club van Twintig: een stel amateur-historici en agrariërs die deze wens met hem deelden. Nijenhuis kon zijn levenswerk helaas niet vol tooien. Hij overleed nog voor dat het onderzoek was afge rond. „We vonden dat zijn werk niet verloren mocht gaan. Daarom hebben we de draad weer opgepakt", vertellen Bruggeman en Buijsrogge, res pectievelijk voorzitter en se cretaris van de opgerichte stichting. Karwei Een klein beetje hadden ze zich er wel op verkeken. Vijfhon derd huis-aan-huis-bezoeken en speurwerk in de archieven van de gemeenten, waterschap Hulster Ambacht, het rijksar chief in Middelburg (kroondo mein) en van abdijen in Brugge en Gent doe je immers niet in een achternamiddag. Ook moesten ze soms wat weer stand bij de boeren wegnemen. 'Je bent toch niet van Monu mentenzorg?' kregen de vrij willigers meer dan eens te ho ren. De onderzoekers waren vooral geïnteresseerd in de bewoners. Wie woont er en wie heeft er ge neraties terug gewoond? Waar kwamen ze vandaan? Tijdens hun ontdekkingsreis stuitten ze op aardige wetenswaardig heden. Zo was ene Nicolaas de Potter die in 1750 in de Hoog landpolder bij Ossenisse woon de, lang niet zo rijk was als hij deed voorkomen. „Hij had zo'n vijfhonderd hectare grond in zijn bezit. Maar wij kwamen er achter dat alles aan de rooms- katholieke kerk toebehoorde", lacht Buijsrogge. Transacties Ook kregen zij tal van transac ties onder ogen. Kippen, men- wagens of hele inboedels gin gen van de hand. Kroondo mein verpachtte alleen aan fa milie. En dat gebeurde - de emancipatie van de vrouw was in de vorige eeuw al ver doorge drongen - meestal via de vrou welijke lijn. Intieme details ble ven daarbij niet onopgemerkt. Sommige, voor de buitenwe reld getrouwde stellen bleken niet gehuwd samen te leven. Natuurlijk kunnen jaartallen, beschrijvingen van hofsteden, indijkingen van polders en ruil verkavelingen niet ontbreken. Dat het boek nooit volledig kan zijn. erkent Bruggeman ruiterlijk. „Hiaten zullen er al tijd zijn." Zwaantjeshof W. Menu uit Kloosterzande en R. Boenne uit Graauw ontbre ken in de lange lijst in ieder ge val niet. Laatstgenoemde is ej- genaar van 't Zwaantjeshof aan de Oude Graauwsedijk, een afgelegen boerderij uit 1738, compleet met dampalen en de funderingen van een burcht. Die wetenschap maakt zijn woning niet extra bijzon der. „Ik ben wel in het open luchtmuseum in Bokrijk ge weest, waar een identieke boer derij te vinden is, maar ik ben niet in de archieven gedoken", vertelt Boenne. Waarom zijn stolpje Zwaantjeshof heet. weet hij dan ook niet. De Groenenhoeve uit 1916 van landbouwer en aspergeteler Menu is een van de weinige overgebleven boerderijen aan de Groenendijk. Enkele tien tallen jaren terug stonden er nog negentien. De bijbehoren de schuur is niet zo oud. uit 1932. „Die werd gebouwd na dat er in korte tijd vier waren afgebrand", weet Menu van zijn vader, die met zijn zes koeien de grootste melkleve- rancier van Kloosterzande was. Belangstelling Eind deze maand wordt de laatste hand aan het boek ge legd en krijgen de inwoners van Hulst en Hontenisse de gele genheid via een folder in te te kenen. Ook Zeeuws-Vlamin gen die jaren geleden naar de Flevo- en Noordoostpolder trokken om daar een 'beter' be staan op te bouwen, hebben al vast belangstelling voor het rij kelijk geïllustreerde boek ge toond. De stichting moet er zeshonderd verkopen om uit de kosten te komen. Maar met de financiering zit het volgens Bruggeman wel goed, nu de burgemeester en wethouders van Hulst en Hontenisse zich bereid