PTT lokt buitenland-bellers
Brabantse
beregenen
boeren mogen weer
vanwege droogte
leerlingen aan lot over
Zorginstellingen
laten
PZC
Begijnhof is toeristen-terreur zat
Rechtbank wijst
adoptierecht voor
lesbische paren af
Hoger sterftecijfer
ouderen door griep
en strenge winter
Daling ledental nekt
politieke partijen
Rosenmöller: tijd
voor wisselspelers
in paarse kabinet
f
binnenland donderdag 2 mei 1996
Leiden krijgt kunst-station
Kortingskaarten voor telefoneren naar familieleden
Druk jaar reddingsmaatschappij
IJMUIDEN (ANP> - De Koninklijke Nederlandse Redding
Maatschappij KNRM) heeft een bijzonder druk 1995 achter de
rug. De maatschappij kwam vierhonderd keer meer in actie
dan in voorgaande jaren. De directie van de KNRM heeft dat
gisteren laten weten. In 1994 werd met bijna 1.200 acties al een
record bereikt.
De reddingsmaatschappij wijt het grotere aantal acties aan de
mooie zomer en de daar uit voortvloeiende drukte op het wa
ter. Het bedrijf wil door een nieuwe manier van rapporteren
meer inzicht krijgen in de oorzaken en de gevolgen van onge
vallen op zee Aan de hand daarvan hoopt de KNRM betere
preventieve voorlichting te kunnen geven.
Erica Terpstra favoriet Hagenaars
DEN HAAG (ANP) - De Hagenaars zouden het liefst Erica
Terpstra zien als opvolgster van de vertrekkende burgemees
ter Havermans. De huidige staatssecretaris van Volksgezond
heid, Welzijn en Sport VWS 1 haalde met 178 stemmen de hoog
ste score tijdens een enquête onder zeshonderd Hagenaars.
Voormalig CDA-leider Elco Brinkman haalde 139 stemmen
Daarop volgden Tweede-Kamervoorzitter Wim Deetman (68).
oud-premier Ruud Lubbers (67), PvdA-parlementarièr Maar
ten van Traa (56). De echtgenote van de Rotterdamse burge
meester. Nelie Peper-Kroes, haalde ook nog 43 stemmen.
De enquête werd gehouden door het weekblad De Posthoorn
Top nutsbedrijf vrijgelaten
DEN HAAG (ANP) - De vier bewindvoerders van het Nutsbe
drijf Westland in Poeldijk, die vorige week wegens fraude wer
den aangehouden, zijn op vrije voeten gesteld. Er zijn geen
gronden om ze langer vast te houden, aldus persofficier mr.
Horstink gisteren. Ze zijn echter onverminderd verdacht.
Het onderzoek naar de omvang van de fraude gaat door. Er kan
nog niets met zekerheid over de hoogte van het bedrag worden
gezegd, aldus Horstink.
De verdachten zouden provisies van leveranciers van het nuts
bedrijf zwart hebben doorgesluisd naar een bedrijf in Luxem
burg. waarvan ze alle vier voor een kwart eigenaar waren.
Huizenkoper kiest voor ruimte
VOORBURG (GPD) - De huizenkoper van vandaag wil vooral
ruimte: minimaal vier kamers, een grote woonkamer, een ga
rage en een tuin. Gemiddeld heeft de aspirant-koper daar
291.000 gulden voor over. aldus een gisteren gepubliceerd on
derzoek van de Nederlandse Vereniging van Bouwonderne
mers (NVB).
Anderhalf miljoen mensen wil de komende jaren verhuizen
naar een (ander) koophuis. Voor zijn volgende woning wil de
Nederlandse huizenkoper „kwaliteit, en vooral erg veel ruim
te", meldt de NVB. „Als de huizenkoper voor hetzelfde geld
mag kiezen tussen een groter sobere woning en een kleine luxe
woning kiest een royale meerderheid voor de grote sobere wo
ning."
AMSTERDAM (ANP) - De
rechtbank in Amsterdam heeft
gisteren het verzoek van twee
lesbische stellen om adoptie
recht te krijgen voor de vrouwe
lijke partner van de biologische
moeder, afgewezen. De verzoek
sters wilden dat de „sociale ou
der" een formele positie zou
krijgen ten opzichte van het
kind of de kinderen in kwestie.
