Te vet om te springen
Plakken aan de wand
Wip de flippo in een kuiltje
Het zijn kinderen, net als wij
Van de zolder
Bommen
ploffen
in de
bunker
Buut
Opnieuw in
kinderwagen
BUITEN
SPELEN
Echte
speeltuin
liefst
voor 2000
g B S.a.jj-.q.a J
1 - -".T -:i
De kikker ligt nog in diepe rust. En ook de
aap en de kever liggen naast het kasteel
nog lekker te pitten. Maar lang zal dat niet
meer duren. Het voorjaar en de zomer ko
men er aan. Volgepompt met lucht zullen ze
weer door tientallen kinderen gebruikt wor
den: om op te klauteren, te rollen en te
springen. Maar in de schatkamer van de
Zeeuwse Sportraad is nog veel meer te ont
dekken. Wel eens gehoord van een klitte-
bandwand? In een speciaal pak met klit
spring je tegen de muur, waar je vervolgens
aan vast blijft plakken. Natasja Kesteloo is
de beheerster van al dit moois. „Je kunt het
zo gek niet bedenken, of we kunnen er voor
zorgen. Scholen, die eens iets anders willen
dan een schoolreisje, houden een sport- en
speldag. Behalve het materiaal leveren wij
desnoods ook nog de mensen en een com
pleet draaiboek. Maar ook de buurtvereni
gingen, bedrijven en sportverenigingen ge
bruiken onze spullen. Scholen willen bij
voorbeeld tijdens de gymles eens aandacht
besteden aan tennis. Nou, bij ons zijn die
rackets te huur".
Vervoer
Voor het vervoer van het spelmateriaal kan
gezorgd worden. Een complete zeskamp-
baan stop je niet zomaar achterin je koffer
bak. En ook de opblaasbare zeephelling en
de reusachtige wereldbollen passen er niet
in. Die gaan allemaal in speciale aanhang
wagens. Voor beachvolleybal is dat niet no
dig. De palen, het lint en het net passen in
een grote tas. Die neem je zo mee de duinen
over. „Het strand is de ideale plaats voor
sport en spel", zegt Natasja. „Niet alleen
voor voetbal en volleybal, maar ook voor bij
voorbeeld handbal". Of dat klopt zullen we
zien op 29 en 30 juni. Want dan worden de
Nederlandse kampioenschappen Beach-
handbal gehouden. Toch benieuwd hoe je op
het zand met een bal kunt dribbelen!
Eigenlijk mogen ze er
niet komen. Kevin, Jan-
Kees en Frank (9) wor
den dan ook regelmatig
weggestuurd bij de oes
terputten in Yerseke.
Jan-Kees: „Dan doen we
net of we weggaan, maar
we komen toch weer te
rug. 't Is daar zo gaaf om
te spelen
Een oude oesterloods is
het hoofdkwartier. Het
eerste wat ze doen als ze
er zijn, is kijken of alles
in de hut nog in orde is.
Bunker
„Er zit ook nog een zol
der in. Daar kunnen we
lekker op klimmen en we
leggen er de spullen die
we hier gevonden heb
ben. Mooie schelpen, een
lang touw en een paar
planken", vertelt Frank.
„Meestal spelen we oor
log of spionnetje. We ver
delen ons dan in twee
groepjes en lopen ieder
naar een andere kant
zonder om te kijken.
Daarna gaan we op zoek
naar de anderen en pro
beren ze gevangen te ne
men", zegt Kevin.
En daarvoor is het rond
de oesterputten ideaal.
Vanaf de zolder in de hut
zie je de tegenstanders
aankomen. Je kan je er
verstoppen tussen de
oesterziften en de palet
ten. Al rennend over de
putten ontsnap je aan je
achtervolgers naar de an
dere kant.
Bunker
Bij laag water gaan ze
naar de bunker. Dan
moet je wel laarzen aan
hebben. Frank: „Langs
een trapje bij de steiger
gaan we naar beneden.
