Oorlogsmisdadigers opgepakt
s
Kwart Franse 12-jarigen kan
nauwelijks lezen of rekenen
PZC
Jan Stins
Britse BSE-slacht gestart
Doden bij verkiezingen India
Claes nam volgens
kroongetuige geen
steekpenningen aan
Vluchtelingen W erk
Europa voert
te restrictief beleid
OESO: Duitsland en
Frankrijk voldoen
niet aan EMU-eisen
buitenland
Bosnië geeft als eerste gehoor aan arrestatieverzoek Tribunaal
oerengezin beter bij kas
dan doorsnee-huishouden
Reparateur en restaurateur
van klokken en horloges.
5 v
style<£bèauty
VRIJDAG 3 MEI 1996 5
mfDEN HAAG (ANP/RTR/AFP) -
f lfflet Joegoslavië-Tribunaal in
)detDen Haag heeft gisteren be-
fiJkendgemaakt dal in de Bosni-
tigbehe hoofdstad Sarajevo twee
ac/ilvan oorlogsmisdaden verdach-
deric moslims zijn gearresteerd.
,Hel gaat om de 31-jarige Hazim
'Delic en de 23-jarige Esad Land-
■zo. Volgens de woordvoerder
van het tribunaal. Christian
r ciichartier, draagt Bosnië het
(tweetal binnenkort over aan
1 ijijhet tribunaal.
3 afeet is de eerste keer dat een van
5 iSJde republieken in het voorma-
3 ïffljge Joegoslavië gehoor heeft ge-
(Jeven aan een arrestatieverzoek
3 '"'van het tribunaal, aldus Char-
tier. Het tribunaal verdenkt De-
lic en Landzo van het martelen
en vermoorden van Servische
gevangenen in het kamp Cele-
bici in de zomer van 1992.
Het hof vroeg op 21 maart van
dit jaar om de arrestatie van het
tweetal en van twee andere ver
dachten, Zdravko Mucic en Zej-
nil Delalic. Laatstgenoemde
werd in maart in München ge
pakt. Het hof verdenkt hem van
misdaden in Celebici, waar hij
militair commandant was.
Duitsland zal hem binnenkort
naar verwachting aan het tribu
naal overdragen.
De Kroaat Zdravko Mucic is in
Wenen gearresteerd en is op 9
ïfl
BRUSSEL (ANP) - In Neder-
Iland had een boerengezin tot
voor kort aanzienlijk meer geld
r ccte besteden dan het gemiddelde
huishouden. Het besteedbaar
l ^inkomen van het agrarische ge-
J nzin lag in 1991 bijna drie keer
j ^hoger dan het inkomen van het
3 [/doorsnee-huishouden.
3 ïaDat blijkt uit cijfers van Euros-
3 ïójtat, het Europees bureau voor de
f cijstatistiek. In 1991 lag het be-
jsteedbaar inkomen van het ge-
l ^middelde boerenhuishouden op
j 2|l27.461 gulden. Het Nederlandse
3 Jloorsnee-gezin had 45.383 gul-
lilden te verteren.
ïijvolgens Eurostat blijkt uit de
lijcijfers over 1988 tot en met 1991
dat de Nederlandse boer tot de
categorie hoge inkomens be-
(Advertentie)
Damplein 7
Middelburg, 0118-636635
Voor mensen die vakwerk kunnen waarderen
flir-
ran onze correspondent
'aul Koopman
Qid
^BRUSSEL - Ex-NAVO-chefUil-
egjlj" Claes kan weer iets geruster
slapen. De kroongetuige in het
Jr onderzoek naar het aannemen
bejvan steekpenningen in de Agus-
:a-affaire, heeft gisteren een
voor Claes belangrijke ontlas
tende verklaring afgelegd,
'oor de Luikse onderzoeksrech-
;r Veronique Ancia bestreed de
^voormalige president-directeur
'an Agusta, de Italiaan Rafaelo
neti, dat hij begin 1989 een ont-
ioeting heeft gehad met Claes
>m over de 'afwikkeling' van een
ielangrijke defensie-order te
spreken.
