Bouwers blij, boeren ontevreden
Gerechtshof: huisarts niet
langer vast voor euthanasie
ZIT!
LIG!
PZC
Engel des doods
veroordeeld tot
9 jaar cel en TBS
Veel glaasjes op en dan rijden
organa
Meer eigen kamers en zorg op
maat nodig in verpleeghuizen
Inspectie heeft forse
kritiek op stages hbo
Schadevergoeding
voor mesters van
Britse kalveren
binnenland
Verdeelde reacties op tunnelplannen HSL-traject
t
Philips weigert overleg
CAO te heropenen
VRIJDAG 3 MEI 1996
Speurtocht
naar Indische
oorlogswezen
Hogesnelheidslijn-Noord
HOUTEN (ANP) - De Stichting
Indische Oorlogswezen heeft de
grootste moeite om mensen te
vinden die in Nederlands-Indië
gedurende de Tweede Wereld
oorlog en de daarop volgende
er*Bersiap-periode wees zijn ge-
lenworden.
n. (Minister Dijkstal van Binnen-
bejiandse Zaken heeft in 1994 voor
groep 75.000 gulden ter be-
bolschikking gesteld, hetgeen moet
Jïvorden verdeeld over het. aantal
(Indische wezen. Het is een soort
jerkenning. Maar hoeveel van die
^'ouderlozen er zijn is niet eens be-
aldus voorzitter J. Boon
van de Stichting Oorlogswezen,
en Er zijn er wel namen bekend via
eb-jbij voorbeeld Indische organisa-
nd ties, maar er zijn natuurlijk veel
iensen die nergens lid van zijn.
;ij zijn bijzonder moeilijk te tra-
iren.
[et in kaart brengen van de In-
:he wezen werd destijds toe-
rertrouwd aan de KJBB, de or-
inisatie van Kinderen uit de
jjapanse Bezeting en de Bersiap.
ke]De KJBB droeg het vervolgens
gdlover aan de Stichting Indische
bron ministerie van verkeer en waterstaat
DEN HAAG (GPD) - Elke bewoner van een
verpleeghuis moet in de nabije toekomst aan
spraak kunnen maken op een eigen éénper
soonskamer met sanitair. Verzorgingshuizen
moeten bovendien de patiënten, zoals demen
terende bejaarden en mensen die herstellen
van een verkeersongeluk, meer als klanten
met persoonlijke wensen zien.
Dat vindt de voorlopige Raad van Volksge
zondheid en Zorggerelateerde Dienstverle
ning, die deze adviezen gisteren doorspeelde
naar het Ministerie van Volksgezondheid. Wel
zijn en Sport (VWS). Hoewel VWS spreekt van
"zeer goede voorstellen", heeft staatssecreta
ris Terpstra er momenteel te weinig geld voor.
De belangenvereniging voor verpleeghuisbe
woners en de Vereniging voor Verpleeghuis
zorg daarentegen zijn gelukkig met het advies.
Momenteel beschikt slechts een kleine twintig
procent van de 51.000 patiënten in verpleeg
huizen over een eigen kamer. Het gaat om men
sen die intensieve medische verzorging nodig
hebben. Maar vooral demente mensen liggen
vaak 'op zaal'. De raad stelt voor om zo snel
mogelijk éénpersoonskamers te bouwen. In
het jaar 2000 zou het aantal éénpersoonska
mers verdubbeld moeten zijn naar 23.000. Vol
gens het advies is dat mogelijk, omdat VWS
toch al van plan was het aantal bedden de ko
mende jaren met 10.000 uit te breiden.
VWS heeft voor dat nieuwbouwprogramma
jaarlijks zo'n 600 miljoen gulden beschikbaar.
Om van alle nieuwe bedden meteen éénper
soonskamers te maken, is nog eens zo'n 50 mil
joen per jaar beschikbaar. Dat geld is er vol
gens VWS niet. Volgens het ministerie worden
één- en tweepersoonskamers wel de norm voor
vervangende nieuwbouw van verpleeghuizen,
zodat over een „langere periode" het aantal
éénpersoonskamers toeneemt.