Door het geultje, waar
water in staat, naar de
buitenkant".
De bunker is een door
planken afgescheiden
hoekje.
Frank: „Als je daar dan
in staat en ze gooien ste
nen naar beneden lijken
het net echt bommen. Tof
Ze rennen nu
in een kale laan,
ineens
moesten zo nodig
de bomen eraan.
Die bomen
waar je
achter kon staan
Verstoppertje
zal dertig jaar
niet meer gaan
Marina v. d. Boogaart
foto Pieter Honhoff
'De dikke burgemeester', 'beertje
beertje' en 'inspin de bocht gaat in'.
Ken je ze? Lenneke (12) wel: „Dat
zijn de liedjes die ik met mijn vriend
innetjes zing bij het touwtjesprin
gen". De vriendinnen van Lenneke
wonen bij haar in de buurt. „Dat is
makkelijk, we zien elkaar vanzelf op
straat als we buiten gaan spelen".
Op het schoolplein van de Jan Wou
ter van den Doel-school in Zierikzee
is het weer knikkertijd.
Maar de knikkers laten ze thuis. Die
liggen in een doos stof te vergaren.
Want knikkeren doen ze met fiippo's.
Tys (11): „We doen het met een kuil
tje, of met duppen. Als je flippo dan in
het vierkante vak om het potje komt,
moet je een tweede flippo gebruiken
om hem erin te wippen".
Na schooltijd is hutten bouwen één
van de favoriete bezigheden van de
jongens. Frederik (10) „Wel op een
geheime plek, want als de mannen
van de gemeente het zien sturen ze
ons weg".
Spelletjes met een bal scoren hoog
bij jongens én meisjes. Mirjam (11):
„Balletje-trap is een soort verstop
pertje. Wie hem is moet de bal halen
terwijl de anderen zich verstoppen."
Afvallertje is een variant op normaal
voetballen.
Arne (10): „Er is één doelman. Wie
als laatste een doelpunt maakt valt
af. Net zolang tot er nog één over is".
Riëlla (9) speelt liever in het speel-
tuintje: „Voetje van de vloer en elas
tieken dat vind ik echt leuk om te
doen".
Watergevechten
Buiten spelen doen ze allemaal
graag. Ook in de winter. Maar 's zo
mers is het pas echt tof. Mirjam:
„Watergevechten door heel de buurt,
er worden spelletjes gespeeld en we
eten met z'n allen op het grasveldje".
Tijs vult aan: „Wij gaan dan naar de
bunkers bij Burgh-Haamstede en
eten doen we bij onze zelfgebouwde
hut." Laat de zomer maar komen. In
Zierikzee kijken ze er met spanning
naar uit.
Marien Visser: bouwen van zeepkist vergt heel veel sehroefwerk.
„Het is wel moeilijk hoor!", waar
schuwt Marien Visser (12) uit Mid
delburg. En dan heeft hij het over de
zeepkist die hij vorig jaar samen
met z'n vader gemaakt heeft. „Het
was heel veel sehroefwerk, Omdat je
'm moet kunnen sturen is de as het
lastigst. Je kan hem ook gewoon ma
ken, maar dan kan hij alleen recht
door". Toch is het slechts een halve
dag werk en je hebt je eigen kar.
Marien rijdt er mee in de straat. Je
moet natuurlijk wel een duwer heb
ben.
Marien: „Als m'n broer duwt, gaat
het heel hard. Soms kunnen we zelfs
even een auto bijhouden!" De kar
heeft een nadeel; er zit geen rem op.
„Je moet dan een heel scherpe bocht
maken of met je voeten remmen".
Hoe maak je nu zelf zo'n kar?
Op een plank bevestig je de wielen.
Van voren schroef je er een balk op.
In het midden boor je een gat. Daar
komt de lange bout doorheen, zodat
de balk kan bewegen.
Je kunt een touw aan de balk vast
maken om te sturen en eventueel
een stoelzitje plaatsen.
foto Dirk-Jan Gjeltema
Het is natuurlijk het leukst als er
nog meer karren in de buurt zijn.