SÜehaene krijgt
hertrouwen
BRUSSEL (ANP! - Een meer-
derheid van de Belgische Ka-
pier van Volksvertegenwoordi
gers heeft donderdag haar ver
trouwen bevestigd in de rege-
4jing-Dehaene. Dat betekent dat
;pe premier zelf een omvangrijk
jPanenplan kan uitvoeren als de
jociale partners daarover op
jkorte termijn geen akkoord be
luiken.
pehaene vroeg de Kamer dins
dag om het vertrouwen in zijn re-
,phng opnieuw uit te spreken.
3
april aan het tribunaal overge
dragen. Het hof beschuldigt hem
van veertien moorden.
De nu in Sarajevo opgepakte
Delic was de plaatsvervanger
van Mucic en zou vier mensen
hebben vermoord. Het tribunaal
legt Landzo. een commandant
van een ander kamp, vijf moor
den ten laste.
Het Joegoslavië-Tribunaal heeft
57 verdachten aangeklaagd: 46
Serviërs, acht Kroaten en drie
moslims. Drie verdachten zitten
vast in Den Haag: de Bosnische
Serviër Dusan Tadic en twee
Bosnische Kroaten, generaal Ti-
homir Blaskic en Mucic. Het
proces tegen Tadic begint dins
dag.
Vrijgelaten
Gisteren werd ook bekend dat
de Bosnische Serviers vier Bos
nische Kroaten, die in de hoofd
stad van Bosnisch Servië Pale
vastzaten, hebben vrijgelaten.
Dit gebeurde op aanraden van
het Joegoslavië-Tribunaal. zo
liet Dragan Bulajic van de Bos-
nisch-Servische commissie voor
gevangenenruil weten.
De vier kwamen op vrije voeten
nadat het Tribunaal de Bosni
sche Serviërs had duidelijk ge
maakt niet van plan te zijn tot
vervolging over te gaan. De oor
logspartijen in Bosnië spraken
eerder al af verdachten vrij te la
ten als het Tribunaal geen aan
leiding voor een zaak in Den
Haag ziet.
De vier Kroaten maakten deel
uit van een groep van zeventien
gevangenen. Het viertal is nu
naar Sarajevo overgebracht.
'Volgens woordvoerder Bulajic
van de Bosnische Serviërs be
wijst Pale met de vrijlating van
de Kroaten „onze bereidheid
met de internationale gemeen
schap samen te werken. Maar
wij beschuldigen dit viertal nog
steeds van oorlogsmisdaden".
Woensdag lieten de Serviërs ook
twee moslims uit de gevangenis
van Pale gaan. Daar zitten nog
elf krijgsgevangenen vast, aldus
het Internationaal Comité van
het Rode Kruis.
hoort. Ook Europees gezien zit
het Nederlandse boerenhuis-
houden goed bij kas. In de mees
te landen ligt het besteedbaar
inkomen van boeren en burgers
ongeveer gelijk. Uitschieters zijn
het Deense en Luxemburgse
boerengezin. Die hadden in 1991
ruim anderhalf keer zoveel te be
steden als het gemiddelde huis
houden in hun land. De Neder
landse agrariërs steken daar
echter met kop en schouders bo
venuit.
Overigens dient te worden aan
getekend dat het gemiddelde
agrarisch inkomen in Nederland
sinds 1991 sterk is gedaald. Eu
rostat beschikt echter niet over
cijfers die een recentere vergelij
king mogelijk maken.
