Meer dan een zomers ongemak
Nederlands: leuk en verwarrend
Eis 10 maanden
wegens ontucht
met kleinkind
Weinig moeite
Opgelucht
zeeland vrijdag io mei 1996
JILSANDER
Knuffelbeer aan het roer
GOES - De bemanning van een politieboot op de Schelde-
Rijnverbinding keek vreemd op toen zij twee gekoppeld varen
de schepen wilde controleren Van een afstand probeerden de
politiemannen met verrekijker naam of registratienummer
van de schepen te ontwaren. Daarbij viel de blik van de poluié-
man op het stuurhuis, waar zich een buitenmodel schipper leek
te bevinden. De stuurstoel bleek bij nader inzien ingenomen
door een uit de kluiten gewassen knuffelbeer. De echte schip1"
per had ..zich even laten vervangen", zo gaf hij - lachend- toe-
Die vervanging leverde hem een proces-verbaal op.
Nieuwe voorzitters landbouwclub
DEVENTER - De gefuseerde landbouworganisatie LTO Mi -
dOosfrZMO krijgt Ben van het Erve <52) als nieuwe voorzitter. Z
Hij is nu de eerste man van LTO MidOost. Tweede voorzitter
wordt Hans van Leeuwen <61 nu voorzitter van de landbouw
organisatie ZMO. De nieuwe voorzitters krijgen tot uiterlijk X"
januari 1998. als de fusie van LTO MidOost en ZMO een feit is.^
mandaat. Daarna treedt een gekozen voorzitter aan.
De dagelijks leiding van de nieuwe organisatie berust bij Jan;
Oggel (49) die algemeen secretaris wordt Zijn plaatsvervanger-
is Henk Robben <43) en de derde man in de directie is Rene!
Albers (511. Het hoofdkantoor van LTO MidOost'ZMO komt in;
Deventer De nieuwe organisatie heeft tevens locaties in Goes.
Waalwijk. De Bilt. Wageningen en Zelhem
Voorbeeldige weggebruikers
SLUIS - De Rijkswacht, de Brigade Knokke-Heist en het
Zeeuws-Vlaams team van Veilig Verkeer Nederland hebben
woensdagavond een grote verkeerscontrole op de Rondweg in
Sluis gehouden Opmerkelijk was dat van de 135 gecontroleer
de voertuigen er slechts enkele in overtreding waren.
Geen enkele bestuurder had te veel gedronken en slechts drie
automobilisten gebruikten geen gordel. Verder had één be
stuurder een klein kind in de auto zonder zitje. Ook reed één
bestuurder met een gladde band onder zijn personenauto
Boeren-opvolgers te zwaar belast
DEN HAAG - Het GPV vraagt staatssecretaris Vermeend van;
Financién een gunstige belastingregeling te maken voor kin
deren die de agrarische bv van hun ouders overnemen.
Bij de overdracht van boerenbedrijven die een bv zijn. moeten;
de kinderen nu fiscaal het volle pond betalen Voor bijvoor
beeld de overname van melk- en mestquota zijn de zonen ofi
dochters al de marktwaarde kwijt. ..Daar komt nog eens belas-;
ting bovenop Dat is niet het geval als het boerenbedrijf geen-
bv is. Dan kunnen melk- en mestquota gewoon worden overge-l
dragen. Alleen bij een bv worden die vertaald in geld", legt een-
medewerker van het GPV uit.
Volgens boerenorganisatie ZMO komen dergelijke bv's in Zee-'
land weinig voor en zijn agrarische ondernemingen veelal
maatschappen
Werkstraf na ontucht met dochter
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft een 55-ja-
rige man uit Krabbendijke veroordeeld tot 180 uur dienstverle
ning voor ontucht met zijn dochter van haar vierde tot haar
dertiende jaar. De nu 25-jange vrouw deed in 1994 aangifte. De
man werd alleen vervolgd voor wat hij in de jaren 1982 tot en
met 1984 met het kind heeft gedaan. De rest is verjaard. Het
meisje maakte op haar veertiende jaar een eind aan het mis-'
bruik door zich hevig te verzetten toen de man gemeenschap
met haar wilde hebben Er was een jaar gevangenisstraf waar
van de helft voorwaardelijk geeist.
van een medewerkster
MIDDELBURG - Officier van
justitie mr. M. van Nooijen
heeft donderdag voor de Mid
delburgse rechtbank tegen een
69-jarige man uit Zierikz.ee vijf
tien maanden gevangenisstraf
waarvan vijf maanden voor
waardelijk geeist voor ontucht
met het kleinkind van zijn
tweede echtgenote. Dat zou ge
beurd zijn van juli 1992 tot in
december vorig jaar, toen de
oma de man betrapte toen hij
het meisje onzedelijk betastte.