Marien heeft in een straat vlakbij
een vriendje wonen met ook zo'n kar.
Kun je wedstrijdjes houden.
Enne... wel even toestemming vragen
aan je tante of buurvrouw voordat je
de wielen van haar kinderwagen
sloopt!
Benodigdheden:
- het onderstel van een kinderwagen
- een paar planken
- een balk
- touw (om te sturen)
- lange bout met ringen
- veel schroeven
- stoel zonder poten
De maquette staat nog
steeds te pronken in de eta
lage van de bibliotheek in
Oost-Souburg. De kinderen
van groep 5 en 6 van basis
school De Tweemaster heb
ben er hard aan gewerkt.
„We hebben het langzaam
opgebouwd," vertelt Yorick
(10). „Eerst moesten we ver
zinnen en opschrijven wat er
allemaal in moest, daarna
hebben we in groepjes teke
ningen gemaakt en toen heb
ben we de verschillende
speeltoestellen gemaakt."
Gillen
En dat allemaal voor een
wedstrijd. Omdat er geen
speeltuin is in Oost-Souburg.
Terwijl er toch zoveel scholen
zijn met wie weet hoeveel
kinderen. Dat kan natuurlijk
niet!
„Op een dag kwam een moe
der, die ook in de speeltuin
vereniging zit, vertellen dat
onze groep gewonnen had,"
zegt Liza (8). „Iedereen be
gon gelijk te gillen en te
stampen."
De jury vond de maquette
van de speeltuin zo mooi om
dat die er zo kleurig uitzag
en omdat er zoveel verschil
lende speeltuigen bedacht
waren, die alle kinderen leuk
vinden. Ook hadden ze zelf
slimme oplossingen bedacht
om alles t.e laten bewegen of
draaien.
Trampoline
Maar met een mooie maquet
te heb je nog geen speeltuin.
Moeten de kinderen nu op de
veldjes met hondenpoep of op
straat blijven spelen? „Ik
heb gehoord dat ze eindelijk
een plek gevonden hebben,
bij de Belt, aan de rand van
het dorp," weet Mireille (9).
„En de trampoline en draai
molen uit onze maquette ko
men daar misschien in het
echt," zegt Reué (10). „De
skelterbaan vonden ze ook
heel mooi, maar die is te
duur."
Zwembad
Hoe lang het gaat duren voor
de speeltuin klaar is kunnen
de kinderen niet zeggen:
„Als het maar niet in jaar
2000 is, want dan mogen wij
er niet meer in."
In ieder geval heeft de groep
van De Tweemaster binnen
kort een uitstapje gewonnen:
niet naar de speeltuin, maar
een helemaal verzorgde mid
dag in het zwembad in Vliss-
ingen.
Het ene boek is het andere
niet. Warempelwaratje-nog-
al-wiedes-ja: je hebt dikke
boeken en dunne; grappige
en verdrietige; boeken met
plaatjes en zonder plaatjes....
Nee, daar gaat het hier niet
om. Er zijn boeken, daar be
staan er twee van en die ver
tellen samen toch één ver
haal. Of andersom: één ver
haal in twee boeken die het
zelfde zijn, maar ook anders.
De ontvoering uit de
Swaen en Een aanval op
de prins zijn zulke boeken.
Ze werden geschreven door
Henk van Kerkwijk van
wie je misschien Komplot
op volle zee gelezen hebt,
en De griezelgolf, De be
zeten dunschiller, zijn
populairste Pest, of nog een
ander. Ilij begon als schrij
ver voor kinderen in 1967
met De ontvoering uit de
Swaen. Dat boek over een
spannende achtervolging in
de winter van 1690 begint
zo:
'Maarten werd wakker door
het gebeier van de klokken.
Of misschien was het gewoon
tijd om wakker te worden.
Omdat het dag was. Even
was het stil. Dan begon een
klok langzaam te slaan.