hebben getoond elk voor vierduizend gulden ga rant te willen staan. Antwoorden DEN HAAG - Hieronder vol gen de goede antwoorden van de meerkeuze-opgaven van de centrale schriftelijke eindexa mens van maandag 20 mei. De gegevens zijn verstrekt door het Instituut voor Toetsont wikkeling (CITO), verantwoor delijk voor de productie van de examens. VWO Frans 1 C14 B27 B40 B 2 B15 C28 B41 A; 3 A16 B29 B42 A; 4 A17 C30 D43 A: 5 C18 B31 C44 B: 6 C19 C32 D45 D: 7 A20 D33 B46 C: 8 C21 C34 C47 C: 9 A22 A35 D48 B; 10 B23 D36 A49 B; 11 A24 C37 B50 B:12 B25 A38 C;13 B26 C39 B. Havo VHBO Duits 1 E14 B27 B40 B. 2 B15 A28 B41 A: 3 C16 B29 A42 C: 4 C17 D30 D43 C: 5 B18 D31 C44 B. 6 C19 A32 D45 D: 7 C20 A33 A46 A: 8 B21 E34 B47 D: 9 D22 B35 C48 B:10 B23 C36 C49B;11 D24 C37 A50 A. 12 C25 A38 D; 13 A26 A39 C. VBO (C) mavo (C) Nederl. leesvaardigh. 1 1427 C40 D; 2 1528 B41; 3 16 D29C42: 4B17 B30B43 B; 5C18 A31 D44 C: 61932 C; 7 A20 B33 B: 8 B21 C34 A: 9 C22 D35 B;10 B23 C36 B;ll B24 B37B;12C25 C38;1326 A39. VBO (D) mavo (D) Nederl. leesvaardigh. 1 E14 C27 C40 D; 215 B28 B41 D; 316 C2942 D; 417 A30; 518 C31 B; 619 B32 E; 7 A20 C33 B; 8 C21 B34: 9 C22 D35; 10 B23 B36; 11 B24 A37 C; 12 C25 C38 A: 13 D26 C39B. VBO (C) mavo (C) natuurkun de 1 BI 427 A40 B; 2 C15 C28 C41 A; 316 B29; 4 B1730 D: 51831;6 F19 D32; 7 B2033; 8 B2134; 9 A2235 P.; 10 B23 B36 B; 11 C24 E37 B; 12D2538C: 1326 B39. VBO (D) mavo (D) natuurkun de 1 C1427; 2 B1528; 316 D29 D; 4 C1730: 51831 C; 6 F1932; 7 C2033 D. 8 B2134: 9 D22 B35 B;10 B23 E36 D:ll C24 B; 1225,13 C26 F. Sylvia Hoefnagels Automobilist mishandeld VLISSINGEN - Een 35-jarige inwoner van Breda is maandag ochtend om 7.10 uur op de Veerhavenweg in Vlissingen mis handeld door twee onbekende mannen. De man liep diverse kneuzingen en schrammen op. De man stond met zijn auto als eerste in de rij te wachten op het veerplein voor de boot naar Breskens. Achter hem stond even eens een wagen in de rij. Na ongeveer twintig minuten klopten twee mannen op het raam van de auto van het slachtoffer. Eén van hen vroeg aan het slachtoffer of deze wilde doorrijden, om dat hij er langs wilde. De man uit Breda zei daaraan niet te kunnen voldoen. Toen het slachtoffer wilde uitstappen, werd hij door de man die hem had aangesproken uit de auto getrok: ken en diverse malen in zijn gezicht geslagen. De beide mannen reden vervolgens weg langs de auto van het slachtoffer in de richting van de rijksweg. Woningsubsidies streek bepleit TERNEUZEN - De rijksbudgetten voor woninggebonden sub sidies mogen in de toekomst niet automatisch naar Vlissingen en Middelburg gaan. Hoewel in Zeeuws-Vlaanderen veel min der sociale nieuwbouwwoningen nodig zullen zijn. moeten in de regio wel veel oude huizen worden vervangen. Voor bijvoor beeld de zeven af te breken flats in en om de Terneuzense Alva- rezlaan en betonwijk West in Axel zullen toch een aantal ver vangende woningen moeten worden gebouwd Daarnaast moet rekening worden gehouden met nieuwe woonwagencen tra en een prettig en betaalbaar woon-, leefklimaat voor oude1 ren. Een vertegenwoordiger van de Gemeenschappelijke Re geling Regionaal Budgetbeheer Woninggebonden Subsidies Zeeuwsch-Vlaanderen zal daar speciale aandacht voor vragen tijdens de vergadering van de provinciale commissie volks huisvesting op donderdag 13 juni. Bezwaren bebossing afgewezen DEN HAAG - De natuur- en recreatiebelangen in het ruilver kavelingsplan Walcheren wegen zwaarder dan de belangen van veertien agrariërs en campingbazen om hun bezit te be houden. De Raad van