Volgens de Zierikzeeènaar was
het hooguit zes keer gebeurd.
Het meisje had verteld dat het
misbruik op haar vijfde of zesde
jaar was begonnen. „Opa zei
steeds dat ik er niks van mocht
zeggen", zei het kind in de spe-
Nieuwe afdeling
VVD Middelburg
heeft bestuur
MIDDELBURG - Tijdens de
eerste algemene ledenvergade
ring van de nieuwe VVD-afde-
ling Middelburg - ontstaan
door samenvoeging van de
vroegere afdelingen Middel
burg en Arnemuiden - is het eer
der gevormde interim-bestuur
tot defintief bestuur gekozen.
Met deze verkiezing is uivoering
gegeven aan de wens van de
oude afdelingen dat Arnemui
den. onder meer met het oog op
de komende gemeenteraadsver
kiezingen. met twee personen in
het bestuur vertegenwoordigd
zou zijn. De Arnemuidse verte
genwoordigers in het bestuur
zijn mevrouw A d'Huy-den En
gelsen en de heer P. A Janse.
Het bestuur bestaat verder uit
A.H. Slik (voorzitten. C. W.
Zuidema-Swint. M. M C. van de
Kraats. A.P. van Kessel en A A
Zonnevylle. Met de vorming van
de nieuwe VVD-afdeling loopt
de partij vooruit op de komende
gemeentelijke herindeling van
Walcheren, waarbij Arnemuiden
bij Middelburg wordt gevoegd.
Auto beschadigd
door onbekende
HULST - Een 45-jarige man uit
Hoek heeft aangifte gedaan van
doorrijding. Hij had zijn wagen
woensdagavond onbeschadigd
geparkeerd op de Grote Markt
in Hulst. Toen hij omstreeks
22.45 uur weer bij zijn auto terug
keerde was het voertuig aan de
linkerkant behoorlijk bescha
digd. Volgens hem moet dat ver
oorzaakt zijn door een andere
auto. waarvan de bestuurder is
doorgereden
ciale verhoorstudio waarin jon
ge kinderen spelenderwijs hun
verhaal aan de politie vertellen.
De man zei dat het altijd gebeur
de als hij wat borreltjes had ge
dronken. Hij kwam in conflict
met zijn geweten omdat hij heel
goed wist. dat het niet kon wat
hij deed.
„Het kind wist wel van wanten",
voerde hij als verontschuldiging
aan. daarmee doelend op de in
zijn ogen losse zeden in het gezin
van het meisje. „Zij bood zichzelf
aan", meende hij
Opgestookt
Volgens hem was het kind opge
stookt door volwassenen Hij
verklaarde dat het nooit meer
zou gebeuren: „Ik wist dat ik
fout was en ermee moest stop
pen." De man bood een vergoe
ding van 5000 gulden aan. hoe
wel hij meende dat het meisje
geen schade had opgelopen doof
zijn toedoen.
Advocaat mr. E. G. M. Smit
vroeg geen celstraf op te leggerï
in verband met de slechte condi;
tie van zijn cliént. Hij wees op dé
grote verdiensten die de man in
vroeger jaren voor de Zierik-
zeese gemeenschap heeft gehad!
van onze verslaggeefster
Mieke van der Jagt
j VLISSINGEN - De zomer is in aan
tocht en, eerlijk is eerlijk, gedurende
die lange winter hebben we het alle
maal een beetje geïdealiseerd. Nu de
zon alles wat koud was weer op
warmt. zijn al een paar van die zo-
merse ongemakken opgedoken. De
strenge winter heeft kennelijk het
1 vliegenbestand niet kunnen decime
ren en er zijn zelfs al zoemende en ste
kende muggen gesignaleerd. Da's
waar ook: bij de zomer horen, behal
ve zon, zwemmen en buiten eten, ook
vliegenmeppers, mierenlokdozen,
stinkende middelen om insecten van
r I het lijf te houden en zalfjes voor als
dat niet gelukt is.