Maarten lelde de slagen.
Acht. uur'.
Een aanval op de prins is
zijn nieuwste boek. Dit zijn
de eerste vijf zinnen:
'Maarten werd wakker door
het gebeier van de klokken.
Nauwelijks was de laatste
slag verstorven of er werd.
hard op de deur gebonsd.
„Acht uur, sinjeur Ruycksuy-
ger! Acht uur. De klok heit
acht'.
Je snapt het: De ontvoe
ring uit de Swaen is Een
aanval op de prins gewor
den, Misschien was Henk
van Kerkwijk achteraf niet
zo tevreden over zijn eerste
boek, maar vond hij het nog
wel een goed verhaal; te
goed in ieder geval voor stof
fige boekenkasten en donke
re bibliotheekzolders. En
wat doe je dan in zo'n geval?
Simpel: het nog een keer
schrijven en hopen dat het
daar van opknapt. Door in
De ontvoering uit de
Swaen wat woorden te ver
anderen, zinnen te schrap
pen, andere erbij te verzin
nen, slordigheidjes op te rui
men en wat meer te vertel
len over de tijd waarin het
verhaal zich afspeelt, is Een
aanval op de prins nu een
verhaal dat weer jaren mee-
kan. Jammer is wel daL in
dit 'nieuwe' boek over de jon
gen die net op tijd Prins Wil-
geboekt
lem de Derde weet te waar
schuwen voor een aanslag,
de mooie tekeningen van
Dick de Wilde zijn weggela
ten. Nu moet je je fantasie
aan het werk zien te zetten
met de omslagillustratie van
Fiel van der Veen en 125 pa
gina's vol lettertjes.
Een aanval op de prins wordt uitge
geven door Leopold. Amsterdam en
kost f27.50.
De eenvoudigste manier om
nieuwe lezers te vinden voor
een 'oud' boek, is dat her
drukken. Uitgeverij Querido
doet dat met beroemde en
populaire kinderboeken in
de serie Jeugdsalaman
ders. Naast elkaar en op
een rijtje vormen ze samen
een indrukwekkende, feeste
lijke parade. Kortgeleden
kwamen er zeven nieuwe
boekjes bij. De titels en de
namen van de auteurs spre
ken voor zichzelf: Gwinnie
van Klaas van Assen, Mijn
vader woont in Rio van
Burny Bos, De blauwe
boekanier van Tonke
Dragt, In Sara's huis van
Veronica Hazelhoff, De
zwarte stenen van Guus
Kuijer, Het zakmes van
Sjoerd Kuyper en Het ver
haal van Bobbel van Joke
van Leeuwen.
Jeugdsalamanders kosten 11.- per
stuit en dat is 'geen geld' voor zulke
mooie boek,ies. Leuk om cadeau te
geven bovendien,
9Jan Smeekens
Bruinvissen worden zelfstandig op Neeltje Jans
„Je ziet ze zwemmen en je ziet ze ook
bovenkomen, gemiddeld twee keer
per minuut, 't Zijn net miniwalvissen
met zo'n blaasgat boven op hun kop",
zegt Ted Sluijtet Hij werkt bij Delta
Expo op Neeltje Jans. Hij doet daar
reclame, promotie en voorlichting.
In mei is het weer zover. Dan komen
er twee bruinvissen, Roy en Marco,
naar het speciaal voor hen gebouwde
bassin op Neeltje Jans.
Ted: „Bruinvis is eigenlijk een ver
keerde naam. Het is geen vis, maar
een zoogdier en moet dus ademhalen.
Het is de kleinste dolfijnsoort ter we
reld. Hij wordt anderhalve meter en
weegt zo'n vijftig kilo".
De bruinvissen komen uit het Dolfi
narium in Harderwijk. Daar zijn ze
al een tijd verpleegd, omdat ze ge
wond zijn geraakt en moeten gene
zen. „Het zijn jonge dieren die nog bi j
de moeder aan het zogen waren", zegt
Ted. „Die hebben nog niet geleerd,
hoe ze zelfstandig moeten leven. Dat
leren ze bij ons".