De rechtbank vindtechter dat
het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens (EVRM).
waarop de vrouwen zich berie
pen. niet duidelijk stelt dat
adoptie door mensen van gelijk
geslacht mogelijk moet zijn. De
verzoeksters gaan in hoger be
roep.
Verder verwijst de rechtbank
naar de recente politieke ont
wikkelingen over het adoptie
recht. De Tweede Kamer ver
zocht de regering een wetsvoor
stel voor te bereiden over het ho
mohuwelijk en adoptie door on
der andere homoseksuele paren.
Deze wet zou de gewenste voor
ziening mogelijk kunnen ma
ken. De rechtbank vindt het te
vroeg om nu op de politieke
plannen vooruit te lopen.
De vier vrouwen zijn volgens
hun advocate, mr J. van der
Winden, verheugd over de poli
tieke ontwikkelingen maar wil
len daar niet op wachten. „De
kinderen zijn nu klein, daarom
proberen ze het via de juridische
weg sneller voor elkaar te krij
gen. Bovendien vinden mijn
cliêntes dat hun positie in de po
litieke discussie wordt onderbe
licht. Het gaat steeds over ho
moseksuele stellen die buiten
landse kinderen willen adopte
ren."
VOORBURG (ANP) - De afgelo
pen winter zijn er vierduizend
mensen meer dan normaal over
leden. Vooral onder ouderen
was het sterftecijfer hoger.
Waarschijnlijk zijn de strenge
winter en de griepepidemie de
oorzaak van deze stijging. In to
taal lieten in de maanden de
cember, januari en februari
40.000 mensen het leven, aldus
het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) gisteren.
December vorigaar en januari
dit jaar overleden rond de 1.600
mensen meer dan normaal is in
die maanden. In februari lag het
aantal doden duizend boven het
gebruikelijke. Met 534 doden,
140 meer dan normaal, spande 4
januari de kroon.
De CBS vermoedt dat de stij
ging komt door de griepepide
mie en de koude winter. Vanaf
eind november vorig jaar nam
het aantal mensen met griepver-
schijnselen toe De laatste week
van vorig jaar hadden per dui
zend inwoners er veertig een
griepje onder de leden.
Bij de griepepidemie van 1989/
'90 overleden er ook vierduiznd
mensen meer dan normaal. In
het voorjaar van 1993 was er een
sterftepiek van 2.200 mensen.
Het najaar van dat jaar stierven
er drieduizend mensen meer dan
normaal. Bij de griepepidemie
van december 1991 steeg het
sterftecijfer echter niet.
Ook de kou kan de oorzaak zijn.
De drie maanden met het hogere
sterftecijfer kende drie keer zo
veel dagen dan normaal dat het
kwik niet boven de nul kwam.
GRONINGEN (ANP) - De poli
tieke partijen in Nederland ko
men in de problemen door de
voortdurende daling van het
aantal leden. Niet alleen de fi
nanciële positie van de partijen
komt hierdoor onder druk te
staan, ook de recrutering van
het „politieke personeel" (zoals
gemeenteraadsleden. Kamerle
den, commissarissen der konin
gin) wordt steeds moeilijker.
Bovendien zullen de partijen
steeds meer moeite krijgen om
vrijwilligers te werven die hun
eigen organisatie draaiende
houden.
Dat schrijft de historicus drs. G.
Voerman, directeur van het Do
cumentatiecentrum voor Neder
landse Politieke Partijen van de
Rijksuniversiteit Groningen.
Volgens Voerman is het aaal le
den van de politieke partijen vo
rig jaar weer gedaald, terwijl het
aantal leden van vakbonden en
milieu-organisaties opnieuw
steeg. De politieke partijen had
den begin dit jaar gezamenlijk
315.000 leden en dat is nog niet
eens de helft van het aantal le
den dat de Vereniging voor Na
tuurmonumenten telt.