Sinds een kleine twintig jaar hebben
we er een belager bij: de teek. Niet dat
I dit onbeschofte, bloedzuigende spin
netje vóór 1980 niet bestond, maar we
I weten pas sindsdien hoezeer we hem
~1 moeten duchten. De teek. voorheen
gewoon een vervelende bijter, is gei-
j dentificeerd als de overbrenger van
nde bacterie borrelia burgdorferi, die
bij mensen de ziekte van Lyme ver-
oorzaakt. Een besmette teek die niet
- op tijd. binnen 24 uur. wordt verwij
derd en waarop verder geen acht
wordt geslagen, kan ernstige ver
moeidheid. hartritmestoornissen, ge-
wrichtsontstekingen en een uiteenlo
pende reeks van neurologische aan
doeningen tot gevolg hebben.
Omgeving
Midden jaren zeventig viel het een on
derwijzeres in Lyme, in de Ameri
kaanse staat Connecticut, op dat zo
veel kinderen in haai- klas aan ge
wrichtsontstekingen leden. De aan
doening moest, zo concludeerde de
schooljuf terecht, iets met de omge
ving te maken hebben. Ze bewoog he
mel en aarde om een onderzoek voor
elkaar te krijgen, waaruit bleek dat de
klachten waren veroorzaakt door een
bacterie die via een tekenbeet in het
bloed terecht was gekomen. Het ziek
tebeeld. dat in Europa wel degelijk
bekend was maar nooit in verband
was gebracht met een bacteriéle be
smetting. laat staan met teken, had
vanaf die tijd een naam: Lyme-ziekte.
Niet lang daarna werd de verantwoor
delijk bacterie geïsoleerd en ook de
behandeling was een fluitje van een
cent. Met antibiotica legt ook deze
bacterie het loodje.
Maar om. afdoende behandeld te wor
den. moetje wel weten datje de Lyme-
ziekte hebt, en daar zit 'm de moeilijk
heid. De eerste tekenen van de aan
doening worden al snel afgedaan als
een zomers ongemak. Weliswaar ver
oorzaken niet alle tekenbeten Lyme-
ziekte maar onderzoekers gaan ervan
Een teek verankert zich met een spe
ciale zuigmond in de huid van grote
zoogdieren, vee. honden, katten en
mensen, met als enige doel bloed te
verzamelen voor de productie van
30.000 tekeneieren. Een groot deel
van die eieren verandert na een poos
je, als ze afkomstig zijn van een be
smette teek, in besmette larven die na
een bloedmaaltijd bij kleine zoogdie
ren of vogels, weer in besmette nym-
fen veranderen. Ook de nymf zoekt
een gastheer alvorens een teek te wor
den om de cyclus rond te maken. In
alle levensstadia zijn teken in staat
gedurende lange tijd te hongeren
voordat ze een geschikte gastheer te
pakken hebben. Op grassen, planten
en in struiken wachten ze geduldig tot
er iets warmbloedigs langskomt, om
zich vervolgens te laten vallen.
Alleen volwassen vrouwtjesteken
brengen Lyme-ziekte over op hun
gastheren, maar daar hebben ze wel
foto Ruben Oreel
even tijd voor nodig. Wie door een
teek gebeten wordt, moet zorgen dat
het hele beestje binnen 24 uur. voor
dat hij zich helemaal vol bloed heeft
gezogen, verwijderd wordt. Oude
huismiddeltjes als aceton. alcohol en
olie, zijn niet aan te bevelen omdat de
teek daardoor slechts verdoofd wordt
en omdat het risico bestaat dat de
kop in de huid blijft zitten. Een bran
dende sigaret, tegen het lijf gedrukt,
dwingt het spinnetje tot loslaten en is
daarom een betere methode.
De Stichting Samenwerkende Artsen
en Adviesorganisaties in de Gezond
heidszorg (SAAG) in Koog aan de
Zaan, brengt sinds kort een appa
raatje op de markt waarmee teken ge
makkelijk, met kop en al. kunnen
worden verwijderd: de teek it easy
tick-remover. Het apparaatje, dat tot
nu toe door huisartsen werd gebruikt,
is gemakkelijk te hanteren en kan
voor 16 gulden deel uitmaken van de
vakantie-verbandtrommel.
worden gekwalificeerd als een
examen van gemiddeld niveau.
Over de inhoud van de twee
teksten liepen de meningen
uiteen. 'Obligaat, het gaat al
tijd over dezelfde sociale pro
blemen', oordeelde Gijs
Nachtegaal uit Middelburg.