State-rechter heeft al hun bezwaren te gen onteigening van percelen landbouwgronden in het kustge bied verworpen. Het gaat om percelen in Zoutelande. Gapingë, Koudekerke. Biggekerke en Vrouwenpolder Gedeputeerde staten willen daar in het kader van het landinrichtingsplan voor de ruilver kaveling Walcheren onder meer bossen aanplanten en fietspa den aanleggen. Staatsbosbeheer krijgt die gebieden in eigen dom. Kritiek op beslotenheid rond WOV MIDDELBURG - De statenfractie Delta Anders vindt dat ver dere besluiten over de aanleg van de Westerscheldetunnel in alle openheid genomen moeten worden. De eenmansfractié acht besluiten 'op basis van geheime stukken, genomen in be sloten bijeenkomsten' principieel onjuistIn een brief aan het dagelijks provinciebestuur maakt statenlid M. J. Wiersma be zwaar tegen het ontvangen van statenstukken over de Wester scheldetunnel. voorzien van het opschrift Geheim. Daaruit leidt hij af dat komende vergaderingen over de WOV van sta tencommissies en de staten zelf besloten zijn. Wiersma is daai tegen. Het stempel Geheim maakt het hem bovendien onmo gelijk deskundige buitenstaanders te raadplegen Wanneer de besluitvorming geheim en besloten blijft, zal het statenlid de beraadslagingen boycotten. van onze Haagse redactrice DEN HAAG - Vooralsnog wor den op Schouwen-Duiveland en Walcheren tot medio 2002 de raadsverkiezingen één keer ge houden. Dat zijn de herinde lingsverkiezingen van eind dit jaar. Als de Tweede Kamer het daar anders wil regelen, moet zij dat maar laten blijken tij dens een nog te houden debat over de spreiding van gemeen teraadsverkiezingen. Dit schrij ven de staatssecretarissen van Binnenlandse Zaken Van de Vondervoort en Kohnstamm aan de Tweede Kamer. Die nam tijdens het debat over de Zeeuwse herindeling een mo tie van PvdA en D66 aan. Een zittingsduur van bijna zes jaar voor een gemeenteraad werd te lang bevonden. Op verzoek van Kamer en betrokken gemeenten hebben de staatssecretarissen immers de gewone raadsverkie zingen van 1998 geschrapt. De raden die na de herindeling wor den geïnstalleerd, zouden an ders immers krap twee jaar be sturen. De Kamer vond de ter mijn tot half 2002 echter weer te lang en wilde tussentijdse ver kiezingen in 1999 Kohnstamm en Van de Vonder voort vinden de zittingsduur van eind 1996 tot half2002 echter niet onaanvaardbaar lang. Dat is niet bijna zes jaar maar vijf jaar en vier maanden, rekenen ze de Kamer voor. ROTTERDAM (ANP) - Wegens aanranding en bedreiging van een groot aantal meisjes in trei nen en streekbussen in het hele land heeft officier van justitie mr. L. Bonsel maandag voor de rechtbank in Rotterdam zeven maanden gevangenisstraf geëist tegen een 19-jarige jonge man uit Reimerswaal. De eis is gelijk aan het voorarrest. De jongen wordt verdacht van ruim twintig aanrandingen van meisjes, die vrijwel steeds ge paard gingen met ernstige be dreigingen. Hij reisde negen maanden achtereen met het openbaar vervoer door het land om met meisjes in contact te ko men. In treinen en streekbussen sprak hij zijn slachtoffers aan, waarbij hij obscene taal uit sloeg. Als de slachtoffers, in leeftijd va riërend van 12 tot 21 jaar, zeiden niet van zijn avances gediend te zijn. greep hij ze bij borsten en geslachtsdelen. Vervolgens schold hij de meisjes uit en dreigde hen met een pistool of kettingzaag om het leven te brengen als zij hem niet lieten begaan. Ook te hulp geroepen medewerkers van de vervoers bedrijven voelden zich door de jongen bedreigd. Tegenover de politie heeft de