Voerman concludeert verder dat
slechts 10 procent van de leden
voor de partij actief is ..Naar
schatting zijn er zo'n dertigdui
zend politieke- en partijfuncties,
waartegenover dus een onge
veer even groot aantal actieve
leden staat In personele zin
dreigen vraag en aanbod binnen
het Nederlandse politieke stel
sel steeds meer met elkaar sa
men te vallen - met alle gevol-'
gen voor de representativiteit
van de vertegenwoordiging."
In 1960 telden de politieke par
tijen gezamenlijk nog ruim
730.000 leden Daarna ging het
snel bergafwaarts. Tien jaar la
ter waren nog slechts 393.000 Ne
derlanders lid van een partij.
Daarna steeg het gezamenlijke
ledental weer licht tot 430.000 in
1980, om vervolgens weer te da
len.
Overigens zijn er partijen die wèl
groeien. Dat geldt bijvoorbeeld
voor het GPV. de RPF. de SGP
en de Socialistische Partij
LEIDEN - Na jaren in een bouwput op de trein gestapt te
hebben, kunnen reizigers vanaf volgende week terecht in
het volledig gerenoveerde station van Leiden. De NS heb
ben in het complex, dat is uitgevoerd in de moderne stijl van
de stations Zaandam, Almere en Amsterdam Sloterdijk,
veel plaats ingeruimd voor kunst. In de stationshal komen
bij voorbeeld vitrines met diverse objecten uit Leidse mu
sea. Het gebouw wordt maandag officieel geopend.
foto Toussaint Kluiters/ANP
AMSTERDAM - Gidsen die seksistische
opmerkingen roepen, toeristen die je tuin
en zelfs je huis binnen dringen, onbeleef
de vragen stellen, je huis zowat blokke
ren als je met een zware boodschappen
tas aankomt, je steeds fotograferen, maar
geïrriteerd zijn als je onbedoeld voor de
lens van de camera komt. De ruim hon
derd bewoonsters van het Begijnhof in
het centrum van Amsterdam zijn de da
gelijkse inbreuk op hun privacy nu echt
zat. Ze hebben acties gevoerd en willen
burgemeester Patijn spreken over de
overlast.
Dagelijks bezoeken vele honderden toe
risten hét historische hofje, dat ooit be
doeld was als rustpunt in de stad. De tien
tallen huizen op de omheinde plaats zijn
bestemd voor vrouwen die alleen wonen.
Het hofje werd in de Middeleeuwen ge
bouwd voor vrouwen die hun leven niet
met een man wilden delen maar ook niet
in het klooster wilden.
Uit protest tegen de voortschrijdende
aantasting van hun woongenot plakten
de bewoonster pamfletten op hun huizen
en sloten ze dit weekeinde de drie toe
gangspoorten af voor de hordes toeristen.
Alleen kleine groepjes werden doorgela
ten.
Overleg met reisorganisaties en touring-
carbedrijven had volgens L. van Tilburg,
de voorzitster van de bewonerscommis
sie. geen resultaat. De bewoonsters heb
ben bij het bestuur van het Begijnhof, dat
de bezwaren van de huursters erkent, en
bij de gemeente aangedrongen op maatre
gelen.
frttn Poi il lAInnl'A NIP
AMSTERDAM (GPD) - PTT Te
lecom verkoopt vanaf maandag
een nieuwe telefoonkaart, die
regelmatige bellers naar het
buitenland tien tot twintig pro
cent korting biedt. De 'landen-
kaart' (kosten 25 of 50 gulden) is
speciaal bedoeld voor etnische
groepen in Nederland en fami
lie van emigranten die vaak
naar een bepaald land bellen.
Er zijn zeven verschillende kaar
ten voor tien landen: de immi-
jgratielanden Marokko, Turkije,
Suriname, de Antilen en Aruba,
en de emigratielanden Austra-
lië, Nieuw-Zeeland, Canada,
'Verenigde Staten en Zuid-Afri-
ka. Met een kaart kan alleen
naar het bewuste land worden
gebeld.