Staatssecretaris Terpstra heeft ook toegezegd
dat er meer aandacht zal worden besteed aan
verbeterde verzorging van patiënten, een zorg
op maat systeem. Momenteel is de verzorging
voor de meeste patiënten vaak hetzelfde. Bin
nenkort gaat zij overleggen met belangenorga
nisaties van patiënten en verpleeghuizen over
verbeteringen. Dat komt, stellen ministerie en
vereninging van verpleeghuiszorg met nadruk
„bovenop de projecten die er al zijn om patiën
ten individueel te benaderen."
,'DEN HAAG (ANP) - Dc kabi
netsplannen om de hogesnel-
heidslijn (HSL) tussen Rotter-
d' dam en Amsterdam zoveel mo-
via tunnels door het
Groene Hart te leiden, heeft
ut donderdag verdeelde reacties
opgeroepen. Een tunnel onder
de open ruimte tussen de grote
steden in de Randstad blijft een
jgruwel voor boeren en natuur
beschermers. De NS is daaren
tegen optimistisch en de bouw-
i wereld verwacht goede moge
lijkheden om een achterstand
in de boortechniek te kunnen
Ui inhalen.
to< Vandaag neemt de regering naar
verwachting een besluit over het
tracé tussen de hoofdstad en
Rotterdam. Daarbij gaat de
keuze vooral tussen een tunnel-
route door het Groene Hart en
een traject langs de snelwegen
en A13 (Bos-variant). Pie
s' mier Kok liet woensdag weten
dat de eerste optie de meeste
nu kans maakt. Als er een lange
elo tunnel komt in het Groene Hart,
ggj verschillen beide varianten ove-
rï, rigens weinig in prijs (4 miljard).
Bij ondertunneling in gedeelten
pakt het bedrag voor het tracé
door het Groene Hart lager uit.
Minister Jorritsma (Verkeer en
Waterstaat) wil de toch al ge
plande tunnel bij Hazerswoude
wel iets langer maken en verder
enkele open tunnelbakken aan
leggen. De extra kosten hiervoor
zijn ongeveer 230 miljoen. De
Boer (Milieu) vindt dat bescher
ming van het Groene Hart wel
een hogere prijs mag vergen. Ze
toonde zich donderdag tijdens
een bezoek aan Hazerswoude
hoopvol gestemd over de be
sluitvorming in het kabinet. De
minister gaat ervan uit dat de
HSL zeer waarschijnlijk in een
lange tunnel komt.
Het plan dat naar verluidt op de
vergadertafel van het kabinet
ligt, behelst een geboorde tunnel
van ongeveer tien kilometer tus
sen Benthuizen (ten oosten van
Zoetermeen en Hoogmade,
waar de lijn wordt gebundeld
met de snelweg A4 naar Amster
dam/Schiphol. De extra kosten
daarvan zijn 900 miljoen. De
Boer kan leven met deze oplos-
z(
leLGRONINGEN (ANP) - De recht-
is bank in Groningen heeft giste-
.;j,ren een 43-jarige vrouw uit Delf-
'zijl veroordeeld tot negen jaar
iel en TBS met dwangverple-
ing wegens de moord op vier
jatiënten in het verpleeghuis
in Delfzijl. Dat was
de eis van de officier
justitie.
iDe vrouw bekende vorig jaar dat
erM „uit medelijden" de laatste ja-
j.(jren negen mensen in het tehuis
'had doodgespoten met insuline.
.Ondanks de bekentenis van ne
ggen moorden, werden haar daar-
•ifyan vier ten laste gelegd. Die
ichtte de rechtbank alle vier be
lezen. De vrouw werkte meer
ian 20 jaar als ziekenverzorgen-
lein Vliethoven.
ët verweer van de vrouw dat de
'trokken patiënten, die nau-
'elijks tot praten in staat wa
in, haar met hun ogen danwel
limiek gevraagd hadden om
:n milde dood, verwierpen de
chters. Wel namen zij de con
fusies van de psychiaters die de
'ouw onderzochten over. Die
>rdeelden haar verminderd
irekeningsvatbaar en noem-
len het gevaar voor herhaling
Ondanks die verminder-
le toerekenbaarheid zijn echter
le feiten zo ernstig en schok
kend en is er zoveel onpeilbaar
;d toegebracht aan de nabe-
ianden dat een lange gevange-
EINDHOVEN (ANP) - Philips
gaat niet in op de eis van de In
dustriebonden van FNV en CNV
om het CAO-overleg te herope
nen. Dit liet Philips-onderhan-
lelaar A. de Haase bonden gis-
ermiddag in een brief weten.