Veeboer Andy Wilson kijkt naar een van zijn prijswinnende runderen op de landbouwtentoonstelling in Ayr. Ook hij zal waar
schijnlijk een deel van zijn koeien naar het slachthuis moeten sturen, mogelijk zelfs bekroonde exemplaren. foto lan Walde/RTR
LONDEN (AP) - In Groot-Brittannie is
donderdag officieel de slacht begonnen
van duizenden koeien die mogelijk be
smet zijn met de gekke-koeienziekte
BSE. Maar het zal volgens ongeduldige
boeren en slachthuiseigenaren door bu
reaucratische rompslomp nog wel tot
volgende week duren voordat men in de
slachthuizen daadwerkelijk aan het
werk gaat.
Een opsteker voor de Britse rund vleesin
dustrie was de beslissing van de hambur
gerketen Wimpy om over enkele dagen
weer Brits rundvlees te serveren. Volgens
een woordvoerster van Wimpy hadden
„duizenden en duizenden" klanten daar
in brieven om gevraagd
De Britse rundvleesindustrie is zwaar ge
troffen door de paniek die in maart uit
brak toen de regering meldde dat BSE
mogelijk een rol had gespeeld in een aan
tal menselijke sterfgevallen door de ver
wante ziekte van Creutzfeldt-Jakob. De
onzekerheid deed de Europese Unie be
sluiten een wereldwijd exportverbod voor
Britse runderen en rundvleesproducten af
te kondigen. In de hoop het verbod opge
heven te krijgen heeft de Britse regering
besloten duizenden runderen af te maken
die met de ziekte besmet kunnen zijn. Vol
gens critici is de slacht niet meer dan een
gebaar waar iedere wetenschappelijke ba
sis voor ontbreekt.
Teti stond aan het hoofd van
Agusta toen de Belgische over
heid begin 1989 een miljardenor
der plaatste voor de levering van
Agusta-legerhelikopters. Om de
order binnen te slepen, sluisde
Agusta via een aparte BV circa
15 miljoen frank (825.000 gulden)
door naar de kas van de regeren
de Socialistische Partij.
Brazilië leverde Teti woensdag
op verzoek van de regering-De-
haene aan België uit. Rechter
Ancia. die de Agusta-affaire al
zes jaar onderzoekt, heeft Teti
onmiddellijk in zijn gevangenis
cel opgezocht.
Claes moest eind vorig jaar af
treden als secretaris-generaal
van de NAVO, na nieuwe aanwij
zingen dat hij als voormalig mi
nister van eonomische zken een
belangrijke rol had gespeeld in
de Agusta-affaire.
De oud-directeur van Agusta-
België, Baldini, had onder meer
verklaard dat Claes op zondag
15 januari 1989 in Brussel een ge
heime ontmoeting met Agusta-
chef Teti had gehad. Claes ont
kende zulks pertinent en houdt
tot op de dag van vandaag zijn
onschuld staande.
Nu Teti eveneens ontkent met
Claes gesproken te hebben,
staat de oud NAVO-topman
sterker in de rechtzaak die nog
tegen hem en andere mede-ver
dachten uit de socialistische
partijtop moet dienen.
Een gewapende agent staat op wacht in een dorp in Bihar om Indiase stemmers te beschermen.
foto Sunil Malhotra/RTR
NEW DELHI (AP) - In India zijn donderdag minstens acht doden
gevallen als gevolg van verkiezingsgeweld. In de staat Bihar kwa
men zeven mensen om hel leven tijdens vuurgevechten tussen riva
liserende politieke bendes.
In de staat Andhra Pradesh werd een politieman donderdag gedood
bij de explosie van een landmijn. De autoriteiten beschuldigen de
Volksoorlogsgroep van de aanslag. De marxistische organisatie, die
landloze boeren zegt te vertegenwoordigen, heeft opgeroepen tot een
verkiezingsboycot en heeft aangekondigd de stembusgang te zullen
verstoren.
Op donderdag kon bijna eenderde van alle kiesgerechtigden in India
zijn stem uitbrengen. De verkiezingen, die zaterdag begonnen, wor
den verspreid over een maand gehouden.