Terugwinnen
Met de kaart probeert PTT Tele
com terrein terug te winnen dat
is verloren aan goedkope 'call
back'-diensten via buitenlandse
telecombedrijven. Call-backbe-
Idrijven leiden gesprekken via
een computer die de opbeller in
Nederland terugbelt en het ge
sprek 'overneemt' tegen de
goedkopere buitenlandse tarie
ven. Het voordeel kan oplopen
tot de helft, maar PTT Telecom
denkt met de 10 tot 20 procent
korting op de landenkaarten het
verschil zo klein te maken dat
„het voor de meeste mensen de
moeite niet meer waard is een
speciale call-backservice te bel
len", aldus P. Tesselaar, hoofd
van het chipkaartproject van
PTT Telecom. Aan bedrijven
geeft PTT Telecom onder druk
van de concurrentie al langer
kortingen op telefoneren met
het buitenland.
Dat een gesprek moet worden af
gebroken als de kaart opraakt, is
volgens PTT-topman W. Dik
'een goede bescherming tegen
jezelf.' „Mensen kunnen niet blij
ven hangen en achteraf schrik
ken van de rekening".
De nieuwe kaart bevat een 15-
cijferige 'pincode', die net als een
kraslot moet worden openge-
krast en toegang geeft tot het te
goed aan tijd-tikken dat voor de
25 of 50 gulden is gekocht. Eerst
belt de klant een gratis 06-num-
mer en wordt dan verder bege
leid door een computerstem in
naar keuze het Nederlands, En
gels. Arabisch. Turks of Papia
mento. In een munttelefoon is de
inworp van een kwartje noodza
kelijk om het apparaat te 'ac
tiveren'. maar dat geld valt na
het gesprek terug in het retour
bakje. Bellen kan vanaf elk toe
stel met druktoetsen. Na het in
toetsen van de 15 cijfers zegt de
computerstem voor elk gesprek
hoeveel geld er nog op de kaart
staat. Het afschrijven van de
waarde begint nadat verbinding
is gemaakt. De computer geeft
20 seconden voor het saldo op is
een signaal.
Een telefoongesprek naar Ca
nada of de VS via PTT Telecom
kost normaal 1.87 per minuut
(1.37 in daluren). De 'VS- en Ca-
nadakaart' van 25 gulden geeft
15,5 minuut spreektijd tegen 13
minuten en ongeveer 25 secon
den bij normaal tarief. Een 'kor
ting' van 15 procent, die ook
geldt voor de gesprekstijd in da
luren (21.5 minuut met kaarti.
Telefoneren naar Suriname
(normaal 4,62 per minuut, 3.85
daluren) levert met de 'Surina-
mekaart' van 50 gulden een tijd
winst op van 20 procent: 13.5 mi
nuut in plaats van 10 minuten en
ongeveer 50 seconden. In dalu
ren: 16 minuten en 15 seconden
in plaats van ongeveer 13 minu
ten.
Unieke vondst
bij opgraving
in Castrieum
CASTRICUM (GPD) - Bij Ar
cheologische opgravingen in
Castrieum is een Keltische gou
den munt gevonden. Het gaat
om een zogenoemde stater van
de Nervii-stam. een bevolkings
groep uit Belgie en Noord-
Frankrijk. De munt is door de
Rijksdienst voor Oudheidkun
dig Bodemonderzoek (ROB) ge
dateerd op vijftig jaar voor
Christus.
Het geldstuk toont een gesty-
leerd paardje en aan de keerzijde
een gestyleerde kop. Een derge
lijke munt is nooit eerder in Ne
derland gevonden. Wel werd in
Velsen ooit een Keltische bron
zen munt aangetroffen. De ont
dekking is twee maanden gele
den gedaan. De munt lag in de
bodem vlakbij de paalresten van
een woning van de inheemse be
volking, eind derde eeuw.
De gouden stater is samen met
nog 120 ter plekke aangetroffen
munten ivan de tweede tot de
twaalfde eeuwi in handen ge
steld van het Koninklijk Pen
ningkabinet Leiden.
Kermis dicht
HAARLEM (ANP) - Op last van
de politie in Haarlem is woens
dagavond omstreeks tien uur
een kermis in de Haarlemse wijk
Schalkwijk gesloten na massale
vechtpartijen. Aan de ongere
geldheden deden zo'n vijftig jon
geren mee, aldus een zegsman
van de politie in Haarlem.
De politie, die de wapenstok
hanteerde en honden inzette om
de menigte tot bedaren te bren
gen. verrichtte in totaal zeven
arrestaties.