Philips wijst de twee bonden er
>P dat er al een CAO-akkoord
igt met De Unie en de VHPP.
Iet concern vindt dat het zich
san die overeenkomst moet hou
den.
3e bonden willen opnieuw over
de pensioenafspraak onderhan
delen. Die vinden zij volstrekt
'nvoldoende. Beide bonden
lebben hun eis voor een 36-urige
werkweek inmiddels laten val-
en. Die eis vormde destijds het
irote struikelblok.
'hilips stelt dat de bonden het
'an zich zelf te wijten hebben
»mdat zij van de onderhande-
higstafel zijn weggelopn. „Wie
Wegloopt verspeelt recht van
•preken."
sing. De coalitie (PvdA, D66 en
WD) lijkt ook akkoord te gaan.
Door de boortechniek hoeven
tijdens de aanleg geen ingrijpen
de bouwwerkzaamheden plaats
te vinden in het Groene Hart.
Bovendien zijn er naar verluidt
geen problemen met een moge
lijke verstoring van de water
huishouding in het gebied. Na
tuurmonumenten twijfelt overi
gens aan dat laatste. Er is nog
weinig ervaring met boren in
slappe bodems en bovendien
heeft het Groene Hart een hoge
grondwaterstand.
Woordvoerder R. Hijdra noemt
de tunnel erg duur en te kort.
„Als de HSL via het bestaande
spoor kan, is dat goedkoper en
het tijdverlies is slechts vijf mi
nuten." Ook de andere optie, een
snelspoor langs de snelwegen, is
volgens Natuurmonumenten
beter. Ook Natuur en Milieu
vindt dat.
De boeren hebben ook zo hun
kanttekeningen. „Een tunnel
spaart dan wel misschien het
veen weidegebied, maai" de kas
sen rond Bleiswijk worden met
het Groene-Harttracé nog
steeds vol geraakt en ook de
agrarische bedrijven in de Haar
lemmermeer". aldus woordvoer
der T. Willemsen van de Weste
lijke Land- en Tuinbouworgani
satie.
De Nederlandse Spoorwegen
zijn optimistisch over een tun-
•nel. Het bedrijf heeft altijd ge
vraagd om een spoorlijn die niet
alleen de kortste route volgt.
maar ook spoedig kan worden
aangelegd. Het tunnelplan vol
doet aan beide eisen.
Ondergrondse aanleg van de
HSL maakt in één klap de ach
terstand goed die Nederlandse
aannemers nu op de Europese
tunnelmarkt hebben, zo stelt
prof. E. Horvat van de TU Delft.
Volgens hem hebben de Neder
landse bouwers wel de kennis,
maar niet de ervaring om tun
nels te bouwen. Een tunnel on
der het Groene Hart is dè kans
om echt ervaring op te doen.
nisstraf, naast een behandeling,
gerechtvaardigd is", aldus het
summier gemotiveerde vonnis.
Tijdens de twee zittingen in Gro
ningen schilderde officier van
justitie mr. O. Brouwer de ex-zie-
kenverzorgende af als de perfec
te moordenares: een keiharde,
gefrustreerde en machtswellus
tige vrouw, die zonder behande
ling een niegedemonteerde tijd
bom is. Hij ging daarbij af op de
psychiatrische rapporten, waar
in de vrouw getekend werd als
iemand met een ongezonde be
hoefte aan macht over zieke
mensen.
Als „Engel des doods" zag de of
ficier haai- allerminst. „Haar
slachtoffers waren volstrekt
weerloos en konden geen kant
op. Zij wist uit de verhalen van
een Zwitserse verpleegkundige
dat insuline-injecties bij niet-
diabeten een coma veroorzaken
en uiteindelijk de dood tot ge
volg hebben. Haar patiënten
hadden geen pijn en waren rede
lijk gelukkige mensen. Juistaar-
door had zij geen macht over
hen. Zij was de machtigste als ze
de insuline spoot", aldus Brou
wer.