Woensdag werden tienduizenden mensen opgepakt en tijdelijk op
gesloten om geweldsuitbarstingen tijdens de verkiezingen te voor
komen.
van onze correspondent
Cees van Zweeden
PARIJS - Een op de vier Fran
se kinderen kan niet lezen of
rekenen bij het verlaten van
de basisschool. Dat blijkt uit
een onderzoek waarvan het
ministerie van onderwijs in
Parijs donderdag de resulta
ten publiceerde.
Van alle scholieren die zich op
de middelbare school melden
(in Frankrijk een jaar eerder
dan in Nederland), ontbeert
23,5 procent basiskennis van
rekenen, zoals optellen, aftrek
ken. delen en vermenigvuldi
gen. Slechts 24 pet heeft vol
gens de onderzoekers een gede
gen kennis van dit vak.
Bij 9 pet van de lagere-school-
verlaters ontbreekt ook de ba
siskennis van de taal. zoals het
begrijpen van een eenvoudige
tekst. Het alfabet, dat niet eens
tot die basiskennis werd gere-
kend, was te hoog gegrepen
voor 35 pet.
In opdracht van het ministerie
werd ook het niveau onder
zocht van kinderen in het eer
ste jaar van de basisschool (in
Nederland groep vier). Van hen
kon 15 pet zelfs de eenvoudig
ste woorden niet lezen en miste
17 pet de meest elementaire
kennis van het rekenen.
Slechts één op de tien kinderen
kon een aftreksom maken.
Normen
Claude Thélot, hoofd van het
onderzoeksbureau, verklaarde
echter dat het gemiddelde ni
veau de afgelopen decennia
licht was gestegen. Tegenwoor
dig verlaten nog maar 65.000
leerlingen hun school zonder
diploma, zo sprak Thélot. In de
jaren '70 was dat nog 225.000
per jaar.
Critici wezen er echter op dat
die stijging eerder het gevolg is
van de sterk verlaagde eindex
amennormen. Het percentage
dat de middelbare school ver
laat met een diploma, is geste
gen van 71,9 in 1992 tot 75.0 vo
rig jaar. Maar. zeggen de critici.
het percentage studenten dat
zonder diploma de universiteit
verlaat beliep vorig jaar bijna
50 pet. Reden zou zijn dat de
kennis van de eerstejaars te
genwoordig te gebrekkig is.
In een boek over het onderwijs
omschreef Francois Bayrou,
toen leider van de regerings
partij UDF. deze gestage stij
ging van het percentage gedi
plomeerde middelbare-school-
verlaters als 'bedrog'. Maar dat
was voordat Bayrou zelf minis
ter van onderwijs werd. Nu laat
hij zich voorstaan op de geste
gen kwaliteit van het Franse
onderwijs.
Bayrou werd echter begin dit
jaar in verlegenheid gebracht
door de uitkomst van een ver
gelijkend onderzoek waartoe
zijn eigen ministerie opdracht
had gegeven. Zesduizend mid
delbare scholieren werd ge
vraagd opgaven te doen die
leerlingen van dezelfde leeftijd
in de jaren '20 ook waren voor
gelegd. Het verschil in kennis
was schokkend.
In hun dictee maakten de hui
dige leerlingen 2,5 maal zoveel
fouten, in sommige rekenon-
derdelen 2 maal zoveel De ken
nis van grammatica was met
sprongen verminderd.
Eind vorig jaar wilde de Franse
regering een vernedering voor
komen door te elfder ure haar
medewerking aan een rapport
over analfabetisme van de
OESO, de economische samen
werkingsorganisatie van wes
terse landen, in te trekken.
Franse ambtenaren besteed
den dagen om alle verwijzingen
naar hun land uit het concept
te schrappen, waarvan de in
houd echter toch uitlekte.
Blijkens de OESO-studie in ne
gen lidstaten telt alleen Polen
meer analfabeten dan Frank
rijk. In Zweden, dat het best
scoorde, had slechts 7.5 pro
cent van de ondervraagden
moeite met opdrachten als het
lezen van een plattegrond In
Frankrijk was dat 40 procent.