jongen verklaard dat hij steeds jonge meisjes 'op zocht omdat die zich niet kon den verweren. Trauma's „U heeft een spoor van geestelij ke vernieling achtergelaten' hield rechter mr R Haentjes de zwijgzame verdachte voor Ver schillende slachtoffers durven sinds de aanranding niet meer met de trein te reizen. Uw hande lingen en harde, grove en seksis tische taalgebruik hebben voor buitengewoon angstige gevoe lens bij heel veel meisjes ge zorgd. Hun lichamelijke integri teit is aangetast en ze hebben trauma's opgelopen." De jongen was in 1994 al tot een celstraf van zes weken voor waardelijk veroordeeld wegens afpersing, diefstal en bedreiging. Vorig jaar verplichtte het Ge rechtshof in Den Haag hem al tot gedwongen behandeling in een psychiatrische inrichting wegens een aantal andere zeden misdrijven. De behandeling is inmiddels gestart. De uitspraak is op 3 juni. Wijn heeft een naam Van Leerzem heeft meer dan 500 verschillende wijnen in huis. Uit alle wijnlanden van de wereld. Van Leerzem kent ze stuk voor stuk. Hij kan goed adviseren welke wijn bij wie of wat past. Lekkere wijn koop je bij een gerenommeerde Wijnkoper! Molenwater 137. Middelburg telefoon 0118 613338 Havo-Duits tracteerde de scholieren onder meer op een verhandeling over Greenpeace - 'een milieu-organisatie die met zichzelf in gevecht is'. Teneur: Greenpeace doel er goed aan niet alle centen in spektakelstukken en waaghalzerij te steken, minstens zo belangrijk zijn de vaak langdurige onderhandelingen op internationaal niveau. Op de foto actievoerders van Greenpeace die een lozing verhinderen in de Schelde bij Antwerpen. „In 't begin vond ik het wel gaan. maar het werd steeds vervelender." Zelfs Davy Thie- lens, bepaald geen eitje als het om natuurkunde gaat. moest pezen. Hij kwam net op tijd aan de finish, maar sloeg de moei lijkste vraag over. „Dat was die opgave met die sportfiets. Je moest de wrijving berekenen. Staat wel in het boekje, maar daar ben ik nooit zo goed in." Taaiexamens ogen doorgaans als een grijze woordenbreiVwo- Frans bleek gisterochtend de uitzondering die deze regel be vestigt. Meteen al de eerste tekst werd voorafgegaan door een afbeelding van Botticelli's doek 'De geboorte van Venus'. Voor Arlette Wisse was dat een aardige opsteker. De scholiere van de Christelijke Scholenge meenschap Walcheren zag dit schilderij onlangs, bij een be zoek aan Florence, in het echt. De afbeelding verluchtigde een artikel dat de staf breekt ovei de tirannie van almaar veran derende normen voor vrouwe lijke schoonheid. 'De ziekte van deze eeuw', stond erboven. Ook dat sprak Arlette wel aan. En zo waren er nog wel meer 'leuke' teksten. Die over spijbe len bijvoorbeeld, ook al ver fraaid met een illustratie. Al leen die tekst over 'gezondheid op school' kon Arlette gestolen worden. Die was nogal saai. en wat erger was. er zaten haar wat te veel moeilijke woorden in. Havo-scholieren kregen gister ochtend Duitse teksten voor de kiezen. Jan Dirk Simonse uit Meliskerke had daar niét zo'n moeite piee. Hij was er al een uur voor tijd mee klaar. Maar om nou te zeggen dat hij ervan genoten had. „Op een gegeven moment vond ik het gewoon niet leuk mee. Toen ben ik aan het afraffelen gegaan." Voor één tekst kon hij wel waarde ring opbrengen. De ging over Swatch. „Interesseerde me wel, ik heb zelf ook zo'n hor loge." De Middelburgse docente Duits, J. Metselaar-Brussaard. kon er wel inkomen dat niet al le teksten even inspirerend wa ren. De gevaren van röntgen straling, zwangerschap op la tere