Advocaat mr. W. Anker noemde
de uitspraak „onlogisch, onjuist,
onwenselijk, lang, zwaar en zon
der horizon". Hij weet nog niet of
zijn cliënt in hoger beroep gaat
bij het hof.
k
EMMEN - Twaalf jongeren
uit Emmen en omstreken na
men gisteren deel aan een
proef waarbij ze hun rijge
drag testten na het drinken
van een behoorlijke hoeveel
heid alcohol. Uit de test bleek
dat onder invloed met name
routinehandelingen met de
auto. zoals het nemen van een
bocht, niet vlekkeloos verlo
pen.
Bij bewuste handelingen, zo
als het in- en uitrijden van een
garage, ging het. rijden met een
slok op vrij redelijk. Het expe
riment moest de deelnemers
leren welke effecten alcohol
heeft op hun rijvaardigheid en
bevorderen dat ze in de toe
komst nuchter achter het
stuur stappen.
De proefpersonen, tussen de
18 en 24 jaar. kregen 's mor
gens om tien uur op hun nuch
tere maag naar keuze ze§ a ze
ven glazen bier of met whiskey
of wodka gemixte longdrinks
aangeboden.
Nadat die alcohol door het
bloed was opgenomen, stap
ten ze samen met hun instruc
teur in de auto om op het cart-
circuit Poppendijk in Nieuw
Weerdinge een rijproef af te
leggen.
Daarna werd met behulp van
de computer hun reactie- en
waarnemingsvermogen on
derzocht. Onderzoekers leg
den het rijgedrag van de deel
nemers op video vast,
Ir. Wim van Dalen van het
Consultatiebureau voor Alco
hol en Drugs (CAD) in Drente,
die samen met de gemeente
Emmen het initiatief voor de
ze opmerkelijke proef heeft ge
nomen, noemde het opmerke
lijk dat de beschonken deelne
mers juist bij moeilijke ver
richtingen goed presteren.
Voor de proef in Emmen is zo
veel belangstelling dat een
aantal jongeren op een wacht
lijst is gezet.
foto Juan Vrijdag/ANP
Onderhandelaar R. van Splun-
deren van de Industriebond- en
Voedingsbond CNV reageert fu
rieus. „Dit is de arrogantie ten
top. Philips heeft het overleg
met ons beëindigd. Dat is een
cruciaal feit."
De Industriebond FNV vindt het
onbegrijpelijk dat Philips zo
hard reageert, maar het ver
baast onderhandelaar T. Hagen
niet. „Philips had vanaf het be
gin een houding dat wij hun dic
taat maar bij het kruisje onder
aan het papier moesten onderte
kenen. We hebben concessies ge
daan ten aanzien van de kortere
werkweek. Het is schijnbaar niet
genoeg."
De actievoorbereidingen van
beide industriebonden gaan ge
woon door. Volgende week dins
dag staat een actiedag in Eind
hoven op de agenda. Daarna zul
len er volgens de bonden stakin
gen volgen.
LEEUWARDEN (ANP) - Huis
arts S. Schat uit Sint Nicolaas-
ga is met onmiddellijke ingang
op vrije voeten gesteld. Dit
heeft het gerechtshof in Leeu
warden donderdagmiddag be
paald.
Woensdag verlengde de recht
bank het voorarrest nog met
dertig dagen. Maar het hof vond
in het beroep dat tegen een eer
dere verlenging van het voorar
rest was ingesteld, geen gronden
meer aanwezig om de huisarts
nog langer in voorarrest te hou
den. „Het was een moeilijke be
slissing. Het hof is echter van
mening dat de geschoktheid van
de rechtsorde in dit geval niet
zwaar genoeg is om de man in
voorarrest te houden", aldus
persraadsheer J. Brakenhoff van
het gerechtshof.
Schat werd vrijdag 19 april opge
pakt. De voorafgaande nacht
had hij het leven beëindigd van
een 72-jarige vrouw. De vrouw
leed aan kanker en had veel pijn.
De huisarts hield zich echter
niet aan de geldende regels voor
euthanasie. Er was geen schrif
telijke wilsbeschikking van de
vrouw en Schat had geen tweede
arts geraadpleegd.