Voeren
Wie de Delta Expo bezoekt, kan de
jonge bruinvissen gaan bekijken. Ze
worden zes keer per dag gevoed met
dode vis. De verzorgers geven er uit
leg bij.
Ted: „Ze leggen bijvoorbeeld uit, dat
bruinvissen niet kunnen springen.
Dat komt, omdat hun lichaam voor
50% uit vet bestaat. Dat is zo zwaar,
dat hun spieren niet sterk genoeg
zijn om een sprong te maken."
De dieren wonen in een speciaal bas
sin met een groot en veilig net eron
der. Ze kunnen er niet uit, maar leren
wel hun levende voedsel te vinden.
Ted: „En ze eten niet alleen haring,
dat dacht men vroeger, maar ook an
dere visjes en garnalen".
Helikopter
Roy en Marco mogen pas terug naar
de Noordzee, als ze helemaal voor
zichzelf kunnen zorgen. Het moeten
dieren worden, die niet afhankelijk
zijn van de mens.
Ted: „Als ze zelfstandig op hun ge
wicht kunnen blijven, zoeken we de
geschiktste tijd om ze weer terug te
zetten".
Dat gebeurt met een helikopter!
Meestal in de maand september.
Dolfinarium-medewerkster Caroline Staal met een bruinvis in het dolfijnstation bij Neeltje Jans.
foto Jaap Wolterbeek
'Overal jeuk' uit Verhaal van Bobbel door Joke van
Leeuwen.
Het botst tussen Frankrijk en Neder
land. De Franse president Chirac
heeft forse kritiek op Den Haag: hij
vindt dat de regering te weinig doet
tegen de drugs. Nederland is boos
over de Franse kemproeven. Hoe
denken Franse en Nederlandse kin
deren daarover en over elkaar?
Vincent (11) en zijn broertje Frederic
(8) komen uit Frankrijk. Ze hebben,
met een pauze van een jaar, altijd in
Nederland gewoond. Met nog vier an
dere landgenootjes, die hier nog maar
kort zijn, zitten ze op de Theo Thijs-
senschool in Vlissingen. Vincent: „Ik
kijk wel eens naar het Jeugdjournaal,
maar over dit heb ik niets gezien".
De Nederlandse kinderen hebben er
wel een duidelijke mening over: „Ik
vind het echt stom van president
Chirac. Die kernwapens en dat gedoe
met drugs", zegt Marije (11). Joost,
Mark (11) en Mariska (10) zijn het
met haar eens.
Is die boosheid van invloed op hun
omgang met de Franse kinderen bij
hun op school? Joost: „Daar kunnen
zij toch niets aan doen. Die hebben
daar toch niets mee te maken?" Mark
vult aan: „Je kan het ze toch niet
kwalijk nemen dat een regering raar
doet!" Mariska: „Het zijn kinderen,
net als wij, die toevallig uit Frankrijk
komen. Dat is toch geen reden om an
ders met ze om te gaan".
Groot
Lessen in taal, rekenen, geschiedenis
en dergelijke krijgen de Franse kin
deren in een apart lokaal. De leuke
vakken zoals gymnastiek en handen
arbeid doen ze samen met de Neder
landse kinderen.
Vinden ze de kinderen hier anders
dan in Frankrijk? Guillaume: „Ze
gaan makkelijker met elkaar spelen".
Frangois (9) vindt dat niet: „Nee, ze
zijn net als ons. Alleen zijn de mees
ten wel erg groot!"
Vorig jaar was er een Franse week.
Marije: „Dat heeft wel geholpen om
de Franse kinderen beter te begrij
pen. We kregen een heleboel informa
tie over Frankrijk, mochten wijn en
champagne proeven. Vrijdags hebben
we taart gebakken en lekker opgege
ten".
Bon appétit!
Chirac