leeftijdDat is meer een tekst voor mij, dan voor kinde ren." Veel leerlingen noemden het examen niet al te moeilijk. Daar verbaasde ze zich over Alhoewel, het was niet altijd nodig de tekst de snappen. „Je kon over de moeilijke woorden heen lezen." Met de examens in volle gang. is Jan Dirk Simonse nog keihard aan het leren. „Ik moet gewoon", zegt hij laconiek, „een voldoen de halen," Vandaag, met wiskunde B op het programma, is het erop of eronder. Als hij erin slaagt met een 6,5 uit de bus te ko men, is daarmee een dikke onvoldoende weggewerkt. „Dit zijn de drukste dagen", beaamt de 18-jarige havo-scholier uit Meliskerke. Maandag deed hij de examens Duits en natuurkunde. Denk maar niet dat hij daarna, zoals veel van z'n klasgenoten, naar de televisie rende om zijn antwoordenlijstjes met die van het examenjournaal te vergelijken. Geen tijd. „ik leer liever nog wat bij. ook al raden ze je aan om gewoon rust te houden. Als ik nog wat oefen op zwakke punten, za het allemaal wel lukken." Als Jan Dirk z'n havo-diploma haalt, wil hij ermee naar de Hoge school Zeeland. Maar of hij daar, wat aanvankelijk de bedoeling was, watormilieukunde gaat studeren? „Ik weet het nog niet, ik wil eerst nog een paar dingen weten." Jan Dirk Simonse Tot dusver is het haar meegevallen. Ja. natuurkunde liep maan dagmiddag wat stroef. Maar dat had Sylvia Hoefnagels uit Hulst wel verwacht. Als dat zesje maar overeind blijft. Woensdagmid dag. op haar laatste examendag, komt het er pas echt op aan. Dan staat wiskunde B op het programma, het enige vak waarvoor ze onvoldoende staat. Als ze van die 5,1 nog even een zesje maakt, kan de achttienjarige vwo-scholiere straks met een fraaie cijfer lijst naar Gent. Daar wil ze 'op kot' om diergeneeskunde te stude ren. Maar wiskunde. Nog even een voldoende halen. Dat is gemakkelij ker gezegd dan gedaan. Dus is ze deze dagen nog druk sommen aan het oefenen. Dat vandaag ook nog het Nederlands opstel en Engels op het programma staan, kan haar niet deren. „Voor die taaiexamens hoef je nu niet meer te leren. Kan je je toch niet op voorbereiden." En dat opstel? „Het moet wel erg straf zijn als daar geen leuk onderwerp bij zit." HULST/MIDDELBURG - Au tocoureurs prefereren door gaans de asfaltweg. Maar tij dens het havo-examen natuur kunde reed er maandag eentje over het plafond. Onderstebo ven, en met een vaartje van 200 kilometer per uur. Ra ra, wel ke krachten zijn hier in het spel, luidde kort samengevat de vraag. Marco van Tol uit Axel wilde best om de grapje lachen, ook al was het de enige opgave waar hij geen kant mee op kon. De scholier van het Reynaert College in Hulst sloeg nog wel aan het cijferen. Maar de uitkomst kwam erop neer dat de racewagen van het plafond viel. De examencom missie zal dat vast niet goed rekenen. Het was al natuurkunde wat maandagmiddag de klok sloeg. Voor alle schoolniveaus stond het vak op het programma. Hoewel alle sommen en formu les zo uit het boekje kwamen, zetten ze de scholieren toch stevig onder druk. Alleen vbo- en mavo-scholieren vonden hun examen gemakkelijk. Die van de havo, en vooral de vwo'ers rekenden zich suf. De meesten kwamen daardoor in tijdnood. Marco van Tol kreeg het karwei nog net op tijd af. Hij verwacht een mooi cijfer. Want behalve die misser met die race-auto, bleven z'n fouten beperkt tot wat slordigheidjes. Zijn schoolgenote Sylvia Hoef nagels, die vwo doet. kreeg haar werk net niet af. Bij de laatste opgave bleef ze steken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1996 | | pagina 11