Nederland kwam als tweede
uit de bus.
Café bloedbad Tasnianië gesloopt
HOBART i RTR i - Broad Arrow Cafe, het cafetaria in Port Ar
thur waar een geestelijk gestoorde man afgelopen zondag een
bloedbad aanrichtte, wordt gesloopt.
„We moeten opnieuw beginnen en het gebouw laten verdwij
nen, omdat het anders blijft herinneren aan de verschrikkin
gen van het weekeinde"zei premier Tony Rundie van het Zuid-
Australische eiland Tasmanië
Bij het bloedbad bij de toeristische trekpleister Port Arthur,
een voormalige strafkolonie, vielen 35 doden en negentien ge
wonden. De 28-jarige dader, die in het wilde weg was gaan
schieten, werd gearresteerd toen hij probeerde te ontsnappen.
Hij is afgelopen dinsdag officieel in staat van beschuldiging
gesteld wegens moord.
Nepal schoont Mount Everest
KATHMANDU (RTRi - Vijftien Nepalese bergbeklimmers
gaan volgende week met lege zakken de Mount. Everest op om
de hoogste berg ter wereld schoon te maken De Nepalezen wil
len in twee weken 1.500 kilo rommel verzamelen. Het betreft
een gezamenlijke actie van de Nepalese vereniging van bergbe
klimmers en de regering in Kathmandu.
De top van de berg ligt 8.848 meter boven de zeespiegel. De
expeditieleden zullen ook lijken van klimmers die de tocht
naar de top niet hebben overleefd, naar beneden brengen.
Fries en Nedersaksisch beschermd
STRAATSBURG iAFPi - Nederland heeft gisteren het Euro
pees handvest over de bescherming van regionale talen en ta
len van minderheden geratificeerd
Het handvest biedt bescherming aan minderheidstalen. Voor
Nederland gaat het om het Fries en het Nedersaksisch. dat
door een enkeling aan de Duitse grens wordt gesproken. Het
handvest treedt overigens pas in werking als ten minste vijf
landen het hebben geratificeerd
Nederland is het vierde land. na Finland, Hongarije en Noorwe
gen. Negen andere landen zijn ook van plan het handvest te
ratificeren. Het garandeert onder meer de vrijheid van onder
wijs in de eigen taal en beschermt tegen discriminatie van de
„kleine" talen.
Leger dreigt ontvoerders Irian Jaya
JAKARTA (RTR/DPA) - Het Indonesische leger zinspeelt op
een militaire actie om een einde te maken aan de nu al vier
maanden durende gijzelingsactie door Papoea-rebellen. Er is
een grens aan de terughoudendheid van het leger, zo verklaar
de een militaire bevelhebber in Irian Jaya tegenover het pers
bureau Antara gisteren.
Tot dusver hebben de militairen steeds beklemtoond dat ze de
voorkeur gaven aan overreding boven militaire actie tegen le
den van de Beweging Vrij Papoea (OPM), die sinds 8 januari
twee Nederlanders, vier Britten en vijf Indonesiërs vasthou
den.
Volgens het Rode Kruis maken de ontvoerde Nederlanders
Mark van der Wal en de ruim zes maanden zwangere Martha
Klein het naar omstandigheden goed.
ZEIST (ANP) - In weerwil van
de sterk stijgende wereldwijde
vluchtelingencijfers, daalt het
aantal asielaanvragen in de Eu
ropese landen gestaag. Dat
komt door het steeds restrictie
vere asielbeleid van de landen
van de Europese Unie. In 1992
bijvoorbeeld bedroeg het aan
tal asielaanvragen bijna
693.000. Dat aantal daalde in
1994 tot bijna 319.000 om in 1995
verder te zakken naar ruim
283.000.