DEN BOSCH/MAASTRICHT (ANP/GPD) -
Het verbod voor boeren en tuinders in
Noord-Brabant en Limburg om grasland
met grondwater te beregenen, is gisteren
ingetrokken. Dat hebben de beide provin
cies in verband met de extreme droogte be
sloten.
De ontheffing van het normaal in het voor
jaar geldende sproeiverbod is gebaseerd op
een bepaalde verdampingsnorm die slechts
vijf keer per eeuw voorkomt en gisteren
werd overschreden. De verboden die diverse
waterschappen hebben ingesteld om te be
regenen met oppervlaktewater, blijven van
kracht.
Behalve de boeren hebben ook eigenaren
van sport- en recreatieterreinen toestem
ming tot- sproeien gekregen. Ongeveer
10.000 Brabantse boeren die normaal in het
voorjaar niet zouden mogen besproeien, mo
gen hun grond nu wel nat houden. Voor hen
is het sproeiverbod voor onbepaalde tijd van
de baan. Hun duizenden collega's in Lim
burg hebben een ontheffing van tien dagen.
De provincie Noord-Brabant doet een drin
gend beroep op zowel agrariërs als particu
lieren om spaarzaam met grondwater om te
springen. Ook de vakgroep veehouderij van
de Noordbrabantse Christelijke Boeren
bond (NCB) heeft de leden opgeroepen ver
antwoord met het water om te gaan en al
leen te beregenen wanneer dit echt nodig is.
De waterschappen moeten erg wennen aan
de nu afgesproken regeling dat ze water
moeten vasthouden, erkent voorzitter P.
Franken van Het Scheldekwartier in de
buurt van Breda. De waterbeheerders zijn
vooral in het voorjaar sterk gericht op afvoer
van water, zodat de boeren zo vroeg moge
lijk met hun zware machines het fand op
kunnen.
De ruilverkaveling, die in de jaren zestig en
zeventig het romantische Brabantse platte
land omvormde tot efficiënt productieland,
keert zich nu tegen de boer. De smalle diepe
sloten houden het grondwater laag en voe
ren regenwater in recordtempo af.
Een goede sloot is in de ogen van de boer en
het waterschap een droge sloot. Die instel
ling moet veranderen. De slootkanten moe
ten minder steil en met dammetjes en stu
wen moeten ze worden omgebouwd tot wa
terreservoirs. Meer water in de sloot betent
een hogere grondwaterstand. Drainagepij-
pen worden bevloeiingsbuizen en beregenen
overbodig.
Het Brabants provinciaal bestuur, de water
schappen en boeren hebben inmiddels de
koppen bij elkaar gestoken om herhaling
van de huidige situatie van waterschaarste
te voqrkomen.
AMSTERDAM (ANP) - PvdA-
.fractievoorzitter Wallage en
zijn VVD-collega Bolkestein
moeten niet te benauwd zijn om
hun belofte gestand te doen dat
tegenvallende bewindsperso
nen in het paarse kabinet zon
der mankeren tussentijds kun
nen worden vervangen. Fractie
voorzitter Rosenmöller van
GroenLinks herinnerde .zijn
collga's woensdag tijdens zijn 1-
mei-toespraak in Amsterdam
aan hun uitspraken bij het aan
treden van het kabinet-Kok in
augustus 1994.
Zowel Wallage als Bolkestein
verkondigde toen dat er niet al
te moeilijk over moest worden
gedaan als een door hen uitgeko
zen bewindspersoon uiteindelijk
niet de meest ideale keuze bleek
te zijn. Een tussentijds politiek
heengaan zou niet automatisch
hoeven te leiden tot een crisis
binnen of zelfs van het gehele ka
binet. zo luidde de gedachten-
gang.
Rose'nmöller greep zijn 1-mei-
toespraak aan om Wallage en
Bolkestein er aan te herinneren
dat het geen schande is om de
coalitie tussentijds te voorzien
van vers bloed. Hij suggereerde
de „publiekswissel" voor de ge
plaagde VROM-staatssecretaris
Tommei (D66). diens collega
Schmitz (PvdA) van Justitiq. de
door de CTSV-ellende geplaag
de WD-staatssecretaris Lin-
schoten van Sociale Zaken, als
mede Milieu-minister De Boer
(PvdA).