Zijn schoolgenoot Jan Dirk Si-
monse uit Meliskerke vond de
tekst over het vuile werk van
de verzorgingsstaat 'wel leuk'.
Economie
Van de ruim 1.200 Zeeuwse vwo-
kandidaten traden er 's mid
dags 768 aan voor het econo
mie-examen: vijf opgaven, sa
men goed voor 35 vragen. ..Er
zaten een paar lastige din
getjes in, maar verder was het
goed te doen", meldde Hans
van Vlaanderen 19) uit Koude-
kerke. Zijn leraar kon dat be
vestigen: 'een mooi examentje,
vrijwel alle belangrijke onder
werpen kwamen aan bod'.
Hans had nog de meeste
moeite met de opdracht een ex
ploitatie-opzet te maken voor
het 'theaterbureau Het Fan
toom'. Lastig was ook een re
ken-vraag over de effecten van
rijksmaatregelen ter verklei
ning van het financieringste
kort.
Voor de havo stond gisteren
ook tekenea'handvaardigheid
op het programma. Beide vak
ken mogen zich in een groeien
de belangstelling verheugen.
Van de 1.957 Zeeuwse havo
kandidaten traden er 187 aan
voor tekenen, en 96 voor
handvaardigheid, nog niet
veel. maar wel weer 26 tot 36
procent meer dan vorig jaar. Ze
kregen pittige vragen te ver
werken over kunstgeschiede
nis en kunstbeschouwing. Zo
moesten ze overeenkomsten en
verschillen onder woorden
brengen tussen werk van Jan
Toorop en Keith Haring. Vol
gens de Hulster R Verhelst eis
ten de vragen veel inzicht en
kennis.
De teek heeft bloed van zoogdieren nodig om zich voort te planten.
draad in de tekst lag voor het
oprapen: omwille van 'onze na
tionale mythe van tolerantie
en democratie', zo luidde het
betoog, doen media de waar
heid geweld aan. Sylvia kon
zich goed in die redenering vin
den. „Bij maatschappijleer
hebben we het er onlangs nog
over gehad."
De twee Nederlandse teksten
die de havo-kandidaten voor
geschoteld kregen oogstten
minder lof. Het ging om artike
len uit opiniebladen. „Pittig",
zo omschreef Mirjam Hofman
van de Christelijke Scholenge
meenschap Walcheren de vra
gen die er over werden gesteld.
„Je begreep soms niet echt
waar ze naartoe wilden.." Een
vraag, handelend over de onbe
dwingbare neiging van Neder
landers 'om elke grandeur in
heden en verleden te ontken
nen' bracht haar zelfs even da
nig in verwarring. Er werden
drie alinea's genoemd waarin
naar een zin moest worden ge
zocht, maar de derde alinea
bleek nergens te vinden
'Een notoire fout in de opgave,
schandalig", concludeerde do
cent C. Kisjes. Gelukkig wist
Mirjam het gevraagde zinnetje
toch goed te vinden. Maar dat
gold lang niet voor alle havo
kandidaten. De kwestie lever
de de klachtenlijn van het Lan
delijk Aktie Komitee Scholie
ren een regen van telefoontjes
op. Mirjam kon zich er niet bij
zonder druk over maken. Al
met al kon ze tevreden zijn.
„Blij dat het niet over politiek
ging."
Het foutje even latend voor wat
het was, kon havo-Nederlands
De tekst van het vwo-examen Nederlands bracht Zeeuws 'pseudo-nieuws' op het netvlies: een vrouwelijke minister die, omringd
dooi provinciale autoriteiten, een helse storm trotseert foto Willem Mieras
uit dat dertig procent van de teken in
Nederland besmet is met de bacterie.
Wie door een tekenbeet besmet is met
de bacterie die Lyme veroorzaakt,
krijgt in alle gevallen kort na de beet
een rode vlek, die zich uitbreidt en la
ter vanuit het centrum weer naar de
normale huidskleur verkleurt.
Griepje
Kortere of langere tijd na de beet tre
den bij Lyme-patiénten griepachtige
verschijnselen op. Vermoeidheid,
keelpijn, koorts en hoofdpijn. Omdat
die verschijnselen vaak pas beginnen
of voortduren nadat de huidverkleu
ring verdwenen is, bestaat het gevaar
dat ze niet met een tekenbeet in ver
band worden gebracht, maar gewoon
worden aangezien voor een griepje.