Het openbaar ministerie be
schuldigt de huisarts van
moord. Advocaat mr. W. Anker
is blij dat de huisarts vrij is. De
raadkamer van de rechtbank
wees tot twee keer toe een ver
zoek om vrijlating af. „We hoop
ten dat het hof een andere beslis
sing zou nemen en dat is nu ge
lukt", aldus Anker. „Ik had hier
niet op gerekend, maar het is
echt fantastisch. Sippe Schat
weet dat hij fouten heeft ge
maakt en wil zich daar in een
proces ook wel voor verantwoor
den. Maar hij moest er nu uit. Hij
is geen misdadiger."
Verheugd
De inwoners van Sint Nicolaas-
ga waren donderdag ook ver
heugd dat hun huisarts weer vrij
is. Honderden telefoontjes, tien
tallen bossen bloemen en wap
perende vlaggen. „Toen ik het
hoorde heb ik meteen bloemen
naar de praktijk gebracht. Dit
had ik niet meer verwacht", zo
reageert een blije patiënte.
De huisarts is voorlopig even on
dergedoken om bij te komen Hij
wordt morgen volgens plan
feestelijk ingehaald in Sint Nico-
laasga. Ook de afgelopen weken
hebben de patiënten van de
huisarts massaal hun steun be
tuigd aan de huisarts. Bij de ad
vocaat en bij de praktijk kwa
men honderden brieven binnen.
Ook de drie zonen van de 72-ja-
Ontkennen holocaust veroordeeld
DEN HAAG (ANP) - Het gerechtshof in Den Haag heeft giste
ren een Antwerpenaar conform de eis veroordeeld tot een voor
waardelijke celstraf van zes maanden en een boete van 5.000
gulden De Belg zegt ervan overtuigd te zijn dat de vervolging
van joden in de Tweede Wereldoorlog niet heeft plaatsgehad en
maakt daar ook voortdurend melding van
Zo verspreidde de Belg ook in Nederland pamfletten waarin hij
ontkende, dat er zoiets bestaat als een holocaust. Het CIDI. de
Anne Frank Stichting en het Landelijk Bureau Racismebe
strijding pikten dat niet en dienden een aanklacht tegen hem
in.
Zieke katten weer beter
ZWIJNDRECHT (GPD) - Het merendeel van de katten die be
gin april na het eten van droge kattenbrokjes ziek werden, is
aan de beterende hand. Van 260 katten is bekend dat ze na het
eten van droge brokjes van de merken Felix en Tom Poes Va
riances verlammingsverschijnselen kregen De besmettings
bron is weliswaar nog niet vastgesteld, maar alle zieke katten
hadden van die merken gegeten die daarop uit de handel zijn
genomen. Onder de speciale aanduiding 'Tijdelijke levering uit
Duitsland' zijn vanaf gisteren de droge kattenbrokjes van Fe
lix opnieuw op de markt.
Twee arrestaties Geldnet-overval
ELST i ANP) - In het onderzoek naar de gewapende overval op
het geldverzamelstation van het bedrijf Geldnet in Duiven zijn
opnieuw twee mensen aangehouden op verdenking van heling.
Het gaat om een 38-jarige vrouw en een man van 36 jaar. beiden
uit Amsterdam. De politie verdenkt de twee ervan dat zij geld
bezaten en uitgaven waarvan ze hadden kunnen weten dat het
afkomstig was van de overval in september vorig jaar. Bij die
overval kwam een 43-jarige medewerker van Geldnet om het
leven De dieven namen ruim vijf miljoen gulden mee.
De politie heeft inmiddels al zeventien mensen aangehouden,
van wie er nog negen vastzitten.
Pronk wil wel andere ministerspost
DEN HAAG (ANP) - Minister Pronk is beschikbaar voor een
andere portefeuille in een volgend kabinet. Een vierde termijn
op Ontwikkelingssamenwerking ambieert hij niet meer, maar
een andere ministersfunctie sluit hij op voorhand niet uit. zo
liet een woordvoerder van Pronk gisteren weten.
De bewindsman gaf eerder deze week aan het na drie perioden
als minister voor Ontwikkelingssamenwerking „wel welletjes
te vinden". Tegelijkertijd zei hij echter „datje jezelf moet ver
nieuwen, een andere kans moet geven".
DEN HAAG (ANP) - De Onder
wijsinspectie heeft forse kritiek
op de stages van studenten in
het hoger beroepsonderwijs. De
praktijkperiode heeft vaak te
weinig relatie met het niveau
van de studie. Dat komt omdat
over het algemeen het bedrijf
bepaalt wat de student doet.
niet de hogeschool. De hbo-in-
stellingen zouden zich dan ook
meer moeten bemoeien met de
stages van hun studenten.