Rosenmöller in voetbaltermen:
„In de pauze tussen twee helften
worden traditioneel ook die spe
lers gewisseld waar de fut eruit is
of de opgedane blessures opspe
len".
ding (41 procent) en het omgaan
met stress (61 procent).
Problemen bij het werken op een
afdeling zijn onderbezetting en
een slechte wijze van leidingge
ven. Ook zeggen leerlingen het
soms moeilijk te hebben met pa
tiëntengroepen die ingewikkel
de zorg nodig hebben. Als een af
deling niet goed functioneert,
dan is de leerling daarvan de du
pe. De aandacht schiet erbij in
en leerlingen krijgen verant
woordelijkheden die ze niet aan
kunnen.
Negentig procent van de onder
vraagden vindt het acceptabel
dat leerlingen nachtdiensten
draaien. Maar dat moet dan wel
met een gediplomeerd verpleeg
kundige zijn. en niet. zoals in de
praktijk ook voorkomt, met een
ouderejaars-leerling of een uit
zendkracht. Een eerstejaars-
leerling zou niet voor de nacht
diensten mogen worden ingezet.
Een groot aantal deelnemers
aan de enquête wil dat de leef
tijd waarop iemand als leerling
aan de slag mag. omhoog gaat.
Nu is dat 17 jaar. Maar de leerlin
gen vinden dat ze met zaken te
maken krijgen waar ze emotio
neel nog niet aan toe zijn: ern
stige ziekte, verdriet, dood en
agressie van patiënten. Eén van
de ondervraagden: „De eisen
zijn zodanig datje in een positie
komt waarin je moet constate
ren dat er twee uitersten zijn: je
bent superman of een uitste
kend actrice."
Zwevend boven bizarre patronen
van wieren en stenen op een dijk-
glooiing. Daar hoort hij niet thuis.
Wel in het huis van mensen die het
landschap en het licht in hun ogen
hebben. Mensen die binnen
en buiten genieten van
verrassende lijnen van kunst en
natuur. Mensen voor wie comfort,
schoonheid en huiselijkheid
synoniemen zijn.
DEN HAAG (ANP) - Zorginstel
lingen laten leerlingen tijdens
het werken vaak aan hun lot
over. Toekomstige verzorgen
den of verpleegkundigen vin
den dat ze te weinig begeleiding
krijgen, ze moeten de werk
zaamheden vaak alleen doen, en
een enkele keer komt het zelfs
voor dat eerstejaars-leerlingen
in hun eentje nachtdienst moe
ten doen.
Dit blijkt uit onderzoek van vak
bond CFO en Jongerenorganisa
tie CNV. Het rapport Hoogge-
motiveerd onder extreme om
standigheden. waaraan 550 leer
lingen hebben meegewerkt, ver
schijnt vandaag. In totaal
werken ongeveer dertigduizend
leerlingen in de gezondheids
zorg.
Over theorie en sociale vaardig
heden zijn de leerlingen wel te
vreden. Maai- de praktijk laat in
het algemeen te wensen over,
vinden de verplegenden-in-op-
leiding. Zij willen meer aan
dacht voor praktische vaardig
heden als het omgaan met agres
sie (59 procent), stervensbegelei-
Politieman van ontucht verdacht
2ULEMBORG (ANP) -Een 49-jarige politieman uit Culemborg is
woensdag aangehouden op verdenking van ontucht met zijn stief
dochter. Hij is ingesloten hangende het onderzoek van de Rijksre-
:herche.
De ex-vrouw van de politieman deed onlangs aangifte. Volgens haar
zou hij ruim een jaar ontucht hebben gepleegd met het nu 13-jarige
neisje. De politieman kreeg woensdag te horen dat hij zich moest
nelden op het politiebureau in Tiel.
Daar werd hij geconfronteerd met de beschuldiging van zijn ex-
vrouw. Hij is in verzekering gesteld en zit nu in een politiecel van een
ander regiokorps.
Advertentie
Kees den Herder
Inno
Oscar, easy chair
van Harri Korhonen