Ook de meer ernstige gevolgen van
een besmetting - hersenvliesontste
king, gewrichtsontsteking, ontstekin
gen in het hart en afwijkingen in het
ruggemerg - kunnen jaren sluimeren
van onze verslaggever
Om onze nationale mythe van tolerantie en democratie in stand
te houden vervalsen de media de waarheid. „Een zeer herken
baar verhaal. Je hoeft maar een krant open te slaan, en het wordt
door de actualiteit bevestigd."
Davy Thielens (18) uit Hulst was donderdag goed te spreken over
de tekst over 'het taboe op de waarheid' waarmee het vwo-examen
een aanvang nam. Om te laten zien dat ze hun Nederlands goed
beheersen, moesten de kandidaten de tekst, samenvatten. Dat
kostte Davy, leerling van het Reynaert College in Hulst, weinig
moeite. 'Een helder verhaal, interessant, en nog leuk ook'. Hij ziet
de tekst door de actualiteit bevestigd: „Nu de IRT-affaire wordt
afgerond, blijkt niemand verantwoordelijk. Men verschuilt zich
achter een collectief falen." Nu nog hopen dat hij zich ook zo ge
makkelijk kan inleven in de onderwerpen voor het opstel dat de
VWo-ers op 21 mei moeten maken.
Davy Thielens
„Ik ben altijd een beetje bang voor economie. Maar zenuwach
tig? Nou nee. Ik dacht: ik zie wel wat er op me af komt. Zo vlak
voor het examen kun je er toch niets meer aan doen." Tamelijk
laconiek stapte Arlette Wisse (18) uit Sint Laurens donderdag
middag het gymnastieklokaal van de Christelijke Scholenge
meenschap Walcheren binnen om aan het vwo-examen economie
te beginnen. „Maar als je daar dan ineens met de opgaven voor je
zit. kijkje er toch even tegenop.'
Een kleine drie uur kwam ze gerustgesteld de zaal uit. „Achteraf',
lacht ze opgelucht, „is het reuze meegevallen." Zeker weten doe je
het natuurlijk nooit, maar ze durft er van uit te gaan dat die 5.8 van
het schoolonderzoek, in ieder geval een zesje wordt. Als het ko
mende dinsdag, wanneer geschiedenis op het programma staat,
ook zo gaat. kan ze al zo'n beetje op een mooie cijferlijst gaan ho
pen.
Arlette Wisse
VLISSINGEN - „De betere pr-
functionaris schept het liefst
zelf zijn nieuwsfeiten. Hij in
strueert bijvoorbeeld een Mi
nister van Waterstaat om met
haar lieslaarzen midden in een
stormnacht op een bedreigde
zeedijk te gaan staan." Dit ci
taat uit de Nederlandse tekst
waarmee het eindexamen vwo
donderdagochtend een aan
vang nam, bracht bij welinge
lichte kandidaten een beeld
uit Zeeland op het netvlies:
minister Maij-Weggen, het
noodweer van februari 1990
trotserend, om op een bescha
digd stuk zeewering voor foto
grafen te poseren. „Want als
alle mensen in Zeeland 's
nachts werken, waarom de mi
nister dan niet", schreef de
krant eronder.
Publicist Geert Mak verwerkte
de gebeurtenis in een lezing
voor de Stichting Literaire Ac
tiviteiten Amsterdam. Hij
noemde het een fraai voorbeeld
van pseudo-nieuws waarmee
hoogwaardigheidsbekleders
hun imago proberen te polij
sten. De examenkandidaten
moesten de tekst van de lezing
zo handzaam mogelijk samen
vatten.
..Een leuke klus", oordeelde
menig vwo-er. ,,'t Is niet iets
waar je voor kunt leren, maar
ik denk dat het me redelijk
goed gelukt is", oordeelde Syl
via Hoefnagels van het Rey
naert College in Hulst. De rode
alvorens zich te manifesteren. Het
vermoeden bestaat dat veel gevallen
van Lyme met antibiotica zijn gene
zen, zonder dat ooit de diagnose is ge
steld. Het gevaar is echter levens
groot dat de ziekte onherstelbare
schade aan gewrichten en het hart te
weeg brengt. Voorkomen is, zeker in
dit geval, beter dan genezen, maar
hoe voorkom je besmetting?