Dat staat in een rapport van de
Inspectie van het Onderwijs. Mi
nister Ritzen (Onderwijs) heeft
de bevindingen donderdag naai
de Tweede Kamer gestuurd. Hij
wil de uitkomsten de komende
maanden met de hogescholen
bespreken. Het hoger beroeps
onderwijs telt ruim 250.000 stu
denten.
De inspectie constateert dat de
meeste hbo-instelhngen tame
lijk willekeurig te werk gaan bij
het zoeken en kiezen van ge
schikte stageplaatsen. Soms
hangt het bestaiid van stagea
dressen geheel af van de per
soonlijke contacten van een sta
gecoördinator. soms moet een
student zelf maar voor een
plaats zorgen. De inspectie er
kent dat het zelfstandig zoeken
naar een stageplek voor een stu
dent „vormende waarde" heeft,
maar de hogeschool moet na
drukkelijk de kwaliteit van de
plaats de gaten houden.
DEN HAAG (ANP) - Minister
Van Aartsen iLandbouwl trekt
één tot anderhalf miljoen gul
den uit voor de schadevergoe
dingsregeling voor de kal ver-
mesters die de 64.000 Britse kal
veren afmestten die momenteel
worden vernietigd wegens de
gekke-koeienziekte BSE. Dat
heeft een woordvoerder van het
ministerie, van Landbouw giste
ren gezegd na afloop van een
overleg met de boeren- en tuin
dersorganisatie LTO-Neder-
land.
De schaderegeling voor de mes
ters komt bovenop de al eerder
toegezegde schaderegeling voor
de eigenaren van de dieren. Met
die laatste regeling is 55 miljoen
gulden gemoeid, waarvan het
grootste deel uit Brussel komt.
De schadevergoeding voor de
mesters is vastgesteld op 3.43
gulden per week per dierplaats
die leeg komt te staan door de
vernietigingscampagne. met
een eigen risico voor de veehou
ders van twee weken De rege
ling geldt alleen voor veehou
ders met Britse dieren. Alle an
dere mesters krijgen geen geld
van Van Aartsen.
LTO-Nederland heeft inge
stemd met de regeling, inclusief
de expliciete uitsluiting van vee
houders met Nederlandse kalve
ren. Ook die hebben naar eigen
zeggen sterk te lijden onder de
gekke-koeiencrisis, omdat de
kalvermarkt is ingestort. „Dat is
echter een Europees probleem,
want dat raakt alle rundveemes-
ters in Europa. Daarvoor zullen
we dan ook geen aparte claim in
dienen bij Van Aartsen. Moge
lijk kan daarvoor steun worden
gegeven op Europees niveau",
aldus LTO-voorzitter G.
Doornbos na afloop van zijn on
derhoud met de minister.
rige vrouw hebben de arts een
brief geschreven waarin ze hun
steun betuigen.
Het openbaar ministerie wil
geen reactie geven op het besluit
van het gerechtshof. Het is ook
nog niet duidelijk of cassatie
aangetekend zal worden tegen
deze beslissing. Deze week
maakte justitie ook bekend dat
de huisarts niet bij de vrouw is
gebleven na het toedienen van
de insuline, overigens een verou
derd middel om euthanasie mee
te plegen. De vrouw is in alle een
zaamheid gestorven.
De patiënten vragen zich wel af
of de dokter weer in staat zal zijn
zijn beroep uit te oefenen „Hij
heeft natuurlijk een vreselijke
klap opgelopen van dit verhaal.
Ik vraag me af of je dan weer nor
maal kunt functioneren", aldus
een patient die een grote bos ro
zen naar de praktijk brengt.
Hoo fdkus sens tegen
meerprijs leverbaar.
Deze slimme slaapbank weet precies wat wilt.
In een handomdraai laat hij zich veranderen van
een stijlvolle zitbank in een riant 2-persoons bed.
Nu bij Morgana, vanaf f 1095,-.
- slaapkamers
DE SCHIPPER WOONDELTA
van Cittersweg 2a. Arnemuiden. 0118-603434
's maandags gesloten - vrijdag koopavond