Vluchtelingenwerk die deze cij
fers gisteren bekendmaakte,
spreekt van een zorgwekkende
ontwikkeling. Vooral omdat het
Europese beleid elders in de we
reld in toenemende mate als
voorbeeld zou gelden.
Vluchtelingenwerk liet dit in
Zeist weten, op de eerste dag van
de vierdaagse ECRE-conferen-
tie over het Europese vluchtelin
genbeleid. ECRE is de Europese
overkoepelende organisatie van
vluchtelingenorganisaties
Naast de vijftig organisaties
lichten ook vertegenwoordigers
uit het voormalige Joegoslavië
in Zeist het vluchtelingenpro
bleem in die regio toe.
Een terughoudende asielpoli
tiek wijst Vluchtelingenwerk
van de hand. „Een goed asielbe
leid is het sluitstuk van een in
ternationaal georienteerd
vluchtelingenbeleid Niet de
vraag: „hoe welkom vluchtelin
gen zijn" moet voorop staan,
maar de vraag „waarom mensen
hun land verlaten en of zij uit
hoofde van die reden bescher
ming behoeven", meent Vluch
telingenwerk. Nederland moet
samen met andere staten die
verantwoordelijkheidnemen
„en het beleid van de VN-vluch-
telingenorganisatie UNHCR
hoort daarbij als leidraad te die
nen".
PARIJS (KRF/AFP/DPA/ANP) -
Duitsland en Frankrijk zullen
volgend jaar niet aan alle voor
waarden voor deelname aan de
Economische en Monetaire
Unie, de EMU, voldoen. De twee
grootste economische machten
van Europa kampen met een te
groot tekort op hun begroting.
Dat heeft de secretaris-generaal
Jean-Claude Paye van de Orga
nisatie van Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling
(OESO), donderdagavond ge
zegd.
Een EMU zonder Duitsland en
Frankrijk wordt ondenkbaar
DAYS
3>
70
Tl
d
d
tn
70
shows
demonstraties
unieke collecties..^
3, 4, 5 mei
Landlust Nieuwdorp
w
z
ro
5
2
m
geacht. Beide landen voldeden
ook in 1995 niet aan alle vijf toe
latingsvoorwaarden zoals die
zijn neergelegd in het Verdrag
van Maastricht, maar het jaar
1997 zal bepalend zijn. De resul
taten van de lidstaten in dat jaar
zullen aan het begin van 1998
worden bekeken. Aan de hand
van deze beoordeling moet dui
delijk zijn welke landen aan de
EMU kunnen deelnemen De
EMU moet in 1999 van start
gaan.
De gegevens waarop de OESO
zich baseert, dateren van eind
maart. De forse bezuinigings
maatregelen voor volgend jaar
die Bonn onlangs in het vooruit
zicht stelde, zijn door de OESO-
economen niet meegenomen in
hun berekeningen. Ook Parijs
buigt zich nog over plannen om
de overheidsuitgaven volgend
jaar terug te dringen.
Duitsland en Frankrijk hebben
altijd volgehouden op tijd aan
de toelatingsvoorwaarden te
voldoen „Zij moeten hun bezui
nigingsplannen versterken", al
dus Paye, willen ze de toela
tingseis van een begrotingste
kort van niet meer dan 3,0 pro
cent halen.
Groei
De jongste ramingen waren don
derdag op het hoofdkantoor van
de OESO in Parijs onderwerp
van gesprek tijdens een bijeen
komst van het economisch be-
leidscomité. Daarin stond de
vraag centraal hoe overheden
hun begrotingstekorten naar be
neden kunnen brengen en tege
lijkertijd geld kunnen vrijmaken
om de economische groei te sti
muleren.
De OESO. een club van rijke in
dustrielanden waartoe ook Ne
derland behoort, staat in finan
ciële kringen hoog aangeschre
ven. Vooral de doorwrochte stu
dies van complexe economische
vraagstukken en de uitgebreide
landenrapporten genieten een
hoog aanzien.
